Hepatitis C စီ ပိုး ေနာက္ဆက္တြဲ

2011/3/30
ကြ်န္မ ကေလးေမြးထားတာ မၾကာေသးပါဘူး။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ေသြးစစ္ၾကည့္မွ စီပိုး ရွိေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အကာကြယ္သံုးပစၥည္း မသံုးပဲ ခင္ပြန္းသည္နဲ႔ ဆက္ဆံလွ်င္ ခင္ပြန္းသည္ပါ ကူးစက္ႏိုင္ပါသလား။

April 4, 2011 9:03 PM
မိန္းခေလးတစ္ေယာက္က စီးပိုးျဖစ္ေနရင္ ဘာလုပ္ရမလဲ၊ ဘာေဆးေသာက္ရမလဲ၊ ဘာေတြေရွာင္ရမလဲ၊ ဘယ္လို ကုရမလဲဆရာ အဲဒါကို သိခ်င္ပါတယ္။

အသဲေရာင္ (စီ) ဆိုတာ ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ ၂ မ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၇၅ ကေန ၈၅% နာတာရွည္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

Hepatitis C က ေသြးကတဆင့္ အဓိက ကူးတယ္လို႔ ကေန႔အထိ သိထားတယ္။
1. ေသြးလွဴတာ၊
2. ေဆးထိုးအပ္၊
3. ပိုးရွိေနသူ မိခင္ကေနေမြးတဲ့ကေလး၊
4. ေသြးထြက္ေစမဲ႔ နည္းတမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးတာေတြကေန ကူးစက္တာက အမ်ားဆံုး ကူးစက္နည္းေတြ ျဖစ္တယ္။

(၁) မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဒါး၊ (၂) သြားပြတ္တံ၊ (၃) လိင္ဆက္ဆံတယ္ဆိုတာက နည္းနည္းပါးပါး ကူးစက္နည္းေတြ ျဖစ္တယ္။

လိင္ဆက္ဆံရာကေန မကူးစက္ပါဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခက မမ်ားပါ။ ပိုတိက်ဘို႔ သုေတသနေတြ လုပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁) လိင္ဆက္ဆံဘက္ မ်ားသူေတြ၊
(၂) ဆက္ဆံဘက္မွာ တျခား လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါ တခုခုရွိေနရင္၊
(၃) လိင္ဆက္ဆံတာ ၾကမ္းတမ္းရင္၊ ပိုျပီး ကူးစက္ဘို႔ အခြင့္အလမ္း ပိုမယ္။

• (တက္တူး) ထိုးတာ၊ အလွအပအတြက္ ကြင္းတပ္ဆင္တာ၊ နားကပ္ဝတ္တာေတြကေန ကူးစက္တယ္ဆိုတာ အမ်ား ေလးစားေလာက္တဲ့ သုေတသနၾကီးေတြကေတာ့ ျဖစ္တယ္လို႔ မေတြ႔ရေသးပါ။ ဒါေပမဲ့ ပိုးသန္႔စင္မႈ အားနည္းရင္ ဘယ္လုပ္လုပ္ စီ ပိုး အပါအဝင္ ကူးစက္ေရာဂါမွန္သမွ် ကူးစက္ေစႏိုင္ပါတယ္။
• တအိမ္ထဲ အတူေနသူေတြ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားတာ မေတြ႔ရေသးပါ။ ကူးမယ္ ဆိုတာလဲ ေသြးကေန ဝင္လို႔သာ ျဖစ္ပါမယ္။
• ပန္းကန္၊ ဇြန္း၊ ဖန္ခြက္၊ အိုး-ခြက္ အတူသံုးလို႔ မကူးပါ။ ရင္ခ်င္းအပ္-ပါးခ်င္းကပ္-လက္ဆြဲႏုတ္ဆက္တာေတြကေန မကူးပါ။ အသာအယာ ႏုတ္ခပ္ခ်င္းစုပ္တာနဲ႔လဲ မကူးပါ။ ေရအတူေသာက္လဲ မကူးပါ။
• မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူေတြ၊ ေသြးနဲ႔ ေသြးထဲက ပစၥည္း သြင္းေနရသူေတြ၊ ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္း လွဴတာ လက္ခံရသူေတြ၊ Hemodialysis ေက်ာက္ကပ ္ေဆးေနရသူေတြ၊ ေဆးရံုး-ေဆးခန္းမွာ အလုပ္လုပ္ေနရသူေတြ၊ HIV ပိုးရွိေနသူေတြ၊ Hepatitis C ေနတဲ့ မိခင္ရဲ႕ကေလးေတြမွာ ကူးႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္ေနတယ္။
• မိခင္ေလာင္းမွာ စီပိုးရွိေနရင္ ကေလး ၁ဝဝ ေမြးရင္ ၄ ေယာက္မွာ ကူးစက္တယ္။ မိခင္မွာ HIV ပါ တြဲရွိေနရင္ ပိုမ်ားတယ္။
• ျခင္နဲ႔ အင္းဆက္ပိုးေတြကေန ကူးစက္တာ မေတြ႔ေသးပါ။
• စီ ပိုးရွိေနသူဟာ Blood ေသြးမလွဴရပါ၊ Organs အဂၤါအစိတ္အပိုင္း မလွဴရပါ၊ Semen သုတ္ပိုး မလွဴရပါ။
• ေသြးစစ္လို႔ စီပိုး ေတြ႔ေပမဲ့ ၇ဝ-၈ဝ% မွာ ဘာမွ မခံစားရသလိုရွိေနမယ္။
• ခံစားရသူေတြမွာလဲ ဆိုးတာမပါဘူး။ ကိုယ္ပူ၊ အားယုတ္၊ အစားပ်က္၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္၊ အန္ခ်င္၊ ဗိုက္နာ၊ ဆီးအေရာင္ရင့္၊ ဝမ္းအေရာင္ေပ်ာ့၊ အဆစ္နာ၊ ဆီး-အသားအေရ-မ်က္လံုး ဝါ၊
• ရက္တို ေရာဂါလကၡဏာေတြဟာ ကူးစက္ပိုး ဝင္လာခဲ့တဲ့ေနာက္ ၆-၇ ပါတ္အၾကာမွာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၂ ပါတ္ကေန ၆ လ လဲ ၾကာႏိုင္တယ္။
• သူတို႔အထဲက ၇၅-၈၅% က နာတာရွည္ ျဖစ္လာရင္လဲ ေရာဂါလကၡဏာေတြဟာ ရွိသူေတြမွာသာ ရွိမယ္။ သူ႔အသဲက ပ်က္စီးစျပဳလာမယ္။ ႏွစ္ေတြ ၾကာမွလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• နာတာရွည္ Chronic Hepatitis C ဆိုတာ ဆိုးဝါးတဲ့ေရာဂါတခု ျဖစ္တယ္။
o Liver damage အသဲပ်က္စီးတာ၊
o Cirrhosis liver အသဲေျခာက္တာ၊
o Liver failure အသဲက ႏိုင္ေအာင္ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္တာ၊
o Liver cancer အသဲကင္ဆာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
o ၆ဝ-၇ဝ% ကေန နာတာရွည္ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
o ၅-၂ဝ% ဟာ အႏွစ္ ၂ဝ-၃ဝ အတြင္း Cirrhosis အသဲေျခာက္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
o ၁-၅% ဟာ Cirrhosis အသဲေျခာက္တာ ဒါမွမဟုတ္ Liver cancer အသဲကင္ဆာေၾကာင့္ ေသဆံုးႏိုင္တယ္။
• Hepatitis C ပိုးရွိေနသူဟာ Liver enzyme (ALT) အသဲ (အင္ဇိုင္းမ္) စစ္ရင္ နည္းတာ၊ မ်ားတာ၊ ပံုမွန္ ျဖစ္တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ၾကတယ္။ နာတာရွည္အဆင့္ ေရာက္ေနတာေတာင္ ပံုမွန္ ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေနသူဟာ ေနာက္ ၆ လ ၁ ႏွစ္အၾကာ တခါထပ္စစ္ရမယ္။
• ေဆးစစ္ဘို႔ လိုသူေတြကေတာ့ -
o မူးယစ္ေဆးထိုးနည္းသံုးေနသူေတြ၊
o အရင္က ေသြးခဲစနစ္ေရာဂါကို ကူသခံဘူးသူေတြ၊
o အရင္က ေသြးသြင္း ကုသဘူးသူေတြ၊
o အရင္က ေက်ာက္ကပ္ ေဆးေနရသူေတြ၊
o အရင္က အသဲေရာဂါ ရွိဘူးသူေတြ၊ အသဲေဆးစစ္တာ ပံုမွန္မဟုတ္သူေတြ၊
o ေဆးခန္း-ေဆးရံု တာဝန္ထမ္းေနသူေတြ၊
o HIV ရွိေနသူေတြ ျဖစ္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနသူတိုင္းေတာ့ မလိုပါ။
• ရက္တိုသမားေတြအတြက္ ေဆးကုဘို႔ မရွိေသးပါ။ ေဆးစစ္တာ၊ အစာေကာင္းေကာင္းစားတာ၊ ေရ-အရည္ ပိုေသာက္သံုးတာသာ လိုမယ္။
• နာတာရွည္ ျဖစ္လာသူေတြကေတာ့ အသဲကို အျမဲေစာင့္ၾကည့္ေနရမယ္။ ကုသရမယ္။ Interferon နဲ႔ Ribavirin ေဆး ၂ မ်ိဳးသံုးေနတယ္။ လူတိုင္းလိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြ မ်ားတယ္။
• ကံေကာင္းသူ ၁၅-၂၅% ဟာ ေဆးကုစရာမလိုဘဲ ပိုးကို ကိုယ္ထဲက ရွင္းသြားတာေတြ႔ရတယ္။ နာတာရွည္လဲ ျဖစ္မလာဘူး။
• နာတာရွည္ျဖစ္ေနသူ အထူးကုဆရာဝန္နဲ႔ အျမဲဆက္စပ္ေနရမယ္။ အရက္ လံုးဝျဖတ္ရမယ္။ တျခားေရာဂါျဖစ္ရင္ ထိုးမဲ့ ေသာက္မဲ့ ေဆးေတြ ေရြးရမယ္။
• Hepatitis A and Hepatitis B ကာကြယ္ေဆးေတြ ထိုးသင့္တယ္။ စီ အတြက္ ကာကြယ္ေဆး မေပၚေသးပါ။
• ပိုးေတြ႔သူေတြကို ဝိုင္းပယ္ထားဘို႔ ကူးစက္ေရာဂါ ထိန္းသိမ္းေရးဌာနက တားမထားပါ။
• HIV နဲ႔ Hepatitis C virus ေတြ တြဲရွိတတ္တယ္။ မူးယစ္ေဆးထိုးသူေတြမွာ ပိုျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ HIV ရွိေနသူေတြထဲက ၅ဝ-၉ဝ% မွာ Hepatitis C virus လဲရွိေနၾကတာေတြ႔ရတယ္။
• Hepatitis C virus ဗိုင္းရပ္စ္ ဟာ သာမန္ အပူခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကိုယ္ခႏၶာအျပင္မယ္ ၁၆ နာရီကေန ၄ ရက္အထိ ရွင္ေနႏိုင္တယ္။
• ပိုးရွိေနသူကေန ထြက္လာတဲ့ ေသြးကို ေရ ၁ဝ ဆ ထဲမွာ Household Bleach (ကလိုရင္း) ခြ်တ္ေဆးမံႈ႔ ၁ ဆ ေရာထားတာနဲ႔ ေဆးေၾကာေပးႏိုင္တယ္။ လက္အိတ္ သံုးရမယ္။

Hepatitis C (စီ) ပိုး နဲ႔ တြဲဖတ္ပါ။ http://health.ngoinmyanmar.org/2009/09/hepatitis-c.html

Dr. တင့္ေဆြ
၄-၄-၂ဝ၁၁

Read More...

Collapse...

(စီ) ပိုး၊ Hepatitis C

စကားထာဖြက္မယ္။ ေအမဟုတ္ ဘီမဟုတ္ဆိုတာ ဘာလဲ။

အသဲေရာင္အသား၀ါေရာဂါဟာ ရာဇ၀င္နဲ႔ပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ရာစုႏွစ္တ၀က္ေလာက္က တမ်ိဳးထဲဆိုရေလာက္ေအာင္ လူသိလဲ နည္း၊ ဆိုး၀ါးတာလဲ မဟုတ္ပါ။ မၾကာခင္ ေနာက္တမ်ိဳးေပၚလာတယ္။ ေနာက္ေပၚက အေတာ္ ဆိုးတယ္။ နာမည္တပ္ေတာ့ အလြယ္ဆံုး ေရြးလိုက္တယ္။ အၾကီးေကာင္က ေအ၊ ေနာက္ေပါက္ကို ဘီ။ မၾကာပါဘူး၊ လူဦးေရ တိုးလာေတာ့ တတိယ အေကာင္ကို ေအမဟုတ္ ဘီမဟုတ္လုပ္လိုက္ၾကေရာ။ ခုဆို ေမြးခ်င္း ၆ ေယာက္ေတာင္ ရွိေနျပီ။ ေအ၊ ဘီ၊ စီ၊ ဒီ၊ အီး၊ နဲ႔ ဂ်ီ။ တကယ္လို႔ ၂၆ ထက္ေက်ာ္ရင္ ကားနံပါတ္ေပးရသလို လုပ္မွာေပါ့။

လူတကုိယ္မွာ အသဲတခုသာရွိျပီး၊ သူ႔ကို စက္ရံုတခုလို႔ တင္စားၾကတယ္။ စားသမွ်၊ ေသာက္သမွ်၊ ကိုယ္ကေန ထုတ္သမွ်ထဲက အဆိပ္အေတာက္ မွန္သမွ်ကို ေျခဖ်က္ သန္႔စင္ေပးတယ္။ (ပရိုတင္း) နဲ႔ အခ်ိဳဳ(သၾကား)ေတြကိုလဲ အသဲကပဲ ခႏၶာကိုယ္ကေန အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးတယ္။ ဒါတင္မက ဗီတာမင္၊ ေဟာ္မုန္း၊ (ကိုလက္စတီေရာ)၊ နဲ႔ ဓါတ္ဆားေတြကိုလဲ လိုတဲ့အခါ ထုတ္ေပးဘို႔ ဂိုေထာင္လုပ္ေပးေသးတယ္။ စက္ရံုေရာ (၀ဲယားေဟာက္စ္)ပါ ျဖစ္ေရာ။

အသဲေရာင္ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ အျပင္ ေဆးတခ်ိဳ႕၊ ေရာဂါတခ်ိဳ႕၊ အဆိတ္အေတာက္ နဲ႔ ဗက္တီးရီးယား ေတြလဲပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ အသဲေရာင္ေရာဂါကို ပိုးနာမယ္ေတြအတိုင္း A, B, C, D, E, G ဆိုျပီး၊ ၆ မ်ိဳး ခြဲထားတယ္။ (ေအ) နဲ႔ (အီး)တို႔က ပါးစပ္ကေန၀င္၊ စအိုကေနထြက္တဲ့လမ္းေၾကာင္းကေန ကူးစက္တာ။ သိပ္မခံရပါဘူး။ ကုရတာကလည္း အနားယူ၊ ေရနဲ႔အရည္ မ်ားမ်ားအေသာက္ခိုင္းယံုပါ။ (အီး)က ကုလားဗ်။ နယူးေဒလီမွာ စေတြ႔ခဲ့တာ။ (ဘီ) အေၾကာင္းကိုေတာ့ ဆိုးလို႔ သီးျခားေရးထားပါတယ္။ ေနာက္မွေပါက္တဲ့ေရႊၾကာပင္ (ဂ်ီ)ကေတာ့ လူမသိ-သူမသိ ရွိပါေသးတယ္။ (အက္ဖ္)ဆိုတာကို လူရာမသြင္းဘူး။

(စီ)က အဆိုးဆံုး။ (ဘီ)လိုဘဲ ဆိုးတာခ်င္းအတူတူ ကာကြယ္ေဆး မေပၚေသးဘူး။ (စီ)ပိုးက ဒုတိယကမၻာစစ္ ေလာက္ကတည္းက ရွိခဲ့ေပမဲ့ နာမယ္ေပး ကင္ပြန္းတပ္ခံရတာက အသက္ ၅၀ ရွိလို႔ ၁၉၈၉ ၾကမွပါ။ အရင္ကေတာ့ သူ႔ကို ေအမဟုတ္-ဘီမဟုတ္လို႔ ေခၚခဲ့တဲ့အေကာင္ေပါ့။

Hepatitis C virus (HCV) ဗိုင္းရပ္စ္ စီ ပိုး၀င္ရင္ သာမန္ကာရွန္ကာ ၁ ပါတ္ ၂ပါတ္ေလာက္သာ ခံစားရတာမ်ိဳးနဲ႔ အသက္ကိုပါ ရန္ရွာတဲ့အဆင့္မ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဆိုးႏွစ္ေကာင္ျဖစ္တဲ့ ဘီ နဲ႔ စီ မတူတာက ဘီပိုးဟာ အထဲ၀င္ျပီး၊ ကင္းစင္သြားႏိုင္ေပမဲ့ စီပိုးကေတာ့ အျမဲ ရွိေနတတ္တယ္။ ဘီပိုးက လိင္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တာ မ်ားျပီး၊ စီပိုးကေတာ့ ေသြးကတဆင့္ ကူးတာက အဓိက ျဖစ္တယ္။

(စီ) ျဖစ္ရင္ ေရာဂါလကၡဏာမရွိဘဲ ေနတတ္လို႔၊ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေဆးစစ္တဲ့အခါ အမွတ္မထင္ ပိုးရွိေနတာကို ေတြ႕ၾကရတယ္။ တေယာက္ေယာက္မွာ (စီ)ပိုး ေတြ႔တယ္လို႔ဆိုရင္ သူဟာ ကမၻာေပၚက လူေပါင္း သန္း ၁၇၀ ထဲက တေယာက္ပါ။ အေၾကာက္မၾကီးေအာင္ ေျပာရရင္ ၁၀၀ မွာ ၈၀-ဂ၅ ေယာက္ေလာက္က နာတာရွည္ မျဖစ္ၾကပါ။ နာတာရွည္ကေန ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုး၀ါးတာေတြျဖစ္တဲ့ ရာႏွဳန္းကလည္း ၅ ဂဏန္းေအာက္မွာပါ။

နာမည္ၾကီးလူဆိုး AIDS ျဖစ္ေစတဲ့ HIV နဲ႔ မတူတာက ပိုးရွိတဲ့မေအကေန ကေလးကို စီမွာက ၅% ေလာက္သာ ကူးေစႏိုင္ပါတယ္။ ဖေအမွာ စီပိုးရွိေနေပမဲ့ သူ႔ကေလးကို (ေသြးမထိမခ်င္း) မကူးဘူး။ လိင္လမ္းကေန ကူးတာကလဲ HIV နဲ႔ B တို႔ေလာက္ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ (စီ)ကို တလင္တမယား လိင္ကေနကူးတယ္ဆိုတာ ရွားပါတယ္။

ေသြး(မစစ္ဘဲ)သြင္းတာ၊ ေသြး-ေသြးခ်င္းထိတာ၊ ေဆးထိုးအပ္ သီးျခားမသံုးတာ၊ နားကပ္ လဲ၀တ္တာ၊ မုတ္ဆိပ္ရိတ္ဒါး၊ သြားတိုက္တံ၊ လက္သဲညွပ္ တြဲသံုးတာ၊ (တက္တူး)ထိုးတာ၊ ဟိုေနရာ ဒီေနရာ ကြင္းတပ္တာေတြကေန ကူးရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ပိုးရွိေနသူ ခ်က္ျပဳတ္တာ စားမိလို႔ မကူးပါ။ လက္တြဲေလ်ာက္တာ၊ ႏွာေျခ၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ တစ္အိမ္တည္း အတူေနတာနဲ႔လဲ မကူးဘူး။ ေခြ်း၊ သြားရည္၊ မ်က္ရည္ေတြကေန မကူးပါ။ ပိုးရွိတဲ့မေအက ႏို႔တိုက္တာနဲ႔ မကူးပါ။ ရာသီေသြးကေတာ့ ကူးႏိုင္တယ္။

(စီ)ပိုး အ၀င္ခံရရင္ အစေတာ့ တုပ္ေကြးလိုပါဘဲ။ မစားခ်င္မေသာက္ခ်င္၊ အားယုတ္၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္သလိုေန၊ အဆစ္ေတြ အသားေတြနာ၊ သတိထားရင္ အသဲရွိရာ ဗိုက္ညာဘက္အထက္နားမွာ နာမယ္။ ကိုယ္ပူတာလဲရွိႏိုင္တယ္။ ၾကာလာရင္ ၀ါလာမယ္။ အမ်ားသိၾကတဲ့ (ဂြ်န္းဒစ္)။ ၾကာတယ္ဆိုတာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီႏိုင္တယ္။ ေရာဂါလကၡဏာမေပၚေပမဲ့ ပိုးက အသဲကို ဖ်က္ေနျပီ၊ သူမ်ားကိုလဲ ကိုယ့္ေသြးနဲ႔ထိရင္ ကူးႏိုင္ေနျပီ။

အသဲက စျဖစ္ေတာ့ မာလာမယ္၊ ေနာက္ အမာရြတ္လိုျဖစ္လာမယ္။ ၁၇% ကေန ၂၀% ေလာက္က Cirrhosis အသဲေျခာက္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဆိုး၀ါးလြန္းတဲ့ အဆင့္ေရာက္ရင္ အသားေတြ ၀ါမယ္၊ စိတ္က ေတြးရ-ၾကံရတာေတြ ေ၀၀ါးလာမယ္၊ အရည္ေတြမ်ားလာလို႔ ဗိုက္ေဖါင္းလာမယ္၊ အစာလမ္းကေန ေသြးယိုတာျဖစ္မယ္။ ကံဆိုးသူ ၂% ကေတာ့ Hepatocellular Carcinoma ေခၚတဲ့ အသဲကင္ဆာမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ေသျခာေအာင္လုပ္ရမွာက ေသြးစစ္ပါ။ ပိုးရွိ-မရွိ၊ ပိုးဘယ္ေလာက္မ်ားလဲ၊ Liver biopsy အသဲရဲ႕ အသားစ ထုတ္ယူ စစ္ေဆးတာက အေသျခာဆံုးပါ။ ေနာက္ Hepatitis C antibody test နဲ႔ PCR test အျပင္ အသဲအေျခအေနကို ဆန္းစစ္ဘို႔ Liver function tests လုပ္ရတယ္။ တိက်ေအာင္ Hepatitis C Genotype test ဆိုတဲ့ ပိုး အမ်ိဳးအစား ခြဲတာလဲ လုပ္ရျပန္ပါေသးတယ္။ (စီ) ရွိေနရင္ HIV ကိုပါ စစ္ပါ။ ႏွစ္ခုလံုး တြဲရွိသူေတြ ရွိတယ္။ HIV က ပိုဆိုးတာက ကိုယ္ရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ၾကီးကို ဖ်က္ျပစ္လို႔ပါ။ နဲနဲေကာင္းတာက HIV ကို ကုဘို႔ ေဆးေတြရွိေနျပီ။ နဲနဲလို႔ ေျပာရတာက ေဆးက သက္သာေစဘို႔သာ ျဖစ္ျပီး၊ အေပ်ာက္မရေသးလို႔ပါ။

မကူးေအာင္ ကာကြယ္နည္းအတိုင္း (စီ)ပိုးရွိသူေတြ ဆင္ျခင္ရပါမယ္။ မူးယစ္ေဆးသံုးတာ၊ (တက္တူး)ထိုးတာ၊ ဟိုကြင္း-ဒီကြင္းတပ္တာ၊ ကြန္ဒြန္းမပါ လိင္ဆက္ဆံတာေတြ ေရွာင္ပါ။ အရက္ျဖတ္ပါ။ ေကာင္းေကာင္းနား၊ ေကာင္းေကာင္းစားပါ။ အသီးအရြက္၊ အသီးအႏွံ၊ အေစ့အဆံ ဆိုရင္ တခုလံုးပါတာမ်ိဳး စားပါ။

ပိုးေတြ႔ရင္ ေဆးကုဘို႔လို-မလို ဆရာ၀န္ကဆံုးျဖတ္ပါမယ္။ ေရာဂါက အႏၲရာယ္နည္းေနရင္ ေဆးေပးခ်င္မွ ေပးပါလိမ့္မယ္။ ေဆးက ထိုးေဆးေရာ စားေဆးပါေပးမွာပါ။ တနည္းက ၄၈ ပါတ္ၾကာမွာျဖစ္ျပီး၊ တနည္းက ၂၄ ပါတ္။ လိုရင္ ေနာက္ တေၾကာ့။ ေဆးက ၂ မ်ိဳးသံုးေနပါတယ္။ Interferon ထိုးေဆး နဲ႔ Ribavirin စားေဆး ေတြပါ။ Injection Interferon ကို ၇ ရက္ တပါတ္မွာ ၃ ၾကိမ္ထိုးတယ္။ ေနာက္ေပၚေဆး Pegylated ကေတာ့ ၁ ပါတ္မွာ ၁ ၾကိမ္နဲ႔ရတယ္။ Ribavirin စားေဆးကို ၁ ျပား တေန႔ ၂ ၾကိမ္။ ေဆး ၂ မ်ိဳးတြဲကုတာမို႔ Combination therapy ေခၚၾကတယ္။ ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရး ေပါ့ဗ်ာ။ ၆ လ ကေန ၁၂ လၾကာပါမယ္။

ေဆးေတြကေတာ့ ျပင္းေတာ့ တုပ္ေကြးခပ္ဆိုးဆိုး ျဖစ္ေနသလို ခံစားရမယ္။ ေမာပန္း၊ ေခါင္းကိုက္၊ အဆစ္အျမစ္နာ၊ ခ်မ္း၊ အအိပ္ပ်က္၊ ကိုယ္ပူ၊ စာၾကည့္မရ၊ အာရံုစိုက္မရ၊ စိတ္ဓါတ္က်တာလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ အသဲ အစားထိုးေပးရတာပါ။ နားလည္ဘို႔က အသဲအစားထိုးေပမဲ့ ပိုးေသေအာင္ ေဆးလိုေနမွာပါ။ စီပိုးရွိသူေတြကို ေအ နဲ႔ ဘီ ကာကြယ္ေဆးေတြ ထိုးခိုင္းပါမယ္။

စီပိုးရွိသူမ်ား အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး Acetaminophen (Tylenol, Panadol) ကို ေရွာင္ရမယ္။ Ibuprofen က အသဲမေျခာက္ေသးရင္ ေသာက္လို႔ရတယ္။ Aspirin ကေတာ့ အစာအိမ္ျပႆနာမရွိသ၍ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ သံဓါတ္စားေဆး Iron supplements မေပးသင့္ဘူး ေျပာၾကတယ္။ အစားထဲပါသေလာက္ သံဓါတ္က ဘာမွမျဖစ္ပါ။

တျခားေဆးကုနည္းေတြလဲ ရွိပါေသးတယ္။ Aromatherapy အနံ႔နဲ႔ေဆးကုနည္း၊ Massage therapy အႏွိပ္ခံနည္း၊ Yoga ေရာဂနည္းေတြပါ။ အပန္းလဲမၾကီး၊ စခန္းလဲနီးရင္ သံုးပါ။ Meditation စိတ္တည္ျငိမ္ေအာင္ ရွဳမွတ္နည္းလဲ ပါတယ္။ စိတ္ရဲ႕စြမ္းအားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးေတြက အသိဆံုးမဟုတ္ပါလား။

Dr. တင့္ေဆြ
၇-၉-၀၉

Read More...

Collapse...

(ဘီ)ပိုး

(ဘီ)ပိုးဆိုတာ Hepatitis B virus (HBV) ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို ေခၚၾကတာပါ။ သူ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ Hepatitis B ဟာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ အသည္း ကူးစက္ေရာဂါ အျပင္းစား ျဖစ္တယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းပါ ေျပာရရင္ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူတဲ့ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္ကစျပီး ကပ္ေရာဂါ အသြင္ စျဖစ္ခဲ့ပါသတဲ့။ ပိုးက ေသြးထဲကို တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ေရာက္လာျပီး ကိုယ္ထဲက အရည္ေတြထဲထိ ၀င္လာတာ ျဖစ္တယ္။ တစ္ကမၻာလံုးဆိုရင္ ၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ရွိႏိုင္တယ္။ အဲဒီထဲက ၇ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္က နာတာရွည္ အဆင့္ ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “ႏူရာ ၀ဲစြဲ” ဆိုသလို ဆင္းရဲၾကတဲ့ အာရွ၊ အာဖရိကနဲ႔ ေတာင္အေမရိကမွာ ပိုျဖစ္ေနပါတယ္။

ဘယ္လိုလုပ္ ကူးပါသလဲ ေမးရင္ AIDS နဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ ေသြးသြင္းတာ၊ ေသြး-ေသြးခ်င္းထိတာ (ေသြးကိုကိုင္ရင္ Latex or plastic လက္အိတ္ မသံုးတာ)၊ ပိုးသန္႔ မထားတဲ့ ေဆးထိုးအပ္သံုးတာ၊ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံတာ (ကြန္ဒြန္ မသံုးတာ)၊ ေရာဂါရွိတဲ့ မိခင္ကေန ေမြးလာတဲ့ ကေလးဆီ ကူးတာေတြ ျဖစ္တယ္။ သတိထား ေစခ်င္တာက ေသြးသာ မဟုတ္ဘဲ၊ ကိုယ္မွာရွိတဲ့ အရည္ေတြထဲမွာလဲ ပိုးရွိေနမွာမို႔ လိင္ဆက္ဆံတာနဲ႔ ကူးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေသးစိတ္ေျပာရရင္ နားကပ္ လဲ၀တ္တာ၊ ႏုတ္ခမ္းေမႊးရိတ္တဲ့ဒါး၊ သြားတိုက္တံ၊ လက္သဲညွပ္ တြဲသံုးတာ၊ ဆံပင္ညွပ္ဆိုင္၊ အလွျပင္ဆိုင္က တစ္ခါသံုးဒါး မသံုးရင္လဲ ကူးႏိုင္တယ္။ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိခ်င္လြန္းလို႔ (တက္တူး) အရုပ္ ထိုးသူေတြ၊ ဟိုေနရာ ဒီေနရာ ကြင္းတပ္သူေတြ အႏၲရာယ္ကို ျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အစိုးရိမ္ မလြန္ပါနဲ႔။ ပိုးရွိေနသူက ခ်က္ျပဳတ္တာ စားမိလို႔ မကူးပါ။ လက္တြဲ လမ္းေလ်ာက္လဲ မကူးပါ၊ ႏွာေျခ၊ ေခ်ာင္ဆိုးတာနဲ႔ မကူးပါ။ တစ္အိမ္တည္း အတူေနရံုနဲ႔လဲ မကူးပါခင္ဗ်ား။

ဒီပိုး ၀င္လာရင္ တျခားပိုးေတြ ၀င္လာတဲ့အခါ လုပ္သလို ခႏၶာကိုယ္က ခံျပီး တိုက္ထုတ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ႏိုင္ရင္ ျပီးျပီး ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားေရာ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) လို႔ေခၚတဲ့ ခံႏိုင္စြမ္း (နားလည္ လြယ္ေအာင္ ေျပာရရင္ အတြင္းအား ေပါ့ဗ်ာ) ရလာလို႔ပါ။ ေနာက္ထပ္ (ဘီ)ပိုး ၀င္လာတဲ့အခါ ဒီခံႏိုင္စြမ္းကေန ျပန္တိုက္ ပစ္ပါမယ္။

၀တၳဳ ဇာတ္ေၾကာင္း ေရးသလို တက္လိုက္ က်လိုက္ ေျပာျပရေတာ့မွာဘဲ။ ၆ လၾကာလို႔ မႏိုင္ရင္ေတာ့ နာတာရွည္ အသည္း ေရာဂါ ျဖစ္ပါျပီ။ စိတ္သက္သာရဖို႔ တစ္ခုကေတာ့ ၉၀% ေသာ က်န္းမာတဲ့ လူၾကီးေတြဟာ နာတာရွည္ ျဖစ္မသြားၾကပါဘူး။ ကေလးေတြက ကံမေကာင္းၾကပါ။ ငယ္ေလ မခံႏိုင္ေလ၊ သိပ္ငယ္လို႔ကေတာ့ ၉၀% မခံႏိုင္ၾကပါ။ နာတာရွည္ ျဖစ္တိုင္းလဲ လူက လူေကာင္းလို အၾကာၾကီး ေနႏိုင္ပါတယ္။ ေနႏိုင္တယ္ဆိုျပီး ေပါ့လို႔ေတာ့ မရပါ။ ေရာဂါ လကၡဏာသာ မရွိတာ၊ ပိုးက အသည္းကို တစစနဲ႔ ဖ်က္ဆီးေနပါျပီ။

သူ႔ေၾကာင့္ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ၊ ဒါမွမဟုတ္ အသည္း ကင္ဆာ ဆက္ျဖစ္တတ္လို႔ ဆိုးလြန္းပါတယ္။ အသည္းက လိုသေလာက္ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ခ်ိန္ ေရာက္ရင္ေတာ့ ေသရေတာ့မွာပါ။

အသည္းဆိုတာ အေတာ္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အဂၤါ ျဖစ္ပါတယ္။ စားလိုက္တဲ့ အစာထဲက အဆီ နဲ႔ ဆီေတြကို အစာေျခ ေပးတယ္။ ဒီလို လုပ္ႏိုင္ဖို႔ (ဘိုင္းလ္) အစာေျခ အရည္ ထုတ္ေပးတယ္။ စိမ္းစိမ္း၊ နက္နက္၊ ခါးခါး အရည္ကို ေျပာတာပါ။ တစ္ေန႔တာ ရတာနဲ႔ သံုးတာထဲက ပိုတဲ့ အား(အင္နာဂ်ီ)ကို သိုေလွာင္ ေပးထားတယ္။ အဆိပ္ အေတာက္ ပါလာရင္လဲ ဖယ္ရွားေပးတယ္။ ေနာက္ျပီး (ကိုလက္စတီေရာ)၊ ေသြးခဲ ေစတဲ့ ပစၥည္း၊ ပရိုတင္းေတြကို သူကေန ထုတ္လုပ္ေပး ပါေသးတယ္။ ဒီလို မ်ားလြန္းတဲ့ အလုပ္ေတြ ၂ ရက္ေလာက္ အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ရင္ လူဟာ ေသရေတာ့မွာပါ။ ဇာတ္နာျပီ ေပါ့ဗ်ာ။

(ဘီ)ပိုး စ၀င္လာခ်ိန္မွာ တုပ္ေကြးလိုဘဲ နဲနဲဖ်ား၊ ကိုက္ခဲ၊ အစာမစားခ်င္ ဆိုတာေလာက္သာ ခံစားရပါတယ္။ ရွာရွားပါးပါး ဆိုပါစို႔ ၁% ေလာက္သာ မ်က္စိ၀ါ၊ ဆီး၀ါ၊ အန္ခ်င္ ဆိုတဲ့ ခပ္ျပင္းျပင္း ခံစားရတတ္ပါတယ္။ သတိထားရေတာ့မဲ့ နာတာရွည္အဆင့္ ေရာက္ရင္ ေစာေစာက ကၡဏာေတြ မရွိေတာ့ပါ။ မေပါ့ပါနဲ႔။

ေသြးစစ္ရင္ အေျဖ ၃ မ်ိဳးထြက္ႏိုင္ပါတယ္။
HBsAb ေတြ႔ရင္ ဒီလူ ကံေကာင္းတယ္။ ခံႏိုင္အားရွိေနျပီ။ သူမ်ားကိုလဲ မကူး၊ ကာကြယ္ေဆးလဲ မလိုဘူး။
HBsAg ေတြ႔ရင္ ေသြးထဲမွာ ပိုးရွိေနျပီ။ ၆ လၾကာရင္ တခါထပ္စစ္ပါ။ ေရာဂါျပီးသြားတာ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
HBcAb ေတြ႔တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကူးစက္ခံေနရျပီမို႔ အသဲအထူးကုဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ရပါေတာ့မယ္။

ဆရာ၀န္ဆီ ေရာက္ျပန္ေတာ့ တခ်ိဳ႕က ေဆးကုေပးဖို႔ မလိုပါ။ ၆ လ တစ္ခါ ၁ ႏွစ္တစ္ခါ ျပန္ျပပါ။ ရိုးရိုးသားသား ေျပာရရင္ ေပ်ာက္သြားေအာင္ ကုတဲ့ေဆး မရွိေသးပါ။ ဆရာ၀န္က အနားခိုင္းပါမယ္။ အစာ ေကာင္းေကာင္း စားခိုင္းမယ္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ခိုင္းမယ္။ ေဆးလိပ္၊ အရက္ျဖတ္ခိုင္းမယ္။ တျခား ေနမေကာင္းထိုင္မသာ ျဖစ္ရင္ ေသာက္ရမဲ့ ေဆးကို ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ျပီးမွ ေသာက္ဖို႔ သင့္ပါတယ္။ သိတဲ့အတိုင္း ေဆးမွန္သမွ် တိုင္းရင္းေဆး ျဖစ္ျဖစ္ မေကာင္းက်ိဳး ဆိုတာ ရွိတယ္။ မေကာင္းတာ မွန္သမွ် ေျခဖ်က္ေပးမဲ့ အသည္းက မေကာင္းဘူး မဟုတ္ပါလား။

(ေအ) ကာကြယ္ေဆး ထိုင္းခိုင္းခ်င္ ခိုင္းပါလိမ့္မယ္။ (ေအ)ေရာ (ဘီ)ပါ ေရာထားတဲ့ ကာကြယ္ေဆး (Twinrix) လဲ ရွိေနပါျပီ။ အရက္က လြဲလို႔ အထူး ေရွာင္ရန္ ေဆာင္ရန္ မရွိပါ။ အာဟာရ ျပည့္ျပီး မွ်တတဲ့ အစာ ေကာင္းေကာင္း စားသင့္ပါတယ္။ အဆီ နည္းရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ အဆီခ်က္မဲ့ စက္က ပ်က္ေနတယ္ မဟုတ္လား။

(ဘီ)ပိုးဟာ HIV ထက္ အဆ ၁၀၀ ပိုျပီး ကူးစက္တတ္လို႔ သိထားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ေဆးကို အားကိုးၾကပါ။ ကာကြယ္ေဆးကို ၃ ၾကိမ္ ၃ ခါတိတိ ထိုးရပါမယ္။ ပထမ တစ္ခါ ထိုးျပီး ေနာက္ ၁ လမွာ ဒုတိယ၊ ေနာက္ ၅ လ မွာ တတိယ။

ေမြးစကေန အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ေအာက္ေတြကို ကာကြယ္ေဆး ေသခ်ာေပါက္ ထိုးေပးသင့္ပါတယ္။ လူၾကီးေတြထဲက ဆိုရင္ ေဆးရံု-ေဆးခန္းမွာ အလုပ္လုပ္သူေတြ၊ ေထာင္မွာ အလုပ္လုပ္သူနဲ႔ ေထာင္က်သူေတြ၊ မူးယစ္ထိုးေဆး သံုးသူေတြ၊ လိင္တူ ဆက္ဆံသူေတြ၊ က်ား-မ ဆက္ဆံဘက္မ်ားသူေတြ၊ ခႏၶာကုိယ္ရင္းျပီး လုပ္ကိုင္ရသူေတြ၊ မိသားစုအတူေနထဲက တစ္ေယာက္ ေယာက္မွာ ပိုးရွိေနရင္၊ ကာကြယ္ေဆး ထိုးေပးသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္က ပိုးရွိေနရင္ ကေလးကို ေမြးျပီးျပီးခ်င္း ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ HBIG ဆိုတဲ့ေဆး ထိုးပါေလ။ ပိုး၀င္ျပီး သူမ်ားကေတာ့ ကာကြယ္ေဆး မလိုေတာ့ပါ။ မထူးလို႔ပါ။

(ဘီ)ပိုး ရွိသူကို ေဆးေပးတာဟာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ ကင္ဆာ အဆင့္ ေရာက္မသြားဖို႔သာ ရည္ရြယ္ႏိုင္တာပါ။ WHO အဆို အရေတာ့ Interferon နဲ႔ Anti-viral Agents ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေစ်းကေတာ့ ေခါင္ခိုက္ေနဆဲပါ။

ကင္ဆာကေတာ့ ေရာဂါနာမည္ တပ္ျပီး ၆ လ ထက္ အသက္ မရွည္ပါ။ အသည္း ေျခာက္တာဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး ဆရာန္မ်ား လုပ္ေပးႏိုင္တာက Liver transplantation အသည္း အစားထိုး ေပးတာပါဘဲ။ သိတဲ့အတိုင္း ဒီအဆင့္ဟာ အင္မတန္ ကရိကထမ်ား၊ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ား၊ ရာသက္ပန္ လူနာၾကီးဘ၀ကို ေရာက္သြားရတာမ်ိဳးပါ။

အသည္း ေကာင္းၾကပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၇-၈-၀၉

Read More...

Collapse...

Answers for C-Box questions (1)

C-Box ေမးခြန္းမ်ားအတြက္ အေျဖမ်ား (၁)

တင္ထားတဲ့ ပို႔စ္ေတြနဲ႔ မဆိုင္ပဲ စာဖတ္သူေတြက C-Box မွာ သီးသန္႔ လာေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေတြထဲက C-Box မွာ ေျဖဖို႔ ေနရာမဆ့ံႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္း တခ်ိဳ႕နဲ႔ အရင္ မေျဖျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းေဟာင္းတခ်ိဳ႕ကို စုေပါင္းၿပီး ပို႔စ္တစ္ခု အေနျဖင့္ ေမးခြန္း ေမးသူေတြအတြက္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေျဖထားတဲ့ အေျဖေတြက ကၽြန္မ လက္လွမ္းမီသေလာက္ တင္ျပထားတာသာျဖစ္ၿပီး ျပည့္စံုလံုေလာက္မႈ ရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္တဲ့အတြက္ မျပည့္စံုမႈ (သို႔) ခၽြတ္ယြင္းမႈ တစ္ခုခု ရွိေနပါက စာေရးေဖာ္ေတြ အပါအ၀င္ မည္သူမဆို ျဖည့္စြက္ ေျဖၾကားေပးျခင္း၊ ေဆြးေႏြးေပးျခင္းကို ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။ ေမးခြန္းေမးသူမ်ား အေနျဖင့့္လည္း ေျဖထားသည္မ်ားကို မရွင္းလင္းပါက ထပ္ေမးႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ဒီလို ထပ္ေမးလာရင္လဲ
၀ိုင္း၀န္း ေျဖၾကားေပးဖို႔ကို စာေရးေဖာ္ေတြ အားလံုးကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

ကိုသက္ ။ ။ မ်က္ကြင္း အရမ္းညိဳတာဘာေၾကာင့္လည္းဆိုတာသိပါရေစဆရာ။

မ်က္ကြင္းညိဳ ရျခင္းရဲ႕ အေႀကာင္းေတြက- - မ်ိဳးရိုးေႀကာင့္ - Allergy (ဓာတ္မတည့္မႈ ရွိျခင္း)- အိပ္ေရး မ၀ျခင္း- ႏွာပိတ္ျခင္း- ခႏၶာကိုယ္မွ ေရဓာတ္ဆံုး ရံႈးျခင္း (ဥပမာ။ ။၀မ္းေလွ်ာျခင္း ၊ အန္ျခင္း.... စသည္တို႔ေႀကာင္႔)- သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့၍ ေသြးအားနည္းျခင္း- အသက္ႀကီးလာျခင္း- စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း- အာဟာရ လံုေလာက္စြာ မစားေသာက္ျခင္း- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း- အလြန္အၾကဴး ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်သြားျခင္း- Vitamin –K ဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း- အရမ္း ေနေရာင္ အထိခံျခင္း ကုသမႈကေတာ႔-မိမိမွာ အထက္က ျပႆနာေတြ ရွိေနရင္ အဲဒါေတြ ကိုျပဳျပင္ဖို႔ ၊ ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။ Hydrating Facial mask ကို တစ္ပတ္ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ အသံုးျပဳျခင္း ၊ သခြားသီးပါးပါး
အ၀ိုင္းေလးမ်ားကို မ်က္လံုးနားတြင္ ကပ္ျခင္း(တစ္ခါလွ်င္ ၁၀မိနစ္ခန္႔) ၊ မနက္ႏွင့္ ညတြင္ ေရေအးေအးျဖင့္ မ်က္ႏွာသစ္ျခင္း ၊ အာဟာရျပည္႔၀စြာ စားေသာက္ျခင္း ၊ ေဂၚဖီ ၊ လိေမၼာ္ ၊ သခြားသီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီ စေသာ လတ္ဆတ္ေသာ အသီးအရြက္ မ်ားမ်ားစားျခင္း ၊ ေကာင္းေကာင္း အနားယူျခင္း ၊ Vitamin–K ႏွင္႔ ရွားေစာင္းလက္ပတ္ ပါ၀င္ေသာ Eye cream မ်ိဳးကို လိမ္းျခင္း၊ မသက္သာလွ်င္ အေရျပား ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသတိုင္ပင္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ (Dr စိုင္းေ၀ေအာင္)

Khinethin ။ ။ ေလျဖတ္တာ အေၾကာင္း ေဆာင္းပါး ေရးပါဦး။ ေနာက္ ေအးတဲ့ေဒသမွာ ေနရင္ ဘယ္လို က်န္းမာေရး အကာအကြယ္ လုပ္ရမလဲ။ ေရခ်ိဳးတာတို႔ အစားစားတာတို႔ ေနာက္ဘယ္လိုေနသင့္သလဲ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေလျဖတ္ျခင္းမွာ အဓိကကေတာ့ ဦးေႏွာက္ကို ပို႔ေပးေနတဲ့ ေသြးေၾကာ ပိတ္ဆို႔ၿပီး ဦးေႏွာက္ တစ္ရွဴးတခ်ိဳ႕ ပ်က္စီးသြားလို႔ ဦးေႏွာက္မွာ ေအာက္စီဂ်င္ အေထာက္အပံ့ မရေတာ့တဲ့အတြက္ ဦးေႏွာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ သက္ဆိုင္ရာ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြနဲ႔ ဦးေႏွာက္ၾကား အဆက္အသြယ္ ျပတ္သြားတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလို အဆက္အသြယ္ ျပတ္သြားေတာ့ ဦးေႏွာက္က သက္ဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ မရျဖစ္သြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဘယ္လိုအမ်ိဳးအစား ေလျဖတ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေလျဖတ္တဲ့သူ အားလံုးကေတာ့ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ရွိသင့္ပါတယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္မျဖစ္ဖို႔ အတြက္ႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါေတြ မ၀င္ႏိုင္ေအာင္ က်န္းမာေရးကို ပံုမွန္အတိုင္း ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစာအဟာရ မွ်တဖို႔၊ အ၀မလြန္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔နဲ႔ လႈပ္ရွားမႈရွိေနဖို႔ အျမဲလိုအပ္ပါတယ္။

ကုသမႈကို ျပန္လည္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း (Rehabilitations) ေတြ လုပ္ရင္ ဦးေႏွာက္ တစ္ရွဴးပ်က္စီး ဆံုးရႈံးမႈ အနည္းအမ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး အနည္းအက်ဥ္း ဒါမွမဟုတ္ လံုး၀ ျပန္လည္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ ျဖစ္သြားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းအေပၚ မူတည္ၿပီး လုပ္ရမည့္ ေလ့က်င့္ခန္းက ကြဲျပားတဲ့အတြက္ ေတြ႔ဖို႔လိုအပ္တဲ့့ က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြကလည္း ကြဲျပားပါတယ္။ ဥပမာ စကားေျပာမရ၊ စကားေျပာမပီ ဒါမွမဟုတ္ အစာမ်ိဳရခက္ ျဖစ္သြားရင္ ေလ့က်င့္ခန္းအတြက္ Speech Pathologist နဲ႔ Dietician ကို ေတြ႔ရမယ္။ ကိုယ္ကာယ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္း မသန္ ျဖစ္သြားရင္ Physiotherapist နဲ႔ Occupational therapist ကို ေတြ႔ရမယ္။ ေလျဖတ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားအေပၚ မူတည္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးရင္ အိမ္မွာ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေန႔စဥ္ ကိစၥေတြနဲ႔ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔အတြက္ အေသးစိတ္ကို သင္ျပေပးလိမ့္မယ္။ Khinethin က ျမန္မာျပည္ထဲက လူနာအတြက္ ေမးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလို Rehabilitation Services ေတြ ရွိမရွိ ကၽြန္မ အတိအက် မသိတဲ့အတြက္ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဆက္လုပ္သင့္တာကို ေလျဖတ္လို႔ ေဆးရံုတက္တုန္းက အဓိက တာ၀န္ယူ ကုသေပးခဲ့တဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပန္တိုင္ပင္တာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေလျဖတ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပို႔စ္တစ္ခုကို သီးသန္႔ မတင္ႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ ေတာင္းပန္ပါတယ္။

Ko Zaw ။ ။ေသြးပ်စ္တဲ့ ေရာဂါကို ဘယ္လို ကုသရပါသလဲ။ ထိုေရာဂါအေၾကာင္း ေျပာျပေပးေစလိုပါသည္။

ေသြးပ်စ္ခဲတာက ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ Chemical ေတြ မမွ်တလို႔ ျဖစ္ႏိုင္သလို ေသြးထြက္လြန္ျခင္း၊ ေသြးယိုစီးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ Clotting Factor ေခၚ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ အင္ဇိုင္းေတြ ပံုမွန္ထက္ ပိုမ်ားေနလို႔လဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ခန္႔မွန္းရံုနဲ႔ မသိႏိုင္ပဲ ေသြးစစ္ၿပီး ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ အားလံုးကို ေရတြက္ျခင္း (Full blood Count) ႏွင့္ Clotting Factors ေတြရဲ့ အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီးမွ သိႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြ မမွ်မတ ျဖစ္ေနရင္ မွ်တေအာင္ ကုသရမယ္။ Clotting Factor ေတြ လြန္ကဲေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Anticoagulant လို႔ ေခၚတဲ့ ေသြးကို မခဲေစႏိုင္တဲ့ ေဆးေတြကို ဆရာ၀န္ ညြန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးပ်စ္လြန္းျခင္းႏွင့္ က်ဲလြန္းျခင္း ႏွစ္ခုစလံုးက အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အတြက္ ဆရာ၀န္ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းသာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။

Uranusaquarian ။ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ မီးယပ္က်န္းမာေရးကိစၥေတြကိုေရာ ေမးျမန္းလို႔ ရပါသလားရွင္။

အမ်ိဴးသမီးေတြ မီးယပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ကို Labels ေအာက္က Reproductive Health ကိုႏွိပ္လိုက္ရင္ အဲဒီထဲက ပို႔စ္ေတြထဲမွာ ရွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ အဲဒီထဲမွာမပါလို႔ ေမးခြန္းသီးသန္႔ ထပ္ေမးရေတာ့ ေမးတဲ့ေမးခြန္းအေပၚ မူတည္ၿပီး ေျဖေပးလို႔ရပါတယ္။

mr.lupay။ ။ B ပိုးကါကြယ္ေဆးထိုးနည္းနဲ႔ မေအာင္ရင္ ဘာဆက္လုပ္ရလဲ ဆိုတာေလးနဲ႔ လိပ္ေခါင္းေရာဂါ အေၾကာင္းေတြကို အျပည့္အစံု ရွင္းျပေပးပါရန္ ေတာင္းဆိုပါတယ္ အစ္မ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းကို မေျဖခင္ labels ေအာက္က Hepatitis ေခါင္းစဥ္ထဲမွာရွိတဲ့ ပို႔စ္သံုးခုကို အရင္သြားဖတ္ဖို႔ Mr Lupay ကို အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။

Hepatitis B & C (1)
Hepatitis B & C (2)
Hepatitis B

Hepatitis B အတြက္ ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး ရွိပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးကို စနစ္တက် ထိုးထားရင္ ကူးဖို႔ ခဲယဥ္းပါတယ္။

ကာကြယ္ေဆး စနစ္တက် ထိုးရမယ့္ နည္းလမ္းကေတာ့ အၾကမ္းဖ်င္းဆိုရင္ ၀-၁-၆ လို႔ မွတ္သားပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ေဆး သံုးႀကိမ္ ထိုးရမယ္။ ပထမ တစ္ႀကိမ္ထိုးၿပီးရင္ ဒုတိယ တစ္ႀကိမ္ကို ၁ လ ျခားၿပီး ထိုးရပါမယ္။ တတိယ အႀကိမ္ကို ဒုတိယအႀကိမ္နဲ႔ ၆ လ ျခားၿပီး ထိုးရပါမယ္။

ကာကြယ္ေဆး ထိုးၿပီးတိုင္း အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုးကို ရာႏႈန္းျပည့္ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ေတာ့ ကာကြယ္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္။ တိတိက်က် သိခ်င္ရင္ေတာ့ ေရာဂါ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ အင္အား (Antibody titer) ဘယ္ေလာက္ ရွိသလဲ ဆိုတာကို တိုင္းရပါတယ္။ အဲဒီလို တိုင္းလို႔ ဆရာ၀န္က စိတ္တိုင္းမက်ရင္ စတုတၳအႀကိမ္ ကာကြယ္ေဆး တစ္လံုး ထပ္ထိုးရတတ္ပါတယ္။

အသည္းေရာင္ အသား၀ါ B ရုတ္တရက္ (Acute) ရရွိပါက ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ အဖ်ား၀င္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ၀မ္းသြားျခင္း အဆစ္အျမစ္နဲ႔ ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲျခင္း တစ္ခါတစ္ရံ အေရျပား ယားယံျခင္း စတဲ့ လကၡဏာေတြကို ေတြ႕ႏိုင္ၿပီး ဒီလကၡဏာေတြပဲ ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ရၿပီး ေရာဂါအတြက္ သီးသန္႔ေဆး မရွိပါဘူး။ အစာအာဟာရ လကၡဏာထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ကု အနားယူၿပီး ႏွစ္ပတ္၊ သံုးပတ္အတြင္း သက္သာေပ်ာက္ကင္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရာဂါရတဲ့ ဆယ္ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ႏႈန္းခန္႔ နာတာရွည္ (Chronic) ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းအရာင္ အသား၀ါ ရထားသူဟာ အသည္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တျခား ဆက္ပြားေရာဂါေတြ ၀င္ဖို႔ သိပ္ကို နီးစပ္လို႔ အထူး ဂရုျပဳသင့္ပါတယ္။ အစာအာဟာရကို အသားဓာတ္ အလြန္အမင္း မစားဘဲ အရက္ကို လံုး၀ ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ ေနမေကာင္းမွ ဆရာ၀န္ျပျခင္း မဟုတ္ပဲ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တစ္ႏွစ္ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ ေတြ႔မယ္ဆိုတာ တိုင္ပင္သတ္မွတ္ၿပီး အျမဲတမ္း ညြန္ၾကားမႈခံယူ၊ အေနအထိုင္ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ရင္ ေရာဂါမရွိသူ နီးပါး ေနသြားႏိုင္ပါတယ္။

လိပ္ေခါင္းေရာဂါနဲ႔ Hepatitis B တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အသည္းက ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အႀကီးဆံုး အတြင္းအဂၤါ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ၿပီး တျခား ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အားလံုးနီးပါးနဲ႔ ဆက္စပ္ အလုပ္လုပ္ရေတာ့ အသည္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္တိုင္း တျခား ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ထိခိုက္မႈ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသည္းက အစာအိမ္မွ ပို႔လာတဲ့ အာဟာရေတြကို ျပန္လည္ စိစစ္ျပဳျပင္ ေနရာခ်ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အႏွ႔ံ ျပန္လည္ျဖန္႔ျဖဴးေပးတဲ့ ႏွလံုးကို ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးရေတာ့ ေရာဂါတခုခုေၾကာင့္ အသည္း အလုပ္လုပ္မႈ အားနည္းသြားတာနဲ႔ အစာေျခဖ်က္္မႈ စနစ္နဲ႔ အစာပို႔ေဆာင္မႈ စနစ္မွာလည္း အားနည္းသြားပါတယ္။ လိပ္ေခါင္းေရာဂါ အေၾကာင္းကို ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ရရင္ သီးသန္႔ပို႔စ္တစ္ခု တင္ေပးပါမယ္။

Linn ။ ။ သြား အနည္းငယ္ေခါေနတာကို ျပင္ခ်င္ပါတယ္ သြားျပင္ရင္ အက်ဴိးအျပစ္ ဘာေတြ ျဖစ္နုိင္သလဲ ဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

သြားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ က်န္းမာေရးက႑ကို ၀န္ေဆာင္တဲ့ Professionals သီးသန္႔ရွိလို႔ တျခား Health Care Professionals ေတြအေနနဲ႔ ဒီေမးခြန္းကို ေျဖႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္မ မထင္ဘူး။ သြားကို ျပဳျပင္ေပးေနတဲ့ Dental Surgeon ေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း လူနာကိုယ္တိုင္ကို ေတြ႔ၿပီး ျပဳျပင္ရမည့္ အေျခအေန လူနာရဲ့ သြားဖံုးနဲ႔ သြားအရင္းရွိ အရိုး တည္ေဆာက္ပံု အေနအထားေတြကို အတိအက် စစ္ေဆးၿပီးမွ သိႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕က သြားကိုပဲ ျပန္တည့္မတ္ေပးဖို႔ လိုၿပီး တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အရိုးကြင္းကိုပါ ျပဳျပင္ရတာ ရွိတယ္ဆိုတာ သိရပါတယ္။ ျပဳျပင္ရမည့္ အေျခအေနအေပၚမူတည္ၿပီး အခ်ိန္ကာလနဲ႔ အက်ိဳးအျပစ္ေတြက ကြာျခားႏိုင္ပါတယ္။ အေျခခံ က်န္းမာေရးကို အစိုးရက တာ၀န္ ယူတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ Dental Health အတြက္ မိမိပိုက္ဆံနဲ႔ အိတ္စိုက္ အသံုးျပဳရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Dental Health က တျခား က်န္းမာေရးကိစၥေတြထက္ ပိုၿပီး ေစ်းႀကီးပါတယ္ ရိုးရိုး Dentist ကို တခါေတြ႔ရင္ေတာင္ အေထြေထြ ဆရာ၀န္ကို တခါေတြ႔တာထက္ ပိုေစ်းႀကီးတယ္ဆိုတာ သိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားအလွျပဳျပင္တဲ့ Dental Surgeon ဆီက Information pack ဒါမွမဟုတ္ Leaflet ေတြကို အရင္ ဖတ္ၾကည့္ၿပီး မိမိျပဳျပင္ရမည့္ အေျခအေနကို အၾကမ္းဖ်င္းေတာ့ သိေအာင္ အရင္လုပ္ပါ။ ၿပီးေတာ့မွ Dental surgeon နဲ႔ေတြ႔ ကိုယ္ သိခ်င္တာ ေမးၿပီး တိုင္ပင္တာ အေကာင္းဆံုးပဲလို႔ ကၽြန္မ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။

အေျဖမ်ားကို ဖတ္ရန္ "Read More ..." ကို ႏွိပ္ပါ။

Read More...

Collapse...

Hepatitis B & C (2)

အသည္းေရာင္ အသား၀ါ

အသည္းေရ ာင္ရင္ အသား၀ါ ျဖစ္လာတတ္ေပမယ့္ အသား၀ါတိုင္း အသည္းေရာင္ျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္ပါဘူး ။
သည္းေျခေရာင္ျခင္း ၊ သည္းေျခၿပြန္ေရာင္ ျခင္း ၊ ေသြးပ်က္စီးတဲ့ေရာဂါရွိ ျခင္း ၊ အ၀ါဓာတ္မ်ား တဲ့ အစားအစာ အစားမ်ား ျခင္း စသည္တို ့ေၾကာင့္ လဲျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။

အသည္းေရာင္
အသည္းေရာင္ပံု ၂ မ်ိဳး ရွိ ပါတယ္ ၊၊
(၁) ရုတ္တရက္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေရာင္္ျခင္း
မ်က္လံုး ၀ါ
အသား၀ါ မယ္ ၊ အစားအေသာက္ ပ်က္ ၊ ပ်ိဳ ့ အန္ ၊ မအီ မသာ ျဖစ္မယ္ ၊ တေငြ ့ ေငြ ့ နဲ ့ ဖ်ား မယ္
(၂) နာ တာရွည္ တေငြ ့ ေငြ ့ ေရာင္ ျခင္း
အသား မ၀ါ ပဲ ၊ အသည္ က တေငြ ့ ေငြ ့ နဲ ့ ပ်က္စီး တာ မ်ိဳး ပါ ၊၊
လူ မွာ လကၡဏာ မသိ သာ ဘူး ၊၊


အသည္းေရာင္တာဟာ
(၁) အမိ်ဳး အစား ဟာ A ပိုး E ပိုး ေၾကာင္ ့
(၂) အမိ်ဳး အစား ဟာ Bပိုး Cပိုး Dပိုးေၾကာင့္
တျခား ပိုး ေတြေၾကာင့္ လဲ ျဖစ္တတ္ ပါေသး တယ္ ၊၊
အ ရက္ ၊ အသည္းအဆီ ဖုံုး ျခင္း ၊ TBေဆး ၊ paracetamol ေဆး လြန္ျခင္း ၊ တကိုုယ္ေရ ဓာတ္မတည့္မွ ု ျဖစ္ေစေသာ မွ ုိ ၊ တိုင္း ရင္း ေဆး ၊ မူး ယစ္ေဆး ေၾကာင္ ့လဲံ ျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။
ႏွလံုး ပ်က္ လို ့ အသည္းေသြး လ်ံွ ၿပီး လဲ ေရာင္ တတ္ ပါ တယ္ ။

Read More...

Collapse...

Hepatitis B & C (1)

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီေရာဂါ

ယခုအခါ အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသူဦးေရ တျဖည္းျဖည္း တိုးပြားလာေန
သည့္အတြက္ ေရာဂါအေၾကာင္းႏွင့္ ကူးစက္ပံုကိုသိ႐ွိရန္ မ်ားစြာလိုအပ္ေပသည္။ ေအဘီစီဟုအလြယ္
တကူ ေခၚေ၀ၚေနၾကေသာ ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စ ီေရာဂါပိုးမ်ားသည္
ေယဘူယ်အားျဖင့္ ကူးစက္ပံုတူၾကသည္။ ကူးစက္လြယ္ပံုျခင္းသာ ကြဲျပားျခားနားပါသည္။ အသည္း
ေရာင္အသား၀ါဘီေရာဂါပိုးသည္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ျဖစ္ေစေသာ HIV ေရာဂါပိုးထက္အဆ(၁၀၀)ပိုမို
ကူးစက္လြယ္ပါသည္။ အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီေရာဂါပိုးကူးစက္ပံုနည္းလမ္းမ်ားကို ေအာက္
တြင္ ႏႈိင္းယွဥ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီေရာဂါပိုးႏွင့္
စီေရာဂါပိုး ကူးစက္ပံုနည္းလမ္းမ်ား

ကူးစက္မႈနည္းလမ္း	ဘီပိုး	စီပိုး
မိသားစုအခ်င္းခ်င္း တစ္အိမ္ တည္းအတူတူေနလွ်င္	ကူးစက္ႏိုင္ဖို႔ မ်ားပါသည္။	မကူးစက္ႏိုင္ပါ။
ေရာဂါပိုး႐ွိေသာသူ ရဲ႕ ေသြးနဲ႔ထိလွ်င္္	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။
ေရာဂါပိုး႐ွိသူ သံုးထား တဲ့ အပ္နဲ႔ဆိုလွ်င္	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါး အေၾကာေဆး ထိုးျပီးအပ္ေတြေရာသံုးရင္္	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။
ပိုး႐ွိတဲ့ေသြး သြင္းမိရင္္	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။
ေက်ာက္ကပ္ေဆးတဲ့ စက္မွာ ပိုးပါသြားရင္္	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။
ႏႈတ္ခမ္းခ်င္ိးထိမိရင္ (သို႔္) တံေတြးကေနတစ္ဆင့္	ကူးဖို႔ခဲယဥ္း ပါသည္။	ကူးဖို႔ခဲယဥ္း ပါသည္။
လိင္ဆက္ဆံတာကေန	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ကူးဖို႔ခဲယဥ္း ပါသည္။
မိခင္မွ ကေလးသို႔	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ကူးဖို႔ခဲယဥ္း ပါသည္။
ပိုးပါတဲ့ကိရိယာေတြနဲ႔ ျခစ္မိရင္၊ ေဖာက္မိရင္(ဥပမာ- နားေဖာက္ တာ၊ ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးတာ၊ သြားႏႈတ္တာ၊ ရွားျခစ္ျခင္း၊ရွားဆဲြျခင္း)	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။	ေသခ်ာေပါက္ ကူးႏိုင္ပါသည္။

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီေရာဂါပိုး႐ွိသူသည္ အသည္းေျခာက္ေရာဂါႏွင့္ အသည္းကင္ဆာေရာ
ဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းမ်ားသျဖင့္ ေရာဂါမျဖစ္မီကာကြယ္ရန္ႏွင့္ အကယ္၍ေရာဂါကူးစက္ခံရပါက မည္ကဲ့သို႔
ျပဳမူေနထိုင္ရမည္ကို တတ္ကၽြမ္းသည့္ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္၍ ကုသမႈခံယူရေပမည္။ အသည္း
ေရာင္အသား၀ါဘီေရာဂါကို ကာကြယ္ေဆးထိုး၍ ကာကြယ္ႏိုင္ျပီး အသည္းေရာင္အသား၀ါစီေရာဂါ
အတြက္ ကာကြယ္ေဆးမေပၚေသးေပ။ သို႔ေသာ္ အသည္းေရာင္အသား၀ါစီေရာဂါကို ၈၀% ေပ်ာက္
ကင္းေအာင္ ေဆးကုသႏိုင္ျပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေဆးကုသမႈစရိတ္ၾကီးျမင့္ေနေသးေပသည္။
ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္မ်ား
အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီေရာဂါပိုး႐ွိသူသည္ အရက္၊ သံဓါတ္မ်ားစြာပါေသာ အစာႏွင့္အား
ေဆး၊ ဗီတာမင္စီမ်ားစြာပါေသာ ေဆးႏွင့္အသီးအႏွံမ်ားကို အထူးဂ႐ုျပဳေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမည္။ စီေရာဂါပိုး
႐ွိသူသည္ အရက္သံုးစြဲပါက အသည္းေျခာက္ႏႈန္း ပိုျမန္ဆန္သည့္အတြက္ အရက္၊ ဘီယာ၊ ၀ိုင္၊
ထန္းရည္ စသည္တို႔ကိုလံုး၀ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမည္။ သံဓါတ္မ်ားလွ်င္ အသည္းတြင္ အနာ႐ြတ္ပိုထင္လြယ္
သျဖင့္ သံဓါတ္မ်ားစြာပါေသာ အစားအစာ ဥပမာ - အသည္း၊ အျမစ္၊ ကလီစာ၊ ေသြးခဲမ်ား၊ သံဓါတ္
မ်ားစြာပါေသာ အားေဆးမ်ားကို ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ဗီတာမင္စီသည္ သံဓါတ္ကို အူလမ္းေၾကာင္းမွ
စုပ္ယူမႈမ်ားေစသျဖင့္ ဗီတာမင္စီမ်ားစြာပါေသာ ေဆးႏွင့္အသီးအႏွံမ်ား ဥပမာ-ေ႐ွာက္သီး၊ သံပရာ
သီး၊ ဂရိတ္ဖ႐ုသီး စသည့္အရည္႐ႊမ္းေသာ အသီးမ်ားကို မ်ားစြာစားသံုးျခင္းမွ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရမည္။

Read More...

Collapse...

Hepatitis B

ယခု သင့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီ Hepatitis-B ေရာဂါဟာ အရမ္းကို ေခတ္စားၿပီး အလြန္လွ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတဲ့ ေရာဂါပါ။ ဒါကို သင္ သိပါရဲ႕လား ...

ေရာဂါအမ်ိဳးအစားမ်ား ...
အရင္တုန္းက အသည္းေရာင္ အသား၀ါေရာဂါဟာ ေအနဲ႕ ဘီ ႏွစ္မ်ိဳးပဲရိွပါတယ္။ ယခု ေနာက္ဆံုး ေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားအရ စီ၊ ဒီ၊ အီးနဲ႕ ဂ်ီ အထိ ရိွသြားပါၿပီ။ အဲဒီအထဲမွာ ကူးစက္မႈအလြယ္ဆံုးနဲ႕ အသည္း ေရာဂါအျဖစ္ အမ်ားဆံုး ေရာဂါပိုးကေတာ့ ဘီပိုး Hepatitis B Virus ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးဟာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြပိုး HIV ထက္စာရင္ အဆ ၁၀၀ ပိုၿပီး ကူးစက္လြယ္ပါတယ္။ ကမၻာ႕လူဦးေရ တစ္၀က္ခန္႕ဟာ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုးေရာဂါ ကူးစက္ခံထားရပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ေရာဂါျဖစ္တဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀ တိုးပြါးေနပါတယ္။

ဘီပိုး ဘယ္လိုကူးစက္သလဲ ...
ကူးစက္ႏိုင္မႈ အခြင့္အလမ္းကလည္း အရမ္းမ်ားလွပါတယ္။

• ေရာဂါပိုးရိွေသာ မိခင္မွ သေႏၶသားသို႕ မီးဖြါးစဥ္ ေရာဂါကူးစက္ျခင္း
• ေရာဂါပိုးရိွေသာ ေသြးကို သြင္းမိျခင္း
• ေရာဂါရိွသူနဲ႕ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း
• ေရာဂါရိွသူရဲ႕ ေခြၽး၊ တံေတြးမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ျခင္း၊ ေရာဂါရိွသူမ်ား အသံုးျပဳၿပီးေသာ ပစၥည္းမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္း

ဘီပိုးေရာဂါလကၡဏာမ်ား ...
အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုး ၀င္ေရာက္ၿပီး အေစာပိုင္း ေလးပတ္ကေန ေျခာက္ပတ္အတြင္းမွာ ပ်ိဳ႕အန္တာ၊ အဆစ္အျမစ္ ကိုက္ခဲ့တာ၊ ကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္တာ၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္တာ၊ အသား၀ါတာနဲ႕ ဆီး၀ါတာတို႕ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕တေလက်ေတာ့ ဘီပိုးေရာဂါလကၡဏာ ျပသမႈ လံုး၀မရိွပဲ ၿမံဳေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဘီပိုး ရိွ ... မရိွကို ေသြးစစ္ၾကည္႕ျခင္းက အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးဟာ လူ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ၀င္ေရာက္ ခိုေအာင္းေနတဲ့ကာလ ၾကာလာတာနဲ႕အမွ် အသည္းေျခာက္ေရာဂါနဲ႕ အသည္းကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ဖို႕ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားလာပါတယ္။ ကေလးမွာ ဘီပိုး၀င္သြားရင္ ၈၀% က ပိုးလံုး၀ ျပန္မထြက္ေတာ့ပဲ နာတာရွည္ပိုး သယ္ေဆာင္သူ ျဖစ္သြားၾကပါတယ္။ လူႀကီးမွာဆိုရင္ ၂၀% ကသာ နာတာရွည္ပိုး သယ္ေဆာင္သူ (Chronic Hepatitis) ျဖစ္သြားပါတယ္။

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးရိွတဲ့သူဟာ သာမန္လူတစ္ေယာက္ထက္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါနဲ႕ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြါးဖုိ႕ ၂၉၅ ဆ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္း ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နားလည္တတ္ကြၽမ္းတဲ့ ဆရာ၀န္မ်ားနဲ႕ တိုင္ပင္ကုသပါ။

ဘီပိုးကို ကုသလို႕ ရသလား ...
ဘီပိုးကို ကုသလို႕ရတဲ့ ေဆးေတြရိွပါတယ္။ ကုသမႈေဆးေတြက ယခုေခတ္မွာ အမ်ားႀကီး ေပၚေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ပူပန္စိုးရိမ္ ေသာကစိတ္ေတြ မမ်ားၾကပါနဲ႕။

ဘီပိုးရိွသူမ်ား ေရွာင္သင့္သည္႕အရာမ်ား ...
အသည္းကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့
၁။ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာ၊ အရက္
၂။ သံဓါတ္ပါ၀င္တဲ့ အစာမ်ား (ေသြးခဲ၊ အသည္းအျမစ္၊ ကလီစာ)
၃။ အဆီအႏွစ္၊ မလိုင္ေထာပတ္၊ ႏို႕
၄။ ၾကက္ဥ ဘဲဥအႏွစ္၊ အဆီေၾကာ္
၅။ ဆိုးေဆးပါေသာ အစားအေသာက္မ်ား
၆။ အခ်ဥ္ဓါတ္ (သံပုရာ၊ ေရွာက္ခ်ိဳသီး)
၇။ ႏြယ္ခ်ိဳ စတာေတြ ေရွာင္သင့္ပါတယ္။

သင့္အနာဂတ္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္ ...
အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးဟာ ကူးစက္မႈအလြယ္ဆံုးႏွင့္ အသည္းေရာဂါ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုမၸဏီႀကီးေတြ၊ ဟုိတယ္ႀကီးေတြမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္ဖို႕ ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားမွာ ပညာသင္သြားဖို႕ အလုပ္ သြားလုပ္ဖို႕ ေဆးစစ္ၾကည္႕တဲ့အခါ ေသြးထဲမွာ ဘီပိုးေတြ႕ခဲ့ရင္ လံုး၀ပယ္ခ်ျခင္း ခံရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္မိသားစုမွာ အသည္းေရာင္ အသား၀ါေရာဂါပိုး ရိွေနရင္ သင့္ရဲ႕ အလုပ္အကိုင္၊ စီးပြါးေရးႏွင့္ ပညာေရး စတာေတြ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ...
ကမၻာမွာ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး (Vaccine) ေပၚေနတာ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ ရိွပါၿပီ။ ေသြးစစ္ၾကည္႕လို႕ ဘီပိုးေရာဂါပိုး မရိွေသးဘူးဆိုရင္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးၿပီး ကာကြယ္ထားလို႕ရပါတယ္။ ဘီပိုးဟာ အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး၊ အသက္အရြယ္မေရြး ကူးစက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူတိုင္းလူတိုင္း ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ေတြကို ...
ေမြးကင္းစအရြယ္ကတည္းက ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထုိးၿပီး ...
အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီေရာဂါကို လံုး၀ ပေပ်ာက္ေအာင္ တိုက္ဖ်က္ၾကပါစို႕ ...

Read More...

Collapse...