၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းႏွင့္အမွ်င္ဓါတ္

၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းႏွင့္အမွ်င္ဓါတ္

၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းဆိုတဲ့ အရာကို လူတိုင္း ေတြ႔ၾကံဳဖူးပါလိမ့္မယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ေစတဲ့အေၾကာင္းအရာ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့အ နက္က ေရဓါတ္နည္းၿခင္းနဲ႔ အမွ်င္ဓါတ္နည္းၿခင္းေၾကာင့္ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းၿဖစ္တာ အမ်ားဆံုးပါပဲ ။ တခ်ိဳ႔ဆိုရင္ ၀မ္းခ်ဳပ္ တဲ့အတြက္ ကိုယ္လက္မအီမသာၿဖစ္ၿပီး ေခါင္းေတြအံု ေခါင္းေတြကိုက္တဲ့အထိေတာင္ ခံစားရေလ့ရွိပါတယ္ ။ ၀မ္း ခ်ဳပ္ၿခင္း ကို constipation အၿပင္ costiveness , dyschezia , dyssynergic defaecation စသၿဖင့္ လည္း ေခၚၾကပါေသးတယ္ ။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာကေတာ့ bowel moments (အူလႈပ္ရွားၿခင္း ၊ က်င္ၾကီးစြန္႔ၿခင္း) ဟာ ခက္ ခဲေန ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းဆိုတာ အၿဖစ္မ်ားတဲ့ ၀မ္းသြားေနစဥ္ နာက်င္ၿခင္း ( painful defecation) ပဲၿဖစ္ ပါတယ္ ။ အရမ္းကို ၀မ္းခ်ဳပ္ေနၿပီးဆိုရင္ေတာ့ obstipation (ေလႏွင့္၀မ္းလံုး၀မသြားႏုိင္ၿခင္း ) fecal impaction ( ၀မ္းလံုး၀မသြားပဲ ပိတ္ဆို႔ၿခင္း ) စသည္တို႔ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။

လူဦးေရရဲ႕ ပ်မ္းမွ် ၂ - ၃၀% ေလာက္ဟာ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ခံစားရေလ့ရွိပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ၿဖစ္ပြားေစ တဲ့အ ခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္ ။ အဓိကအားၿဖင့္ ပံုစံ ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ လံုး၀ပိတ္ဆိုးၿပီး ၀မ္းမသြားႏုိင္ၿခင္း ( obstructed defecation ) နဲ႔ အူမ်ားလႈပ္လ်ားမႈ ေလ်ာ့နည္းၿခင္း ေႏွးေကြးၿခင္း ( colonic slow transit , hypomobility ) တို႔ပဲၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ေဆးရံုေတြကုိေရာက္လာတဲ့ လူနာေတြရဲ႕ ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္ဟာ obsturcted defecation ေၾကာင့္ေရာက္ လာတာမ်ားပါတယ္ ။ အူလႈပ္ရွားမႈနည္းၿခင္း ေၾကာင့္ၿဖစ္တဲ့ colonic slow transit constipation ကို ၿဖစ္ေစ တဲ့အရာေတြကေတာ့ အစားအေသာက္ ၊ ေဟာ္မုန္း ၊ ေဆး၀ါးေတြရဲ႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ heavy metal toxicity ေတြ ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူ႔ကို ကုသတဲ့အခါမွာလည္း အစားအေသာက္ပံုစံေၿပာင္းလဲၿခင္း ၊ ၀မ္းေပ်ာ့ေဆး ၊ ၀မ္းခ်ဳေဆးေတာင့္ ၊ ခြဲစိတ္ၿခင္း စသည္တို႔ပါ၀င္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းဆိုတာ လကၡဏာတစ္ ခုသာၿဖစ္ တယ္ ေရာဂါတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး ။ သူ႔ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ကုသခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ၿဖစ္ရတာလဲဆိုတဲ့ cause ကို အရင္ ရွာေဖြဖို႔လိုပါတယ္ ။



၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ထားတာေတြကေတာ့

- အူလႈပ္ရွားမႈ Bowel moment (က်င္ၾကီးစြန္႔ၿခင္း ) ဟာ တစ္ပတ္ကို သံုးၾကိမ္သို႔မဟုတ္ သံုးၾကိမ္ထက္နည္းေနၿခင္း
- ၀မ္းသြားရတာ ခက္ခဲၿခင္း ( ညွစ္ရၿခင္း ၊ စၿမင္းေခၚ အမာမ်ားသြားၿခင္း )
- ၀မ္းသြားၿပီးေသာ္လည္း မၿပီးမၿပည့္စုံသကဲ့သို႔ ခံစားရၿခင္း ၊ ၀မ္းက်န္ေနသလို ခံစားရၿခင္း စသည္တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

ကေလးငယ္ေတြမွာ ၀မ္းသြားတာကေတာ့ formula ႏို႔မႈန္႔ေတြနဲ႔ အစာစာေကၽြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ၿဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ေမြးၿပီး တဲ့အခါမွာ ေမြးကင္းစကေလးငယ္ေတြဟာ ၄ ၾကိမ္ ၅ ၾကိမ္ေလာက္ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ (အရည္သာသာ ) က်င္ၾကီး စြန္႔ေလ့ ရွိပါတယ္ ။ ႏို႔မႈန္႔တိုက္တဲ့ကေလးေတြထက္ မိခင္ႏို႔စို႔တဲ့ကေလးေတြက က်င္ၾကီးစြန္႔ တဲ့အၾကိမ္အေရ အတြက္ ပိုမ်ား ပါတယ္ ။

၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကိုၿဖစ္ေစေသာအခ်က္မ်ား

၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကိုၿဖစ္ေစတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့

- congenital ( ေမြးရာပါ )
- primary ( ပထမအေၾကာင္းအရင္း )
- secondary ( ဒုတိယအေၾကာင္းအရင္း ) စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အၿဖစ္အမ်ားဆံုးကေတာ့ primary ၿဖစ္ၿပီး အသက္အႏၱရာယ္ကို ထိခိုက္ႏုိင္ၿခင္းမရွိပါဘူး ။ အသက္ၾကီးတဲ့လူေတြမွာေတာ့ အမွ်င္ဓါတ္စားသံုးမႈ ေလ်ာ့နည္းၿခင္း ၊ ေရေသာက္ နည္းၿခင္း ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းၿခင္း ၊ ေဆး၀ါးေတြရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ ၊ hypothyroidism နဲ႔ကင္ဆာေရာဂါတို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

၁ ။ Primary

Primary မွာေတာ့ ေၿခာက္လေက်ာ္ေလာက္ထိ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ခံစားရၿပီး ဒါဟာ ေဆး၀ါးေတြ ရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေၾကာင့္လည္းမဟုတ္သလို ၊ ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္လည္းမဟုတ္ပါဘူး ။ ဗိုက္ေအာင့္ဗိုက္ နာၿခင္းလည္းမ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ Irritable bowel syndrome နဲ႔ခြဲၿခားႏုိင္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းရဲ႕ common cause ၿဖစ္ပါတယ္ ။

၂ ။ အစားအေသာက္

အမွ်င္ဓါတ္စားတာနည္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၊ ေရေသာက္တာနည္းတဲ့အတြက္ ၊ အစားအစာ စားတာနည္းတဲ့အတြက္ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းၿဖစ္ရပါတယ္ ။

၃ ။ ေဆး၀ါးမ်ား

ေဆး၀ါးအမ်ားစုမုွာ ၀မ္းခ်ဳပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးပါရွိၾကပါတယ္ ။ ဘာေဆးေတြလဲဆိုေတာ့ Opioids ( အကိုက္ အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ) ၊ ဆီးေဆးမ်ား ၊ စိတ္က်ေရာဂါေပ်ာက္ေဆးမ်ား ၊ ယားယံၿခင္းေပ်ာက္ေသာေဆးမ်ား ၊ ဗိုက္ေအာင့္ေပ်ာက္ေဆးမ်ား ၊ အတက္က်ေဆးမ်ား ၊ အလူမီနီယံပါေသာ အစာအိမ္ေဆးမ်ား စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

၄ ။ Metabolic and Muscular

အင္ဒိုခရိုင္း ၿပႆနာေတြၿဖစ္တဲ့ ကယ္ဆီယမ္မ်ားၿခင္း ၊ သိုင္းရိုက္ ေဟာ္မုန္းနည္းၿခင္း ၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ိဳ နဲ႔ cystic fibrosis ၊ celiac disease စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းတဲ့ မလႈပ္ရွားႏုိင္တဲ့လူေတြမွာ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္း အၿဖစ္မ်ားပါတယ္ ။

၅ ။ စိတ္ေရာဂါဆိုင္ရာ

နာက်င္မႈကို အလြန္အမင္းေၾကာက္ရြ႔႔ံသူမ်ား ၊ လူစုလူေ၀း လူထု နားေနခန္းမ်ားကို ေၾကာက္သူမ်ား ၊ ပ်င္းရိသူမ်ား ဟာလည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ သူေတြၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။

၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ဘယ္လိုကာကြယ္ကုသမလဲ

တခါတခါမွာ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ုကုသတာထက္ ကာကြယ္တာက ပိုလြယ္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို သက္သာေစဖို႔ ပံုမွန္ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ၿပဳလုပ္ရပါမယ္ ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ဖို႔ လိုၿပီး အမွ်င္ဓါတ္အမ်ားၾကီးပါတဲ့ အစားအ စာေတြစားဖို႔လိုပါတယ္ ။ မနက္ေစာေစာ ၀မ္းသြားတဲ့အက်င့္ အိမ္သာ မွန္မွန္တက္ တဲ့အက်င့္ ကိုလည္းေမြး ၿမဴဖို႔လိုပါတယ္ ။ ပံုမွႏ္ ၀မ္းေပ်ာ့ေဆးေတြသံုးစြဲၿခင္းက သိပ္ေတာ့မေကာင္းလွပါဘူး ။ ဘာလို႔လည္း ဆိုေတာ့ က်င္ၾကီး စြန္႔တဲ့အေလ့အထဟာ ၾကာလာရင္ အဲဒီ၀မ္းေပ်ာ့ေဆးေတြအေပၚမွာ တည္မွီလာမွာ ၿဖစ္တဲ့အ တြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Mechanical stimulation အေနနဲ႔ ၀မ္းခ်ဴေဆးလံုး Enemas ကိုလည္း အသံုးၿပဳႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ပလည္း ၀မ္းခ်ဴေဆး လံုးဟာ အစာေဟာင္းအိမ္ ( rectum ) ထဲက မစင္ေတြကိုသာလွ်င္ စြန္႔ထုတ္ေစႏုိင္ၿပီး အစာအိမ္ နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္း Intestinal tract ထဲကိုေတာ့ မေရာက္ရွိႏုိင္ပါဘူး ။

၀မ္းေပ်ာ့ေဆးမွာလည္းအ သံုးမ်ားတာက MOM လို႔ေခၚတဲ့ Milk of Magensia ၿဖစ္ပါတယ္ယ ။ေစ်းသက္သာၿပီး အႏၱရာယ္မ ရွိတာေၾကာင့္ လူသံုးမ်ားပါတယ္ ။ MOM နဲ႔မသက္သာမွသာလွ်င္ ခုနကေၿပာတဲ့ ၀မ္းခ်ဴေဆးလံုး stimulant ေတြ ကိုသံုးသင့္ပါတယ္ ။

အမွ်င္ေတြက ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းကို ဘယ္လိုသက္သာေစသလဲ



အမွ်င္ဓါတ္ Fiber ေတြဟာ အပင္ေတြရဲ႕ အစိတ္အပိုုင္းၿဖစ္ၿပီး အမွ်င္ဓါတ္ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြဟာ အစားအ စာေတြ ကိုစားေသာက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ အစာအိမ္နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္းအတြင္းမွာ က်န္ရွိေနခဲ့ပါတယ္ ။ အမွ်င္ေတြ ဟာ အရာ၀ထၳဳ တစ္ခုတည္းမဟုတ္ပဲ အစုအေ၀းၾကီးတစ္ခုသာလွ်င္ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အမွ်င္မွာ soluble နဲ႔ insoluble ဆိုၿပီး ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ အစာအိမ္နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္းေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ၿဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ဖိုက္ဘာ ၂ မ်ိဳးစလံုး က မရွိမၿဖစ္လိုအပ္ပါတယ္ ။ ေပ်ာ္၀င္ႏုိင္တဲ့ soluble fiber ေတြဟာ သင့္ရဲ႕ မစင္ ထဲမွာ ေရေတြ ကို စိမ့္၀င္ေစၿပီး ေပ်ာ့ေၿပာင္းေစပါတယ္ ။ ဒီေတာ့ အူေတြကေန စြန္႔ထုတ္ရတာ လြယ္ကူသြားပါတယ္ ။ မေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့ fiber ေတြ ကေတာ့ မစင္ေတြရဲ႕ ပံုသ႑ာန္ကိုေၿပာင္းလဲလိုက္ၿပီး အလွ်င္အၿမန္စြန္႔ထုတ္ေစၿခင္းအားၿဖင့္ သင့္ကို ၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့ ခံစားခ်က္ၾကီးကေန လြတ္ကင္းေစမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ Virginia Commonwealth University Health Center in Richmond,Va မွ ဒါရိုက္တာ နဲ႔ ပေရာ္ဖက္ဆာတစ္ဦးၿဖစ္တဲ့ Stephen Bickston က " အမွ်င္ဓါတ္ ပါတဲ့အစားအစာမ်ားမ်ားစားသံုးတဲ့လူေတြဟာ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းနည္းေလ့ရွိတယ္ " လို႔ေၿပာခဲ့ပါတယ္ ။ American Dietetic Association ကေတာ့ အသက္ ၁၉ ႏွစ္မွ ၅၀ အတြင္း အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေန႔စဥ္အစားအေသာက္ထဲမွာ ဖိုက္ဘာ ၂၅ ဂရမ္စားသံုး ရမယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ေယာကၤ်ားေတြကေတာ့အဲဒီအသက္အရြယ္အပိုင္းအၿခားမွာ ၃၈ ဂရမ္စားသံုး ရမယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ငါးဆယ္အထက္ အမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့ ၂၁ ဂရမ္စားသံုးသင့္ၿပီး အမ်ိဳးသားေတြကေတာ့ ၃၀ ဂရမ္စား သံုးသင့္ပါတယ္ ။ Dr.Bickston ညႊန္ၿပခဲ့တာကေတာ့ အေမရိကန္ေတြဟာ ပ်မ္းမွ် တစ္ေန႔ကို ဖိုက္ဘာ အမွ်င္ ဓါတ္ ၁၃ ဂရမ္စားသံုးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ဒါဟာ သတ္မွတ္ထားတာကိုေရာက္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္တဲ့ ။

အမွ်င္ဓါတ္ပါတဲ့ အစားအစာ အမ်ားစုမွာ ဗီတာမင္ သတၱဳဓါတ္ေတြနဲ႔ပါ၀င္ၿပီး အဆီနဲ႔ ကယ္လိုရီေတြေတာ့ နည္းေလ့ ရွိပါတယ္ ။ အမွ်င္ဓါတ္ပါေသာအစားစာေတြကေတာ့

- သစ္သီးမ်ား (သစ္ေတာ္သီး ၊ ပန္းသီး ၊ လိေမၼာ္သီး စသည္ )
- အရြက္မ်ား ( ေဂၚဖီ ၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း ၊ မုန္လာဥ ၊ အာလူး ၊ ဖယံု စသည္)
- ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ စားေတာ္ပဲ ၊ ပဲနီကေလး
- ဂ်ံဳေပါင္မုန္႔ ၊ ဆန္ညိဳ ၊ ဖြဲမႈန္႔ ၊ အုတ္ဂ်ံဳမႈန္႔
- ေနၾကာေစ့ ၊ ေၿမပဲ ၊ မက္မြန္ ၊ သစ္ၾကားသီး စသည္တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ယခုေနာက္ပိုင္းမွာ အမွ်င္ စားတာနည္း တဲ့သူေတြ အတြက္ Ispaghula husk လို႔ေခၚတဲ့ Psyllium လို႔ေခၚတဲ့အပင္တစ္မ်ိဳးကေနထုတ္လုပ္ထားတဲ့ အမွ်င္ၿဖည့္ စြက္ အမႈန္ ႔ေလးေတြ ေစ်းကြက္ထဲ၀င္ေရာက္ေနၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ တစ္ခါေသာက္ရင္ရင္ တစ္ထုပ္လံုး ကို ေရဖန္ ထြက္ထဲ ထည့္ ေမႊေႏွာက္ၿပီးေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္ ။

၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့လူေတြကိုအၾကံေပးလိုတာကေတာ့

၁ ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ ။ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္စတဲ့ အရည္မ်ိဳးစံုေသာက္သံုးဖို႔လိုပါတယ္ ။
၂ ။ အမွ်င္ပါတဲ့ အစားအစာ အမ်ားအၿပား စားသံုးေပးဖို႔လိုပါတယ္ ။
၃ ။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မွန္မွန္ၿပဳလုပ္ပါ ။
၄ ။ ေန႔စဥ္ပံုမွန္၀မ္းသြားတတ္တဲ့အေလ့အက်င့္ကိုေမြးၿမဴပါ ။
၅ ။ စိတ္ဖိစီးမႈကို တတ္ႏုိင္သေလာက္ေလ်ာ့ခ်ပါ ။
၆ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္တာ ရွည္ၾကာေနၿပီ ၊ ၀မ္းေပ်ာ့ေဆးေတြေသာက္တာလည္းမသက္သာဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ၿပသၿပီး ကုသ မႈ ခံယူပါ ။
၇ ။၀မ္းခ်ဳပ္ေစတဲ့အစာေတြၿဖစ္တဲ့ ေကာက္ညွင္း စသည္တို႔ကို ေလ်ာ့စားေပးဖို႔လိုအပ္ပါေၾကာင္း တင္ၿပလိုက္ရပါတယ္ ။

Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Constipation
: http://www.everydayhealth.com/digestive-health/fiber-and-constipation.aspx

သက္တန္႔ခ်ိဳ
25 July 2010

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

ေဖာလစ္အက္ဆစ္အေၾကာင္း

ေဖာလစ္အက္ဆစ္အေၾကာင္း

ေဖာလစ္အက္ဆစ္ကို vitamin B9 (သို႔မဟုတ္) Vitamin Bc , folacin နဲ႔ folate လို႔ လည္းေခၚတြင္ပါတယ္ ။ ေရ မွာ ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့ ဗီတာမင္ ဘီႏိုင္းၿဖစ္ၿပီး pteroyl-L-glutamic acid , pteroyl-L-glutamate နဲ႔ pteroylmonoglutamic acid ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ဟာ ဇီ၀နည္းအရ သူ႔ဘာသာသူ active မၿဖစ္ပါဘူး ။ ဒါေပမယ့္လည္း tetrahydrofolate နဲ႔ အသည္းထဲမွာ dihydrofolic acid အၿဖစ္ေၿပာင္း သြားႏုိင္ၿခင္း က အလြန္ကို အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ဟာ လူ႔ခႏၶာကိုယ္က မ်ားၿပား လွတဲ့ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈေတြအတြက္ မရွိမၿဖစ္ အေရးၾကီးတဲ့အရာ တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ ဟာ ဒီအန္ေအ ေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ၿပဳၿပင္ဖို႔ အတြက္ folate ကိုလိုအပ္ပါတယ္ ။ ဆဲလ္ေတြ ပြားမ်ားဖို႔ ၊ ၾကီးထြားဖို႔ အထူးသၿဖင့္ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ေတြမွာလည္း အထူးလိုအပ္ၿပီး အခ်ိဳ႔ေသာ ကင္ဆာေရာ ဂါေတြမွာ အစာစားၿခင္း တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ေပးၿပန္ပါတယ္ ။ သဘာ၀ folate ေတြအမ်ားအၿပားပါ၀င္တဲ့ သာမန္ အစားအစာေတြဟာကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားႏိုင္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ေတြ႔ရွိခ်က္ ကြဲၿပား မႈေတြကေတာ့ ေသာက္ေဆးေတြမွာ folate ေတြအမ်ားၾကီးပါ၀င္ေနၿခင္းဟာ အခ်ိဳ႔ေသာ ကင္ဆာေတြၿဖစ္ ပြားမႈ ကို အားေပးေစႏုိင္ပါတယ္လို႔ ဆိုၿပန္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း ကေလးေတြနဲ႔ အရြယ္ေရာက္စ လူငယ္ေတြမွာ က်န္းမာတဲ့ ေသြးနီဥေတြထုတ္လုပ္ဖို႔အတြက္ folic acid ကို လိုအပ္ၿပီး ေသြးအားနည္းေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ ပါတယ္ ။

Foate နဲ႔ folic acid ဟာ တကယ္ေတာ့ Latin နာမည္တစ္မ်ိဳးၿဖစ္တဲ့ folium ကေနဆင္းသက္လာတာပါ ။ အဓိပၸါယ္ ကေတာ့ သစ္ရြက္လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ သစ္သီးသစ္ရြက္ေတြနဲ႔ၿပဳလုပ္ထားတဲ့ အစားအစာေတြဟာ ၿပီးၿပည့္စံု တဲ့ dietary source တစ္ခုပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းေနရင္ folate deifciency ၿဖစ္ႏုိင္ၿပီး သာမန္ western diets ေတြမွာေတာ့ ၿဖစ္ေလ့မရွိပါဘူး ။ ေဖာလစ္ေတြ ခ်ိဳ႔ယြင္းေနေပ မယ့္လည္း ၄ လေလာက္ထိ မသိသာႏုိင္ပါဘူး ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ လူရဲ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္ 500-20 000 mcg သိုေလွာင္ထားတဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ခ်ိဳ႔တဲ့ၿခင္းဟာ မ်ား စြာေသာ က်န္းမာေရးၿပႆနာေတြကို ၿဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းတဲ့အရာကေတာ့ သေႏၶသားမွာ neural tube defects ေတြၿဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ခ်ိဳ႔တဲ့ၿခင္းဟာ ၀မ္းသြားၿခင္း ၊ ေသြးအား နည္းေရာ ဂါ ၊ အားနည္းၿခင္း ၊ အသက္ရွဳခက္ခဲၿခင္း ၊ အာရံုေၾကာအားနည္းၿခင္းနဲ႔ ေၿခလက္မ်ားထံုက်င္ၿခင္း (peripheral neuropathy ) တို႔ကိုၿဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ဆိုးက်ိဳးႏွင့္ၿပႆနာမ်ား ၊ သတိ လစ္ၿခင္း ၊ အာရံုေထြၿပားၿခင္း ၊ စိတ္က်ေရာဂါ ၊ လွ်ာ ေရာင္ၿခင္း ၊ အစာအိမ္ႏွင့္ ပါးစပ္အနာမ်ားၿဖစ္ၿခင္း ၊ ေခါင္း ကိုက္ၿခင္း ၊ ရင္တုန္ၿခင္း ၊ ဂဏာမၿငိမ္ၿဖစ္ၿခင္းနဲ႔ အမူအယာပိုင္းဆိုင္ရာ ၿပႆနာ မ်ားၿဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္ ။

Folate ပမာဏ နည္းပါးၿခင္းဟာ homocystenine လို႔ေခၚတဲ့ ၿဒပ္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးစံုပံုၿခင္းကိုၿဖစ္ေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ဒီအန္ေအေတြထုတ္လုပ္ၿခင္းနဲ႔ ၿပဳၿပင္ၿခင္းေတြမွာလည္း ခ်ိဳ႔ယြင္းသြားၿပီး ကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားမႈကို ဦးတည္ေစ ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ (IHD) ရွိသူေတြမွာ ေဖာ လစ္အက္ဆစ္ေတြ အမ်ား အၿပားေသာက္သံုးရင္ေတာ့ ကင္ဆာ ၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္းကို ၿမင့္တက္ေစ ပါတယ္ ။ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ေက်ာ္ လူငယ္ေတြမွာ ေန႔စဥ္ေဖာလစ္အက္ဆစ္ ၁၀၀၀ မိုက္ခရိုဂရမ္လိုအပ္ၿပီး ေမြးကင္းစကေလးငယ္ ၆ လအထိ ကေတာ့ ေန႔စသ္ ၆၅ မိုက္ခရိုဂရမ္လိုအပ္ပါတယ္ ။ ကိုယ္ေဆာင္သည္ေတြမွာေတာ့၈၀၀ မွ ၁၀၀၀ မိုက္ခရို ဂရမ္အထိလိုအပ္ပါတယ္ ။

ေဖာလစ္အက္ဆစ္ကိုဘယ္ေနရာေတြက ရႏုိင္သလဲ ?



ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေတြအမ်ားၾကီးပါ၀င္တဲ့အစားအစာေတြကေတာ့
- ေဒါက္ခြ ( spinach) , ကညႊတ္ ၊ ခါးဥၿဖဴ ၊ တရုတ္မုန္လာစေသာ ဟင္းရြက္မ်ား
- ပဲေၿခာက္ ၊ ပဲစို ၊ ပဲေတာင့္ ၊ ပဲေစ့ ၊ ပဲပင္ႏွင့္ ပဲနီကေလး
- ဥ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ အႏွစ္မ်ား
- Baker's yeast
- ေခါက္ဆြဲေၿခာက္ ၊ ႏွံစားပင္ ၊ ေကာက္ႏွံပင္ နဲ႔ အသင့္လုပ္ နံနက္စာ cereal ေတြမွာ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္ ၂၅ % မွ ၁၀၀% အထိပါ၀င္ပါတယ္ ။
- ေနၾကာေစ့
- အသည္း ( folate ေတြအမ်ားၾကီးပါ၀င္ပါတယ္ )
- ေက်ာက္ကပ္ စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။



ဒါ့အၿပင္ေဖာလစ္အက္ဆစ္ အတန္အတင့္ပါ၀င္တဲ့အစားအစာေတြကေတာ့ လိေမၼာ္ေဖ်ာ္ရည္ ၊ နာနတ္သီး ၊ စပ်စ္သီး ၊ ငွက္ေပ်ာ္သီး ၊ respberry သီး ၊ ေရွာက္ခါးသီး နဲ႔ အသီးအရြက္ေတြၿဖစ္တဲ့ မုန္လာဥနီ ၊ ဂ်ံဳ ၊ ေၿပာင္း ၊ အာလူး ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၊ ဆလတ္ရြက္ ၊ ေဂၚဖီထုပ္ နဲ႔ ဘီယာ စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဘယ္အစား အစာေတြက ဘယ္ေလာက္ထိအတိအက်ပါသလဲဆိုတာကိုေတာ့ USDA National Nutrient Database for Standard Reference မွာ ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႔ႏုိင္ငံေတြမွာ ဂ်ံဳ ၊ စပါးစတဲ့ထုတ္ကုန္ေတြမွာ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ကို ထည့္ သြင္းၾကၿပီး ဒီလိုတိုင္းၿပည္ေတြမွာ လူထုရဲ႕ ေဖာလစ္အက္ဆစ္လိုအပ္ခ်က္ကို လံုေလာက္စြာ ရရွိၾကပါတယ္ ။ DEF ဆိုတာဟာ dietary folate equivalent system ကို ရည္ညႊန္းပါတယ္ ။ DEF ရဲ႔သတ္မွတ္ခ်က္အရ စားအေသာက္ေတြရဲ႕ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ဟာ 1 mcg ၿဖစ္ၿပီး ေသာက္ေဆးေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္ ဟာ 0.6 mcg ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အစာမစားထားတဲ့ အခ်ိန္ဒီ supplement ကိုေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ folic acid ဟာ စုပ္ယူႏုိင္မႈ 0.5mcg ထိေလ်ာ့က်သြားပါတယ္ ။ သဘာ၀အတိုင္း အစားအစာေတြ မွာပါ၀င္တဲ့ ေဖာ လစ္အက္ ဆစ္ဟာ အပူခ်ိန္အၿမင့္နဲ႔ UV light ကို ခံႏိုင္ရည္မရွိပဲ ေရမွာေပ်ာ္၀င္ပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႔ အစားအစာ အစား ထိုး ထုတ္ကုန္ေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ folate ဟာ RDA ( recommended daily allowance ) အရသတ္ မွတ္ထား တဲ့ folate ကို လိုက္မွီႏိုင္ၿခင္းမရွိပါဘူး ။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ လံုေလာက္မွ်တတဲ့ folate ကိုေသာက္သံုးၿခင္းဟာ သေႏၶသားမူမမွန္ဖြံ႕ၿဖိဳးၿခင္းကို ကာ ကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင့္ Neural tube defects ေတြၿဖစ္ ၿပီး ေဖာလစ္ ခ်ိဳ႕တဲံ့ၿခင္းေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ားၿဖစ္ပါတယ္ ။ Neural tube defects ဆိုတာ ဟာ ေက်ာရိုး ၊ ဦးေခါင္း ခြံနဲ႔ဦးေႏွာက္တို႔မွာ ပံုသ႑ာန္မမွန္တဲ့ ဖြံၿဖိဳးမႈေတြၿဖစ္ေစၿပီး spina bifida , anencephaly တို႔ကိုၿဖစ္ေစႏုိင္ ပါတယ္ ။



အထူးသၿဖင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ပထမ လ အတြင္းမွာ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္ ခ်ိဳ႔တဲ့ၿခင္း ၊ စားတဲ့စား အေသာက္ေတြ မွာလည္း ေဖာလစ္အက္ဆစ္လံုလံုေလာက္ေလာက္ပါ၀င္ခဲ့ရင္ Neural tube defects ေတြ ၿဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ပါ၀င္တဲ့ကိုယ္၀န္ေဆာင္အားေဆး ၊ ေသာက္ေဆးေတြ ဟာ ေမြး ရာ ပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြၿဖစ္တဲ့ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါ Congenital heart disease နဲ႔ ႏွုတ္ခမ္း ကြဲေရာဂါ cleft lips တို႔ကိုကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းမူမမွန္တာေတြနဲ႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပံုသ႑န္မ မွန္တာေတြကိုလည္းကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ မွာ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ခ်ိဳ႔တဲ့ ရင္ေတာ့ ေန႔ မေစ့ လမေစ့ပဲ ကေလးေမြးၿခင္း Preterm deliver နဲ႔ ေပါင္မေစ့ပဲေမြးၿခင္း Low birth weight တို႔ကိုၿဖစ္ႏိုင္ၿပီး ကေလးၾကီးထြားမႈႏွုန္းကိုလည္းေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ေဖာလစ္အက္ ဆစ္ေလ်ာ့နည္း ရင္ ေသြးထဲမွာ homocysteine level မ်ားလာၿပီး ဒီလိုမ်ားလာၿခင္းဟာ ကိုယ္၀န္ကို ဆက္တိုက္ပ်က္က်ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ၿပႆနာေတြၿဖစ္တဲ့ အခ်င္းကြာၿခင္း ၊ ကိုယ္၀န္ဆိပ္တက္ၿခင္း ( pre-eclampsia ) တို႔ကိုၿဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေဖာလစ္အက္ဆစ္မွန္မွန္ေသာက္သံုးဖို႔ နဲ႔ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ပါ၀င္တဲ့စအားစာေတြ စားသံုးဖို႔ အတြက္ က်န္းမာေရးအသိပညာေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။ အနည္းဆံုး 400 mcg ေလာက္ပါ၀င္တဲ့ အစားအစာေတြ ေသာက္ေဆးေတြ ေသာက္သံုးဖို႔လိုပါတယ ္။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေသာက္သံုးၿခင္းဟာ ကေလးငယ္ကို ေရာဂါေတြကေန ကာ ကြယ္ေပးႏုိင္ ယံုသာမကပဲ ေရာဂါရွိေနတဲ့မိခင္ေတြ ၊ ေဆးေတြေသာက္ေန ရတဲ့မိခင္ေတြနဲ႔ ေဆး လိပ္ေသာက္ မိခင္ေတြကိုပါ ၿပႆနာၿဖစ္ပြားႏုိင္ မႈ ေလ်ာ့ နည္းေစႏုိင္ ပါတယ္ ။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ဟာ သုတ္ေကာင္ေတြ မွာ ၿဖစ္တတ္တတဲ့ ခရိုမုန္ဆုန္း ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္ေတြကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္ ။ ေဖာလစ္ အက္ ဆစ္က ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့

- ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ
- ေလၿဖတ္ၿခင္း
- ကင္ဆာေရာဂါ
- အ၀လြန္ေရာဂါ
- စိတ္က်ေရာဂါ
- ဦးေနွာက္မွတ္ဥာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာခ်ိဳ႔ယြင္းမႈမ်ား
- ထင္ေရာင္ထင္မွားၿဖစ္ၿခင္း
- ဓါတ္မတည္းၿခင္းမ်ား (allergy)
- ေလးဖက္နာ အဆစ္အၿမစ္ေရာင္ေရာဂါ
- မ်ိဳးမပြားႏုိင္ၿခင္း
- ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ
- ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ
- မီးယပ္ေသြးဆံုးေရာဂါ
- ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ၿခင္း ( infectious disease)
- ပါကင္ဆန္ေရာဂါတြင္ အရိုးဆံုးရွံုးၿခင္း
- အေရၿပားေရာဂါမ်ား
- B12 deficiency စသည္တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

ၿပည္သူလူထုနဲ႔ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ေတြအေနနဲ႔ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ အေၾကာင္းကို ဗဟုသုတရ ရွိၾကၿပီး ေဖာ လစ္ အက္ဆစ္ခ်ိဳ႔တဲ့ၿခင္းေၾကာင့္ ၿဖစ္တဲ့ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ႏုိင္ၾကပါေစ ။

သက္တန္႔ခ်ိဳ
22 July 2010

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

Gluten Free diet အေၾကာင္း

Gluten Free diet အေၾကာင္း



ၿမင္းစားဂ်ံဳ

( ဒီအေၾကာင္းေလးကို ေမးထားတဲ့သူကလည္း အစ္မၾကီး အၿဖဴေရာင္နတ္သမီးၿဖစ္ပါတယ္ ။ Facebook မွာေမး ထားၿခင္းပဲၿဖစ္ ပါတယ္ ။ လက္လွမ္းမီသေလာက္ စုစည္းရွာေဖြတင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္ ။ )

Gluten free diet ဆိုတာကေတာ့ gluten မပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေခၚၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten ဆိုတာ ကေတာ့ ဂ်ံဳေစ့ ၊ မုေယာစပါး ၊ ဘာလီ ၊ ရိုင္းဂ်ံဳ ၊ မုေယာေၿခာက္ ၊ စသည္တို႔မွာ ေတြ႔ရတဲ့ ပရိုတိန္း တစ္ မ်ိဳးၿဖစ္ ပါတယ္ ။ Gluten ကို အစားအေသာက္ေတြမွာ အနံ႔ေကာင္းေစဖို႔ ၊ ၾကာရွည္ခံဖို႔ နဲ႔ ထူထဲေစဖို႔ တခါတရံ dextrin အေနနဲ႔ သံုးၾကတာရွိပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာေတြဟာ Celiac disease နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေန တဲ့အေၿခအေနေတြၿဖစ္တဲ့ dermatitis herpetiformis (အေရၿပားေရာင္ရမ္းနာတစ္မ်ိဳး ) နဲ႔ ဂ်ံဳအလာဂ်ီ တို႔ကို ကုသဖို႔အတြက္ ေဆးပညာ အရ လက္ခံထားတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ကုသခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ဆိုတာ ကေတာ့ gulten intolerance လို႔ အသိမ်ားၿပီး အေမရိကန္ ၁၃၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ၿဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ( genetic) ေရာဂါတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ ၀မ္းသြားၿခင္း ၊ ကိုယ္ အေလး ခ်ိန္က်ၿခင္း ၊ အာဟာရဓါတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း စတာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။ European ေတြမွာအၿဖစ္မ်ားၿပီး လတ္ တေလာ ေလ့စာစမ္းသပ္မႈအေၿဖေတြအရေတာ့ လူမည္းေတြနဲ႔ အာရွလူေတြမွာလည္းၿဖစ္တယ္လို႔ သိရပါ တယ္ ။

Gluten free diet သည္ အုတ္ဂ်ံဳ ( ၿမင္းစားဂ်ံဳ) ကိုဖယ္ထုတ္ထားၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဆရာ၀န္ေတြကေတာ့ ၿမင္းစား ဂ်ံဳ ( oats) ဟာ celiac ေရာဂါခံစားရသူေတြအတြက္ allergen တစ္ခုလား သို႔မဟုတ္ သူတို႔ဟာ တၿခား အလာ့ ဂ်င္ေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ရတာလားဆိုတာ ( ဂ်ံဳၾကိတ္ခြဲတဲ့ေနရာမွာ တၿခားအလာ့ဂ်င္ေတြနဲ႔ ေရာစပ္ၿခင္း cross contamination ) ဆိုၿပီး ၂ ပိုင္းခြဲၿခားထားပါတယ္ ။ Gluten free ဆိုတာဟာ ဂလူတန္လံုး၀ မပါတာထက္စာရင္ အႏၲာရယ္မရွိေလာက္တဲ့ပမာဏ ပါ၀င္ေနၿခင္းကို ရည္ညႊန္းၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဘယ္ေလာက္ ပမာဏေလာက္ပါရင္ အႏၱရာယ္မရွိဘူဆိုတာကိုေတာ့ အတိအက်မသိရပါဘူး ။ လတ္တေလာ စနစ္တ က်ၿပဳလုပ္ထားတဲ့ review တစ္ခုအရေတာ့ ေန႔စဥ္ gluten 10mg ေအာက္စားသံုးၿခင္းဟာ ဆိုက်ိဳးေတြ ကို မၿဖစ္ေစပါဘူး လို႔ဆိုပါတယ္ ။ Gluten free လို႔ တံဆိပ္ကပ္ထားတာေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံ တစ္ခုခ်င္းစီ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ကြဲၿပားၿခားနားမႈ ရွိေနပါတယ္ ။ United States မွာဆိုရင္၂၀၀၇ စံသတ္မွတ္ခ်က္အရ Gluten free ဆိုတာ ဟာ gluten 20 ppm ထက္နည္းတဲ့အစားအေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြၿဖစ္တယ္လို႔ FDA က သတ္မွတ္ခဲ့ ပါတယ္ ။ လတ္တေလာ အၿပည္ၿပည္ဆိုရင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ကေတာ့ 20ppm gluten ေလာက္ ပါ၀င္တဲ့အစားအစာကို Gluten free foods လို႔ေခၚပါတယ္ ။

အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဂ်ံဳနဲ႔ကစီဓါတ္ပါတဲ့စားဖြယ္ေတြကို gluten free diet ေတႊမၿဖစ္စဥ္းစားၾကပါတယ္ ။ အသံုးအ မ်ားဆံုးကေတာ့ ေၿပာင္းဖူး ၊ အာလံုး ၊ ဆန္ နဲ႔ ကေလာပီနံတို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ပဲပုပ္ ၊ ေၿမပဲစ သည္တို႔ကိုလည္း တခါတရံမွာ gluten free အစားအေသာက္အၿဖစ္အသံုးၿပဳၾကၿပီး ပရိုတိန္းနဲ႔ dietary fiber အၿဖစ္ထည့္သြင္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ ပန္းဂ်ံဳ (buckwheat) ဟာ ဂ်ံဳနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈမရွိပါဘူး ။ ပန္းဂ်ံဳကို gluten-free diet အၿဖစ္ လက္ခံအသံုးၿပဳႏုိင္ပါတယ္ ။ ဂလူတန္ကို အစားအစာေတြမွာ နည္းလံုးေပါင္းစံုနဲ႔ အသံုးၿပဳၾက ပါတယ္ ။ ဥပမာအားၿဖင့္ အစားအေသာက္ေတြ ေရရွည္တည္ၿမဲေစ၇န္သို႔မဟုတ္ ေရခဲမုန္႔လိုမ်ိဳး ၊ စားၿမိန္ေစ ဖို႔အတြက္ thickener အၿဖစ္လည္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာကို ပဲ စားမယ္လို႔ ၾကံရြယ္ ထားတဲ့လူေတြအတြက္ကေတာ့ ေဆးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေတြကအစ ပါ၀င္တဲ့ ingredient (ပါ၀င္မႈအမ်ိဳး အစား) ေတြကို ေသခ်ာ ၾကည့္ရွုရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏွုတ္ခမ္းနီလိုမ်ိဳး ၊ ႏွုတ္ခမ္းမွာသံုးတဲ့အေမႊးဆီ စတာေတြမွာ လည္း gluten ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မသံုးခင္ေသခ်ာ စစ္ေဆးဖို႔လိုပါတယ္ ။ စာရြက္ေတြမွာ ကပ္တဲ့ ေကာ္ မွာလည္း gluten ပါပါတယ္ ။ အစားအစာအမ်ိဳးစုမွာ gluten ပါ၀င္ေနေပမယ့္လည္း သူတို႔ဟာ ingredient list မွာေတာ့ အၿမဲပါ၀င္ေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာလို႔မပါသလဲဆိုေတာ့ ထုတ္ကုန္တစ္ခု စထုတ္စဥ္မွာ gluten ကို အသံုးမၿပဳ တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ၿပင္ဆင္တဲ့အခါ (preparation or manufacturing ) မွာေတာ့ ပါ၀င္လာ ပါတယ္ ။ Natural flavoring လို႔ ဆိုေပမယ့္လည္း gluten ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သတိထား ရမွၿဖစ္ပါတယ္ ။

Gluten free လို႔ကပ္ထားတဲ့ label ေတြရဲ႕မွန္ကန္မႈ

Codex Alimentarius မွသတ္မွတ္ထားတဲ့စံအရ gluten free ကိုသတ္မွတ္ထားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစံညႊန္း ဟာ gluten မပါတဲ့ သဘာ၀ အစာေတြကိုေတာ့မရည္ညႊန္းပါဘူး ။ လတ္တေလာ စမ္းသပ္ထားတဲ့ အေၿဖေတြ အရ cloeliac disease ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမင္ဆံုး လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈ ၊ အႏၱရာယ္မေပးႏုိင္မႈ ရွိတဲ့ အစားအစာ ဟာ 0.02% ( 200 parts per million ) ေလာက္ပဲရွိပါတယ္ ။ မူလ ဂ်ံဳေစ့ မွာ gluten 12 % ပါ၀င္ပါ တယ္ ။ ေသးငယ္တဲ့ပမာဏၿဖစ္ေပမယ့္လည္း cross contaminate ၿဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ပိုင္အစားအေသာက္ၿပဳလုပ္တဲ့အခါမွာေရ႔ာ စီးပြားၿဖစ္ထုတ္လုပ္တဲ့အခါမွာေရာ သတိထားဖို႔ေတာ့လို္ပါတယ္ ။ United States မွာေတာ့ gluten ကို တခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာေတြမွာ label ကပ္ထားေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ US FDA ဟာ gluten ကို GRAS - Generally Recognized As Safe ( ေယဘူယ်အားၿဖင့္ အႏၱရာယ္မရွိပါ ) လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အခုေနာက္ ဆံုး မွာေတာ့ အစားအေသာက္ေတြမဟုတ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေဆးလံုးေတြမွာ အထူး သၿဖင့္ ေဆးေတာင့္ ပံုစံေတြမွာေတာင္မွ gluten ဟာ binding agent အေနနဲ႔ ပါ၀င္တာကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။

Gluten free ေပါင္မုန္႔




ေပါင္မုန္႔ဟာ အေနာက္တိုင္းသားေတြ အတြက္ မရွိမၿဖစ္အစားအစာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ wheat လိုမ်ိဳးဂ်ံဳေစ့ နဲ႔ၿပဳလုပ္ ထားၿပီး gluten ပါ၀င္ပါတယ္ ။ Wheat gluten ဟာ အထူးသၿဖင့္ ေပါင္မုန္႔ကို ဆြဲဆန္႔လို႔ ရေအာင္ ေပါင္မုန္႔ကို ညက္သြားေအာင္ ေပါင္းစပ္ထည့္၀င္ရတဲ့ အရာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten free ေပါင္မုန္႔ ကိုေတာ့ ဆန္နဲ႔ၿပဳလုပ္ၿပီး ဆန္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းမ်ိဳးႏွံစားပင္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းႏွင့္ၿပဳပ္လုပ္ထားေသာ ေပါင္ုမန္႔ ပဲေပါင္မုန္႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ gluten မပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ ပံုသ႑ာန္ကို ထိမ္းႏိုင္ ဖို႔ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ဂလူတန္အစား xanthum gum , hydroxypropyl methylcellulose (HPMC) , corn starch နဲ႔ ဥေတြကို အသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။



Gluten free beer

Gluten free အစားေသာက္ေတြမွာ Gluten free beer ကိုလည္းေနာက္ ပိုင္းတြင္က်ယ္စြာ ထုတ္လုပ္ လာၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကဲဒါဆိုရင္ Gluten free diet ေတြကိုစားသံုးၿခင္းၿဖင့္ ဘာေတြၿဖစ္ႏုိင္ သလဲဆိုတာ ကို ဆက္လက္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။

ဂလူတန္မပါ၀င္တဲ့စားေသာက္ကုန္အမ်ားစုမွာ ေဖာလစ္ဓါတ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ အမွ်င္ဓါတ္ေတြ နညး္ပါးစြာ ပါ၀င္တာ ကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ gluten free diet ကို အၿမဲ မရရွိႏုိင္တဲ့အတြက္ GSE လို႔ေခၚတဲ့ Gluten-Sensitive Enteropathy လူနာေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့တစ္ေန႔တာ ဂ်ံဳစပါး စာသည္တို႔ကို စားေလ့မရွိၾကပါဘူး ။ စံသတ္ မွတ္ထားတဲ့ gluten free diet ဟာလည္း တစ္ေန႔တာလိုအပ္တဲ့ အမွ်င္ဓါတ္ ၊ ဘီ၀မ္း ၊ ဘီတူး ၊ ေဖာလစ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ ကယ္လ္စီယမ္ေတြ ကိုလိုက္မမွီပဲ ေလ်ာ့နည္းေနပါတယ္ ။ နီရဲေနတဲ့အသားေတြ ၊ ငါးေတြနဲ႔ ဟင္းသီး ဟင္း ရြက္ေတြမွာေတာ့ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရေတြအတြက္ ၿပီးၿပည့္စံုတဲ့ အရာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။

Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Gluten-free_diet
http://www.celiac.com/

သက္တန္႔ခ်ိဳ
18 July 2010

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

ဖ်ားနာၿခင္း ( Fever ) အေၾကာင္း

ဖ်ားနာၿခင္း ( Fever ) အေၾကာင္း

ကမၻာေပၚမွာ လူတိုင္းလူတိုင္း ေမြးစကေန ေသဆံုးတဲ့အခ်ိန္အထိ ဖ်ားနာၿခင္းကို လူတိုင္း ၾကံဳေတြ႔ဖူးၾကမွာပါ ။ ခႏၶာကိုယ္ ကေန လုပ္ေဆာင္ခ်က္အားလံုးဟာ ပံုမွန္ကဆင့္ ေသြဖီလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဖ်ားနာၿခင္းဆိုတာ ဟာ လကၡဏာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ၀င္ေရာက္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ လူၾကီးေတြမွာ fever ၀င္ၿပီဆိုရင္မ သက္မသာ ခံစားရေလ့ ရွိၿပီး ကိုယ္အပူခ်ိန္ 103' F (39.4 C) ထိ မေရာက္ခင္အထိေတာ့ ဖ်ားၿခင္းဟာ အႏၱရာယ္ သိပ္မရွိ လွပါဘူး ။ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေမြးကင္းစကေလးေတြမွာေတာ့ အပူခ်ိန္ေလး နည္းနည္းတက္ၿခင္းမွာေတာင္မွ ၿပင္းထန္ေသာ ပိုး၀င္မႈ (Infection) ၀င္တာေတြ ၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။

ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ္အပူခ်ိန္ဘယ္ေလာက္မ်ားရင္ ေရာဂါ ရဲ႔ ၿပင္းထန္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ အတတ္ေၿပာ လို႔မရပါဘူး ။ သာမန္ဖ်ားနာမႈေလးမွာလည္း ကိုယ္အပူခ်ိန္အမ်ားၾကီးတက္ႏုိင္သလို ၿပင္းထန္တဲ့ ဖ်ားနာမႈေတြမွာလည္း အပူခ်ိန္နည္းနည္းေလးပဲ ရွိႏုိင္ပါတယ္ ။ ပံုမွန္အားၿဖင့္ ရက္အနည္းငယ္ၾကာရင္ ကိုယ္အ ပူခ်ိန္က်သြားေလ့ရွိပါတယ္ ။ တခါတရံ ဘာေဆးမွ မေသာက္ပဲ ေနၿခင္းကလည္းပိုၿပီးေကာင္းမြန္ပါတယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ၿခင္းဆိုတာ သင့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကေန ၿပင္ပမွ၀င္ေရာက္လာတဲ့ပိုးမႊားေတြကို ၿပန္လည္ တိုက္ထုတ္တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ Mechanism တစ္ခုပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဖ်ားနာၿခင္း၏ လကၡဏာမ်ား



သင့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ဟာ ပံုမွန္ထက္အၿမင့္မွာ ရွိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ သင္ဟာ Fever ရွိေနပါၿပီ ။ ပံုမွန္ကိုယ္ အပူခ်ိန္ဟာ 98.6'F ( 37 C) ရွိရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဖ်ားနာၿခင္းကို ၿဖစ္ေစတဲ့ ဇစ္ၿမစ္အခ်က္ အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြဟာလည္း ကြဲၿပားၿခားနားမႈ ရွိႏုိင္ပါတယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

- ေခၽြးထြက္မ်ားၿခင္း
- ခ်မ္းတုန္ၿခင္း
- ေခါင္းကိုက္ၿခင္း
- ၾကြက္သားမ်ားနာၿခင္း
- အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္း
- ေရဓါတ္ဆံုးရွံုးၿခင္း
- ေမာပန္းႏြမ္းနည္ၿခင္း စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အပူခ်ိန္ေတြအရမ္းၿမင့္တဲ့ 103'F (39.4C ) နဲ႔ 106 ' F (41.1'C ) ၾကားမွာဆိုရင္ေတာ့

- ထင္ေယာင္ထင္မွားၿဖစ္ၿခင္း
- သတိလစ္ၿခင္း
- ဂနာမၿငိမ္ၿဖစ္ၿခင္း
- တက္ၿခင္း
- ေရဓါတ္ဆံုးရွံုးၿခင္းစသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ေမြးကင္းစကေလးငယ္ေတြမွာ ရွင္းၿပလို႔မရႏုိင္တဲ့ Unexplained fever ဟာ လူၾကီးေတြ ထက္ပိုၿပီး အၿဖစ္မ်ား ပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ဟာ အပူခ်ိန္ 101'F (38.3 C) ထက္ပိုမ်ားလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္ကိုေခၚ ဖို႔လိုပါၿပီ ။ အကယ္၍ ေအာက္မွာေဖာ္ၿပထားတဲ့အခ်က္ေတြရွိရင္လည္းဆရာ၀န္ကို ၿပဖို႔လိုပါတယ္ ။

- ၃ လေအာက္ကေလးငယ္တြင္ ဖ်ားနာၿခင္း
- အစာေကၽြးၿခင္း ႏို႔တုိက္ၿခင္းအား ၿငင္းဆန္ေနၿခင္း
- ကိုယ္အပူခ်ိန္ၾကီးၿပီး ဂဏာမၿငိမ္ၿဖစ္ေနၿခင္း (ဥပမာ ေအာက္ခံ diaper လဲေပးသည့္အခ်ိန္တြင္ ၿပင္းထန္စြာ ကန္ေၾကာက္ ၍ ငိုၿခင္း)
- ကုိယ္အပူခ်ိန္ၾကီးၿပီး မွိန္းေနၿခင္း ( ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ၂ ႏွစ္ ေအာက္ကေလးေတြမွာ ဒါဟာ ဦးေႏွာက္ အေၿမွးေယာင္ၿခင္း Meningitis ရဲ႕လကၡဏာ ၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ Meningitis ဆိုတာ Spinal cord နဲ႔ ဦးေႏွာက္ကို ကာရံထားတဲ့ အေၿမွးပါး membrane နဲ႔ အရည္ေတြမွာ ပိုး၀င္ၿပီး ေရာင္ရမ္းၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ သင္ရဲ႕ကေလး ငယ္ဟာ meningitis ၿဖစ္ေနတယ္လို႔ သံသယရွိရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္ဆီအၿမန္ၿပသဖို႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ ။
- ေမြးကင္းစကေလးငယ္တြင္ ပံုမွန္အပူခ်ိန္ထက္နည္းေနၿခင္း ( 97'F - 36.1 C ထက္ နည္းေနၿခင္း ကိုဆိုလို ပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ေတြဖ်ားနာရင္ ခႏၶာကို္ယ္မွာ အပူခ်ိန္ကို ထိမ္းမထားႏုိင္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ပူတာ လည္းၿဖစ္ႏုိင္ သလို ေအးတာလည္းၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ )

အကယ္၍ သင့္ကေလးငယ္ဟာ ခဏခဏ အန္ေနၿပီဆိုရင္ ၊ အပူခ်ိန္ဟာ ရက္ၾကာရွည္ေန ၿပီဆို ရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ၿပသတာအေကာင္းဆံုးပါပဲ ။ ဆက္လက္ၿပီး ေတာ့ ဖ်ားနာၿခင္းနဲ႔အ တူေအာက္ပါ လကၡဏာ မ်ား ပါရွိလာရင္ေတာ့ သတိထားၿပီး ေဆးကုသမႈခံယူရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

- ေခါင္းအလြန္အမင္းကိုက္ၿခင္း
- လည္ပင္းေရာင္ၿခင္း
- အေရၿပားတြင္အကြက္မ်ားေပၚၿခင္း ၊ ပိုမိုဆိုးရြားလာၿခင္း
- ေတာက္ပေသာ အလင္းေရာင္မ်ားအား ဓါတ္မတည့္ၿခင္း
- လည္ပင္းခိုင္ၿခင္း လည္ပင္းအေရွ႕သို႔ေကြးမရၿခင္း
- စိတ္ကစဥ္႔ကလ်ားၿဖစ္ၿခင္း
- အၿမဲတမ္းအန္ေနၿခင္း
- အသက္ရွဴခက္ခဲၿခင္း ၊ ဂနာမၿငိမ္ၿဖစ္ၿခင္း ၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္ၿခင္း
- ဗိုက္ေအာင့္ၿခင္း ၊ ဆီးသြားစဥ္နာက်င္ၿခင္း စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဘာလို႔ ဖ်ားနာၾကသလဲ



သင့္ရဲ႕ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ဟာ ေန႔တိုင္းေန႔တိုင္းမွာ ေၿပာင္းလဲႏုိင္ပါတယ္ ။ မနက္ပိုင္းမွာ အပူခ်ိန္ က်ၿပီး ေန႔လည္နဲ႔ညေနေတြမွာ အပူခ်ိန္မ်ားႏုိင္ပါတယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ပံုမွန္အပူခ်ိန္ဟာ ၉၇ ဖာရင္ဟိုက္ ကေန ၉၉ ဖာရင္ဟိုက္အတြင္းမွာ ရွိေနႏုိင္ပါတယ္ ။ လူအခ်ိဳ႔ကေတာ့ ၉၈.၅ ဖာရင္ဟိုက္ ေက်ာ္ရင္ ဖ်ားနာၿပီလို႔ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ေသြးဆင္း ခ်ိန္ကာလအတြင္း နဲ႔ ေလ့က်င့္ခန္းအၿပင္းအ ထန္လုပ္ေနခ်ိန္ အတြင္းမွာလည္း သင့္ရဲ႕အပူခ်ိန္တက္ႏုိင္တယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔ ။ ဖ်ားနာၿခင္းကိုၿဖစ္ေစႏုိင္ တဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့

- ဗိုင္းရပ္နဲ႔ ဘတ္တီးရီးယားပိုးမႊားမ်ား၀င္ေရာက္ၿခင္း
- အပူရွပ္ၿခင္း
- ေနပူရွိန္ထဲ အခ်ိန္ၾကာၿမင့္စြာေနၿခင္း
- ေလးဖက္နာ အဆစ္ၿမစ္နာမ်ားရွိၿခင္း
- ကင္ဆာ အဖုအၾကိတ္မ်ားရွိၿခင္း
- အတက္က်ေဆးႏွင့္ေသြးေပါင္က်ေဆး မ်ား ၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားေသာက္သံုးေနၿခင္း
- ဆံုဆို႔ၾကက္ညွာ ေမးခိုင္ စသည့္ ကာကြယ္ေဆးမ်ားထိုးၿခင္း

တခါတရံမွာ ဖ်ားနာၿခင္းဘာေၾကာင့္ၿဖစ္တယ္ဆိုတာ ခြဲၿခားေနဖို႔မလိုပါဘူး ။ အပူခ်ိန္ ၁၀၁ ဖာရင္ဟိုက္ေက်ာ္ သြားရင္ ဒါမွမဟုတ္ သံုးပတ္ထက္ပိုၿပီးဖ်ားေနရင္ ဒါဟာ ဆရာ၀န္ကလည္း ဘာမွ ေရာဂါဇစ္ၿမစ္ရွာလို႔မရတဲ့ ( Pyrexia of Unknow origin - PUO ) လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္ ။

ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာမ်ား

ဖ်ားနာၿခင္းရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာေတြထဲမွာ ေရဓါတ္အလြန္အမင္းဆံုးရွံုးၿခင္း ၊ ထင္ေယာင္ထင္မ်ားၿဖစ္ၿခင္း ၊ သတိလစ္၍ တက္ၿခင္းစတာေတြၿဖစ္ႏုိင္ပါ့တယ္ ။ အဖ်ားၾကီးၿပီးတက္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Febrile seizures လို႔ေခၚပါ တယ္ ။ တက္တဲ့အခါမွာ သတိလစ္ၿပီးေတာ့ ေၿခလက္ေတြ တုန္ယင္ၿပီးၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ အခ်ိိန္မၾကာၿမင့္ေစ ဖို႔ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကိုလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္ ။

- ကေလးကို အစာအိမ္ကို ၾကမ္းၿပင္ဖက္ထားၿပီး လဲေလ်ာင္းထားပါ ။
- ကေလးအနီးအနားမွ ခၽြန္ထက္ေသာ အရာမ်ားကိုဖယ္ရွားေပးပါ ။
- တင္းၾကပ္ေသာအ၀တ္အစားမ်ားကို ဖယ္ပါ ။
- ကေလးငယ္ကို ဒါဏ္ရာရေစၿခင္းမွ ကာကြယ္ပါ ။
- ကေလးငယ္ရဲ႕ပါးစပ္ထဲကို မည္သည့္အရာမွ မ၀င္ပါေစနဲ႔ ။ တက္ၿခင္းကို ရပ္တန္႔ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ ။

Seizures အမ်ားစုဟာ သူ႔ဘာသာသူ ၿပန္ရပ္သြားတာမ်ားပါတယ္ ။ ကေလးကို တက္ၿပီးၿပီးခ်င္း ၿဖစ္ေစတဲ့မူရင္း ဇစ္ၿမစ္ကိုသိေအာင္ ဆရာ၀န္နဲ႔အၿမန္ၿပသဖို႔လိုပါတယ္ ။ တက္တာဟာ ၁၀ မိနစ္ေက်ာ္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ အေရးေပၚ ေခၚ ဖို႔လိုေနပါၿပီ ။

စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈမ်ား

ဆရာ၀န္က သင့္ရဲ႕ ေရာဂါလကၡဏာနဲ႔စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈေတြေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ပိုး၀င္ၿခင္းေၾကာင့္ၿဖစ္တာလား သာမန္ လား ဆိုတာ ခြဲၿခားပါလိမ့္မယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးစစ္တာေလာက္ေတာ့လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ သံုးပတ္ ထက္ေက်ာ္ ၿပီးေငြ႔ေငြ႔ေလးဖ်ားေနတယ္ ၿပီးေတာ့ ဘာလကၡဏာမွလည္းမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ အနည္းဆံုးလုပ္ ရမွာကေတာ့ ေသြးစစ္တာနဲ႔ ဓါတ္မွန္၇ိုက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဘယ္လိုကုသမလဲ

အဖ်ားအနည္းငယ္ပဲရွိတယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္က ကိုယ္အပူခ်ိန္ကို အလွ်င္စလို ခ်ပစ္ေလ့မရွိပါဘူး ။ လကၡဏာေတြၿပၿပီး အဖ်ားၾကာရွည္မွသာလွ်င္ ေရာဂါရဲ႕ ဇစ္ၿမစ္ကို သိဖို႔ ခက္ခဲေလ့ရွိပါတယ္ ။ ကၽြမ္းက်င္ သူေတြကေတာ့ ကိုယ္အပူခ်ိန္ကို အလြန္အမင္းခ်ပစ္ၿခင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားစနစ္ကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္ ။ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကလည္း ဖ်ားနာၿခင္းကိုၿဖစ္ေစၿပီး တၿခား အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာပိုး၀င္တာေတြကိုၿဖစ္ေစပါတယ္ ။ အဖ်ားအရမ္းၾကီးရင္ေတာ့ ေအာက္ပါေဆးေတြကို သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္ ။

- ပါရာစီတေမာ ၊ ibuprofen ( ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ သံုးစြဲသင့္ပါတယ္ ၊ အမ်ားၾကီးေသာက္ သံုးၿခင္း ကို ေရွာင္ရွားရပါမယ္ ။ ပါရာစီတေမာကို အမ်ားၾကီးေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ ေရရွည္ေသာက္ၿခင္းဟာလည္း အသည္းႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။ ေဆးေသာက္လြန္သြားရင္ ေသႏုိင္တဲ့အထိၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ အဖ်ား ၁၀၂ ေအာက္ မွာေတာ့ အဖ်ားက်ေဆးေတြကို ဆရာ၀န္ရဲ႕အၾကံဥာဏ္မပါပဲ တိုက္ေကၽြးလို႔ရပါတယ္ ။
- Aspirin ( လူၾကီးပဲတိုက္ရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကေလးေတြကို တိုက္လို႔မရပါဘူး ။ ရွားပါးတဲ့ ေသႏုိင္တဲ့ Reye's syndrome ၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။

ကိုယ့္ရဲ႕ ဖ်ားနာၿခင္းၿဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းေတြကိုမူတည္ၿပီးဆရာ၀န္က ပိုးသတ္ေဆးေတြညႊန္ေပးမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ အထူး သၿဖင့္ နမိုးနီယားနဲ႔ အသက္ရွူလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ၿခင္းေတြမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ Antibiotic ေတြဟာ ဗိုင္းရပ္ပိုး၀င္ၿခင္းကို မကုႏိုင္ပါဘူး ။( ဥပမာ Gastroenteritits and mononucleosis ေရာဂါေတြၿဖစ္ပါတယ္ ) Virus ကိုကု ဖို႔ antiviral ေဆးေတြေတာ့ရွိပါတယ္ ။ ဗိုင္းရပ္၀င္တာကိုအေကာင္းဆံုးကုသၿခင္းကေတာ့ တခါတရံ အနား ယူၿပီး အရည္ရႊမ္းတဲ့အသီးေတြစားသံုးၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

အိမ္မွာဘယ္လိုလုပ္သင့္သလဲ

၁ ။ အရည္ရႊမ္းတဲ့သစ္သီးေတြစားပါ ( အရည္ဆံုးရွံုးၿခင္းကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ၿပီး တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ငယ္ေတြမွာ ကေလးဓါတ္ဆားေတြေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ ဒီလို ဓါတ္ဆားေတြမွာ ေရနဲ႔ electrolytes ေတြ အခ်ိဳးက်ပါ၀င္ပါတယ္ ။
၂ ။ အနားယူပါ ။( ေကာင္းေကာင္းအနားယူဖို႔လိုပါတယ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားၿခင္းဟာလည္း အပူခ်ိန္ကို တက္ေစ ပါတယ္)
၃ ။ ေရပတ္တိုက္ေပးပါ ။ ( ေရေႏြးေႏြးနဲ႔စိမ္ထားတဲ့ ေရပတ္၀တ္နဲ႔ ကိုယ္အပူခ်ိန္က်ေအာင္တိုက္ေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ အကယ္၍ ေရပတ္တိုက္ရင္းနဲ႔ခ်မ္းတုန္လာရင္ေတာ့ ေရပတ္တိုက္တာကိုရပ္လုိက္ပါ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ခ်မ္းတုန္ တယ္ဆိုတာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းအပူခ်ိန္ေတြၿမင့္တက္လာတာၿဖစ္ၿပီး ၾကြက္သားေတြကို အပူ ထြက္ေအာင္ လႈပ္ခါေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ

အေကာင္းဆံုးနဲ႔ဖ်ားနာၿခင္းကိုကာကြယ္တဲ့နညး္ကေတာ့ ေရာဂါပိုးမႊားေတြ ထိေတြ႔မႈ နည္းေအာင္ေန ထုိင္ၿခင္းၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ရိုးရွင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ လက္ခဏခဏေဆးၿခင္းပါပဲ ။ ကေလးေတြကို ကစားၿပီး တိုင္း အစာ မစားခင္ အိမ္သာမွ ဆင္းလာတုိင္း ၾကမ္းၿပင္ေပၚတြားတြား ေဆာ့ကစားတိုင္း လက္ေဆးေပးဖို႔ လက္ေဆးဖို႔ အၾကံဥာဏ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္ ။ ကေလးေတြကို ဖုန္မႈန္႔သဲေတြ နဲ႔ေဆာ့ ကစားၿပီး တိုင္း ႏွာေခါင္း ပါးစပ္နဲ႔မ်က္လံုးေတြကို မထိမိေအာင္ သင္ၾကားေပးဖို႔လိုပါတယ္ ။ ေနာက္ဆံုး အေနနဲ႔ကေတာ့ ကေလးေတြကို လူအစုအေ၀းထဲသြားတဲ့အခါ ေခ်ာင္းဆိုးၿခင္း ၊ ႏွာေခ်ၿခင္းနဲ႔ၾကံဳရ တဲ့အခါႏွာေခါင္းကို cover လုပ္ထားဖို႔ သင္ၾကားေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ ။

Ref : http://www.mayoclinic.com/health/fever

သက္တန္႔ခ်ိဳ
12 July 2011
thettantchocho@gmail.com

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္တစ္ကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈ

အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္တစ္ကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈ

ယေန႔ ၂၁ ရာစုေခတ္ၾကီးမွာ အမ်ိဳးသမီး တစ္ကိုယ္ရည္ က်န္းမာသန္႔ရွင္းမႈအတြက္ လိုးရွင္းေတြ ၊ သန္႔စင္ ရည္ေတြ ဟာ တစ္မ်ိဳးနဲ႔တစ္မ်ိဳး မရိုးရေအာင္ အၿပိဳင္အဆိုင္ ထြက္ေပၚလို႔ လာေနပါၿပီ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ မိန္းမကိုယ္ သန္႔ရွင္းေရးေဆးေၾကာအရည္ေတြဟာလည္း ေစ်းကြက္ထဲမွာ အမ်ိဳးအစားစံုလင္စြာ နဲ႔ အလြယ္ တကူ ၀ယ္ယူရရွိေနႏိုင္ပါၿပီ ။ မိန္ကေလးေတြအမ်ားစု ယံုၾကည္ေနတဲ့အခ်က္ကေတာ့ တစ္ကိုယ္ ရည္သံုး လိုးရွင္းေတြသန္႔စင္ရည္ေတြဟာ ေကာင္းတဲ့အေလ့အက်င့္တစ္ခုၿဖစ္တယ္ သန္႔ရွင္းစင္က်ယ္ေစတဲ့ ဖက္ရွင္ (Cleaning fashion) တစ္ခုၿဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ ။ ခန္႔မွန္းခ်က္အရကေတာ့ United states မွာဆိုရင္ အမ်ိဳး သမီး ၂၀ မီလီယံေလာက္ဟာ Health care lotion လို႔ေခၚတဲ့ တစ္ကိုယ္ရည္သံုး လိုးရွင္းေတြကို တခါတရံ အ သံုးၿပဳၾကၿပီး ၊ အာဖရိကနဲ႔ အာရွေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ အသံုးမ်ားပါတယ္ ။ ဒီလိုလိုးရွင္းေတြကို အသံုးၿပဳၾက တာဟာ တကယ္ပဲ အမ်ိဳးသမီးက်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူၿဖစ္ေစသလား ဒါမွမဟုတ္ ဆိုးက်ိဳးေတြၿဖစ္ေစ သလား ဆိုတာ ပညာရွင္ေတြြက ေဆးပညာဆိုင္ရာ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈ Medical Research ေတြၿပဳ လုပ္ေန ၾကၿပီၿဖစ္ ပါတယ္ ။

သားအိမ္ေခါင္း ၊ သားအိမ္အတြင္းပိုင္းနဲ႔ mucosa ၊ မိန္းမကိုယ္နံရံေတြမွာရွိတဲ့ microbes လို႔ေခၚတဲ့ အဏုၾကည့္ မွန္ေၿပာင္းကိရိယာၿဖင့္သာၿမင္ႏိုင္တဲ့ပိုးမႊားေတြကို vaginal flora က ပံုမွန္အတိုင္းသဘာ၀အေလွ်ာက္ သန္ ႔စင္ေဆးေၾကာေပးပါတယ္ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕သဘာ၀ vaginal flora မွာ ၿပင္ပပိုးမႊားေတြကို ကာကြယ္ တိုက္ထုတ္ႏိုင္တဲ့ လူ႔ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးၿပဳဘတ္တီးရီးယား lactic acid bacteria ေတြ 80 million/ml ေလာက္အထိပါ၀င္ပါတယ္ ။ သူ႔ရဲ႕ အဓိက တာ၀န္ကေတာ့ ၿပင္ပကေန ပိုးမႊားေတြ လြယ္လြယ္ ကူကူ ၀င္ေရာက္ႏုိင္ၿခင္း ကို ကာကြယ္တားဆီးဖို႔ ၿဖစ္ၿပီး lactic acid bacteria ေတြကို Guardian of health အၿဖစ္တင္ စားေၿပာဆိုၾကပါတယ္ ။ Lactobacillus ေတြမ်ားစြာပါ၀င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမိန္းမကုိယ္ထဲက ထြက္တဲ့ အရည္ေတြဟာ မိန္းမကိုယ္ကို ဘသာ၀အေလွ်ာက္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေစၿခင္း ( self cleaning function) ကို လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္ ။ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈတစ္ခုရဲ႕အေၿဖအရ မ်ိဳးပြားႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ အသက္ ၄၀ အရြယ္အမ်ိဳး သမီးေတြ မွာ lactobacillus ၉၂.၅ ရာခိုင္ႏွုန္းပါ၀င္ၿပီး ၊ အသက္ ၆၀ အရြယ္မ်ာေတာ့ ၆၀ ရာခိုင္ႏွုန္း သာ ပါ၀င္ ပါေတာ့ တယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မိန္းမကိုယ္မွာ အမ်ိဳးသမီး သန္႔စင္ေဆးရည္ေတြကို ပံုမွန္အသံုးၿပဳၿခင္းဟာ Lactobacillus ပါ၀င္မႈပမာဏကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစႏုိင္ပါတယ္ ။



လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ က ၿပဳလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီး မိန္းမကိုယ္ေဆးေၾကာရည္ စမ္းသပ္မႈ (women's vaginal washing the report) အရ တစ္ပတ္ကို တစ္ၾကိမ္ေဆးေၾကာၿခင္း သို႔မဟုတ္ ဒီထက္ပို ၿပီး အၾကိမ္ အရည္ အတြက္မ်ားစြာ ေဆးေၾကာၿခင္းဟာ တင္ပဆံုအတြင္းပိုင္း ပိုးမႊား၀င္ေရာက္မႈ ( pelvic infection ) ကိုပို မ်ားေစၿခင္း ၊ ေနရာလႊဲမွား သေႏၶသား ၿပႆနာ ( ectopic pregnancy ) ကို မ်ားၿပားေစၿခင္း ၊ ပိုးမႊား ၀င္ေရာက္ေစ မႈ မ်ားၿပားေစၿခင္း စသည္တို႔ကိုေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္ ။ American Journal of Public Health မွ report အ ရ မိန္းမကိုယ္ထဲမွာ အရည္ vaginal fluid မရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ပံုမွန္ မိန္းမကို္ယ္ထဲ အရည္ရိွတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ Pelvic infection ၿဖစ္ပြားေစတဲ့ ႏွုန္းကို ၇၃ ရာခိုင္ႏွုန္းထိ ပိုမ်ားတယ္လို႔ သိရပါတယ္ ။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးမိန္းမကိုယ္အရည္ရဲ႕ မိမိဘာသာ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ေစၿခင္း ဆိုတဲ့ self cleaning function ပ်က္ဆီးသြားၿပီး သားအိမ္ေခါင္း ၊ သားအိမ္ ၊ fallopian tube ( သားအိမ္ႏွင့္ သားဥအိိမ္ဆက္သြယ္ထားေသာလမ္းေၾကာင္း ) စသည္တို႔မွဆင့္ ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို ၀င္ေရာက္ေစၿပီး pelvic infection ကို ၿဖစ္ပြားေစပါတယ္ ။

လူအမ်ားစုကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ ဟာ ကိုယ္၀န္ကို တားဆီးႏိုင္ဖို႔ တကိုယ္ရည္သံုး သန္႔စင္ေဆး ရည္ေတြကို သံုးစြဲၾကတယ္လို႔ မွားယြင္းယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္ ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အမ်ိဳးသမီး သန္႔စင္ေဆးရည္ေတြကို အသံုးၿပဳတာ ပိုးမႊား၀င္ေရာက္တာကို ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔ ၊ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔ ၊စတဲ့ရည္ရြယ္ ခ်က္အမ်ားအေနနဲ႔သံုးစြဲၾကပါတယ္ ။ ဒါေပ မယ့္ ေဆးပညာ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈ အေၿဖအရေတာ့ အားလံုးဟာ ဆန္႔က်င္ဖက္ေတြပါပဲ ။ အင္ဒိုနီးရွားမွ ဆရာ၀န္ေတြ ဟာ မီးမဖြားခင္ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ ၅၉၉ ေယာက္ကို စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့အခါမွာေတာ့ မိန္းမကိုယ္ သန္႔စင္ေဆးရည္ေတြကို လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႔သံုးစြဲေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာ ၿဖစ္ပြားႏုိင္မႈ risk ကိုပိုမ်ားေစပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း သာမန္မိန္းမ ကိုယ္ကို ေရနဲ႔ ေဆးေၾကာၿခင္းကေတာ့ အႏၱရာယ္မရွိေစပါဘူး ။ ေလ့လာမႈ ဆာေဗးေတြရဲ႕ အေၿဖအ ရေတာ့ မိန္းမကိုယ္ရဲ႕ အက္ဆစ္ဓါတ္ PH မွ် ေၿခ ပ်က္ဆီးသြားၿခင္းဟာ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ တတ္ေသာ ေရာဂါ မ်ားကိုပိုမ်ားေစပါတယ္ ။ ေရကေတာ့ မိန္းမကိုယ္ရဲ႕ အက္ဆစ္မွ်ေၿခကို မေၿပာင္း လဲေစ ပါဘူး ။ ဒါ့အၿပင္ ပံုမွန္ vaginal flora ကိုလည္း မပ်က္ဆီးေစပါဘူး ။

American scholars ေတြဟာ လက္ထပ္ၿပီးသားစံုတြဲ ၈၄၈ ေယာက္ကို စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့အခါ မိန္းမကိုယ္ သန္႔စင္ေဆး ရည္နဲ႔ သံုးစြဲၿခင္းဟာ တစ္လမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မႈ ကို ၃၀% ထိေလ်ာ့နည္းသြားေစႏိုင္ပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင့္ လည္း ဆိုေတာ့ vaginal acidity ေၿပာင္းလဲသြားၿခင္း ၊ micro-ecological ပတ္၀န္း က်င္ ေၿပာင္းလဲ သြားၿခင္း ၊ ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားေပါက္ဖြားၾကီးထြားရင္ သင့္ေတာ္ၿခင္း ၊ ဒါ့အၿပင္ ေရာဂါတစ္ခု ခုၿဖစ္ေစဖို႔ လည္း ဦး တည္ႏိုင္ၿပီး ေနာက္ဆံုး infertility လို႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳးမပြားႏုိင္ၿခင္း ကိုၿဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေယဘူ ယ်ၾကည့္ မယ္ဆိုရင္ မိန္းမကိုယ္ဟာ သူ႔ဘာသာသူ အလိုအေလ်ာက္သန္႔ေစေစၿခင္း self cleaning feature ပါရွိတဲ့ အတြက္ မိန္းမကိုယ္သန္႔စင္ေဆးရည္ေတြသံုးစြဲဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး ။

မိန္းမကိုယ္သန္႔စင္ေဆးရည္ေတြကို ဘယ္အခိ်န္ေတြမွာ သံုးစြဲဖို႔လိုအပ္သလဲ ?



ေရာဂါတစ္ခုခုကို ေဆးကုသဖို႔ အတြက္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သန္႔စင္ေဆးေၾကာေဆးရည္ကို လိုအပ္သလို ေရြးခ်ယ္သံုးစြဲႏုိင္ပါတယ္ ။ ေရရွည္ေတာ့မသင့္ေတာ္ပါဘူး ။ မိန္းမကိုယ္ဟာ ပိုးမႊား၀င္ၿပီး PH မွ် ေၿခ ပ်က္ေန မယ္ အနံ႔ေတြဘာေတြဆိုးရြားစြာ နံေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ PH Level 5 အဆင့္ရွိတဲ့ ပါ၀င္တဲ့ မိန္းမကိုယ္ သန္ ႔စင္ေဆးေၾကာရည္ေတြကို ေရြးခ်ယ္သံုးစြဲႏုိင္ပါတယ္ ။ ကဲဒါဆိုရင္ မိန္းမကိုယ္မွ ထြက္တဲ့အရည္ Vaginal discharge အေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။ မ်ိဳးပြားႏုိင္တဲ့အသက္ အရြယ္ေတြၿဖစ္ တဲ့ အသက္ ၁၆ ႏွစ္မွ ၄၅ ႏွစ္အတြင္းမွာ ပံုမွန္ မိန္းမကိုယ္ထဲက vaginal discharge ေတြဆင္းေလ့ရွိပါတယ္ ။ ပမာဏ ၊ အေရာင္ ပါ၀င္မႈနဲ႔ အနံ႔ ေတြေၿပာင္းလဲသြားတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒါဟာ ေရာဂါတစ္ခု ၿဖစ္ႏုိင္ပါၿပီ ။ ဒီလိုေၿပာင္း လဲၿခင္းဟာ internal factors ေတြၿဖစ္တဲ့ ေဟာ္မုန္းေၿပာင္းလဲၿခင္း ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားၿခင္း စ တာေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ႏိုင္သလို external factors ေတြၿဖစ္တဲ့ ပိုး၀င္ၿခင္း ၊ တစ္ကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈ အားနည္းၿခင္း စတာေတြေၾကာင့္လည္း ၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ။

မိန္းမကိုယ္ထဲမွ ထြက္တဲ့အရည္ဟာ အစိမ္းေရာင္ဖက္သမ္းေနၿပီး အနံဆိုးေတြလည္းရွီမယ္ ပမာဏကလည္း နည္းလိုက္မ်ား လိုက္ၿဖစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ vaginitis လို႔ေခၚတဲ့ မိန္းမကိုယ္ေရာင္ရမ္းၿခင္းၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ Vaginal Discharge ရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့
- ယားယံၿခင္း
- အနီကြက္မ်ားထြက္ၿခင္း
- တင္ပဆံုရိုးအတြင္းပိုင္းနာၿခင္း
- အနံဆိုးရြားၿခင္း
- ဆီးသြားစဥ္ နာက်င္ၿခင္း ပူၿခင္း
- အဖ်ားတတ္ၿခင္း
- ၾကြက္ႏို႔ကဲ့သို႔ အဖုေလးမ်ားေပါက္ၿခင္း
- ရာသီမဟုတ္ေသာ မူမမွန္ေသြးဆင္းၿခင္း စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

မိန္းမကိုယ္ထဲ ပိုးမ၀င္ေအာင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာၿခင္းအားၿဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္ ။

၁ ။ သင္ဟာ diaphragm လို႔ေခၚတဲ့ အမ်ိဳးသမီးသံုးကြန္ဒံုး ၊ သုတ္ပိုးသတ္ေသာ ဆပ္ၿပာသို႔မဟုတ္ ဂ်ယ္လီ ဒါမွမဟုတ္ ကြန္ဒံုး တစ္ခုခု သံုးစြဲတဲ့အတြက္ မိန္းမကိုယ္ထဲ ခဏခဏပိုး၀င္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ သင့္ဆရာ၀န္ နဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး သားဆက္ၿခားနည္းလမ္း Birth control options ေတြကို ၿပန္လည္ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုေနပါၿပီ ။

၂ ။ အိမ္သာတက္ၿပီးတဲ့အခါတိုင္းေဆးေၾကာတဲ့အခါ အေရွ႔မွ အေနာက္သို႔သာ ေဆးေၾကာပါ ။ သို႔မွသာ စအိုအတြင္းမွ ပိုးမႊားမ်ား မိန္းမကိုယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ၿခင္းကို တားဆီးေပးႏုိင္မွာပါ ။

၃ ။ မိန္းမကိုယ္တစ္၀ွိဳက္ကို ေရသန္႔ သို႔မဟုတ္ အနံ႔မပါတဲ့ ဆပ္ၿပာေပ်ာ့ေပ်ာ့နဲ႔ တစ္ေန တစ္ၾကိမ္ေလာက္ေဆးေၾကာေပး ဖို႔လိုပါတယ္ ။ ေရခ်ိဳးခန္းသံုးဆပ္ၿပာမသံုးပါနဲ႔ ။ ေသခ်ာေဆး ေၾကာၿပီး ေၿခာက္ေသြ ႔ေအာင္ သုတ္ပါ ။

၄ ။ ေသြးဆင္းခ်ိန္ကာလအတြင္း မွာ tempons ကို တစ္ေန႔ သံုးၾကိမ္အနည္းဆံုးလဲပါ ။ သင့္ရဲ႕ ကာလၿပီး ဆံုးသြားရင္ ေနာက္ဆံုးအသံုးၿပဳတဲ့ tampon ကို စြန္႔ပစ္ဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔ ။

၅ ။ တင္းက်ပ္ တဲ့အ၀တ္အစားေတြကို ၀တ္ၿခင္းကို တတ္ႏိုင္သမွ်ေရွာင္ပါ ။ cotton underwear ကို သာ၀တ္ ဆင္ပါ ။ Cotton underwear နဲ႔ ေခ်ာင္ခ်ိတဲ့ အ၀တ္အစားေတြဟာ သင့္ရဲ႕ မိန္းမကိုယ္ေနရာကို yeast cell ေတြ ၾကီးထြားခိုေအာင္းေစတဲ့ ပူေႏြးစြတ္စိုၿခင္းမွ ကာကြယ္တားဆီးေပးပါတယ္ ။ အက်ပ္ေတြ ၀တ္ဆင္ၿခင္း ဟာလည္း အေရၿပားကို မသက္မသာၿဖစ္ေစၿပီး rash ေတြထြက္ေပၚေစပါတယ္ ။

၆ ။ စပေရးေတြနဲ႔တၿခားအေမႊးနံ႔ေတြပါတဲ့ အရာေတြကို သံုးစြဲၿခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ပါ ။ ဒါေတြဟာ အေရၿပားမွာ irritation ၿဖစ္ေပၚေစၿပီး အလာ့ဂ်စ္ (ဓါတ္မတည့္ၿခင္း )ေတြၿဖစ္ေစပါတယ္ ။

၇ ။ သင္ဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားတဲ့ multiple sex partners ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကြန္ဒံုးလည္းမသံုးဘူးဆိုရင္ STD လို႔ေခၚတဲ့ လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားၿဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။ မိန္းမကိုယ္ ထဲပိုး၀င္ဖို႔ လည္းလြယ္ကူပါတယ္ ။

၈ ။ အမ်ိဳးသားနဲ႔အတူေနၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း ဆီးသြားပါ ။ ၿပီးတဲ့အခါမိန္းမ ကိုယ္ေနရာကို ေရေအးေအး နဲ႔ ေဆးေၾကာေပးဖို႔လိုပါတယ္ ။

၉ ။ စက္ဘီးစီးၿခင္း ၊ ၿမင္းစီးၿခင္းစတာေတြဟာ မိန္းမကိုယ္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ အကန္႔အသတ္ၿဖင့္သာ ၿပဳလုပ္ သင့္ပါတယ္ ။

၁၀ ။ သင့္မွာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါရွိတယ္ဆိုရင္လည္း ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ကို ေကာင္းစြာ ထိမ္းထား ဖို႔လို ပါတယ္ ။

လိုအပ္မယ္ဆိုရင္ေတာပိုးေသာက္ေဆးေသာက္သင့္ၿပီး မလိုအပ္ပဲ ပိုးသတ္ေဆးေသာက္ ၿခင္းကို ေရွာင္ရွား ရပါမယ္ ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ေသခ်ာၿပသၿပီး သင့္ရဲ႕ေရာဂါရာဇ၀င္က အစ ေသခ်ာစမ္းသပ္စစ္ေဆးကာ ကုသမႈ ခံယူဖို႔လို အပ္ပါတယ္ ။

ြRef : http://vaginal-health.50webs.com/
wikipedia
Vaginal cleaning Fluid in Internet

သက္တန္႔ခ်ိဳ
7 July 2010

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

အာဟာရဓါတ္ႏွင့္ႏို႔ရည္အေၾကာင္း

အာဟာရဓါတ္ႏွင့္ႏို႔ရည္အေၾကာင္း

ႏို႔ဆိုရင္ လူအမ်ားစု သိၾကၿပီးတဲ့အရာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀ကတည္းက အာ ဟာ ရဓါတ္ၿပည့္၀ေအာင္ မိခင္ႏုိ႔ရည္ကို စို႔ခဲ့ၾကရတယ္ ။ အသက္အရြယ္ၾကီးလာတဲ့အခါမွာလည္း အာဟာရ အလို႕ ငွာ ႏြားႏို႔ ဆိတ္ႏို႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးအမ်ိဳးေသာက္သံုးေနၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔ရည္ရဲ႕အေၾကာင္းကို အေသး စိတ္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။

ႏို႔ရည္ဟာ Mammals လို႔ေခၚတဲ့ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြရဲ႕ mammany glands ေခၚ ႏို႔ ရည္ထြက္ေသာ ဂလင္းမွ ရရွိတဲ့ အၿဖဴေရာင္အရည္ေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။ လူအပါအ၀င္ ငယ္ရြယ္တဲ့ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြအတြက္ အစားအ စာေတြကို မေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေသးခင္မွာ ႏို႔ဟာ မူရင္းပင္မ အာဟာ ရ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ပထမဆံုးထြက္တဲ့ ႏို႔ရည္ၾကည္ကို clolostrum လို႔ေခၚၿပီး အဲဒီ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္မွာ မိခင္ရဲ႕ antibodies (ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားကိုတိုက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ အရာ) ေတြ ကို ကေလးငယ္ေတြဆီ သယ္ေဆာင္ေပးပါတယ္ ။ ႏို႔ဦးရည္ဟာ ကေလး ငယ္ကို ေရာဂါ မ်ိဳးစံုကူး စက္ၿခင္းမွ လည္း ကာကြယ္တားဆီးေပးပါတယ္ ။ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြ ရဲ႕မ်ိဳးစိတ္အမ်ိဳးအမ်ိဳး ကြာၿခားခ်က္ရယ္ တၿခား အေၾကာင္း အခ်က္မ်ားစြာေၾကာင့္ ႏို႔ရည္ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အဆီ ၊ ပရိုတိန္းနဲ႔ ကယ္စီယမ္ စတာေတြ ရဲ႕ ပါ၀င္မႈ ပမာဏကလည္း ကြာၿခားေလ့ရွိပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာဆိုရင္ PH 6.4 ကေနၿပီး 6.8 အတြင္းပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ အက္ဆစ္ဓါတ္ဖက္ကိုေရာက္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ ။



ႏို႔ရည္ေသာက္သံုးၿခင္းႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ ငယ္ရြယ္တဲ့ သူေတြအတြက္မိခင္မွတဆင့္ အာဟာ ရၿပည့္၀တဲ့ႏို႔ ရည္ေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ တၿခား သတၱ၀ါေတြကေနရတဲ့ ႏို႔ေတြကို လူအသက္ရြယ္မ်ိဳးစံုအတြက္ အထူးထုတ္ လုပ္ထား တဲ့ ႏို႔ ထုတ္ကုန္ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါ အမ်ားစုမွာေတာ့ ႏို႔ကို ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးၿခင္းမွတဆင့္ ကေလးေတြ ကို အာဟာရေပးပါတယ္ ။ ပထမတစ္မ်ိဳးက တိုက္ရိုက္ တိုက္ေကၽြးၿခင္းၿဖစ္ၿပီး ဒုတိယတစ္ မ်ိဳးကေတာ့ႏို႔ကို ညွစ္ထုတ္ၿပီးမွ ေနာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ေကၽြးၿခင္း ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႔ ႏိုင္ ငံေတြ မွာဆို ရင္ ေရေၿမသဘာ၀အရေရာ ယခုအခ်ိန္ထိ မိခင္ေတြဟာ ကေလး အသက္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိ မိခင္ႏို႔ကို တိုက္ေကၽြးေန ၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ အေနာက္တိုင္းႏုိင္ငံေတြမွာ လူေတြဟာ ကေလးအရြယ္ေက်ာ္လြန္ၿပီးလည္းပဲ တၿခား သတၱ ၀ါေတြ ( ႏြား ၊ ဆိတ္ ၊ သိုး ) က ရတဲ့ႏို႔ေတြကို ေသာက္သံုးေနၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ကို စားေသာက္ ကုန္အၿဖစ္ ကရင္မ္ ၊ ေထာပတ္ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ ၊ ေရခဲမုန္႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထည့္သြင္းေၿပာင္း လဲၿပဳလုပ္ လာၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အရသာလည္းပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ သယ္ေဆာင္ရလည္းလြယ္ကူတဲ့ cheese ကို ထုတ္လုပ္လာၾကပါတယ္ ။ ယခုေနာက္ပိုင္း စက္ရံုေတြကေတာ့ ႏို႔ကိုအသံုးၿပဳၿပီး casein , whey ပရိုတိန္း ၊ လက္က်ဴလို႔စ္ ၊ condensed milk နဲ႔ ႏွို႔မႈန္႔ေတြအထိပါထုတ္လုပ္လာၾကၿပီး အစားအေသာက္ေတြကို ဆဲြေဆာင္ဖို႔ အေနနဲ႔ပါ သံုးစြဲလာၾကပါတယ္ ။

ေမြးကင္းစကေလးငယ္ေတြမွာ တခါတရံ လတ္ဆတ္တဲ့ ဆိတ္ႏို႔ရည္ကိုလည္းတိုက္ေကၽြးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ လည္းလက္ေတြ႔မွာေတာ့ အႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ေတြမွာ အလက္ထရိုလိုက္ မညီမွ်ၿခင္း ( electrolyte imbalances ) , metabolic acidosis , ေသြးအားနည္းေရာဂါတစ္မ်ိဳး ( megaloblastic anaemia ) နဲ႔ အလာ့ဂ်စ္ေတြ ၿဖစ္ေပၚေစႏိုင္တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ လူေတြမွာ ႏို႔ရည္နဲ႔မတည့္တဲ့ lactose intolerance လို႔ေခၚတဲ့ အေၿခအေနတစ္ရပ္ကို 5% ေလာက္မွာေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင့္ အာဖရိကနဲ႔ အာရွမွာ အၿဖစ္မ်ား ပါတယ္ ။ လက္တို႔စ္ lactose ဟာ ႏို႔ ၊ forsythia ပန္းနဲ႔ အပူပိုင္းေဒ သ ေစး ပ်စ္ေသာအေစး ထြက္တဲ့ခ်ဳံတစ္မ်ိဳး မွာပဲ ေတြ႔ရတဲ့ သၾကားတစ္မ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္ ။ Lactose ကို ေခ်ဖ်က္ ဖို႔အတြက္ lactase လို႔ေခၚတဲ့ သၾကားတစ္မ်ိဳးလိုအပ္ပါတယ္ ။ ေမြးၿပီးတဲ့အခါ small intestine လို႔ေခၚတဲ့ အူေသးထဲမွာ lactase အင္ဇိုင္း ဟာ အၿမင့္ဆံုးကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ႏို႔ကို ပံုမွန္ မေသာက္သံုးတဲ့အခါမွာ lactase အင္ ဇိုင္းေတြဟာ တၿဖည္းၿဖည္းေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္ ။ အၿခားတစ္ဖက္မွာ လည္း မိခင္ႏို႔မ တိုက္ေကၽြး တဲ့ လူေတြဟာ ႏြားႏို႔ အၿပင္တၿခား သိုး ၊ ဆိတ္ ၊ တိဗက္ႏြား ၊ ေရၿမင္း ၊ ၿမင္း ၊ တန္ၿဒာေဒသ သမင္နဲ႔ ကုလား အုတ္စတဲ့သတၱ၀ါေတြက ႏို႔ကို တို္က္ေကၽြးတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္ ။ ကၽြဲႏို႔နဲ႔ ကၽြဲရိုင္းေတြရရွိတဲ့ႏို႔ကို ကမၻာေပၚ မွာအမ်ားဆံုးတိုက္ေကၽြးတဲ့ ႏုိင္ငံကေတာ့ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဒါကေတာ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ႏြားႏို႔နဲ႔ ႏြားႏို႔ ထုတ္ကုန္ေတြကို အမ်ားဆံုးသံုးစြဲတဲ့ ႏုိင္ငံ ဆယ္ႏိုင္ငံပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

Top ten per capita cow's milk and cow's milk products consumers in 2006

Country	Milk (liters)	Cheese (kg)	Butter (kg)
Finland	183.9	19.1	5.3
Sweden	145.5	18.5	1.0
Ireland	129.8	10.5	2.9
Netherlands	122.9	20.4	3.3
Norway	116.7	16.0	4.3
Spain	119.1	9.6	1.0
Switzerland	112.5	22.2	5.6
United Kingdom	111.2	12.2	3.7
Australia	106.3	11.7	3.7
Canada	94.7	12.2	3.3

ႏို႔ရည္ထုတ္တဲ့ mammary gland ဟာ apocrine အေရၿပား ကလမ္း(န္) ေတြကေန ၿဖစ္ေပၚလာပါတယ္ ။ Mammary gland ေတြရဲ႕ အဓိကတာ၀န္ကေတာ့ lactation ဆိုတဲ႔ ႏို႔ရည္ထုတ္လုပ္ဖို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔ရည္ရဲ႕ မူရင္းဂုဏ္ သတၱိဟာ အာဟာ ရဓါတ္လံုေလာက္ၿပည့္၀စြာေပးဖို႔အၿပင္ ကိုယ္ခံအား စနစ္ၿမင့္ တက္ေစၿပီး ေရာ ဂါပိုး မႊားေတြကို ကာကြယ္တိုက္ထုတ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ေန႔စဥ္ေသာက္ သံုးေလ့ရွိ တဲ့ ႏြားႏို႔ ၁၀၀ ဂရမ္မွာေတာ့ ေအာက္ပါ အတိုင္းအခ်ိဳးအဆမ်ားပါ၀င္ပါတယ္ ။

အာဟာ ရတန္ဖိုး = ၃.၅ ေအာင္စ
အင္နာဂ်ီ = 60 kcal 250 kJ
ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္ = ၅.၂ ဂရမ္
သၾကား = ၅.၂ ဂရမ္
လက္က်ဴလို႔စ္ = ၅.၂ ဂရမ္
အဆီ = ၃.၂၅ ဂရမ္
- saturated = 1.9 g
- monounsaturated = 0.8 g
- polyunsaturated = 0.2 g
ပရိုတိန္း = 3.2 g
ေရ = 88 g
Vitamin A = 28 μg 3%
Thiamin (Vit. B1) = 0.04 mg 3%
Riboflavin (Vit. B2) = 0.18 mg 12%
Vitamin B12 = 0.44 μg 18%
Vitamin D = 40 IU 20%
Calcium = 113 mg 11%
Magnesium =10 mg 3%
Potassium = 143 mg 3% စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါဟာ ႏြားႏို႔ ၁၀၀ ဂရမ္မွာပါ၀င္တဲ ့အာဟာ တန္ဖိုးေတြၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ တစ္ခြက္မွာ ၁၂၅ ကီလိုရီပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္သင္ဟာ တစ္ေန႔ကို ႏြားႏို႔ ႏွစ္ခြက္ေသာက္ရင္ ၂၅၀ ကီလိုရီရရွိၿပီးတစ္ပတ္မွာ ၁၇၅၀ ကီလိုရီရရွိမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အဆီ တစ္ေပါင္မွာ ၃၅၀၀ ကီလိုရီ ပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏြားႏို႔ ၂ ခြက္ေန႔စဥ္ေသာက္ရင္ တစ္ပတ္မွာ ေပါင္၀က္စီ တိုးတယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္ ။ ကဲဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ႏြားႏို႔နဲ႔လူႏို႔ရဲ႕ကြာၿခားခ်က္အေၾကာင္းေလးလည္းေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။

တကယ္ေတာ့ မိခင္ႏို႔ရည္နဲ႔ ႏြားႏို႔ ရည္မွာ ကြာၿခားခ်က္မ်ားစြာရွိပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ကို ကေလးငယ္ ၁၁ လမွ သည္ ၁ ႏွစ္ အထိ ကေလး ငယ္ေတြကို တိုက္ေကၽြးခြင့္မရွိပါဘူး ။ ဒီထက္အသက္ၾကီးလာရင္လည္း ဆရာ၀န္ညႊန္နဲ႔ တိုင္ပင္ ဖို႔ လို ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ဟာ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အစာအိမ္အစာေခ်ဖ်က္မႈစနစ္ကို ပိုမို ခက္ခဲေစၿပီး အာဟာ ရတန္ဖိုး မွာလည္း မိခင္ႏို႔နဲ႔မတူညီပါဘူး ။

၁ ။ Antibodies

မိခင္ႏို႔ရည္မွထြက္ရွိတဲ့ သဘာ၀ ပိုးမႊားကာကြယ္ေပးေသာ အရာ antibodies ေတြဟာကေလးငယ္ေတြကို ကိုယ္ခံအားတက္ေစၿပီးက်န္းမာသန္စြမ္းေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ဗိုင္းရပ္နဲ႔တၿခားဘက္တီး ရီးယား ေတြကိုလည္း ကာကြယ္ တိုက္ထုတ္ေပးပါတယ္ ။ သင့္ကေလးဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ သို႔မဟုတ္ ဘတ္တီးရီးယားေၾကာင့္ ဖ်ားနာေနၿပီ ဆိုရင္မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ဒီ ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို တိုက္ထုတ္ႏိုင္တဲ့ antibodies ေတြေပၚထြက္လာၿပီး ဗိုင္းရပ္ေတြ ဘတ္တီးရီး ယားေတြကို တိုက္ထုတ္ေပးပါတယ္ ။ Formula ကေတာ့ရိုးရွင္းပါတယ္ ။ တိုက္ႏိုင္သေလာက္ တိုက္ပါ အခ်ိန္တိုင္းတိုက္ႏုိင္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး သဘာ၀ Antibodies ေတြ မပါရွိပါဘူး ။ ထုတ္လည္းမ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ပါဘူး ။

၂ ။ Water

မိခင္ႏို႔ရည္မွာလံုေလာက္တဲ့ ေရပါ၀င္ၿပီး ကေလးငယ္ကို ေရဆာၿခင္းမွ ကင္းေ၀းေစဆပါတယ္ ။ ကေလးငယ္လို အပ္သေလာက္လဲ မိခင္ႏုိ႔ရည္က ခ်ိန္ညွိေပးပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာပါ၀င္ တဲ့ေရပမာဏဟာ ကေလးငယ္လိုအပ္ သေလာက္ ခ်ိန္ညွိမေပးႏုိင္ပါဘူး ။

၃ ။ Fat

မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ႏြားႏို႔ထက္ အဆီမ်ားစြာပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးငယ္ကလည္းပိုမိုစုပ္ယူႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါဟာ ဘာလို႔ ႏို႔စို႔ ကေလးငယ္ေတြဟာ ႏို႔ဘူးတိုက္တဲ့ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ မစင္ stool ကြာရသလဲ ဆိုတဲ့အေၿဖ တစ္ခုလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ထဲမွာပါ၀င္တဲ့အဆီကိုေတာ့ ကေလးငယ္က လြယ္ကူစြာ စုပ္ယူႏိုင္ၿခင္းမ ရွိပါဘူး။

၄ ။ Protein

မိခင္ႏို႔ရည္မွ ပရိုတိန္းဓါတ္ဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကိုၾကီးထြားေစၿပီး ႏြားႏို႔မွ ပရိုတိန္းကေတာ့ မိခင္ႏို႔မွာ ပါတဲ့ပရိုတိန္းထက္ ၂ ဆေလာက္ပိုမ်ားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ေက်ဖ်က္မႈနည္းပါတယ္ ။

၅ ။ Carbohydrates

မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ႏြားႏို႔ထက္ ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္မ်ား စြာပါ၀င္ပါတယ္ ။ စြမ္းအင္ အင္နာဂ်ီထုတ္ ဖို႔အတြက္ အေကာင္း ဆံုး ပင္ရင္းတစ္ခုလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။

၆ ။ Vitamins and minerals

အကယ္၍ မိခင္ကသာ သင့္တဲ့မွ်တ ၊ ၿပည့္စံုလံုေလာက္တဲ့အာဟာ ရၿပည့္၀တဲ့အစားစာကို စားေသာက္ေန မယ္ဆိုရင္ ကေလးငယ္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓါတ္ေတြကို ကေလးငယ္ ၆ လအ၇ြယ္ထိ မိခင္ႏို႔ရည္ ကေနတဆင့္ ရရွိႏုိင္မွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာေတာ့ မိခင္ႏို႔ထက္ ပါ၀င္မႈနည္းၿပီး ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ မွန္ကန္သင့္ေတာ္တဲ့ ပမာဏမဟုတ္ပါဘူး ။

၇ ။ Taste

အရသာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း မိခင္စားေသာက္တဲ့ အစားအေသာက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ႏို႔ရည္ရဲ႕ အရ သာဟာ ေၿပာင္း လဲေနမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ Formula လို႔ေခၚတဲ့ မိခင္အစားထိုးႏို႔မႈန္႔ေတြမွာ မိခင္ႏို႔မွာ မပါ၀င္တဲ့ DHA လိုမ်ိဳးၿဒပ္ေပါင္းေတြကို ထပ္မံၿဖည့္စြက္ထားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း Formula ဟာ မိခင္ႏို႔မ ရရွိမွပဲ အစားထိုးဖို႔အတြက္ သံုးစြဲသင့္ပါတယ္ ။

Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Milk
http://answers.yahoo.com/question/index?qid=20080713073709AA9PUGk
http://www.thenewparentsguide.com/breastfeeding-diff-breast-cow-milk.htm

သက္တန္႔ခ်ိဳ
6 July 2011


စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

ပ်ားရည္၏ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား

ပ်ားရည္၏ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား

ပ်ားရည္မွာက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေကာင္းက်ိဳးအခ်က္အလက္ေတြ ေၿမာက္မ်ားစြာ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။ သူ႔ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးေတြနဲ႔ သင့္ရဲ႕ လူေနမႈ ဘ၀က်န္းမာေရး မွာ လြန္စြာ အသံုး၀င္ ပါတယ္တဲ့ ။ ပ်ားရည္ရဲ႕ ခ်ိဳၿမတဲ့ အရသာဟာ သင့္ရဲ႕ အရသာ အာရံုခံ အဖုေလးေတြကို လႈံ႕ေဆာ္ေပး ယံုသာ မကပဲ အစာစားခ်င္စိတ္ကိုလည္း ၿဖစ္ေပၚေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ အစားအစာမ်ား ခ်က္ၿပဳတ္ရာမွာလည္း ေမႊးပ်ံ႕ သင္း ၾကိဳင္ေနေအာင္ အသံုးၿပဳႏုိင္ၿပီး ပ်ားရည္နဲ႔ မုန္႔အမ်ိဳးမ်ိဳး ကို ၿပဳလုပ္စားသံုးႏုိင္ပါေသးတယ္ ။ ကယ္လို ရီ ေၿမာက္မ်ား စြာပါ၀င္ၿပီး လည္ေခ်ာင္းယားယံၿပီး မသက္မသာ ၿဖစ္တာေတြကိုလည္း ဖံုးအုပ္ကာ ကြယ္ေပး ထားႏိုင္ပါတယ္ ။ ယခုဆိုရင္စမ္းသပ္ေလ့လာသူေတြဟာ ပ်ားရည္ရဲ႕ ေဆးပညာဆိုင္ရာ ေကာင္းက်ိဳး (medical benefits ) ေတြကို ရွုေထာင့္ေပါင္းစံုကေန နည္းလမ္းေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စမ္းသပ္အေၿဖထုတ္ေနၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။

ပ်ားရည္ဟာ သင့္ရဲ႕ အာခံတြင္းထဲမွာ စိတ္ေက်နပ္မႈ ၿဖစ္ေစယံုသာမကပဲ ပိုးသန္႔စင္ေစၿခင္း ( Antiseptic) ၊ ဓါတ္တိုး ဆန္႔က်င္ပစၥည္း (Antioxidant) ၊ ခႏၶာကိုယ္သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေစၿခင္းစတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပး ပါတယ္ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာဆိုရင္လည္း အေရၿပားနဲ႔ အသားအရည္ကို ၀င္းပစိုၿပည္ေစၿပီး ၿခံဳငံုၿပီးၾကည့္ မယ္ဆို ရင္ အနာက်က္ၿမန္ၿခင္း ။မ်က္ခမ္းစပ္ေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ၿခင္းစတဲ့ ဦးေခါင္း ကေန ေၿခေထာက္ အထိ ေက်ာင္းက်ိဳးမ်ားစြာကို ေပးေစပါတယ္ ။ ပ်ားရည္ရဲ႕ အနာက်က္ၿမန္ တဲ့ ေကာင္းက်ိဳး ကို ေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္းက အသံုးၿပဳခဲ့ၾကၿပီး အထူးသၿဖင့္ ၿပတ္ရွနာမ်ားမွာ းပိုအသံုး၀င္ပါတယ္ ။ သာမန္ဖ်ား နာမႈနဲ႔ ေရာဂါေတြမွာလည္း ကုသမႈ အၿဖစ္အသံုးၿပဳႏိုင္ၿပီး မ်ိဳးဆက္တစ္ခုမွေန၍ ေနာက္တစ္ခုကို က်န္း မာေရးေကာင္း က်ိဳးေတြကို ဆင့္ကဲေပးေစပါတယ္ ။ UMF Manuka Honey လို႔ေခၚတဲ့ပ်ားရည္ဟာဆိုရင္ ယေန႔ပ်ား ရည္ရဲ႕က်န္းမာေ၇းဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အရသာအရွိဆံုး ပ်ားရည္ေဆးအၿဖစ္ ထည့္သြင္းေၿပာ ဆိုေနၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီပ်ားရည္ဟာ ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို တိုက္ထုတ္ယံုတင္မကပဲ တစ္ရွူးမ်ား အနာ က်က္ၿမန္ၿခင္းကို ကာကြယ္ေပးၿခင္း ၊ အမာရြတ္ၿဖစ္ၿခင္းႏွင့္ ေရာင္ရမ္းၿခင္းမ်ားကို ေလ်ာ့နည္းေစၿခင္း စတဲ့အခ်က္ေတြ ရရွိပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြၿဖစ္တဲ့ ၀မ္းသြားၿခင္း ၊ အစာမေၾကၿခင္း ၊ အစာအိမ္အနာမ်ားနဲ႔ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာၿခင္း ( GE) ကိုပါ ကုသဖို႔အတြက္ အသံုးၿပဳနိုင္ပါတယ္ ။

ပ်ားရည္ကို အစားအစာေတြမွာ အသံုးၿပဳၿခင္းနဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးေတြကေတာ့ ပ်ားရည္ကို ရရွိတဲပင္ ရင္း နဲ႔ ေနရာေဒသအေပၚ မူတည္ပါတယ္ ။ ပ်ားေတြကေနရရွိတဲ့ပ်ားရည္ကို အသံုးၿပဳၿပီးေတာ့ propolis , royal jelly , beewax ( ပ်ားဖေယာင္း ) စတဲ့ ထုတ္ကုန္ေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး အသက္ရွုမ၀ၿခင္း ၊ ဆံပင္ကၽြတ္ၿခင္း ၊ အိပ္မေပ်ာ္ၿခင္း ၊ အဆင္အၿမစ္နာၿခင္း ၊ ၀က္ၿခံနဲ႔ မႈိုပိုး၀င္ၿခင္းစတာေတြမွာပါ အသံုးၿပဳတာေၾကာင့္ ပ်ားရည္ကို ရုိးရာေဆး ( Traditional medicine) အၿဖစ္ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသံုးၿပဳေနၾကပါၿပီ ။ ဆက္လက္ၿပီး က်န္း မာေရး ဆိုင္ရာေကာင္းက်ိဳးေတြကို အေသးစိတ္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။



၁ ။ Natures's Energy Booster

အရသာ ေကာင္းလြန္းတယ္ဆိုတဲ့ အၿပင္ပ်ားရည္ရဲ႔ေကာင္းက်ိဳးေတြအမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္ ။ သဘာ၀ ကစီဓါတ္ ပင္ရင္း ( Natural source of carbohydrate) ၿဖစ္ၿပီး လူေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ကို ခြန္အားနဲ႔ စြမ္း အင္ေတြကို ေပးေစပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ားရည္ကို စြမ္းေဆာင္ရည္ၿမင့္မားေစဖို႔ အကူပစၥည္း (Booster) အၿဖစ္အၿပင္ ၾကြက္သားမ်ားေညာင္းညာၿခင္း ၊ ေမာပမ္းႏြမ္းနယ္ၿခင္းေတြကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္ ။ သဘာ၀ သၾကားအခ်ိဳအရသာဟာ ေလ့က်င့္ခန္းၿပဳလုပ္ၿခင္းောကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေမာပန္းၿခင္းေတြကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ ပါတယ္ ။ ပ်ားရည္ထဲမွာပါတဲ့ ဂလူးကို႔စ္ကို ခႏၶာကိုယ္က လွ်င္ၿမန္စြာ စုပ္ယူၿပီး စြမ္းအင္ကိုတိုး တက္ေစပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ fructose ကိုေတာ့ ေၿဖးညွင္းစြာ စုပ္ယူၿပ့ီး energy ကို ပံုမွန္ပဲေပးေစ ပါတယ္ ။ ေသြးတြင္း သၾကားဓါတ္ကိုလည္း တၿခားသၾကားဓါတ္ မ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ထိမ္း ညွိေပးႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ားရည္ရဲ႕က်န္းမာေရးေကာင္းက်ိဳးေတြကိုသိေစဖိုပအတြက္

- သင္အလုပ္သြားခါနီးတုိင္းပ်ားရည္တစ္ဇြန္းခန္႔ ေသာက္သံုးသြားႏုိင္ပါတယ္ ။
- မနက္ပိုင္းေတြမွာ မၾကည္မလင္ႏိုးထတတ္ၿပီး စြမ္းအားမၿပည့္သလိုခံစားေနရရင္ ပ်ားရည္ ကို ေသာက္ သံုး ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္ ။
- သင့္ကေလးငယ္ေတြဟာ ပင္ပင္ပန္းပန္းေဆာ့ကစားၿပီး ေက်ာင္းသြားဖို႔ ၿငင္းဆန္ေနပါသလား ။ ပ်ားရည္နဲ႔ sandwiches ကိုၿပင္ဆင္ေပးလိုက္ပါ ။ ဒါဆို တစ္ေန႔လံုး စြမ္းအားၿပည့္ၿပီး လန္းဆန္းတက္ၾကြေနပါလိမ့္မယ္ ။

၂ ။ Immunity System Builder

ပ်ားရည္ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးအမ်ားၾကီးထဲကမွ အဖိုးတန္တဲ့အရာတစ္ခုကေတာ့ immune system booster အၿဖစ္ေဆာင္ရြက္ေပးၿခင္းပါပဲ ။ ပ်ားရည္ရဲ႕ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ဂုဏ္သတၱိနဲ႔ ဘတ္တီးရီးယားပိုးမႊားေတြကို သတ္ႏိုင္ တဲ့ အစြမ္းက အစာအိမ္နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္းကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး သင့္ကို က်န္းမာေပ်ာ္ ရြင္ေစႏုိင္ ပါတယ္ ။ ၿပင္ပပိုးမႊားေတြကို တိုက္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မနက္စာမစားခင္ေလးမွာ ပ်ားရည္ တစ္ဇြန္းနဲ႔ lemon တစ္ဇြန္းေလာက္နဲ႔ ေရာၿပီး ေရေႏြးေႏြးနဲ႔ ေဖ်ာ္စပ္ေသာက္သံုးၿခင္းအားၿဖင့္ ပ်ားရည္ ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးေတြကို သိႏိုင္ပါတယ္ ။

၃ ။ Honey is Anti-Cancer !!

ပ်ားရည္ဟာ ကင္ဆာကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္သလား ဆိုတာ မေသခ်ာေပမယ့္ လူအမ်ားစုကေတာ့ ပ်ားရည္ရဲ႕ ကင္ဆာ ကာကြယ္ၿခင္း ( Carcinogen preventing) နဲ႔ ကင္ဆာကာကြယ္ၿခင္းဂုဏ္သတၱိ ( Anti-tumour properties) ေတြကို စူးစမ္းေလ့လာေနၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

၄ ။ အိမ္တြင္းအသံုး၀င္မႈမ်ား

- မီးေလာင္နာႏွင့္ ၿပတ္ရွနာမ်ား

ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ပ်ားရည္ကို အိမ္တြင္းသံုးေဆး ၀ါးတစ္လက္အၿဖစ္ မ်ားစြာ ေသာ ေရာ ဂါေတြနဲ႔ yeast ပိုး၀င္ၿခင္းေတြမွာ သံုးလာခဲ့ၾကပါတယ္ ။ အဆစ္အၿမစ္နာၿခင္း မွာလည္းအသံုး ၀င္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ပိုးသတ္ႏုိင္တဲ့စြမ္းရည္ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႔ေသာ ဘတ္တီးရီးယားေတြရဲ႕ၾကီးထြားႏိုင္မႈ ကို တားဆီးေပးၿပီး အနာသန္႔ ရွင္းေစၿခင္းနဲ႔ ပိုးမ၀င္ၿခင္းကို ၿဖစ္ေစပါတယ္ ။ အေရးေပၚ သဘာ၀ ေဆးစြမ္းတစ္လက္အေနနဲ႔လည္း ၿပည္တည္နာမ်ား ၊ အပူေလာင္ၿခင္း ၊ ဓါးရွၿခင္း ကို လည္းသက္သာေစပါတယ္ ။ပ်ားရည္ဟာ ေလထဲက စြတ္စိုထိုင္း မႈိုင္းမႈကို စုပ္ယူႏုိင္စြမ္းရွိၿပီး အနာက်က္ၿခင္းကို အားေပးပါတယ္ ။ ေရာင္ရမ္း နာက်င္မႈမ်ား ကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး အမာရြတ္တည္ၿခင္းကို နည္းေစပါတယ္ ။ Anitbacterial property မ်ားစြာပါ၀င္တဲ့ UMF Manuka ကုိ wound dressing အတြက္ အသံုးမ်ားၾကပါ့တယ္ ။

-အရက္ေသာက္သူမ်ားအတြက္
သင္ဟာ တခါတရံမွာ အမ်ားၾကီး ေသာက္မိတယ္ဆိုရင္ ပ်ား၇ည္ကို သံုးစြဲၾကည့္ပါ ။ ပ်ားရည္ဟာ အစာအိမ္ကို သိမ္ေမြ႔ေစၿပီး fructose ပါ၀င္တဲ့အတြက္ အသည္းကေန အရက္ကို oxidation ၿဖစ္ေစတဲ့အရွိန္ကို ၿမင့္တက္ေစပါတယ္ ။ ဒါကို sobering agent လို႔လည္းေခၚပါတယ္ ။ လိေမၼာ္ရည္ 80ml မွာ ပ်ားရည္ 15ml ႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္ 70ml ေရာစပ္ ေမႊေႏွာက္ကာ အရက္နာက်ၿခင္းကို ေၿဖေပးႏိုင္ပါတယ္ ။

-ေခ်ာင္းဆိုး အာသီးေရာင္ၿခင္း
အာသီးေရာင္ေခ်ာင္းဆိုးၿခင္းကိုလည္း ပ်ားရည္က ႏိုင္ေစပါတယ္ ။ Professional singer ေတြဟာ sore throats ကိုကာ ကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ သီခ်င္းမဆိုခင္မွာ ပ်ား၇ည္ကို ေသာက္သံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ တ ရုတ္ေတြ ကေတာ့ အပူမ်ားရင္အာသီးေရာင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကၿပီး ပ်ားရည္ကို ေသာက္သံုးၾကပါတယ္ ။ ပ်ားရည္ႏွစ္ ဇြန္းခန္႔နဲ႔ lemon ေလးဇြန္း ကိုေရာစပ္ ဆားအနည္းငယ္ထည့္ၿပီး အာသီးေရာင္ေန စဥ္အ တြင္း ေသာက္ သံုးၾကည့္ပါ ။

- အိပ္မေပ်ာ္ၿခင္း
သင္အိပ္မေပ်ာ္ဘူးလား ။ ႏို႔နဲ႔ပ်ားရည္ကို ေသာက္သံုးၾကည့္ပါ ။ ႏို႔ပူပူေလး တစ္ခြက္ကို ပ်ားရည္တစ္ ဇြန္းခန္႔ေရာ စပ္ၿပီး အေအးခံေသာက္သံုးပါက ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ေစပါတယ္ ။

Ref : Internet ( Benefits of honey )

သက္တန္႔ခ်ိဳ
စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

Role of Parents in the Childhood Mental Development

ကေလးေတြရဲ႔ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳနဲ႔ မိဘမ်ားရဲ႕က႑

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားဘ၀က ကေလးသြားက်န္းမာေရးပညာမွာ စသင္ရတာက psychological development of children ကေလးေတြရဲ႔ စိတ္ပုိ္င္းဆုိင္ရာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မွဳအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီအေၾကာင္းအရာကုိ အေရးတၾကီးသင္ရလဲဆုိေတာ့၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သြားေဆးခန္းကုိ ေန႔စဥ္ လာျပေလ့ရွိသူေတြထဲမွာ ကေလးေတြလည္း ပါပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႔ ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ မိဘျဖစ္သူရဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တတ္မွဳ ရွိမရွိိေပၚ မူတည္ျပီး၊ ကေလးေတြလည္း အမူအက်င့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲသြားပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ သြားဘက္ဆုိင္ရာ ကုသမွဳေတြ မစႏုိင္ခင္မွာ ဘယ္လုိ psychological background နဲ႔အမူအက်င့္ behaviour ရွိသလဲ။ ေကာင္းတဲ့ behaviour ရွိလား၊ အားနည္းခ်က္ရွိတဲ့ behaviour လား၊ ေကာင္းတာကုိ ဘယ္လုိဆက္အားေပးျပီး မေကာင္းတာကုိ ဘယ္လုိ အျပဳသေဘာေဆာင္လာေအာင္ ပဲ့ကုိင္မလဲ ဆုိတာေတြ အရင္လုပ္ရပါတယ္။

ေမြးခါစကေန တစ္ႏွစ္သားအရြယ္

ကေလးေတြဟာ ေမြးခါစကေန တစ္ႏွစ္သားအရြယ္ကစျပီး ကုိယ္ခႏၶာ ဖြံ႔ျဖိဳးလာတာနဲ႔အတူ psychological development လည္း စေနပါျပီ။ အဲလုိအခ်ိန္မွာ ကေလးဟာ ယုယုယယ ေထြးေပြ႔မွဳရမယ္၊ ေခ်ာ့ျမဴမွဳရမယ္၊ ဆာတုိင္း ခ်ဳိခ်ဳိေသာက္ခြင့္ ရမယ္ဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာမွာ လုံျခဳံေႏြးေထြးမွဳနဲ႔ ယုံၾကည္မွဳ စျပီးရရွိသြားပါတယ္။

ဒီအရြယ္မွာ ဒီလုိျပဳစုယုယမွဳေတြ ေသခ်ာမရခဲ့တဲ့ ကေလးေတြဟာ ၾကီးတဲ့အထိ၊ ေလာကၾကီးနဲ႔ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ မယုံၾကည္မွဳ၊ ဘယ္သူက ငါ့ကုိ တုိက္ခုိက္မလဲ ဆုိျပီး သံသယျဖစ္မွဳေတြနဲ႔ ၾကီးျပင္းရပါေတာ့တယ္။ Erik Erickson ကေတာ့ဒီအဆင့္ကုိ stage of developing trust or mistrust လုိ႔သုံးပါတယ္။

ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ (၂)ႏွစ္က(၃)ႏွစ္သား .... development of autonomy ကုိယ့္ကုိကုိယ္ အားကုိးစိတ္ စတင္ျဖစ္ေပၚတဲ့အရြယ္..

ဘာမဆုိ.. ကုိယ့္ဟာကုိယ္လုပ္မယ္.. ဆုိျပီးျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ လူၾကီးက အရာရာ ဟုိမလုပ္နဲ႔ဒီမလုပ္နဲ႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လြန္းရင္၊ စုိးရိမ္လြန္ အခ်စ္လြန္ျပီး ကုိယ္တုိင္ဘာမွေပးမလုပ္ဘဲ မိဘက အရာရာလုပ္ေပးေနရင္ ကေလးဟာ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ယုံၾကည္အားကုိးမွဳ မရွိေတာ့ပါဘူး။ အလြန္အကၽြံ လႊတ္ေပးရင္လည္း စည္းကမ္းမဲ့တဲ့ကေလး ျဖစ္လာတတ္တာမုိ႔ rules ဆုိတဲ့ ေဘာင္ေလးေတြ စျပီးခ်ေပးရပါတယ္။

ဥပမာ - ထမင္း၀ုိင္းမွာ ကုိယ္စားခ်င္တဲ့ဟင္း ကုိယ္တုိင္ထည့္စား.. ဒါေပမယ့္ ကုန္ေအာင္စားရမယ္.. စတဲ့ ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္ တာ၀န္ယူတဲ့စိတ္ ေမြးျမဴေပးရပါတယ္။ အလုိလုိက္လြန္ရင္ ငါဘာလုပ္လုပ္မွန္တယ္၊ ဘယ္သူမွမဟန္႔တားနဲ႔ ဆုိတဲ့ ငါတေကာစိတ္ဓာတ္ေတြ ၾကီးတဲ့အထိ ပါသြားပါလိမ့္မယ္။

terrible four

(၄)ႏွစ္သားအရြယ္ကုိေတာ့ terrible four လုိ႔ေခၚပါတယ္။ autonomy ရခ်င္တာ သိပ္မ်ားလာလုိ႔ ထိန္းရနဲနဲခက္လာျပီး စိတ္မလုိရင္ ေဒါသထြက္တာ စတာေတြျပတတ္လာပါျပီ။ လူၾကီးက သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕နဲ႔ မထိန္းေက်ာင္းရင္ ၾကီးတဲ့အခါ အလုိမက် ရန္လုိတဲ့သူတေယာက္အျဖစ္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ အထီးက်န္တတ္ပါတယ္။

(၅)ႏွစ္က၁၀ႏွစ္ေက်ာ္

(၅)ႏွစ္က၁၀ႏွစ္ေက်ာ္အထိ... ဒီအရြယ္က်ေတာ့ ေက်ာင္းစေနျပီ။ ပတ္၀န္းက်င္က က်ယ္ျပန္႔ျပီး သင္ယူစရာေတြ မ်ားလာျပီေလ။ တံငါနားနီးတံငါ- အက်င့္ေတြ ကူးတတ္တဲ့အရြယ္ပါ။ Role model ဆုိတဲ့ ဖန္တီးရွင္တုိ႔၊ မင္းသားမင္းသမီးတုိ႔ စတာေတြအျပင္၊ အျပင္ေလာကမွာ ေတြ႕ရတာေတြထဲက ကုိယ္ၾကိဳက္ရာ လုိက္အတုယူခ်င္စိတ္ ေပါက္လာတဲ့အရြယ္ပါ။ ၾကီးရင္ ဘာလုပ္မယ္ စတဲ့ အေတြးေလးေတြ စေပၚလာျပီး ေကာင္းတဲ့ဘက္ကုိ လူၾကီးက ထိန္းညိွေပးရပါတယ္။ ေက်ာင္းရဲ႔ အမ်ားစုေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳေတြ၊ သေဘာတူမွဳ မတူမွဳစတဲ့ ကြဲျပားမွဳရွိတာေတြကုိ ျမင္လာ လက္ခံလာတဲ့ အရြယ္ပါ။ ဒီအရြယ္မွာ သူတုိ႔ေက်ာင္းမွာ ၾကဳံေတြ႕လာတဲ့ အေတြ႕အၾကဳံေတြ မိဘကုိ ရင္ဖြင့္ခ်င္ၾကတယ္။ မိဘေတြက အလုပ္မ်ားလုိ႔ျဖစ္ေစ၊ ဂရုမစုိက္တဲ့အခါ ရင္ထဲမွာ ခံစားခ်က္ေတြ ျပည့္လာျပီး ေလာကကုိ မေက်နပ္စိတ္ အဆုိးျမင္စိတ္ေတြ ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးကုိ ဒီအရြယ္မွာ ပုိဂရုစုိက္ျပီး မ်က္ႏွာရိပ္မ်က္ႏွာကဲ ခတ္တတ္ရပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕စြမ္းေဆာင္မွဳ.. ဥပမာ - အတန္းထဲမွာ အဆင့္ေကာင္းတာ စတာကုိ ခ်ီးမြန္းေပးရပါတယ္။ ကေလးဆုိတာခ်ီးက်ဴးတာကုိဘဲၾကဳိက္တယ္၊ အျပစ္တင္ခံရတာကုိ မလုိလားပါဘူး။ အျပဳအမူတခုအတြက္ ခ်ီးက်ဴးခံရရင္ ဆက္ျပီး အဲဒါကုိ ထိန္းခ်င္ ႀကိဳးစားခ်င္လာၾကပါတယ္။

ဒီလုိ ငယ္စဥ္ဘ၀အဆင့္ဆင့္မွာ မိဘရဲ႕အခန္းက႑ဟာ သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ ခ်စ္တတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ မခ်စ္တတ္ရင္ ႏွစ္ရာေရာက္မွာပါ။ ေရွာင္ရမွာေတြက

(၁) overindulging အလြန္အကၽြံ အလုိလုိက္တာ... naughty boy, naughty girl ေတြျဖစ္လာေစပါတယ္။ အဲလုိ ကေလးေတြ ေဆးခန္းလာရင္ အရမ္းစိတ္ညစ္ရတယ္။ ကေလးေရ.. ပါးစပ္ကေလးဟေနာ္.. ဆုိရင္မဟဘူး။ တခ်ဳိ႕ ဆုိးလြန္းတဲ့ကေလးဆုိ ဆရာ၀န္ကုိရန္လုပ္တာ၊ တံေတြးနဲ႔ေထြးတာေတြ လုပ္တတ္ပါတယ္။ နယ္မွာတုန္းက သြားႏွဳတ္ရင္ ဒါးနဲ႔ထုိးမွာေနာ္..ဆုိျပီး ခဲခၽြန္ဒါးေလး ဖြက္ကုိင္လာျပီး ျခိမ္းေျခာက္တာ ခံရဖူးပါတယ္။ (၁၁)ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ကေလးပါ။ သိပ္ရန္လုိတဲ့ကေလးကုိ အဲဒီတၾကိမ္ဘဲ ၾကဳံဖူးပါတယ္။ ပါလာတဲ့လူၾကီးက ဆရာေရ.. သူနာမွာ ေၾကာက္လုိ႔လားမသိဘူး။ ျဖစ္ပါ့မလား စသည္ျဖင့္ ကေလးဘက္က ၀င္ေျပာေပးတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒါဆုိ ပုိဆုိးေရာပါဘဲ။ ပုိဆုိးလာရင္ မိဘကုိ ကုသခန္းထဲ ေပးမ၀င္ဘဲခြဲထားရပါတယ္။ Rule ေတြေျပာျပရပါတယ္။ သား ဒီေဆးခန္းလာရင္ ဒီလုိလုပ္ရမယ္၊ အိမ္မွာလုိမရဘူး။ မျပီးရင္မျပန္ရဘူး၊ စသည္ျဖင့္ ေျပာျပရပါတယ္။ ေဘးမွာ ျငိမ္ျငိမ္ဆိမ္ဆိမ္ လိမၼာစြာနဲ႔ ကုသခံေနတဲ့ အရြယ္တူကေလးေတြကုိ role model အျဖစ္ျပျပီး အတုယူေစရပါတယ္။

(၂) overprotection အလြန္အကၽြံ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ... Shy and timid ရွက္တတ္ ေၾကာက္တတ္တဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာေစျပီး လူေတာမတုိးပါဘူး။ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ယုံၾကည္မွဳမရွိဘဲ ေမေမ ဒီနားလာ.. လက္ကုိင္ထား.. ေၾကာက္တယ္ စသည္ျဖင့္ ေဆးခန္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲလုိကေလးမ်ဳိးက်ေတာ့ မိဘကုိအနားမွာ ေနေစျပီး၊ သူယုံၾကည္မွဳ ရလာေအာင္၊ ေဆးခန္းခုံက ခလုတ္ေလးေတြ ႏွိပ္ခုိင္း.. ေရပန္းေလးေတြပန္းခုိင္း၊ ေလေလး မွဳတ္ခုိင္း.. ကုိယ့္သြားကုိ မွန္နဲ႔ျပန္ၾကည့္ခုိင္းတာ စတာေတြနဲ႔ ျငင္ျငင္သာသာ စပ်ဳိးရပါတယ္။ တန္းျပီးေတာ့ သြားကုိ drill နဲ႔ သြားပုိးစားတာကုန္ေအာင္ ျခစ္တာ၊ ထုံေဆးထုိးတာ စတာေတြလုပ္ရင္ ကေလးေၾကာက္သြားျပီး ဆက္ကုလုိ႔ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အတင္းဆက္ကုရင္လည္း ၾကီးတဲ့အထိ သြားကုဖုိ႔ဆုိ ေၾကာက္သြားတဲ့အထိ စိတ္အနာ ရတတ္ပါတယ္။

(၃) maternal anxiety အေမျဖစ္သူရဲ႕ စုိးရိမ္စိတ္လြန္ကဲမွဳ... ကေလးမွာလည္း စုိးရိမ္တတ္၊ ေၾကာက္တတ္တာမ်ဳိး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေၾကာက္စရာ အေတြ႕အၾကဳံေတြ၊ ေပ်ာ္စရာမေကာင္းတဲ့ အေတြ႕အၾကဳံေတြ ကေလးေရွ႕မွာ မေျပာဖုိ႔၊ စုိးရိမ္ပူပန္မွဳေတြ မျပဖုိ႔အေရးၾကီးပါတယ္။

ကေလးရဲ႕ ငယ္စဥ္ဘ၀ အေတြ႕အၾကဳံျဖစ္ေပၚတုိးတက္မွဳေတြဟာ ေနာင္လူၾကီးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာမယ့္၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အမူအက်င့္ေတြကုိ လႊမ္းမုိး အက်ဳိးသက္ေရာက္တတ္တာမုိ႔ အေလးထားေပးၾကဖုိ႔ အသိမွ်ေ၀လုိက္ရပါတယ္။

Read More...

Collapse...