Tuesday, September 23, 2008

Unnoticed Causes Of Fatigue

ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ျခင္း ႏွင္႔ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား


“ပင္ပန္း လိုက္ တာ ဆရာရယ္၊ကြၽန္မ အိပ္ေရး လည္း ၀ပါတယ္။ အစားလည္း မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အျမဲတမ္း ႏုံးခ်ိ ေနတာပဲ။ အလုပ္ မွာ လည္း ထူးျပီး မပင္ပန္း ပါဘူး။ ဘာျဖစ္မွန္း ကို မသိပါဘူး ဆရာရယ္”
(၃၅) ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ရဲ႔ ျပႆနာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႔က လည္း အားနည္းတယ္ ဆိုျပီး အေၾကာေဆး ထိုးေပးပါ ဆိုတာမ်ိဳး လည္း ရွိတတ္ ပါတယ္။ ညဘက္ ၇-၈ နာရီ အိပ္တယ္။ အစားအေသာက္ လည္း ပံုမွန္ စားတယ္။ သာမန္ အိမ္မွဳ ကိစၥေလးေတြ ေတာင္ မလုပ္နိဳင္ ေလာက္ေအာင္ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ ေနျပီ ဆိုရင္ေတာ႔ သင္႔မွာ ငုတ္လွ်ိဳး ေနတဲ႔ က်န္းမာေရး ျပႆနာ တစ္ခုခုရွိနိဳင္တယ္ ဆိုတာ သတိျပဳ သင္႔ ပါတယ္။ ဘယ္လို ျပႆနာေတြလဲ … ၾကည္႔ၾက ရေအာင္…


(၁) ေသြးအား နည္းျခင္း (Anemia)

လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ မိမိကိုယ္တိုင္ေသြး အားနည္း ေနတာကို သတိမထားမိ တတ္ၾကပါဘူး ။ ေသြးထဲမွာရွိတဲ႔ ေဟမိုဂလိုဘင္ ပမာဏ ဟာ အမ်ိဳးသား မ်ားမွာ ၁၃.၈ - ၁၇.၂ မီလီ ဂရမ္ / ဒက္ဆီ လီတာ ရွိျပီး အမ်ိဳးသမီး မ်ား မွာေတာ့ ၁၂.၁- ၁၅.၁ မီလီ ဂရမ္ / ဒက္ဆီ လီတာ ရွိပါတယ္။ ရာသီေသြး ဆင္းျခင္း၊ သားအိမ္ အတြင္း အက်ိတ္ေၾကာင္႔ ေသြးဆင္းျခင္း ၊ လိပ္ေခါင္း ေရာဂါ စတာ ေတြ ေၾကာင္႔ ေသြး ဆံုးရွံဳးမႈ ျဖစ္ပြားကာ ေသြးအားနည္း ေရာဂါ ရရွိနိဳင္ သလို၊ အစား အေသာက္ေရွာင္ သူ ။ သတ္သတ္ လြတ္ ၾကာရွည္ စြာ စားသံုးသူ ေတြမွာ လည္း ေသြး အားနည္း ေရာဂါ ရဖို႔ အခြင္႔အလမ္း ပိုမ်ား ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ေဟမိုဂလို ဘင္ ပမာဏ နည္းလွ်င္ တစ္ရွဴး ႏွင္႔ၾကြက္သားမ်ားကို ေအာက္ဆီဂ်င္ လံုေလာက္ေအာင္ မေထာက္ပ႔ံနိဳင္ေတာ႔ပါဘူး ။ဒါေၾကာင္႔ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္မႈ ေ၀ဒနာ ကို ခံစားရ တတ္ပါတယ္။ အစိမ္းရင္႔ ေရာင္ ရွိေသာ အသီး အရြက္မ်ား၊ အသားႏွင္႔ ငါးမ်ား ကို မွ်တေအာင္ စားသံုး သင္႔ပါတယ္။ သံဓါတ္ အား တိုးေဆး မ်ား ကိုလည္း လိုအပ္လွ်င္ ေသာက္ သံုး ရပါမယ္။ လိပ္ေခါင္း ကဲ႔သို႔ ေရာဂါမ်ား ကိုလည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသျခင္း ျဖင္႔ ေသြးအား နည္းေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ နိဳင္ပါတယ္။

(၂) သိုင္းရြိဳက္ ေဟာ္မုန္း အားနည္းျခင္း (hypothyroidism)

သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ဟာ လည္ပင္းမွာ ရွိျပီး ေသးငယ္ တဲ႔ လိပ္ျပာ ပံုသ႑န္ ဂလင္း ေလး ျဖစ္ပါတယ္။ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း အားနည္း ေနတဲ႔ သူဟာ အျမဲလိုလို ေႏွွးေကြး ေလးလံ ေနတတ္ျပီး စိတ္က် ေရာဂါ လည္း ရွိေန တတ္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ အသက္ (၆၀) အရြယ္ အမ်ိဳးသမီး ၁၇% မွာ သိုင္းရိြက္ အားနည္း ေရာဂါ ခံစား ေနရျပီး hashimoto’s thyroiditis ေခၚ ကိုယ္ခံ စြမ္းအား စနစ္က သိုင္းရိြဳက္ ဆဲလ္ေ တြ ကို ဖ်က္ဆီး ပစ္တဲ႔ ေရာဂါ ဟာ အဆိုပါ အမ်ိဳး သမီး ေတြမွာ အဓိက ျပႆနာျဖစ္ ပါတယ္။ T3,T4 ေခၚ သိုင္းရိြဳက္ ဟိုမုန္း ပမာဏ နည္းေန တတ္ျပီး သိုင္းရိြဳက္ ဟိုမုန္း အစားထိုး ကုသျခင္း ျဖင္႔ တက္ၾကြဖ်တ္ လတ္တဲ႔ ဘ၀ကို ျပန္လည္ ရရွိ နိဳင္ပါတယ္။

(၃) ဆီး လမ္းေၾကာင္း ပိုး ၀င္ျခင္း

ဆီးပူျခင္း၊ ဆီးက်ဥ္ျခင္း၊ ကိုယ္ အပူခ်ိန္ တက္ျခင္း စတာ ေတြဟာ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပို၀င္တဲ႔ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ္႔ လူတိုင္း တသမတ္ တည္း ခံစားရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႔ အမ်ိဳးသမီး ေတြဆို လွ်င္ ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္ ရံု သက္သက္သာ ခံစား ရပါတယ္။ တျခား ဘာလကၡဏာ မွ မျပတတ္ ပါဘူး။ ဆီးလမ္းေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ မွာရွိတဲ႔ ဘက္တီးရီးယား ေတြ ဟာ အဓိက ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကိုယ္ရည္ သန္႔ ရွင္းေရး အားနည္းသူ ေတြမွာ ခဏခဏ ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။ ပဋိဇီ၀ ေဆးေတြနဲ႔ ကုသ နိဳင္ျပီး တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး ကို အထူး ဂရုစိုက္ ရပါမယ္။

(၄) ကဖင္းဓါတ္

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပင္ပန္း ႏြယ္နယ္ေန ခ်ိန္ဆိုရင္ ေကာ္ဖီတစ္ခြက္ ၊ကိုလာတစ္ဘူးေသာက္လိုက္ရရင္ ျပန္လည္ အားျပည္႔ လာ သလို ခံစား ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ တစ္ခ်ိဳ႔သူ ေတြမွာ ေတာ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ အက်ိဳးရ လဒ္ ေတြျပ တတ္ပါတယ္ ။ ေကာ္ဖီနဲ႔ ကိုလာ ကဲ႔သို႔ အေဖ်ာ္ယမ ကာ မ်ားကို စြဲစြဲ လမ္းလမ္း ေသာက္ သံုး ရင္ေတာ႔ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ျပီး ေလးေလး မွိဳင္မွိဳင္ ျဖစ္ေန တတ္ပါတယ္။ ညဘက္ အလုပ္ဆင္း ရတဲ႔ ဆရာ၀န္ သူနာျပဳ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ဟာ ေကာ္ဖီ ေတာ္ေတာ္ ေသာက္ ၾက ပါတယ္။ ေကာ္ဖီ ေသာက္မွ လန္းဆန္း မယ္ ဆိုျပီး လိုအပ္တာ ထက္ ပိုေသာက္ ရင္ေတာ႔ ဥပါဒ္ ျဖစ္တတ္ တယ္ ဆိုတာ သတိျပဳ သင္႔ပါတယ္။

(၅) အစား အေသာက္ မတည္႔ျခင္း

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတြေန႔စဥ္ လွဳပ္ရွား သြားလာ ဖို႔၊ အားအင္ျပည္႔ ျဖိဳးျပီး လန္းဆန္း တက္ၾကြ ေနဖို႔ အတြက္ အစား အေသာက္ကို ညီညြတ္ မွ်တ ေအာင္ စားေန ရပါတယ္။ သို႔ေပမယ္ သတိ မထားမိတဲ႔ အစားမတည္႔ သည္႔ ျပႆနာ (Food allergy) ရွိေနတတ္ ပါတယ္။ စားေသာက္ျပီး အင္ျပင္ ေတြထ၊ အသက္ရွဳ ေတြ က်ပ္လာမွ ဓါတ္ မတည္႔တာလို႔ အမ်ား ကသိ ထား ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ အစား အေသာက္ ေတြက လကၡဏာ ၾကီးၾကီး မားမား မျပ တတ္ပါဘူး ။ စားေသာက္ျပီး အားျပည္႔ သလိုမခံစားရပဲ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ေန တတ္ ပါတယ္။ အစား အေသာက္ တစ္ခုခုစားျပီး(၁၀) မိနစ္အတြင္း အိပ္ခ်င္ လာတယ္ ၊ႏံုးခ်ိခ်ိ ျဖစ္လာတယ္ ဆိုလွ်င္ေတာ႔ အဲဒီ အစား အေသာက္ နဲ႔ မတဲ႔ဘူး ဆိုတာ သံသယ ၀င္သင္႔ပါတယ္။

(၆) အိပ္ေနစဥ္ အသက္ရွဳ ရပ္ျခင္း (sleep apnea)

ဒါနဲ႔ ပက္သက္လို႔ အရင္လည္း ေရးခဲ႔ ဘူးပါတယ္။ အိပ္ေနစဥ္ မွာ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း ပိတ္ျပီး လန္႔နိဳးလာ တတ္ပါတယ္။ အ၀လြန္ ေရာဂါ သည္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ား ျပီး ညဘက္အိပ္ လွ်င္ေဟာက္ တတ္ၾကပါ တယ္။ အလုပ္မွာ အျမဲ အိပ္ငိုက္ေန တတ္ျပီး တက္ တက္ ၾကြၾကြ ဖ်တ္ဖ်တ္ လတ္လတ္ မရွိ ပါဘူး။ ပင္ပန္း ႏြမ္း နယ္ရံု သာမက ႏွလံုးေသြး ေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေလ ငန္းေရာဂါေတြ ခံစား ရဖို႔ အခြင္႔အလမ္း ပို မ်ား ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ အရက္ ကို ေရွာင္က်ဥ္ ျပီး ကို အေလးခ်ိန္ က်ေအာင္ ၾကိဳးစား ရပါမယ္။ လိုအပ္ လွ်င္ေတာ႔ သင္႔ရဲ႔ ဆရာ၀န္က အိပ္ ေနစဥ္မွာ သံုးဖို႔ ကိရိဟာေလး တစ္ခု ၀ယ္ခိုင္း ပါလိမ္႔မယ္။

(၇) ႏွလံုး ေရာဂါ

ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ လုပ္ေနတဲ႔ အလုပ္ ေတြဟာ သင္႔ အတြက္ ၀န္ထုပ္ ၀န္ပိုး ၾကီး ျဖစ္လာမယ္ ၊ျခံထဲမွာ လမ္းဆင္း ေလ်ာက္ တာ ေလာက္ နဲ႕ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္ လာမယ္ ။ ညအိပ္ရင္ ေခါင္း အံုး ျမင္႔ျမင္႔ ေလးနဲ႔ မွ အဆင္ ေျပတယ္၊ တျခားေရာဂါ လည္း ရွာလို႔ မရဘူးဆိုရင္ေတာ႔ သင္႔ရဲ႔ ႏွလံုး ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ နိဳင္ရဲ႔ လား ဆိုတာ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးဖို႔ လိုလာ ပါျပီ။

စာဖတ္သူမ်ား ကိုယ္စိတ္ ႏွစ္ပါး ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႔ပါေစ။


Related Posts :



4 comments:

Anonymous said...

ဟုတ္တယ္ မုဒိတာလဲ အဲလုိျဖစ္တယ္ ေသြးအားနည္းတာလုိ႔ထင္တယ္
သက္သက္လြတ္ကလဲ ခဏခဏစားတာလဲပါမယ္
ေသြးအားေကာင္းေအာင္ ဘယ္လုိေနရမလဲ
အဲဒါေလးသိခ်င္တယ္ ေဆးေတြလဲ မစားခ်င္ဘူး
နုတ္ခမ္းဆုိ အျမဲျဖဴ စုတ္စုတ္နဲ႔ ေသြးအားတအားေကာင္းခ်င္တယ္

Anonymous said...

မငယ္ေျပာသလုို အစိမ္းရင္႔ေရာင္ အသီးေတြစားတယ္ ဲႏြားနုိ႔လည္း႔ေသာက္တယ္
ေနာက္ဆံုးေဆးေသာက္ရမယ္ ဆုိလည္းေသာက္မယ္
ေဆးေကာင္းေကာင္းေလးရွိရင္ ညြန္းေပးပါေနာ႔

zinthu said...

ေသြးအာေကာင္းေအာင္ ပထမအဆင္႔အေနနဲ႔ အစားအဟာရမွ်တေအာင္စားရပါမယ္။အစိမ္းရင္႔ေရာင္ အရြက္မ်ား၊အစား၊အသည္း၊ငါး စတာေတြကို မွ်တေအာင္းစားသံုးရပါမယ္ေဆးေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ferrous sulphate ကဲ႔သို႔ေဆး၀ါမ်ားကိုေသာက္သံုးနိဳင္ပါတယ္

Anonymous said...

ဟုတ္ကဲ႔ အဲလုိေနနုိင္ေအာင္ၾကိဳးစားပါမယ္႔