Ischemic Heart Disease

ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ

ႏွလံုးဟာ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးသို႔ ေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ ေသြးညွစ္စက္
(Blood Pump Machine) တစ္ခု ပဲျဖစ္ပါတယ္..တစ္ရက္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် အၾကိမ္ ၁၀၀,၀၀၀ ခန္႔ ခုန္ရျပီး ေသြး
ထုထည္ ဂါလံ ၂,၀၀၀ ခန္႔ ညွစ္ထုတ္ ေပးေနရပါတယ္.. လူ႔သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္လံုး မရပ္မနား စည္း
ခ်က္မွန္မွန္ ညွစ္ထုတ္ေပး ေနရျပီး အသက္ ၇၀ အ႐ြယ္ေရာက္ပါက ႏွလံုးခုန္ျခင္း အၾကိမ္ေပါင္း ၂.၅ ဘီလီ
ယံ ေက်ာ္ ခုန္ျပီး ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလို အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီ
ဂ်င္နဲ႔ အာဟာရကို ႏွလံုးေသြးေၾကာ (Coronary Arteries) မ်ားက ေထာက္ပံ့ေပးေနရပါတယ္.. အေၾကာင္း
အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာမ်ားဟာ က်ဥ္းေျမာင္းလာျပီး ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႔ အာ
ဟာရကို လံုေလာက္စြာ မေထာက္ပံ့ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာပါ
တယ္.. အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၃သန္းမွ ၄သန္းခန္႔ထိ ဘာလကၡဏာမွမျပပဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း
ေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္..

ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အဓိက အခ်က္(၃)ခ်က္မွာ

1. ေသြးတိုးေရာဂါ (Hypertension)
2. ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္း (Hypercholesterolaemia)
3. ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (Smoking)

တို႔ျဖစ္ပါတယ္...
ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အျခား အေၾကာင္းမ်ားကေတာ့

• ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ (Diabetes)
• စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း (Stress)
• အဝလြန္ျခင္း (Overweight)
• လႈပ္႐ွားမႈနည္းေသာ ထိုင္၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရျခင္း (Sedentary Lifestyle)

တို႔ျဖစ္ပါတယ္..

အထက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ေသြးေၾကာရဲ႕ အတြင္းနံရံဟာ အနည္က် စုပံု ထူအမ္းလာျပီး (Athero-
sclerosis) က်ဥ္းေျမာင္းလာပါတယ္.. အနည္က် စုပံုတဲ့ အထဲတြင္ ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol)၊ ကယ္
လ္စီယမ္ (Calcium)၊ ဆဲလ္ေသ အစအနမ်ား (Cellular debris)၊ ေသြးမႊားဥမ်ား (Platelets) မ်ား ပါဝင္ပါ
တယ္.. ၎ အနည္က်စုပံုခဲသည္ ေသြးေၾကာနံရံမွ ျပဳတ္ထြက္ျပီး ေသြးေၾကာ တစ္ေနရာတြင္ ပိတ္မိတတ္ပါ
တယ္ (Embolism).. ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္ ပိတ္မိပါက ႏွလံုးပုပ္ျခင္း (Myocardial Infarct)၊ ဦးေႏွာက္ေသြး
ေၾကာ ပိတ္မိပါက ေလျဖတ္ျခင္း (Stroke)၊ ေျခလက္႐ွိ ေသြးေၾကာမ်ား ပိတ္မိပါက နာက်င္ျခင္း၊ အသားပုပ္
ျခင္း (Gangrene) တို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္..

ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ (Angina Pectoris)

• ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္ အလယ္တြင္ တင္းက်ပ္စြာ ခံစားရျခင္း၊ ေလးလံေနျခင္း၊ ရင္ပူျခင္း
  • ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ရံဖန္ရံခါ ဘယ္ဘက္ပုခံုးႏွင့္ ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းသို႔၎၊ လည္ပင္းႏွင့္ ေမးေစ့တစ္ဝိုက္ သို႔၎ ျပန္ႏွံ႔နာက်င္ တတ္ပါတယ္.. ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ႐ုတ္တရက္ ေျပးလႊားျခင္း၊ အားစိုက္အလုပ္ လုပ္ရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီး အမ်ားအားျဖင့္ စကၠန္႔(၃၀)မွ (၅)မိနစ္ထိ ၾကာတတ္ပါတယ္.. အနားယူပါက သက္သာလာပါတယ္..
• အသက္႐ွဴျမန္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴၾကပ္သကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္း၊ မူးေဝလာျခင္း၊
• ပ်ဳိ႕အန္ျခင္း၊
• အလြန္အမင္း ေခၽြးထြက္လာျခင္း၊
• အနားယူေသာ္လည္း ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း မသက္သာပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း (Heart Attack) ျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ သတိထားရန္ လိုအပ္ပါတယ္..

ေရာဂါစမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်က္မ်ား

• Exercise Electrocardiogram (ECG) ႐ိုက္ျခင္း၊
• Cardiac Catheterization
  • Tube အေသးစား တစ္မ်ဳိးအား ေျခေထာက္ (သို႔) လက္ေမာင္း ေသြးေၾကာမွတစ္ဆင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာသို႔ ေရာက္ေအာင္လုပ္ျပီး Special dye တစ္မ်ဳိးအား ထုတ္လႊတ္၍ ဓါတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ေနရာ သိႏိုင္ပါတယ္..
• ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ (Chest X-ray) ႐ိုက္ျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးအေျခအေနကို ၾကည့္ျခင္း၊
• ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ စစ္ေဆးျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ စစ္ေဆးျခင္း၊

တို႔ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါတယ္..
လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ား

• တိရိစာၦန္အဆီမ်ား၊ နီေသာအသား၊ ၾကက္ဥ၊ မလိုင္ပါ ႏြားႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား အစ႐ွိသည့္ ကိုလက္စထေရာ ႂကြယ္ဝေသာ အစားအစာမ်ားကို ေ႐ွာင္၍ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ အသီးအႏွံမ်ား၊ မလိုင္ထုတ္ထားေသာ ႏြားႏို႔၊ ငါး၊ ၾကက္ဘဲအသားမ်ား၊ ဂ်ဳံ ေျပာင္း လူး ဆပ္ ကဲ့သို႔အႏွံမ်ား စားသံုးပါ
• ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္း ေအာက္စီဂ်င္ ပို႔ေဆာင္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစသျဖင့္ လံုးဝေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္
• သင့္တင့္ေသာ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေဆာင္ရန္
• ေသြးတိုးႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ ႐ွိပါက ေရာဂါအတြက္ ညႊန္ၾကားထားသည္မ်ားကို လိုက္နာရန္
• စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္

ေဆးဝါးကုသမႈ
ေဆးဝါမ်ားကို ဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားသည့္အတိုင္း လိုက္နာေသာက္သံုးရပါမယ္..

• Nitrates (Nitroglycerin..), Betablockers (propranolol, metoprolol...), Calcium channel blockers (Amlodipine, diltiazem...) စသည့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ယ္ေစရန္ႏွင့္ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ေအာက္စီဂ်င္ လိုအပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးေသာေဆးမ်ား
• ေသြးခဲျခင္းကိုတားဆီးေပးေသာေဆးမ်ား ie. Aspirin (Aspilet),.....
• ေသြးတြင္းကိုလက္စထေရာ မ်ားေနပါက က်ေစေသာေဆးမ်ား ie. Statins (Atorvastatin, Simvastatin,....)
• ခြဲစိတ္ကုသမႈ-ႏွလံုးေသြးေၾကာလမ္းလႊဲတည္ေဆာက္ျခင္း (Coronary Bypass) ႏွလံုးေသြးေၾကာခ်ဲ႕ျခင္း (Angioplasty) စသည့္ ခြဲစိတ္နည္းမ်ားျဖင့္လည္း ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါကို ကုသႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္..

Read More...

Collapse...

Smoking and Heart

ေဆးလိပ္ႏွင္႔ ႏွလံုးေရာဂါ

ေဆးလိ္ပ္ မေကာင္းေၾကာင္းေရး လြန္းလို႔ ေဆးလိပ္ ကုမၸဏီ ေတြက အျမင္ကပ္ ေနေလာက္ျပီ ထင္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ က ကမၻာ႔ႏွလံုး မ်ားေန႔ ျဖစ္ ပါတယ္။ ကမၻာ႔ ႏွလံုးေစာင္႔ေရွာက္ေရး အဖြဲ႔ၾကီးမွ ဦးစီးၿပီး ႏွစ္စဥ္ က်င္းပေနတဲ႔ ဒီေန႔မွာ တစ္ခုခုေရး ခ်င္တာနဲ႔ ေဆးလိပ္ မေကာင္းေၾကာင္း ကိုပဲေရးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ လိုက္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ ကမၻာ႔ႏွလံုး မ်ားေန႔ရဲ႔ ေဆာင္ပုဒ္ ကလည္း ႏွလံုး အႏၱရာယ္ သိရွိ ကာကြယ္ (Do you know your risk?) ဆုိေတာ႔ စာဖတ္သူ ေတြထဲ မွာ မသိ တဲ႔သူ သိေအာင္ သိျပီးသားသူ ပိုျပီး သတိထား မိေအာင္ ဒီေခါင္းစဥ္ ေလးကို ေရြးခ်ယ္လိုက္ ပါတယ္။

သိျပီးသားသူဆို တဲ႔ထဲ မွာဆရာ၀န္ေတြက ထိပ္ဆံုး ကပါ။ ကြၽန္ေတာ္ အခု စာသင္ ေနတဲ႔ေဆးရံု က ႏွလံုးအထူး ကု ေဆးရံုၾကီး တစ္ခုပါ။ Ward တစ္ခုထဲ မွာ အတူတူ အလုပ္လုပ္ ေနတဲ႔ လက္ေထာက္ ဆရာ၀န္ (၁၅) ေယာက္ခန္႔ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔ DUTY COAT ထဲမွာ ေဆးလိပ္ ဘူး ကိုယ္စီ ရွိၾက ပါတယ္။ မနက္ပိုင္း လူနာၾကည္႔ခ်ိန္ ျပီးတာနဲ႔ smoking zone (ေဆးလိပ္ေသာက္ ရန္ သတ္မွတ္ ထားေသာေနရာ) ကို ေျပးၾက တာပါပဲ။ သူတို႔အတြက္ လူနာ ၾကည္႔ခ်ိန္ (၁)နာရီ ေလာက္ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ႔ ရပံုပါပဲ။ ေနာက္ ပါေမာကၡၾကီး။ သူကေတာ႔ ေန႔လည္းပိုင္း စာသင္ခန္းမွာ (၄၅) မိနစ္စာ သင္ျပီး တာနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္ နားခ်ိန္ ေပး ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ တစ္လိပ္ကုန္မွ စာသင္ခန္း ကို ျပန္လာ ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေတြ ကိုယ္တိုင္ နစ္ကိုတင္း ရဲ႔ သားေကာင္ေတြ ျဖစ္ေန ၾကပါတယ္။

သာမန္ စာဖတ္ သူေတြကေတာ႔ ေဆးလိပ္နဲ႔ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ ဆက္ႏြယ္ေန တယ္ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္း သိျပီး ၾကမွာပါ။ ႏွလံုး က်န္းမာေရးနဲ႔ ပက္သက္ရင္ေတာ႔ သိတဲ႔သူ နည္းပါ လိမ္႔မယ္ ငယ္ငယ္က ျမန္မာ့ ရုပ္ျမင္သံၾကား မွာ ပညာေပး ဇာတ္လမ္းတိုေလး ၾကည္႔ဖူး ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီး ဌာနကေတာ႔နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ တတ္နိဳင္သမွ် ပညာေပး ေနတာပါပဲ။

ႏွလံုးေရာဂါ ေတြျဖစ္ေစနိဳင္တဲ႔ အေျခခံ အေၾကာင္း အရင္းေတြထဲ မွာ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းက အဓိက အခ်က္ တစ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ေဆးလိပ္ ဘယ္ႏွစ္လိပ္ ေသာက္တယ္ ဆိုတဲ႔အခ်က္ က ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ပြား မွဳ အေပၚမွာ တိုက္ရိုက္ အက်ိဳး သက္ေရာက္ ပါတယ္။ မ်ားမ်ား ေသာက္ေလ ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာ ပိုမ်ား ေလပါပဲ။ ေန႔စဥ္ ေဆးလိပ္ တစ္ဘူး ကုန္ေအာင္ ေသာက္တဲ႔ သူဟာ ေဆးလိပ္ လံုး၀ မေသာက္တဲ႔ သူနဲ႔ စာရင္ ႏွလံုး ေရာဂါ ျဖစ္နိဳင္ေျခ (၂) ဆ ပိုမ်ား ပါတယ္ ေဆးလိပ္လည္း ေသာက္တယ္ သေႏၶ တားေဆး ေတြလည္း သံုးစြဲတယ္ ဆိုတဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ေတြ အတြက္ေတာ႔ ျဖစ္နိဳင္ေျခပို မ်ားပါတယ္။

ေဆးလိပ္ ေသာက္တယ္ ဆိုတဲ႔ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ တဆင္႔ခံ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (secondhand smoke) လည္း ပါ၀င္ ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင္႕ ေသဆံုးသူ ၃၅၀၀၀ ခန္႔ဟာ ဒီလို တဆင္႔ခံ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ႏွင္႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္စပ္ ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေဆးလိပ္ ႏွင္႔ ႏွလံုးေရာဂါ ဘယ္လို ဆက္စပ္ ေနသလဲ ?

ေဆးလိပ္မွာ အဓိကပါ၀င္တဲ႔ နီကိုတင္းဓါတ္က

1. ႏွလံုး အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ ရရွိမွဳ ကို နည္းပါးေစ ပါတယ္။
2. ေသြးဖိအားကို မ်ားေစျပီး ႏွလံုးခံုနွဳန္းကို ျမန္ေစပါတယ္။
3. ေသြးခဲေအာင္ အားေပး ပါတယ္။
4. ႏွလံုး ေသြးေၾကာ အပါအ၀င္ ေသြးေၾကာအားလံုး၏ နံရံမွ ဆဲလ္မ်ားကို ထိခိုက္ ပ်က္စီး ေစပါတယ္။

ေဆးလိ္ပ္ျဖတ္ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

1. အသက္ကို ရွည္ေစပါတယ္။


2. ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ ႏွင္႔ ကင္ဆာေရာဂါ မ်ားျဖစ္ပြားနိဳင္ေျခ ကို ေလ်ာ႔နည္း ေစပါတယ္။


3. ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္း နာျခင္းမ်ား ကင္ေ၀းျပီး အေမာအပန္း ခံနိဳင္လာပါတယ္။


4. အသား အေရ တြန္႔ျခင္း၊ အရြယ္မတိုင္ခင္ အိုမင္း ရင္႔ေရာ္ျခင္း ကို ကာကြယ္ ေပးျပီး ႏုပ်ိဳေစပါတယ္။


5. အရသာခံ ျခင္း၊ အနံ႔ခံျခင္း စတဲ႔ အာရံုမ်ား ကို တိုးတက္ေစပါတယ္။


6. ေငြေၾကး အကုန္အက် သက္သာပါတယ္။


7. ေဆးလိပ္ေငြ႔ ကင္းစင္တဲ႔ ေပ်ာ္စရာ မိသားစုေလး ကို ပိုင္ဆိုင္နိဳင္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ ဘယ္လို ျဖတ္ၾကမလဲ ?

ေဆးလိပ္ မေကာင္းေၾကာင္း လည္းေျပာျပီးျပီ။ ေဆးလိပ္မေသာက္ရင္ ဘာေတြေကာင္းမယ္ ဆိုတာလည္း ေျပာျပီးျပီ။ ေဆးလိပ္ဘယ္လို ျဖတ္ရမလဲ ဆိုတဲ႔ ေမးခြန္းေတြကို ခဏခဏ အေမးခံရ ဖူးပါတယ္။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္တယ္ဆိုတာ ဆရာ ေျပာသေလာက္ မလြယ္ပါဘူး ဆိုတဲ႔ သူေတြ လည္း ၾကံဳဖူးပါတယ္။ မလြယ္ဘူး ဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ မေသာက္ေပမယ္႔ ရိ္ပ္စား မိပါတယ္။ သို႔ေပမယ္႔လည္း မိမိ ေကာင္းက်ိဳး၊ မိသားစု ေကာင္းက်ိဳး ေရွ႔ရွဴျပီး ၾကိဳးစား သင္႔ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ျဖတ္မယ္ လို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ႔ အခါမွာ မိမိကိုယ္တိုင္ က ျပတ္သားဖို႔ လိုပါတယ္။ လိုလိုခ်င္ခ်င္ ရွိရပါမယ္။ ရည္းစားက ျဖတ္ခိုင္းလို႔ ဆိုတာထက္ မိမိကို္ယ္တိုင္ မေသာက္သင္႔ ေတာ႔ဘူး၊ ျဖတ္ကို ျဖတ္ရမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္သင္႔ ပါတယ္။ ပထမဆံုး လုပ္ရမွာ က ေဆးလိပ္ ျဖတ္မယ္႔ေန႔ကို ေရြးရပါမယ္။ ဒီေန႔ ျဖတ္ရမယ္လို႔ မဆိုလို ပါဘူး။ ဥပမာ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္မည္ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ႔။ ရက္ေရြးျပီးရင္ တိတိက်က် လုပ္ရ ပါမယ္။ ဘာအေၾကာင္းနဲ႔ မွ ရက္ ေနာက္ဆုတ္ သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္သင္႔ ပါဘူး။

1. ဘာေၾကာင္႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တယ္ ဆိုတာ ေရးသားျပီး ေန႔စဥ္ ျပန္ျပန္ ဖတ္ပါ။ ဥပမာ ေဆးလိပ္ရဲ႔ ဆိုးက်ိဳး ေတြကို ေရးခ်ျပီး ေန႔စဥ္ ျပန္ သတိရေအာင္ ဖတ္ပါ။


2. ဘာလို႕ အခ်ိန္ေတြ မွာေဆးလိပ္ ေသာက္တယ္၊ ဘာေၾကာင္႔ ေဆး လိပ္ေသာက္တယ္၊ ေဆးလိပ္ ေသာက္တဲ႔ အခ်ိန္ေတြမွာ ဘာေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို စာရြက္နဲ႔ ေရးခ်ျပီး မိမိ ေဆးလိပ္ ေသာက္ရ ျခင္း အေၾကာင္းအရင္း ကို ဆန္းစစ္ပါ။


3. လံုး၀ အျပီးအပိုင္ မျဖတ္ခင္ ေသာက္ေနက် အခ်ိန္ေတြမွာ မေသာက္ဘဲ ေနၾကည္႔ပါ။ ဥပမာ အလုပ္နားခ်ိန္၊ ညစာ စားျပီခ်ိန္။


4. ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္ စိတ္ေပးလာရင္ တစ္ခုခုလုပ္ဖို႔ စာရင္း ျပဳစုထားပါ၊ ဥပမာ ပီေက၀ါးမယ္။ ေရကူးမယ္။


5. Chantix and Wellbutrin ကဲ႔သို႔ေဆးလိပ္ ျဖတ္ေဆးမ်ား၊ နစ္ကိုတင္း Gum မ်ား ကိုလည္းသံုးစြဲနိဳင္ပါတယ္ နီးစပ္ရာ ဆရာ၀န္ ႏွင္႔ တိုင္ပင္ သံုးစြဲ ရပါမယ္။

အေနာက္ နိဳင္ငံေတြ မွာေတာ႔ ေဆးလိပ္ ျဖတ္သူေတြ စုစည္း ထားတဲ႔ အသင္းအဖြဲ႔ ေတြရွိပါတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳ ဖလွယ္ျခင္း အၾကံဉာဏ္ ရယူျခင္းမ်ား ျဖင္႔ အက်ိဳး ရွိေစ ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ ျဖတ္ျပီ ဆိုတာနဲ႔ ေနာက္အေရး ၾကီးတဲ႔အခ်က္ က ျပန္မေသာက္ ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းနိဳင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေအာက္ပါ အခ်က္ေလး မ်ားကို ဂရုစိုက္ျပီးလိုက္နာသင္႔ပါတယ္။

1. ေဆးလိပ္၊ မီးျခစ္၊ ေဆးလိပ္ျပာခြက္ စတာေတြကို လံုး၀ စြန္႔ပစ္လိုက္ပါ။


2. အနီး ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေဆးလိပ္ မေသာက္ဖို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ကို ေျပာပါ။ တားျမစ္ပါ။


3. ေဆးလိပ္ကို သတိရတိုင္း မိမိ က်န္မာေရး ေကာင္းမြန္ လာမွာကို ေတြးျပီး ေျဖသိမ္႔ပါ။


4. ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ လာတဲ႔အခါ အသက္ျပင္းျပင္း ရွဴျပီး(၁၀) စကၠန္႔ခန္႔ ေအာင္႔ထားပါ။ ေျဖးညွင္းစြာ ရွဴထုတ္ပါ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္တဲ႔ အထိ အၾကိမ္ၾကိမ္ ျပန္လုပ္ပါ။


5. လက္ကို မအားေအာင္ တစ္ခုခု လုပ္ေနပါ။ ဥပမာ … ခဲတံျဖင္႔ ကစားေနပါ။


6. ေဆးလိပ္နဲ႔ ပက္သက္ ေနတဲ႔ မိမိရဲ႔ လူေနမွဳ ပံုစံကိုျပင္ပါ။ လမ္းေလွ်ာက္၊ ေရကူး ေလ႔က်င္႔ခန္းမ်ား လုပ္ပါ။


7. ပီကယ္ ၀ါးပါ။ ေဆးလိပ္ အစားထိုး အစားအစာကို သတိထား ေရြးခ်ယ္ပါ။ သၾကားဓါတ္ မမ်ားပါေစႏွင္႔။


8. ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။ အရက္ႏွင္႔ ကဖင္းဓါတ္ ပါေသာ အခ်ိဳရည္မ်ားကိုေရွာင္ပါ။

ေဆးလိပ္ျဖတ္ လကၡဏာမ်ား

ေဆးလိပ္မွာ ပါတဲ နစ္ကိုတင္း ဓါတ္ေၾကာင္႔ ေဆးလိပ္ ျဖတ္စမွာ ခႏၶာကိုယ္ က ေဆးလိပ္ ေတာင္းတတ္ ပါတယ္။ ဂဏွာမျငိမ္ျခင္း၊ စိတ္တို လြယ္ျခင္း၊ ဗိုက္ဆာျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေခြၽးေစးမ်ား ထြက္ျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း စတဲ႔ ေ၀ဒနာေတြ ကို ခံစား ရနိဳင္ ပါတယ္။ ဒီကာလမွာ ေတာင႔္ခံနိဳင္ေအာင္ ၾကိဳးစား ရပါမယ္။ မိသားစု၀င္ ေတြ က လည္း စာနာ ေဖးမ ျပီး ကူညီ ေပးရ ပါမယ္။ ဒီလကၡဏာေတြ ဟာ သာမန္ အားျဖင္႔ (၂) ပတ္ အတြင္း ေပ်ာက္ကင္း သြားနိဳင္ ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္တာ (၁၅) ႏွစ္ၾကာျပီ ဆို ရင္ေတာ႔ ႏွလံုးေရာဂါရ နိဳင္ေျခ ဟာ သာမန္လူေတြနဲ႔ အတူတူ ျပန္ျဖစ္ သြားပါမယ္။

သင္ကိုယ္တိုင္ ႏွင္႔ သင္႔ မိသားစု၀င္ ေတြ ေဆးလိပ္ အႏၱရာယ္မွ ကင္းေ၀း နိဳင္ၾကပါေစ။

Read More...

Collapse...

Acute Myocardial Infarction - AMI

ႏွလံုးသားေလးေတြ မနာက်င္ၾကေစဖို႕

ကမၻာၾကီးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် လူေတြရဲ႕ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံေတြဟာလည္း ေၿပာင္းလဲလာပါတယ္။ ထိုအခါ ေရာဂါအေပါင္းဟာလဲ မဖိတ္ေခၚဘဲနဲ႕၀င္ေရာက္လာၾကပါတယ္။ အထူးသၿဖင့္ Life Style ေၿပာင္းလဲၿခင္းေၾကာင့္ ၿဖစ္ပြါးရေသာ ေရာဂါေတြထဲမွာ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ ေသြးတိုးေရာဂါေတြဟာ လူသားေတြရဲ႕ အသက္ကိုၿခိမ္းေၿခာက္ေနပါတယ္။ Heart Attack လို႕ေခၚတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရတဲ့ အသက္ေပါင္းဟာလဲ မနဲလွပါဘူး။ စကၠန္႕ ၊ မိနစ္နဲ႕အမွ် ေသဆံုးေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုးသားေလးေတြ က်န္းမာၾကေစဖို႕ ၊ မနာၾကင္ၾကရေစဖို႕ ႏွလံုးေသြးငတ္ၿခင္း ( AMI - Acute Myocardial Infarction ) ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ သို႕မဟုတ္ Heart Attack ေၾကာင္းကို တင္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္။

ႏွလံုးေသြးငတ္ၿခင္း ( AMI ) ဆိုတာဘာလဲ
ႏွလံုးေသြးငတ္ၿခင္း ( AMI - Acute Myocardial Infarction ) ကို မ်ားေသာအားၿဖင့္ Heart Attack လို႕သိၾကပါတယ္။ Myocardial Infarction ဆိုတာ Myocardium ( ႏွလံုးၾကြက္သား ) ႏွင့္ Infarction (ေသြးငတ္ၿခင္းေၾကာင့္ ၾကြက္သားမ်ားေသဆံုးၿခင္း ) ဆိုတဲ့ စကားလံုးက တဆင့္လာၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ AMI ေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ ၊ Sudden Cardiac Death ကဲ့သို႕ အၿခားႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ရုတ္တရက္ေသဆံုးၿခင္းမ်ားကိုလဲ Heart Attack လို႕ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲေနၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် Heart Attack ကိုခံစားေနရတဲ့ လူနာေတြကို ေတြ႕ေနပါတယ္။ Infarction ဘာေၾကာင့္ရသလဲဆိုရင္ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ဆီကိုေအာက္စီဂ်င္သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ( Coronary Arteries ) ပိတ္ဆို႕မႈေၾကာင့္ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြမွာ ေသြးလံုေလာက္စြာမရေသာေၾကာင့္ၿဖစ္ရတာပါ။ ေသြးလံုေလာက္စြာမရတဲ့အခါ ၾကြက္သားေတြနာၾကင္လာပါတယ္။ေနာက္ဆံုးတြင္ ေသြးလံုး၀မရေတာ့သည္အထိဆိုး၀ါးလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၾကြက္သားဆဲလ္ေတြေသဆံုးသြားၾကပါတယ္။ ထိုအခါ ႏွလံုးရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေတြခ်ိဳ႕ယြင္းလာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး လံုး၀ရပ္တန္႕သြားၿပီး အသက္ဆံုးရံႈးရပါေတာ့တယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္း ၊ ေသြးထဲမွာ အဆီဓါတ္မ်ားၿခင္းေတြဟာ ဒီေရာဂါကိုၿဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းထဲမွာပါ၀င္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာနံရံေလးေတြ ပ်က္ဆီးၿပီး ၊ အဆီခဲေလးေတြေၾကာင့္ ေသြးေၾကာေတြပိတ္ဆို႕ရပါတယ္။ ဒီလို အဆီခဲမ်ား ( Cholesterol ) ႏွင့္ Fibrous Tissue ေလးေတြ စုပံုပိတ္ဆို႕မႈကို Atherosclerosis လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီလိုစတင္ပိတ္ဆို႕လာၿပီဆိုရင္ လူုနာဟာ ရင္ဘတ္ေအာင့္လိုက္တာ ဆုိၿပီး ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဒါကို Angina Pectoris လို႕ေခၚပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ေအာင့္လိုက္ေပ်ာက္လိုက္ပါ။ တၿဖည္းၿဖည္း ေသြးေၾကာပိတ္တဲ့ ပမာဏပိုမ်ားလာတာနဲ႕အမွ် ရင္ဘတ္ေအာင့္တဲ့အၾကိမ္အေရအတြက္ ၊ ေအာင့္တဲ့ အခ်ိန္ၾကာၿမင့္စြာခံစားရတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ Heart Attack ကိုခံစားရပါေတာ့တယ္။

ၿဖစ္ပြားမႈႏႈန္း
၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီးရဲ႕ ခန္႕မွန္းခ်က္အရ တစ္ကမၻာလံုးေသဆံုးမႈမ်ားရဲ႕ ၁၂.၆ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ႏွလံုးေသြးငတ္မႈေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါတယ္။ ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါႏွင့္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ားၿပီးလွ်င္ တတိယေၿမာက္အၿဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါၿဖစ္ပါတယ္။ ကင္ဆာေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈမ်ားထက္ပင္ ပိုမ်ားပါတယ္။ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုတြင္ လူ ၅ ေယာက္ေသဆံုးလွ်င္ တစ္ေယာက္မွာ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ အသက္အရြယ္မေရြးၿဖစ္တတ္ပါတယ္။ အသက္ၾကီးလာတာနဲ႕အမွ် ေရာဂါၿဖစ္ဖို႕အတြက္ အခြင့္အလမ္းပိုမ်ားလာပါတယ္။

ဘယ္လိုလူမ်ိဳးေတြမွာအၿဖစ္မ်ားလဲ
ႏွလံုးေသြးေၾကာေလးေတြပိတ္ဆို႕တဲ့ Atherosclerosis ေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးငတ္ၿခင္းၿဖစ္ရတာမို႕လို႕ ေအာက္မွာေဖာ္ၿပထားတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ AMI ၿဖစ္ေစတဲ့ အဓိက ေၾကာင္းအရင္းခံေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။
၁။ ငယ္ရြယ္သူမ်ားထက္စာလွ်င္ အသက္ၾကီးေသာသူေတြမွာပိုအၿဖစ္မ်ားပါတယ္။
၂။ ေယာက္က်ားေလးေတြမွာ အၿဖစ္ပိုမ်ားပါတယ္။
၃။ ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္း ။
၄။ ေသြးထဲတြင္အဆီဓါတ္မ်ားေနၿခင္း ( Hyperlipoproteinemia ) - အထူးသၿဖင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူၿပဳတဲ့ HDL - High Density Lipoprotein ေတြနဲေနၿပီး ၊ အက်ိဳးမၿပဳတဲ့ LDL- low Density Lipoprotein ေတြမ်ားေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
၅။ ေသြးတိုးေရာဂါရွိသူမ်ား ။
၆။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသူမ်ား။
၇။ အ၀လြန္ေသာသူမ်ား ။
၈။ ယခင္က ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါရွိဖူးသူမ်ား ၊ ေလၿဖတ္ဖူးသူမ်ား ( Stroke )။
၉။ မၾကာခဏ ရင္ဘတ္ေအာင့္ေလ့ရွိသူမ်ား ( Angina ) ။
၁၀။ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားေသာသူမ်ား ။
၁၁။ သေႏၶတားေဆး ( Oral Contraceptive Pills ) သုံးစြဲေနေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား။
၁၂။ မိသားစုထဲတြင္ ေသြးတိုးႏွင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါရွိသူမ်ား ။

ႏွလံုးေသြးေၾကာဖြဲ႕စည္းမႈႏွင့္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းၿခင္း
ကိုယ္ခႏၶာအဂၤ ါအစိတ္အပိုင္းအသီးသီးအတြက္ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႕ အာဟာရဓါတ္ေတြလံုေလာက္စြာရရွိဖုိ႕အတြက္ ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာအဖြဲ႕အစည္းက ေသြးကိုသယ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ထို႕အတူ ႏွလံုးကိုယ္တိုင္လဲ ေသြးလိုအပ္ပါတယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြဆီကို ေသြးသယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြကိုေတာ့ Coronary Arteries လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီေသြးေၾကာေလးေတြဟာ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီး Aorta ကေနထြက္လာၿပီး ႏွလံုးရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းေတြဆီကို ေသြးသယ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ အဓိကအားၿဖင့္ Coronary Arteries ႏွစ္ေခ်ာင္းရွိပါတယ္။ ႏွလံုးရဲ႕ ညာဘက္အၿခမ္းကို ေသြးပို႕ေဆာင္ေပးတဲ့ Right Coronary Artery ၊ ဘယ္ဘက္အၿခမ္းကို ေသြးပို႕ေဆာင္ေပးတဲ့ Left Coronary Artery တို႕ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Left Coronary Artery ကေန Circumflux Artery ႏွင့္ Anterior Descending Artery ဆိုၿပီး ေသြးေၾကာႏွစ္ေခ်ာင္းထပ္မံခြဲထြက္သြားပါတယ္။


ႏွလံုးေသြးေၾကာမ်ား

ေသြးေၾကာအသီးသီးက ေသြးပို႕ေဆာင္ေပးတဲ့ ႏွလံုးအစိတ္အပိုင္းေတြကေတာ့ -
၁။ Right Coronary Artery - ညာဘက္ေသြး၀င္ခန္းႏွင့္ ေသြးလႊတ္ခန္း ၊ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္း ေအာက္ဘက္ပိုင္း ၊ ႏွလံုးအခန္းေတြကိုပိုင္းၿခားထားေပးတဲ့ နံရံ ( Septum ) ေတြရဲ႕ အေနာက္ဘက္အပိုင္း ။
၂။ Circumflux Artery - ဘယ္ဘက္ေသြး၀င္ခန္း ၊ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္း ေဘးဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္အပိုင္း ။
၃။ Anterior Descending Artery - ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္း အေရွ ႕ဘက္ႏွင့္ ေအာက္ဘက္ပိုင္း ၊ Septum ေတြရဲ႕ အေရွ ႕ဘက္ပိုင္း ။
ႏွလံုးေသြးေၾကာေလးေတြ က်ဥ္းေၿမာင္းပိတ္ဆို႕သြားမယ္ဆိုရင္ ဒီေသြးေၾကာေလးေတြက ေသြးပို႕ေဆာင္ေပးတဲ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏွလံုးၾကြက္သားေလးေတြဟာ ေသြးလံုေလာက္စြာမရရွိၾကေတာ့ပါဘူး။ ေသြးေၾကာ ပိတ္ဆို႕မႈဟာ မိနစ္ ၂၀ မွ ၄၀ ထိၾကာသြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြေသဆံုးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ၿပန္လည္ေကာင္းမြန္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး ။ ေသြးမရတဲ့အခ်ိန္ပိုၾကာေလ ေသဆံုးတဲ့ၾကြက္သား ပမာဏပိုမ်ားေလၿဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ Time Is Muscle လို႕ဆိုရိုးရွိပါတယ္။ ေသဆံုးသြားတဲ့ ၾကြက္သားေတြေနရာမွာ အနာရြတ္ Fibrous တစ္ရႈးေတြနဲ႕အစားထိုးေပးပါတယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ား အလုပ္လုပ္ဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ေတြဟာ ဒီအမာရြတ္တစ္ရႈးေတြကိုၿဖစ္သန္းၿပီး မစီးဆင္းႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ။ ထိုအခါႏွလံုးရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ စည္း၀ါးပ်က္ၿပီး ႏွလံုးခုန္တဲ့ ပံုစံမမွန္ေတာ့ပါဘူး ။ ဒါကို Arrhythemia လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီအေၿခအေနဟာ အလြန္ေၾကာက္ဖို႕ေကာင္းပါတယ္။ ႏွလံုးခုန္တဲ့ပံုစံမမွန္ေတာ့တဲ့အခါ ခႏၶာကုိယ္အစိတ္အပိုင္းေတြက လိုအပ္တဲ့ေသြးပမာဏကို ႏွလံုးက မညွစ္ထုတ္ေပးႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ။ အဂၤ ါအစိတ္အပိုင္းေတြဟာ ေသြးလံုေလာက္စြာမရေတာ့ပါဘူး ။ ဒါကို Cardiogenic Shock လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီအေၿခအေနဟာ အသက္အႏၱရာယ္ကုိပင္ စိုးရိမ္ရပါတယ္။


ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႕ေနပံု

ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
Heart Attack ရၿပီဆိုရင္ ေအာက္ပါလကၡဏာေတြကို ခံစားရပါတယ္။-
၁။ ရင္ဘတ္ေအာင့္ၿခင္း ( Chest Pain ) - ရင္ဘတ္ေအာင့္တာဟာ Heart Attack မရခင္ ၾကြက္သားေတြေသြးလံုေလာက္စြာမရကတည္းက ခံစားရတဲ့ ေရွးဦးလကၡဏာတစ္ခုပါ ။ ေအာင့္လိုက္ ေပ်ာက္လိုက္နဲ႕ကာလအေတာ္ၾကာခံစားလာရပါတယ္။ ေအာင့္တဲ့ပံုစံက ရင္ဘတ္ေပၚမွာ အေလးတံုးဖိထားသလို ၊ ႏွလံုးကို ဖ်စ္ညွစ္ထားသလို ခံစားရပါတယ္။ ရင္ဘတ္မွာေအာင့္ၿပီး ဘယ္ဘက္ပခံုးထိပ္ ၊ တစ္ခါတစ္ရံ လက္ဖ်ားအထိ ၊ လည္ပင္းနဲ႕ ေမးရိုးေတြဆီကိုလဲ နာက်င္မႈဟာ ပ်ံ႕သြားတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ေက်ာဘက္ေအာင့္ၿခင္းကိုလဲ ခံစားရပါတယ္။
နာက်င္မႈခံစားရေသာေနရာမ်ား

အေရွ ႕ဘက္


အေနာက္ဘက္

၂။ အသက္ရႈခက္ခဲၿခင္း ( Dyspnoea ) ။
၃။ ေခြၽးေစးမ်ားပ်ံၿခင္း ။
၄။ ပ်ိဳ႕အန္ၿခင္း ။
၅။ မူးေမ႕ၿခင္း ။
၆။ ရင္တုန္ၿခင္း ( Palpitation ) ။
ရ။ ေၿခဖ်ားလက္ဖ်ားမ်ား ေအးစက္ေနၿခင္း ။
ေနာက္ဆံုးတြင္ ရုတ္တရက္ေသဆံုးၿခင္းမ်ား ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။

ဘယ္လုိသိႏိုင္လဲ
အထက္ေဖာ္ၿပပါ ေရာဂါလကၡဏာေတြအၿပင္ အၿခားေသာစမ္းသပ္စစ္ေဆးၿခင္းမ်ားၿဖင့္လဲသိရွိႏိုင္ပါတယ္။
၁။ ECG - Electrocardiogram
ECG ကိုေတာ့လူတိုင္းသိၿပီးသားၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ားအတြင္း ၿဖတ္သန္းစီးဆင္းေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကို ပံုေဖာ္မွတ္တမ္းတင္ထားေပးတာၿဖစ္ပါတယ္ ။ လွ်ပ္စီးလႈိင္းကေလးေတြ ပံုစံေၿပာင္းလဲမႈကိုၾကည့္ၿပီး ႏွလံုးရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈကိုသိႏိုင္ပါတယ္။ Heart Attack ရၿပီဆိုရင္ ECG ရဲ႕ ST အစိတ္အပိုင္းဟာ ၿမင့္တက္ေနႏိုင္သလို ၊ နိမ့္က်ေနတတ္ပါတယ္။ T wave ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္ေနတာကိုလဲ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္ ( T inversion ) ။ Attack စရတဲ့ အခ်ိန္ေပၚမွာမူတည္ၿပီး ေတြ႕ရတဲ့ လကၡဏာေတြဟာလဲမတူပါဘူး ။
၂။ Coronary Angiogram - ႏွလံုးေသြးေၾကာမ်ားထဲကို ေဆးထိုးၿပီး ပိတ္ဆို႕ေနေသာ ေသြးေၾကာေနရာကိုရွာေဖြၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
၃။ Cardiac Markers - ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ဒဏ္ရာရမယ္ဆုိရင္ Creatine Kinase , Troponin I , Lactate Dehydrogenase isozymes လို႕ေခၚတဲ့ဓါတ္ေတြကို ေသြးထဲမွာ ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ေရာဂါသတ္မွတ္ခ်က္ ( WHO criteria )
၁။ မိနစ္ ၂၀ ေက်ာ္ေအာင္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ၿခင္း။
၂။ ECG လႈိုင္းမ်ားေၿပာင္းလဲၿခင္း ။
၃။ Cardiac Marker မ်ားေတြ႕ၿခင္း ။
ဒီလကၡဏာေတြနဲ႕ၿပည့္စံုမယ္ဆိုရင္ MI အၿဖစ္သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

အေရးေပၚကုသၿခင္း
Heart Attack ရတယ္ဆိုတာနဲ႕ ၾကြက္သားေတြဆီ ေအာက္စီဂ်င္မၿပတ္ေစဖို႕အတြက္ အေရးေပၚကုသမႈေတြလိုအပ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ေဆးရံုကိုဆက္သြယ္ၿပီး အေရးေပၚကားေခၚပါ ။ ကားမလာခင္ ေအာက္ပါၿပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
၁။ ခႏၥာကိုယ္အေနအထား - အသက္ရႈေကာင္းမယ့္ သက္ေတာင့္သက္သာပံုစံမ်ိဳးရွိရပါမယ္။
၂။ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေအာင္ အိမ္တံခါးမ်ားဖြင့္ၿခင္း ၊ အက်ၤ ီၾကယ္သီးမ်ားၿဖဳတ္ေပးပါ ။
၃။ ေအာက္စီဂ်င္ရွိပါက ေပးပါ ။
၄။ ေသြးခဲၿခင္းကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ Asprin ကိုတိုက္ေကြၽးႏိုင္ပါတယ္။ လူနာကေဆးမၿမိဳခ်ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ လွ်ာေအာက္မွာ ထားေပးႏိုင္ပါတယ္။
၅။ ေသြးေၾကာက်ယ္ေစေသာ Glyceryl Trinitrate ကို ညႊန္ၾကားထားပါက လွ်ာေအာက္မွာ ထဲ့ၿပီးငံုထားႏိုင္ပါတယ္။
၆။ လူနာဟာ အသက္ရႈရပ္တန္႕သြားမယ္ဆိုရင္ CPR - Cardiopulmonary Resuscitation လုပ္ေပးရပါမယ္။

ကုသမႈမ်ား
ပိတ္ဆို႕တဲ့ေသြးေၾကာ ပမာဏေပၚမူတည္ၿပီး ကုသမႈနည္းလမ္းေတြမတူညီပါဘူး ။
၁။ ေသြးခဲၿခင္းကို ကာကြယ္ေပးေသာ ေဆး၀ါးမ်ား ။
၂။ ပိတ္ဆို႕ေနေသာေသြးေၾကာေနရာတြင္ Stunt ထဲ့ၿခင္း ။
၃။ ပိတ္ဆို႕ေနေသာ ေသြးေၾကာကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေသြးေၾကာဆက္ေပးၿခင္း ( CABG - Coronary Artery Bypass Graft surgery) ။

ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား
၁။ ႏွလံုးေကာင္းစြာအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ၿခင္း ( Heart Failure ) ။
၂။ ႏွလံုးအလုပ္မလုပ္ေသာေၾကာင့္ အဂၤ ါမ်ားတြင္ ေသြးမလံုေလာက္ၿခင္း ( Cardiogenic Shock ) ။
၃။ Arrhythemia ။
၄။ ႏွလံုးအေၿမွးပါးေရာင္ရမ္းၿခင္း ( Pericarditis ) ။
၅။ ေသဆံုးသြားေသာႏွလံုးၾကြက္သားမ်ား ေပါက္ၿပဲၿခင္း ( Myocardial rupture ) ။

အခ်ဳပ္အားၿဖင့္ဆိုေသာ္ ဒီႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရႈံးၿခင္းေတြဟာ အခ်ိန္နဲ႕အမွ်ၿဖစ္ေနပါတယ္။ ေရာဂါၿဖစ္ပြားရတဲ့ အေၿခခံအခ်က္ေတြထဲမွာ လူေနထိုင္မႈ life style ေၿပာင္းလဲမႈေတြဟာလဲ တစ္ခုအပါအ၀င္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုးသားေလးေတြ မနာၾကင္ၾကေစဖို႕ ေဆးလိပ္၊ အရက္ေသာက္ၿခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ ။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ပါ ။ အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ားကို မစားပါႏွင့္ ။ ကိုယ္စိတ္ဖိစီးမႈနဲပါးေစဖို႕ တရားထိုင္ၿခင္းကဲ့သို႕ ဘာသာေရးလိုက္စားမႈမ်ားကိုလုပ္ေဆာင္ပါ လို႕တိုက္တြန္းရင္း လူတိုင္းက်န္းမာခ်မ္းသာေစေၾကာင္း ဆႏၵၿပဳလိုက္ပါတယ္။
ေလးစားစြာၿဖင့္ -
စိုးသီဟ


ကိုးကားစာရင္း
၁။ http://en.wikipedia.org/wiki/Acute_myocardial_infarction
၂။ http://www.emedicine.com/EMERG/topic327.htm
၃။ http://www.patient.co.uk/showdoc/40000539/
၄။ http://en.wikipedia.org/wiki/Coronary_artery
၅။ http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/cardiology/acutemi/acutemi.htm
၆။ http://images.google.ru/imgres?imgurl=http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/images/stent_placement.gif&imgrefurl=http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/stents/stents_all.html&h=585&w=450&sz=69&hl=ru&start=25&um=1&tbnid=G4FGvqDf_IUAZM:&tbnh=135&tbnw=104&prev=/images%3Fq%3Dcoronary%2Barteries%26start%3D20%26ndsp%3D20%26svnum%3D10%26um%3D1%26complete%3D1%26hl%3Dru%26newwindow%3D1%26client%3Dfirefox-a%26rls%3Dorg.mozilla:en-GB:official%26hs%3DBTe%26sa%3DN

Read More...

Collapse...

TOF

က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးမ်ား

ကြၽန္ေတာ္တင္ၿပမယ့္ က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးေတြကေတာ့ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါရွင္ေလးမ်ားအေၾကာင္းပါ ။ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္အထဲက TOF ( Tetralogy Of Fallot ) လို႕ေခၚတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါအမ်ိဳးအစားကို ခံစားေနၾကရတာပါ။ ဒီလိုေရာဂါရွင္ေလးေတြဟာ မၾကာခဏဆိုသလို ရုတ္တရက္ တစ္ကိုယ္လံုးၿပာႏွမ္းၿပီး ( cyanosis ) ၊ သတိလစ္ၿခင္းမ်ားကို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါကို တနည္းအားၿဖင့္ ( Tet Spell or Blue Spell ) လို႕လည္းေခၚၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ က်ိန္စာသင့္ေနသူေလးမ်ား ( သို႕ ) အၿပာေရာင္က်ိန္စာထဲက သူ႕တို႕ေလးေတြအေၾကာင္းကို တင္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္။

TOF ( Tetralogy Of Fallot ) ဆုိတာဘာလဲ
TOF ဆိုတာကေတာ့ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုပါ။ Tetra ဆိုတာ ေလးခု ၊ ေလးမ်ိဳး ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒီေရာဂါမွာ ထင္ရွားတဲ့ လကၡဏာအခ်က္ ၄ ခ်က္ရွိတဲ့အတြက္ tetra ဆိုတဲ့စကားလံုးကို အသံုးၿပဳထားတာပါ။ Fallot ဆိုတာကေတာ့ ဒီေရာဂါကို စတင္ တင္ၿပခဲ့သူ ၿပင္သစ္ေဆးပညာရွင္ Etienne Fallot ရဲ႕အမည္ကို ဂုဏ္ၿပဳေခၚဆိုထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၈၈ ခုႏွစ္မွာ တင္ၿပခဲ့ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ TOF မွာ ပါရွိတဲ့ အဓိကလကၡဏာ ၄ ခုကေတာ့ -

၁။ ႏွလံုးေသြးလႊတ္ခန္း ႏွစ္ခုၾကားရွိ နံရံတြင္ အေပါက္ပါရွိၿခင္း ( VSD - Ventricular Septal Defect )။
၂။ အဆုတ္ေသြးေၾကာမၾကီးက်ဥ္းေၿမာင္းေနၿခင္း ( Pulmonary Stenosis ) - ဒီေနရာမွာ ၂ မ်ိဳးထပ္ခြဲႏိုင္ပါတယ္။ အဆို႕ရွင္မ်ားက်ဥ္းေၿမာင္းေနပါက ( Pulmonary Valvular Stenosis ) လို႕ေခၚၿပီး ၊ အဆို႕ရွင္ေတြရဲ႕ ေအာက္နားမွာက်ဥ္းေၿမာင္းေနပါက ( Infundibular Stenosis ) လို႕ေခၚပါတယ္။
၃။ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီး ေနရာလြဲမွားစြာတည္ရွိၿခင္း ( Overriding Of Aorta )။
၄။ ႏွလံုးညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္း ၾကြက္သားမ်ား သာမန္ထက္ၾကီးထြားလာၿခင္း ( Right Ventricular Hypertrophy )။



အၿဖစ္မ်ားတတ္ပါသလား
ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါေတြရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။ ကေလးငယ္ ၁၅၀၀ ေမြးမယ္ဆိုရင္ TOF တစ္ေယာက္ပါရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလို ကေလးငယ္ေလးေတြ အေၿမာက္အမ်ားရွိပါတယ္။ TOF ဟာ အၿခားေသာ ေမြးရာပါေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ - Down's Syndrome ) ႏွင့္လည္း အတူတူတြဲဖက္ေတြ႕ရွိရတတ္ပါတယ္။

ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းပံု
TOF အေၾကာင္းကို နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႕အတြက္ က်န္းမာတဲ့ ႏွလံုးတစ္ခုဘယ္လို အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတာကို ဦးစြာသိရွိဖို႕လိုပါတယ္။ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏွလံုးဟာ အဲဒီကေလးရဲ႕ လက္သီးဆုပ္ ပမာဏခန္႕သာရွိၿပီး ၊ တစ္ေန႕ကို အၾကိမ္ ၁၀၀,၀၀၀ ထိခုန္ပါတယ္။ ႏွစ္လံုးရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အခန္း၄ ခန္းရွိပါတယ္-
*ေသြး၀င္ခန္း ( Atrium )ႏွစ္ခန္း၊
*ေသြးလႊတ္ခန္း ( ventricle ) ႏွစ္ခန္းပါရွိပါတယ္။
ေသြး၀င္ခန္းတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားမွာ ပိုုင္းၿခားထားေပးတဲ့ နံရံ ( Atrial Spetum ) ပါရွိသလို ၊ ေသြးလႊတ္ခန္းတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားမွာလဲ ပိုင္းၿခားထားေပးတဲ့ နံရံ ( Ventricular Septum )ပါရွိပါတယ္။ ေသြး၀င္ခန္းနဲ႕ ေသြးလႊတ္ခန္းေတြကိုေတာ့ အဆို႕ရွင္ ( Valve ) ေတြနဲ႕ ပိုင္းၿခားထားပါတယ္။


ႏွလံုး၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ားလူတစ္ေယာက္အသက္ရွင္ဖို႕ အတြက္ မရွိမၿဖစ္လိုအပ္ေနတာကေတာ့ ေအာက္စီဂ်င္ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဆဲလ္ေတြရွင္သန္ဖို႕ ၊ အဂၤ ါအစိတ္အပိုင္းေတြ ပုံမွန္အတိုင္းအလုပ္လုပ္ဖို႕ ေအာက္စီဂ်င္ဟာ အဓိက ေရးပါတဲ့ အခန္းကေန ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီလို ေအာက္စီဂ်င္ကို ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအသီးသီးက အသံုးၿပဳႏိုင္ဖို႕အတြက္ အဆုတ္နဲ႕ ႏွလံုး အပါအ၀င္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈစနစ္ အားလံုးက လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ေလထဲမွာပါလာတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ေတြဟာ အဆုတ္ကေနတစ္ဆင့္ အဆုတ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေတြထဲက ေသြးထဲကုိေရာက္ရွိသြားၾကပါတယ္။ ထို႕ေနာက္ အဲဒီလို ေအာက္စီဂ်င္ၿပည့္၀ေနတဲ့ေသြးေတြကို ႏွလံုးဆီကို သယ္ေဆာင္သြားပါတယ္။ ႏွလံုးရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေသြး၀င္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိလာပါတယ္။ထို႕ေနာက္ အဆို႕ရွင္ ( Mitral Valve ) ကိုၿဖတ္သန္းကာ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိပါတယ္။ ထိုမွတဆင့္ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီးကို ၿဖတ္သန္းကာ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းအသီးသီးဆီကိုေရာက္ရွိသြားပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ေတြကို အသံုးၿပဳၿပီးတဲ့အခါမွာ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာင္ဆိုဒ္ေတြ ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီ ဓါတ္ပစၥည္းေတြဟာ ေသြးထဲကိုေရာက္ရွိလာၿပီး ေသြးၿပန္ေၾကာမ်ားမွတဆင့္ ႏွလံုးရဲ႕ ညာဘက္ ေသြး၀င္ခန္းထဲကို ေရာက္ပါတယ္။ညာဘက္ ေသြး၀င္ခန္းမွတဆင့္ အဆို႕ရွင္ ( Tricuspid Valve ) ကိုၿဖတ္သန္းၿပီး ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကိုေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ထို႕ေနာက္ အဆုတ္ထဲကိုၿပန္လည္ေရာက္ရွိၿပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာင္ဆိုဒ္ေတြကို စြန္႕ထုတ္ၿပီး ၊ ေအာက္စီဂ်င္ကို ၿပန္လည္ သယ္ယူပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ႏွလံုးနဲ႕ ေသြးလည္ပတ္မႈအဖြဲ႕အစည္း ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈပဲၿဖစ္ပါတယ္။

TOF တြင္ ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းပံု
TOF မွာ ခႏၶာကိုယ္ကေန ႏွလံုးထဲကို၀င္ေရာက္လာတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ေတြသာပါ၀င္တဲ့ ေသြး ( Deoxygenated Blood ) ေတြဟာ ႏွလံုးရဲ႕ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကိုေရာက္ရွိလာပါတယ္။ သာမန္ႏွလံုးတြင္ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းထဲကေသြးေတြဟာ အဆုတ္ေသြးေၾကာကိုၿဖတ္သန္းၿပီး အဆုတ္ဆီကိုေရာက္ရွိရမယ့္အစား ၊ TOF တြင္အဆုတ္ေသြးေၾကာက်ဥ္းေၿမာင္းေနတဲ့အတြက္ ေသြးေတြဟာ အဆုတ္ဆီကို မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ဘဲ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းထဲမွာ စုေအာင္းေနပါတယ္။ ထိုအခါ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္း အတြင္း ေသြးဖိအားမ်ားလာပါတယ္။ ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းဟာ သာမန္ထက္ပိုအလုပ္လုပ္ရတဲ့အတြက္ ေသြးလႊတ္ခန္းၾကြက္သားေတြဟာ သာမန္ထက္ပိုၾကီးထြားလာပါတယ္ ( Ventricular Hypertrophy )။ ဒီလိုေသြးဖိအားေတြမ်ားလာတဲ့ အခါ ညာဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းက ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပါတဲ့ေသြးေတြဟာ ေသြးလႊတ္ခန္းႏွစ္ခုၾကားမွာရွိတဲ့ အေပါက္ကတဆင့္ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းေရာက္ရွိသြားၿပီး အဆုတ္ကေနလာတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ပါတဲ့ ေသြး ( Oxygenated Blood ) ေတြနဲ႕ေရာသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္းမွ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြဆီကို သြားတဲ့ ေသြးေတြဟာ ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးပါ၀င္တဲ့အတြက္ ဆဲလ္မ်ားတြင္ လံုေလာက္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ပမာဏကို မရၾကပါဘူး။ ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္တဲ့အတြက္ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာလည္း ပံုမွန္အတိုင္းမလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ။ ဥပမာ - ဦးေႏွာက္ဆီသို႕ ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္ပါက ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ားေသဆံုးသြားၿပီး အသက္ဆံုးရႈံးမႈမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ေအာက္စီဂ်င္မလံုေလာက္တဲ့ လကၡဏာေတြအေနနဲ႕ ၿပာႏွမ္းၿခင္း ( Cyanosis ) ၊ သတိလစ္ၿခင္း ( Loss of consciousness ) တို႕ကိုေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။


ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းပံု
ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္ရတာလဲ
TOF ၿဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကိုေတာ့ မသိရွိရေသးပါဘူး ။ မ်ိဳးရိုးလိုက္ၿခင္းေၾကာင့္လဲ ဒီေရာဂါရႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - မိဘမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုခုရွိပါက ေမြးလာေသာကေလးမွာ TOF ၿဖစ္ႏိုင္ေၿခရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ မ်ိဳးရိုးဗီဇႏွင့္ဆိုင္ေသာေမြးရာပါ ေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ - Down's Syndrome , DiGeorge's Syndrome ) တြင္ TOF ကိုပါ တြဲဖက္ေတြ႕ရွိရေလ့ရွိပါတယ္။ ေရာဂါၿဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကိုမသိရွိေပမယ့္ ေအာက္ပါအေၿခအေနေတြေၾကာင့္ TOF ၿဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆၾကပါတယ္။
၁။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား အရက္( Alcohol ) ေသာက္ၿခင္း ။
၂။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း ( Poor nutrition during pregnancy )။
၃။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ( Viral Infection ) ခံစားရၿခင္း ။( eg. German Measles- rubella )
၄။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္တြင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ( Diabetes ) ရွိၿခင္း ။
၅။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္၏ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ၿခင္း ။

လကၡဏာမ်ား
TOF ကေလးငယ္ေတြမွာ အဓိကေတြ႕ရတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ -
၁။ ေအာက္စီဂ်င္ပမာဏေလွ်ာ့နည္းၿခင္းေၾကာင့္ ၿပာႏွမ္းၿခင္း ( Cyanosis ) ၊ အထူးသၿဖင့္ မ်က္ႏွာ ၊ ႏႈတ္ခမ္းႏွင့္ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြမွာေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
၂။ အပင္ပန္းမခံႏိုင္ၿခင္း ။
၃။အစာစားရာတြင္ခက္ခဲၿခင္း ( Poor Feeding )။
၄။ ၿပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားၿပဳလုပ္ပါက ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏ ရုတ္တရက္က်ဆင္းၿပီး တစ္ကိုယ္လံုးၿပာႏွမ္းကာ သတိလစ္ၿခင္း ( Tet Spells ) ။မၾကာခဏ ခံစားရတတ္ပါတယ္။
၅။ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေႏွးေကြးၿခင္း ။
၆။ လက္ေခ်ာင္းထိပ္ေလးမ်ား တင္းပုတ္ကဲ့သို႕ ၾကီးထြားလံုး၀န္းေနၿခင္း ( Clubbing ) ။


၇။ ႏွလံုးတြင္း ေသြးလွည့္ပတ္စီးဆင္းမႈတြင္ အတားအဆီးရွိေနၿခင္းေၾကာင့္ ႏွလံုးခုန္သံမွာ သာမန္ကဲ့သို႕ မဟုတ္ဘဲ ဆူညံသံမ်ား ရွိေနၿခင္း ( MurMur)။
ဒီလကၡာေတြဟာ ကေလးေမြးဖြားၿပီး ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ကေလးဟာ ငိုေနစဥ္ တစ္ကိုယ္လံုးၿပာလာၿပီး သတိလစ္ၿခင္းပံုစံမ်ိဳးအေနၿဖင့္ ေတြ႕ရွိသတိၿပဳမိႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုသိရွိႏိုင္လဲ
အထက္ပါ လကၡာေတြအၿပင္ ေအာက္ပါ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈမ်ားေၾကာင့္လဲ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
၁။ Echocardiogram
၂။ ECG - Electrocardiogram
၃။ Chest X'ray
၄။ Pulse Oximetry ၿဖင့္ ေသြးထဲရွိ ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏကိုတိုင္းတာၿခင္း ။
၅။ Cardiac Catheterization

ဘယ္လုိကုသမလဲ
အေရးေပၚကုသၿခင္း
ေသြးအတြင္းေအာက္စီဂ်င္ ရုတ္တရက္က်ဆင္းၿခင္းသည္ အသက္ဆံုးရႈံးမႈကိုၿဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ အေရးေပၚကုသဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ ကေလးဟာ ရုတ္တရက္ ၿပာလာၿပီး မူးလဲပါက ကေလးကို ေၿမၿပင္တြင္ ေဘးတစ္ေစာင္းလွဲခ်ထားပါ ။ ထို႕ေနာက္ ကေလး၏ ဒူးေခါင္းကို ရင္ဘတ္ကိုထိေလာက္ေအာင္ ေကြးထားေပးပါ။( Knee-Chest Position ) ။ ဒီပံုစံဟာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္တဲ့ပံုစံနဲ႕ဆင္တူပါတယ္။ ကေလးၾကီးေတြဟာ မၾကာခဏ ဒီလိုခံစားဖူးတဲ့အတြက္ ေနာက္တစ္ခါၿဖစ္လာပါက အလိုအေလွ်ာက္ မိမိတို႕ဘာသာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္ၿပီး ကုသသည့္ အေလ့အက်င့္ရသြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္လိုက္တဲ့အတြက္ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီးထဲမွာရွိတဲ့ ေသြးဖိအားတက္လာပါတယ္။ ထိုမွတဆင့္ ဘယ္ဘက္ ေသြးလႊတ္ခန္းမအတြင္းရွိေသြးဖိအားပါတက္လာၿပီး ညာဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းမွေသြး( Deoxygenated blood ) မ်ား ဘယ္ဘက္ေသြးလႊတ္ခန္းအတြင္း၀င္ေရာက္ၿခင္းကိုေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ ထိုသို႕ၿဖင့္ Deoxygenated Blood မ်ား ေသြးအတြင္း၀င္ေရာက္ၿခင္းကိုေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ထိုသို႕လကၡဏာမ်ိဳးခံစားရပါက နီးစပ္ရာ ေဆးရုံ ၊ ေဆးခန္းမ်ားသို႕ သြားေရာက္ၿပီး ထိေရာက္တဲ့ ကုသမႈကို ခံယူဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

ခြဲစိတ္ကုသၿခင္း
TOF တြင္ရွိေနေသာ ႏွလံုးအတြင္း ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈမ်ားကိုေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

ဘယ္ေလာက္ထိအသက္ရွင္ႏိုင္လဲ
ခြဲစိတ္ကုသမႈမခံယူပါက TOF ေ၀ဒနာရွင္မ်ားရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ထိအသက္ရွင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကာလၾကာရွည္စြာ ၿဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ႏွလံုး ၊ အဆုတ္ ၊ ေသြးလည္ပတ္မႈႏွင့္ဆိုင္ေသာ အၿခားေသာ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကုိပါ ခံစားလာရႏိုင္ပါတယ္။

အခ်ဳပ္အားၿဖင့္ဆိုေသာ္ TOF ေ၀ဒနာရွင္ေလးေတြဟာ တစ္သက္လံုး ကုသမႈေတြကို ခံယူဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ သမားေတာ္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးကုသမႈမ်ားလိုအပ္ပါတယ္။ ထို႕အၿပင္ မိဘမ်ားရဲ႕ ေႏြးေထြးစြာ ၿပဳစုယုယမႈေတြဟာလည္း ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ေ၀ဒနာကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ TOF ကေလးငယ္ေလးမ်ား သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္ေစဖို႕အတြက္ အားလံုး၀ိုင္း၀န္းေစာင့္ေရွာက္ၾကႏိုင္ေစရန္တင္ၿပလိုက္ပါတယ္။ေလးစားစြာၿဖင့္ -

ကိုးကားစာရင္း -

၁။ Nelson Textbook of Pediatrics , 17th edition.
၂။http://www.achaheart.org/resource/icon_cheartdefects_tdf.php#whatlongterm
၃။http://en.wikipedia.org/wiki/Tetralogy_of_fallot
၄။http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=11071
၅။http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/tof/tof_summary.html
၆။http://www.cincinnatichildrens.org/health/heart-encyclopedia/anomalies/tof.htm
၇။http://www.mayoclinic.com/health/tetralogy-of-fallot/DS00615/DSECTION=4
၈။http://www.emedicine.com/EMERG/topic575.htm
၉။http://www.emedicinehealth.com/tetralogy_of_fallot/article_em.htm
၁၀။http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001567.htm#Causes,%20incidence,%20and%20risk%20factors

Read More...

Collapse...