August 09, 2010 8:13 PM
Q 1: ကြၽန္မအသက္ သံုးဆယ့္တစ္ပါ။ ကြၽန္မ အခု (႕႕႕႕႕) မွာပါ။ ကြၽန္မမွာ တစ္ႏွစ္တစ္လ အရြယ္ သမီးတေယာက္ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္မ သမီးကို ဗိုက္ခြဲျပီး ေမြးတာပါ။ ကေလးက အခုထိ မိခင္ႏို႔စို႔တုန္းဘဲ။ က်မ ရာသီက ကေလးေမြးျပီး ေလးဆယ့္ငါးရက္ထဲက ပံုမွန္လာပါတယ္။
ဒီတခါ ရာသီလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္ မဟုတ္ဘဲ၊ ၅ ရက္ ေစာလာျပီး၊ ေသြးက တစက္တစတ္ဘဲ ဆင္းတယ္။ အခုလို ေသြးတစက္တစက္ ဆင္းေနတာ တလနည္းပါး ရွိေတာ့မယ္။ က်မ မည္သည့္ ကိုယ္ဝန္ တားေဆးကိုမွ မသုံးစြဲခဲ့ပါ။ ကြၽန္မလဲ စိတ္ပူလို႔ Pregnancy test နဲ႔ စမ္းၾကည့္တယ္။ Negative ဘဲျပတယ္။ စိုးရိမ္လို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေမးၾကည့္ေတာ့ သူတို႔က ရာသီထိန္၊ ရာသီ ငုတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီက ေဆးခန္းကို ျပဖို႔ကလဲ နားလည္မႈ လြဲတတ္လို႔ ဆရာ့ဆီက အကူအညီ ေတာင္းတာပါ။ ဘဲလို ေဆးမ်ိဳး ေသာက္သင့္လဲႏွင့္ ေရာဂါအေၾကာင္းကို ေျဖၾကားေပးပါရွင့္။
ဘာမွ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရက္ေစာလာတာလည္း ကိစၥမရွိပါ။ နည္းတာလဲ အဲလိုဘဲ။ မွန္လာပါလိမ့္မယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ကိုယ္ဝန္ရွိဘို႔ ပိုေႏွးတတ္တယ္။ ကေလးကို ၁ ႏွစ္ဆို ႏို႔ျဖတ္သင့္ျပီ။ ၆ လ အရြယ္ကတည္းက အစာေၾကြးရမယ္။ ေျဖးေျဖး တိုးတိုးေၾကြးေပါ့။ ႏို႔ျဖတ္မွလဲ ကေလးက တျခားအစာ စားလာမယ္။
ဆီးစစ္လိုက္တာ ေကာင္းတယ္။ အခုလို မရပ္ေသးတာ သားအိမ္ျခစ္စရာလဲ မလိုဘူး။ ခပ္လြယ္လြယ္ ေဆးနည္းေပးပါမယ္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး Contraceptive pill ကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။ လူအမ်ားစုေသာက္တဲ့ ေဆးေျပာတာပါ။ ေဆးကပ္တိုင္းမွာ အေရာင္ ၂ မ်ိဳးပါတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုးကို တေန႔ ၁ လံုးေသာက္ေနသမွ် ေသြးမဆင္းပါ။ ရာသီရက္ မမွန္သူေတြကို ဒီနည္းက အလြယ္ဆံုးဘဲ။ အိမ္ေထာင္မရွိတဲ့ မိန္းကေလးေတြဆိုရင္ ေဆးအေၾကာင္း ရွင္းျပလိုက္ျပီး၊ ေဆးလံုးေလးေတြကို ေဆးကပ္ကေန ထုတ္ျပီး ေပးရတယ္။ သူမ်ားျမင္ အထင္မလြဲေအာင္ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကို အဲလို ၃-၄ လ အေသာက္ခိုင္းရင္ ျပန္မွန္သြားႏိုင္တယ္။
ကေလးငယ္ရွိသူေတြကိုေတာ့ ႏို႔ထြက္နည္းေစတတ္လို႔ ေနာက္နည္း လုပ္ရတတ္တယ္။ ေမးတဲ့လူအတြက္ေတာ့ ဒီအေရး ပူစရာ မလိုေလာက္ဘူး ထင္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးထဲပါ တားေဆးက ႏို႔ထြက္တာကို မထိခိုက္ပါ။
အေထာက္အကူ ရေစေအာင္ ဗီတာမင္ စီ ၅ဝဝ မီလီဂရမ္ တေန႔ ၁-၂ ျပားေသာက္ပါ။ သံဓါတ္နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္လည္း ေသာက္ပါ။ ဗီတာမင္ ဘီအုပ္စုလည္း ေသာက္ပါ။
၉-၈-၂ဝ၁ဝ
Aug 9, 2010 at 1:57 PM
Q 2: နားနဲ႔မနာ ဖဝါးနဲ႔နာပါ။ ဒီတစ္လ ဓမၼတာလာတာ နဲနဲဆန္းတယ္။ အရင္လေတြကနဲ႔ ပံုမွန္ မဟုတ္လို႔ပါ။ အရင္လက ၁၄ ရက္ေန႔မွာ စၿပီးေတာ့ ၁၄-၁၅ ဆက္တုိက္ ဆင္းပါတယ္ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ တစ္ရက္ တန္႔သြားပါတယ္။ ၿပီးမွ ၁၇ နဲ႔ ၁၈ ရက္မွာ ျပန္ဆင္းပါတယ္။ ဆရာေရးခဲ့တဲ့ စာေတြအရ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္လို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္။ ဒီလက်ေတာ့ ၁ ရက္ ေန႔မွာ စဆင္းၿပီး၊ ၁ ရက္ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ဆက္တုိက္က သာမန္မဟုတ္ပဲ အခဲေတြ ဆင္းတယ္။ အေရာင္ကေတာ့ ညိဳညစ္ညစ္ အေရာင္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး၊ အနံ႕ နဲ႔ ခံစားမႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ခါးကိုက္တာတုိ႔ ဗိုက္နာတာတို႔လဲ မရွိပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၄ ရက္ေန႔က ေနစၿပီး ပံုမွန္အတုိင္း ျပန္ဆင္းတာကိုက အရမ္းမ်ားတယ္။ ဒီေန႔ထိေတာ့ မရပ္ေသးပါဘူး။ အခု ရက္ပိုင္းေတာ့ နဲေတာ့ နဲသြားတယ္။ ဓမၼတာ လာခါနီးဆုိ အျဖဴဆင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတစ္ေခါက္ အျဖဴလဲ မဆင္းပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စိုးရိမ္စရာ ရွိပါသလား။ အရင္ကေတာ့ ရွမ္းပ်ဳိမယ္ ေသြးေဆး ေသာက္ပါတယ္။ နာက်င္မႈအတြက္ Dofenal 500 mg တစ္ေန႔ တစ္လံုး ေသာက္ပါတယ္။ ေကာင္းက်ဳိး-ဆုိးက်ဳိး ေျပာျပေပးေစလိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တလြဲယူဆထားတာက ဓမၼတာလာရင္ ေခါင္းမေလွ်ာ္ရ ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ မတည့္တဲ့ အစာေတြအျဖစ္ ေျပာင္းဖူးတုိ႔ မာလကာသီးတို႔ မစားရဘူး ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ အဲလိုမ်ဳိးေတြလဲ တကယ္ရွိလား။ ဒါေတြနဲ႔ ဆုိင္-မဆုိင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ အသက္က ၂၂ ႏွစ္ပါ။
မိန္းကေလးေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီ မမွန္တတ္တာ အေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကရတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိုးရိမ္စရာမလို၊ ေဆးကုစရာ မလိုတတ္ပါ။ အသက္ငယ္တံုး၊ အပ်ိဳေဘာ္ဝင္စနဲ႔ ေသြးဆံုးခါနည္းရင္ မမွန္ဘူး။ အခုလို ၂၂ ႏွစ္ အရြယ္ ကေတာ့ မွန္သင့္တဲ့ အရြယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါလဲဘဲ သိပ္မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။
ရာသီဆင္းတယ္ဆိုတာ၊ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ခႏၶာေဗဒ ေခၚတဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္ေခၚတဲ့ အလုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေတြ ေကာင္းမြန္၊ မွန္ကန္ေနရမယ္။ ဒါ့အျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း သက္ေရာက္ လႊမ္းမိုးေသးတယ္။ ပေယာဂ ေျပာရမဲ့ သက္ေရာက္လာမႈေတြလည္း ထည့္တြက္ရေသးတယ္။ ပေယာဂ ဆိုတာ ဗိေႏၶာ-ရမ္းကု ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျပင္ပကေန တခုခု ျဖစ္ေစတာကို ဆိုခ်င္တာ။ ဆိုပါစို႔ တျခား ေနမေကာင္းတာရွိလို႔ ေဆးေသာက္တာကေန ရာသီျဖစ္စဥ္ကို လာထိခိုက္တာမ်ိဳး။
ေဆးခန္းမွာ ဆရာဝန္လုပ္တဲ့လူက သူတို႔စကား မတတ္လို႔ ဆရာမေတြဆိုတာက စကားျပန္ေရာ သူနာျပဳပါ လုပ္ၾကရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး လူနာေတြကို ဘယ္လိုေမးပါ သင္ေပးထားတယ္။ “ရာသီမမွန္” လို႔ ဘာသာျပန္ေပးရင္၊ “ဒါနဲ႔ မရေသးဘူး။ မမွန္ဘူးဆိုတာ၊ မလာတာ၊ နည္းတာ၊ မ်ားတာ၊ အကုန္လံုး မမွန္တာခ်ည္းဘဲ။”
ရာသီမ်ားရင္ တမ်ိဳး၊ မ်ားတာက ရက္လဲပိုႏိုင္ ဆင္းတာလဲ မ်ားႏိုင္တယ္။ ထိန္ျပီးမွ မ်ားမ်ားဆင္းတာက အိပ္ေထာင္သည္ ဆိုရင္ (သမီးရည္းစား လည္းပါတာေပါ့) သားပ်က္တာလား။ ဆယ္ေက်ာ္သက္လဲ မဟုတ္၊ ၄၅ ႏွစ္လည္း မေရာက္ေသး၊ အိမ္ေထာင္လဲ မရွိရင္ တျခားဟာေတြ စဥ္းစားရျပီ။
ေမးတာေတြ ကုန္ရင္ စစ္တာ လိုလာႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိစစ္တာ ခုေခတ္မွာ ဆရာဝန္ပါစရာ မလိုဘူး၊ သူတို႔ဖါသာ စစ္လို႔ ဘာမွန္းမသိမွ ဆရာဝန္ လာျပသူေတြလည္းရွိတယ္။ ဒီလို ပံုမွန္မျဖစ္တာကို ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လိုႏိုင္တယ္။ ေသြးစစ္၊ (အာလ္ထြာေဆာင္း)၊ ဓါတ္မွန္၊ စတာေတြလိုခ်င္ လိုအံုးမယ္။
Dofenal ေဆးက Mefenamic acid ျဖစ္တယ္။ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆးျဖစ္တယ္။ အင္ဒိုနီးရွား၊ ျမန္မာ၊ ဖိလစ္ပိုင္ နဲ႔ ဗီယက္နမ္ တို႔မွာ ဒီနံမယ္နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ ၂၅ဝ-၅ဝဝ မီလီဂရမ္ ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္အထိ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ အစာနဲ႔ နီးရမယ္။ ၇ ရက္ထက္ ပိုမေသာက္သင့္ဘူး။ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းရင္၊ အစာအိမ္နာရွိရင္၊ ပန္းနာ၊ ေရခမ္းေျခာက္တာ ရွိေနရင္ မေသာက္သင့္ဘူး။
ေသြးေဆးအေၾကာင္းကို ေဆးပညာမွာ သုေတသနလုပ္ထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အေမ၊ အေဒၚ၊ အမေတြ ကေတာ့ လက္စြဲဘဲ။ ရာသီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ေျပာင္းဖူး၊ မာလကာသီး၊ ေခါင္းေလွ်ာ္တာေတြရဲ႕ ပတ္သက္မႈကို သင္ဘူး ဖတ္ဘူးတဲ့ ေဆးစာေတြမွာေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ စာဖတ္ နည္းေသးလို႔လားေတာ့ မသိဘူး။ ရွာပါအံုးမယ္။
ဒီအျဖစ္မ်ိဳးက ေမးတဲ့သူကို ေဆးနည္းလွမ္းေပးလို႔ မေကာင္း-မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ေရာဂါဆိုးလို႔ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ေမးျမန္း-စစ္ေဆးျပီးရင္ တခ်ိဳ႕အတြက္ ကုရတာ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔ ျပီးတာေတြ ရွိတယ္။ OG ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆရာဝန္ျဖစ္ျဖစ္ ျပသင့္ပါတယ္။
၉-၈-၂ဝ၁ဝ
Q 3: သမီးက အသက္ ၂၃ ႏွစ္ပါ။ သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးပါရေစ။ သမီးက ရာသီလာတာ မမွန္ပါဘူး။ တခါတေလ ၂ လမွ တခါ လာပါတယ္။ အရင္ကေတာ့ အေမက ေသြးေဆး အၿမဲတုိက္ပါတယ္။ ၿမန္မာေဆးေတြ။ ခုက ဒီမွာ ဝယ္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ခု ဝက္ၿခံေတြလည္း မ်က္ႏွာမွာေရာ ေက်ာမွာပါ ပိုေပါက္လာပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကေၿပာလုိ႔ ဂ်င္းၿပဳတ္ရည္ လည္း ေသာက္ပါတယ္။ ဆရာရွင့္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိတာ ေၿဖၾကားေပးပါရွင္။
ရာသီမမွန္တာ မိန္းကေလးအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ ၂ လမွ တခါလာယံုနဲ႔ ဘာမွ စိုးရိမ္စရာ မလိုပါ။ ဝက္ျခံလဲ ေပါက္တယ္ဆိုရင္ အပ်ိဳျဖစ္မွာေပါ့။ သိပ္ရင္းႏွီးလြန္းတဲ့ သမီးရည္းစားေတာင္ ထားပံုမရဘူး။ ေဆးပညာအရ ျဖစ္ဘို႔ မ်ားတာကို ေျပာတာပါ။ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ စပ္စုတာမဟုတ္ပါ။ ေဗဒင္ေဟာတာလဲ မဟုတ္ဘူး။ မမွန္ရင္လဲ “မွားေသာ ေဆးသမား ရွိ၏” လို႔ မွတ္ပါ။
ဗမာေသြးေဆးေတြကလည္း အသံုးတည့္သူေတြမွာ တည့္တယ္။ ခ်င္းျပဳတ္ရည္ကလည္း တခ်ိဳ႕အတြက္ အလုပ္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိန္းကေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ပိုျပီးသိရရင္ ပိုေကာင္းမယ္။ “ပိန္သလား၊ ဝသလား၊ ပိန္လာေနသလား။ က်န္းမာေရး ေနာက္ေၾကာင္းမွာ ထူးျခားတာရွိသလား။ ေဆးရံုတက္ရဘူးတာ၊ ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ”။ မသိတာ အသာထားျပီး ေယဘုယ် ေျဖပါ့မယ္။
ရာသီမမွန္တာမွာ ပတ္ဝန္းက်င္လို႔ ေခၚေလ့ရွိတဲ့ အေၾကာင္းခံရွိတတ္တယ္။ ေနမေကာင္းတာ ဥပမာ တီဘီ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားတာ၊ အာဟာရ မျပည့္တာ၊ ေသြးအားနည္းတာ၊ ေလ့က်င္ခန္း-အလုပ္ မ်ားလြန္းတာ၊ ခရီးထြက္ရဖန္ မ်ားတာေတြ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါေတြကို ျပင္ပါ-ကုပါ။
ေနာက္ အေၾကာင္းခံ တမ်ိဳးကေတာ့ ဇီဝကမၼအေျပာင္းအလဲ ရွိလို႔ပါ။ ရာသီဆင္းတာကို ထိန္းေၾကာင္းေပးေနတာ သံုးခုဟာ အထာမက်ရင္ ရာသီလာ မမွန္ဘူး။ ေနာက္ဆံု းအေၾကာင္းခံတခုကေတာ့ Polycystic ovarian syndrome ေရာဂါပါ။ လိုမယ္ ထင္ရင္ ဒီႏွစ္မ်ိဳးအတြက္ OG ျပပါ။ Oligomenorrhea ေခၚတဲ့ ရာသီနည္းလြန္းရင္ သားသမီး မရႏိုင္တာ ျဖစ္ေစတတ္တယ္။ ဒါေတြ ထည့္ေရးတာက ဆရာဝန္တေယာက္အေနနဲ႔ မျပည့္မစံုေရးလို႔ မေကာင္းတဲ့ အတြက္ပါ။ လူ ၁ဝဝ-၁ဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ ျဖစ္တာလဲ ပါရတယ္။
ဝက္ျခံဆိုတာ ရာသီဆင္းတာလိုဘဲ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ အေျပာင္းအလြဲေၾကာင့္ျဖစ္ေစတာပါ။ လူတိုင္းမွာ က်ား-မ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးလံုးရွိၾကတယ္။ Androgens က်ားေဟာ္မုန္းက ပိုကဲေနရင္ ရာသီနည္းတာ ျဖစ္ေစတယ္။ အေရျပား မသန္႔ရွင္းတာ၊ ေလထု မသန္႔တာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးတယ္။
သနပ္ခါးအစစ္ သဘာဝျဖစ္ အလွအပ အသံုးအေဆာင္သာ သံုးပါ။ ေၾကာ္ညာေကာင္း (ေကာ့စ္မက္တစ္) ေတြ မသံုးသင့္ပါ။ အဆီ-အငန္မ်ား အစားအစာ ေရွာင္ပါ။ တကယ္လို႔ အနာရင္းသလို ျဖစ္လာရင္၊ ျပည္တည္ရင္ Tetracycline, Erythromycin ၂၅ဝ မီလီဂရမ္ ၆ နာရီျခား၊ ဒါမွမဟုတ္ Doxycycline ၁ဝဝ မီလီဂရမ္ ၁၂ နာရီျခား၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ။
ဝက္ျခံကို လက္နဲ႔ ခဏခဏ မကိုင္ပါနဲ႔။ မ်က္မွာမွာ ေပါက္တဲ့ ဘာအနာျဖစ္ျဖစ္ မမွည့္ေသးခင္ ညွစ္မထုတ္ရပါ။ ေသြးအားအတြက္ Ferrous ေဆး၊ Folic acid ေဆးေတြေသာက္ပါ။ ဝက္ျခံအတြက္ ဗီတာမင္ B အျပင္ A ေသာက္ဘို႔ လိုတယ္။ Zinc ဓါတ္မ်ား အစားအစာ (ပင္လယ္စာ၊ အေစ့အဆံ၊ အသဲ၊ ငါး၊ ဥ၊ ဂ်ံဳ၊) နဲ႔ Chromium ဓါတ္မ်ား အစားအစာ (သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ စပ်စ္သီး၊ အာလူး၊ အမဲသား၊ မံုလာဥစိမ္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊) စားပါ။
တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။ ေခါင္းအံုးစြပ္ ၂ ရက္တခါ လဲပါ။ မ်က္ႏွာကို ဆံပင္က လာလာမထိေစသင့္ပါ။
လစဥ္ ရာသီလာေနသူမ်ားလဲ ဝက္ျခံေပါက္တတ္တယ္။ တရားခံက Androgens ပါဘဲ။ ဝက္ျခံမွာ ေခါင္းျဖဴ-ေခါင္းမဲ ၂ မ်ိဳး ရွိတယ္။ အျဖဴက အေရျပားထဲ ျမဳတ္ေနျပီး၊ အမဲက အေပၚမွာ။ ျပည္ျဖစ္လာရင္ ဝါလာမယ္။ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္တာက အျပင္းစားမဟုတ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ ဗက္တီးရီးယားေသေစႏိုင္တဲ့ neem soaps ဆပ္ျပာလဲေကာင္းတယ္။ မ်က္ႏွာ အဆီမျပန္ေစနဲ႔။ မိတ္ကပ္သံုးစရာရွိရင္ နဲနဲ-ပါးပါးသာသံုးပါ။ အေရျပားက (ဆဲလ္)ေတြ ေလဝေအာင္လို႔။ ေသသြားတဲ့ (ဆဲလ္) ခပ္ညိဳညိဳေတြကို အသာအယာ ဖယ္ထုတ္ေပးပါ။ ေရေႏြးေလးနဲ႔ မ်က္ႏွာသစ္ပါ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ နံ႔သာျဖဴလိမ္းတာလဲ ေကာင္းပါတယ္။
ရာသီမွန္လာမယ္ဆိုရင္ ဝက္ျခံပါ သက္သာလာမယ္။ အိမ္ေထာင္ရက္သား က်သြားသူမ်ား ေပ်ာက္သြားတယ္။ အိမ္ေထာင္ မရွိေသးသူကုိ ရွိေအာင္ အားေပးတာ မဟုတ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာ “ေနာင္ျပင္ရန္ ခက္သည့္အမ်ိဳး သံုးပါး” ထဲမွာပါလို႔ ဝက္ျခံ ေပ်ာက္ခ်င္တာေလးနဲ႔ မျမန္ဆန္ေလနဲ႔။
အပ်ိဳေလး-အပ်ိဳၾကီးမ်ားလည္း ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ တားေဆး (အမ်ားဆံုးသံုးၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ စားေဆး) ကို ေသာက္ရင္ ရာသီလာရက္ မွန္ေစတယ္။ ၂၈ ျပားပါတဲ့ ေဆးကပ္မွာ ၂၁ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး၊ ၇ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး လာေလ့ရွိတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုး ေသာက္ေနတံုး ရာသီမလာဘဲ၊ ဒီေဆးလံုးေတြ ကုန္တာနဲ႔ ရာသီလာမယ္။ ဒီေဆးကပ္ကို အနည္းဆံုး ၃-၄ လ ဆက္ေသာက္လိုက္ရင္ သူ႔ဖါသာသူ ရာသီလာရက္ မွန္ေစႏိုင္တယ္။
ဆရာ့ေဆးခန္းမွာ ဒီလိုျဖစ္တဲ့ မိန္းကေလးေတြလာရင္ ကုိယ္ဝန္တားေဆးကပ္ကို တလံုးခ်င္း ေဖါက္ျပီး ေပးလိုက္တယ္။ အပ်ိဳမိန္းကေလးကို သူမ်ားျမင္ အထင္မလြဲေစေအာင္ေပါ့။ ေကာင္းသြားၾကပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၂၁-၄-၂ဝ၁ဝ
Q 4: သမီး ပံုမွန္ရာသီက ၂၈ ရက္ ၁ ခါ လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရာသီလာျပီး ၁ဝ ရက္ ၂ ပတ္ေလာက္ေနရင္ နဲနဲ ျပန္လာေနတတ္တယ္။ ပံုမွန္လုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အေပ့ါသြားရင္ ထြက္လာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာျပီး ထြက္လာတာမ်ိဳး။ Daily pad အေသးေလးေတြ သံုးရတာေပါ့။ အဲဒါဘာလုိ႔ျဖစ္တာလဲ။ တခုခုမ်ား အထဲမွာ ျဖစ္ေနလုိ႔လား။ အရင္က မျဖစ္ဖူးပါဘူး ဒီလုိျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေလာက္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ပတ္က အိမ္ေထာင္က်ပါတယ္။ မဂၤလာဦးည ျပီးေတာ့ ေနာက္ ၃-၄ ရက္ ေလာက္မွာ အဲလိုမ်ိဳး ဆီးသြားတဲ့အခ်ိန္ ေလလည္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အနီထြက္လာတယ္။ အဲဒါက ပံုမွန္ပဲလား။ အဲလုိျဖစ္တဲ့ ဒီအပတ္မွာ ျပန္ေနျဖစ္ေတာ့ စ စျခင္းေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ အနီနဲနဲ ဆင္းလာတယ္။ သမီးတုိ႔ အသက္ ၂၈ ကိုယ္စီပါ။ ေယာက္်ားကေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ က်န္းမာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ နာက်င္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး မသံုးပါဘူး။ ယားတာေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ အရင္ထဲက အျဖဴကေတာ့ တခါတေလ ဆင္းတယ္။ အိမ္ေထာင္က်တာ ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကမွပါ။ အိမ္ေထာင္မက်ခင္ ၄-၅ လ ေလာက္မွာ အဲလုိ ျဖစ္တာကို သတိထားမိတာပါ။ အနီသက္သက္ဆင္းလာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာပါလာတာမ်ိဳးပါ။ သူလဲ လန္႔ေနသလုိ သမီးလဲ လန္႔ေနတယ္။
အိမ္ေတာင္က်တာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ မက်ခင္ကတည္းက ျဖစ္တာမို႔ အိမ္ေထာင္ဘက္က ျပႆနာ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ STD ေတြကိုပါ လက္ညွိဳးထိုးစရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။
ျဖစ္တတ္တဲ့ အေျခအေနတခုသာ ျဖစ္တယ္။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရာသီမ်ားလာတဲ့သေဘာျဖစ္ဘို႔ မ်ားတယ္။ ဒီအသက္မ်ိဳးမွာ ေရာဂါၾကီး မျဖစ္သေလာက္ပါ။ ဆီးစပ္ေနရာကို ဖိၾကည့္လို႔လဲ နာပံုမေပၚပါ။ နာရင္ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္တာမ်ိဳး စဥ္းစားရတယ္။ အခု ဟုတ္ပံုမရပါ။ တျခားေနရာ (ႏွာေခါင္း၊ သြားဖံုး) ကေန ေသြးမယိုတာ မျဖစ္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။
ဒီေတာ့ ရာသီမွန္ေအာင္လုပ္ဘို႔ဘဲလိုမယ္။ ဘာမွ မလုပ္ဘဲေနရင္ေတာင္ မွန္လာတတ္ေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္က် လိုက္ေတာ့ ေဟာ္မုန္းအခ်ိဳးအစားလဲ ေျပာင္းလာႏိုင္လို႔ပါ။
အိမ္ေထာင္က်ျပီး ဆက္ျဖစ္ေနေသးျပန္တာမို႔ OG မျပခင္ ေဆးစားၾကည့္ပါ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လုပ္ရင္ ပိုျပီး ခန္႔မွန္းႏိုင္တယ္။ အလြယ္ဆိုးနည္းကေတာ့ ကုိယ္ဝန္တားေဆး ေသာက္ပါ။ အမ်ားဆံုးသံုးေနၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲေဆးျပား ေသာက္ပါ။ တေန႔ ၁လံုး ၂၈ ရက္ ေသာက္ရတာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ ရွာရတာလဲ အလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ေဆးပါ။ ရာသီ တခါဆင္းေအာင္ ေစာင့္ပါ။ ဆင္းတာရပ္တာနဲ႔ ေဆး တေန႔ ၁ ျပားေသာက္ပါ။ ေဆးမကုန္ခင္ ရာသီ ျပန္မဆင္းပါ။ အဲလို လမွန္-ရက္မွန္ျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေနာက္မွာ ရပ္လိုက္ပါ။ ေဆးကို မနက္ခင္း ေသာက္တဲ့အက်င့္လုပ္တာ ေကာင္းတယ္။ ေမ့သြားရင္ ေန႔ခင္းေသာက္လိုက္လို႔ ရတာမို႔ ရက္မေက်ာ္ေတာ့ပါ။
အေထာက္အကူအျဖစ္ သံဓါတ္အားေဆးနဲ႔ ဗီတာမင္ စီ ေသာက္ပါ။ က်န္းမာ-ခ်မ္းသာၾကပါေစ။
Q 5:မိန္းကေလးမ်ား အမ်ားအားျဖင္ Menstruation လာတိုင္း ဗိုက္ေအာင့္ၾကတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုလုပ္ေပးရမွာလဲ။ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာ ရွိလာႏိုင္သလား။ သိရင္ေဝမွ်ေပးပါ။
A: ရာသီလာရင္နာတာ Dysmenorrhea မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ မရွိပါ။ NSAIDs ေခၚတဲ့ Aspirin, Ibuprofen, Ketoprofen, Naproxen, Meferannic acid စတဲ့ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆး တခုခု ေသာက္ပါ။ ေနရာတကာ ဝယ္လို႔ရပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြက ေဆးကို နာမယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးၾကတယ္။ နာတတ္တဲ့သူေတြ ေသြးဆင္းစ ကတည္းက ေသာက္သင့္တယ္။ ၂-၃ ရက္ ထက္မလိုပါ။ တေန႔ ၃ ၾကိမ္ဆို ရတယ္။ ေဆးကို အစာနဲ႔ နီးပါေစ။ တကယ္ ေလနာရွိရင္ သတိထား ေသာက္ပါ။ ဒီေဆးနဲ႔မွ မရသူေတြကို Oral contraceptives ကုိယ္ဝန္ တားေဆး ေပးရတယ္။ နာတဲ့ေနရာကို ေရေႏြးအိပ္ ကပ္ႏိုင္တယ္။ ေလ့က်င္ခန္း လုပ္သင့္တယ္။ ေရေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးသင့္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
Wednesday, March 16, 2011
အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္လဲ ဖတ္ပါ Menstruation ရာသီ မမွန္ျခင္း
Saturday, January 15, 2011
Penile retraction တိုနာ ေရာဂါ
အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၃၁)
September 03, 2010 12:16 AM
ကြၽန္ေတာ့္အသက္ (၂၃)ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းတက္ေနပါတယ္။ လိင္၀င္ (တိုနာ) ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပေပးပါဦး။ လိင္၀င္တာကို ဆီးခံုေမႊးရွဴေပးရင္ ေပ်ာက္ကင္းနိုင္တယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ တိုနာေရာဂါကို ေၾကာက္ရြံ႕ေနမိလို႔ ဘယ္လို ေနထိုင္ရမလဲ ဆိုတာကိုပါ ေျဖေပးေစခ်င္ပါတယ္။
ဒီ က်န္းမာေရး ျပႆနာကို အရပ္စကားသေဘာ ေျပာေနၾကတာ အမွန္ဘဲ။ “တိုနာ” လို႔ သာမက “သို၀င္တာ” လို႔ပါ ေခၚေသးတယ္။ “အေရးေပၚျဖစ္တယ္”၊ “ကုသဘို႔ရာ အမ်ိဳးသမီး မ-အဂၤါအေမႊးကို မီးရွိဳ႕ျပီး၊ အရွဴခိုင္းရတယ္၊” “မဟုတ္ရင္ ေသႏိုင္တယ္၊” လို႔ ေျပာၾကတယ္။ သူ႔အရပ္နဲ႔သူ အေခၚနဲ႔ ကုသနည္းေတြ ရွိႏိုင္မယ္ ထင္တယ္။ ဆရာ၀န္ေတြ သင္ရတဲ့ အထဲမွာ ပါတာေတာ့ မေတြ႔ေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ အဲလိုျဖစ္တာ စြယ္စံုက်မ္းေတြမွာ စာတင္ခံရတဲ့အထိ ရွိပါတယ္။
အဂၤလိပ္လို Koro ေခၚတယ္။ တရုပ္လို Shuk yang, Shook yong, Suo yang လို႔ ေခၚသတဲ့။ Koro ဟာ ေရာဂါ တခု အျဖစ္ သတ္မွတ္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ျပီ။ အေမရိကန္ “စိတ္ေရာဂါ ေရာဂါရွာေဖြေရးႏွင့္ စာရင္းဇယား အညႊန္း” ထဲမွာ ထည့္သြင္း ထားတာ ေတြ႔လာရတယ္။ “ယဥ္ေက်းမႈ အေျချပဳ စိတ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ျဖစ္စဥ္အုပ္စု” ထဲမွာ ထည့္ထားပါတယ္။ Disease ေရာဂါလို႔ မေျပာဘဲ Syndrome လကၡဏာ-အစုအေ၀း လို႔ ေခၚတယ္။
Koro ဆိုတဲ့ စကား မူလအစက အင္ဒိုနီးရွား ေတာင္ပိုင္း ဆူလာေ၀စီ ကေန လာတယ္။ Shrinkage “ေသးငယ္-တိုတယ္” ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ တရုပ္ နဲ႔ မေလးမွာလဲ အဓိပၸါယ္တူ စကားလံုးေတြ ရွိတယ္။ အာသန္ နဲ႔ ထိုင္း ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း သူ႔အေခၚနဲ႔သူ ရွိတယ္။ တိုင္းျပည္က ညံ့သလား မေမးနဲ႔ ဗမာေတြမွာ အဲလိုရွိတာ သူမ်ားေတြ မသိၾကေသးဘူး။ တေယာက္ ေလာက္ကေန MySpace နဲ႔ YouTube ကေန ဗီဒီယိုဖိုင္ တင္ေပးရင္ နာမည္ၾကီးႏိုင္တယ္။
Koro ဆိုတာ ရုတ္တရက္ အျပင္းအထံ ေယာက္်ားက “သူ႔လိင္တံ Genital shrinkage တိုရာ၊ ေသးရာကေန Genital retraction ကိုယ္ထဲ ၀င္သြားမယ္-တယ္” ဆိုတဲ့ ေရာဂါဆန္းတခု ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျဖစ္တယ္။ နာရီနဲ႔ ရက္နဲ႔ အထိ ၾကာသတဲ့။ နာတာရွည္ သမားလည္း ရွိသတဲ့။ ဒါ့ျပင္လဲ က်ားအဂၤါ ပံုပန္း ေျပာင္းသြားတာ၊ အားနည္းသြားတာ၊ ျဖစ္သူေတြ ရွိသတဲ့။ မိန္းမေတြမွာလည္း “သူ႔ႏို႔သီးထိပ္ဖ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ မ-အဂၤါ အထဲထဲ ၀င္သြားမယ္-တယ္” လို႔ ရွိသတဲ့။
ဘာလို႔ ျဖစ္သလဲ ဆိုတာေတြထဲမွာ Psychosexual conflicts လိင္-စိတ္ အထာမက်တာ၊ Personality factors သူဘဲ ျဖစ္ေနတာ ဆိုတဲ့ တကုိယ္ေရ ျပႆနာ၊ Cultural beliefs ယဥ္ေက်းမႈအရဆိုတဲ့ ရိုးရာ-အစဥ္အလာ တူၾကသူေတြမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ယံုေနတာေတြ ပါတယ္။ ဒီသေဘာမ်ိဳးဟာ လိင္ဆက္ဆံဘက္ အမ်ားၾကီး ရွိတတ္သူ။ ကိုယ့္ဖါသာ အာသာ ေျဖတာကို အျပစ္ၾကီးထင္မွတ္သူ၊ ပန္းညွိဳးသူေတြမွာလိုဘဲ Sexual adjustment လိင္နဲ႔ ပတ္သက္တာမွာ အထာ မက်သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆန္းစစ္သူေတြက စိတ္နဲ႔ ဆိုင္တာနဲ႔ မဆိုင္တာ၊ လံုး၀ နဲ႔ တ၀က္တပ်က္၊ ၾကိဳးစားျပီး အမ်ိဳးအစား ခြဲေနၾကတယ္။ ေဆး၀ါး သံုးလို႔ ျဖစ္တာ၊ ဦးေႏွာက္-အာရံုေၾကာ ေရာဂါ စသျဖင့္ ပါတယ္။ ျဖစ္လို႔ ေသေတာ့မွာဘဲ ထင္တာကေတာ့ Anxiety neurosis ေၾကာက္စိတ္၀င္ ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာ၀န္ေတြက ဆိုတယ္။ အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ျဖစ္တာဘဲ။ ဒါေပမဲ့ အာရွသားေတြလို ေသမယ္လို႔ သိပ္မထင္ၾကဘူး။
တရုပ္မွာ ဒါမ်ိဳး မ်ားတယ္။ တရုပ္ရိုးရာ ေဆးက်မ္းမွာ ဒီလိုျဖစ္တာကို ၂ မ်ိဳးခြဲထားတယ္။ အသဲနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္မွာ Yin and Yan မွ်ေျခလြဲ ျဖစ္တဲ့ လိင္ေရာဂါတဲ့။ သိတဲ့အတိုင္း ဧကရာဇ္ေတြ လက္ထက္မွာ Eunuch ဆိုတဲ့ မိန္းမစိုး သင္ကြပ္ထားတဲ့ ေယာက္်ားေတြ ရွိခဲ့တယ္။ တရုပ္ Taoism အယူအဆထဲမွာ သုတ္ထြက္မ်ားတာ မေကာင္းဘူးလို႔ ယူဆတာဟာ ေခတ္ ေဆးပညာနဲ႔ ကြဲလြဲေနတယ္။ တရုပ္မွာ ေျပာစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေသးတယ္။ တေစၧ၀တၴဳထဲမယ္ Fox spirit ေျမေခြး-၀ိဥာဥ္ကေန ခြန္အားနဲ႔ လိင္ပိုင္းကို အမ်ားၾကီး အားနည္းေစတယ္လို႔ ေရးထားတာမို႔ ဖတ္တဲ့သူေတြရဲ႕ စိတ္ကို လႊမ္းမိုးေနတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တို၀င္တာလည္း တေစၧျပဳစားတယ္လို႔ မွတ္ထင္ၾကတယ္။
ေဆးပညာအရ ကုသနည္းက စိတ္ေရာဂါကုသနည္း အေျခခံတယ္။ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ျပီး၊ လိင္အဂၤါရဲ႕ ခႏၶာေဗဒကို ရွင္းျပရတယ္။ Penis က်ားလိင္အဂၤါဟာ Pubic bone ဆီးစပ္ရိုး ကို Suspensory ligament အရြတ္နဲ႔ ဆက္ေနတာမို႔ ဘယ္လိုမွ အထဲ၀င္မသြားႏိုင္ဘူး။ လိုေသးရင္ စိတ္ေဆး ေပးပါမယ္။
ရိုးရာနည္းေတြမွာလည္း ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ အေပၚ မူတည္ျပီး ကုတယ္။ တေစၧထင္ရင္ ဘုရားတို႔ နတ္တို႔ ပူေဇာ္တာ၊ ပသတာ၊ လုပ္တယ္။ ေမာင္ထုျပီး အပထုတ္တယ္။ က်ား၊ သမင္၊ စတဲ့ အေကာင္ေတြကေန ထုတ္တဲ့ ေဆးေတြ ေပးတယ္။ pepper soup, ginger soup ခ်င္း၊ ငရုပ္ေကာင္း ဟင္းခ်ိဳ တိုက္ေသးတယ္။ ကာကြယ္နည္းအေနနဲ႔ သိပ္စိုးရိမ္သူေတြက လိင္အဂၤါ အထဲ မ၀င္ေအာင္ သူတို႔ဖါသာ ၾကံဖန္ လုပ္တတ္ၾကတယ္။ မိန္းမေတြလည္း လုပ္ၾကတယ္။ ေဆးပညာအရ အႏၴရာယ္ မကင္းတာေတြ ျဖစ္လို႔၊ နည္းေတြကို မေရးေတာ့ပါ။
တို၀င္တာကို "Penis panic" လို႔ ေခၚၾကတယ္။ လိင္အဂၤါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး က်ီးလန္႔စာစား ေခ်ာက္ခ်ားစိတ္၀င္တာလို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ စိတ္ဖိအားမ်ားတာ၊ အပူခ်ိန္နည္းတာ၊ လန္႔စိတ္၀င္တာမ်ိဳးေတြက ျဖစ္ေစတယ္။ Adrenaline အျပင္ မူးယစ္ေဆးအုပ္စုထဲက Amphetamine, Cocaine ေတြရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးကေနလည္း ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၃-၉-၂၀၁၀
Hernia အူက်-မက် သိပါရေစ
16 Aug 10, 18:26
ဆရာခင္ဗ်ား ကိုယ့္ကိုယ္ကို အူက်-မက် သိရေအာင္ မည္သို႔ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးႏိုင္ပါသလဲ။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေျဖၾကားေပးပါ။
ေမးထားတာေတြရွိလို႔ ၂ ခါ ေျဖထားေသးတယ္။ ဒီတခါ စမ္းသပ္နည္းပါေမးလို႔ ပိုစံုေအာင္ေရးပါမယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာ အဲဒီေနရာမယ္ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြ အဓိက ၄ မ်ိဳး ရွိတယ္။
1. Hernia အူက်တာ၊
2. Hydrocele မုတၲေရာဂါ၊
3. Epididymitis က်ားအေစ့ေရာင္ျခင္း၊
4. Varicocele (ေဗရီကိုဆီးလ္)၊ ေတြ ျဖစ္တယ္။
ေယာက္်ားတိုင္းရဲ႕ Scrotum ကပ္ပယ္အိတ္ တဖက္စီထဲမယ္ Testis ေဝွးေစ့ တလံုးစီ ရွိတယ္။ အေစ့အထက္မွာ အထက္-ေအာက္ တန္းေနတာကို အေၾကာလို႔ အလြယ္ေခၚတဲ့ထဲမွာ Arteries and Vein ေသြးေၾကာေတြ၊ Nerve အာရံုေၾကာနဲ႔ Vas deferens သုတ္ရည္ျပြန္ ရွိျပီး၊ အားလံုးက ေရာကပ္ေနၾကတာ လက္ေခ်ာင္းေလး တေခ်ာင္း စာေလာက္ တုတ္တယ္။
ကပ္ပယ္အိတ္ထဲကို မရွိရမဲ့ အူက ဗိုက္ထဲကေန က်လာတာကို Hernia အူက်တာ ေခၚပါတယ္။ မုတ္ ဆိုတဲ့ မုတၠ Hydrocele ကေတာ့ အေစ့ကို ဖံုးေနတဲ့ အိတ္ထဲက ပံုမွန္ရွိရမဲ့ ခပ္ပါးပါးအရည္ေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္လာတာကို ေခၚတယ္။ အူက်တာနဲ႔ မုတ္က မနာတာ တူတယ္။ အသက္အရြယ္ မေရြးတာ တူတယ္။ အေၾကာ-အေစ့ ေရာင္တယ္ဆိုတာ အေတာ္ နာတယ္။ ေဝွးေစ့ ရဲ႕ ေသြးျပန္ေၾကာေတြ ေဖါင္းၾကြေနတာကို Varicocele ေခၚတယ္။ သူလည္း မနာဘူး။
ဒီေရာဂါ ေလးမ်ိဳးအျပင္ ရွားရွားပါးပါးေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ Scrotal elephantiasis ဆင္ေျခေထာက္ပိုးေၾကာင့္ မုတ္လို ျဖစ္တာ၊ Hydrocele of testis အေစ့ မုတ္၊ Spermatocele သုတ္ပိုးအိတ္၊ Testicular torsion အေၾကာထံုးတာ၊ Testicular cancer အေစ့ ကင္ဆာ၊ TB အေစ့ တီဘီေတြ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ထူးဆန္းတာတခုက Undescended testis ေမြးကတည္းက အေစ့က တဖက္ျဖစ္ ႏွစ္ဘက္လံုးျဖစ္ျဖစ္ ကပ္ပဲ့အိတ္ထဲကို က်မလာတာ။ အေစ့ တဖက္ထဲသာ စမ္းရရင္ ဒါျဖစ္မယ္။
အူက်တာက မတ္တပ္ရပ္ရင္ က်လာမယ္။ ေခ်ာင္းဆိုး-ႏွာေခ်ရင္၊ ေျပးရင္၊-ခုန္ရင္၊ အေလးအပင္မရင္၊ ဗိုက္ကို ညွစ္လိုက္ရင္ ထြက္လာမယ္။ အိပ္ေနရင္ သူ႔ဖါသာ ျဖစ္ေစ၊ သြင္းေပးလို႔ျဖစ္ေစ ျပန္၀င္သြားမယ္။ ၁ လ၊ ၁ ႏွစ္ကေန၊ ၁၀ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အထိ ၾကာႏိုင္တယ္။ ၾကာၾကာ ျဖစ္ေနသူမွာ ယုတ္တရက္ နာလာတာကေတာ့ အေရးေပၚ။ ျပန္မ၀င္ႏိုင္ဘဲ က်ေနတဲ့ အူက ေခါက္ေနလို႔။ အူက ေရာင္-နာ၊ အူပိတ္တာ ျဖစ္လာတယ္။ ေန႔ေန႔-ညည ခြဲရလိမ့္မယ္။
အဲဒီ လကၡဏာေတြက ဘာေရာဂါဆိုတာ ေျပာေနျပီ။ ေသျခာေအာင္ လုပ္ေတာ့မယ္။ က်လာတဲ့ အူဆိုတာကို အေစ့ရဲ႕ အေပၚမွာ၊ သီးသန္႔ စမ္းလို႔ ရတယ္။ မျဖစ္တဲ့ ဘက္နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ပါ။ ေခ်ာင္းအတု ဆိုးခိုင္းရင္ က်က်လာလို႔၊ ေဖါင္းေဖါင္း လာမယ္။ က်လာတဲ့ေနရာက ဗိုက္ေအာက္ပိုင္း၊ ေပါင္ျခံအထက္ ေနရာက ျဖစ္တယ္။ လွဲအိပ္ခိုင္းတာနဲ႔ ၀င္သြားမယ္။ ျပန္သြင္းေပးရင္ ထြက္လာတဲ့ ေနရာဆီကို သြင္းေပးရတယ္။ အတိအက် ေျပာရင္ ကပ္ပဲ့အိတ္ အထက္ တည့္တည့္၊ ဆီးစပ္က အရိုးမာမာရဲ႕ ျဖစ္တဲ့ဘက္ အထက္-ေဘး ၂ လကၼေလာက္ ေနရာပါ။ က်ေနတဲ့အူကုိ ျပန္သြင္းျပီး၊ မတ္တပ္ရပ္ အေနအထားမွာ အဲဒီေနရာမွာ စမ္းတဲ့သူက လက္နဲ႔ ဖိ-ပိတ္ထားရင္ ေခ်ာင္းဆိုးခိုင္းေပမဲ့ အူက က်မလာဘူး ထြက္ေပါက္ကို ဖိ-ပိတ္ထားလို႔။ ဒါဆို အူက်ေရာဂါ ေသျခာျပီ။
ထြက္လာတဲ့ ေနရာဆိုတာ ဘာလဲ။ ဗိုက္ကိုဖံုးကာေပးထားတဲ့ ၾကြက္သားလႊာက ၃-၄ ထပ္ရွိတယ္။ (ဒါရိုက္ရွင္) အမ်ိဳးမ်ိဳး။ အထက္-ေအာက္၊ တေစာင္း။ ၾကြက္သားေတြက ေပါင္ျခံထိပ္က အရြတ္မွာ လာတြယ္တာေတြက အူက်တာနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ လာတြယ္ၾကတဲ့အခါ ဂေဟဆက္သလို မဟုတ္ဘူး။ အဟေလးေတြ က်န္ေနတယ္။ အဲဒီေနရာေလးေတြက အေပါက္ ျဖစ္ေနလို႔ အားနည္းခ်က္ေတြဘဲ။ ဗိုက္ကို တင္းအား-ညွစ္အား လုပ္တဲ့အခါ ဗိုက္ထဲ ရွိတာေတြဟာ အေပါက္ ေနရာေတြကေန ထြက္ဘို႔ ၾကိဳးစားပါတယ္။ ထြက္လာႏိုင္ရင္ Hernia ျဖစ္ျပီေပါ့။ ေခၚေတာ့သာ အူက်တယ္လို႔ အလြယ္ ေခၚတာ၊ ဗိုက္ထဲက ထြက္လို႔ရတာ ထြက္မွာဘဲ။
က်လာတယ္ဆိုတာ အူသပ္သပ္ က်တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ၾကြက္သားေတြရဲ႕ အတြင္းမွာ ဗိုက္တျပင္လံုးကို ဖံုးေနတဲ့ အလႊာပါးပါး ရွိေသးတယ္။ အဲဒီအလႊာက ထြက္မဲ့ေနရာကေန တေျဖးေျဖးခ်င္း စူစူထြက္လာတာမို႔ အိပ္ကေလးျဖစ္ျပီး၊ အိတ္ထဲမွာက အူ စသျဖင့္။ အူကလည္း အူသိမ္ျဖစ္တာ အမ်ားဆံုး။ ညာဘက္မွာ ျဖစ္ရင္ အူအတက္ဆိုတာလည္း ပါႏိုင္တယ္။
စံုေအာင္ ေရးပါရေစ။ Hernia ဆိုတာ ေယာက္်ားေတြ အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီ ၀တ္ရာမွာသာ ျဖစ္တယ္ ထင္ၾကမယ္။ မဟုတ္ပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း အူက်တာ ျဖစ္တယ္။ နည္းပါတယ္။ ေယာက္်ားေတြကို ခြဲေပးဘူးတာ မေရတြက္ႏိုင္ေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၂ ေယာက္သာ ခြဲေပးရဘူးတယ္။ သူတို႔မွာ ကပ္ပဲ့အိတ္ မဟုတ္ဘဲ မ-အဂၤါ ႏႈတ္ခမ္းထဲကို က်လာတယ္။
အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ေပါင္ျခံမွာ ျဖစ္တာကို Inguinal hernia ေခၚတယ္။ ေပါင္ထိပ္မွာျဖစ္ရင္ Femoral hernia ေခၚျပီး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြေတာင္ ျဖစ္ေသးတာ။ ခ်က္မွာ ကေလးငိုရင္ စူထြက္လာတာကို Umbilical hernia ေခၚတယ္။ သူ႔ကိုတခါတည္း နာမယ္ေပးတယ္ မဟုတ္လား။ “ခ်က္ေဖါင္း” လို႔။ ထပ္ရွိေသးျပန္တယ္။ ဗိုက္ခြဲထားတဲ့ ခ်ဳပ္ရိုးေနရာကေန စူထြက္တာကို Incision hernia ေခၚတယ္။ ဗိုက္နဲ႔ ရင္ေခါင္းကို ပိုင္းျခားထားေပးတဲ့ ၾကြက္သားၾကီးမွာ ျဖစ္ရင္ Diaphragmatic hernia ေခၚတယ္။ တျခားဟာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေဆးပညာ သင္သူေတြ အတြက္သာ သိဘို႔ လိုပါတယ္။
ဘာလို႔ အူက်တာလဲ။ ေရးျပခဲ့တဲ့ ဗိုက္ဖံုးၾကြက္သား ခႏၶာေဗဒမွာ အားနည္းေနသူ၊ ဗိုက္ကို တင္းအားျဖစ္ေစမွာေတြ လုပ္တာ မ်ားလို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ မျဖစ္ေစခ်င္သူေတြ ဒါမ်ိဳး ဆင္ျခင္ရမယ္။ အေျပး-အခုန္၊ အေလးမ၊ အတက္-အဆင္း၊ အားကစားသမား ေရာဂါလို႔ ထင္ရတယ္။ အမွန္က အဲလိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ခႏၶာေဗဒက (ပါဖက္) ဆိုရင္ မျဖစ္ပါဘူး။
Hernia ေသျခာရင္ ခြဲရမွာပါ။ မခြဲဘဲ ယာယီ သက္သာေအာင္ လုပ္တာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြ၊ အခြဲ မခံသင့္ေသးသူေတြ ဥပမာ ဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေရာဂါရွိေနသူေတြ အတြက္သာ ညႊန္းပါတယ္။ ခါးပတ္တမ်ိဳး ပတ္ထားရတယ္။
ခြဲစိတ္တာက ထမင္းစားေရေသာက္ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဆရာ၀န္မ်ား ခြဲတာ-စိတ္တာ လက္ေတြ႔သင္ရင္ Hydrocele တတ္ျပီးရင္ Hernia ခြဲရတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳေတာ့ လိုတယ္။ ခြဲျပီးမွ ျပန္ျဖစ္သူေတြလည္း ရွိတတ္တယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြ အတြက္ေတာ့ နည္းနည္း ပိုလုပ္ ေပးရတာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ဖါေထးရတာမ်ိဳး။ ဇရာက ဆရာ၀န္ေတြကို ပိုဒုကၡေပးတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၁၇-၈-၂၀၁၀
Cramps ၾကြက္တက္ျခင္း
က်မအေမက ေျခသလုံးၾကြက္သား ၾကြက္ခဏခဏတက္လို႔ ေဆးေသာက္ေနရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ၾကြက္ခဏခဏ တက္တာလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္ရွင္။ ေဆးေသာက္ေနတုန္းပဲ သက္သာျပီး၊ ေဆးရပ္ လိုက္တာနဲ႔ ျပန္ျဖစ္ေနလုိ႔ ေဆးကို စြဲေသာက္တာေရာ ေကာင္းရဲ့လားဆိုတာ သိခ်င္လို႔ပါ။ ေဆးမေသာက္ဘဲ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာမ်ိုဳး၊ အစားအေသာက္ ေရွာင္တာမ်ိဳး လုပ္လို႔ရလ်င္လဲ ညြန္ျပေပးေစလုိပါတယ္။
ေဘာလံုး ကန္ဘူးတဲ့သူေတြတင္ မကဘူး၊ အိမ္မွာေနရင္း၊ ၾကြက္တက္တာေတြလည္း အမ်ားၾကီးဘဲ။ ေျခသလံုးနဲ႔ ေပါင္က ၾကြက္သား အျဖစ္မ်ားဆံုးဘဲ။ အလြန္မတန္ နာလွတယ္။ အိပ္ေနရင္း နာတာမ်ိဳးက ေျခ-လက္ကို အေညာင္းဆန္႔ရာကေန ၾကြက္သားမွ်ဥ္ နည္းနည္းမွာ နာလာတာ။ ၾကီးသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ မွတ္ၾကေပမဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြလည္း ျဖစ္တာဘဲ။ ေအးတဲ့အခ်ိန္ ပိုျဖစ္တယ္။
ဘာလို႔ျဖစ္လဲဆိုတာ ဆရာ၀န္က အတိအက် မေျပာႏိုင္ပါ။ မတိမက် ေျပာရရင္ေတာ့ လွခ်င္-သန္ခ်င္လို႔ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာ၊ အားကစားလုပ္တာမွာ ၾကြက္သား ပန္းသြားရလို႔ပါ။ အားလည္း မကစားသူေတြမွာ အ၀လြန္လို႔၊ ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆား နည္းသြားလို႔၊ ရာသီ-ေသြးဆံုး၊ ေဟာ္မုန္း နည္းသြားလို႔၊ ေသြးအေလွ်ာက္ နည္းလို႔၊ အာရံုေၾကာ-ၾကြက္သား တခုခုျဖစ္လို႔၊ “လို႔” ေတြကုိသာ အျပစ္ဖို႔ပါေလ။ Statins (ကိုလက္စေထာ) က်ေဆး၊ ဆီးခ်ိဳက်ေဆးနဲ႔ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္း နည္းသူ ေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။
ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ျဖစ္တဲ့ၾကြက္သားကို တအားတင္းေအာင္ လုပ္ေပးပါ။ ေျခသလံုးျဖစ္ရင္ ေျခမကို အေပၚဆန္႔ေပးသင့္တယ္။ တအားႏွိပ္တာမ်ိဳး၊ ဆန္႔ေပးတာမ်ိဳး လုပ္ေပးျပီးရင္ ၾကြက္သားကို သူ႔အေၾကာအတိုင္း ခပ္ေဖါ့ေဖါ့ ဆက္ႏွိပ္ေပးပါ။
ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ ကူတဲ့လူေတြထက္ ခံရတဲ့လူက ဘာလုပ္ေပးရင္ ေကာင္းမယ္ဆိုတာ ပိုသိတယ္။ “ေနရာတကာ ဆရာ-ဆရာ၀န္ မလုပ္ခ်င္နဲ႔”။ ခိုင္းတာသာ လုပ္ေပးပါ။ ဒါေပမဲ့ ခိုင္းတာလုပ္တဲ့အက်င့္ ဒါကလြဲရင္ မက်င့္ခ်င္နဲ႔။ “တပည့္ၾကီးမ်ား တိုင္းျပည္” ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။
ကုိယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္္၊ ဆား အစားနဲရင္၊ ေခြ်းထြက္မ်ားရင္ နာတတ္တာေတြကလည္း ဒီသေဘာမ်ိဳးဘဲ။ ၀မ္းေလ်ာလို႔၊ (ပိုဆက္ဆီယမ္) နဲ႔ (ကယ္လ္စီယမ္) နည္းလို႔ ျဖစ္တာကို Tetany ေခၚတယ္။ အူ၊ အစာအိမ္၊ သားအိမ္၊ ဆီးအိမ္၊ သည္းေျခအိတ္ေတြမွာ အဲလိုျဖစ္လို႔ နာတာကို Colicky pain လို႔ေခၚတယ္။ ရာသီလာတံုး နာတာကို Dysmenorrhea ေခၚတယ္။ အေခၚမတူေပမဲ့ အနာသက္သာေဆးေတြေပးတာ တူပါတယ္။ Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenic ေဆး။ ၾကြက္တက္တာကို Quinine (ငွက္ဖ်ားေဆး) အျပင္ Naftidrofuryl, Dihydropyridine, Phenylalkylamine ေဆးေတြနဲ႔လည္း ကုႏိုင္တယ္။
ေသြးတိုးေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ္ေရာင္လို႔ျဖစ္ျဖစ္ ဆီးေဆး (ဆီးေအာင့္တာ ေပ်ာက္တဲ့ေဆး မဟုတ္၊ ဆီးအတင္း သြားေစတဲ့ေဆး) ကို မၾကာခဏ ေသာက္ရသူမ်ား၊ ေသာက္တိုင္း (ပိုဆက္ဆီယမ္) ေဆးေသာက္ပါ။ ၀ယ္ရတာ ခက္တတ္တယ္။ ေကာင္းတာက အုန္းရည္ တလံုး-ႏွစ္လံုး ေသာက္လိုက္ပါ။ ေရေႏြးၾကမ္း အျမဲေသာက္ပါ။
Vitamin B complex, Calcium, Potassium ကို ပံုမွန္ေသာက္ပါ။ Calcium gluconate ကို IV ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ထိုးေပး ႏိုင္တယ္။ ဒီေဆး သံုးမ်ိဳးထဲက (ကယ္လစီယမ္) တခုဘဲ ဆီးေက်ာက္ေရာဂါအတြက္ သတိထားဘို႔ လိုတယ္။ ၾကာၾကာ ေသာက္တာ ကိစၥမရွိပါ။ အနာအကိုက္ ေပ်ာက္ေဆးေတြကေတာ့ အစာနဲ႔ တြဲေသာက္ရတယ္။ ေဆးတခုခ်င္းအေၾကာင္း သိခ်င္ရင္ သပ္သပ္ ရွာဖတ္ပါ။ ေရးတင္ထားတာ ရွိပါတယ္။
ေရေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးတာ ေကာင္းတယ္လို႔ ေအးတဲ့တိုင္းျပည္က ဆရာေတြက အၾကံေပးတယ္။ ပူေလာင္၊ အိုက္စပ္တဲ့ ေနရာမွာ ေနရသူေတြအတြက္ ဒီအၾကံက မဟန္ဘူး။ နာတဲ့ေနရာ ႏွိပ္ျပီးတာနဲ႔ ေအးတာကပ္ပါ။ ေရ၊ ORS ဓါတ္ဆားရည္ တိုက္ပါ။ ေရေသာက္ မနည္းပါနဲ႔။ ေရပုလင္း မထားဘဲ၊ အားကစား မလုပ္နဲ႔။ ဘယ္ကစား လုပ္လုပ္၊ ေသြးပူေအာင္ အရင္လုပ္ပါ။ ဘာဘဲလုပ္လုပ္ ျပင္းျပင္းထံထံ မလုပ္ခင္၊ ေျဖးေျဖး-မွန္မွန္ လုပ္ပါ။
ဓါတ္ဆားေတြ ၾကြယ္၀တဲ့အစာေတြ စားသံုးရမယ္။ ေမးရင္ စာရင္းရွည္ၾကီး ရွိတယ္။ လူစားတာေတြပါဘဲ။ (ကယ္လ္စီယမ္) ၾကြယ္တာေတြက ပင္လယ္ငါး၊ ဒိန္ခဲ၊ တို႔ဖူး၊ မံုလာစိမ္း။ (ပိုတက္ဆီယမ္) ၾကြယ္တာေတြက အုန္းရည္၊ ငွက္ေျပာသီး၊ ဆီးသီး၊ လိမ္ေမာ္သီး၊ စပ်စ္သီး၊ ဖရံု၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ကြမ္းသီးေဂၚဖီထုပ္၊ အာလူး၊ ပဲသီးေတာင့္၊ မံုလာဥခ်ိဳ။
ျဖစ္တတ္သူမ်ား အိပ္ရင္ ေျခေထာက္ေအာက္က အခုအခံ ထားသင့္တယ္။ အိပ္ေပ်ာ္ေနတံုး ေျခမ-ေျခေထာက္ ေအာက္စိုက္ေနရင္ ျဖစ္တတ္တယ္။ မအိပ္ခင္ ဘယ္မွမေရြ႕တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ စက္ဘီးစီးတာ ကာကြယ္ရာက်တယ္။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ေျခသလံုးေတြကို ဆုပ္နယ္ခံျပီးမွ အိပ္ရရင္ ဇိမ္လည္းက်တယ္။ ႏွိပ္ေပးသူလည္း ပိုက္ဆံမရရင္ ကုသိုလ္ရတယ္။ တက္မဲ့ ၾကြက္လည္း မတက္ႏိုင္ဘူး။
Dr. တင့္ေဆြ
၆-၆-၂၀၁၀
အေၾကာျပတ္ျခင္း Stretch Marks
Q: “ဆရာရွင့္ အေၾကာျပတ္တဲ့အေၾကာင္းေလးလည္း ရွင္းျပေပးပါဦးဆရာ။ ကြ်န္မရဲ႕ ဒူးေခါင္းနဲ႔ ေပါင္ျခံေတြမွာ သိသိ သာသာၾကီး အေၾကာျပတ္လာပါတယ္။ အေၾကာျပတ္တာ ကုလုိ႔ရပါသလား။ သူမ်ားေျပာတာ သံလြင္ဆီ လိမ္းရတယ္ ဆုိတာ အေၾကာမျပတ္ခင္ လိမ္းရတာမဟုတ္လား။ ျပတ္ျပီသား အရာေၾကာင္းၾကီးေကာ လိမ္းေဆးရွိပါသလား ဆရာ။”
“ဗိုက္အေၾကာျပတ္တယ္” လို႔ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ဟာက ေရာဂါေတာ့ မဟုတ္တတ္ဘူး။ က်န္းမာေရးျပႆနာေတာ့ ျဖစ္တယ္။ ဗိုက္မွာတင္ မဟုတ္ပါ။ ရင္သား၊ တင္ပါး၊ ေပါင္ စတဲ့ ေနရာေတြမွာပါ ျဖစ္တတ္တယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ ျပိဳင္ေနတဲ့ မ်ဥ္းေၾကာင္းေတြလို၊ ပါးလ်၊ ေျပာင္ေခ်ာ၊ အေရာင္ေဖ်ာ့၊ ျဖစ္စမွာ အနီေရာင္၊ ၾကာရင္ ေငြေရာင္၊ အမာရြတ္လိုလို အပုိေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အနားရွိတဲ့ ပံုမွန္ အေရျပားထက္ နဲနဲနိမ့္ျပီး၊ ထိ-ကိုင္ၾကည့္ရင္ ခံစားမႈ မတူဘူး။
ကုိယ္၀န္ေဆာင္ရလို႔ ျဖစ္ရတာက အမ်ားဆံုးပါ။ ကုိယ္၀န္ရင့္လာခ်ိန္ ၇၅% ကေန ၉၀% မိခင္ေလာင္းေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ မဟုတ္ဘဲ ရုတ္တရက္ ၀လာ-ပိန္သြားတာကေနလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ တျခား အေၾကာင္းခံ ေရာဂါေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ (ေကာ္တီဇုန္း) လိမ္းေဆး ၾကာၾကာသံုးလို႔၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ Cushing syndrome, Ehlers-Danlos syndrome, Lichen planus ေရာဂါတခုခုရွိလို႔ ျဖစ္တတ္တယ္။ လူပ်ိဳ၀င္၊ အပ်ိဳျဖစ္ဆိုတဲ့ အရြယ္ ေရာက္ခ်ိန္မွာ ကိုယ္ခႏၶာ အခ်ိဳးအစား ေျပာင္းလာလို႔လည္း ျဖစ္ရပါတယ္။ လူပ်ိဳျဖစ္ျပီးေနာက္ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္တတ္တဲ့ အရြယ္မို႔ ဒူးေနရာ အေၾကာေတြ ျပတ္တာရင္ ဒီအေလ့ေၾကာင့္လို႔ ေျပာင္ခ်င္ၾကတယ္။
Collagen (ကိုလာဂ်င္) ေတြ ပံုမွန္မဟုတ္ ျဖစ္လာလို႔၊ အေရျပားရဲ႕ အလည္ထပ္ Dermis မွာ သြားျဖစ္ပါတယ္။ Glucocorticoid ေဟာ္မုန္းနဲ႔ ဆိုင္ေသးတယ္။ လူမဲေတြမွာ အျဖစ္နည္းတယ္။ မ်ိဳးရိုးလိုက္တာလည္း ရွိတယ္။ အေမျဖစ္ရင္ သမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားလို႔ မိန္းမ မယူခင္ သူ႔အေမကိုပါ ေလ့လာသင့္တယ္။ ေစ်းအၾကီးဆံုး ေမာ္ဒယ္ ၁၀ ေယာက္စာရင္း၀င္ ၾသစေၾတးလ်က Miranda Kerr ကေလး ယူေတာ့မယ္ ဆိုေတာ့ သူ႔အဖြါးကေျပာတယ္ "ခါးရ္ မိသားစုမွာ ဗိုက္ေၾကာျပတ္တဲ့ ရာဇ၀င္ မရွိဘူး" တဲ့။
ဘယ္လို ကုရမလဲဆိုတာ “ေျပာရမွာေတာ့ ၀မ္းနည္းပါတယ္။” (ဒီစကား အသံုးအႏံႈးက I am sorry to tell you ကို တိုက္ရိုက္ ဘာသာျပန္ ေျပာတာပါ။ ေနာက္ေပၚ အသံုးအႏံႈးတခုပါ။ ဒီလိုပါဘဲ ႏုတ္ဆက္ရင္ “မဂၤလာပါ” လို႔ ေျပာလာေနၾကတယ္။ မူလ ပဋိသႏၶာရစကားက “ေနေကာင္းလား” “ထမင္းစားျပီးျပီလား” မ်ိဳးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ Good morning ကို ဘာသာျပန္ရာကေန အခုေတာ့ ယဥ္ေက်းတဲ့ ႏုတ္ခြန္းဆက္ တခုလိုလို ျဖစ္လာတယ္။ ကုိယ့္စကားကုိယ္ အားမရတာလား။ ဗိုလ္ဆန္ခ်င္တာလားေတာ့ မသိဘူး။)
ေၾကာ္ညာျပီး ေရာင္းတဲ့ (ခရင္မ္) ေတြက လက္ေတြ႔မွာ တကယ္ေကာင္းတယ္လို႔ အာမမခံႏိုင္ပါ။ အေၾကာျပတ္တာ ျဖစ္ေစတဲ့ အခံေရာဂါရွိရင္ ကုသဘို႔ လိုတယ္။ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဘို႔ လိုမယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္ကို အေျပာင္းအလဲ မျမန္ေအာင္ သတိထားရမယ္။ ေကာ္တီဇံုးေဆးေတြ သိပ္လိုအပ္မွသာ သံုးပါ။ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနတံုးမွာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ဆီးခ်ိဳ ရွိ-မရွိစစ္ပါ၊ ကုပါ။ ေဟာ္မုန္းပါေဆးေတြကို သတိထားပါ။
အေၾကာျပတ္တာက အမာရြတ္သေဘာနဲ႔ တူတယ္။ အမာရြတ္ဆိုတာမ်ိဳးက ေပ်ာက္သြားေအာင္ လုပ္လို႔ မရသေလာက္ပါ။ အနာ-ဒဏ္ရာ ျဖစ္တံုးက အေရျပားကို ဘယ္ေလာက္ထိ နက္သြားခဲ့သလဲ အေပၚမွာ မူတည္ျပီး အၾကီး-အေသး၊ အေပ်ာက္ ေႏွး-ျမန္ ကြာတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာအရလည္း မတူၾကသလို၊ လူအေပၚမွာပါ တည္ေသးတယ္။ အေသားအေရ ေကာင္းသူ၊ အရြယ္ငယ္ငယ္မွာ အေပၚယံျဖစ္တဲ့ အမာရြတ္ဆိုရင္ ၾကာေလေလ ေပ်ာက္ေလေလ။
စိတ္ဓါတ္ မက်ပါနဲ႔အံုး။ သုေတသနတခုက Gotu kola, Vitamin E, Collagen hydrolysates ေတြက အေၾကာျပတ္တာ အတြက္ အက်ိဳးရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ Gotu kola ဆိုတာ တျခားမဟုတ္ဘူး ျမင္းခြါရြက္ပါ။ Collagen hydrolysates ဆိုတာကလည္း Shampoos, Conditioners, Soaps, Face cares, Make-up လူသံုး ပစၥည္းေတြမွာပါတဲ့ ဓါတ္ပါဘဲ။ ဗီတာမင္ E ကို စာတပုဒ္ ေရးထားပါတယ္။
ေနာက္ သုေတသနတခုက Vitamin E, Panthenol, Hyaluronic acid, Elastin နဲ႔ Menthol ေတြပါတဲ့ (Verum) Cream က ေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ Cocoa butter ဆိုတာကလည္း ေရေငြ႔ေပးတာမို႔ ေကာင္းတယ္ ေျပာတယ္။ သုေတသနေတာ့ မရွိေသးဘူး။
Dermatologic Surgery ဂ်ာနယ္က Radiofrequency combined with 585-nm pulsed dye laser နဲ႔ ၃၇ ေယာက္ကို ကုတာ၊ ၃၃ ေယာက္မွာ အလြန္ေကာင္းတဲ့ ရလဒ္ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ Tummy tuck ေခၚတဲ့ ခြဲစိတ္ ဖယ္ရွားမႈလည္း လုပ္ၾကတယ္။ Fractional laser resurfacing (ေလဆာ) နည္းသစ္ကလည္း ပိုေကာင္းသတဲ့။
Dermatological Treatment ဂ်ာနယ္ “Treatment of striae distensae with a TriPollar radiofrequency device: A pilot study" စာတမ္းမွာ အမ်ိဳးသမီး ၁၇ ေယာက္ကို ၆ ပါတ္ ကုသေပးတာ ေဆးပါတ္ ျပည့္ျပီးေနာက္ ၁ ပါတ္မွာ ၃၈႕၂% က ၂၅႕၅% နဲ႔ ၁၁႕၈% က ၅၁႕၇၅% တိုးတက္မႈေတြ႔ရတယ္။ ၂၃% က ေက်နပ္ၾကျပီး၊ ၁၂% ကေတာ့ ေက်နပ္မႈမရွိဘူး ဆိုပါတယ္။
“အေၾကာျပတ္တာ က်န္းမာေရးျပႆနာ” လို႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ လူဆိုတာ ေမြးတံုးကထက္ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပိုလွခ်င္၊ ပိုေကာင္းခ်င္၊ ပိုက်န္းမာ သန္စြမ္းခ်င္ၾကတယ္။ ေလ်ာ့သြား၊ က်သြား၊ ေျပာင္းသြားရင္လည္း နဂိုအေန ျပန္ျဖစ္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒီအထိေတာ့ (ေနာ္မယ္)ပါ။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာကိုပါ ျဖစ္ခ်င္ေနရင္ေတာ့ ေ၀ဒနာ တိုးတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကံနဲ႔ စိတ္ဟာ အေၾကာင္းတရား ေတြထဲမွာ ပါေနတာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း စိတ္ကုိ ထားတတ္ေအာင္ ျပဳျပင္နည္းေတြ၊ ကံတရား ေကာင္းေအာင္ က်င့္ၾကံစရာေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။
ေကာင္းျခင္းငါးျဖာထဲမွာ ဆံပင္၊ အသား၊ အရိုး၊ အရြယ္ နဲ႔အတူ အေရ၏ ေကာင္းျခင္းလည္း ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေတြသာမက အမ်ိဳးသားေတြအတြက္လည္း ဗိုက္စူ၊ ဗိုက္ပူေတြ မျဖစ္ခ်င္ၾကတာမို႔ “ဗိုက္ေခါက္က်န္းမာေရး” က အေတာ္ အေရးပါလွတယ္။ ဗိုက္ေၾကာျပတ္တာက အေရျပားမွာ ျဖစ္တာပါ။ အေရျပားေအာက္မွာ အဆီျပင္၊ ၾကြက္သား၊ ေနာက္ခံ အရြတ္ျပား၊ အတြင္းဆံုးၾကမွ ဗိုက္ကိုဖံုးေနတဲ့ အလႊာဆိုျပီး ၅ ထပ္ရွိတယ္။ ဗိုက္မစူခ်င္ရင္ ဗိုက္လွခ်င္ရင္ အေရျပား လွရမယ္။ အဆီမထူရဘူး။ (ဗယ္လီ) ေခၚတဲ့ ဗိုက္ၾကြက္သား သန္ေနရမယ္။ တခ်ိဳ႕သိပ္မသိၾကတာက အရြတ္ျပားရဲ႕ အေရးပါမႈဘဲ။ ဗိုက္ကို ခြဲစိတ္ရရင္ ဒီအထပ္ကို က်က်နန ျပန္ခ်ဳပ္ေပးရတာ လက္၀င္တဲ့ အလုပ္တခုေပါ့။
အထပ္ရွိသမွ် ေကာင္းေနရမယ္။ အေပၚယံေလးနဲ႔ မလံုေလာက္ဘူး။ (တိုးရစ္) ေတြ လာမဲ့ေနရာေတြမွာသာ လမ္းေတြ၊ အိမ္ေတြကို ျမင္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ထားသလိုမ်ိဳး။ စစ္ေဆးတဲ့သူ လာခ်ိန္မွာ တခါမွ မတခါဘူးတဲ့ ျခင္ေတာင္ေတြ၊ ေမြ႔ယာေတြ ထုတ္ေပးထားတာမ်ိဳး ဆိုတာေတြက တကယ့္ အေကာင္း၊ အစစ္အမွန္ မဟုတ္ဘူး။
လူတေယာက္ကို ၾကည့္တာနဲ႔ ဗီတာမင္ဘီ ၂ နည္းေနတာကို သိႏိုင္တယ္။ ပါးစပ္ေဘးစြန္းေတြမွာ အေရာင္ေဖ်ာ့ေန၊ နီေန။ အနာျဖစ္ခ်င္ေနတာ ျမင္ရမယ္။ ဆက္သိဘို႔က သူ႔မွာ ဘီ ၂ နည္းေနရင္ ဘီ ၁ လည္း နည္းေနႏိုင္သလို၊ တျခားတျခား အာဟာရေတြပါ နည္းႏိုင္တယ္လို႔ မွန္းတတ္ရတယ္။ ဒီဆင္ျခင္မႈသေဘာအတိုင္းဘဲ ဗိုက္ေၾကာျပတ္သူတေယာက္မွာ အေရျပား ေအာက္လႊာေတြလည္း တခုခု လိုေနႏိုင္တယ္လို႔ သံသယ၀င္ဘို႔ ထိုက္တယ္။
ေရနဲ႔ အာဟာရဓါတ္ျပည့္၀ေနတဲ့ အေရျပားဆိုရင္ အေၾကာျပတ္တာဟာ အျဖစ္နည္းတယ္။ ေရေသာက္ မနည္းေစနဲ႔။ မွ်တတဲ့ အစားအစာစားပါ။ အသား-ငါး၊ အသီးအရြက္-အသီးအႏွံ၊ ပဲေတြ စံုေအာင္စားရတာမ်ိဳးေျပာတာပါ။ လႈတ္ရွား ရံုးကန္ႏိုင္ဘို႔ Energy အား ျဖစ္ေစတဲ့အစာ၊ ၾကီးထြားဘို႔၊ ပ်က္တာေတြျပဳျပင္ဘို႔ Protein (ပရိုတင္း)၊ နည္းနည္းစီနဲ႔ ေန႔တိုင္း မပါမျဖစ္တာေတြက ဆီ၊ ဗီတာမင္ေတြနဲ႔ ဓါတ္ဆားေတြျဖစ္တယ္။ ဗီတာမင္ A နဲ႔ E ကို ေသာက္သင့္တယ္။ သူနည္းေနရင္ ေျပာ့ဖတ္ဖတ္ ျဖစ္ေနတာမို႔ (ပိုတက္ဆီယံ) ပါ ျဖည့္ေပးဘို႔ လိုတယ္။ အေၾကာျပတ္ျပီးသူေတြအတြက္ပါ ေကာင္းပါတယ္။
ဗိုက္ေၾကာျပတ္တာအတြက္ ေရဓါတ္၊ အာဟာရဓါတ္နဲ႔ စိတ္ဓါတ္၊ အေလးထားျပီးသကာလ၊ မအိုေသးသမွ် အပ်ိဳေလးလို လွေနၾကပါေစ။
Dr. တင့္ေဆြ
၃၀-၅-၂၀၁၀
Q: shang noom
A: ေဆးပညာေခါင္းစဥ္တခုကို အမ်ားအတြက္ ေရးရတာက (ဂ်င္နရယ္) ၾကရတယ္။ လူနာတဦးခ်င္းကို ေဆးကုရင္ေတာ့ လူနာအေျခအေန ေပါင္းစံုၾကည့္ျပီး ကုသရတယ္။ (ဂ်င္နရယ္) ထဲမွာပါတာထဲက ကုိယ္နဲ႔ အဆင္ေျပမွာကို စဥ္းစားေပါ့။
ေၾကာ္ညာေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အေမရိကားနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ပိုမ်ားတာေပါ့။ ေဆး တခုတည္းကို အားကိုးယံုနဲ႔ အဆင္ေျပမွာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စာထဲမွာ ေရးခဲ့သလို လုပ္စရာေတြပါ လုပ္သင့္တယ္။ ေဆးေတြကလည္း လယ္ကြင္း ယာခင္းထဲကေန ရတာကို ျပဳျပင္ျပီး ၀ယ္ခ်င့္စဖြယ္ လုပ္ထားေတြက ပါေသးတယ္။ အလြယ္ရတဲ့ ျမင္းခြါရြက္ကို ကုိယ့္ဖါသာ ၾကံဆရင္လည္း အက်ိဳးရွိႏိုင္မယ္။
(ဆာဂ်ရီ) ကိုလည္း လုပ္ခ်င္၊ လုပ္ႏိုင္၊ အေျခအေနေပးရင္ မလုပ္နဲ႔လို႔ မတိုက္တြန္းပါ။ ကုေပးမဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ အရင္ ေဆြးေႏြးပါ။
ဒီေရာဂါမ်ိဳးက High expectation မထားဘဲ ၾကိဳးစားသင့္တယ္။ အမွန္က ေရာဂါလို႔ တကယ္ သတ္မွတ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါမ်ိဳးက ပိုျပီးကုရတာ မလြယ္ဘူး။ သက္ရွိေတြမွာ Degeneration ျဖစ္စဥ္ထဲပါတာကို ျပဳျပင္ဘို႔က သိပ္ခက္တတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ငယ္တံုးကျဖစ္တာ ၾကာရင္ သက္သာရာကေန မျမင္ရတဲ့အထိ ေျပာင္းတတ္ေသးတယ္။
လူနာကို ကုိယ္တိုင္မျမင္ႏိုင္၊ ေရာဂါကိုလည္း မွန္းျပီးသာ သိရလို႔ ဆရာ့အၾကံေပးခ်က္ေတြက ျပည့္စံုမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဆရာက ခက္တယ္ေျပာေပမဲ့ လြယ္တာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။
23 Aug 10, 16:12
Q: ဒူးေခါင္းမွာ အၿဖဴေရာင္ အေၾကာင္းေလးေတြ သံုးေလးေၾကာင္းရွိပါတယ္။ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္တာမ်ားလို႔ အေၾကာၿပတ္တာလို႔ ေၿပာၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လိင္မတူၿခင္းဆက္ဆံလို႔ၿဖစ္တာလား။ အဲ့ဒါၿဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေလး သိခ်င္လိုပါ။
A: လူပ်ိဳျဖစ္ျပီးေနာက္ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္တတ္တဲ့ အရြယ္မို႔ ဒူးေနရာ အေၾကာေတြ ျပတ္တာရင္ ဒီအေလ့ေၾကာင့္လို႔ ေျပာင္ခ်င္ၾကတယ္။ လူပ်ိဳ၀င္၊ အပ်ိဳျဖစ္ဆိုတဲ့ အရြယ္ ေရာက္ခ်ိန္မွာ ကိုယ္ခႏၶာ အခ်ိဳးအစား ေျပာင္းလာလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ ေဆးကုစရာ မလိုပါ။ အေၾကာျပတ္ျခင္း Stretch Marks ကို ဖတ္ပါ။
Friday, January 7, 2011
HIV Sexual transmission လိင္ကတဆင့္ HIV ကူးစက္ျခင္း
AIDS နဲ႔ ပါတ္သက္လုိ႔ သိခ်င္တာပါ။ ဖုိ-မ ဆက္ဆံရာမွာ သုတ္နဲ႔ ေသြးက ကူးတာေတာ့ သိပါတယ္။ အႀကမ္းဖ်ဥ္းေပါ့။ ဒါေပမဲ့ မရွင္းတာက ဘယ္လုိဘယ္ပုံ ၀င္ေရာက္တယ္ဆုိတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါ မရွင္းဘူး။ (၁) Oral Sex လုပ္ရာက ဘယ္လုိ ကူးတယ္။ (၂) Condom မသုံးရာက ဘယ္လုိကူးတယ္။ (၃) ဖုိ-မ ဆက္ဆံရင္းနဲ႔ မရဲ႕အရည္က Condom သုံးထားေပမယ့္ ကုိယ့္ရဲ႕ ဆီးစပ္ကုိ လာေပတဲ့အခါမ်ဳိးမွာေရာ ကူးတတ္ပါလား။ (၄) Condum သုံးရင္းနဲ႔ လိင္တံက ရွည္ေနလို႔ Condom တ၀က္ဘဲ ကာမိတဲ့အတြက္ safe ျဖစ္ပါ့မလားဆရာ။ (၅) Condum က မေပါက္မျပဲပါဘူး။ သုံးတာလဲ Dulux ပါ။ အဲဒါ ကေရာ စိတ္ခ်ရပါသလား။
လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ ထံုးစံ လိင္အဂၤါ-လိင္လမ္းေၾကာင္းေတြကိုသာမက Oral ပါးစပ္ နဲ႔ Anal စအိုေတြကိုပါ အသံုးျပဳလာ ၾကတယ္။ လိင္ဆက္ဆံဖက္ တေယာက္ေယာက္မွာ HIV ပိုးရွိေနရင္ ပိုးေတြဟာ အေဖၚရဲ႕ (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ လိင္တံ၊ စအို၊ ပါးစပ္ နဲ႔ မ်က္စိေတြကို ဖံုးထားတဲ့ Mucous membranes အဖံုးလႊာပါးေတြကေန ၀င္ႏိုင္သလို Skin ရိုးရိုး အေရျပားမွာ အေပါက္-အျပဲရွိရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆးထိုးအပ္ စတာနဲ႔ ထိုးေဖါက္ရင္ ကူး၀င္ေစႏိုင္တယ္။ ေနာက္ျပီး ပိုးရွိ မိခင္ကေန သူ႔ကေလးကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္တံုး၊ ေမြးဖြါးေနတံုးနဲ႔ ႏို႔တိုက္တံုးမွာလဲ ကူးေစတယ္။
ေရာဂါလကၡဏာ ရွိရွိ-မရွိရွိ HIV ပိုးရွိေနသူတိုင္းရဲ႕ ေသြးထဲအျပင္ Sexual secretions ေခၚတဲ့ လိင္ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ က်ား-မ လိင္အဂၤါေတြကေန ထြက္တဲ့အရည္ မွန္သမွ်ထဲမွာလဲ ပိုးပါေနတယ္။ ပိုးေကာင္ေရ အနည္း-အမ်ားေတာ့ ကြဲျပားတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ လိင္တၾကိမ္ ဆက္ဆံတိုင္း (မ-က်ား) ဆက္ဆံရာကေန ကူးႏိုင္တာ ၀႕၀၄%၊ (က်ား-မ) ဆက္ဆံရာကေန ကူးႏိုင္တာ ၀႕၀၈% ရွိတယ္။ စအိုသံုးနည္းဆိုရင္ ၁႕၇% ရွိတယ္။ မခ်မ္းသာတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ ဒိထက္ ၅-၁၀ ဆ ပိုပါတယ္။
Anal intercourse without a condom (ကြန္ဒြမ္) မသံုးဘဲ စအိုကို လိင္ဆက္ဆံနည္းဟာ ကူးစက္မႈႏႈန္း အမ်ားဆံုးလို႔ သိထားပါတယ္။ အၾကိမ္တိုင္းမွာ ၃%-၅% အထိ ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ေနာက္ သုေတသနတခုက ယူဆတယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) နဲ႔ ပါးစပ္နည္းေတြမွာ (ကြန္ဒြမ္) မသံုးဘဲ ဆက္ဆံတာထက္ စအိုနည္းက ပိုျဖစ္တယ္။ ဘယ္အၾကိမ္မွာ ကူးမလဲ ေျပာဘို႔ မေသျခာတာမို႔ အျမဲတမ္း အကာအကြယ္ယူတာ အေကာင္းဆံုးပါ။
မကူးျခင္ရင္ အရွင္းဆံုးက လိင္မဆက္ဆံဘဲ ေနျခင္းဘဲ။ ပိုးရွိေန-မေန ၆ လ တခါ ေသြးစစ္ပါ။ ပိုး မရွိရင္ ဆက္ဆံႏိုင္ပါျပီ။ ဘယ္ေတာ့မဆို လိင္ဆက္ဆံမယ္ဆိုရင္ Condom ကို အၾကိမ္တိုင္းမွာ အသစ္တခု သံုးပါ။ လိင္တံ သန္မာစျပဳတာနဲ႔ လိင္လမ္းထဲ မသြင္းမီ၊ “ဘယ္အရည္နဲ႔မွ မထိေသးခင္” လိင္တံကို Condom စြပ္ပါ။ (ကြန္ဒြမ္) ကို လိင္တံတခုလံုး မဖံုးမိရင္ လြတ္ေနတဲ့ေနရာမွာ အနာ-အဆာ မရွိရင္ေတာ့ မကူးပါ။
ဆက္ဆံမိလို႔ ဒါမွမဟုတ္ သံသယရွိရင္ ဆက္ဆံမႈျပဳျပီးရင္ ၆ ပါတ္ အတြင္း HIV antibody test ေသြးစစ္ပါ။ အမွန္ကေတာ့ ၆ လ ၾကာမွ ေသျခာေပါက္ Positive ရွိတာ သိတာပါ။ HIV ပိုး ၀င္-မ၀င္ စမ္းတာကို ELISA နည္းေခၚတယ္။ ေသြးျဖစ္ျဖစ္ တံေတြးျဖစ္ျဖစ္ စစ္တာဟာ မိနစ္ ၂၀ သာၾကာပါတယ္။ ELISA စမ္းလို႔ HIV antibody ေတြ႔ရင္ Western blot test နဲ႔ ေသျခာေအာင္လုပ္တယ္။ Rapid antibody tests အျမန္ စမ္းနည္းေတြ ေပၚေနပါျပီ။
ဒီၾကားထဲမွာ ပိုးအ၀င္ခံရျပီးသူ ၅၀% က တုပ္ေကြးနဲ႔ တူတာေတြ ခံစားလာရတာ၊ ၁ လ ၂ လ ၾကာႏိုင္တယ္။ Stage of primary HIV infection အစဦးကူးတယ္လို႔ ေခၚတယ္။ ကိုယ္ပူ၊ အဆစ္ေတြနာ၊ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ လည္ပင္းအၾကိတ္ေတြ ေရာင္-နာ ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဘာလို႔ အဲလိုမျဖစ္သလဲဆိုတာ မေျပာႏိုင္ေသးပါ။ အဲလိုလကၡဏာ ခံစားရသူေတြ ေနာင္မွာ ဘာဆက္ျဖစ္မယ္ ဆိုတာကိုလဲ အတတ္ မေျပာႏိုင္ပါ။ ဒီအဆင့္မွာ Antibody testing လုပ္ေတာ့လဲ ေတြ႔ျခင္မွ ေတြ႔မယ္။ Viral load test ဗိုင္းရပ္စ္ အနည္း-အမ်ားဆိုတာ စစ္ရမယ္။ Billions of HIV particles (copies) သန္းေထာင္နဲ႔ခ်ီလို႔ ပြါးလာေနပါလိမ့္မယ္။ တျပိဳင္နက္ထဲမွာ CD4 cells ေတြ က်လာေနမယ္။
(ဗိုင္းရပ္စ္) ေတြက ေသြးထဲမွာသာမက တကိုယ္လံုးမွာ ရွိေနမယ္။ အထူးသျဖင့္ Lymph nodes တက္ေစ့၊ Brain ဦးေႏွာက္ နဲ႔ Genital secretions လိင္လမ္း-အရည္ေတြထဲမွာပါ။ Vagina အမ်ိဳးသမီး (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ Rectum က်ား-မ စအို၊ Urethra ဆီးသြား-ျပြန္ေတြကို ဖံုးထားတဲ့ အလႊာပါးေတြကေန ၀င္လာေစႏိုင္တယ္။ ဘယ္ေတာ့ AIDS ျဖစ္မလဲ မေျပာႏိုင္ပါ။ တခ်ိဳ႕ ၁ ႏွစ္၊ တခ်ိဳ႕ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာတယ္။ ပ်မ္းမွ် ၈-၁၀ ႏွစ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
Vaginal sex (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို လိင္ဆက္ဆံျခင္း နဲ႔ HIV
လိင္မဆက္ဆံမီနဲ႔ ဆက္ဆံေနတံုး ေယာက်္ားကေန Semen ေခၚတဲ့ လိင္အဂၤါအရည္၊ အမ်ိဳးသမီး ဗဂ်ိဳင္းနား ကလဲ Vaginal fluids အရည္ေတြ ထြက္မယ္။ ပိုးရွိတဲ့ ေယာက္်ားဟာ (ကြန္ဒြမ္) မသံုးဘဲ လိင္ဆက္ဆံရင္ သူ႔အရည္ထဲက ပိုးဟာ Vagina (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ Cervix သားအိမ္အ၀ နဲ႔ Uterus သားအိမ္ေတြရဲ႕ အဖံုးလႊာေတြ ကေနတဆင့္ ၀င္သြားေစႏိုင္တယ္။ တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးမွာ အဲဒီ အနားတ၀ိႈက္မယ္ အနာအဆာ-ရွတာ တခုခု ရွိေနရင္ ကူးေစႏိုင္တယ္။ ၀င္လာတာနဲ႔ ေသြးထဲ ေရာက္သြားျပီ။ အနာအဆာ-ရွတာေတြက မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ေကာင္းမွ ျမင္ရမယ္။ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္တိုင္ကလဲ သိျခင္မွ သိပါလိမ့္မယ္။
အတူတူဘဲ အမ်ိဳးသမီးမွာ HIV ရွိေနျပီး၊ Condom မပါဘဲ လိင္ဆက္ဆံရင္ HIV ပိုးက ေယာက္်ားရဲ႕ Penis လိင္တံ၊ Foreskin ထိပ္ဖ်ား-အေရျပား၊ Urethra ဆီးျပြန္အ၀ေတြမွာ အနာအဆာ-ရွာတာ ရွိရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံေနတံုး ေသြးနဲ႔ ထိမိရင္ ပိုဆိုးလိမ့္မယ္။ ဆိုပါစို႔ ရာသီလာေနတာ။ ဒါ့အျပင္ Sexually transmitted diseases (STDs) ေခၚတဲ့ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ တခုခု ရွိေနရင္ HIV ကူးေစဘို႔ ပိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ က်ား-လိင္တံအဖ်ား အေရျပား ဖံုးမေနတဲ့ ကြမ္းသီးေခါင္းက ပိုျပီး ႏူးညံ့လို႔ လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ ပြန္းလြယ္ ရွလြယ္တယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ စအိုေဘးက အေမႊးနဲ႔ ထိမိ၊ ပြတ္မိရင္းကေန မျမင္ရတဲ့အနာ ျဖစ္လာေစႏိုင္တယ္။
Anal sex စအိုလမ္းသံုးျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းနည္း နဲ႔ HIV
လက္ခံတာ တူေပမဲ့ စအိုလမ္းကေန လိင္ဆက္ဆံခံရတာက (ဗဂ်ိဳင္းနား) က လိင္ဆက္ခံရတာထက္ ကူးစက္ခံရႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားတယ္။ စအိုလမ္းသံုးရင္ ႏွစ္ေယာက္သားမွာ လက္ခံသူက ပိုဆိုး၀ါးတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ Lining of the anus စအိုလမ္း အဖံုးလႊာက Vagina (ဗဂ်ိဳင္းနား) အလႊာထက္ ညံ့လို႔ဘဲ။ ေသြးထြက္ လြယ္ေသးတယ္။ ေသြးဆို ပိုဆိုးေရာ။ လက္ခံသူက ေယာက္်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ စအိုလမ္းကေန ဆက္ဆံေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေပးသူဟာလဲ ကူးခံရႏိုင္တာပါဘဲ။ ေနာက္ျပီး အစာလမ္းက ပိုးေတြနဲ႔ သန္ေကာင္ေတြလဲ စအိုလမ္းကေန လိင္ဆက္ဆံလို႔ ကူးႏိုင္တယ္။ လက္ေခ်ာင္းကို (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ စအို လမ္းမွာ ထည့္တာဆိုရင္လဲ အနာအဆာ ရွိရင္ ကူးမွာဘဲ။ ပါးစပ္နဲ႔ ကိုက္တာကေန ကူးတယ္ဆိုတာ ၂ ေယာက္၊ ၃ ေယာက္ေလာက္ ေတြ႔ဘူးထားတယ္။
Woman-to-woman Sex မိန္းမျခင္းဆက္ဆံတာ နဲ႔ HIV
Lesbians/Bisexual women “(လက္စ္ဘီယန္) နဲ႔ အမ်ိဳးသမီး” ျဖစ္ျဖစ္ “ႏွစ္မ်ိဳးလံုးအက်င့္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ တျခား အမ်ိဳးသမီး” ျဖစ္ျဖစ္ လိင္ဆက္ဆံတာမွာ ကူးႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း နည္းပါးတာ ေတြ႔ရတယ္။ (သီအိုရီ) အရသာ ျဖစ္ႏိုင္ျပီး လက္ေတြ႔ျဖစ္တာ အေတာ္ရွားတယ္။ Theoretical risk ဆိုတာ စာတြက္တြက္ရင္ေတာ့ ကူးႏိုင္တယ္၊ လက္ေတြ႔ အေထာက္အထား ေကာင္းေကာင္း မျပႏိုင္ေသးတာမ်ိဳး ေခၚတယ္။ Likely to happen “ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္” ေလာက္အထိ မဆိုးပါ။
STDs လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ HIV
HIV နဲ႔ တျခား STDs ေတြက အျပန္အလွန္ သက္ေရာက္ႏိုင္ၾကတယ္။ HIV ရွိေနသူမွာ STDs ရွိေနရင္ HIV ကူးစက္ဘို႔ ပိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ STDs ရွိေနသူကိုလဲ HIV ၀င္လာဘို႔ အခြင့္အလမ္း ပိုတယ္။ Syphilis ဆစ္ဖလစ္ နဲ႔ Herpes ေရယံု ဆိုတာေတြက အနာေတြျဖစ္ေနလို႔ပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အျဖဴဆင္းေစတဲ့ Chlamydia ပိုး၊ ဆီးပူ-ေညာင္းက် ေခၚတဲ့ Gonorrhea ဂႏိုးရီးယားပိုးေတြက အနာေတာ့ မဟုတ္ေပမဲ့ လိင္လမ္းရဲ႕ Immune response ေရာဂါျပီးႏိုင္စြမ္းကို တမ်ိဳး သက္ေရာက္ေစတာမို႔ ျဖစ္ရတယ္။
Oral sex လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ ပါးစပ္သံုးတာ နဲ႔ HIV
ပိုးရွိေနသူရဲ႕ လိင္တံကို ပါးစပ္မွာ ထည့္သံုးရင္လဲ ကူးေစႏိုင္တယ္။ အလားတူဘဲ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕အရည္လဲ ပါးစပ္ထဲ ၀င္ရင္ ျဖစ္ျခင္တယ္။ အခြင္အလမ္းေတာ့ မမ်ားပါ။ ပါးစပ္မွာ အနာအဆာရွိတာ၊ သြားဖံုး ေသြးယိုတာမ်ိဳးမွာ ကူးမယ္။ Deep or open-mouthed kissing ႏႈတ္ခမ္းျခင္း စုပ္တာနဲ႔လဲ အခြင့္အလမ္း နည္းနည္းေလး ရွိေသးတယ္။ သြားရည္မွာ ပိုးအေရအတြက္ နဲနဲေတာ့ ပါတယ္။ သြားရည္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ေသြးထြက္စရာရွိရင္သာ ျဖစ္ပါမယ္။ လိင္မဆက္ဆံမီ ထြက္တဲ့ က်ားအရည္ Precum ထဲမွာ ပိုး ပါေနေပမဲ့ ကူးေလာက္ေအာင္ မ်ား-မမ်ားဆိုတာ မေသျခာပါ။
ပါးစပ္သံုးတာကေန အကူးစက္ႏိုင္ဆံုး STD ဟာ Herpes ေရယံုပါ။ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ HSV type 1 နဲ႔ HSV type 2 ျဖစ္တယ္။ Type 1 က ပါးစပ္တ၀ိႈက္မွာ Cold sores မနာတဲ့အနာ ေပါက္ေစျပီး၊ Type 2 ကေန Genital herpes လိင္လမ္း ေရယံု ျဖစ္ေစတယ္။ Human Papilloma Virus (HPV) ဆိုတာလဲ ပါးစပ္လမ္းကေနကူးျပီး Genital warts လိင္လမ္းၾကြက္ႏို႔ ေပါက္ႏိုင္တယ္။ ပါးစပ္လမ္းသံုးရင္ (ဂႏိုရီးယား) ပိုးက လည္ေခ်ာင္းမွာ ကူးလာေစ ႏိုင္ျပီး၊ လည္ေခ်ာင္းကေန (ပါတနာ) ရဲ႕ တျခားလိင္လမ္းေတြ ကူးမယ္။ လည္ေခ်ာင္းမွာ ျဖစ္တာကို ေဆးမကုဘဲ ၃ လနဲ႔ ေပ်ာက္ေစႏိုင္ေပမဲ့ ဒီပိုးဘဲ လိင္လမ္း ေရာက္ရင္ Antibiotics ေဆးမေပးဘဲ မေပ်ာက္ေတာ့ဘူး။ Chlamydia ပိုးလဲ ပါးစပ္သံုးလို႔ လည္ေခ်ာင္းကို ကူးႏိုင္တယ္။ နည္းေတာ့ နည္းပါတယ္။ Syphilis (ဆစ္ဖလစ္) ကလဲ ပါးစပ္သံုးတာမွာ အနာအဆာရွိရင္ ကူးႏိုင္တယ္။
Hepatitis A, B, C အသဲေရာင္ပိုးေတြ နဲ႔ HIV
အျဖစ္မ်ားလွတဲ့ Hepatitis A အသဲေရာင္-အသား၀ါ A virus ပိုး ဆိုတာက ေရာဂါရွိသူရဲ႕ မစင္မွာ ပါေနတယ္။ HIV လိုဘဲ လိင္ဆက္ဆံတံုး ပါးစပ္သံုးရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ Hepatitis B ပိုးက Sexual fluids လိင္ဆက္ဆံရင္ ထြက္တဲ့အရည္ေတြနဲ႔ ေသြးမွာပါေနတယ္။ Hepatitis C ပိုးကေတာ့ ေသြးမွာပါတယ္။ ပါးစပ္သံုးရင္ အနာအဆာ ရွိမွသာ ကူးမယ္။ ပါးစပ္ကို သံုးတဲ့အခါ ပိုးရွိသူက လက္ခံသူ၊ ျပဳလုပ္သူက ပိုကင္းသူဆိုရင္ ပိုးပါတဲ့ Sexual fluid က ပိုးမရွိေသးသူရဲ႕ ရာသီေသြး၊ ဒဏ္ရာ၊ ေရာင္ေနတဲ့ အနာထဲ ၀င္လာမွ ကူးမယ္။ ပံုမွန္ ပါးစပ္-လည္ေခ်ာင္းကို ဖံုးေနတဲ့ အလႊာကေတာ့ ခံႏိုင္ရည္ ရွိပါတယ္။
ပါးစပ္ သံုးတဲ့အခါ ပိုးမရွိသူက လက္ခံသူ၊ ျပဳလုပ္သူက ပိုးရွိသူျဖစ္အံုးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ သြားရည္ထဲမွာ ပိုးပါေနေပမဲ့ အေရအတြက္ နည္းလြန္းလို႔ပါ။ ပိုးရွိတဲ့ ျပဳလုပ္သူရဲ႕ အနာ-ဒဏ္ရာက ထြက္တဲ့ ေသြးက လက္ခံသူရဲ႕ လိင္လမ္း-စအိုမွာလဲ အနာအဆာရွိလို႔ ၀င္မွသာ ကူးေစမယ္။ ပါးစပ္လမ္း သံုးတယ္ဆိုတာ အမ်ားအားျဖင့္ ပံုမွန္လိင္လမ္းကို ဆက္ဆံေနရင္း လုပ္ၾကတာမ်ားလို႔ ဘယ္လမ္းေၾကာင့္ ကူးတာလဲ သိဘို႔ခက္ခဲတယ္။
၂၀၀၁ စပိန္သုေတသနတခုအရ HIV ပိုးမရွိတဲ့ က်ား-မ ဆက္ဆံတာသာ ၀ါသနာပါသူ ေယာက္်ား ၁၃၅ ေယာက္ဟာ ပိုးရွိသူ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္နဲ႔ အၾကိမ္ေပါင္း ၁၉၀၀၀ အကာကြယ္မဲ့ ပါးစပ္သံုးျပီး ဆက္ဆံၾကတယ္။ HIV ကူးလာတာ မေတြ႔ရပါ။ ေတာင္အာဖရိကမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ International Oral AIDS Conference မယ္ တင္ျပတာက ပါးစပ္သံုး လိင္ဆက္ဆံတာကေန ကူးစက္ႏိုင္စြမ္း တၾကိမ္ျပဳတိုင္း 0.04% per contact ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။
HIV Q and A
• လိင္ဆံရာသံုး အ၀တ္အစားေတြကေန ကူးသလား။ HIV ပိုးဟာ ကိုယ္ခႏၶာအျပင္ ေရာက္ရင္ ၾကာၾကာ မရွင္ႏိုင္ဘူး။ ဓါတ္ခြဲခမ္းမွာ စမ္းဘို႔ လုပ္ရတာက ပိုးေကာင္ေရ အမ်ားၾကီးနဲ႔ လုပ္ရတယ္။ သူတို႔ၾကိဳက္တာမ်ိဳး စီမံထားရင္ လအထိ ထားႏိုင္ေပမဲ့ ေျခာက္ေသြ႔ သြားရင္ ၉၀-၉၉% က နာရီပိုင္းနဲ႔ ေသသြားၾကတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပိုးပါတဲ့ ေသြးနဲ႔ အရည္ေတြဟာ ေျခာက္ေသြ႔သြားရင္ ကူးစရာလမ္း မရွိသေလာက္ပါ။
• သတိထားဘို႔ လိုေသးတာက ေသြးကိုစစ္ေတာ့ ပိုးနည္းနည္းေတြ႔ေပမဲ့ HIV ေတြက Semen တို႔ Vaginal fluids ေတြမွာ မ်ားေနႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေသြးထဲမွာ Viral load မမ်ားေပမဲ့ အကာအကြယ္ယူဘို႔ မေမ့ပါနဲ႔။
• HIV-negative ဆိုတာ ဘာလဲ။ ေသြးစစ္ခ်ိန္မွာ သူ႔ေသြးထဲမယ္ HIV antibodies မေတြ႔သူျဖစ္တယ္။ HIV လံုး၀ ကင္းေနတယ္လို႔ေတာ့ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃-၆ လအတြင္း HIV ပိုးရွိသူနဲ႔ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံ ခဲ့ဘူးေပမဲ့ သူ႔ကို မကူးခဲ့ဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ AIDS ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လဲ မေျပာႏိုင္ပါ။
• HIV-positive ဆိုတာ ဘာလဲ။ တခ်ိန္ၾကရင္ AIDS ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ေသြးထဲမွာ ရွိေနျပီ။ ဒါေပမဲ့ AIDS ျဖစ္ေနျပီလို႔ ဆိုလိုတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ မၾကာခင္ ေသရေတာ့မယ္လို႔လဲ မဟုတ္ပါ။ သူကေန အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံသူမ်ားကို ကူးစက္ေစႏိုင္ျပီ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိ ဂရုစိုက္၊ အစာအာဟာရလဲ မွ်တေအာင္စား၊ ပံုမွန္ ေဆးစစ္၊ ေသျခာ ေဆးကုေနရင္ အၾကာၾကီး အသက္ရွင္ပါမယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
Sunday, December 26, 2010
Homo- အတူတူကို စိတ္၀င္စားျခင္း
February 10, 2010 9:52 PM
Q: ကၽြန္ေတာ္အသက္ (၂၀) ရွိပါျပီ။ မိန္းမနဲ႕လည္းဆက္ဆံဖူးတယ္။ ေယာက်္ားနဲ႕လည္းဆက္ဆံဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္အထိေတာ့ မိန္းမထက္ေယာက်္ား ကိုယ္လုံးတီးပုံေတြက ကၽြန္ေတာ့္ကို ပိုျပီး လိင္စိတ္ထၾကြေစတာကို ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒါဆိုကၽြန္ေတာ္ေဂးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ကၽြန္ေတာ္အဲဒီလိုမျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ပုံမွန္လိင္စိတ္ (မိန္းမကိုသာ တပ္မက္ေသာစိတ္) ရွိလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ဘယ္လို ျပဳမူကုသရမလဲဆိုတာကို ေက်းဇူးျပဳ ေျဖၾကားေပးေစလိုပါတယ္။
Dec 10, 2010 at 12:29 AM
Q: ကၽြန္ေတာ္အခု အသက္ ၂၇-ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ အခုအခ်ိန္အထိ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကို ရာဂစိတ္နဲ႔ မျပစ္မွားဖူး ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေယာက်္ား တစ္ေယာက္ေယာက္ကိုေတာ့ ရာဂစိတ္ေတြ ျဖစ္ဖူးပါတယ္။ အဲဒီေယာက်္ားနဲ႔ လိင္တူခ်င္း ဆက္ဆံမႈအေနနဲ႔ ရာဂစိတ္ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခုထူးျခားတာက ကၽြန္ေတာ္ စိတ္၀င္စားမိတဲ့ ေယာက်္ားေတြက အသက္ (၅၀)ေက်ာ္ (၆၀) ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီစိတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့ ကိုယ္ကိုယ့္ကို အျပစ္ရွိသူ တစ္ေယာက္ မရိုးသားသူ တစ္ေယာက္လို ခံစားေနရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ စကားေတြ ရိုင္းသြားတယ္ ဆိုရင္ ခြင့္လႊတ္ေပးပါ။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေဂးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနၿပီလား။ အဲဒီစိတ္ေတြ ေပ်ာက္ေအာင္ ဘယ္လို ျပဳျပင္ရမလဲ။ အၾကံဉာဏ္ေလး ေပးပါဦး။
တခါမွ မေရးဘူးေသးတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေရးရပါျပီ။ ေမးလို႔ဘဲေပါ့။ လိင္တူအေၾကာင္း။ ဒီဘာသာရပ္ကို ခေရေစ့တြင္းက် မေရးလိုပါ။ ေမးတဲ့သူမွာ အက်ိဳးရွိႏိုင္တာသာ ေရးပါမယ္။ ဒီေတာ့ ဒီစာတိုမွာ လိုတာေတြ ရွိပါမယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာသာေရးကေရာ၊ ဘာမဆို ပြင့္လင္းရမယ္၊ ခ်ဳပ္တည္းမႈေတြ မလိုဘူး၊ ေနာင္ဘ၀ဆိုတာ မယံုေတာ့ အခု သာယာတာ၊ ခ်မ္းသာတာေတြက အဓိက စတဲ့စတဲ့ အယူအေဆေတြေၾကာင့္ ကမာၻ႔တျခား ေနရာေတြထက္ အေကာင္းလို႔ ေျပာႏိုင္တာေတြေရာ အဆိုးတကယ္ စစ္တာေတြပါ လြန္ကဲေနတယ္။
Gay ဆိုတဲ့စကားလံုးကို အရင္က အပူအပင္ကင္းသူ၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနသူ၊ ထက္ျမက္သူ၊ စတဲ့အဓိပၸါယ္နဲ႔ သံုးခဲ့ရာကေန ဒီလို ေျပာတာကိုေတာင္မွ မသိရေတာ့ေလာက္ေအာင္ “လိင္တူသမား” ေတြလို႔သာ မွတ္လာၾကတာက ၂၀ ရာစု ေရာက္ခါနီးမွပါ။ လိင္တူ ဆိုတာေတာင္ က်ား-က်ား၊ မ-မ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးနဲ႔ ဆိုင္ေပမဲ့ ၂၁ ရာစုထဲမွာ (မ) ေတြအတြက္ Lesbian စကားလံုးကို ေပးျပီး၊ (ေဂး) ကို ေယာက္်ားသားေတြက အပိုင္သိမ္းလာၾကတယ္။
Homosexuality ရဲ႕သေဘာဟာ အလြန္မတန္ ရႈတ္ေထြးတာကို သိလာရတယ္။ မိသားစု၊ ပါတ္၀န္းက်င္၊ မ်ိဳးဗီဇ အကုန္ ဆိုင္ေနတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မသိစိတ္ကေန ေရြးခ်ယ္ေပးေနတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကေလးဘ၀ကတည္းက မိဘေတြက လိုအပ္တာမို႔ ျဖစ္ၾကရတယ္။ အေပါင္းအသင္းနဲ႔ ပါတ္၀န္းက်င္လဲ မလြတ္ဘူး။
မ်က္ေမွာက္ကမာၻမွာ လူတိုင္း Brainwashed ဦးေႏွာက္ ေဆးခံေနၾကရတယ္ မဟုတ္ပါလား။ ေရဒီယိုနားေထာင္၊ ရုပ္ရွင္-ျပဇာတ္ ၾကည့္ၾကည့္၊ ေၾကာ္ညာေတြ ျမင္ျမင္၊ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာေတာ့ မေျပာနဲ႔၊ အစိုးရကသာ ထုတ္ခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ သတင္းစာကအစ ျဖစ္ေစခ်င္တာ၊ ဖတ္ေစခ်င္တာေတြကိုသာ၊ သည္းေျခၾကိဳက္ေတြကိုသာ 24 x 7 မဖတ္ခ်င္၊ မၾကားခ်င္၊ မျမင္ခ်င္ အဆံုး။ ဒီအထဲမွာ Homosexuality လဲပါတယ္။ ၂၀၀၉ တံုးက “ေမာင္မစၥက ၿပိဳင္ပြဲႀကီး ရန္ကုန္မွာ ခမ္းနားစြာ က်င္းပ” လို႔ ဖတ္ရဘူးတယ္။
ဒီအေၾကာင္းအရာကို ဦးဆံုး စက္တင္ပံုႏွိပ္ခဲ့တာ ၁၈၆၉ မွာ Karl-Maria Kertbeny ရဲ႕၀တၳဳျဖစ္ေပမဲ့ အမည္ မေဖၚလိုသူ တဦး ဆိုျပီး ေရးခဲ့ရတာပါ။ စိတ္ပညာနဲ႔ Homosexuality ကို စေလ့လာတံုးက Mental illness စိတ္ေရာဂါတမ်ိဳးလို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပန္ျပင္လာရတယ္။ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ေတာ့ Normal variation of human sexual orientation လိင္စိတ္ တိမ္းညႊတ္မႈ ေျပာင္းလဲတတ္တဲ့ သဘာ၀ျဖစ္စဥ္လို႔ ဆိုလာၾကတယ္။ အေမရိကားနဲ႔ အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြမွာပါ။ သူတို႔ဆီမွာ ဒီလိုျဖစ္ေနသူ ၂-၁၃% ရွိတယ္။ တိုးေနအံုးမွာပါ။
မိန္းမကိုယ္ခႏၶာလို ရွိသူဟာ ေယာက္်ားကိုယ္မ်ိဳးကို ႏွစ္သက္တယ္။ အျပန္အလွန္ေပါ့။ အျမဲမွန္တာေတာ့ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္ေနတာေတြ ရွိတယ္။ Homosexuality ဆိုတိုင္း လိင္အဂၤါေတြ သံုးျပီး ဆက္ဆံမႈျပဳတာ မဟုတ္ဘူး။ Romantic စိတ္ကစားတာ၊ Behavior အမူအယာျပဳတာ၊ Attraction စြဲလမ္းမႈ ျဖစ္တာေတြလဲ ပါတယ္။ ေစာေစာျပင္ရင္ ဆက္မတိုးေစႏိုင္ပါ။
တခ်ိဳ႕က မျပင္ခ်င္ၾကဘူး။ ျပင္ဘို႔ လိုေကာင္းမွန္းေတာင္ မရွိေစေအာင္၊ နက္သထက္ နက္တဲ့ တြန္းထဲ ပို႔ခ်-ဖိခ်ေနတဲ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ေနၾကရတယ္။ ျပင္ခ်င္တဲ့သူေတြကို အားေပးၾကဘို႔ တိုင္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ AIDS ကို ကာကြယ္ေရး၊ တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္တာမ်ိဳးလို လုပ္ႏိုင္ရင္ လူ႔ေလာကၾကီးဟာ လူ႔ေလာကၾကီးနဲ႔ ပိုတူလာလိမ့္မယ္။ HIV ရွိသူ၊ ဒီလို သဘာ၀ မဟုတ္တာ ရွိေနသူေတြကို ႏွိမ္ဘို႔၊ ပယ္ဘို႔ေတာ့ လံုး၀ မလုပ္သင့္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔တေတြကို နားလည္မႈ ေပးျပီး၊ ေဖးမ ျပဳျပင္ရမယ္။ မျဖစ္ေသးသူေတြ နည္းေအာင္ လုပ္ရမယ္။ တိုက္ဆိုင္ေနတာက လိင္တူကေန AIDS ကို စသိခဲ့တာ မဟုတ္ပါလား။ မိဘတိုင္းက ကိုယ့္သမီးကို မိန္းကေလး ပီသေစခ်င္တယ္၊ ေယာက္်ားေလးကိုလဲ အဲလိုဘဲ။
ခရစ္ယမ္ (ရိုမန္ကက္သလစ္) က Pornography ကို Mortal sin အကုသိုလ္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။ ခရစ္ေတာ္က ဘယ္သူမဆို Lust ရာဂစိတ္နဲ႔ ၾကည့္တာဟာလဲ Adultery ေဖါက္ျပန္မႈတဲ့။ ဗုဒၶဘာသာအဆိုအရ အျပစ္ဆိုတာ စိတ္၊ ႏုတ္နဲ႔ ကိုယ္ ကံသံုးပါလံုးမွာ က်ဴးလြန္ႏိုင္တယ္။ စိတ္က ပင္မက်တယ္။ Psychotherapy စိတ္ကုသနည္းနဲ႔ Sexual orientation ဆိုတာ ေျပာင္းလို႔ ရႏိုင္တယ္၊ နည္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ရာႏႈန္းျပည့္ မရေသးပါ။
အရုပ္၊ အသံ၊ ဗီဒီယိုေတြက စိတ္ကို ၾကြေစတာမို႔ ဆင္ျခင္ႏိုင္ေလ မလိုလားအပ္တဲ့ စိတ္ဆႏၵေတြ မေပၚေလဘဲ။ ေပါင္းသင္းတာလဲ ေရြးသင့္တယ္။ ေက်ာင္းေျပာင္း၊ အလုပ္ေျပာင္းဘို႔လိုရင္ သတၲိရွိရွိ ဆံုးျဖတ္သင့္တယ္။ မိဘေတြလဲ ကေလးအတြက္ အခ်ိန္ပိုေပးသင့္ၾကတယ္။
လူတေယာက္မွာ တသက္လံုး Gay ျဖစ္ေနေတာ့မယ္ဆိုတာ မမွန္ဘူး။ ေျပာင္းလဲေစတတ္တယ္။ Fluidity of orientation ေခၚတယ္။ အားတက္ဘို႔ ေကာင္းတာက Gay ေတြေရာ Lesbian ေတြပါ ဘ၀အဆင့္တခုမွာ Coming out အျမင္မွန္ ျပန္ရလာမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္တာ ေတြ႔လာရတယ္။ အဆင့္ ၃ ဆင့္ရွိတယ္။ Knowing oneself ကိုယ့္ကိုယ္ကို သိသြားျခင္း။ Realization သေဘာေပါက္လာျခင္း နဲ႔ Decision ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္သြားျခင္းေတြ ျဖစ္တယ္။
“ဆီးခ်ိဳရွိေနလို႔ အခ်ိဳမစားရဘူး” ဆိုျပီး ဆရာ၀န္က မွာထားတယ္။ လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းသူေတြက လိုက္နာေတာ့ အသက္ ရွည္တယ္။ “ဆရာ၀န္စကား ေျမ၀ယ္မက် နားေထာင္ထား” လို႔ ေျပာခ်င္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ “ဆီးခ်ိဳသမား အခ်ိဳ မစားတာ အခ်ိဳကို မၾကိဳက္ေတာ့တာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။ စိတ္ထဲ က်န္ေနေန၊ ႏုတ္နဲ႔ ရုပ္မပါနဲ႔၊ ကို္ယ္မပါနဲ႔။
အခုေျပာင္းဘို႔ ျဖစ္လာေနတဲ့ အေမရိကန္ စစ္မႈထမ္းဥပေဒက Don't Ask Don't Tell policy (က်ား) လား၊ (မ) လား၊ (ေဂး) လား၊ (လက္စဘီယန္) လား၊ “ေမးလဲ မေမးနဲ႔၊ ေမးလဲ ေျဖစရာမလိုဘူး” တဲ့။
က်န္းမာေရး-ေမးခြန္းမ်ား ေမးရင္ခ်င္ ေမးပါ။ ေျဖႏိုင္သေလာက္ ေျဖပါမယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၂၂-၁၂-၂၀၁၀
Wednesday, December 22, 2010
Depression ပုထုဇၨေနာ
December 19, 2010 8:30 PM
ကြ်န္ေတာ့္ နာမယ္ (႕႕႕႕႕) ပါ။ (႕႕႕႕႕) ႏိုင္ငံမွာ ေနပါတယ္။ အသက္ကေတာ့ ၂၆ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ စိတ္ဖိစီးဒဏ္ကို မၾကာခဏ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ေဆးကုေနရတာ အခုဆိုရင္ ၃ ႏွစ္ရွိသြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတရံ အဆိုးဆုံး အေၿခေနကို ေရာက္သြားၿပန္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ဘဲ သံသရာလည္ေနခဲ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ္မွာ အိမ္ေထာင္လည္းရွိပါတယ္ ဒါေပမဲ့ ဇနီးက အသက္ငယ္ၿပီး ဘာမွနားမလည္တဲ့ ေတာသူပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဇနီးလည္း နားလည္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္လည္း နားလည္ ႏိုင္ေအာင္ ရွင္းၿပေစခ်င္ပါတယ္။ ေသာက္ေနက် ေဆးေတြေတာ့ ရပ္နားထားပါတယ္။ အခုေသာက္ေနတာကေတာ့ AMITRIPTYLINE 10 MG နဲ႔ BRUFEN 400 MG ေဆးနံပါတ္ ၂ ကို ေခါင္းအရမ္းကိုက္လာရင္ေတာ့ ေသာက္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ တၿခား နည္းလမ္းေတြေကာ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
စိတ္ေရာဂါအေၾကာင္းေတြကို မေရးဘူးေသးပါ။ က်န္းမာေရးစာေတြ ေရးတဲ့အခါ ေဆးပညာသင္သလိုနဲ႔ ေမးတာကို ေျဖသလို ေရးေနခဲ့တယ္။ စိတ္ေရာဂါကို ေရးရင္ တမ်ိဳးတိုးဘို႔ လိုလာတယ္။ ေဆးကုသလိုမ်ိဳးပါေရးမွ ယူလို၊ ရလိုသူ အတြက္သာမက ေပ်ာက္ကင္း-သက္သာလိုသူအတြက္ပါ အက်ိဳးရွိေစႏိုင္မယ္။
“ပုထုဇေနာ ဥမၼတေကာ” သာမန္လူေတြဟာ စိတ္မတည္ဘဲ အစဥ္အျမဲ ေဖာက္လႊဲ ေဖာက္ျပန္ ျဖစ္တတ္တဲ့သေဘာ ရွိၾကလို႔ အ႐ူးေတြနဲ႔ အတူတူဘဲလို႔ ဆိုလိုတာပါ။ စိတ္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အဲဒီအဆိုအမိန္႔ကို လူၾကီးေတြ သိၾကသလို ခုေခတ္မွာ Counseling (ေကာင္ဆယ္လိင္း) လုပ္ရတယ္ဆိုတာ ၾကားဘူးၾကမယ္ ထင္တယ္။ ပညာရွင္နဲ႔ ခံစားေနရသူေတြ အျပန္အလွန္ ေမးၾက၊ ေျဖၾကရတာမ်ိဳးလုပ္တာကို ေျပာတာပါ။
(ေကာင္ဆယ္လာ) ေကာင္းဆိုတာ အေကာင္းဆံုး နားေထာင္ေပးႏိုင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘက္မလိုက္ဘလဲ ျမင္တတ္သူလဲ ျဖစ္တယ္။ Counselors ဆိုတာ Mental Health Counselling စိတ္က်န္းမာေရး၊ Depression Counselling စိတ္က်ေရာဂါ နဲ႔ Health Counselling က်န္းမာေရး ကလြဲရင္ ဆရာ၀န္ မဟုတ္သူေတြက လုပ္ေပးၾကတယ္။ Relationship Counselling ဆက္ဆံေရး၊ Marriage Counselling အိမ္ေထာင္ေရး၊ Guidance Counselling လမ္းညႊန္မႈ၊ Family Counselling မိသားစု၊ ဒါေတြမွာ ဆရာ၀န္ေတြ မလုပ္တတ္ပါ။
စိတ္က်တယ္ Depression ဆိုတာ အေတြးေရာ အလုပ္ပါ က်ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါျဖစ္လာရင္ သူ႔အေတြး၊ သူ႔အမူအယာ၊ သူ႔ခံစားခ်က္ နဲ႔ သူ႔ကိုယ္ကာယက်န္းမာေရးေတြမွာ လာထိခိုက္တယ္။ ၀မ္းနည္း၊ ေက်ကြဲ၊ စိုးရိမ္၊ အကူအညီကင္းမဲ့၊ အျပစ္ရွိေနသလိုေန၊ ဂနာမျငိမ္၊ စိတ္မလိုမက်တာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ အရင္က သာယာတာေတြ၊ စိတ္၀င္စားတာေတြ၊ အရသာေတြ႔တာေတြ နည္းပါး၊ ကင္းမဲ့လာမယ္။ အအိပ္ပ်က္မယ္၊ အစားေတာ့ နည္းခ်င္နည္း၊ မ်ားခ်င္မ်ားမယ္။ အားယုတ္၊ နာက်င္ကိုက္ခဲ၊ အစာမေက်တာေတြ ျဖစ္မယ္။ ဆိုး၀ါးတဲ့ Major depressive disorder (MDD) အဆင့္ရွိသူေတြမွာ ၄႕၄% က ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသၾကတယ္။ ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနသူ၊ အကုရခက္သူေတြလဲ ရွိတယ္။ Refractory depression and Treatment-resistant depression ေခၚတယ္။
ဒီေခတ္မွာ လူေတြက ပိုျပီး ပြင့္လင္းလာၾကတယ္ မဟုတ္လား။ သိပ္ ခ်ဳပ္တီး-သို၀ွက္ မထားေတာ့ဘူး၊ ျမံဳမထားေတာ့ဘူး၊ ထိန္းမထားေတာ့ဘူး၊ စိတ္ထဲမွာေရာ၊ ေျပာတာဆိုတာ၊ ေရးသား-ဖြဲ႔ဆို-စပ္ဟပ္တာေရာ၊ လုပ္ကိုင္၊ လႈတ္ရွား၊ ကခုန္၊ ၀တ္ဆင္တာေတြပါ အရင္ကလူေတြထက္ ပိုလာ-ကဲလာ၊ သဲလာ-ရဲလာၾကတယ္။ ေျပာင္းလာကို ေျပာတာပါ။ ေကာင္းလာတာလို႔ ေျပာခ်င္တာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အကုန္ မေကာင္းဘူးလို႔လဲ မဆိုခ်င္ပါ။ ေျပာင္းလာတာက ျဖစ္ေနတာမို႔ အရွိတရားတခုဘဲ မဟုတ္ပါလား။
ျမန္မာျပည္ဖြါးေတြ တိုင္းျပည္ကေန အျပင္ထြက္ေနၾကရတာ ၅ သန္းရွိေနျပီ။ ၁၀ ေယာက္ ၁ ေယာက္။ သူတို႔အတြက္ ေရာဂါေတြ ကုသတာမွာ ဘာသာစကား အခက္အခဲဆိုတာ ၾကံဳၾကရတယ္။ စိတ္နဲ႔ ပတ္သက္တာၾက ပိုခက္ခဲလြန္းမယ္ ထင္တယ္။ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကြဲျပားလြန္းေတာ့ လိုရာမေပါက္ မထိေရာက္တတ္ဘူး။ တေလာက တိုင္းရင္းသား ထဲက စိတ္ေ၀ဒနာ ခံေနရသူတေယာက္ကို ဒုကၡသည္-ေဆးခန္းေလးကို ေခၚလာတယ္။ ဆရာ၀န္လုပ္သူက ဗမာစကားသာ တတ္ေတာ့ ခက္တယ္။ ဘာသာျပန္နဲ႔ လုပ္ရတာလဲ တစိတ္တပိုင္းသာ ေအာင္ျမင္တယ္။
Online Counselling, E-counseling (အင္တာနက္) ကေန ေဆာင္ရြက္ေပးတာ ရွိလာလို႔ ပိုအဆင္ေျပလာတယ္။ ျမန္မာ စိတ္အထူးကုဆရာ၀န္ေတြ (အြန္လိုင္း) မွာ လုပ္ေပးတာရွိရင္ သိပ္ေကာင္းမွာဘဲ။ အသံေရာ၊ ရုပ္ပါ အလြယ္နဲ႔ ရေနတာဘဲ။
စိတ္က်ေရာဂါဆိုတာ က်ား-မ မေရြး ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ တေယာက္ျဖစ္တာနဲ႔ ေနာက္ တေယာက္ ျဖစ္တာ တူခ်င္မွ တူမယ္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေ၀ဒနာလကၡဏာေတြလို႔ ခြဲျခားႏိုင္တယ္။ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ဓာတ္ ညွိဳးငယ္ က်ဆင္းေနမယ္။ မနက္ပိုင္းမွာ ပိုသိသာတယ္။ စိတ္ရႊင္လန္းမႈ မရွိဘူး။ သြားလာ လႈပ္ရွားတာ စကားအေျပာအဆိုမွာလည္း နည္းမယ္၊ ေလးလံမယ္၊ ေႏွးေကြးမယ္။ ကိုယ့္အလုပ္၊ မိသားစု၊ ပတ္၀န္းက်င္ အေပၚမွာလဲ စိတ္၀င္းစားမႈေတြ နည္းသြားမယ္။ လိင္ကိစၥမွာပါ စိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းေနမယ္။ တခါတေလ စိတ္တုိ လြယ္တယ္။ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ လြန္ကဲေနမယ္။ ဂနာမၿငိမ္ျဖစ္ေနမယ္။ တခါတေလ မ်က္ရည္ျဖိဳငိျဖိဳင္က်ျပီး ငိုေၾကြးေနမယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အျပစ္ရွိ္သူလို႔ ထင္ျမင္ ေျပာဆိုေနမယ္။ သူျပဳမႈမိခဲ့တာေတြအေပၚ စားျမံဳ႕ျပန္ေနၿပီး လိုအပ္တာထက္ ပိုျပီး အျပစ္ကို ပံုႀကီးခ်ဲ႕ ေတြးထင္ ေျပာဆိုမယ္။ တန္ဖိုးမရိွတဲ့လူ၊ အကူအညီမဲ့တဲ့လူ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ကင္းမဲ့ေနသူအျဖစ္လည္း ယူဆေနမယ္။ ကိုယ့္ဘ၀အေပၚ အဆိုးျမင္တဲ့ ခံယူခ်က္ေတြလည္း ျဖစ္ေပၚေနမယ္။ လုပ္ခ်င္ ကိုင္ခ်င္စိတ္ေတြလည္း ကုန္ခန္းေနမယ္။ အာရံု စူးစိုက္ႏိုင္စြမ္းလည္း က်ဆင္းေနမယ္။ မမွတ္သားႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနမယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ဘို႔ မ၀့ံမရဲ ခက္ခဲေနတတ္ၿပီး အေသးအဖြဲကိစၥေတာင္မွ ခ်ီတံု ခ်တံု ျဖစ္ေနမယ္။ ဘ၀ရဲ႕ အရသာေတြ၊ သာယာမႈေတြ ေပ်ာက္ဆံုး ေနသလို ခံစားေနရမယ္။
Depression ကို မကုသရင္ Panic attacks ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရျဖစ္တာ၊ Anxiety disorder စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲတာ၊ Bipolar situation စိတ္ႏွစ္ခြအေျခအေန ဆိုတာေတြ ဆက္ျဖစ္လာတတ္တယ္။ ထိန္းမရခ်ိန္မ်ိဳး ေရာက္လာရင္ ေဆးရံုတက္ျပီး၊ အထူးကုသမႈ လုပ္ရမယ္။ ကုသနည္း ၃ မ်ိဳးရွိတယ္။ Psychotherapy စိတ္ကို စိတ္နဲ႔ကုတာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ Medication ေဆးနဲ႔ ကုနည္းရွိတယ္။ Electroconvulsive therapy လွ်ပ္စစ္နည္းက ေနာက္ဆံုးနည္းျဖစ္တယ္။
Antidepressants စိတ္က်ေရာဂါေဆးေတြကေတာ့ -
• Tricyclic = Amitriptyline (Elavil), Imipramine (Tofranil), Nortriptyline (Pamelor)
• SSRIs or serotonin boosters = Fluoxetine (Prozac), Paroxetine (Paxil), and Sertraline (Zoloft) နဲ႔
• Monoamine oxidase inhibitors = Phenelzine (Nardil), Tranylcypromine (Parnate) ေတြျဖစ္တယ္။
Psychotherapy နည္းကို ေယာက္ခ်င္းျဖစ္ျဖစ္ အုပ္စုလိုက္ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္တယ္။ ဆရာေတြကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ Psychotherapists စိတ္ကုဆရာ၀န္၊ Psychiatrists စိတ္ပညာအထူးကုဆရာ၀န္၊ Psychologists စိတ္ပညာရွင္၊ Clinical social workers က်န္းမာေရး-လူမႈေရးရာ ကြ်မ္းက်င္သူ၊ Counselors (ေကာင္ဆယ္လာ) နဲ႔ Psychiatric nurses စိတ္အတူးျပဳ သူနာျပဳေတြ ျဖစ္တယ္။
“စိတ္အေျခအေနေတြ” ဆိုတာ “ျဖစ္လာတာ” ေရာ၊ “ေက်ာ္လႊားႏိုင္တာ” ပါ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က အစပ်ိဳးတာေတြ ျဖစ္တယ္။ တခါတေလ အဲလိုလုပ္မရတတ္ၾကဘူး။ ေ၀ဒနာခံစားေနသူလဲ ေကာင္းေနတံုးက ကိုယ့္ေလာဘ၊ ကိုယ့္ေဒါသကို ထိန္ခ်ဳပ္ ႏိုင္စြမ္း ရွိခဲ့သူပါဘဲ။ ကုသရင္လဲ ျပန္ေကာင္းလာအံုးမွာဘဲ။
1. ကိုယ့္ကိုယ္ကိုေရာ သူမ်ားကိုပါ စိတ္ထဲကို၌က အျပစ္မတင္မိေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။
2. ကိုယ့္ေရာဂါအေၾကာင္း ေျပာသင့္သူေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာပါ။
3. မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ အရက္ကို ေရွာင္ပါ။ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ပါ။ ေကာင္းေကာင္းစားပါ။ ေကာင္းေကာင္းအိပ္ပါ။
4. အလုပ္တာ၀န္ မပိပါေစနဲ႔။
5. အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို မလုပ္ပါနဲ႔အံုး။
အဲ ႕႕႕ “စနစ္တက် ေဆးကုသမယ္” လို႔ေတာ့ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါ။ “ငါ ေပ်ာက္ရမယ္လို႔” လဲ ယံုၾကည္စိတ္ ထားပါေလ။ ေလာကၾကီးမွာ သာယာေနတာကို ခံစားလိုက္ပါ။ ဘုရားအေလာင္း၊ ရဟႏၲာေလာင္း မဟုတ္သူတိုင္း ေလာကရဲ႕ သာယာဖြယ္ကို ရွာေဖြျပီး၊ က်င္လည္ေနၾကပါတယ္။ အျပစ္လြတ္တဲ့ သာယာမႈေတြ တေလွၾကီး ရွိပါတယ္။
Dr. တင္ေဆြ
၂၀-၁၂-၂၀၁၀
Grey hair ဆံပင္ျဖဴတာ
December 19, 2010 2:58 PM
ကၽြန္ေတာ္ အသက္က(၂၅)ပါ ဘာေၾကာင့္ ဆံပင္ၿဖဴတာလဲ ဆိုတာကုိ သိခ်င္တာပါ။ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ေရာ ေပ်ာက္ႏိူင္မလဲ။ ဆံပင္ၿဖဴတာ မ်ိဳးရုိး ဗီဇ နဲ႔ေရာဆိုင္ပါသလား၊ ေသြးေၾကာင့္လား၊ ပူလုိ႔လား၊ ကၽြန္ေတာ္ ခႏၶာကုိယ္က အရမ္းေတာ့ ပူတယ္။ ႏူတ္ခမ္းေတြေတာင္ ေၿခာက္ေၿခာက္ေနတယ္။ ေက်းဇူးၿပဴၿပီး စာၿပန္ေပးပါ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဆံပင္ကိုျဖဴတယ္ ေျပာၾကေပမဲ့ အဂၤလိပ္လိုၾက Gray/Grey လို႔ သံုးတယ္။ တကယ္ကို ျဖဴေဖြးေနတာကို White or Silver အျဖဴေရာင္၊ ေငြေရာင္လို႔ သံုးတယ္။ (ကာလာ-သီအိုရီ) အရေျပာရင္ မီးခိုးေရာင္ ဟာ မ်က္စိကို ေအးေစ၊ ေႏြးေစပါတယ္။
ဆံပင္ျဖဴလာတာဟာ အသက္ရလာတာရဲ႕ ပဌမလကၡဏာလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔လဲ ျဖဴၾကတယ္။ ဘာလို႔ ျဖဴရသလဲ။ ဆံပင္အေျခကထြက္တဲ့ Melanin (Eumelanin and Pheomelanin) ဆိုးေဆးထြက္တာ ရပ္သြားလို႔ပါ။ ဘာလို႔ ဒီအေကာင္က မထြက္ရေတာ့တာလဲ။ စိတ္ဖိစီးတာ၊ အာဟာရ နည္းတာေတြကို လက္ညွိဳးထိုးႏိုင္တယ္။ ေနာက္ထိုးရမဲ့ လက္ညွိဳးက မိဘေတြကို၊ မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္ပါ။ ေရေႏြးပူပူနဲ႔ ေခါင္းေလွ်ာ္တာ၊ ေရေျခာက္ေအာင္ လွ်ပ္စစ္နည္းသံုးတာ၊ ဦးေရခြံ မသန္႔တာေတြလဲ ပါေသးတယ္။ စိတ္၀င္စာဘို႔ ေကာင္းတာက ေသသြားသူေတြရဲ႕ဆံပင္လဲ ၾကာရင္ အေရာင္ ေျပာင္းတယ္။ (မန္မီ) ေတြကို စစ္ေတာ့ သိလာရတာ။
ေဟာ္လီ၀ုဒ္ အေက်ာ္အေမာ္ေတြထဲမွာ မင္းသား George Clooney နဲ႔ John Slattery မင္းသမီး Helen Mirren နဲ႔
Meryl Streep တို႔က ဆံပင္ျဖဴေတြပါ။ မင္းသမီး Jennifer Aniston က အသက္ ၄၀ ထဲ၀င္ေတာ့ ဆံပင္ျဖဴလို႔ ငိုရသူတဲ့။ X-Men ထဲမွာ Ororo Munroe (Storm) အျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္ရသူ Halle Berry က ဆံပင္ ဆြတ္ဆြတ္ ျဖဴေနတယ္။
လူအျဖဴေတြက ဆံပင္ေစာျဖဴတယ္။ အာရွသား အညိဳေတြက အလယ္အလတ္နဲ႔ လူအမဲေတြက ေနာက္က်မွ ျဖဴၾကတယ္။ ဆံပင္ေျပာတာ အသားေတာ့ ျဖဴမလာၾကဘူး။ ေရာဂါေတြထဲမွာ Albinism ျဖစ္တာ၊ Vitiligo ရွိတာ၊ Werner syndrome နဲ႔ Vitamin B12 နည္းတဲ့ Pernicious anemia ေသြးအားနည္းေရာဂါေတြက ဆံပင္ျဖဴတာနဲ႔ တြဲေနတတ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳ (၂) အမ်ိဳးအစားနဲ႔လဲ ဆက္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ Grave's, Hashimoto's, hyperthyroidism, hypothyroidism လည္ပင္းၾကီး ေရာဂါေတြက ဆံပင္ျဖဴတတ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးဆံုးခ်ိန္ ေစာရင္လဲ ျဖစ္တယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာလဲ ပါေသးတယ္။
ျဖဴေနမွေတာ့ ဘာလုပ္ရမလဲ။ Dyeing ေဆးဆိုးေပါ့။ ဆံပင္ျဖဴတာ သက္သာေစ-ေပ်ာက္ေစမဲ့ ေဆးပညာကလက္ခံတဲ့ ေဆး၀ါး၊ အစားအစာနဲ႔ ဗီတာမင္ ဆိုတာ မရွိေသးပါ။
ဒါေပမဲ့ အစားအစာေတြမွာ ဆံပင္နက္ေစတယ္လို႔ အမ်ားယူဆၾကတာေတြ ရွိတယ္။ Hijiki seaweed ပင္လယ္ေမွာ္၊ Blackstrap molasses တင္လဲရည္၊ Black sesame seeds ႏွမ္းမဲ၊ Nettles ဖက္ယားပင္၊ Wheat grass ဂ်ံဳပင္၊ Chlorophyll အစိမ္းေရာင္ေတြ ပါတယ္။ မ်ားေတာ့ မမ်ားေစနဲ႔။ ေရွာင္ရမဲ့ အစားေတြထဲမွာ အသား၊ ႏြားႏို႔ထြက္အစာ နဲ႔ ဆား မမ်ားေစရပါ။
ဒန္းပန္းကို သဘာ၀အဆီအႏွစ္လို႔ ျမန္မာေတြက လက္ခံသံုးေနခဲ့တာ ေရွးကတည္းပါ။ “တိုင္းျပည္ရဲ႕ လည္ဆြဲရတနာ ျပည့္တန္ဆာ သီရိမာ ကို ရံေရြေတြက ေဒါင္းၿမီးယပ္နဲ႔ ခတ္ေပး၊ လက္သည္းကို ဒန္း ဆိုးေပး” လို႔ ပံုေဖၚတာ ဖတ္ဘူး လိမ့္မယ္။ ဆံပင္မွာလဲ Henna coloring ဒန္းဆိုးေဆးသံုး သဘာ၀နည္းနဲ႔ ျပန္မဲေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္တဲ့။ Amla paste ဆီးျဖဴသီးကထုတ္တာနဲ႔လဲ လုပ္ၾကတယ္။ Coconut oil and Lemon အုန္းဆီစစ္စစ္နဲ႔ သံပုရာရည္ ေရာျပီး ဆံပင္နဲ႔ ဦးေရခြံကို ႏွိပ္နယ္တာလဲ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
တရုပ္ ေဆးနည္း၊ အိႏၵိယ ေဆးနည္း၊ အာယုေဗဒ နည္းေတြမွာ ဆံပင္အတြက္နည္းေတြ ရွိတယ္။ Neela, Bringaraja နဲ႔ Vibhitaki ေတြပါတဲ့ Ayurvedic hair oil အာယုေဗဒဆီ လိမ္းၾကတယ္။ He Shou Wu, Polygonum multiflorum or Fo-Ti ေခၚတဲ့ တရုပ္တိုင္းရင္နည္းေဆးကလဲ နာမယ္ၾကီးတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၂၁-၁၂-၂၀၁၀
Thursday, October 21, 2010
Virginity (2) လူပ်ိဳစစ္တယ္ ေျပာတာဘဲ
October 8, 2010 1:39 PM
Q 1: အပ်ိဳတကယ္ စစ္ပါတယ္ကို ဖတ္ၿပီးေတာ့ သမီးတို႔ မသိေသးတာေတြေတာင္ပါလို႔ ဗဟုသုတ ရပါတယ္။ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ လူပ်ိဳတကယ္ စစ္ပါတယ္ ဆိုတာလဲ ဖတ္ခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လိုသိႏိုင္လဲ ေျဖေပးပါေနာ္။
2010/10/19
Q 2: သမီးတို႔ မိန္းခေလးေတြကို အပ်ိဳ စစ္-မစစ္ ကို ေဆးပညာအရ ၾကည့္လို႔ ရတယ္ဆိုရင္ ေယာက္က်ားေလးေတြ ကိုေရာ လူပ်ိဳ စစ္-မစစ္ ဘယ္လို ၾကည့္ရလဲ သိခ်င္ပါတယ္။
ခုေခတ္မွာ Communication ကို တကမာၻလံုးနဲ႔ အလြယ္ေလး လုပ္ေနၾကတာမို႔ ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို ျမင္ၾကသလဲ- ထင္ၾကသလဲ သိဘို႔၊ ကိုယ္က ေျပာခ်င္တာ ေျပာဘို႔ဆိုတာ ပိုက္ဆံမကုန္ဘူး ေျပာရေလာက္ေအာင္ ေစ်းကလဲ ခ်ိဳလွတယ္။ “Male Virginity” အေၾကာင္း ေမးခြန္း တက္လိုက္ရင္ Taboo ဘဲလို႔ ေျဖတဲ့သူ မနည္းတာ ေတြ႔ရတယ္။
ေယာက္်ားေလး လူပ်ိဳ စစ္တယ္ မစစ္ဘူးက မိန္းကေလးေတြ အပ်ိဳ စစ္-မစစ္ေလာက္ ေျပာရ-စစ္ရာတာ မလြယ္ပါ။ သိပ္လဲ မသိခ်င္ၾကပါ။ သူကိုယ္တိုင္ဘဲ သိပါလိမ့္မယ္။ ဘက္လိုက္ေျပာတယ္လို႔ မထင္ပါနဲ႔။ အခု အေမးေတြကလဲ ေဆးပညာ-ဗဟုသုတ သိခ်င္ၾကလို႔နဲ႔ တူပါတယ္။ သတို႔သမီးေလာင္းက ေမးလာရင္ေတာ့ “သံသယ အက်ိဳး ခံစားထိုက္တယ္” လို႔ဘဲ ဆရာ၀န္က ေျပာရမွာပါ။
မိန္းမနဲ႔ စပ္ယွက္ဘူးလို႔ က်ားအဂၤါမွာ ထူးျပီး ေျပာင္းလဲသြားတာ မျမင္ႏိုင္ပါ။ တျခား ဘယ္ေနရာေတြမွလဲ မေျပာင္းလဲပါ။ သစၥာေရ ေသာက္ခိုင္းၾကမလား မသိပါ။ တရားသူၾကီးေတြလဲ က်မ္းက်ိန္တာ လက္ခံတယ္။ ဆရာ၀န္လဲ ေရွ႕ေနလိုဘဲ မွားႏိုင္ပါတယ္။
လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ တန္ဘိုးထားမႈေတြ မတူၾကဘူး မဟုတ္ပါလား။ ကိုယ့္ဇနီး၊ ကိုယ့္ခင္ပြန္းကို ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေပးဘူးတဲ့၊ ေပးလဲမရတဲ့၊ လက္ေဆာင္မြန္ ဆိုတာ Virginity သာရွိတယ္လို႔ လက္ခံၾကတာလဲ ရွိတယ္။ စာတပုဒ္မွာ ေရးဘူးလိုက္သလို “က်မ ေကာလိပ္ သြားရေတာ့မယ္၊ အပ်ိဳဘ၀နဲ႔ေတာ့ မသြားခ်င္ဘူး” လို႔ မင္းသမီးငယ္က ေျပာတာလဲ ရွိေသးတယ္။
ေယာက္်ား လိင္အဂၤါမွာ Frenulum ဆိုတာ ရွိတယ္။ အေပၚဖံုးအေရျပားနဲ႔ အထဲက လိင္တံ ေအာက္ေျခမွာ တြယ္ေနတဲ့ အလည္ေခါင္ တည့္တည့္က ေနရာေလး ျဖစ္တယ္။ Frenulum ကြာသြားရင္ အေတာ္ နာတယ္။ ဒါဟာ မိန္းကေလး အပ်ိဳေျမွး ေပါက္သြားတာနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ ႏိုင္ေလာက္ပါတယ္။ ဘာလို႔ ကြာရသလဲ။ ပဌမဆံုးအၾကိမ္ မိန္းမနဲ႔ ေနလိုက္ရင္ နာပါမယ္။ “ဒါဆို သိႏိုင္ျပီေပါ့” “လို႔ မထင္လိုက္ပါနဲ႔။”
ဒါၾကည့္ျပီး လူပ်ိဳ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ေျပာဘို႔ အခြင့္အလမ္း အင္မတန္ နည္းပါးလွတယ္။ ေယာက္်ားေလးေတြကို ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္မႈက မိန္းကေလးေတြေလာက္ မတင္းၾကပ္ဘူး မဟုတ္လား။ ပါတ္၀န္းက်င္ကလဲ ကြာေသးတယ္။ လူငယ္ဘ၀ လက္နဲ႔ ကစားတာက ရာႏွဳန္းျပည့္ဘဲလို႔ ေျပာရင္ နဲနဲဘဲ ပိုမယ္။ သူ႔ဖါသူ လက္နဲ႔ ကစားရင္းျဖစ္ျဖစ္၊ ခိုက္မိတာျဖစ္ျဖစ္၊ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္လို႔ ျဖစ္ျဖစ္ အဲလို ျဖစ္သြားတယ္။ သမီးရည္းစားေတာင္မွ မရွိေသးခင္ ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။
သူမ်ား ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ တန္ဘိုးထားမႈေတြကို ေဘးခ်ိတ္ ထားပါမယ္။ လူမႈေရးဘာသာရပ္လဲ ျဖစ္လို႔ပါ။ ေဆးပညာကိုသာ ေရးပါမယ္။ “ျမန္မာ ေယာက္်ားေလးေတြ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ လူပ်ိဳရည္ ပ်က္ၾကတာ မ်ားသလဲ။” လူပ်ိဳေလးေတြဟာ အရြယ္ နဲနဲ ပိုၾကီးသူေတြ၊ အနီးအနား ရွိသူေတြနဲ႔ ေပါင္းသင္းေလ့ရွိတယ္။ မတုျမင္ အတတ္သင္ၾကတယ္။ စကားအဆန္းေတြ နားေထာင္ေလ့ ရွိၾကတယ္။ အားက်ေလ့ ရွိၾကတယ္။
လူပ်ိဳေပါက္မွာ ေဟာ္မုန္းေတြကလဲ တန္ခိုးျပ စိတ္ကလဲ ထၾကြလာျပီး၊ “ေသာင္းက်န္းသူ” ဆိုတာ သူတို႔မွ အစစ္။ လူပ်ိဳျဖစ္-က်ဴရွင္ ယူခ်င္ၾကတယ္။ သင္တဲ့လူေတြကလဲ လက္ေတြ႔နည္းကိုပါ အခမဲ့ေပးၾကတယ္။ ေစ်းေပါေပါ၊ ခပ္လြယ္လြယ္ “၀ယ္စားလို႔ ရတာမ်ိဳး” နဲ႔ ကြင္းဆင္းေစတယ္။ ေနာက္မွ ဆီးေအာင့္၊ ဆီးပူ၊ ပန္းအဖ်ားမွာ အနာေပါက္ရင္ ေဆးမီးတို ေပးအံုးမယ္။ တကယ္လို႔ ပြဲမ၀င္ ျပင္က်င့္ မဂၤလာေဆာင္ခါနီးမွ အနီးကပ္ သင္တန္းတက္ရင္ “သတို႔သမီး ေဆးမီးတိုနဲ႔ မရပါ။” ဒါေတြ ျပင္ၾကပါ။ အဲဒီၾကမွ လူပ်ိဳ-မစစ္တာ ေပၚမယ္။
၂၀၁၀ ဇူလိုင္ ၂ ရက္ေန႔က (CBS/AP) သတင္းမွာ သိပ္ထူးျခားတာတခု ဖတ္ရလိမ့္မယ္။ ဗီယက္နမ္မွာ တိုင္းရင္း-ရိုးရာ ေဆးနည္းနဲ႔ တရားခံ ၃ ေယာက္ကို စမ္းသပ္စစ္ေဆးျပီး “ဒီလူေတြဟာ တခါမွ မိန္းမနဲ႔ မဆက္ဆံဘူးသူေတြ ျဖစ္တယ္” လို႔ ထြက္ဆိုပါသတဲ့။ တရားခံေတြဟာ အသက္ ၂၀ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို Gang-rape အုပ္စုလိုက္ မတရားက်င့္မႈနဲ႔ ေထာင္ထဲမွာ ၁၀ ႏွစ္ေနထားျပီး သူေတြပါ။ ေယာက္်ားေတြရဲ႕ နား ေနာက္ဖက္မွာ အနီစက္ေလးေတြကို စမ္းေတြ႔ရင္ လူပ်ိဳတဲ့၊ (ေဂး) ဆိုရင္ေတာ့ မသိဘူးတဲ့။ ဖါသာ-အာသာေျဖဘူးတာလဲ စမ္းမသိႏိုင္ဘူးလို႔ ဆရာမၾကီး Pham Thi Hong က ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻမွာ ပဌမဆံုး Male Virginity Test စမ္းသပ္နည္း ျဖစ္ပါမယ္။ “ဒီနည္းက မမွန္ႏိုင္ပါဘူး” လို႔ ေျပာၾကပါတာမွာ ဆရာ၀န္ေတြသာမက သူ႔ထက္ ၀ါရင့္ တိုင္းရင္းဆရာေတြလဲ ပါတယ္။ တရားခံေတြ မလြတ္ၾကပါ။
နားေနာက္ Chickenpox ေပါက္ေနရင္ေတာ့ အံက်ေပါ့။
Dr. တင့္ေဆြ
၂၁-၁၀-၂၀၁၀
Wednesday, September 15, 2010
Virginity အပ်ိဳ တကယ္စစ္ပါတယ္
အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၂၄)
ဆရာေရးတဲ့ (လူပ်ိဳျဖစ္ျပီ) မွာ ေရးထားတဲ့ ႏို႔သီး၀ိုင္းဟာ ပန္းေရာင္၊ အညိဳေရာင္ မတူၾကဘူး။ အပ်ိဳစစ္ ေနသ၍ (ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးေသးခ်ိန္အထိ) ထိပ္ဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္ေလး ရွိေနရမယ္။ အဲဒါ မိန္းကေလး အကုန္လံုးကို ေျပာတာပါလား။ ထိပ္ဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္မရွိတဲ့ မိန္းမတိုင္းဟာ အပ်ိဳ မစစ္တာလား ဆရာ။ အညိဳျဖစ္ေနရင္ အပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့ဘူးလား။ အဲဒါေလး ေသခ်ာေအာင္ သိခ်င္လို႔ပါ။
ရင္သား အေရာင္ကို ေျပာရင္ ႏွစ္ေနရာမွာ ေျပာဘို႔ လိုတယ္။ Areola အေရာင္ရင့္အ၀ိုင္း နဲ႔ Nipple ထိပ္ဖ်ား။ ႏွစ္ခုလံုးက Virginity အပ်ိဳရည္နဲ႔ ဘယ္လို ဆက္စပ္သလဲ။ အပ်ိဳစစ္တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ။
ခႏၡာေဗဒက “In the virgin the areola is of a delicate rosy hue” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘာသာျပန္ရင္ “အပ်ိဳဘ၀မွာ ႏို႔အလည္၀ိုင္း Areola ဟာ ႏွင္းဆီေသြး အေရာင္ရွိတယ္” လို႔ ေျပာတာပါ။ ကိုယ္၀န္ ၂ လရွိတာနဲ႔ အေရာင္က ရင့္လာျပီး၊ Dark brown or even black color ညိဳမဲမဲကေန အနက္ေရာင္အထိ ျဖစ္တယ္။ ကေလး ႏို႔ျဖတ္ခ်ိန္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေရာင္ ျပန္ေလွ်ာ့ က်လာတယ္။ ဒီလို အေရာင္အေျပာင္းအလဲဟာ ပဌမဆံုး-ကိုယ္၀န္ ရွိတယ္-ရွိဘူးတယ္ ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ရာမွာ အသံုး၀င္ပါတယ္။
အပ်ိဳစစ္စစ္ေရာ လူပ်ိဳစစ္စစ္ပါ Virgin လို႔ဘဲ ေခၚတယ္။ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္တာ မတူၾကပါ။ အမ်ားစုကေတာ့ “မိန္းကေလး တေယာက္ သူ႔ဘ၀မွာ ပဌမဆံုးအၾကိမ္ မိန္းမအဂၤါ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲကို က်ားအဂၤါ (လိင္တံ) ထိုးသြင္းျပီး၊ လိင္ဆက္ဆံတာ ေတြ႔ၾကံဳဘူးလိုက္တာနဲ႔၊ အပ်ိဳ မစစ္ေတာ့ဘူး။” “ေယာက္်ားလည္း အဲလို အေတြ႔အၾကံဳရွိဘူးတာနဲ႔ လူပ်ိဳ မစစ္ေတာ့ဘူး။” လို႔ နားလည္၊ လက္ခံထားၾကတယ္။ (လိင္တူ-ဆက္ဆံတာကို ဒီေနရာမွာ ခ်န္ထားပါရေစ။)
ဘယ္လို ေခၚေခၚပါ၊ အေျခအေန အမ်ိဳးေပါင္း မ်ားစြာ ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ အပ်ိဳစစ္စစ္၊ လိင္ဆက္ဆံဘူးေပမဲ့ အိမ္ေထာင္ မက်ေသးသူ၊ လိင္ဆက္ဆံတာ မ်ားလွေပမဲ့ ကုိယ္၀န္မရဘူးသူ၊ ကေလး မေမြးဘူးသူ၊ ကုိယ္၀န္ရွိလို႔ ပ်က္-ဖ်က္ဘူးျပီး၊ အိမ္ေထာင္မရွိ၊ ကေလးမရွိသူ၊ ဗမာေတြက တခုလပ္၊ တလင္ကြာ၊ မုဆိုးမ ေခၚၾကေပမဲ့ သူမ်ားဆီမွာ ေယာက္်ား မရွိရင္လဲ (ဆင္ဂယ္လ္) ဘဲ၊ ေယာက္်ား မယူဘဲ ကေလးရသူကို (ဆင္ဂယ္လ္-မားသား)။ အအိုေပမဲ့ ပ်ိဳေအာင္ လုပ္ထားသူဆိုတာ ကေလးေမြးျပီး မ-အဂၤါကို ခြဲစိတ္ ျပဳျပင္ထားသူ၊ အပ်ိဳေျမွး အသစ္ျပဳျပင္ထားသူ၊ ဒါ့အျပင္လဲ ရွိခ်င္ ရွိအံုးမယ္။
Virginity ပ်က္ယြင္းတာကို ေဆးပညာအရ စစ္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ Rape အဓမၼျပဳက်င့္လို႔ ရာဇ၀တ္မႈ ျဖစ္ရင္ ဆရာ၀န္ဆီ ေခၚလာရတယ္။ ေဆးစစ္ရာမွာ (၁) Rape အထေျမာက္-မေျမာက္၊ ေယာက္်ား သုတ္ပိုး ေပက်န္ေနတာ လိုက္ရွာျပီး၊ ဓါတ္ခြဲအတည္ျ႔ပဳခ်က္ ယူေပးရတယ္။ (၂) အသက္ငယ္ရင္ အသက္ ျပည့္-မျပည့္ပါ စစ္ရေသးတယ္။ (၃) ထိခိုက္ ဒဏ္ရာေတြ ရွိ-မရွိ ၾကည့္ရတယ္။ (၄) တကယ္လို႔ ခံရသူဟာ အပ်ိဳျဖစ္ခဲ့ရင္ အပ်ိဳရည္ ပ်က္တဲ့ အခ်က္ပါ ၾကည့္ရတယ္။
လိင္ဆက္ဆံဘူးတာနဲ႔ ရင္သားအေရာင္ မေျပာင္းလဲေသးပါ။ ရာသီျဖစ္စဥ္က ရင္သားကို တစံုတရာ သက္ေရာက္ေစတယ္။ တင္းတာ၊ နာတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။ အသက္ရလာရင္ အ၀ိုင္းေရာ ထိပ္ဖ်ားပါ အေရာင္ ရင့္လာတယ္။ ကိုယ္၀န္ရွိတယ္ ဆိုတာနဲ႔ ေျပာင္းလဲတာေတြ တေလွၾကီးထဲမယ္ ရင္သား ေျပာင္းလဲတာလဲ ပါတယ္။ ရင္သား ထိပ္၀ိုင္း အေရာင္ ရင့္လာျပီး၊ ႏို႔သီး-ထိပ္ဖ်ားက အေရာင္လဲ ေျပာင္းတယ္။ “အသားအေရာင္ ျဖဴျဖဴ၊ ညိဳညိဳ၊ ႏို႔သီး-ထိပ္ဖ်ား အလည္ေလာက္မွာ ပန္းေရာင္ စက္ကေလး ရွိေနရင္ ကုိယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးေသးသူ” လို႔ ေျပာႏိုင္ေပမဲ့၊ ပန္းေရာင္ မေတြ႔ရရင္ အပ်ိဳ မဟုတ္ဘူးလို႔ အရင္ထုတ္ ေဆးစာအုပ္ေတြက ဆိုေပမဲ့ ရာႏွဳန္းျပည့္ မမွန္ပါဘူးတဲ့။
ေယာက္်ားေတြမွာ အသက္ၾကီးလာလို႔ ေဟာ္မုန္း အခ်ိဳးအစား ေျပာင္းခ်ိန္မွာ ႏို႔အံုက မိန္းမေတြလို ၾကီးလာရင္ Gynecomastia လို႔ ေခၚတယ္။ Testosterone ေဟာ္မုန္း နည္းလာလို႔ပါ။
“ႏို႔” ဟာ Mammals ႏို႔တိုက္သတၲ၀ါ အထီးမွာ ပါတယ္ ဆိုယံုသာ ျမင္ရျပီး၊ အမမွာေတာ့ သိသိသာသာ၊ ထူးထူးျခားျခား၊ မရွိမျဖစ္ အသံုး၀င္လွတဲ့ မ်ိဳးပြားျခင္းဆိုင္ရာ အဂၤါတခု ျဖစ္ပါတယ္။ Breasts ကို Mammary Gland လို႔ေခၚတာက Milk ႏို႔ရည္ ထုတ္ေပးတဲ့ အိတ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ဘယ္ေလာက္ ေလးတယ္၊ တင္းတယ္၊ ေျပာ့တယ္၊ ဘယ္ပံုပန္း ရွိတယ္ဆိုတာ အေတာ္ၾကီး မတူၾကပါ။ အစက ကမၻာလံုးျခမ္း လိုရွိရာကေန ၾကာရင္ ေခါင္ေလာင္းပံု ျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရင္ သိသိသာသာ ပိုၾကီးျပီး၊ ကေလး ႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္မွာ အၾကီးဆံုး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘယ္ဘက္က ပိုၾကီးတယ္ ဆိုတာကို ေဆးပညာကေရာ အရပ္စကားပါ ထပ္တူၾကတယ္။ ႏို႔အဂၤါဟာ လံုး၀န္းတယ္ ဆိုေပမဲ့ တိတိက်က် ေျပာရင္ အထက္-ေဘးဘက္၊ ခ်ိဳင္းဘက္ဆီ နဲနဲ ပိုရွည္ထြက္ေနတယ္။ ေဆးစာမွာ Tail of breast အျမီးလို႔ ေခၚတယ္။
Nipple ႏို႔သီးမွာ ျပြန္ေပါက္ေလးေတြ ၁၅-၂၀ ရွိတယ္။ Nipple piercing လုပ္ရင္ အဲဒါေတြ ပ်က္စီးေစတယ္။ Nipple ဟာ ဆလင္ဒါပံု၊ ကေတာ့ပံုနဲ႔၊ ၁၀ မီလီမီတာ ျမင့္တယ္။ သူ႔ကို ဆြေပးရင္ သန္မာမႈ Erection ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ႏို႔သီးထိပ္ကို ဆြလို႔ သန္မာမႈ ျဖစ္ရတာက Erectile tissue ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ ၾကြက္သားႏု Smooth muscle ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ ၾကက္သီး-ေမြးညင္းထတာမ်ိဳး၊ ရာသီဥတု ေအးရင္ ျဖစ္ရတာမ်ိဳးလိုပါဘဲ။ လိင္စိတ္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းသမီးကို အဲဒီ ေနရာကို ေရခဲ အကပ္ခိုင္းျပီး ခ်စ္ခန္း-ၾကိဳက္ခန္း ရိုက္ရတယ္။ ႏို႔စို႔ေနရင္လည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးလံုးက Oxytocin ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ပါ။ တခ်ိဳ႕မွာ ဒီလို ဆြေပးတာနဲ႔ဘဲ Orgasm လိင္စိတ္ျပည့္၀ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ႏို႔သီးအေျခ အေရာင္အရင့္ အ၀ိုင္းကို Areola ေခၚတယ္။ သူ႔အေပၚမွာ တျခားေနရာက ေခြ်းထြက္ အိတ္ေတြထက္ ပိုၾကီးတဲ့ အိတ္ေလးေတြရွိျပီး၊ အဆီထုတ္ေပးတာမို႔ ကေလးႏို႔စိုေနတံုး အကာကြယ္ ေပးရာက်တယ္။ Nipple က Pink ပန္းေရာင္ ဒါမွမဟုတ္ Brownish hue ခပ္ညိဳညိဳ အေရာင္ ျဖစ္တယ္။ ပန္းေရာင္က ပိုလွတယ္ ေျပာရင္ "မဟူရာ" မေလးေတြက ကေလာတယ္။ "ပန္းေရာင္ဘဲ ၾကိဳက္ရင္ ၀က္မၾကီးဆီ သြားပါလား" တဲ့။
(ေအရီယိုလာ) က အေရာင္ မတူၾကသလို အရြယ္အစား သာမက ပံုပန္းလဲ မတူၾကပါ။ အမ်ားဆံုးက စက္၀ိုင္းလို ရွိၾကေပမဲ့ Elliptical ဘဲဥပံုလည္း ရွိေသးတယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာ အခ်င္း ၁ လကၼရွိၾကျပီး၊ မိန္းမေတြက ၁႕၂ ကေန ၄ လကၼအထိ ရွိၾကတယ္။ ဒီအ၀ိုင္းက ဘာလို႔ပါတာလဲကို မွန္းေျပာတခုရွိတယ္။ ႏို႔ဆာတဲ့ကေလး ရွာရတာ လြယ္ေအာင္တဲ့။ မဟုတ္ႏိုင္ပါ။ ကေလးဆိုတာ ေမြးကတည္းက သူ႔ပါးကေလးကို တခုခုနဲ႔ ထိလိုက္တာနဲ႔ ႏို႔မွတ္ျပီး၊ ေခါင္း လွည့္လာမယ္။ ႏို႔ရွာရာမွာ မ်က္စိ မလိုပါ။
ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးသူ တခ်ိဳ႕မွာ Breast နဲ႔ Areola အေရာင္ အေတာ္နီးစပ္ေအာင္ တူေနတတ္တယ္။ အိမ္ေထာင္ရွိေပမဲ့ ကိုယ္၀န္မေဆာင္ဘူးသူနဲ႔ အပ်ိဳဘ၀မွာ အခန္႔မသင့္လို႔ မွားယြင္းမိတာမို႔ ဖ်က္ေဆးေသာက္ရသူတို႔ ရင္သား အေရာင္ မတူၾကပါ။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာၾက-ျငင္းၾကတာတခု ရွိတယ္။ မိန္းကေလး တေယာက္မွာ ႏႈတ္ခမ္း အေရာင္နဲ႔ ႏို႔သီးဖ်ား အေရာင္က တူၾကသတဲ့။ “မေရႊတိက်” က လာေသးတယ္၊ အေပၚ ႏုတ္ခမ္း အေရာင္နဲ႔သာ တူတာပါတဲ့။
ေမြးကာစ ေယာက္်ားေလးျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းကေလးျဖစ္ျဖစ္ ႏို႔ရည္ထြတ္တာ မ-ေဟာ္မုန္း သတၴိအရ ျဖစ္တယ္။ ႏို႔ဆိုတာ ၂ ခုထဲလို႔ သိၾကေပမဲ့၊ တခ်ိဳ႕မွာ ၂ ခုမက ရွိတတ္တယ္။ ဗိုက္ထဲ ေနတံုးကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ။ မင္းသား Mark Wahlberg တီဗြီ တင္ဆက္သူ Lily Allen အဲလီဇဗက္ (၁) ရဲ႕မယ္ေတာ္ Anne Boleyn တို႔မွာ တတိယႏို႔ ရွိၾကတယ္။ ဂ်မ္းစ္-ဘြန္း ရုပ္ရွင္ “ေရႊသနတ္နဲ႔လူ” ထဲက လူဆိုးဆရာၾကီး Francisco Scaramanga မွာလည္း အဲလို အပိုရွိတာကို ျပေသးတယ္။
လမ္းေလွ်ာက္ရင္း၊ ေျပးရင္းကေနျဖစ္တဲ့ အေျခအေနတခုကို Jogger's nipple လို႔ ေခၚတယ္။ ႏို႔သီးအဖ်ား နာ၊ ေျခာက္၊ အေနရခက္၊ ေသြးထြက္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ ၀တ္ထားတဲ့ အ၀တ္အစားနဲ႔ ပြတ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အတြင္းခံ မပါဘဲ ေျပးပါတဲ့။ ရွက္တတ္ရင္ေတာ့ တထပ္ထဲ ခပ္ေခ်ာင္ေခ်ာင္သာ ၀တ္ပါတဲ့။ ျမင္ၾကရင္လဲ က်န္းမာေရးအရ ၀တ္ၾကတာလို႔ သိထားလိုက္ေပါ့။
ယဥ္ေက်းမႈ မတူရင္ တန္ဘိုးထားမႈ ကြဲျပားတယ္။ အံ့ၾသရေလာက္ေအာက္ မတူတာေတြ ရွိတယ္။ ေဟာလိ၀ုဒ္ ရုပ္ရွင္ တခုမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္လဲ ျပည့္ျပီ၊ ေကာလိပ္ သြားရေတာ့မယ္၊ Virgin ဘ၀နဲ႔ မသြားခ်င္ဘူးလို႔ မင္းသမီးေလးကို အေျပာခိုင္းတယ္။ သူ႔စရိုက္နဲ႔သူ ကိုက္ပါတယ္။ သတို႔သမီးကို စစ္သလား ဘယ္သူကမွ မေမးဘူး။ တေထာင့္တည ပံုျပင္ တခုထဲမွာ သမီးရဲ႕ မဂၤလာဦးမွာ ဖေအလုပ္သူက ေအာ္တဲ့အသံကို နားစြန္႔ေနသတဲ့။ မေအက မနက္က်ရင္ အိပ္ရာခင္း ေသြးစြန္းတာ လိုက္ရွာသတဲ့။ သူမ်ားေတြ လက္ညွိဳးထိုးမေနနဲ႔ ပုဂံေခတ္မွာ ပန္းဦးလႊတ္ထာ မလုပ္ မေနရတဲ့။
ေယာက္်ားနဲ႔ ပဌမဆံုး ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ေသြးထြက္တာျဖစ္ရင္ အပိ်ဳစစ္တယ္။ ေသြးမထြက္ရင္ အပ်ိဳမဟုတ္ဘူးလို႔ မေျပာဘဲ အပ်ိဳေျမွး မရွိသူျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလာၾကတယ္။ အဲဒီေသြးက အပ်ိဳေျမွး စုတ္ျပဲသြားလို႔ ထြက္တာကိုး။ တျခားေၾကာင့္ ေသြးထြက္တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ Endometritis, Yeast, Infections, Cervical Dysplasia, Vaginitis, Cervical Polyps, Chlamydia, Gonorrhea & other STDs ေရာဂါတခုခု ရွိေနရင္လဲ ေသြးထြက္ႏိုင္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံလို႔ မဟုတ္ဘဲ အပ်ိဳေျမွး စုတ္ျပဲေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြလဲ ရွိတယ္။ စက္ဘီးစီး၊ ျမင္းစီး၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ၊ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္၊ ေဆးစစ္တံုးက ကရိယာထည့္လို႔။
အပ်ိဳစစ္ လကၡဏာဆိုတာေတြကို ေဆးပညာအရ ေျပာပါဆိုရင္ -
• ရင္သား၊ တင္းေနမယ္၊ လံုး၀န္းျပီး ဆန္႔ႏိုင္-ၾကံဳ႕ႏိုင္တယ္၊ ႏို႔သီးထိပ္က မာတင္းတင္း၊ ေအာက္ေျခ အ၀ိုင္းက ပင္ကိုယ္အသားအေရာင္ လိုက္ျပီး ပန္းေရာင္ကေန ညိဳမဲမဲေနမယ္၊ ႏိုးသီးအဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္အစက္ရွိမယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ အျပင္ႏုတ္ခမ္းသား လံုး၀န္းျပီး၊ ဆန္႔ႏိုင္-ၾကံဳ႕ႏိုင္တယ္၊ ႏုတ္ခမ္းသား ႏွစ္ဖက္ ထိကပ္ေနမယ္၊ အတြင္းႏုတ္ခမ္းသား နဲ႔ မ-အစိေတြကို လံုး၀ ဖံုးအုပ္ေနမယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ အတြင္း-ႏုတ္ခမ္းသား ပန္းေရာင္ရွိမယ္၊ ထိရင္ သိလြန္းတယ္၊
• မ-အစိ Clitoris ေသးငယ္တယ္၊
• အတြင္း-ႏုတ္ခမ္းသားႏွစ္ခုကို ေဘးဖယ္ကား ၾကည့္တဲ့အခါ ျမင္ႏိုင္တဲ့ေနရာ Vestibule က်ဥ္းတယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ ေအာက္ဖ်ား အလယ္ေနရာ Fourchette အေကာင္းပကတိ ရွိေနတယ္၊
• မိန္းမကိုယ္ ေအာက္ဖ်ား အလယ္ေနရာရဲ႕ဆံုခ်က္ Posterior commissure အေကာင္းပကတိ ရွိေနတယ္၊
• ဗဂ်ိဳင္းနား Vagina က်ဥ္းတယ္၊
• ဗဂ်ိဳင္းနားကို ဖံုးထားတဲ့အလႊာ အေရာင္က နီတယ္၊ ထိရင္ သိလြန္းတယ္၊ ေဘးႏွစ္ဖက္ ထိကပ္ေနတယ္၊
• အပ်ိဳေျမွး Hymen အေကာင္း ပကတိ ရွိေနတယ္၊ လက္ေခ်ာင္း တေခ်ာင္းစာထက္ ပိုမဆံ့ဘူး၊ ႏုတ္ခမ္းသားက စုတ္ျပဲသလို မဟုတ္ရဘူး၊ တိတိက်က် ျဖစ္ေနရမယ္။
ဆရာ၀န္ေျပာတာထက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသိဆံုး ျဖစ္ၾကမွာပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
၁၅-၉-၂၀၁၀
Monday, September 6, 2010
Puberty လူပ်ိဳျဖစ္ျပီ
နားနဲ႔မနာ ဖ၀ါးနဲ႔သာ နာေပးပါ ဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ လူလား ေျမာက္လာၿပီဆိုရင္ ဘာေတြ ေျပာင္းလဲလာသလဲဆိုတာ အေသးစိတ္ သိခ်င္ေနမိပါတယ္ ဆရာ။ ေနာက္တစ္ခုက မာစတာေဘးရွင္း လုပ္တာကို နည္းသြားေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ ဆိုတာ ေျပာျပေပးပါ။ မရိုေသ့စကားပါ ဆရာ။ လိင္တံဟာ အျခားသူေတြလို မဟုတ္ဘဲ ညာဘက္ကို ေကာက္ေနပါတယ္။ ဆီးသြားရင္လည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္းက သူမ်ားေတြလို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ မသြားပါဘူးဆရာ။ ဘယ္လို လုပ္ရင္ ပံုမွန္ ျပန္ျဖစ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို သိခ်င္မိပါတယ္ ဆရာ။
ေနာက္ေမးတာ အရင္ေျဖပါမယ္။ မေျဖာင့္ဘဲေနတာ ျပႆနာ မဟုတ္ပါ။ ခိုက္မိလို႔ဆိုရင္ေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့။ ဘယ္-ညာ၊ အေပၚ-ေအာက္ မေျဖာင့္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းကဆိုရင္ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္လို႔လည္း မေခၚပါ။ လိင္တံရဲ႕ အလုပ္ကိုလည္း ထိခိုက္မယ္ မဟုတ္ပါ။ ဆီးလမ္းမွာ ေက်ာက္ရွိရင္၊ ပန္းငံုရင္၊ ဆီးျပြန္ထဲ တခုခု ရွိေနရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲလိုဆိုရင္ ဆီးထြက္ မေျဖာင့္တာသာမက တျခား ခံစားရတာေတြပါ တြဲရွိႏိုင္တယ္။
(မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္တာ နည္းခ်င္ရင္ ႏိုးဆြမႈ ျဖစ္ေစတာ မွန္သမွ် ေရွာင္ရမယ္။ စိတ္ပါဘဲ။ ဒီအရြယ္ ေယာက္်ားေလး ေတြမွာ တျခားလုပ္စရာေတြက နည္းေနတယ္။ စိတ္ကလည္း ဘာမဆို ထက္သန္တယ္။ ပညာ-ဗဟုသုတ ကလည္း စံုေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမင္ဆရာကို အားကိုးေနခ်ိန္ျဖစ္လို႔ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းေတြ အေပၚမွာလည္း မူတည္ေသးတယ္။ ေကာင္းတဲ့စာေတြ ေရြးဖတ္ပါ။ အားကစား လုပ္ပါ။
လူပ်ိဳေလးေတြ အေၾကာင္း အဓိကထားျပီး၊ အပ်ိဳေပါက္ အရြယ္ပါ ထည့္ေရးပါရေစ။ Puberty ကို ေ၀ါဟာရ အေနနဲ႔ တိတိ က်က် ေျပာရရင္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရင့္ျပည့္လာတာကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ျပီး၊ စိတ္ပိုင္း နဲ႔ လူမႈဆက္ဆံေရးပိုင္း ေျပာတာ မဟုတ္ပါ။ Adolescence အရြယ္ၾကေတာ့ စိတ္ပိုင္း နဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုင္းေတြက Adulthood လူၾကီးအရြယ္ မတိုင္ခင္ ၾကားကာလကို ေခၚတာ ျဖစ္တယ္။
လူပ်ိဳျဖစ္လာတာ အပ်ိဳျဖစ္လာတာ အားလံုး “ေဟာ္မုန္း” ပါဘဲ။ က်ား-ေဟာ္မုန္းကို Testosterone ေခၚျပီး၊ မ-ေဟာ္မုန္းကို Estrogen ေခၚတယ္။ က်ားရယ္၊ မရယ္ ေခၚေပမဲ့ လိင္ေဟာ္မုန္း ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ရွိၾကတာခ်ည္းဘဲ။ အနည္း-အမ်ားသာ ကြာတယ္။ တခုခုက ကဲေနရင္ အသြင္သဏၭာန္ေရာ၊ စိတ္ပိုင္းပါ မတူတာေတြ ျဖစ္တယ္။ လူတေယာက္ထဲမွာေတာင္ အရြယ္မတူရင္ ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ အျပင္ကေန ေဟာ္မုန္းေပးရင္လည္း ေျပာင္းေစတယ္။
အသက္ ၁၀ ႏွစ္ကေန ၁၈ ႏွစ္အတြင္းမွာ လူပ်ိဳေပါက္ျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အရပ္ရွည္၊ လူထြားလာခ်ိန္မွာ ဦးေႏွာက္က အထာ မက်ေသးတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳမ်ိဳး ခံစားရတယ္။ စိတ္ပိုင္းအေျပာင္းအလဲမွာ Aggressive ၾကမ္းတမ္းစိတ္ မ်ိဳးလဲ ျဖစ္လာတယ္။ ရန္ျဖစ္ခ်င္လာတယ္။ တဆင့္ျခင္း ေျပာရေအာင္။
၁၀-၁၁ ႏွစ္ အရြယ္။ စိတ္ပိုင္းမွာ ေျပာင္းလဲလာတယ္။ လိင္ေဟာ္မုန္းေတြ မ်ားလာတာမို႔ လိင္စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိင္နဲ႔ စကားေျပာရတာကို ငယ္ငယ္ကလို မဟုတ္ေတာ့ဘဲ စကားေျပာ မထြက္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။
၁၁-၁၂ ႏွစ္အရြယ္။ က်ားအစိ Testis က ျမန္ျမန္ ၾကီးလာမယ္။ ကပ္ပဲ့အိပ္ Scrotum ကပါးလာျပီး၊ ပိုလည္း ရံႈ႕တြကာ၊ အေရာင္ပါ ရင့္လာမယ္။ ေအာက္ကို တြဲက်လာမယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ ေဟာ္မုန္းထြက္ဘို႔ အားေပးရာက်တယ္။ ဆီးစပ္ေမႊး Pubic hair စေပါက္ျပီး၊ တေျဖးေျဖး ႏု-ေျဖာင့္ရာကေန၊ ၾကမ္းျပီး၊ ေကာက္ေကြးလာမယ္။ က်ားအဂၤါ Penis က သန္မာမႈ Erection ျဖစ္ႏိုင္လာမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ တေန႔ထဲ အၾကိမ္ ၂၀ ေလာက္အထိ ျဖစ္တယ္။ လိင္နဲ႔ ပါတ္သက္မွ မဟုတ္ဘဲလည္း အဲလို ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ မနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္ ဆီးအိမ္ တင္းေနရင္ ျဖစ္တယ္။ Morning wood ေခၚၾကတယ္။ စာလံုးေတြကို ဆက္ေရးတာက (ေရာ့ခ္) တီး၀ိုင္းတခု နာမယ္ ျဖစ္တယ္။
၁၂-၁၃ ႏွစ္အရြယ္။ က်ားအဂၤါ၊ အစိ၊ အိတ္ ပိုရွည္၊ ပိုၾကီး၊ ပိုမဲလာတယ္။ ဆီးစပ္ေမႊး ပိုမ်ားလာမယ္။ အစိတခုက တခုထက္ ေအာက္ပိုက် ေနတတ္တယ္။ ဒါေကာင္းပါတယ္၊ သူတို႔ အခ်င္းခ်င္း သိပ္မထိခိုက္ဘူးေပါ့။ ေခြ်းထြက္တာလည္း အဆီ ျပန္သလို ျဖစ္လာတယ္။ ၀က္ျခံေပါက္မယ္။ ခ်ိဳင္းေမႊး ေပါက္လာတယ္။ ခ်ိဳင္းေမႊး ရွိေနသူဟာ မရွိတဲ့လူထက္ ေခြ်းထြက္တာ အဆ ၃၀ မ်ားတယ္။ ငယ္တံုးကထက္ သန္႔ရွင္းေရး ပိုလုပ္ဘို႔ လိုလာတယ္။ အထူးသျဖင့္ က်းအဂၤါအဖံုး အေရျပား ေအာက္မွာ အညစ္အေၾကးေတြ ကပ္ေနတာကို အသာအယာ ရွင္းေပးရမယ္။ ကိုယ္နံ႔လဲ ေျပာင္းလာတယ္။ အနံ႔ကေန ဆန႔္က်င္ဘက္ လိင္ကို ဆြဲေဆာင္ေစႏိုင္တယ္။ Ejaculation သုတ္ထြက္ ႏိုင္လာမယ္။ Masturbation ကိုယ့္ဖါသာ အာသာ ေျဖေဖ်ာက္နည္း အေလ့အထ တတ္လာ၊ လုပ္လာမယ္။ သုတ္လႊတ္ ႏိုင္တာဟာ Fertility အရြယ္ရွိ မိန္းမနဲ႔ ဆက္ဆံရင္ ကိုယ္၀န္ရေစႏိုင္စြမ္းပါ ရလာတာ ျဖစ္တယ္။
၁၃-၁၄ ႏွစ္အရြယ္။ တႏွစ္ကို အရပ္က ၄ လကၼႏံႈးနဲ႔ ပိုရွည္လာမယ္။ လိင္အဂၤါက ပိုရွည္၊ ပိုထြားလာမယ္။ Glans penis ကြမ္းသီးေခါင္း ကလည္း ရွည္လာမယ္။ ကားလာတယ္။
၁၄-၁၅ ႏွစ္အရြယ္။ အသံၾသလာမယ္။ အားကစားလို ျပိဳင္ဆိုင္မႈလုပ္တာက က်ားေဟာ္မုန္းထြက္မွာကို အားေပးရာ က်တယ္။ ကုိယ့္ကို ခ်ီးမြမ္း အားေပးတာခံရရင္ ၾကက္သီးထတတ္လာမယ္။ ပိုျပီး ရွက္တတ္လာတယ္။
၁၅-၁၈ ႏွစ္အရြယ္။ ေစာေစာပိုင္း ႏွစ္ေတြကလို ၾကီး-ထြား-ရွည္ စတဲ့ တိုးတက္မႈေတြက ႏံႈးအရ ေျပာရရင္ နဲနဲေႏွးလာမယ္။ ရြယ္တူ မိန္းကေလးေတြ ထက္ေတာ့ ပိုၾကာတယ္။ ၾကြက္သားေတြ ပိုသန္လာမယ္။ ပခံုး ပိုက်ယ္လာမယ္။ က်ားလိင္အဂၤါ အားလံုး လူၾကီးျဖစ္လာပါျပီ။ လိင္တံက ရိုးရိုးအခ်ိန္မွာ ၃႕၂၅ လကၼကေန ၄႕၂၅ လကၼရွိျပီး၊ ေတာင့္တင္းခ်ိန္မွာ ၅-၆-၇ လကၼအထိ ရွည္ႏိုင္လာမယ္။
အသက္ ၂၀ ၀န္းက်င္။ ၁ စကၠန္႔မွာ သုတ္ပိုး ၁၀၀၀ ထုတ္ႏိုင္တယ္။ က်ားအဂၤါဟာ အရြယ္ရလာနဲ႔အမွ် ပိုၾကီးလာႏိုင္တယ္။ ဘာ့လို႔လဲဆိုရင္ Erectile tissues ေတြရဲ႕ ျပန္ၾကံဳ႕ႏိုင္စြမ္း Recoiling strength ေလွ်ာ့လာလို႔ဘဲ။ အေမႊးအမွ်င္လည္း ပိုမ်ားလာတယ္။ ေဟာ္မုန္းေတြဟာ ေနရာအမ်ားၾကီးမွာ အလုပ္လုပ္ေပးတာျဖစ္တယ္။ ဦးေႏွာက္၊ အရိုး၊ ၾကြက္သား၊ အေရျပား၊ ရင္သား၊ မ်ိဳးပြါးအဂၤါေတြ ပါ၀င္တယ္။ ၾကီးထြားမႈဆိုတာ လူပ်ိဳေပါက္ျဖစ္ရင္ ျပည့္စံုသြားတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
မိန္းကေလးေတြက ေစာျပီး အရြယ္ေရာက္တယ္။ ေယာက္်ားေလးေတြက ၁၂ ႏွစ္၊ မိန္းကေလးက ၁၀ ႏွစ္လို႔ ေျပာႏိုင္ျပီး၊ ျပည့္စံုတာကလည္း ၁၆-၁၈ ႏွစ္ နဲ႔ ၁၅-၁၇ ႏွစ္ လို႔ ကြာတယ္။ ေယာက္်ား နဲ႔ မိန္းမ ကြာျခားခ်က္ဟာ ပင္မလိင္အဂၤါေတြ သာမက Secondary sex characteristics ဒုတိယ လိင္လကၡဏာေတြ ဆိုတာလည္း ရွိတယ္။ ရင္သား (ႏို႔) အပါအ၀င္ေပါ့။
ဆီးစပ္ေမႊး Pubic hair ေပါက္တာက မတူၾကဘူး။ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ လိင္တံအေျခနဲ႔ ကပ္ပဲ့အိတ္မွာ စေပါက္ျပီး၊ ေနာက္ လိင္တံေအာက္၊ ခ်က္ဆီအထိ ေပါက္တယ္။ ေပါင္မွာလဲ ေပါက္တယ္။ အရိုးေတြကလည္း ေယာက္်ားေတြက ပိုေလးလံတယ္။ ၾကြက္သားၾက ေယာက္်ားက ၂ ဆေတာင္ ပိုတယ္။ အဆီလည္း ၂ ဆဘဲ။ ပခံုးရိုးနဲ႔ ေမးရိုးေတြ ၾကီးထြားတာမွာလည္း ပိုတယ္။ လူၾကီးအရြယ္ေတြကို ယွဥ္ရင္ ကိုယ္ခႏၶာထုထည္မွာ ေယာက္်ားေတြက ၁၅၀%၊ အဆီက ၅၀% ရွိတယ္။
မိန္းကေလးမွာ ပဌမဆံုး ထူးျခားတာက Breast ရင္သား ထြားလာတာပါ။ စစျခင္း အေရာင္ရင့္တဲ့ ႏို႔သီး၀ိုင္း Areola ေအာက္မွာ မာတင္းတင္း အစိုင္အခဲေလး ျဖစ္လာတယ္။ တဖက္ခ်င္းလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ ပ်မ္းမွ် ၁၀ ႏွစ္ခြဲသမီးမွာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ ၆ လ ၁ ႏွစ္မွာ ေျပာ့တဲ့ အစိုင္အခဲဟာ ႏို႔သီး၀ိုင္း Areola အျပင္ဘက္ကေန ေပၚလာတယ္။ ႏို႔သီး၀ိုင္း ဟာ ပန္းေရာင္၊ အညိဳေရာင္ မတူၾကဘူး။ အပ်ိဳစစ္ ေနသ၍ (ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ဘူးေသးခ်ိန္အထိ) ထိပ္ဖ်ားမွာ ပန္းေရာင္ေလး ရွိေနရမယ္။ အရြယ္အစား၊ ပံုပန္း၊ အေတာ္မတူၾကဘူး။ အမ်ားစုက ဘယ္ဘက္ကပိုျပီး အရြယ္ၾကီးတယ္။
ဆီးစပ္ေမႊး Pubic hair ေပါက္လာတာက မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ဒုတိယ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္တယ္။ မအဂၤါႏွခမ္းသား Labia ေဘးကေန စတယ္။ ႏုႏု-ေျဖာင့္ေျဖာင့္ေလးေတြက ေနာက္မွာ ၾကမ္းျပီး ေကာက္ေကြးလာတယ္။ ေပါက္တဲ့ေနရာေတြပါ က်ယ္က်ယ္လာတယ္။ ၁၅%ေသာ မိန္းကေလးေတြမွာ ဒီအေျပာင္းအလဲက ရင္သား ဖြံ႔ထြားတာထက္ ပိုေစာတတ္တယ္။ မိန္းမေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ တရိဂံ-ေစာက္ထိုးပံုနဲ႔ ေယာက္်ားေတြမွာ တရိဂံ-အတည့္ပံု ျဖစ္တယ္။ လူမ်ိဳးအလိုက္၊ မ်ိဳးရိုးအလိုက္ေတာ့ ကြာတယ္။ Pubic hair နဲ႔ ဆံပင္အေရာင္၊ ခ်ိဳင္းေမႊးအေရာင္ အတူတူ ျဖစ္ျခင္မွ ျဖစ္မယ္။
ေမြးလမ္းေၾကာင္း Vagina ကို ဖံုးေနတဲ့ အေရျပားႏု Mucosa က ပိုထူလာတယ္။ အရင္ ခပ္ရဲရဲကေန ပန္းေရာင္ ခပ္မြဲမြဲ ျဖစ္လာတယ္။ စြပ္စိုမႈလည္း ရွိတာတယ္။ သားအိမ္ Uterus နဲ႔ မ်ိဳးဥအိမ္ Ovaries ေတြက အရြယ္ပိုၾကီးလာတယ္။ ရာသီ ဆင္းတယ္လို႔ ေခၚတဲ့ Menstruation စဆင္းလာတယ္။ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာက လအစမွာ ပါးရာကေန ထူလာျပီး၊ ေနာက္ဆံုး ပ်က္စီးသြားလို႔ ထြက္တဲ့ ေသြးနဲ႔ တစ္ရွဴးအပ်က္အစီးေတြ ျဖစ္တယ္။ ပ်မ္းမွ် ၁၁႕၇၅ ႏွစ္အရြယ္ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္စ အရြယ္မွာ ရာသီဆင္းတာက တလ တခါရယ္လို႔ မမွန္ေသးဘူး။ မ်ိဳးဆက္ပြါးႏိုင္စြမ္း Fertility ရွိလာတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါက မ်ိဳးဥအိမ္ Ovary ကေန မ်ိဳးဥ Ovum ထြက္ႏိုင္စြမ္းရွိလာမွ ျဖစ္တယ္။ ပဌမ ၁ ႏွစ္မွာ ၈၀% မိန္းကေလးေတြမွာ မ်ိဳးဥ မထြက္ဘဲ ရာသီးသာဆင္းတယ္။ ၅၀%က ၃ ႏွစ္အထိ ဒီလိုဘဲ။ ၆ ႏွစ္အထိ ၾကာတာေတာင္ ၁၀% မိန္းကေလးေတြမွာ မ်ိဳးဥမဲ့ ရာသီျဖစ္ၾကတယ္။
မိန္းကေလး အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္က ေသြးဆံုးခ်ိန္လိုဘဲ၊ မ်ိဳးရိုးလိုက္ႏိုင္တယ္။ အစာအာဟာရ ကေနလည္း လႊမ္းမိုးႏိုင္တာက မိန္းကေလးေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ တေန႔တာ စားတဲ့ထဲကေန ပိုေနတဲ့ (ကယ္လိုရီ) ေတြကို အဆီစုထားလို႔ပါ။ ၀တဲ့သူ၊ အားကစား၊ ေလ့က်င့္ခန္း၊ မလုပ္သူေတြ အပိ်ဳျဖစ္ ေစာတယ္။ နာတာရွည္ ေရာဂါ ရွိေနရင္ ေနာက္က်တယ္။
ေယာက္်ားမွာ မိန္းမနဲ႔ မတူတာေတြထဲမွာ အေမႊးေပါက္ပံုပါတယ္။ မ်က္ႏွာမွာ အေမႊးေပါက္တာ ေယာက္်ား။ ေပါင္ေရွ႕ပိုင္း ၾကြက္သား ေယာက္်ားမွာ ပိုသန္မာတယ္။ ေပါင္ေနာက္ပိုင္းက ပိုသန္မာတာက မိန္းမ။ လည္ေစ့လို႔ေခၚတဲ့ Adam's apple က ေယာက္်ားမွာသာ ရွိတယ္။ ရင္ပတ္ကား၊ ပခံုးက်ယ္တာ ေခြ်းပိုထြက္တာ၊ ၀က္ျခံပိုေပါက္တာ ေယာက္်ား။ အေရျပား လည္း ပိုၾကမ္းတယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ အဆီစုတာ နည္းလို႔။
မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာပံုပန္းကလည္း ထူးျခားလာတယ္။ တင္ပိုင္းရဲ႕ ေအာက္ပိုင္းတ၀က္က ေဘးကားလာတယ္။ ရင္သား၊ တင္-တင္ပါး၊ ေပါင္၊ လက္ေမာင္း၊ ဆီးစပ္ေနရာေတြမွာ အဆီစုေ၀းလာတယ္။ ဗမာေတြက ခါးေသး-ရင္ခ်ီလို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေဆးစာလိုေျပာရရင္ Waist-hip ratio (WHR) ခါးနဲ႔ တင္ အခ်ိဳးလို႔ေျပာတယ္။ တိတိက်က် ဆိုခ်င္တာက အက်ဥ္းဆံုးခါးက ဘယ္ႏွစ္လကၼ၊ အကားဆံုး တင္ပိုင္းက ဘယ္ႏွစ္လကၼ ဆိုတာ တိုင္းထြာျပီး၊ အခ်ိဳးခ် လိုက္တာပါ။
ပိုအေရးၾကီးတာက က်န္းမာေရးကို ဘယ္လို သက္ေရာက္သလဲ။ အမ်ိဳးသမီးဆိုတာ Pear-shaped body ျဖစ္တယ္။ Apple-shaped body ျဖစ္သူေတြမွာ ေရာဂါေတြ ပိုျဖစ္တယ္။ မိန္းမတေယာက္မွာ ၀႕၇၊ ေယာက္်ားမွာ ၀႕၉ ရွိေနရင္ ၾကည့္ရတာ အခ်ိဳးက်တဲ့အျပင္ က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းလိမ့္မယ္။ က်န္းမာေရးလိုဘဲ ဆြဲေဆာင္မႈ ဆိုတာလည္း အေရးပါတယ္။ WHR ေကာင္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ ဆြဲေဆာင္မႈ ေကာင္းတယ္။ ဆိုပါစို႔ Marilyn Monroe နဲ႔ Sophia Loren တို႔ဟာ WHR ၀႕၇ ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ တရုပ္အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ၀႕၆၊ ေတာင္အေမရိကနဲ႔ အာဖရိကမွာ ၀႕၉ လို႔ သိရတယ္။
စာဖတ္သူနဲ႔ တူ-မတူေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး၊ သုေတသနတခုက “မိန္းမတေယာက္ ခါးေသးတာဟာ တင္ကားတာထက္ ဆြဲေဆာင္မႈ ပိုရွိတယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လားေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ Corset ေခၚတဲ့ ခါေသး၊ Hip and buttock padding ေခၚတဲ့ အခုအခံေတြ သံုးၾကတာေပါ့။
အဲလို အတုအပ မဟုတ္ၾကသူ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ခါး-တင္ အခ်ိဳးဟာ တဖက္သားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္တာ သာမကဘဲ၊ ဥာဏ္ရည္လည္း သာတယ္လို႔ ဆိုေသးပါတယ္။ အဲလို အမ်ိဳးသမီးကေန ေမြးတဲ့ ကေလးေတြကပါ ေက်ာင္းမွာ စာပိုေတာ္ၾကေသးသတဲ့။
Dr. တင့္ေဆြ
၂-၉-၂၀၁၀
Tuesday, August 10, 2010
How to Stop Drooling During Sleep အိပ္ေပ်ာ္ရင္ သြားရည္က်တာ
ေဒါက္တာခင္ဗ်ာ ...
အိပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သြားရည္က်တာက က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆုိင္ပါသလားခင္ဗ်ာ။ ဒါမွမဟုတ္ ဘာခ်ဳိ႕ယြင္းမႈမ်ား ရွိလို႔ က်တာပါလဲ။ သြားေခါတာနဲ႔ ဆုိင္ပါသလား။ အသက္ ၂၃ ႏွစ္လဲရွိပါၿပီ။ ဒီအရြယ္ထိ အိပ္ရင္ သြားရည္က်ေနတာ သတိ မရွိလို႔လား။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဖာ္ျပထားတာလဲ တစ္ခါမွ မေတြ႔ဖူးဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ သြားရည္က်တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို သိမ္ငယ္သလို ခံစားရလို႔ပါ။ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းေလးရွိရင္ မွ်ေ၀ေစခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။
လူတိုင္းမွာ သြားရည္ထြက္ေပးတဲ့ Glands အိပ္ေတြက အၾကီး ၃ ခုနဲ႔ အေသးေလးေတြ ရွိၾကတယ္။ သြားရည္ဆိုတာ အစာထဲမွာ အမ်ားဆံုးပါတတ္တဲ့ ထမင္းထဲက Starch (ေကာ္) ကို ေခ်ဖ်က္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ Enzyme (အင္ဇိုင္း) ျဖစ္တယ္။ ပိုးစာေကာင္ေတြရဲ႕တံေတြးက လူ႕သြားရည္ထက္ အဖိုးတန္တယ္ Silk ပိုးထုတ္ေပးတာကိုး။
ပါးစပ္ဟျပီးအိပ္ရင္ သြားရည္က်ေစတာေတာ့ အမွန္ဘဲ။ ဒီေတာ့ ပါးစပ္ ပလာစတာကပ္ အိပ္ေပေတာ့။ ရီစရာသေဘာ ေျပာတာပါ။ “ရွက္စရာ” ဆိုတာ သူမ်ားျမင္မွ ရွက္တာနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ရွက္တာ မတူပါ။ ကိုယ္တိုင္သိသူက ပညာ ပိုရွိတယ္။
ေယဘူယ်ေျပာရရင္ အိပ္ေနတံုး ပါးစပ္ဟ အသက္ရွဴလို႔ပါ။ ပါးစပ္ဟေနခ်ိန္မွာ သြားရည္ (တံေတြး)ထြက္တဲ့ အိတ္ေတြ အလုပ္လုပ္တယ္။ မ်ားမ်ားလာေတာ့ ပါးစပ္ကေန လွ်ံက်လာတာေပါ့။ လူဆိုတာ ႏွာေခါင္းနဲ႕သာ အသက္ရွဴျပီး၊ ပါးစပ္နဲ႔ အသက္ရွဴတာကို မျဖစ္လွမွ လုပ္ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ မျဖစ္လွတာက ဘာလဲ။ အသက္ရွဴလမ္းမွာ တခုခုျဖစ္ေနလို႔။ ႏွာေခါင္း၊ နား၊ ေလျပြန္၊ အဆုပ္ေတြ စစ္ရလိမ့္မယ္။ ႏွာေစး၊ အေအးမိ၊ (ဆိုင္းနပ္စ္) ျဖစ္၊ ႏွာေခါင္းထဲမွာ အလံုးျဖစ္၊ ပန္းနာ၊ အသက္ရွဴၾကပ္၊ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ဆံုဆို႔နာ၊ အာသီးေရာင္ စတာေတြ ပါတယ္။ စစ္ပါ၊ ကုပါ။
ရုပ္ပိုင္းေ၀ဒနာ မရွိဘဲ စိတ္ရႈတ္ခ်ိန္မွာမို႔ ပါးစပ္နဲ႔ အသက္ရွဴေနတာလား ဆန္းစစ္ပါ။ ေန႔ခင္းမွာ အသက္ရွဴတာ ကုိယ္ကိုယ္ကို သတိထား ၾကည့္ပါ။ ပါးစပ္နဲ႔ ရွဴေနတာကို ျပင္ဘို႔ ၾကိဳးစားပါ။ ေလ့က်င့္နည္း တခုက ႏွာေခါင္းနဲ႔ အသက္ ျပင္းျပင္း-ရွည္ရွည္ ရွဴပါ။ ရုပ္ရွင္ေတြ ၾကည့္ဘူးမွာပါ။ တခုခု ထိခိုက္-ေက်ကြဲ-ေၾကာက္လန္႔စရာရွိရင္ မင္းသားကေန မင္းသမီးကို “Take a deep breath အသက္ျပင္းျပင္းရွဴ” လို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ မွန္တယ္ဗ်။ စိတ္ျငိမ္လာေစတယ္။
မိဘေတြက ကုိယ့္ကေလးကို ပါးစပ္ကို အျမဲပိတ္ထားေစတဲ့အက်င့္ သင္ေပးတတ္တယ္။ ေကာင္းတယ္။ လူတေယာက္ကို ၾကည့္ပါ။ သူ႔ပါးစပ္ ဟေနရင္ အဲဒီလူဟာ သူ႔ကုိယ္သူ ယံုၾကည္မႈ နည္းေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္း ျဖစ္ေနတာက အံ့ၾသေနတာ၊ ေၾကာက္လန္႔ေနတာ၊ တနည္းေျပာရရင္ သူမ်ားအတြက္ လိုက္တံု႔ျပန္ေနရတာမ်ိဳး။ ကိုယ္က ဦးေဆာင္၊ ျပ႒ာန္းေနခ်ိန္ မဟုတ္ဘူး။
သြားရည္ မ်ားေစတတ္တဲ့ ေရာဂါေတြလည္း ရွိတယ္။ အစာလမ္းမွာ Acid reflux အက္စစ္မ်ားတာမ်ိဳးလည္း ပါတယ္။ ေဆးလိုလိမ့္မယ္။ အစာစားတာျပင္ဘို႔လိုမယ္။
အိပ္တဲ့ပံုစံကို ေျပာင္းၾကည့္ပါ။ ပက္လက္ စန္႔စန္႔ အိပ္ၾကည့္ပါ။ ေစာင္းအိပ္ရတာေလာက္ေတာ့ ဇိမ္မက်ဘူးေပါ့။ ပက္လက္ ဆိုရင္ ပါးစပ္ဟဘို႔ အခြင့္အလမ္းနည္းတယ္။ ပါးစပ္ ေကာင္းေကာင္း မပိတ္အံုးေတာ့ သြားရည္ေတြ ေခါင္းအံုးအထိ က်လာမွာကို တားရာေရာက္မယ္။ ပက္လက္အိပ္ရတာ က်င့္ဘို႔ wedge pillows စပါယ္ရွယ္ေခါင္းအံုး သံုးႏိုင္တယ္။
အိပ္ရင္ သြားရည္က်တာ ၾကာေတာ့ အေလ့အထလို ျဖစ္လာတယ္။ ဒီအက်င့္က ေဖ်ာက္ဘို႔ ခက္တာမို႔ အလြယ္နဲ႔ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔။ “ခက္တာကို ရေအာင္လုပ္မယ္” လို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ် လုပ္ၾကည့္ပါ။ ဒီအေရးမွာ တိုးတက္၊ ေအာင္ျမင္ရင္ သင္ဟာ အရာရာအတြက္ပါ စိတ္တန္းခိုး တိုးလာပါလိမ့္မယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၉-၈-၂၀၁၀
Saturday, August 7, 2010
Q and A TB တီဘီ ျဖစ္ေနတာကို ဆိုလိုတာပါလား
Aug 6, 2010 at 10:08 PM
ဆရာခင္ဗ်ာ ...
က်ေနာ္သိခ်င္တာပါ ေမးခြင့္ျပဳပါခင္ဗ်ာ။ ေခ်ာင္းဆိုးတာ တစ္လနီးပါး ေခ်ာင္းဆိုးပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ေတာ့ ေသြးေတာ့ မပါဘူးပါ။ ညေနခင္းပိုင္းနဲ႕ ညခင္းအိပ္ခါနီးေလာက္ဆို အဖ်ား နည္းနည္း ရွိေနပါတယ္။ ခန့္မွန္းေျခ မနက္ခင္း ၈ နာရီ ေလာက္ထိ အဖ်ား နည္းနည္းရွိတုန္းပါ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း လူေကာင္းပတိပါ။ ဖ်ားျခင္းနာျခင္း လံုးဝမရွိပါ။ အစားအေသာက္လည္း လံုးဝပ်က္လာပါတယ္။ အားကစားလုပ္တိုင္း ခါတိုင္းနဲ႔မတူ ပိုျပီး အေမာလြယ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ လူကအရမ္းကို ပိန္လာပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ဘဲ စားစား ဝမလာေတာ့ပါ။
အေပၚက လကၡဏာေတြက တီဘီ ျဖစ္ေနတာကို ဆိုလိုတာပါလား။ တီဘီ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုလွ်င္ ေဆးေသာက္ရံုနဲ႕ ေပ်ာက္ပါသလား။ ဆရာဝန္နဲ႔ျပ ေဆးရံုတက္ျပီး ကုသျပီးမွ ေပ်ာက္ႏိုင္တာမ်ိဳးလား။ ေဆးေသာက္ရံုနဲ႔ ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္ဆို ဘာေဆးေတြ ေသာက္ရလဲ ညႊန္းေပးပါ ဆရာ။
အဆင္ေျပသြားတာ တစ္ခုရွိပါတယ္ (ေခ်ာင္းဆုိးတ့ ၃ ပတ္ေျမာက္ေလာက္မွာ ေသာက္ျဖစ္တာပါ)။ အဲဒါက ေခ်ာင္းဆိုးလြန္း အားၾကီးလို႔ဆိုျပီး ဆိုင္မွာသြားဝယ္တဲ့ ေဆးကိုေသာက္ၾကည့္ေတာ့ ေဆးလည္းကုန္ေရာ ေခ်ာင္းဆိုး ေတာ္ေတာ္ကို သက္သာ သြားပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးအဆင္ေျပသြားေတာ့ အစားအေသာက္ပ်က္တာရယ္ လူေခ်ာင္က် သြားတာရယ္က နဂိုမူရင္းက မူရင္း အတိုင္းပါဘဲ ထူးျခားမလာပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခုဆိုးတာက အစာက စားခ်င္သည္ျဖစ္ေစ ၊ မစားခ်င္သည္ျဖစ္ေစ မရရေအာင္ ေကာင္းေကာင္း စားေသာကျ္ပီး ေနပါတယ္။ ဝမ္းပံုမွန္သြားပါတယ္။ ဒီလိုေနထိုင္ပါလ်က္နဲ႕ လူကပိန္ျမဲပိန္ေနျပီး၊ စားတဲ့ အစားစာအာဟာရေတြ ဘယ္ေရာက္ ကုန္မွန္းမသိပါ။ အဲဒါေလးလည္း သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ။
ဒီေမးခြန္း မဖတ္ရခင္ကေလးက တီဘီ အေၾကာင္းေရးခဲ့တာကို ျပန္စစ္ျပီး၊ ေနာက္ဆံုးထုတ္ ၂၀၁၀ ေဆးစာအုပ္အတိုင္း ေဆးနည္း ျပင္ေရးေနခဲ့တယ္။ တိုက္တိုက္ ဆိုင္ဆိုင္ေပါ့ဗ်ာ။
ဟုတ္ကဲ့ တီဘီ ရွိ-မရွိ စစ္တာ မမွားပါ။ ေျပာတာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေရာဂါနဲ႔ ဆင္တူေနတယ္။ ခုေခတ္မွာ တိုင္းျပည္တိုင္း လိုလို ဒီေရာဂါဒဏ္ ခံေနၾကရတယ္။
ဓါတ္မွန္ရိုက္ရမယ္။ သလိပ္စစ္ရတယ္။ လိုအပ္ရင္ ေသြးစစ္မယ္။ ေကာင္းတာက ရင္ပတ္အထူးကု၊ သမားေတာ္၊ ရိုးရိုးဆရာ၀န္၊ တေနရာရာမွာ ျပျပီး သူတို႔ခိုင္းတာ စစ္ပါ။ ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ ဓါတ္မွန္ ဖတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ရိုက္ပါ။
ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ၂ မ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ (၁) သလိပ္ပိုးေတြ႔၊ အဆုပ္မွာေတြ႔။ (၂) သလိပ္ပိုးမေတြ႔၊ အဆုပ္မွာေတြ႔။ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ေဆးကုလို႔ရတာေတြခ်ည္းပါ။ မပူပါနဲ႔။ ၆ လ ၉ လ အလြန္ဆံုး ၾကာတယ္။ ေဆးေပးနည္း ေနရာတခုနဲ႔တခု နဲနဲစီ မတူၾကဘူး။ ေသျခာတာက ေပ်ာက္မဲ့ေရာဂါပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဆးရံုမတက္ရပါ။ ေစာေစာသိ၊ ေစာေစာကုေလ ေကာင္းေလပါ။ ခုေခတ္မွာ ထိုးေဆး သိပ္မသံုးၾကေတာ့ဘူး။ ေဆးေကာင္းေတြ ေပၚေနပါျပီ။ ကံမေကာင္းသူေတြ၊ ေနာက္က်သူေတြ၊ ေဆးပါတ္ မလည္သူေတြဆိုရင္ ေဆးယဥ္တဲ့ပိုးျဖစ္လို႔ ေဆးအဆန္းေတြနဲ႔ ကုရတယ္။
ေဆးစစ္ျပီး လိုရင္ ေျပာပါ။ အားမနာပါနဲ႔။ က်န္းမာမွာ ဘာမဆို လုပ္ႏိုင္တယ္ မဟုတ္လား။
အခ်ိန္ရရင္ Tuberculosis (TB) တီဘီ ကို ဖတ္ပါ။ တျခားဆရာေတြ ေရးထားတာလည္း ေတြရွိပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၆-၈-၂၀၁၀
Tuesday, August 3, 2010
Common causes of Abortion ကုိယ္၀န္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ
June 14, 2010 10:32 PM
nini said...
မဂ္လာပါဆရာ ကြ်န္မနံမည္က ႕႕႕႕႕ ပါ။ အသက္ ၃၂ နွစ္ရွိပါျပီ။ သားဦးကုိယ္၀န္ ပ်က္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ကေလး တစ္ေယာက္ကို အရမ္း ထပ္လိုခ်င္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ကိုယ္၀န္မွာ ထပ္ျဖစ္မွာကို အရမ္း စိုးရိမ္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေျပာၾကတယ္။ သေဘၤာသီးမွည့္ စားရင္ ကိုယ္၀န္ ပ်က္တတ္တယ္တဲ့။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။ ေနာက္ ဘာေတြကို ေရွာင္ရမလဲဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္မ အလုပ္က မတ္တပ္ရပ္ ရတာ မ်ားပါတယ္။ ေနာက္ ကိုယ္၀န္ရွိတုန္းက ကိုယ္နဲနဲ ပူတယ္။ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး ထုိးတုန္းကပါ။ ဒါဟာ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ေစႏိုင္ပါသလား။ ကိုယ္၀န္က ၁၀ ပတ္မွာ ပ်က္က်ခဲ့တာပါ။ ေက်းဇူးျပဳျပီး ေျဖၾကားေပးပါေနာ္။
ပဌမဆံုး ေျပာရမွာက သေဘၤာသီးမွည့္နဲ႕ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးေတြက ကိုယ္၀န္ မပ်က္ေစပါ။ ေမးလာလို႔ ေရးရတာမို႔ စံုေအာင္ေတာ့ ေရးပါ့မယ္။ စာရင္းရွည္ၾကီး ဖတ္ျပီး အစုိးရိမ္ မၾကီးပါနဲ႔။ ဆရာ၀န္ေတြက တကမာၻလံုးက အမ်ိဳးသမီးမွန္သမွ် အဲဒီဒုကၡ ေရာက္ရတာေတြကို စုျပီး၊ သုေတသန လုပ္ထားတာမို႔ ျပည့္စံုေအာင္ ထည့္ထားတာပါ။ ရွာမွရွား ျဖစ္တတ္တာလည္း ပါေနတယ္။
Common causes of Abortion ကိုယ္၀န္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကို စာရင္းခ်ရင္ ၃၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ၃ မ်ိဳး၊ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊ ျဖစ္ခဲတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊ ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္တတ္ေစတတ္တဲ့ ေရာဂါ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ တျခားအေၾကာင္း ၂၆ မ်ိဳး ဆိုျပီး ရွိတယ္။
အဲဒီေရာဂါနဲ႔ အေျခအေနေတြထဲက Amniocentesis ေရာဂါ၊ Anticardiolipin syndrome ေရာဂါ၊ Carboprost tromethamine ေရာဂါ၊ Cervical incompetence ေရာဂါ၊ Chronic villus sampling လုပ္တာ၊ Cone biopsy of cervix လုပ္တာ၊ Endometrosis ေရာဂါ၊ Gemeprost ေသြးဆင္းရပ္ေဆး၊ Listeria monocytogenes ေရာဂါ၊ Misoprostol အနာ-အကိုက္ ေပ်ာက္ေဆးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလနာကာကြယ္ေဆး၊ Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria ေရာဂါ၊ Paroxyvirus B19 infection ေရာဂါ၊ Rubella ဂ်ာမန္၀က္သက္ ေရာဂါ Sickle cell disease ေသြးေရာဂါ၊ Systemic lupus erythematosus ေရာဂါ နဲ႔ Dinoprostone ကုိယ္၀န္ဖ်က္ေဆး၊ Mifepristone ကုိယ္၀န္ဖ်က္ေဆးေတြဟာ ကိုယ္၀န္တခါမက ပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။
က်န္တာေတြကေတာ့ Alloimmune ေရာဂါ၊ Antifetal antibodies ေရာဂါ၊ Antiphospholipid antibodies ေရာဂါ၊ သေႏၶသား အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ အစာဆိပ္သင့္ျခင္း၊ (ေကဖင္း) အမ်ားၾကီးေသာက္ျခင္း၊ ေရာဂါပိုး၀င္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္မရွိေအာင္ သားအိမ္ထဲ IUCD ပစၥည္းထည့္ျခင္း၊ Japanese skimmia ေရာဂါ၊ Luteal phase defect ေရာဂါ၊ ကင္ဆာအတြက္ ဓါတ္ကင္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ သူ႔အလိုလိုပ်က္က်ျခင္း၊ သားအိမ္ ပံုမွန္ မဟုတ္ျခင္း နဲ႔ အရက္ေသာက္ျခင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တခါပ်က္ျပီး လ နည္းနည္းျခာျပီးမွ ကုိယ္၀န္ယူသင့္တယ္။ ေဆးတိုင္းခပ္လြယ္လြယ္ မေသာက္ပါနဲ႔။ သံဓါတ္၊ ဗီတာမင္ B အုပ္စု နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္ ေသာက္ပါ။ STD/STI မရွိေအာင္လုပ္ပါ။ အရက္-ေဆးလိပ္ ေရွာင္။ ေကာ္ဖီ မမ်ားေစနဲ႔။ အာဟာရ ျပည့္တဲ့ Balance diet စားပါ။
သက္ဆိုင္တဲ့ေဆးပညာစာေတြ အခ်ိန္ရရင္ ဖတ္ပါ။
ANC (Antenatal Care) ကုိယ္၀န္ေဆာင္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/03/anc-antenatal-care.html
Become pregnant ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/04/become-pregnant.html
Child birth ေယာက္်ား ေဖါင္စီး၊ မိန္းမ မီးေန http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/12/child-birth.html
Normal Labor ကေလး မီးဖြါးျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/03/normal-labor.html
Nutrition အာဟာရ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/12/nutrition.html
Ultrasound and Pregnancy ကိုယ္၀န္ေဆာင္ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) ရိုက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/07/ultrasound.html
ေနာက္တခါ ရွိတယ္ ထင္တာနဲ႔ OG ျပပါ။ လိုေသးရင္ ေမးပါ။
က်န္းမာပါေစ၊ ကေလးမိခင္ ျဖစ္ပါေစ။
Dr. တင္ေဆြ
၃-၈-၂၀၁၀
Monday, July 12, 2010
Dyspareunia ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ နာက်င္တာ
အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၂၂)
ေဒါက္တာရွင့္
မိန္းကေလးကိစၥနဲ ့ပတ္သက္ျပီး ေမးခ်င္တာေလးေတြရွိလို ့ ေမးလ္ နဲ ့ဆက္သြယ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးခန္းသြားျပဖို႔လဲ ဘယ္လိုေျပာျပီး သြားရမွန္းမသိလို ့ဆရာနဲ ့တိုင္ပင္ပါရေစ။ မိန္းကေလး တေယာက္မွာ အျဖဴဆင္းတာနဲ ့အနီဆင္းတယ္လို ့ ရွိတာ သိပါတယ္ဆရာ။ က်မမွာ ျဖစ္ေနတာက အျဖဴဆင္းတဲ့အခါ ညိဳညစ္ညစ္အေရာင္ေတြ ဆင္းပါတယ္။ အဲဒါ ပံုမွန္ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ။ ျပီးက်မမွာ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္။ ေယာက်ားနဲ ့ေနတဲ ့အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သားအိမ္ နာတတ္ပါတယ္။ သားအိမ္ တခုခု ပံုမွန္ မဟုတ္လို ့ နာတာမ်ားလားလို ့သံသယ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သားအိမ္ သန္ ့ေအာင္ လုပ္ဖို ့ ဆရာဝန္နဲ ့ျပဖို ့ လိုပါသလား။ အႏၱရာယ္ရွိလာမွာ စိုးလို ့ပါ။ ေက်းဇူျပဳျပီး ညြန္ၾကားေပးပါဆရာ။
ေမးခြန္းမွာ ႏွစ္ပိုင္းပါေပမဲ့ ႏွစ္ခုက ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ထူးျပီး နာက်င္တာကို Dyspareunia ေခၚတယ္။ ထူးျပီး နာတယ္လို႔ ေျပာရတာက ပဌမဆံုး အၾကိမ္ ဆက္ဆံရင္ နာက်င္မႈခံစားရတာမ်ိဳးက ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ ကုိယ္ခႏၶာ အရြယ္အစား မတူသူေတြ ဆက္ဆံတဲ့အခါ၊ အထူး သတိမျပဳရင္ နာတတ္တယ္။ အရင္က မနာဘူးေပမဲ့ အခုမွ နာလာတာက ထူးလာတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
ေမးခြန္းမွာ ပါသလိုမ်ိဳးျဖစ္တာကေတာ့ အေျခခံ ေရာဂါတခုခုေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတဲ့ လကၡဏာတခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးကေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းတေနရာမွာ ပိုးတမ်ိဳးမ်ိဳး၀င္ေနတာေၾကာင့္ အျဖဴ (ညိဳညစ္ညစ္) ဆင္းတာျဖစ္ျပီး၊ နာက်င္တာကပါ ဆက္ျဖစ္လာေစတယ္။
ပိုး၀င္တာကို Infection ေခၚတယ္။ ပိုးေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး။ Candidiasis, Chlamydia, Trichomonous ေတြျဖစ္တယ္။ အျဖဴဆင္းတာလို႔ သာမန္ေခၚၾကေပမဲ့ အေရာင္က အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ အျဖဴ၊ မီးခိုးေရာင္၊ အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ အနီ၊ ညိဳတယ္ဆိုရင္ ေသြးနဲ႔ေရာေနလို႔ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဆင္းတာသာမက ယားတာနဲ႔ပါ တြဲတတ္တယ္။ နံတာလည္း ရွိတတ္တယ္။ ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးအမ်ိဳးအစားအေပၚ မူတည္တယ္။ အျပစ္-အက်ဲလည္း မတူဘူး။ ေနာက္ဆက္တြဲ Pelvic inflammatory disease တင္ပါးဆံုတြင္း အဂၤါေတြ ေရာင္တာ ျဖစ္လာေစတတ္တယ္။ ဒီအဆင့္မွာလည္း နာတယ္။
ေဆးကုတာလည္း မခက္လွပါ။ Leucorrhoea, Vaginal Discharge ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ အျဖဴဆင္းျခင္း၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ျပည့္မွဖတ္ပါ (၁၅) မွာပါတယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဒီစာေရးတဲ့ေန႔မွာဘဲ လူနာတေယာက္ လာျပတယ္။ ဗမာျပည္က ထြက္လာတာ မၾကာေသးဘူး။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၅ ႏွစ္၊ ကေလးမရွိ၊ အျဖဴဆင္း၊ သားအိမ္နာ။ ေမးၾကည့္ေတာ့မွ အိမ္ေထာင္နဲ႔ ေနရင္လည္း နာတယ္။ ေမြးလမ္းကို စမ္းေတာ့ ဆီးစပ္ေနရာ ႏွစ္ဖက္မွာ နာတယ္။ သူ႔မွာ ေမြးလမ္းအဂၤါေတြ ေရာင္တာ ၾကာေနလို႔ သားအိမ္ျပြန္ က်ဥ္း-ပိတ္တာေၾကာင့္ ကေလးမရႏိုင္တာပါ ျဖစ္လာေစတယ္။
ပိုး၀င္တာလို ရုပ္ပိုင္း အေျခအေနေၾကာင့္ သာမက စိတ္ပိုင္းေၾကာင့္ပါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံရတာ၊ ခံရဘူးတာ၊ အေဖၚကို စိတ္ဆိုးေနတာ၊ ဒီလို ဆက္ဆံလိုက္ရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္လာမွာကို ေသာကေရာက္ေနတာ။
Vaginismus ဆုိတဲ့ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေဘးက ၾကြက္သားေတြ စိတ္အလိုမပါဘဲ၊ လႈတ္ရွားလို႔ေၾကာင့္ နာတာမ်ိဳးလဲ ရွိေသးတယ္။ ပံုမွန္ထြက္လာရမဲ့ စိုစြပ္ေစတဲ့အရည္ Vaginal lubrication နည္းရင္လည္း နာေစတယ္။ ဒါမ်ိဳးက ေသြးဆံုးသူေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ငယ္သူေတြမွာေတာ့ စိတ္မပါဘဲ ဆက္ဆံလို႔ အရည္ထြက္နည္းျပီး နာတာ။ စံုေအာင္ ေျပာရရင္ ဆိုင္ရာေနရာမွာ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရေနလို႔လည္း နာႏိုင္တာဘဲ။ ဆိုပါစို႔ Episiotomy ေမြးလမ္းေၾကာင္းခ်ဲ႕ ေမြးဖြါးအျပီး။
ေမြးလမ္း မဟုတ္ဘဲ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္တာ၊ STD လိင္ကေန ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြေၾကာင့္ပါ နာတတ္ေသးတယ္။ ပဋိဇီဝေဆးနဲ႔ ကုရတယ္။ တျခား အျဖစ္နည္းတာေတြက Ovarian Cyst မ်ိဳးဥအိမ္အလံုး၊ Endometriosis ဆိုတဲ့ သားအိမ္ အတြင္းလႊာက (ဆဲလ္) မ်ိဳးေတြက တျခား ေနရာေတြမွာ ေရာက္ေနတဲ့ေရာဂါ။ Cancer ကင္ဆာ၊ Xerosis ေသြးဆံုးျပီး ေမြးလမ္းက်ဥ္း ေရာဂါ၊ သားအိမ္ထဲ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တာ၊ တင္ပါးဆံုတြင္း ေသြးျပန္ေၾကာထံုးတာ။ ေနာက္ျပီး Condom (ကြန္ဒြန္)၊ အမ်ိဳးသမီးသံုး Diaphragm (ဒိုင္ယာဖရမ္)၊ Spermicide သုတ္ပိုးေသေဆးကို မတည့္တာ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။
ေမြးရာပါ (ဗဂ်ိဳင္းနာ) မွာ ထူးေနသူေတြလည္း ရွိတတ္တယ္။ Vaginal septum ေခၚတဲ့ ေမြးလမ္းက အကန္႔ ပါေနလို႔ Double vagina ႏွစ္ခန္း ျဖစ္ေနတာ။ အပ်ိဳေျမွးမွာပါ ျပႆနာ ရွိေနတတ္တယ္။ Imperforate hymen လံုး၀ ပိတ္ေနတာ၊ Microperforate hymen ပိတ္သေလာက္ ျဖစ္ေနတာ၊ Rigid hymen တင္းေတာင့္ေနတဲ့ အပ်ိဳေျမွး၊ Septate hymen တေနရာမွာ ထူေနလို႔ ႏွစ္ခြလို ျဖစ္ေနတာ။ ဒီလိုအမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ဆက္ဆံတဲ့အခါ နာမယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ရင္ ေကာင္းသြားတယ္။
Vulvar vestibulitis ဆိုတဲ့ ရွားရွားပါပါးေရာဂါတခု ရွိေသးတယ္။ အဂၤါအ၀ ေနရာမွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာေတြက ထူျပီး နာတာကို မခံႏိုင္ျဖစ္ေနတာ။ နဲနဲထိတာနဲ႔ နာတယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ တျခားေနရာေတြ နာေနတာ ရွိတတ္တယ္။ ဒီလိုလူနာကို ကုသရတာလည္း လက္၀င္တယ္။ အနာ-အေရာင္ သက္သာေစတဲ့ လိမ္းေဆး၊ စားေဆးေတြနဲ႔ မရရင္ စိတ္ကိုျပဳျပင္ေဆး Antidepressants နဲ႔ Anticonvulsants တက္တာ သက္သာေဆးေတြကိုပါ နည္းနည္းစီ ေပးရတယ္။
နာတာက အ၀င္၀၊ အထဲနဲ႔ ဟိုထိပ္မွာ ဆိုတဲ့ေနရာ နာတာ မတူတတ္ဘူး။ အတြင္းပိုင္းထိပ္မွာ နာတာမ်ိဳးက သားအိမ္၊ သားအိမ္၀၊ သားအိမ္ျပြန္ ေရာင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္။ နာတာကလည္း နဲနဲ နဲ႔ မ်ားမ်ား မတူၾကဘူး။ နာလာလို႔ ဆက္ဆံေနရင္း စိတ္အာရံု ေျပာင္းသြားေစတယ္။ ေမးလာသူလိုဘဲ စိုးရိမ္စိတ္ ၀င္လာမယ္။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။
အေပၚယံေနရာ နာတာမ်ိဳးနဲ႔ ေသြးဆံုးသူေတြအတြက္ Water-based lubricants (KY Jelley) ေခ်ာဆီ သံုးႏိုင္တယ္။ ထံုေဆးကိုလည္း သံုးႏိုင္တယ္။ Xylocaine, Lignocaine ထိုးေဆး၊ ညွစ္ဘူး၊ ပန္းေဆးဆိုျပီး လာတယ္။ အသင့္ဆံုးက Xylocaine 2%, 5% (ဂ်ယ္လီ) ျဖစ္ပါတယ္။ ၅ မိနစ္ေနရင္ ထံုလာပါမယ္။ မိနစ္ ၃ဝ ေလာက္ခံတယ္။
အတြင္းဘက္ေနရာက နာတာဆိုရင္ ဆက္ဆံတဲ့ အေနအထားေျပာင္းတာက ေယဘူယ်သေဘာ အေထာက္အကူျပဳမယ္။ ျဖစ္ေစတ့ဲ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း ကုသရမွာပါ။ ဥပမာ Infections ရွိရင္ Antibiotics, Antifungal drugs ပဋိဇီဝေဆးေတြ ေပးရမယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္ျဖစ္သူေတြကို Estrogen cream ထည့္ေစရတယ္။ Cysts or abscesses အနာ၊ အလံုးရွိရင္၊ Congenital abnormality ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ရွိေနရင္၊ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ ေပးရမယ္။ Prolapse of the uterus သားအိမ္က် ေနရင္ Pessary ထည့္တာနဲ႔ ခြဲစိတ္တာလုပ္ရမယ္။
ေလ့က်င့္ခန္းေတြ Pelvic muscle relaxation exercises, yoga, general relaxation exercises ေတြနဲ႔ပါ ကူေပးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားက Psychotherapy and sex therapy စိတ္ပိုင္းကုသတာ လိုခ်င္လိုမယ္။ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ေခါင္းစဥ္ပါ စာေတြကိုလည္း ဖတ္ေစခ်င္တယ္။
Leucorrhoea, Vaginal Discharge ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ အျဖဴဆင္းျခင္း
Q and A White discharge PV ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ အၿဖဴဆင္းၿခင္း အေမး-အေျဖ
Dryness of Vagina ဟိုေနရာမွာ ေျခာက္ေနတာ
Sexually Transmitted Diseases (STDs) လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ေသာ ေရာဂါမ်ား
Dr. တင့္ေဆြ
၁၁-၇-၂၀၁၀
Thursday, May 13, 2010
C-Box အေမးအေျဖ (၂)
29 Apr 10, 03:29
maminge: i want to know hepatitics C in detail. pls explain in a post.
အေျဖ။ ။ Hepatitis C အေၾကာင္း ပို႔စ္တင္ၿပီးသား ရွိပါတယ္။ Hapatitis C အေၾကာင္း ပို႔စ္ႏွစ္ခုကို ဒီေနရာ http://health.ngoinmyanmar.org/search/label/Hepatitis%20C မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
30 Apr 10, 05:48
ကိုမ်ိဳး: လင္မယားၾကားမွာ oral sex ကသင့္ေတာ္ပါသလားဆရာ...ဆုိးက်ိဳးရိွနိုင္ပါသလားဆရာ
ေျဖ။ ။ Oral Sex အေၾကာင္းကို Side bar ရွိ Labels ေအာက္က Reproductive Health ေခါင္းစဥ္ေအာက္ကမွာ ေဒါက္တာ တင့္ေဆြတင္ထားတဲ့ ပို႔စ္ http://health.ngoinmyanmar.org/2010/01/oral-practice.html မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က C-Box မွာ စာဖတ္သူ ခ်စ္ခ်စ္က ေမးၿပီး ေဒါက္တာဇိ၀ကက ေျဖေပးထားတာကိုလည္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ရပါတယ္။
26 Apr 10, 00:30
ခ်စ္ခ်စ္: ေယာက်ာ္း သုတ္ရည္ေတြ ပါးစပ္ထဲ၀င္သြားမိရင္ ဘာျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာ
27 Apr 10, 11:23
ဇီ၀က (ေဆး-၂): to ခ်စ္ခ်စ္, သုတ္ရည္ ပါးစပ္ထဲ၀င္လို႕ ဘာမွ မျဖစ္ပါ။
ဒီေတာ့ အေမးနဲ႔ အေျဖအရ Oral Sex နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာေတာ့ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ သင့္ေတာ္မေတာ္ ဆိုတာကေတာ့ ကာရကံရွင္ႏွစ္ဦး သေဘာတူညီမႈ ရွိမရွိႏွင့္သာ ဆိုင္ပါတယ္။ သို႔ေပမဲ့ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ ဘက္တီးရီးယားေတြရဲ့ ေပ်ာ္ေမြ႔ရာ စံအိမ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘက္တီးရီးယားေတြဟာ အမ်ိဳးသားလိင္တံ အပါအ၀င္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ အေရျပားမွ အဆက္မျပတ္ ထြက္ေနပါတယ္။ Oral Sex ကို အသံုးျပဳခ်ိန္မွာ အကယ္၍ ပါးစပ္ကုိ အသံုးျပဳသူဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ Defend Mechanisms လို႔ေခၚတဲ့ ခုခံႏိုင္တဲ့အား နည္းေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္ေနရင္ ေရာဂါရဖို႔ သိပ္ကိုလြယ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အမ်ိဳးသားလိင္တံဟာ သန္႔ရွင္းဖို႔ႏွင့္ အသံုးျပဳသူရဲ့ပါးစပ္မွာ အနာအဆာမရွိဖို႔ေတာ့ အထူး လိုအပ္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးက Oral Sex ကို အသံုးျပဳရင္Condone ကိုအသံုးျပဳပါက အႏၶရာယ္ အကင္းဆံုး ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အၾကံျပဳပါတယ္။
30 Apr 10, 09:55
khunmyominoo: ၀မ္းခဏခဏခ်ဳပ္တတ္လို ့ပါဆရာ။ ညြန္ၾကားေပးပါ ခင္ဗ်ား။
ေျဖ။ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္တာဟာ စားတဲ့အစာအစာထဲမွာ အမွ်င္ဓါတ္ျဖစ္တဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ အသီးႏွံနဲ႔တို႔ကို လံုေလာက္စြာ မစားျခင္းႏွင့္ ေရကိုလံုေလာက္စြာ မေသာက္ျခင္း ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္အထိ စားသင့္တယ္ဆိုတာ Labels ေအာက္က Nutritions ေခါင္းစဥ္ http://health.ngoinmyanmar.org/search/label/Nutrition ေအာက္မွာ ကၽြန္မ (Nge Naing) တင္ထားတဲ့ အာဟာရနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပို႔စ္ ၄ ခုရွိပါတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဘယ္ေလာက္အထိ စားသံုးသင့္တယ္ဆိုတာ သိခ်င္ရင္ အဲဒီေအာက္မွာ က်န္းမာစြာ အသက္ရွင္ ရပ္တည္နိုင္ရန္အတြက္ ေန႔စဥ္စားသံုးရန္ လိုအပ္ေသာ အစာပမာဏ ဆိုတဲ့ ပို႔စ္ထဲမွာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အျပင္ ဘယ္အစာအမ်ိဳးအစားကို ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား စားေသာက္ရမယ္ဆုိတာ အကုန္ပါပါတယ္။ တျခားပို႔စ္ေတြမွာေတာ့ ဘယ္လို ေနထိုင္ စားေသာက္ရမယ္ဆိုတာ အေသးစိတ္ရွိပါတယ္။
30 Apr 10, 15:12
ေနေန: ကိုယ္၀န္ရိွတုန္းမ်ားမ်ားဆက္ဆံရင္ မိန္းကေလးရျပီး နဲနဲသာဆက္ဆံမယ္ဆိုရင္ ေယာက်္လားေလးရတယ္ဆိုတာဟုတ္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ လံုး၀မဟုတ္ပါ၊ ဘာမွလည္း မဆိုင္ပါ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခါစနဲ႔ ေမြးခါနီးတလမွာ လိင္ဆက္ဆံမႈကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ကာလဆိုတာ မမ်ိဳးဥနဲ႔ ဖိုသုတ္ေကာင္တို႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး ျဖစ္တည္လာတဲ့ သေႏၶသားႀကီးထြားတဲ့ ကာလျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ တလတခါ မ်ိဳးဥေၾကြၿပီး ဓမၼတာေသြးေပၚတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးဟာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ မ်ိဳးဥ မေၾကြပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ဖိုမ ဆက္ဆံျခင္းဟာ သေႏၶသား ထပ္ရစရာ အေၾကာင္းမရွိသလို ရွိၿပီးသား သေႏၶသားကိုလည္း က်ား၊ မ မေျပာင္းေစႏိုင္ပါဘူး။ သားေယာက္်ားေလး ရျခင္း၊ သမီးမိန္းကေလး ရျခင္းဆိုတာဟာလည္း လိင္ဆက္ဆံသည့္ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခားနဲ႔လည္းမဆိုင္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔လည္း လံုး၀မသက္ဆိုင္ဘဲ အမ်ိဳးသားဆီကလာတဲ့ခရိုမုဇုန္း အမ်ိဳးအစား အေပၚမွာသာ မူတည္ပါတယ္။
လူသား ဆဲလ္တခုမွာ မ်ိဳးရိုိးဗီဇကို သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ခရိုမိုဇုန္း ၂၃ စံု (၄၆ ခု) ရွိၿပီး ေနာက္ဆံုး (သို႔) ၂၃ စံုေျမွာက္ ခရိုမိုဇုန္းက ေမြးလာမည့္ ကေလးရဲ့ က်ား မ လကၡဏာ ကို ေဖၚေဆာင္ပါတယ္။ X ႏွင့္ Y ဆိုၿပီး က်ား၊ မ ခရိုမိုဇုန္း ႏွစ္မ်ိဳး ရွိသည့္အနက္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ X ခရိုမိုဇုန္းပဲ ရွိၿပီး အမ်ဳိးသားက X ႏွင့္ Y ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဖိုႏွင့္မ ေပါင္းစပ္ၿပီး မ်ိဳးပြား ရာမွာ ပထမ ဦးဆံုး သက္ရွိဆဲလ္ Gamete ကိုဖြဲ႔စည္းတဲ့အခါ အမ်ိဳးသမီးက X ခရိုမိုဇုန္းကိုပဲ ထုတ္ေပးႏိုင္ၿပီး ဒီ X ခရိုမိုဇုန္းႏွင့္ ေပါင္္းစပ္ဖို႔ အမ်ိဳးသားဆီမွ X ခရိုမုိဇုန္းကိုပဲ ရပါက (X နဲ႔ X ေပါင္းၿပီး) သမီး မိန္းကေလး ကို ရရွိမွာျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားဆီက Y ခရိုမိုဇုန္း ကို ရရွိပါက (X နဲ႔ Yေပါင္းၿပီး ) သား ေယာက္်ားေလး ကို ရရွိပါတယ္။
30 Apr 10, 15:17
မင္းမင္း: မာစတာဘီးရွင္းကို တစ္ပတ္ဘယ္ႏွစ္ခါလုပ္သင့္သလဲဆရာ affect ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား ေမးရတာလဲအားနာပါတယ္။
ေျဖ။ ။ ဒီေမးခြန္းကေတာ့ လုပ္သင့္တဲ့ အႀကိမ္အေရအတြက္ကေတာ့ ျပဳလုပ္သူရဲ့ ဆႏၵအာသီသနဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္။ Affect ျဖစ္ႏိုင္မႏိုင္ဆိုတာက သန္႔ရွင္းမႈေတာ့ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ Masturbation (မိမိဖါသာ အာသာေျဖျခင္း) ကို စြဲစြဲလန္းလန္းနဲ႔ အလြန္အကၽြံ ျပဳလုပ္သူဟာ စြဲတတ္ၿပီး မိမိ အိမ္ေထာင္ရက္သား က်တဲ့အခ်ိန္ အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႔ ဆက္ခံရာမွာ စိတ္၀င္စားမႈ အားနည္းသြားၿပီး မိမိအက်င့္ေဟာင္း ျဖစ္တဲ့ Masturbation ကိုပဲ စြဲေနတတ္တယ္လို႔ အိမ္ေထာင္ဘက္နဲ႔ အဆင္မေျပျဖစ္တာမ်ိုး ရွိတတ္တယ္လို႔ ျမန္မာဆရာ၀န္တဦး ေရးတဲ့စာအုပ္ တအုပ္မွာ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ေဒါက္တာ တင့္ေဆြ ေရးတဲ့ ပို႔စ္ကို ဒီဘေလာ့ဂ္က http://health.ngoinmyanmar.org/2010/01/blog-post.html မွာ တင္ထားတာ ရွိပါတယ္။
3 May 10, 03:23
7even: သုတ္လြတ္တာ အရမ္းျမန္ေနတာ ဘယ္လိုလုပ္ကမလဲ။
သုတ္လႊတ္ေစာျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါက္တာ ဇိ၀ကတင္ထားတဲ့ပို႔စ္ကို ဒီေနရာမွာ (http://health.ngoinmyanmar.org/2009/12/premature-ejaculation.html) မွာ သြားဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ Reproductive Health ေအာက္က ေဒါက္တာတင့္ေဆြေရးတဲ ေဒါက္တာ တင့္ေဆြရဲ့ http://health.ngoinmyanmar.org/2010/04/blog-post_16.html ဒီပို႔စ္နဲ႔လည္း အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။ ႏွစ္ခုစလံုးကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါ။
3 May 10, 05:38
mayjuly: ဆိုးက်ိဳးအနည္းဆံုးရွိတဲ့ကိုယ္၀န္တားေဆးအေၾကာင္းမ်ားသိလုိပါတယ္ ။ေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ။ ။ Reproductive Health ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ သေႏၵတားနည္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပို႔စ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
(၁) ေဒါက္တာ တင့္ေဆြေရးတဲ့ http://health.ngoinmyanmar.org/2009/08/blog-post_23.html
၂။ ေဒါက္တာ byakga ေရးတဲ့ http://health.ngoinmyanmar.org/2009/03/blog-post.html
၃။ ေဒါက္တာ စိုးထက္ရဲ့ ကိုယ္၀န္တားဆီးျခင္း နည္းလမ္းမ်ား http://health.ngoinmyanmar.org/2008/12/contraception-choices.html
၄။ ေဒါက္တာ ရဲမြန္ရဲ့ အမ်ိဳးသား သားဆက္ျခားနည္းအေၾကာင္း မိတ္ဆက္ http://health.ngoinmyanmar.org/2009/03/introduction-to-newer-male.html
၅။ KoGyithu ရဲ့ အေရးေပၚ သားဆက္ျခားနည္း http://health.ngoinmyanmar.org/2008/11/blog-post_4612.html အဲဒီ ပို႔စ္ေတြအထဲမွာ အေသးစိတ္ရွိပါတယ္။ Mayjuly အေနနဲ႔ မိမိဖါသာသာ ႀကိဳက္တာ ေရြးယူေတာ့။ ကၽြန္မကေတာ့ သားဆက္ျခားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြကပဲ အနစ္နာခံလာရေတာ့ ေဒါက္တာ ရဲမြန္ေရးတဲ့ အမ်ိဳးသား သားဆက္ျခားနည္းကို အႀကိဳက္ဆံုးပါပဲ။
4 May 10, 04:32
khine: ဆရာ..ေလးဘက္နာေရာဂါေၾကာင္းသိခ်င္ပါတယ္..အၿမဲတမ္းအဆစ္ေတြနာ ေနပါတယ္.. joint ေတြကလည္းကိုက္ပါတယ္..အေရၿပားေအာက္နာေနတယ္လို႔ခံစားရပါတယ္။
ေျဖ။ ။ ေလးဘက္နာ အေၾကာင္း ေဒါက္တာ ၀င္းသိန္း ေ၇းထားတာ http://health.ngoinmyanmar.org/2008/02/group-beta-haemolytic-streptococcus.html မွာ ရွိပါတယ္။ http://health.ngoinmyanmar.org/search/label/Musculoskeletal%20system ေအာက္က ပို႔စ္တခ်ိဳ႔ကိုလည္း ဖတ္ၾကည့္ပါ။
5 May 10, 05:28
ဖိုးထိန္: ေမးစရာေလးရွိလို႕ပါခင္ဗ်ာ။ ေသြးက်ဲတဲ့ေရာဂါျဖစ္ေနတာ..ေဆးရုံကဆ င္းျပီးေတာ့ေဆးေတြေသာက္ေနရတယ္။ အဲဒါေဆးအရွိန္နဲ႕ကေလး ကအရမ္း၀လာတယ္(အရင္ကကေလးကပိန္ပိန္ေလးပါ)။ သိခ်င္တာကေဆ းေသာက္တာရပ္လုိက္ရင္ နဂုိအတိုင္းျပန္ျဖစ္ပါ့မလား ဆုိတာ၊ : ျပီးေတာ့အဲဒီေရာဂါက လုံး၀ေပ်ာက္္ကင္း ႏုိင္လားဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ေျဖၾကားေပးပါလားခင္ဗ်ာ။
ေျဖ။ ။ ေသြးက်ဲတာနဲ႔ ေသြးပ်စ္ခဲတာ ႏွစ္ခုစလံုးက ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ Chemical ေတြ မမွ်တလို႔ ျဖစ္ႏိုင္သလို ေသြးထြက္လြန္ျခင္း၊ ေသြးယိုစီးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ Clotting Factor ေခၚ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ အင္ဇိုင္းေတြ ပံုမွန္ထက္ ပိုနည္းေနလို႔လဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ခန္႔မွန္းရံုနဲ႔ မသိႏိုင္ပဲ ေသြးစစ္ၿပီး ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ အားလံုးကို ေရတြက္ျခင္း (Full blood Count) ႏွင့္ Clotting Factors ေတြရဲ့ အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီးမွ သိႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြ မမွ်မတ ျဖစ္ေနရင္ မွ်တေအာင္ ကုသရမယ္။ အဲဒီေရာဂါဟာ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္။ အခု ဆရာ၀န္ ေပးထားတဲ့ေဆးကို သံုးစြဲရင္း ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ကုသေပးေနတဲ့ ဆရာ၀န္ကပဲ လူနာရဲ့ အေျခအေနကို အသိဆံုး ျဖစ္ႏိုင္လို႔ အဲဒီဆရာ၀န္နဲ႔ပဲ တိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။ ေသြးပ်စ္လြန္းျခင္းႏွင့္ က်ဲလြန္းျခင္း ႏွစ္ခုစလံုးက အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အတြက္ ဆရာ၀န္ကို မျဖစ္မေန အသိေပးၿပီး ဆရာ၀န္ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းသာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ကိုပဲ အာၾကံျပဳပါတယ္။ မိမိ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနတဲ့ ဆရာ၀န္ကို ေမးခြန္းေမးဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အားမနာပါနဲ႔။ ဆရာ၀န္ဆိုတာ ေဆးကုေပးဖို႔ သက္သက္မဟုတ္ပါဘူး လူနာ သိခ်င္တာကို နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပဖို႔အတြက္လည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။
5 May 10, 06:20
ကိုလင္း: မိန္းမခ်င္းဆက္ဆံတဲ့အခါ ဘာေရာဂါေတြကူးစက္နိဳင္ပါသလဲ... မိန္းမေတြမွာလည္းအာသာေျဖတယ္ဆိုတာမ်ိဳးကိုလုပ္ခဲ့ မည္သို႕အက်ိဳးယုတ္တာေတြကိုခံစားရပါသလဲ။ မိန္းမအေၾကာင္းမ်ားလည္းေရးေစခ်င္ပါတယ္..
ေျဖ။ ။ လိင္တူဆက္ဆံတာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေစ အမ်ိဳးသားျဖစ္ေစ ေရာဂါရွိရင္ ကူးစက္ႏိုင္တာခ်င္းကေတာ့ အတူတူပါပဲ။ အာသာေျဖတာလည္း အတူတူပါပဲ ဘာမွ မကြာပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ ဆီးလမ္းေၾကာင္းက သိပ္ကို တိုလြန္းတဲ့အတြက္ မသန္႔ရွင္းပါက ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲ ပိုး၀င္ႏိုင္တဲ့ အႏၱရယ္ အမ်ိဳးသမီးမွာ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါကလြဲရင္ က်န္တာ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ေရာဂါကူးစက္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ အာသာေျဖရာမွာ ျဖစ္ေစ သေဘာသဘာ၀ ဘာမွ မကြာပါဘူး။ လိင္ေၾကာင့္ ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါအေၾကာင္းကုိ http://health.ngoinmyanmar.org/2010/02/stds.html မွာ ဖတ္ရႈ ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိဖါသာ အာသာေျဖျခင္း အေၾကာင္းကိုေတာ့ http://health.ngoinmyanmar.org/2010/01/blog-post.html မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
11 May 10, 09:47
ကိုကို: ဆရာကိူတစ္ခုေမးခ်င္ပါတယ္။ မီန္းမမွာ ရာသီမလာတာ တစ္ပတ္ရိွပါျပီ ေကသီပန္ေဆးကိုလည္းေသာက္ပါတယ္။ ဘာမ်ားျဖစ္လို႔ပါလဲ။ကိုယ္၀န္ ရတာပါလား။
ေျဖ။ ။ တပတ္တည္းနဲ႔ေတာ့ ကိုယ္၀န္ရတာ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မွာပါ။ တလခန္႔ မလာဘဲ ရွိေနမွ ဆရာ၀န္နဲ႔ စစ္ေဆးအတည္ျပဳ သင့္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ရတဲ့ အမ်ိဳးမီးတေယာက္ရဲ့ လကၡဏာေတြ ေျပာင္းတာ ကၽြန္မတင္ထားတဲ ့ (http://health.ngoinmyanmar.org/2008/07/gestional-deabetes.html ) မွာ ရွိပါတယ္။ ပို႔စ္က ဆီးခ်ိဳနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ပို႔စ္ျဖစ္လို႔ Gestation (ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း) ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ အေသးေအာက္မွာပဲ ၾကည့္ပါ။
4 May 10, 11:33
thuratun: sayarma , khin byar aku lo a pu chain a yan myint nay tae yar thi hmar bae lo yaw gar tawe phit taaku lo yarthi u tu a yan puu tae a twat bar yaw gar tawe phit tat lae so tar ko thi chin par (ဆရာမ ခင္ဗ်ား၊ အခုလို အပူခ်ိန္ အရမ္းျမင့္ေနတဲ့ ရာသီမွာ ဘယ္လိုေရာဂါေတြ ျဖစ္တတ္သလို၊ ရာသီဥတု အရမ္းပူတဲ့အတြက္ ဘာေရာဂါေတြ ျဖစ္တတ္လဲ ဆိုတာကို သိခ်င္ပါတယ္။)
ေျဖ။ ။ လူခႏၶာကိုယ္အတြင္းအျပင္၊ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လူေတြ စားသံုးေနတဲ့ အစားအစာေတြမွာ ဘက္တီးရီးယားေတြ အျမဲတမ္း ရွင္သန္ေနတပါတယ္။ ရာသီဥတု ပူတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပင္ပမွာ ဘက္တီးရီးယားပြားႏႈန္းက သာမန္အခ်ိန္ထက္ အမ်ားႀကီးျမန္ပါတယ္။ ပူတဲ့ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္က ေခၽြးေတြအရမ္းထြက္ၿပီး ေခၽြးနဲ႔အတူ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ေရဓါတ္၊ သတၱဳုဓါတ္ေတြ ဆံုးရႈံုးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေခၽြးနဲ႔အတူ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ဘက္တီးရီးယားေတြ အဆက္မျပတ္ထြက္ေနပါတယ္။ သာမန္ အေျခအေနမွာ ကိုယ္ခံအား ေကာင္းေနလို႔ စားစရာတခုကို ဒီအတိုင္း လက္မေဆးဘဲ ေကာက္စားလိုက္လို႔ ဘာျပႆနာမွ မရွိႏိုင္ေပမဲ့ အပူမ်ားတဲ့အခ်ိန္မွာ အေရျပားကထြက္ၿပီး လက္မွာ ကပ္ေနတဲ့ ပိုးမႊားေတြက သာမန္အေျခအေနထက္ ပိုမ်ားေနတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေရဓါတ္နဲ႔ သတၱဳဓါတ္ေတြ ဆံုးရႈံုးထားလို႔ ကိုယ္ခံအားကလည္း နည္းေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေတာ့ ပိုးပါသြားတဲ့ အစားအစာဟာ ေရာဂါရဖို႔ သိပ္ကိုလြယ္ပါတယ္။ ၀မ္းေလွ်ာ၊ ၀မ္းကိုက္ ပ်ိဳ႔အန္တာေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အဲဒီကတဆင့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ေရနဲ႔ သတၱဳဓါတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈအား လံုး၀က်ဆင္းလို႔ ကိုယ္အပူအခ်ိန္ကို ပံုမွန္အတိုင္း မထိန္းႏိုင္ဘဲ ေအးလြန္းျခင္း၊ ပူလြန္းျခင္း ျဖစ္ကာ အသက္ဆံုးရႈံးေစႏိုင္တဲ့အထိ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပူလြန္းတဲ့အခ်ိန္မွာ အစာေရစာကို လံုေလာက္မွ်တေအာင္ စားသံုးၿပီး တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမႈ ရွိဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ (ေမးခြန္းကို ျမန္မာလို ဘာသာျပန္ေပးတဲ့ Anonymous ကို အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။)
က်န္းမာစြာ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ ႏိုင္ၾကပါေစ။
Posts
