Showing posts with label Congenital disorder. Show all posts
Showing posts with label Congenital disorder. Show all posts

Monday, November 23, 2009

ၿပဳစားခံရေနရၿခင္းမဟုတ္ေသာ Down's Syndrome

ၿပဳစားခံရေနရၿခင္းမဟုတ္ေသာ Down's Syndrome






Down's Syndrome ဆိုတာဘာလဲ ?

ဒီေရာဂါကို တစ္ခ်ိဳ႕က ၿပဳစားခံေနရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ေတာရြာေတြဖက္မွာဆို လူၿပဳစားသလိုလို စုန္းနဲ႔ပဲလုပ္ သလိုလိုနဲ႔ ေၿပာေလ့ရွိပါတယ္ ။ Down's Syndrome အေၾကာင္းမေၿပာခင္ အရင္ဆံုး Karyotyping ဆိုတာဘာလဲ ရွင္းၿပပါမယ္ ။ Chromosone အေရအတြက္နဲ႔ ပံုသ႑ာန္ တစ္စံုပါ၀င္တဲ့ Cellular chromosone profile တစ္ခုကို Karyotype လို႔ေခၚပါတယ္ ။ လူေတြမွာ Chromosone အၿပည့္အစံု 46 ခုရွိပါတယ္ ။ တူညီတဲ့ Gene ေတြပါ၀င္တဲ့ Homologous autosomes ၂၂စံုပါ၀င္ၿပီး မ်ိဳးပြားအဂၤါ ခရိုမိုစုန္း တစ္စံုပါ၀င္ပါတယ္ ။ မိန္းမကေလးမွာ 46XX ၿဖစ္ၿပီး ေယာက်္ားေလးမွာ 48XY ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီလို Chromosone အေရအတြက္ သို႔မဟုတ္ ပံုသ႑ာန္မွာ ခ်ိဳ႔ ယြင္းခ်က္ရွိေနတာကို Abnormal Karyotype လို႔ေခၚပါတယ္ ။ Down ေရာဂါဟာ Abnormal Karyptype ပါ၀င္ေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူက 47XY(+21) ၿဖစ္ေနပါတယ္ ။ +21 ကေတာ့
ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ Down's Syndrome ရဲ႔ ၉၅%ဟာ အေမဖက္က ေနၿပီး
ေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၂ - ၃ % မွာေတာ့ Trisomy 21 ဟာ Genetic ပစၥည္းေတြကို Chromosone တစ္ခုကေန တစ္ခုကိုလႊဲေၿပာင္းေပးတဲ့ေနရာ Translocations မွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down's Syndrome ရဲ႔ ၿဖစ္ပြားႏိုင္မႈက အသက္အရြယ္မ်ိဳးစံုမွာ ၆၅၀ မွာ ၁ ေယာက္ၿဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္ ။

Down's Syndrome ရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြက ဘာေတြလဲ ?

ဦးေခါင္းပိုင္းႏွင့္ မ်က္ႏွာပိုင္းတြင္
ေနာက္ေစ့ၿပား၍ ဦးေခါင္းေသးၿခင္း
မ်က္ႏွာၿပားၿခင္း
အေပၚမ်က္ခြံၿပားၿခင္း ၊ လန္ၿခင္း ၊ ေၿမာင္းပါရွိၿခင္း (Palpebral fissures)
ႏွာေခါင္းေသး၍ ႏွာတံၿပားၿခင္း
နားရြက္တစ္စံုမွာ ေသးငယ္၍ ေအာက္သို႔အနည္းငယ္နိမ့္ၿခင္း
လွ်ာတစ္လစ္ တစ္လစ္ၿဖစ္ၿခင္း


မ်က္ၾကည္လႊာတြင္ Brushfield အစက္ပါရွိၿခင္း



ေၿခမ်ားလက္မ်ားတြင္
လက္မ်ားတို၍ က်ယ္ၿပန္႔ၿခင္း


လက္သန္းေလးမွ အတြင္းဖက္သို႔ ေကြးေနၿခင္း(Clinodactly)


ေၿခမႏွင့္ေၿခညွိဳးၾကားတြင္ေနရာက်ယ္ၿခင္း(Sandal gap)
အရိုးအဆစ္မ်ား လြန္စြာေပ်ာ့ေၿပာင္း၍ ေကြးရၿခင္း

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္
ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ားရွိၿခင္း (ၿပန္လည္ေလ့က်င့္ေပးလို႔ရပါတယ္ )

ၾကြက္သားမ်ားတြင္
ပံုမွန္ထက္အားနည္း၍ tone ေလ်ာ့ေနၿခင္း ( Hypotonia)

အေရၿပားတြင္


လက္၀ါးၿပင္ေပၚတြင္ အေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းသာပါရွိၿခင္း ( Single Palmar Crease)
လက္ထိပ္ေလးမ်ားတြင္ သာမန္ထက္ အရစ္မ်ားပိုပါရွိၿခင္း
လက္ေတြက တိုၿပီးက်ယ္တဲ့အတြက္ လက္မနဲ႔ လက္ညွိဳးၾကားက ေထာင့္ဟာ ၆၀%ထက္ေက်ာ္ေနၿခင္း (ပံုမွန္ဆို ၆၀% ေလာက္ပဲရွိပါတယ္ )

အရြယ္အစား ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အားနည္းၿခင္းတို႔ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down ေတြနဲ႔တြဲေနတဲ့ ေရာဂါေတြက ဘာေတြလဲ ?

၁ ။ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါမ်ား (၄၀%)
၂ ။ ေမြးရားပါ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမႈမမွန္မႈမ်ား
၃ ။ အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါ အပါအ၀င္ အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ၿခင္းမ်ား ခဏခဏ ခံရၿခင္း
၄ ။ သိုင္းရြက္ ေဟာ္မုန္းနည္းၿခင္း ( Hypothyrodism)
၅ ။ ေသြးကင္ဆာၿဖစ္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားၿခင္းတို႔ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down's Syndrome ကို ဘယ္လိုကုသမလဲ ?

တိက်တဲ့ သီးၿခားကုသမႈ ရယ္လို႔မရွိပါဘူး ။ အေထာက္အကူၿဖစ္ေစမယ့္ နည္းလမ္းေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္ ။ Down ဟုတ္မဟုတ္ကိုေတာ့ Chromosonal analysis (Karyotyping ) လုပ္ၿခင္း အားၿဖင့္သိႏိုင္ပါတယ္ ။

ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ နည္းလမ္းေတြက ဘာေတြလဲ ?

၁ ။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အစီအစဥ္ေတြကို ေစာေစာစီးစီးစတင္ရပါမယ္ ။
၂ ။ အသက္နဲနဲၾကီးတဲ့ ကေလးေတြကို စကားေၿပာရာတြင္ေလ့က်င့္ေပးၿခင္း ။
၃ ။ အထူးသီးသန္႔ပညာေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ သင္တန္းေပးၿခင္း ။
၄ ။ ဆက္ႏြယ္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါေတြကို ပံုမွန္စစ္ေဆးေပးၿခင္း ။ (နား ႏွာေခါင္း လည္ေခ်ာင္း ၊ မ်က္စိ ၊ ႏွလံုး စစ္ ေဆး ၿခင္းမ်ား ၊ သိုင္းရြက္ ေဟာ္မုန္းစစ္ေဆးၿခင္း )
၅ ။ ဆက္ႏြယ္လ်က္ရွိတဲ့ ေရာဂါမ်ားကို ကုသေပးၿခင္း ။ (ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ အစာအိမ္အူလမ္း ေၾကာင္းေရာ ဂါမ်ားကို ခြဲစိတ္ကုသေပးၿခင္း ၊ ေရာဂါပိုးမ၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ၿခင္း ၊ ေသြးကင္ဆာကုသၿခင္း )
၆ ။ မိဘမ်ားပါ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္၍ ေဆြးေႏြးၿခင္း ။
ရ ။ ေရရွည္ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ အေၿခအေနမ်ားကို သိရွိနားလည္ၿခင္း ။
၈ ။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးၿခင္း ။
၉ ။ Genetic ႏွင့္ပါတ္သတ္၍ ေဆြးေႏြးၿခင္း (ဘယ္လို ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္ေပၚလာသလဲ ၊ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားႏိုင္ႏွုန္း ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ဘ၀ထဲက မိမိကေလးဟာDown ဟုတ္မဟုတ္ သိရွိႏိုင္ၿခင္း ) စတဲ့နည္းလမ္းေတြပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

စာေရးသူ.....သက္တန္႔ခ်ိဳ (၁၁း၃၀ ည ၂၂.၁၁.၀၉)

Ref: Handbook for Undergraduate Medicine (Child Health , IM II)
: Wikipedia
: http://thettantcho.blogspot.com

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Thursday, November 22, 2007

TOF

က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးမ်ား



ကြၽန္ေတာ္တင္ၿပမယ့္ က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးေတြကေတာ့ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါရွင္ေလးမ်ားအေၾကာင္းပါ ။ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္အထဲက TOF ( Tetralogy Of Fallot ) လို႕ေခၚတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါအမ်ိဳးအစားကို ခံစားေနၾကရတာပါ။ ဒီလိုေရာဂါရွင္ေလးေတြဟာ မၾကာခဏဆိုသလို ရုတ္တရက္ တစ္ကိုယ္လံုးၿပာႏွမ္းၿပီး ( cyanosis ) ၊ သတိလစ္ၿခင္းမ်ားကို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါကို တနည္းအားၿဖင့္ ( Tet Spell or Blue Spell ) လို႕လည္းေခၚၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးမ်ား ( သို႕ ) အၿပာေရာင္က်ိန္စာထဲက သူ႕တို႕ေလးေတြအေၾကာင္းကို တင္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္။



TOF ( Tetralogy Of Fallot ) ဆုိတာဘာလဲ
TOF ဆိုတာကေတာ့ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုပါ။ Tetra ဆိုတာ ေလးခု ၊ ေလးမ်ိဳး ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒီေရာဂါမွာ ထင္ရွားတဲ့ လကၡဏာအခ်က္ ၄ ခ်က္ရွိတဲ့အတြက္ tetra ဆိုတဲ့စကားလံုးကို အသံုးၿပဳထားတာပါ။ Fallot ဆိုတာကေတာ့ ဒီေရာဂါကို စတင္ တင္ၿပခဲ့သူ ၿပင္သစ္ေဆးပညာရွင္ Etienne Fallot ရဲ႕အမည္ကို ဂုဏ္ၿပဳေခၚဆိုထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၈၈ ခုႏွစ္မွာ တင္ၿပခဲ့ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ TOF မွာ ပါရွိတဲ့ အဓိကလကၡဏာ ၄ ခုကေတာ့ -

၁။ ႏွလံုးေသြးလႊတ္ခန္း ႏွစ္ခုၾကားရွိ နံရံတြင္ အေပါက္ပါရွိၿခင္း ( VSD - Ventricular Septal Defect )။
၂။ အဆုတ္ေသြးေၾကာမၾကီးက်ဥ္းေၿမာင္းေနၿခင္း ( Pulmonary Stenosis ) - ဒီေနရာမွာ ၂ မ်ိဳးထပ္ခြဲႏိုင္ပါတယ္။ အဆို႕ရွင္မ်ားက်ဥ္းေၿမာင္းေနပါက ( Pulmonary Valvular Stenosis ) လို႕ေခၚၿပီး ၊ အဆို႕ရွင္ေတြရဲ႕ ေအာက္နားမွာက်ဥ္းေၿမာင္းေနပါက ( Infundibular Stenosis ) လို႕ေခၚပါတယ္။
၃။ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီး ေနရာလြဲမွားစြာတည္ရွိၿခင္း ( Overriding Of Aorta )။
၄။ ႏွလံုးညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္း ၾကြက္သားမ်ား သာမန္ထက္ၾကီးထြားလာၿခင္း ( Right Ventricular Hypertrophy )။

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

အၿဖစ္မ်ားတတ္ပါသလား
ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါေတြရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။ ကေလးငယ္ ၁၅၀၀ ေမြးမယ္ဆိုရင္ TOF တစ္ေယာက္ပါရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလို ကေလးငယ္ေလးေတြ အေၿမာက္အမ်ားရွိပါတယ္။ TOF ဟာ အၿခားေသာ ေမြးရာပါေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ - Down's Syndrome ) ႏွင့္လည္း အတူတူတြဲဖက္ေတြ႕ရွိရတတ္ပါတယ္။

ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းပံု
TOF အေၾကာင္းကို နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႕အတြက္ က်န္းမာတဲ့ ႏွလံုးတစ္ခုဘယ္လို အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတာကို ဦးစြာသိရွိဖို႕လိုပါတယ္။ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏွလံုးဟာ အဲဒီကေလးရဲ႕ လက္သီးဆုပ္ ပမာဏခန္႕သာရွိၿပီး ၊ တစ္ေန႕ကို အၾကိမ္ ၁၀၀,၀၀၀ ထိခုန္ပါတယ္။ ႏွစ္လံုးရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အခန္း၄ ခန္းရွိပါတယ္-
*ေသြး၀င္ခန္း ( Atrium )ႏွစ္ခန္း၊
*ေသြးလႊတ္ခန္း ( ventricle ) ႏွစ္ခန္းပါရွိပါတယ္။
ေသြး၀င္ခန္းတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားမွာ ပိုုင္းၿခားထားေပးတဲ့ နံရ
ံ ( Atrial Spetum ) ပါရွိသလို ၊ ေသြးလႊတ္ခန္းတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားမွာလဲ ပိုင္းၿခားထားေပးတဲ့ နံရံ ( Ventricular Septum )ပါရွိပါတယ္။ ေသြး၀င္ခန္းနဲ႕ ေသြးလႊတ္ခန္းေတြကိုေတာ့ အဆို႕ရွင္ ( Valve ) ေတြနဲ႕ ပိုင္းၿခားထားပါတယ္။

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket
ႏွလံုး၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ား
လူတစ္ေယာက္အသက္ရွင္ဖို႕ အတြက္ မရွိမၿဖစ္လိုအပ္ေနတာကေတာ့ ေအာက္စီဂ်င္ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဆဲလ္ေတြရွင္သန္ဖို႕ ၊ အဂၤ ါအစိတ္အပိုင္းေတြ ပုံမွန္အတိုင္းအလုပ္လုပ္ဖို႕ ေအာက္စီဂ်င္ဟာ အဓိက ေရးပါတဲ့ အခန္းကေန ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီလို ေအာက္စီဂ်င္ကို ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအသီးသီးက အသံုးၿပဳႏိုင္ဖို႕အတြက္ အဆုတ္နဲ႕ ႏွလံုး အပါအ၀င္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈစနစ္ အားလံုးက လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ေလထဲမွာပါလာတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ေတြဟာ အဆုတ္ကေနတစ္ဆင့္ အဆုတ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေတြထဲက ေသြးထဲကုိေရာက္ရွိသြားၾကပါတယ္။ ထို႕ေနာက္ အဲဒီလို ေအာက္စီဂ်င္ၿပည့္၀ေနတဲ့ေသြးေတြကို ႏွလံုးဆီကို သယ္ေဆာင္သြားပါတယ္။ ႏွလံုးရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေသြး၀င္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိလာပါတယ္။ထို႕ေနာက္ အဆို႕ရွင္ ( Mitral Valve ) ကိုၿဖတ္သန္းကာ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိပါတယ္။ ထိုမွတဆင့္ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီးကို ၿဖတ္သန္းကာ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအသီးသီးဆီကိုေရာက္ရွိသြားပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ေတြကို အသံုးၿပဳၿပီးတဲ့အခါမွာ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာင္ဆိုဒ္ေတြ ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီ ဓါတ္ပစၥည္းေတြဟာ ေသြးထဲကိုေရာက္ရွိလာၿပီး ေသြးၿပန္ေၾကာမ်ားမွတဆင့္ ႏွလံုးရဲ႕ ညာဘက္ ေသြး၀င္ခန္းထဲကို ေရာက္ပါတယ္။ညာဘက္ ေသြး၀င္ခန္းမွတဆင့္ အဆို႕ရွင္ ( Tricuspid Valve ) ကိုၿဖတ္သန္းၿပီး ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကိုေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ထို႕ေနာက္ အဆုတ္ထဲကိုၿပန္လည္ေရာက္ရွိၿပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာင္ဆိုဒ္ေတြကို စြန္႕ထုတ္ၿပီး ၊ ေအာက္စီဂ်င္ကို ၿပန္လည္ သယ္ယူပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ႏွလံုးနဲ႕ ေသြးလည္ပတ္မႈအဖြဲ႕အစည္း ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈပဲၿဖစ္ပါတယ္။

TOF တြင္ ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းပံု
TOF မွာ ခႏၶာကိုယ္ကေန ႏွလံုးထဲကို၀င္ေရာက္လာတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ေတြသာပါ၀င္တဲ့ ေသြး ( Deoxygenated Blood ) ေတြဟာ ႏွလံုးရဲ႕ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကိုေရာက္ရွိလာပါတယ္။ သာမန္ႏွလံုးတြင္ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကေသြးေတြဟာ အဆုတ္ေသြးေၾကာကိုၿဖတ္သန္းၿပီး အဆုတ္ဆီကိုေရာက္ရွိရမယ့္အစား ၊ TOF တြင္အဆုတ္ေသြးေၾကာက်ဥ္းေၿမာင္းေနတဲ့အတြက္ ေသြးေတြဟာ အဆုတ္ဆီကို မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ဘဲ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းထဲမွာ စုေအာင္းေနပါတယ္။ ထိုအခါ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္း အတြင္း ေသြးဖိအားမ်ားလာပါတယ္။ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းဟာ သာမန္ထက္ပိုအလုပ္လုပ္ရတဲ့အတြက္ ေသြးလႊတ္ခန္းၾကြက္သားေတြဟာ သာမန္ထက္ပိုၾကီးထြားလာပါတယ္ ( Ventricular Hypertrophy )။ ဒီလိုေသြးဖိအားေတြမ်ားလာတဲ့ အခါ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းက ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပါတဲ့ေသြးေတြဟာ ေသြးလႊတ္ခန္းႏွစ္ခုၾကားမွာရွိတဲ့ အေပါက္ကတဆင့္ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိသြားၿပီး အဆုတ္ကေနလာတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ပါတဲ့ ေသြး ( Oxygenated Blood ) ေတြနဲ႕ေရာသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းမွ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြဆီကို သြားတဲ့ ေသြးေတြဟာ ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးပါ၀င္တဲ့အတြက္ ဆဲလ္မ်ားတြင္ လံုေလာက္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ပမာဏကို မရၾကပါဘူး။ ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္တဲ့အတြက္ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာလည္း ပံုမွန္အတိုင္းမလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ။ ဥပမာ - ဦးေႏွာက္ဆီသို႕ ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္ပါက ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ားေသဆံုးသြားၿပီး အသက္ဆံုးရႈံးမႈမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္တဲ့ လကၡဏာေတြအေနနဲ႕ ၿပာႏွမ္းၿခင္း ( Cyanosis ) ၊ သတိလစ္ၿခင္း ( Loss of consciousness ) တို႕ကိုေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket
ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းပံု
ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္ရတာလဲ
TOF ၿဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကိုေတာ့ မသိရွိရေသးပါဘူး ။ မ်ိဳးရိုးလိုက္ၿခင္းေၾကာင့္လဲ ဒီေရာဂါရႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - မိဘမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုခုရွိပါက ေမြးလာေသာကေလးမွာ TOF ၿဖစ္ႏိုင္ေၿခရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ မ်ိဳးရိုးဗီဇႏွင့္ဆိုင္ေသာေမြးရာပါ ေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ - Down's Syndrome , DiGeorge's Syndrome ) တြင္ TOF ကိုပါ တြဲဖက္ေတြ႕ရွိရေလ့ရွိပါတယ္။ ေရာဂါၿဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကိုမသိရွိေပမယ့္ ေအာက္ပါအေၿခအေနေတြေၾကာင့္ TOF ၿဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆၾကပါတယ္။
၁။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား အရက္( Alcohol ) ေသာက္ၿခင္း ။
၂။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း ( Poor nutrition during pregnancy )။
၃။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ( Viral Infection ) ခံစားရၿခင္း ။( eg. German Measles- rubella )
၄။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္တြင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ( Diabetes ) ရွိၿခင္း ။
၅။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္၏ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ၿခင္း ။

လကၡဏာမ်ား
TOF ကေလးငယ္ေတြမွာ အဓိကေတြ႕ရတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ -
၁။ ေအာက္စီဂ်င္ပမာဏေလွ်ာ့နည္းၿခင္းေၾကာင့္ ၿပာႏွမ္းၿခင္း ( Cyanosis ) ၊ အထူးသၿဖင့္ မ်က္ႏွာ ၊ ႏႈတ္ခမ္းႏွင့္ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြမွာေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
၂။ အပင္ပန္းမခံႏိုင္ၿခင္း ။
၃။အစာစားရာတြင္ခက္ခဲၿခင္း ( Poor Feeding )။
၄။ ၿပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားၿပဳလုပ္ပါက ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏ ရုတ္တရက္က်ဆင္းၿပီး တစ္ကိုယ္လံုးၿပာႏွမ္းကာ သတိလစ္ၿခင္း ( Tet Spells ) ။မၾကာခဏ ခံစားရတတ္ပါတယ္။
၅။ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေႏွးေကြးၿခင္း ။
၆။ လက္ေခ်ာင္းထိပ္ေလးမ်ား တင္းပုတ္ကဲ့သို႕ ၾကီးထြားလံုး၀န္းေနၿခင္း ( Clubbing ) ။
Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

၇။ ႏွလံုးတြင္း ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းမႈတြင္ အတားအဆီးရွိေနၿခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးခုန္သံမွာ သာမန္ကဲ့သို႕ မဟုတ္ဘဲ ဆူညံသံမ်ား ရွိေနၿခင္း ( MurMur)။
ဒီလကၡာေတြဟာ ကေလးေမြးဖြားၿပီး ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ကေလးဟာ ငိုေနစဥ္ တစ္ကိုယ္လံုးၿပာလာၿပီး သတိလစ္ၿခင္းပံုစံမ်ိဳးအေနၿဖင့္ ေတြ႕ရွိသတိၿပဳမိႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုသိရွိႏိုင္လဲ
အထက္ပါ လကၡာေတြအၿပင္ ေအာက္ပါ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈမ်ားေၾကာင့္လဲ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
၁။ Echocardiogram
၂။ ECG - Electrocardiogram
၃။ Chest X'ray
၄။ Pulse Oximetry ၿဖင့္ ေသြးထဲရွိ ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏကိုတိုင္းတာၿခင္း ။
၅။ Cardiac Catheterization

ဘယ္လုိကုသမလဲ
အေရးေပၚကုသၿခင္း
ေသြးအတြင္းေအာက္စီဂ်င္ ရုတ္တရက္က်ဆင္းၿခင္းသည္ အသက္ဆံုးရႈံးမႈကိုၿဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ အေရးေပၚကုသဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ ကေလးဟာ ရုတ္တရက္ ၿပာလာၿပီး မူးလဲပါက ကေလးကို ေၿမၿပင္တြင္ ေဘးတစ္ေစာင္းလွဲခ်ထားပါ ။ ထို႕ေနာက္ ကေလး၏ ဒူးေခါင္းကို ရင္ဘတ္ကိုထိေလာက္ေအာင္ ေကြးထားေပးပါ။( Knee-Chest Position ) ။ ဒီပံုစံဟာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္တဲ့ပံုစံနဲ႕ဆင္တူပါတယ္။ ကေလးၾကီးေတြဟာ မၾကာခဏ ဒီလိုခံစားဖူးတဲ့အတြက္ ေနာက္တစ္ခါၿဖစ္လာပါက အလိုအေလွ်ာက္ မိမိတို႕ဘာသာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္ၿပီး ကုသသည့္ အေလ့အက်င့္ရသြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္လိုက္တဲ့အတြက္ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီးထဲမွာရွိတဲ့ ေသြးဖိအားတက္လာပါတယ္။ ထိုမွတဆင့္ ဘယ္ဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းမအတြင္းရွိေသြးဖိအားပါတက္လာၿပီး ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းမွေသြး( Deoxygenated blood ) မ်ား ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္း၀င္ေရာက္ၿခင္းကိုေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ ထိုသို႕ၿဖင့္ Deoxygenated Blood မ်ား ေသြးအတြင္း၀င္ေရာက္ၿခင္းကိုေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ထိုသို႕လကၡဏာမ်ိဳးခံစားရပါက နီးစပ္ရာ ေဆးရုံ ၊ ေဆးခန္းမ်ားသို႕ သြားေရာက္ၿပီး ထိေရာက္တဲ့ ကုသမႈကို ခံယူဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

ခြဲစိတ္ကုသၿခင္း
TOF တြင္ရွိေနေသာ ႏွလံုးအတြင္း ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈမ်ားကိုေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

ဘယ္ေလာက္ထိအသက္ရွင္ႏိုင္လဲ
ခြဲစိတ္ကုသမႈမခံယူပါက TOF ေ၀ဒနာရွင္မ်ားရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ထိအသက္ရွင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကာလၾကာရွည္စြာ ၿဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ႏွလံုး ၊ အဆုတ္ ၊ ေသြးလည္ပတ္မႈႏွင့္ဆိုင္ေသာ အၿခားေသာ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကုိပါ ခံစားလာရႏိုင္ပါတယ္။

အခ်ဳပ္အားၿဖင့္ဆိုေသာ္ TOF ေ၀ဒနာရွင္ေလးေတြဟာ တစ္သက္လံုး ကုသမႈေတြကို ခံယူဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ သမားေတာ္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးကုသမႈမ်ားလိုအပ္ပါတယ္။ ထို႕အၿပင္ မိဘမ်ားရဲ႕ ေႏြးေထြးစြာ ၿပဳစုယုယမႈေတြဟာလည္း ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ေ၀ဒနာကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ TOF ကေလးငယ္ေလးမ်ား သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္ေစဖို႕အတြက္ အားလံုး၀ိုင္း၀န္းေစာင့္ေရွာက္ၾကႏိုင္ေစရန္တင္ၿပလိုက္ပါတယ္။ေလးစားစြာၿဖင့္ -

ကိုးကားစာရင္း -

၁။ Nelson Textbook of Pediatrics , 17th edition.
၂။http://www.achaheart.org/resource/icon_cheartdefects_tdf.php#whatlongterm
၃။http://en.wikipedia.org/wiki/Tetralogy_of_fallot
၄။http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=11071
၅။http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/tof/tof_summary.html
၆။http://www.cincinnatichildrens.org/health/heart-encyclopedia/anomalies/tof.htm
၇။http://www.mayoclinic.com/health/tetralogy-of-fallot/DS00615/DSECTION=4
၈။http://www.emedicine.com/EMERG/topic575.htm
၉။http://www.emedicinehealth.com/tetralogy_of_fallot/article_em.htm
၁၀။http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001567.htm#Causes,%20incidence,%20and%20risk%20factors

Read More...

Tuesday, October 30, 2007

Down's Syndrome

လူသားေဒါင္းေလးမ်ားအေၾကာင္း



ကၽြန္ေတာ္တို႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေဒါင္းေလးေတြေမြးတယ္ဆိုၿပီးၾကားဖူးေနၾကပါ။ လူကေန ေဒါင္းေလးေတြေမြးတယ္ဆိုေတာ့ အထူးအဆန္းၿဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူသားတစ္ေယာက္ကို ေမြးဖြားတာပါ။ တစ္နည္းအားၿဖင့္ ေဒါင္းစင္ဒရုန္း ( Down's Syndrome ) လို႕ေခၚတဲ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႕ပက္သက္ၿပီး ေ၀ဒနာခံစားေနၾကရတဲ့ ကေလးငယ္ေလးေတြပါ။ ဒီလိုေ၀ဒနာရွင္ကေလးငယ္ေလးေတြဟာ လူသားတစ္ေယာက္ ၊ ကေလးတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အၿပည့္အ၀ ရပ္တည္ခြင့္ မရၾကပါဘူး ။ သူတို႕ေလးေတြမွာ ေမြးရာပါေရာဂါတစ္ခုကိုပါ ေလာကထဲသယ္ေဆာင္လာခဲ့ရၿပီး ၊ အၿခားေသာေရာဂါေတြကလည္း သူတို႕ဘ၀ေလးေတြကို ေခၽြဖ်က္ဖို႕ အသင့္ေစာင့္ၾကိဳေနၾကပါတယ္။ ဒီလို ကံတရားက မ်က္ႏွာသာေပးမခံရတဲ့ ကေလးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ေလးေတြဟာ အလြန္သနားဖို႕ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သနားစရာ ေဒါင္းေလးေတြအေၾကာင္းကို တင္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္ ။

ေဒါင္းစင္ဒရုန္း ( Down's Syndrome ) ဆိုတာဘာလဲ
ေဒါင္းစင္ဒရုန္း ( Down's Syndrome )ဆိုတာ မ်ိဳးရိုးဗီဇနဲ႕ ပက္သက္တဲ့ေရာဂါတစ္ခုၿဖစ္ၿပီး ၊ ေရာဂါခံစားေနရတဲ့ကေလးငယ္ေတြဟာ သာမန္ကေလးငယ္ေတြထက္ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြး ၊ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြဟာ ေႏွးေကြးပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ အၿခားေသာ ေမြးရာပါ ခႏၶာကိုယ္ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြလဲ ပါရွိလာတတ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါအေၾကာင္းကိုေလ့လာမယ္ဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုအေၾကာင္းကို သိရွိထားဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ခႏၶာကိုယ္ဖြဲ႕စည္းမႈမွာ အေၿခခံအက်ဆံုးအရာကေတာ့ ဆဲလ္ ( Cells ) ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဆဲလ္ေတြေပါင္းစည္းၿပီး တစ္ရႈး ( Tissue ) ၊ တစ္ရႈးေတြေပါင္းစည္းၿပီး ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းေတြရယ္လို႕ၿဖစ္တည္လာပါတယ္။ ဆဲလ္ေတြဖြဲ႕စည္းမႈ ၊ လုပ္ေဆာင္မႈအတြက္ အေရးအၾကီးဆံုးအရာကိုေတာ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ( Gene ) ေတြက ဆံုးၿဖတ္ေပးတာၿဖစ္ပါတယ္။ ဂ်င္းန္ ( Gene ) ဆိုတာ DNA ( Deoxyribonucleic acid ) အစိတ္အပိုင္းေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး မ်ိဳးရိုးဗီဇနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို မွတ္သားထားေပးပါတယ္။ DNA ကိုေတာ့ ခရိုမိုဇုန္းေမာ္လီက်ဴး ( Chromosome ) ေတြနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္လူသားတစ္ေယာက္ၿဖစ္လာဖို႕ဆိုရင္ ခရိုမိုဇုန္းေမာ္လီက်ဴးေလးေတြကေန စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ရပါတယ္။ က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ၿဖစ္လာေစဖို႕ ခရိုမိုဇုန္းေတြက အေရးၾကီးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းအေနနဲ႕ ပါ၀င္လာပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ ခရိုမိုဇုန္း ၂၃ စံု ( ၄၆ ခရိုမိုဇုန္း ) ပါရွိၿပီး ၊ ၁ ကေန ၂၃ အထိ နံပါတ္မ်ားနဲ႕ မွတ္သားေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။ အဲဒီ ခရိုမိုဇုန္းေတြေပၚမွာမူတည္ၿပီး ေယာက်ာၤး ၊ မိန္းမ ၊ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေတြဆိုတာ ဖြဲ႕စည္းၿဖစ္တည္လာပါတယ္။ ဒီလို မ်ိဳးရိုးဗီဇေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ မိဘႏွစ္ပါးဆီက အေမြဆက္ခံရရွိပါတယ္။ ေဒါင္းစင္ဒရုန္း ( Down's Syndrome ) ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ခရိုမိုဇုန္းေတြဟာ သာမန္ကေလးေတြလို ၂၃ စံုရွိရမယ့္အစား ခရိုမိုဇုန္းနံပါတ္ ၂၁ မွာ အပိုတစ္ခုပါရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါင္းစင္ဒရုန္းကို ထရြိဳင္ဆိုမီ ၂၁ ( Trisomy 21 ) လို႕လည္းေခၚပါတယ္။ ( Trisomy is the presence of three , instead of normal twon, chromosomes of a particular numbered type in a organism. Thus the presence of an extra chromosome 21 is called Trisomy 21. ) ။ အဲဒီလို ခရိုမိုဇုန္းတစ္ခုအပိုပါရွိလိုက္တဲ့အတြက္ ေမြးလာတဲ့ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဘ၀ဟာ အမ်ားၾကီးေၿပာင္းလဲသြားပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈ ေႏွးေကြးၿခင္းအၿပင္ ၊ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးေတြဟာ သာမန္ကေလးငယ္ေတြထက္ နိမ့္ပါးသြားရပါတယ္။ အၿခားေသာ ေမြးရာပါေရာဂါေတြကိုလည္း ခံစားၾကရပါတယ္။

ေဒါင္းစင္ဒရုန္းအမ်ိဳးအစားမ်ား ( Types of Down's Syndrome )
အမ်ိဳးအစားအားၿဖင့္ ၃ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ -

၁။ ပံုမွန္အမ်ိဳးအစား ( Regular Type )
ဒီအမ်ိဳးအစားကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ ဆဲလ္အားလံုးရဲ႕ ခရိုမိုဇုန္းနံပါတ္ ၂၁ မွာ ခရိုမိုဇုန္းတစ္ခုအပိုပါရွိေနတာပါ။ ေဒါင္းစင္ဒရုန္းေ၀ဒနာရွင္ေတြရဲ႕ ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ဒီပံုမွန္အမ်ိဳးအစား ( Regular Type ) ၿဖစ္ပါတယ္။

၂။ ေနရာလြဲအမ်ိဳးအစား ( Translocation Type )
ဒီအမ်ိဳးအစားမွာေတာ့ အပိုပါလာတဲ့ ခရိုမိုဇုန္းဟာ သူရွိရမယ့္ နံပါတ္ ၂၁ ေနရာမွာမရွိဘဲ အၿခားခရိုမိုဇုန္းေတြမွာ သြားေရာက္ပူးေပါင္းေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရိုမိုဇုန္းကိုေတာ့ မိဘႏွစ္ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္က သယ္ေဆာင္ထားေပးတာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအမ်ိဳးအစားဟာ မိဘဆီက သားသမီးဆီသို႕ မ်ိဳးရိုးလုိက္ၿခင္းေၾကာင့္ၿဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားၿဖစ္ပါတယ္။ ( မွတ္ခ်က္ - ေဒါင္းစင္ဒရုန္းအမ်ိဳးအစားအားလံုးဟာ မိဘဆီက မ်ိဳးရိုးလိုက္ၿခင္းေၾကာင့္မဟုတ္ပါ။ ေနရာလြဲအမ်ိဳးအစား ( Translocation type ) တစ္မ်ိဳးသာ မိဘဆီက အေမြဆက္ခံရရွိၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္ ။

၃။ မိုးစက္အမ်ိဳးအစား ( Mosaic type )
ဆဲလ္အားလံုးမဟုတ္ဘဲ အခ်ိဳ႕ေသာ ဆဲလ္မ်ားတြင္သာ ခရိုမိုဇုန္းနံပါတ္ ၂၁ အပိုပါရွိတာၿဖစ္ပါတယ္။ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္ ။

ေရာဂါၿဖစ္ပြားမႈႏႈန္း
ကေလးအေယာက္ ၈၀၀ မွ ၁၀၀၀ ေမြးဖြားတိုင္း ေဒါင္းစင္ဒရုန္းကေလးငယ္တစ္ေယာက္ပါရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုရွိ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္မႈစင္တာ ( Centre for Disease Control - CDC )၏ ခန္႕မွန္းခ်က္အရ ကေလး ၇၃၃ ေယာက္ေမြးတိုင္း ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ပါရွိႏိုင္ပါတယ္။ ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ထရြိဳင္ဆိုမီ ၂၁ အမ်ိဳးအစား ( Regular type ) ၿဖစ္ပါတယ္။ ေဒါင္းစင္ဒရုန္းဟာ လူမ်ိဳးမေရြး ၊ ေနရာေဒသမေရြးၿဖစ္တတ္ပါတယ္။

မိခင္အသက္အရြယ္ႏွင့္ ေဒါင္းစင္ဒရုန္း
မိခင္ရဲ႕ အသက္အရြယ္ဟာလည္း ေဒါင္းကေလးေတြ ေမြးဖြားဖို႕အတြက္ အခ်က္တစ္ခ်က္အေနနဲ႕ ပါ၀င္ပါတယ္။
မိခင္အသက္ ၂၀ မွ ၂၄ ႏွစ္အတြင္းတြင္ ကေလး ၁၄၉၀ ေမြးတိုင္း ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ ပါရွိႏိုင္ပါတယ္။
မိခင္အသက္ ၃၀တြင္ ကေလး ၉၀၀ ေမြးတိုင္း ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ ပါရွိႏိုင္ပါတယ္။
မိခင္အသက္ ၃၅ ေက်ာ္လွ်င္ ကေလး ၄၀၀ ေမြးတိုင္း ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ ပါရွိႏိုင္ပါတယ္။
မိခင္အသက္ ၄၀ တြင္ ကေလး အေယာက္ ၁၀၀ ေမြးတိုင္း ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ ပါရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဒါကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ မိခင္ရဲ႕ အသက္အရြယ္ၾကီးလာတာနဲ႕အမွ် ေဒါင္းကေလးငယ္မ်ား ေမြးႏိုင္တဲ့ႏႈန္းဟာလည္း မ်ားလာပါတယ္။

ေဒါင္းစင္ဒရုန္းသမိုင္းေၾကာင္း ( History of Down's Syndrome )
ေဒါင္းစင္ဒရုန္းကို စတင္ တင္ၿပခဲ့သူကေတာ့ အဂၤလိပ္ ေဆးပညာရွင္ Jhon Langdon Down ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၆၂ ခုႏွစ္မွာ စိတ္က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ ( Mental disability ) ပံုစံတစ္မ်ိဳးအေနနဲ႕တင္ၿပခဲ့ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား၏ မ်က္ႏွာအေနအထားမွာ မြန္ဂိုလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ဆင္တူေသာေၾကာင့္ မြန္ဂိုလြိဳက္ ( Mongoloid , Mongolism , Mongolian idiocy ) ဟူၿပီး ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ၂၀ ရာစုအလယ္ပိုင္းအထိ ေဒါင္းစင္ဒရုန္းၿဖစ္ရၿခင္းအေၾကာင္းကို မသိရွိခဲ့ၾကေသးေပ။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ Professor Jerome Lejeune က ေဒါင္းစင္ဒရုန္းႏွင့္ ခရိုမိုဇုန္းအပို၏ ဆက္စပ္မႈကို ေတြ႕ရွိတင္ၿပခဲ့ပါတယ္။
Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket
Dr.Jhon Langdon Down

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket
Professor Jerome Lejeune

ေဒါင္းေလးေတြရဲ႕ ပံုစံ
ေဒါင္းေလးေတြကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ သိသာထင္ရွားတာကေတာ့ မ်က္ႏွာအေနအထားပဲၿဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာၿမင္ရံုနဲ႕ ေဒါင္းေလးမွန္းသိသာပါတယ္။ ထင္ရွားေသာ အခ်က္ေတြကေတာ့ -

၁။ ဦးေခါင္းဟာ သာမန္ထက္ေသးငယ္ပါတယ္။ ( Microcephaly )
၂။ ေနာက္ေစ့ဟာ ၿပားေနပါတယ္။ ( Flattened Occiput )
၃။ ႏွာေခါင္းရိုးၿပားေနပါတယ္။ ( Flattened Nasal Bridge )
၄။ ပါးစပ္ေပါက္က ေသးငယ္ၿပီး ၊ လွ်ာက ၾကီးမားေနေသာေၾကာင့္ လွ်ာက အၿပင္ကို ထြက္ေနတတ္ပါတယ္။ ( Protruding Tongue ) ။

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

၅။ မ်က္လံုးအေနအထားေၿပာင္းလဲၿခင္း ( Upward Slanting Eyes )

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

၆။ လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားတိုတုတ္ၿပီး ၊ လက္ဖ၀ါးတြင္ အေရးေၾကာင္း ( Palmar crease ) တစ္ခုသာပါရွိပါတယ္။ ( Simian Crease ) ။
၇။ ေၿခမႏွင့္ ေၿခညိူးၾကား အကြာအေ၀း က်ယ္ေနတတ္ပါတယ္။ ( Sandle Gap )

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket

၈။ အရပ္အေမာင္းဟာ သာမန္ကေလးေတြထက္ ပိုပုပါတယ္။
၉။ ၾကြက္သားမ်ားဟာ သာမန္ထက္ တင္းအားေလွ်ာ့နဲေနတတ္ပါတယ္။ ( Hypotonia )

ေဒါင္းေလးမ်ားတြင္ ၿဖစ္တတ္ေသာ ဆက္စပ္ေရာဂါမ်ား
ေဒါင္းေလးမ်ားတြင္ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ ေရာဂါမ်ားကိုလဲ ဆက္စပ္ေတြ႕ရွိရတတ္ပါတယ္။ -
၁။ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါမ်ား ( Heart Defect ) ။ အထူးသၿဖင့္ ႏွလံုးအတြင္းခန္း နံရံမ်ားတြင္ အေပါက္မ်ားပါရွိတတ္ၿခင္း ( ဥပမာ- Atrial Septal Defect , Ventricular Spetal Defect )။
၂။ ေမြးရာပါအစာလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ- အစာေရၿမိဳၿပြန္ က်ဥ္းေၿမာင္းၿခင္း )
၃။ လူကီးမီးယားေရာဂါ ( Leukemia ) ၿဖစ္ပြားႏိုင္ၿခင္း ။
၄။ ကိုယ္တြင္းခုခံအားစနစ္ ( Immune System ) မေကာင္းေသာေၾကာင့္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား ၀င္ေရာက္ႏိုင္ၿခင္း ။
၅။ မ်က္စိ ၊ နား အၾကား ၊ အၿမင္ခ်ိဳ႕ယြင္းၿခင္း ။

ကုသလို႕ရပါသလား
ေဒါင္းေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္ၿခင္း မရွိပါ။ လိုအပ္ေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေထာက္ပံ့မႈမ်ားကိုသာ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ကို ၿပဳစုေစာင့္ေရွာက္ဖို႕အတြက္ တတ္ကၽြမ္းေသာ သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္မ်ား ၊ မ်က္စိနားႏွာေခါင္းေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္မ်ား ၊ အစာလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္မ်ား ၊ စကားေၿပတတ္ရန္ ေႏွးေကြးၿခင္းအတြက္ Speech Therapist မ်ား ၊ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေႏွးေကြးၿခင္းအတြက္ Physiotherapist မ်ား ၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ Therapist မ်ား ၊ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအစရွိေသာ အတတ္ပညာရွင္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ အၿခားေသာ ေမြးရာပါေရာဂါမ်ား ၊ ဆက္စပ္ဆင့္ပြားေရာဂါမ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာပညာရွင္မ်ားနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကုသေပးႏိုင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈမ်ားကိုလည္း လိုအပ္သလို လုပ္ေဆာင္စစ္ေဆးေနရမွာၿဖစ္ပါတယ္။

ေရာဂါရွာေဖြၿခင္းႏွင့္ကုသၿခင္း
ဒီေရာဂါကို မိခင္၀မ္းတြင္းရွိစဥ္ကာလကတည္းက သိပၸံနည္းက် ၾကိဳတင္စစ္ေဆးသိရွိႏိုင္ပါတယ္။ ေဒါင္းကေလးတစ္ေယာက္ေမြးဖူးေသာ မိခင္မ်ားအေနၿဖင့္ ေနာက္ကေလးတစ္ေယာက္မယူခင္မွာ မ်ိဳးရိုးဗီဇဆိုင္ရာကၽြမ္းက်င္သူ ( Genetic Counselor ) ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

အခ်ဳပ္အားၿဖင့္ဆိုေသာ္ Down's syndrome ကေလးငယ္မ်ားဟာ ေမြးရာပါေရာဂါေတြကို ခံစားေနၾကရတဲ့ ကေလးငယ္ေလးေတြပါ ။ သူတို႕ေလးေတြမွာ သာမန္ကေလးငယ္ေတြထက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ၊ ဥာဏ္ရည္တိုးတက္မႈမ်ား ေႏွးေကြးေနေသာ္လည္း သာမန္ကေလးငယ္မ်ားကဲ့သို႕ပင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ( အားကစား ၊ စာသင္ၾကားၿခင္း ၊ ဂီတအႏုပညာ )တြင္ စိတ္ပါ၀င္စားၿပီးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ဘ၀ တိုးတက္ရွင္သန္ဖို႕ဆိုတာ လူအမ်ားၾကီးေပၚမွာ မွီခို္ေနၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို သနားစရာေကာင္းတဲ့ ကေလးငယ္ေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ သာယာ လွပေစဖို႕ ၀ိုင္း၀န္းကူညီႏိုင္ၾကေစရန္ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္လိုက္ရပါတယ္။ ေလးစားစြာၿဖင့္ -








ကိုးကားစာရင္း -

၁။ Nelson Textbook of Pediatrics 17th edition.
၂။ Ghai Essential Pediatrics 5th edition.
၃။ http://en.wikipedia.org/wiki/Down_syndrome#History
၄။ http://www.ds-health.com/faq.htm
၅။ http://en.wikipedia.org/wiki/Genetic_counseling
၆။ http://www.bbc.co.uk/health/conditions/downssyndrome1.shtml
၇။ http://en.wikipedia.org/wiki/Chromosome
၈။ http://en.wikipedia.org/wiki/DNA
၉။ www.youtube.com

Read More...