Showing posts with label ENT. Show all posts
Showing posts with label ENT. Show all posts

Wednesday, August 26, 2009

Nasal Polyps ႏွာေခါင္းထဲ အသားပို၊

ႏွာေခါင္းအတြင္းကို ဖံုးထားတဲ့အလႊာ (Mucosa) ကေန ျဖစ္ျဖစ္ ႏွာေခါင္း ေဘးက ေလခိုအိတ္ (Sinus)ကျဖစ္ျဖစ္ အသားပို ထြက္လာကို ေခၚတယ္။ အသားပို တစ္ခုမကလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခုခု အရင္ ျဖစ္ျပီးမွ ရလဒ္ အျဖစ္ အသားပို ထြက္လာတာပါ။ တစ္ခုခုနဲ႔ မတည့္ျခင္း (အလာဂ်ီ)၊ ပန္းနာ၊ နာတာရွည္ ထိပ္ကပ္နာ(ဆိုင္းႏူဆိုက္တစ္)၊ ဖန္းဂတ္စ္ မွိဳ နဲ႔ ကေလးမ်ားမွာ ေမြးရာပါ မ်က္ရည္၊ တံေတြး၊ ေခြ်း၊ အစာေျခရည္ စတဲ့ အရည္ထြက္(ဂလင္း) မွန္သမွ်ကို ထိခိုက္တဲ့ (ဆစ္စတစ္-ဖိုက္ဘရိုးဆစ္) ျဖစ္ရာကေန ဆက္ျဖစ္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။

အသားပိုဆိုတာ ေဆးပညာ အလိုအရ အမ်ိဳးအစား ခြဲရင္ အမ်ားၾကီးပါ။ ဖတ္ရတာ ရွဳတ္ေနမွာမို႔ ထည့္မေရးေတာ့ပါ။ ဘယ္လိုက ဘယ္လို ျဖစ္လာရတာကိုေတာ့ ဆရာ့ဆရာမ်ား အေသအခ်ာ မသိေသးပါ။ သိဖို႔ ေကာင္းတာက လူ႔ကိုယ္မွာ အလံုး-အၾကိတ္ Lump, Tumor, Swelling မွန္သမွ် ကင္ဆာ မဟုတ္တာနဲ႔ ကင္ဆာ ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳး ရွိတယ္။ ဒီေနရာမွာလဲ ဒီအတိုင္းပါဘဲ။ ကင္ဆာ မဟုတ္တာေတြ အတြက္ ေရးပါရေစ။

အရြယ္အစား ေသးေနတံုး ဘာမွ မခံစားရေသးပါ။ စစ္ေဆးတာေတာင္မွ ေနာက္နားက ျဖစ္ေနရင္ မေတြ႕ဘဲ ေနတတ္ပါတယ္။ လကၡဏာစ ျဖစ္ရင္လဲ (ဆိုင္းနပ္စ္)မွာလို ႏွာေခါင္းပိတ္၊ ႏွာေစး၊ ႏွာေခ်တာေတြပါဘဲ။ ထူးတာေတြကေတာ့ မနာပါ။ ႏွာေခါင္းပိတ္တာ၊ ႏွာရည္က ႏွာေခါင္း ေနာက္ဖက္မွာ ယိုတာ၊ ေခါင္းက အံုျပီး ကိုက္မယ္၊ အသက္ရွဴရ ခက္လာမယ္။ အိပ္ရင္ ေဟာက္မယ္။ စကားသံပါ ေျပာင္းလာပါမယ္။ အနံ႔ ေကာင္းေကာင္း မရလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ႏွာေခါင္း ေသြးယိုတာ နဲပါတယ္။ သိပ္ ၾကီးလာရင္ ပါးစပ္နဲ႔ဘဲ အသက္ရွဴ ရျပီး၊ အိပ္ရတာေတာင္ မလြယ္ေတာ့ဘူး။

ကုသဖို႔ အေထာက္အကူေဆးေတြက စေျပာရရင္ -
(အင္တီ-ဟစ္စ္တမင္း)ေဆး၊ ေဆးနာမည္ေတြက ေအတူဇက္ရွိပါတယ္။ Antihistamines (Diphenhydramine, Loratadine, Desloratadine, Meclizine, Quetiapine, Fexofenadine, Pheniramine, Cetirizine, Promethazine, Chlorpheniramine, Levocetirizine)
ခြ်ဲေပ်ာ္ေဆး၊ Decongestants (Acetaminophen, Chlorpheniramine, and Pseudoephedrine)
ႏွာေခါင္းထဲပန္းထည့္ရတဲ့ေဆး Cromolyn sodium Nasal Spray (Intal, Intal Inhaler, Gastrocrom)
စတီရြိဳက္ေဆး (Fluticasone, Beclomethasone, Budesonide) ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေတာ္ ထိေရာက္ပါတယ္။

မတည့္တာေတြက အကိုက္အခဲ-အဖ်ား က်ေဆး(အက္စပရင္)၊ အရက္ေတြပါ။ (အလာဂ်ီ)ရသူ၊ ပန္းနာ ရွိတဲ့ လူေတြကို ေသြးစစ္ ၾကည့္ရင္ ေသြးျဖဴဥ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ (အီယိုဆင္ႏိုဖိးလ္) မ်ားေနတတ္ပါတယ္။ (အလာဂ်ီ)မရွိဘဲနဲ႔ ျဖစ္တာကလည္း အေတာ္မ်ားပါတယ္။

(ဗက္တီးရီးယား) ၀င္တာကို သိတဲ့အတိုင္း Antibiotics ပဋိဇီ၀ေဆး ေပးရပါမယ္။ (Amoxicillin = Trimox, Amoxil), (Fluoroquinolones= Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin, Gatifloxacin, Gemifloxacin, Levofloxacin, Moxifloxacin, Trovafloxacin)

(အလာဂ်ီ)နဲ႔ ဆိုင္သူမ်ား အတြက္ ပါးစပ္ကေန ေသာက္ရတာနဲ႔ ႏွာေခါင္းထဲ ထည့္ရတဲ့ Oral and topical nasal steroid (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္) ေဆးေတြကို အားကိုးရမွာပါ။ အသားပိုကို တိုက္ရိုက္ေဆးထိုးနည္းကို ခြင့္မျပဳပါ။
Aristocort (Triamcinolone) Tablets နဲ႔ Aristocort (Triamcinolone diacetate) injection က စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အမ်ား သံုးၾကတာကေတာ့ ၀ယ္လို႔လဲလြယ္၊ ေစ်းလဲခ်ိဳတဲ့ Prednisone (30-60 mg) စားေဆးကို ၄ ရက္ကေန ၇ ရက္ ၾကာေပးျပီး၊ တျဖည္းျဖည္း ေဆးကို ၂ ပါတ္ ၃ ပါတ္နဲ႔အျပီး၊ ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ ေပးသြားရပါတယ္။ ကေလးဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁ ကီလိုကို ၁ မီလီဂရမ္ႏွဳန္းနဲ႔ ေပးပါတယ္။ အစ ရက္ေတြမွာ ၂ လံုး ၄ ၾကိမ္ = ၈ ျပား (၆ နာရီျခား)၊ ေနာက္ ၆ ျပား၊ ေနာက္ ၄ ျပား၊ ၂ ျပား၊ ၁ ျပား၊ တစ္ျခမ္း။

(စတီရြိဳက္) ေဆးမ်ိဳးက စားေဆး၊ ရွဴေဆး၊ ထိုးေဆး ဘာျဖစ္ျဖစ္ တာရွည္ မေပးသင့္ပါ။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ေဆးရဲ႕ မေကာင္းခ်က္က ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုး၊ မ်က္စိေရတိမ္၊ အတြင္းတိမ္၊ အရိုးအားနည္း၊ ကေလးဆိုရင္ ၾကီးထြားတာကို ေႏွးေစမယ္၊ စတာေတြျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ မေကာင္းလို႔ပါ။

ဆရာ၀န္က ႏွာေခါင္းၾကည့္ ကိရိယာနဲ႔ စစ္ေဆးမယ္။ လိုအပ္ရင္ တိတိက်က်သိရေအာင္ CT scan လုပ္ပါမယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသူေတြကို Immunotherapy ေခၚတဲ့ ဓါတ္ျပီး ကုသမႈမ်ိဳး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒီနည္းက ေရာဂါ တစ္ခုခု ျဖစ္ရင္ အဲဒါကို ေနာင္ျဖစ္မလာေအာင္ ဒုတ္ျပီး၊ ဒါးျပီးလို ျပီးသြားေအာင္ လုပ္ေပးနည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆးနဲ႔ မရေတာ့ရင္ ခြဲစိတ္ ကုသနည္း လုပ္ရပါေတာ့မယ္။ တစ္ခုတည္းေသာ အသားပို၊ တစ္ခု မကေပမဲ့ သိပ္မၾကီးရင္၊ Simple polypectomy နည္းက အေကာင္းဆံုးပါ။ က်န္တာေတြကိုေတာ့ Endoscopic sinus surgery (ESS) ဒါမွမဟုတ္ Functional endoscopic sinus surgery (FESS) နည္း သံုးရပါမယ္။ ေသခ်ာေအာင္ CT scan ၾကည့္ရင္း ခြဲရပါတယ္။

(ဟိုမီယိုပက္သစ္) Homeopathic ေဆး Sanguinaria က နာတာရွည္ အေအးမိတာကေန အသားပို ထြက္တာမ်ိဳး အတြက္ အစြမ္းထက္ပါတဲ့။ ေနာက္ဖက္နားကေန ထြက္တဲ့ ခပ္ၾကီးၾကီး အသားပိုကို Teucrium က ေကာင္းပါသတဲ့။ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ Calcarea Carb ေပးရင္ ထပ္ျဖစ္တာ နည္းတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တစ္ခု စိတ္ပ်က္ခ်င္စရာကေတာ့ ေအာင္ျမင္တဲ့ ခြဲစိတ္မႈ ျဖစ္အံုးေတာ့ ျပန္ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ (အလာဂ်ီ)ျဖစ္တာ၊ မတည့္တာေတြ ဆက္ရွိေန၊ ထပ္ျဖစ္ေနလို႔ ျပန္ေပၚလာတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘာကိုေရွာင္ရမလဲဆိုတာ သိေအာင္ လုပ္ျပီး ေရွာင္ႏိုင္ေအာင္ ေရွာင္ပါေလ။

တင့္ေဆြ
၂၆-၈-၀၉

Read More...

Tuesday, August 25, 2009

ႏွာေခါင္း ေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ (ကိုရီးယား)က လာသည့္ ေမးခြန္းအား ေျဖၾကားျခင္း

မျမင္ရ-မစမ္းရဘဲ ေမးတာကို ေရာဂါ နာမည္ တပ္ျပီး၊ ေဆးနည္း ေပးရတာကို မွန္းကုလို႔ ေခၚၾက ေပေတာ့ဗ်ာ။

လူ႔မ်က္ႏွာ ႏွာေခါင္း တစ္၀ိုက္္မွာ (နဖူးရိုး၊ နားထင္ရိုး၊ မ်က္ကြင္းအျပင္ရိုး နဲ႔ ပါးရိုး၊) အရိုးေတြ ထဲမယ္ အက်ိအခြ်ဲ နံရံေတြ ရွိတဲ့ ေလခိုအိတ္ (ဆိုင္းနပ္စ္) စုစုေပါင္း ဘယ္-ညာ ေလးစံု ရွိပါတယ္။ တစ္ခု တစ္ခုဟာ မီးျခစ္ပုံး အရြယ္ေလာက္ ရွိတယ္။

ႏွာေခါင္း ေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို စာရင္း ခ်လိုက္ရင္ ဒီလို ေတြ႕ရပါမယ္။

၁။ ေဆး တစ္ခုခုနဲ႔ မတည့္လို႔ ျဖစ္ရတဲ့ (အလာဂ်ီ) ျဖစ္ျခင္း၊ Drug Allergy
၂။ ရက္တို-ရက္ရွည္ (ဆိုင္ႏူဆိုက္တစ္) မ်က္ကြင္း အျပင္ဘက္ ရိုးေရာင္ျခင္း၊ Acute or Chronic Sinusitis (Ethmoiditis)
၃။ နာတာရွည္ (ဆိုင္ႏူဆိုက္တစ္) နဖူးထဲက ရိုးေရာင္ျခင္း၊ Chronic Frontal Sinusitis (Chronic Rhinosinusitis)
၄။ ႏွာေခါင္း ေသြးယိုျခင္း၊ Epistaxis
၅။ ႏွာေခါင္းထဲ တျခား ပစၥည္း ၀င္ျခင္း၊ Foreign Body in the Nose
၆။ ႏွာေခါင္းေပါက ္ႏွစ္ခုကို ပိုင္းျခားထားတဲ့ အကန္႔ ေသြးယိုျခင္း၊ Hematoma of the Nasal Septum
၇။ ႏွာေခါင္းထဲ အသားပို ျဖစ္ျခင္း၊ (Nasal Polyps)

ဒီစာမွာ ပထမ ၃ မ်ိဳး အေၾကာင္းကိုပဲ ေရးပါရေစ။ (အလာဂ်ီ)ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ (ဆိုင္းနပ္စ္) ေရာဂါက ႏွာရည္ေတြ ယို၊ ႏွာေျခ၊ အေနအထိုင္ခက္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ကုသဖို႔ (အင္တီ-ဟစ္တမင္း) ေဆး Antihistamines (Diphenhydramine, Loratadine, Fexofendadine)၊ ႏွာရည္က်ဲေဆး Decongestants (Pseudoephedrine)၊ ႏွာေခါင္းထဲ ထည့္ရတဲ့ (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္)ေဆး Nasal corticosteroids (Fluticasone, Beclomethasone) ေတြကို သံုးရပါတယ္။

ေနာက္ျပီး (အလာဂ်ီ) ျဖစ္ေစတဲ့ အရာေတြကို ယဥ္ပါးေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ (Allergy desensitization) လုပ္သင့္ ပါတယ္။ ဒါမွ ေနာင္ ေရွာင္ႏိုင္မွာပါ။ ဆားရည္ျဖင့္ စိမ္ျခင္း၊ (Saltwater rinses) ဆိုတာ ကိရိယာ ၀ယ္ျပီး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရက်က္ေအး ၁ ခြက္ထဲမွာ အိမ္သံုးဆား (အိုင္အိုဒင္း မပါ) လက္ဘက္ရည္ဇြန္း တစ္၀က္၊ မံု႔ဖုတ္ရာမွာ သံုးတဲ့ ဆုိဒါမႈန္႔ နည္းနည္း ထည့္ရပါမယ္။ ဆုိဒါမႈန္႔က အပူ မေလာင္ေအာင္ ကာကြယ္ ရံုုပါ။ Vaporizers ေခၚတဲ့ ေရေႏြးေငြ႕ရွဴတဲ့ နည္းလဲ ေကာင္းပါတယ္။ ရိုးရိုးေလးပါ။ ေရကို ပြက္ေအာင္ လုပ္ေပးျပီး ထြက္လာတဲ့ အေငြ႕ကို ရွဴေပးရတာပါ။ လွ်ပ္စစ္ ရွိလို႔ ကိရိယာ ၀ယ္သံုးရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ ေစ်းလဲ မၾကီးပါဘူး။

လူေတ ြအမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ထိပ္ကပ္နာ ေခၚတဲ့ (ဆိုင္းနပ္စ္)ေရာဂါက ဘယ့္ေလာက္အျဖစ္ မ်ားသလဲဆိုရင္ ဗမာေတြ စြဲေနၾကတဲ့ ရုပ္ရွင္ထဲက ကိုရီးယန္းေတြ ေလးေယာက္မွာ သံုးေယာက္ ျဖစ္ေနသတဲ့။ အစကေတာ့ အေအးမိတာနဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ နဲနဲေလး ကိုယ္ပူ၊ ႏွာေခ်၊ ႏွာေစး၊ ႏွာပိတ္၊ ေခ်ာင္းေလးဆိုး၊ အားယုတ္၊ မစားခ်င္ မေသာက္ခ်င္ျဖစ္။ ၾကာေတာ့ ႏွာေခါင္းေနာက္ပိုင္းမွာ အဆက္မျပတ္ Drip သြင္းေပးသလို အရည္ေတြ စီးက်ေနပါမယ္။

ပိုး၀င္တာအျပင္ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ေလခိုအိတ္ ကေလးေတြထဲမွာ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေသးငယ္တဲ့ လက္ေခ်ာင္းပံု အေမႊးေလးေတြက ျပင္ပက၀င္လာမဲ့ မသင့္တဲ့ အရာမွန္သမွ်ကို တားဆီး ေပးပါတယ္။ ေရာဂါ ရရင္ အဲဒီအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗက္တီးရီးယားေတြ ခိုေအာင္း၊ ေပါက္ဖြားျပီး ေရာဂါ ရေတာ့တာပါဘဲ။

ကုသဖို႔ကေတာ့ ပ႗ိဇီ၀ေဆး Antibiotics (Amoxicillin & Clavulanic acid = Augmentin ES-600, Augmentin, Augmentin XR) ကို ၁၀-၁၄ ရက္ၾကာ ေပးရပါတယ္။ ႏွာရည္က်ဲေဆး Decongestants ေတြကို ဆက္သံုးႏိုင္တယ္။

(၂-၃)လထက္ ၾကာၾကာျဖစ္ရင္ေတာ့ နာတာရွည္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္းမွာ ေနမထိ ထိုင္မထိ၊ မသက္မသာ ျဖစ္မယ္၊ ႏွာရည္ ယိုမယ္၊ ႏွာရည္ အေရာင္ ရွိလာမယ္၊ မ်က္ႏွာမွာ နာေနမယ္၊ ကိုက္မယ္၊ ၾကာရင္ ေခ်ာင္းဆိုးပါမယ္၊ (ညအခ်ိန္ ပိုဆိုးတယ္)။ ျပည္လိုလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ႏွာရည္က နံလာမယ္။ ေမႊးတာ၊ နံတာ မသိ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ပါးစပ္နဲ႔သာ အသက္ရွဴ ရေတာ့မယ္။ အိပ္ရင္ ေဟာက္မယ္။ ကေလးမ်ား ျဖစ္ရင္ နားေရာဂါ ဆိုတာ မၾကာမၾကာ ရမယ္။ ရက္ၾကာၾကာနဲ႔ ခဏခဏ ျဖစ္ျခင္းတာမို႔ အလုပ္အကိုင္ပ်က္၊ စိတ္ပ်က္ ျဖစ္ျပီး စီးပြါးေရးပါ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါ ဟုတ္-မဟုတ္ ေရာဂါ ရာဇ၀င္ျဖစ္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန၊ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ၊ ေသာက္ထားတဲ့ေဆး ဆိုတာေတြ သိဖို႔ လိုပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ Endoscopy ႏွာေခါင္းထဲ ကိရိယာနဲ႔ ၾကည့္မယ္၊ X-ray ဓါတ္မွန္ ရိုက္တာ၊ ေနာက္ဆံုး လိုအပ္ရင္ CT (Computed tomography) scan ကြန္ျပဴတာ သံုးျပီး စစ္ေဆးတာ လုပ္ရပါမယ္။

ကာကြယ္ဖို႔ကေတာ့ ေအးခ်မ္းတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို ျဖစ္ႏိုင္သ၍ ေရွာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ (ထိပ္ကပ္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေအးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ အလုပ္ သြားလုပ္ေနသူမ်ား အိပ္ကပ္ ျပႆနာ မရွိရင္ေတာ့ ကိုယ့္ျပည္ကိုယ္ ျပန္လာေပါ့။) ေလကိုလဲ ေရဓါတ္ ရွိေနေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တာ ေကာင္းတယ္။ (Respiratory Humidifiers, Electrode Humidifiers, Resistance Humidifiers, Gas-Fired Steam Humidifiers, Whole House Humidifiers) ဆိုျပီး ကုမၸဏီေတြက ေၾကာ္ျငာတာေတြရွိပါတယ္။ အခန္းကို အနံ႔အသက္ေတြလဲ ကင္းရွင္းေအာင္ လုပ္ပါ။

နာတာရွည္ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ ေဆးကုသရာမွာလဲ သာမန္ကာ ရွံကာ မဟုတ္ဘဲ အျပင္းအထန္နည္း Aggressive treatment သံုးသင့္ပါတယ္။

ႏွာေခါင္း ပံုပန္းပ်က္ ေနသူေတြကိုေတာ့ ခြဲစိတ္ေပးဖို႔ လိုမယ္။ ေနာက္ျပီး ႏွာေခါင္းထဲ ထည့္ရတဲ့ (ေကာ္တီကို စတီရြိဳက္) ေဆးေတြ ေပးရမယ္။ ဆားရည္နဲ႔ စိမ္နည္း သံုးရမယ္။

ေဆးမကုဘဲ ထားရင္ ေရာဂါပိုးက အတြင္းထဲ၊ အရိုးထဲ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ နဖူးထဲက ေလခိုေပါက္မွာ ျဖစ္တာ ဆိုရင္ မ်က္လံုးကို သြားဖိေနလို႔၊ အရုပ္ ႏွစ္ထပ္ ျမင္ရမယ္။ နဖူး ေဖါင္းလာမယ္။ ဦးေႏွာက္ထဲ အနာ ျဖစ္မယ္။ ဦးေႏွာက္ ေျမွးေရာင္မယ္။ မ်က္ကြင္း ေဘးက ျဖစ္ရင္ အနား တစ္၀ိုက္ ျပည္တည္နာ Abscess ျဖစ္မယ္။ ပါရိုးထဲ ဆိုရင္ ႏွာေခါင္း ပိတ္ေနမယ္။ နားထင္ရိုးထဲ ျဖစ္ရင္ အရုပ္ႏွစ္ထပ္ ျမင္တာ၊ မ်က္လံုးေရြ႕လ်ားမႈ ေကာင္းေကာင္း လုပ္မရတာ ျဖစ္ေနမယ္။ အထဲ ဆက္၀င္သြား ရင္ေတာ့ ဦးေႏွာက္ထဲ အနာ ျဖစ္မယ္။ ဦးေႏွာက္ေျမွး ေရာင္မယ္။

နာတာရွည္ (ဗက္တီးရီးယား)ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ (ဆိုင္းနပ္စ္) ေရာဂါကို ကုသဘို႔ ပ႗ိဇီ၀ေဆးမ်ား Antibiotics (Amoxicillin & Clavulanic acid = Augmentin ES-600, Augmentin, Augmentin XR)၊ ႏွာရည္က်ဲ ေဆးမ်ား Decongestants (Pseudoephedrine = Chlor Trimeton, Contac Cold, Drixoral Decongestant Non-Drowsy, Elixsure Decongestant, Entex, Genaphed, Kid Kare Drops, Nasofed, Seudotabs, Silfedrine, Sudafed, Sudodrin, SudoGest, Suphedrin, Triaminic Softchews Allergy Congestion, Unifed)၊ ဆားရည္ျဖင္ ့စိမ္ျခင္း၊ (Saltwater rinses)၊ ႏွာေခါင္းထဲ ထည့္ရသည့္ (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ေဆးမ်ား topical nasal corticosteroids (fluticasone or beclomethasone) သံုးရပါလိမ့္မယ္။

ႏွာေခါင္းရိုး အေနအထား ပံုမွန္ မဟုတ္ သူမ်ားအား ခြဲစိတ္ ေပးရပါမယ္။ (ေရာဂ)နည္းနဲ႔လဲ ကုသေပး ႏိုင္ပါတယ္။

(အက္သမြိဳက္)ေလခိုအိတ္မ်ား ေရာင္ျခင္း Ethmoiditis ကေတာ့ အသက္ရွဴလမ္း အထက္ပိုင္း ပိုး၀င္ျခင္းက တစ္ဆင့္ ဆက္ ျဖစ္ရတာပါ၊ (ဗက္တီးရီးယား) ဒါမွမဟုတ္ (ဗိုင္းရပ္စ္)ပိုးဟာ ေလခိုအိတ္ရဲ႕ နံရံေတြကို ပ်က္စီးေစတယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သူမ်ားကို မကူးပါ။ ႏွာေခါင္းရိုး အေနအထား ပံုမမွန္လို႔လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အားနည္းေနသူ ဆိုရင္ (ဖန္းဂတ္စ္) မွိဳေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ (ဖန္းဂတ္စ္) မွိဳေၾကာင့္ ျဖစ္တာ ဆိုရင္ (ဖန္းဂတ္စ္)ေဆး Amphotrecin B အေၾကာေဆး ေပးရပါမယ္။

လကၡဏာေတြကေတာ့ နဖူး ေအာက္နား၊ မ်က္လံုး ႏွစ္ဖက္ၾကား၊ ႏွာေခါင္းရဲ႕ေဘးမွာ နာမယ္။ မ်က္စိ အစြန္နား အနည္းငယ္ နီျပီး ေရာင္မယ္၊ နာေနမယ္။ ႏွာေခါင္းကေန အသက္ရွဴရတာ ခက္မယ္။ ဖ်ားႏိုင္တယ္။ အနံ႔ ေကာင္းေကာင္း မရ ျဖစ္မယ္။ ႏွာေခါင္း ပိတ္ေနမယ္။ ႏွာရည္ယိုမယ္။

ဆက္ျပန္႔ မသြားေအာင္ တားဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွာရည္ကို သန္႔ရွင္းေပးျခင္း၊ ေရ-အရည္ မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးျခင္း၊ ဆားရည္ စိမ္ေပးျခင္း၊ ႏြားႏို႔ ေရွာင္ျခင္းတို႔က သက္သာေစပါမယ္။ (အလာဂ်ီ)ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာ ဆိုရင္ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေျခအေနကို ေရွာင္ပါ။ ႏွာေခါင္းထဲ ထည့္ရတဲ့ (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္)ေဆးေတြ သံုးပါ။ (အင္တီ-ဟစ္တမင္း)ေဆး Antihistamines (Diphenhydramine, Loratadine or Fexofendadine) သံုးပါ၊ ႏွာရည္က်ဲေဆး Decongestants (pseudoephedrine) သံုးပါ၊ (ဗက္တီးရီးယား)ေၾကာင့္ ျဖစ္ရင္ ပ႗ိဇီ၀ေဆး Antibiotics (Amoxicillin & Clavulanic acid) ေပးပါ၊

(အင္တီဘိုင္ေရာတစ္)က မထိေရာက္ေတာ့ရင္ ခြဲရပါေတာ့မယ္။ Basic endoscopic surgical procedure ခြဲစိတ္ ရတာက ေမ့ေဆး ျဖစ္ျဖစ္ ထံုေဆး ျဖစ္ျဖစ္ သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔ေနတာေတြ ဖယ္ထုတ္၊ အေကာင္းေတြ တတ္ႏိုင္သမွ် ခ်န္ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၄ ပါတ္ ဆိုရင္ ျပန္ေကာင္း သြားမွာပါ။

တင့္ေဆြ
၂၅-၈-၀၉

Read More...

Thursday, July 9, 2009

Treatment of Cervical Spondylosis


က်ီးေပါင္းတက္ျခင္းကို ကုသျခင္း

Cervical Spondylosis က်ီးေပါင္းတက္ျခင္း ပို႔စ္ကို ေဒါက္တာစိုးထက္ တင္ခဲ့သည္မွာ အေတာ္ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ "ကုသမႈ အပိုင္းကို ေနာက္ပိုင္းဆက္လက္ တင္ျပပါမည္" ဆိုထားေပနဲ့လည္း ေဒါက္တာစိုးထက္ မအားလပ္လို႔ မတင္ျဖစ္ကို ေတြ႔ရတယ္။ စာဖတ္သူ တစ္ဦးရဲ့ ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ မတင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကုသမႈ အပိုင္းကို အခုမွ တင္ေပးလိုက္ပါသည္။ ပို႔စ္တင္သူ ႏွစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနေပမဲ့လည္း ယခုတင္တဲ့ ကုသမႈ အပိုင္းက အရင္ ေဒါက္တာ စိုးထက္တင္ခဲ့တဲ့ ပို႔စ္ရဲ့ အဆက္ျဖစ္လို႔ ပထမ ပို႔စ္ကို ဒီမွာ ဖတ္ၿပီးမွ ဒီပို႔စ္ကို ဖတ္ရန္ အၾကံျပဳပါတယ္။

က်ီးေပါင္းတက္ျခင္းကို ကုသျခင္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ နာက်င္ျခင္းမွ သက္သာေစရန္ႏွင့္ နာ့ဗ္ေၾကာ မ်ားႏွင့္ ေက်ာရိုးအာရံုေၾကာမႀကီးကို မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္း ရန္ပင္ျဖစ္သည္။ ေရာဂါ အေပ်ာ ့အျပင္းအေပၚ မူတည္ၿပီး ကုသသည့္ ပံုစံကို ေအာက္ပါအတိုင္း အဆင့္ သံုးဆင့္ ခြဲထားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

မျပင္းထန္ေသးသည့္ အဆင့္ကို ကုသျခင္း (Treatment of mild cases)


ေရာဂါ မျပင္းထန္ေသာ အဆင့္တြင္ကို ကုသရာတြင္ က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ား၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ကို အတိအက် လိုက္နာၿပီး အိမ္မွာ ေနရင္းျဖင့္ ကုသႏိုင္ပါသည္။
(၁) Neck brace ေခၚ လည္ပင္းကြပ္ကို ေန႔ဘက္တြင္ တပ္ထားေပးျခင္း
လည္ပင္း၏ လႈပ္ရွားမႈကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကန္႔သတ္ရန္ႏွင့္ နာ့ဗ္ေၾကာမ်ား ခံႏိုင္ရည္ ရွိေစရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။
(၂) အကိုက္ခဲ သက္သာေစရန္ အကိုက္ခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား အသံုးျပဳျခင္း
(၃) Physiotherapist ၏ အကူအညီျဖင့္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ မျပင္းထန္ေသးသည့္ အဆင့္ကို သက္သာေစႏုိင္ပါသည္။

အေျခအေနပိုဆိုးသည့္ အဆင့္ကို ကုသျခင္း (Treatment of more serious cases)

ခြဲစိတ္ရန္ မလိုအပ္ဘဲ ပိုမို ျပင္းထန္သည့္ အေျခအေနကို ကုသမႈမ်ားမွာ
(၁) နာ့ဗ္ေၾကာမ်ား၏ ဖိအားကို ေလွ်ာ့နည္းေစရန္ တစ္ပတ္၊ ႏွစ္ပတ္ခန္႔ ေဆးရံုတက္ အနားယူၿပီး လည္ပင္းကို Traction ေခၚ လည္ပင္းထိန္းသည့္ ျငမ္းျဖင့္ လံုး၀မလႈပ္ရွားေစပဲ ယာယီ အနားေပးျခင္း။
(၂) ၾကြက္သားကို ေျပေလ်ာ့ အနားေပးေစေသာ ေဆးမ်ား အသံုးျပဳျခင္း။
(၃) Corticosteroid ထိုးေဆးကို ေက်ာရိုးဆစ္ၾကား ထိုးေပးျခင္း၊ အလြန္အမင္း နာက်င္ေသာ ေနရာမ်ားကို ထံုေဆးမ်ားထိုးျခင္း စသည္တို႔ျဖင့္ နာက်င္ျခင္းႏွင့္ ေရာင္ယမ္းျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ကုသႏုိင္သည္။

အဆိုးဆံုး အေျခအေနအား ကုသျခင္း (Treatment most serious cases)

အထက္ပါ အဆင့္ ႏွစ္ခုတြင္ ေဖၚျပထားေသာ နည္းမ်ားျဖင့္ ကုသ၍ လံုး၀ မသက္သာေသာ အေျခအေနျဖစ္က ခြဲစိတ္သည့္နည္းျဖင့္ သက္သာေအာင္ ကုသႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ခြဲစိတ္ျခင္းျဖင့္ ျပႆနာ အားလံုးကို ေျဖရွင္း ႏိုင္သည္ဟု လံုး၀ ပံုေသတြက္၍ကား မရဘဲ ျပန္ျဖစ္သည့္ အေျခအေနမ်ားလည္း ရွိႏိုင္ပါသည္။ ခြဲစိတ္ျခင္း၏ အက်ိဳးႏွင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး စသည္တို႔ကို ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္မွ အေသးစိတ္ ရွင္းျပမည္ ျဖစ္သည္။ ခြဲစိတ္ကုသရန္ ဆံုးျဖတ္ပါက မိမိတြင္ ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနႏွင့္ အဆင့္ကို အတိအက် စမ္းသပ္ရန္ လိုအပ္သျဖင့္ အရိုးႏွင့္ အာရံုေၾကာစနစ္ကို အထူးျပဳသည့္ က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ားျဖင့္ ညွိႏႈိင္း တိုင္ပင္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

Read More...

Saturday, October 18, 2008

Allergic Rhinitis



Allergy ဆိုတာ ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအား စနစ္က အလြန္ အက်ဴး တုန္႔ျပန္မႈ ေႀကာင႔္ျဖစ္ ပါတယ္။ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအား စနစ္ဟာ ပံုမွန္ အားျဖင္႔ Bacteria ,Virus … … အစရွိတဲ႔ အႏၱရာယ္ ရွိတဲ႔အရာ ေတြကိုသာ တုန္႔ျပန္ မႈျပဳလုပ္ျပီး ႏွာစီးျခင္း၊ ႏွာပိတ္ျခင္း ၊ ႏွာခ်ည္ျခင္း ၊ လည္ပင္း ယားျခင္း၊ လည္ပင္း နာျခင္း ၊ေခ်ာင္းဆိုး ျခင္း စတဲ႔ လကၡဏာ ေတြ ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ (Allergic ) ဓာတ္မ တည့္မႈ ရွိတဲ႔ သူေတြ မွာေတာ႔ ပံုမွန္ လူေတြ မွာ ေယဘူူယ် အားျဖင္႔ ဘာမွ တုန္႔ျပန္မႈ မေပးႏိုင္တဲ႔ အမႈံ အမႊား ေတြ ၊ တရိစၧာန္ ေတြရဲ႕ အေမႊး အမွ်င္ေတြ ၊ ပန္း ၀တ္မႈန္ေတြ ေၾကာင္႔ အလားတူ လကၡဏာ ေတြ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ သူတို႔ ကိုေတာ႔ allergens လို႕ ေခၚပါတယ္။

အရြယ္မ ေရာက္ခင္မွာေတာ႔ ေကာင္မေလး ေတြထက္ ေကာင္ေလး ေတြက Allergic rhinitis ျဖစ္ႏိုင္ ေျခႏွစ္ဆ ရွိျပီး အရြယ္ ေရာက္ျပီး ေနာက္ပိုင္း မွာေတာ႔ ေကာင္မ ေလးေတြ က ပိုျပီး ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိပါတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္ ။ ကေလး ေေတြမွာ ဆိုရင္ေတာ႔ Allergens ေတြ နဲ႔ ထိေတြ႔ တဲ႔ အခါမွာ ကေလးရဲ႕ အသက္ရႈ လမ္းေႀကာင္း ဟာ ေယာင္ယမ္းျပီး ႏွာေခါင္း ပိတ္လာ ပါမယ္။ ပိတ္တာ က ပိုဆိုး လာရင္းနဲ႔ ႀကာလာ တဲ႔ အခါမွာ ကေလး က ပါးစပ္နဲ႔ ပဲ အသက္ ရႈျဖစ္ လာတယ္ ၊ အိပ္တဲ႔ အခါ ေဟာက္တယ္ ၊ အိပ္မေပ်ာ္ တာေတြ ၊ အိပ္ရင္း ရႈးေပါက္ ခ်တာေတြ ၊အိပ္ေန ရင္းကေန လမ္းထ ေလ်ာက္တာ ေတြ ၊ေက်ာင္းစာ မ လိုက္ ႏိုင္တာေတြ၊ ဂဏွာမ ျငိမ္ျဖစ္ တာေတြ ၊ေန႔ပိုင္း မွာ အရမ္း အိပ္ တာေတြ … စတဲ႔ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါတယ္။

allergic rhinitis ဟာ တစ္ႏွစ္ ပတ္လံုး (တစ္ခ်ိန္လံုး) ျဖစ္ေနနိုင္ သလို ရာသီဥတု အေျပာင္း အလဲ ေႀကာင္႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ရာသီ အေျပာင္းအလဲ မွာ ျဖစ္တဲ႔ Allergic rhinitis က ျပင္ပ (ပတ္၀န္းက်င္) မွာရိွတဲ႔ Allergens (ျမက္ေတြ သစ္ပင္ ေတြရဲ႕ ၀တ္မႈံေတြ ၊ သစ္ရြက္ ေျခာက္ ေတြ ေပၚမွာ ေပါက္ေနတဲ႔ မိႈ ေတြ … …) ေတြ ေႀကာင္႔ ျဖစ္ႏိုင္ျပီး ၊ တစ္ခ်ိန္လံုး ျဖစ္ေနတဲ႔ Allergic rhinitis ကေတာ႔ အိမ္တြင္း ၊အခန္းတြင္း မွာ ရွိတဲ႔ Allergens (အိမ္ေမြး တိရိစၧာန္ ေတြ ရဲ႕အေမႊးအမွ်င္ေတြ ၊ ပိုးဟပ္ေတြ ၊ ပိုစတာ ေတြ မွာ ျဖစ္ေနတဲ႔ မိႈေတြ ..) ေႀကာင္႔ ျဖစ္ရ ပါတယ္။

ဒီလို Allergic ရွိတဲ႔ သူေတြဟာ ေလထဲမွာ ရွိတဲ႔ အမႈံ အမြား ေတြ ၊ တိရိစၧာန္ ေတြ ရဲ႔ အေမႊး အမ်ွင္ေတြ ၀တ္မံႈ ေတြကို ရႈမိတဲ႔ အခါ သူတို႔ ရဲ႕ ကိုယ္ခံအား စနစ္ကေန Antibodies ဆိုတာ ေတြ ထြက္လာ ပါ တယ္ ။ (ပံုမွန္ ကေတာ႔ Antibodies ဆိုတာက ကူးဆက္ ေရာဂါပိုး ေတြ ၀င္တဲ႔ အခါမွာ ပဲ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအား စနစ္ကေန ထုတ္ပါတယ္။) ျပီးေတာ႔ Histamine အစရွိ တဲ႔ဓာတုပစၥည္း ေတြထြက္ လာ ပါတယ္။ သူတို႔ ေတြ ေၾကာင္႔ ရလာတဲ႔ လကၡဏာ ေတြက တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ကြဲျပားမႈ ေတြေတာ႔ ရွိပါတယ္။

ပန္း၀တ္မံႈ ေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ Allergic Rhinitis ကိုေတာ႔ ေယဘူယ် အားျဖင္႔ Hay fever လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ ရာသီဥတု အလုိက္ ျဖစ္ ပါတယ္။ မ်က္စိနဲ႔ လြယ္လင္႔ တကူ ျမင္ႏိိုင္တဲ႔ ၀တ္မံႈေတြ ေႀကာင္႔ ေတာ႔ ျဖစ္ခဲပါတယ္ ။အလြန္ေသး ငယ္ျပီး ျမင္ဖို႔ ခက္ခဲတဲ႔ ၀တ္မံႈေတြ ေႀကာင္႔ အျဖစ္ မ်ားပါတယ္။ အမ်ား အားျဖင္႔ ေတာ႔ ျမက္ ေတြ သစ္ပင္ေတြ႔ ရဲ႕အမံႈအမႊား ေတြေႀကာင္႔ ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒီအမႈံ ေတြက တခ်ိဳ႕ လူေတြမွာ ေတာ႔ ရင္ႀကပ္ျခင္း (Asthma ) ဆို တာ ကို ျဖစ္ေစပါတယ္။

Allergic ျပႆနာ ေတြဟာ ေလထု ထဲမွာ ရွိတဲ႔ ဒီ အမႈံအမႊား ေတြရဲ႕ ပမာဏေပၚ ကိုလည္း မူတည္ ပါတယ္။ ပူျပင္း ေျခာက္ေသြ႕ျပီး ေလတိုက္ တဲ႔ေနမ်ိဳး ေတြြမွာ ေလထုထဲမွာ မ်ား ေနႏိုင္ ပါတယ္။း မိုးရြာ ႏွင္းက်ျပီး ေအး ေနတဲ႔ အခ်ိန္မ်ိုဳး မွာေတာ႔ နည္းေန ႏိုင္ပါတယ္။ အခန္းတြင္း မွာ ဆိုရင္လည္း ေၾကာင္တစ္ ေကာင္က အေမႊးခါ ျပီးရင္ အဲဒီက အမႈန္ေတြ က အခန္းတြင္း မွာ (၆) လ ေလာက္ ထိ တိုင္ေအာင္ ရွိေနႏိုင္ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

Allergic rhinitis ျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အေရးရွိတဲ႔ သူေတြက
မ်ိဳးရိုး ထဲမွာ ဒီလိုျပႆနာ(ရာဂါ)ရွိတဲ႔ သူေတြ
အျခား အရာ ေတြမွာ Allergy ရွိတဲ႔ သူေတြ ( ဥပမာ။ ။ food allergy ရွိတဲ့သူ ေတြ)
ေဆးလိပ္ မီးခိုးေငြ႔ ရႈေန ရတဲ႔ သူေတြ …

ဒါေႀကာင္႔ ပန္၀န္းက်င္ အေျခေန ဟာ ဓာတ္ မတည္႔ မႈ ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါတယ္။ Allergic ျဖစ္မႈဟာ မ်ိဳးရိုး ဗီဇ နဲ႔လည္း သက္ဆိုင္ မႈရွိပါတယ္။

Allergic Rhinitis ရဲ႕ လကၡဏာ ေတြကေတာ႔ -

ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း
ေခါင္းကိုက္ျခင္း
ယားယံျခင္း (ႏွာေခါင္း ၊ ပါးစပ္ ၊ လည္ပင္း ၊မ်က္လံုး ၊ အေရျပား စသျဖင္႔ …)
ႏွာရည္က်ျခင္း
အန႔ံ ေကာင္းမြန္ စြာမရျခင္း
ႏွာပိတ္ျခင္း
မ်က္ရည္က္ျခင္း
လည္ပင္းနာျခင္း
အသက္ရႈ ႀကပ္ျခင္း
အိပ္သည္႔ အခါ အဆင္ မေျပျဖစ္ျခင္း
ေနထိုင္၍ မေကာင္းျခင္း
မ်က္လံုး ေအာက္မွာ ညိဳ ေနတတ္ျခင္း
… စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

Allergic ေၾကာင္႔ မဟုတ္ဘဲ Rhinitis ရႏိုင္ တဲ႔ အျခား အေႀကာင္း ေတြ ကေတာ႔ -

၁။ Non allergic Rhinitis

Allergic ေၾကာင္႔ ျဖစ္ တာ မဟုတ္ ဘဲ ခံစားရတဲ႔ လကၡနာ ေတြ ကေတာ႔ Allergic Rhinitis နဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Allergy Skin Test လုပ္ရင္ negative ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို Rhinitis မ်ိဳး မွာ ႏွာေခါင္း ထဲမွာ အဖု အက်ိတ္ ျဖစ္ေနတာ မ်ိဳး ျဖစ္ေန ႏိုင္ပါတယ္။

၂။ Vasomotor Rhinitis

အမ်ားဆံုး ျဖစ္တဲ႔ လကၡဏာ ကေတာ႔ ႏွာေခါင္း ပိတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Rhinitis မ်ိဳးက ေဆးလိပ္ မီးခိုး ေငြ႔ ေတြ ၊ အျခား ေသာ အနံ႔ေတြ ကိုရႈမိတဲ႔ အခါမ်ိဳး စိတ္လႈပ္ ရွားမႈ ျဖစ္တဲပ အေျခေနမ်ိဳး ေတြမွာ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ Allergy skin test လုပ္ရင္ negative ျဖစ္ပါတယ္။

၃။ Infectious Rhinitis

အေအးမိတဲ႔ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ လဲ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ခဏ တျဖဳတ္နဲ႔ သက္သာ ႏိုင္ သလို တစ္ပါတ္ေက်ာ္ ႀကာေအာင္ ထိလဲ ခံစား ရႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔သူေတြ မွာေတာ႔ ဒီ Rhinitis ကေန (sinus )ေတြ မွာ ေရာဂါပိုး (Bacteria ) ၀င္းျပီး အ၀ါေရာင္ (သို႔) အစိမ္းေရာင္ ႏွာရည္ျပစ္ျပစ္ ေတြ ကိ ျခင္း ၊ ႏွာပိတ္ျခင္း ေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

၄။ Rhinitis Medicamentosa

Decongestant nasal sprays ဆိုတဲ႔ ႏွာေခါင္းထဲ ကို ႏွာပိတ္ သက္သာေအာင္ ျဖန္းတဲ႔ ေဆးေတြ ကို ေရရွည္ စြဲသံုး တဲ႔ သူမ်ိဳး ၊ ကိုကင္း သံုးစြဲတဲ႔ သူမ်ိဳးေတြ မွာျဖစ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ Decongestant nasal spray ေတြ ကို ခဏတာ ပဲ အသံုးျပဳ ဖို႕ ၫႊန္ ႀကားႀက ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

၅။ Hormonal Rhinitis

ေဟာ္မုန္း အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္တဲ႔ ကာလ ေတြမွာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ (ဥပမာ ။ ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေနစဥ္ ကာလ ၊ လူပ်ိဳ / အပ်ိဳ ေဖာ္ ၀င္ခါစ ၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ား ရာသီေသြး ေပၚေနစဥ္ ကာလ)

Allergic Rhinitis ဟုတ္ မဟုတ္ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးျခင္း

လူတစ္ ေယာက္ဟာ တစ္ခ်ိန္ထဲ မွာ Rhinitis ကို Allergy ေၾကာင္႔သာ မကပဲ အျခားေသာ အေၾကာင္း မ်ားေႀကာင္႔ လဲ ရႏိူင္ ပါတယ္။ Allergy ေႀကာင္႔ ဟုတ္မဟုတ္ ကိုေတာ႔ -
ဆရာ၀န္မွ ေရာဂါရာဇ၀င္ ေမးျမန္း စမ္းသပ္ျခင္း
Nasal smear ယူျခင္း
Skin Prick allergy test (မိမိ က ဘယ္အ ရာကို Allergic ျဖစ္တာ လဲ ဆိုတာကို အေရျပားမွာ စမ္းသပ္ တာျဖစ္ ပါတယ္။)
Sinus X-ray (သို႔) CT scan (မ်က္ႏွာ အ႐ိုးေဖာ့ လိႈဏ္ေလး ေတြ ေရာင္ေနျခင္း နဲ႔ ႏွာေခါင္း ထဲ က အဖု အက်ိတ္ ေလးေတြ ကိုရွာေဖြ ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။)
မ်ား ျပဳလုပ္ ၿပီး သိ႐ွိ ႏိုင္ပါတယ္။


Allergic Rhinitis ရဲ႕ ကုသမႈ ေတြမွာ -

Corticosteroid ပါ၀င္တဲ႔ Nasal Spray ( ႏွာေခါင္း ထဲကို ျဖန္းရတဲ႔ ေဆး) ေတြက အေကာင္း ဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေဆးကို မွန္မွန္နဲ႔ ႀကာႀကာ သံုးတဲ႔ အခါမွာ ရလဒ္ ေကာင္းေကာင္း ရႏိုင္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေဆးဟာ လူႀကီးေကာ ကေလး အတြက္ပါ စိတ္ခ် ရတယ္ လို႔ လဲဆို ထားပါတယ္။ ေဆးျဖစ္တဲ႔ အတြက္ေႀကာင္႔ေတာ႔ ေဘး ထြက္ဆိုး က်ိဳး (Side effect ) ကေတာ႔ အနည္း ငယ္ေတာ႔ ရွိပါတယ္။ ႏွာေခါင္းေသြး လွ်ံ တာမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒီCorticosteroid အုပ္စု ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ႔ beclomethasone ပါတဲ႔ ျဖန္းေဆး ကေတာ႔ ကေလးေတြမွာ အရပ္ရွည္မႈ ကို ေနွာင္႔ေနွး ေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဒီေဆး က လြဲရင္ အျခား corticosteroid အုပ္စု ၀င္ေတြ ကေတာ႔ ဒီလို ဆိုးက်ိဳး မ်ိဳး မရွိဘူး လို႔လဲ ဆိုပါတယ္။

မ်က္လံုးယား တာ အ တြက္လည္း မ်က္စဥ္း ေဆးေတြ ရွိပါတယ္။

Antihistamine ေသာက္ေဆးေတြက လည္း ဒီလကၡ ဏာေတြ ကိုသက္သာ ေစပါတယ္။ Antihistamine Nasal Spray ဆိုတဲ႔ ျဖန္းေဆး ေတြ က ႏွာခ်ည္ျခင္း န႔ဲ ယားယံျခင္းတို႔ ကိုခ်က္ျခင္း သက္သာေစပါတယ္ ။ သိျပီး ျဖစ္ ႀကတဲ႔ ဘာမီတြန္ (burmeton ) ဆိုတဲ႔ ေဆး က ဒီ Antihistsmine အုပ္စုထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အခု ေနာက္ပိုင္း မွေပၚလာတဲ႔ Antihistamine ေဆးေတြ ကေတာ႔ ဒီဒုကၡ ေတြ ကေန ကင္းလြတ္ ပါတယ္။

ဒီ Antihistamine နဲ႔ Corticosteroid nasal spray ကို ေေပါင္းသံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ Corticosteroid nasal spray တစ္မ်ိဳးတည္းကို သံုးတာ ထက္ ပိုျပီးေတာ႔ ေကာင္းပါတယ္။

ေရာဂါ အရမ္း ျပင္းထန္ေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ အေရး တႀကီး ခ်က္ခ်င္း သက္သာ ဖို႔လိုတဲ႔ အေျခေနမ်ိဳး (ဥပမာ ။ ။ စာေမးပြဲ ေျဖရမယ္႔ အေျခ အေနမ်ိဳး ) မွာဆိုရင္ ေတ႔ာ ထိုးရတဲ႔ (သို႔) ပါးစပ္ကေသာက္ ရတဲ႔ Corticosteroid ပါ၀င္တဲ႔ ေဆး ေတြကို ရက္ အနည္းငယ္ ခန္႔ ဆရာ၀န္ရဲ႕ ညႊန္ႀကားခ်က္နဲ႔ ေသာက္လို႔ ရပါတယ္။

အထက္ပါ ကုသမႈ ေတြနဲ႔ မသက္သာ ဘူး ဆိုရင္ေတာ႔ ဒီလကၡဏာ ေတြ သက္သာဖို႔ အတြက္ Immunotherapy ဆိုတာ ကို ျပဳ လုပ္လို႔ ရပါတယ္။

Allergic rhinitis မျဖစ္ေအာင္ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈမ်ား

  • Allergens နဲ႔ ထိေတြ႔ မႈမရွိေအာင္ ေရွာင္ျခင္း ကေန ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ လံုး၀မ ထိေတြ႔ ေအာင္ေနဖို႔ ဆိုတာ ကေတာ႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ တတ္ႏိုင္ သမွ် ေရွာင္ရွား ႏိုင္ ရင္ေတာ႔ အေကာင္း ဆံုးပါပဲ။

  • ရာသီအေျပာင္း အလဲမွာ Allergic rhinitis ရွိတဲ႔ သူေတြအေနနဲ႔ … ေန႔လယ္ပိုင္း (သို႔) ျပင္ပAllergens ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ … အိမ္တြင္းမွာပဲေနျခင္း ၊ ပန္ကာ အစား Air conditioner ကိုအသံုးျပဳျခင္း

  • အ၀တ္စား မ်ားကိုေလ ျဖင္႔ အေျခာက္ ခံျခင္း မျပဳလုပ္ ရန္

  • အျပင္မွျပန္ လာလ်င္ ေရခ်ိဳးျခင္း ၊ ၀တ္လာသည္႔ အ၀တ္အစား ကိုေလ်ာ္ ဖြပ္္ျခင္း


  • တခ်ိန္လံုး Allergic rhinitis ျဖစ္ေနတဲ႔ သူေတြ ကေတာ႔ …

    အိပ္ရာခင္း၊ ေခါင္းအံုးစြပ္ စသည္ တို႔ ကို အပါတ္ တိုင္း ေရေႏြးပူ ျဖင္႔ ေလွ်ာ္ဖြပ္ျခင္း
    Air purifier ကိုအသံုးျပဳျခင္း ၊
    အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ မ်ား ကို ကိုင္တြယ္ျခင္း မွ ေရွာင္ရွားျခင္း
    မီးဖိုးေခ်ာင္ ေရခ်ိဳးခန္း စသည္႔ အခန္း မ်ား ကို ေလ၀င္ ေလထြက္ ေကာင္း ေအာင္ ျပဳလုပ္ ျခင္း
    ႀကမ္းျပင္ ကိုသန္႔ ရွင္း ေအာင္ ထားျခင္း
    အိပ္ရာေဘး ကပ္ ရပ္ တြင္ အေမႊးပြ ရုပ္မ်ား ကိုမထား သင္႔ ျခင္း ။


    ေဒါက္တာ စိုင္းေဝေအာင္

    Read More...

    Sunday, October 5, 2008

    Sinusitis

    ထိပ္ကပ္နာ (သို႕) ထိတ္ခပ္နာ



    ႏွာေခါင္း ေကာင္းဖို႔ အလြန္ အေရးႀကီး ပါသည္။ ေညွာင္ႏွာႏွာ ႏွာေေခါင္းသံျဖင္႔ စကား ေျပာလွ်င္၊ လူေတာထဲ ႏွပ္ ခဏခဏ ညွစ္ေနရ လွ်င္္ ဘယ္သူမွ သေဘာက်မည္ မဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင္႔ နွာေခါင္း က်န္းမာေအာင္ အထူး ဂရုစိုက္ သင္႔ပါသည္။ သီတဂူ ဆရာေတာ္ ဘုရားက တိုေသာ တရား ေကာင္းသည္ ဟု ေဟာထားတာ ၾကားဘူး ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း အေကာင္းဆံုး ေရးထား ပါသည္။

    အမ်ားအားျဖင္႔ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြ ရာသီဥတု အကူး အေျပာင္းတြင္ ႏွာေခါင္း ပိတ္လို႔ ပိတ္၊ ႏွာရည္ က်လို႔က်နဲ႔ အေတာ္အိေျႏၵ ပ်က္ရ ပါတယ္။ ျမန္မာလို ထိပ္ကပ္နာ ဟု ေခၚပါသည္။ ေဆးပညာ မွာေတာ႔ SINUSITIS ဟု ဆိုပါသည္။ sinus မွာလိႈဏ္ ဟု အဓိပၸါယ္ ရျပီး itis မွာေတာ႔ ေရာင္ရမ္းျခင္း ဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။ ထိပ္ကပ္နာ ျဖစ္ေစေသာ sinus မ်ားမွာ ႏွာေခါင္း ပတ္၀န္း က်င္ရိွ မ်က္ႏွာ အရိုး တြင္ ရိွေသာ လိႈဏ္ ကေလးမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း ေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါသည္္။ ၎ လႈိဏ္ေလး မ်ားမွာ ပါးရိုး၏ ေအာက္၊ မ်က္ခံုး ေနာက္ႏွင္႔ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးၾကား အေနာက္ဘက္ တို႔တြင္ ရိွပါသည္။

    ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်န္းမာ ေနစဥ္တြင္ ၎ လိႈဏ္ေလး မ်ားမွာ ေလမ်ားျဖင္႔ ျပည္႔ေန ပါသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ေနျခင္း ၏ အက်ိဳးေၾကာင္႔ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ဦးေခါင္းရိုး အား နဂို ရိွရင္း အေလးခ်ိန္ ထက္ ေပါ႔ေစပါသည္။ ထို႕ျပင္ အသံအိုး မွ လာေသာ အသံကို သည္ လိႈဏ္ေလး မ်ား နဲ႔ အေၾကာင္း ျပဳျပီး ကဲြျပားေသာ အသံမ်ား ထြက္လာ ပါသည္။

    SINUS လိႈဏ္ေလးမ်ားတြင္ ေရာဂါ ဖြဲ႕တည္ ေနပံု ကို ေအာက္ပါ ပံုတြင္ ရႈပါ။


    ပံုမွန္ sinus ႏွင့္ ပိုး၀င္ျပီး ျပည္မ်ားျဖင္႔ ျပည္႔ေနေသာ sinus ကို ယွဥ္ျပထားပံု

    ဒီလိႈဏ္ ေလးေတြဟာ ႏွာေခါင္း လမ္းေႀကာင္းမွာ သြားျပီး ပြင္႔ေန ရပါတယ္။ ဒါမွသာ ဒီ လိႈဏ္ေလး ေတြထဲမွာ ရိွတဲ႔ ေလေတြက ျပင္ပ ေလနဲ႔ လဲလွယ္ ႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို သူတို႔ ထဲမွာ ရိွတဲ႔ အခၽြဲ အက်ိ အရည္ ေတြ ကလည္း ႏွာေခါင္း အတြင္းကို ေကာင္းမြန္စြာ စီးက် ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အဲဒီေတာ႔ လိႈဏ္ အ၀ေလးေတြ ပိတ္ၿပီ ဆိုရင္ လိႈဏ္နံရံ အေျမွးပါး ( sinus membrane) ေတြ ေယာင္ၿပီးေတာ႔ ထိပ္ကပ္နာ ရေတာ႔ တာပါပဲ။ ဒီ အေျမွးပါး ေတြ ေယာင္ဖို႔ ပိုျပီး အခြင္႔အလမ္း ရိွတဲ႔ အေၾကာင္းအရာ ေတြ ကေတာ႔ -
    1. အသက္႐ွဴ လမ္းေႀကာင္း အထက္ပိုင္း ေရာဂါပိုး ၀င္ေနတဲ႔ သူေတြ (ဥပမာ - တုပ္ေကြး ၊ စသျဖင္႔ေပါ႔)

    2. ဓာတ္မတည္႔ တတ္တဲ႔သူေတြ (Allergic ရိွသူမ်ား ၊ျခင္ေဆး အေမႊးတိုင္ အမႈံအမႊား စသည္ တို႔္ျဖင္႔ ဓာတ္မတည္႔ သူမ်ား … )

    3. ရင္ႀကပ္ေရာဂါ ရွိသူမ်ား

    4. ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား

    5. ဟိုမုန္း hormone အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္တဲ႔ကာလ (ဥပမာ - ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္)

    6. ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ရွိတဲ႔သူမ်ား

    7. ႏွာေခါင္း အတြင္း ျပင္ပရွိ ပစၥည္း ၀င္ေနသူမ်ား (ဥပမာ - ခ်ိဳခ်ဥ္ သႀကားလံုး ပဲေစ႔)

    8. ကိုကင္း႐ွဴ သူမ်ား

    9. အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းပိုက္ ထည္႔ထား ရသူမ်ား

    10. သြား ျပႆနာ ရွိသူမ်ား (သြားကိုက္ျခင္း)

    11. ႏွာေခါင္း နဲ႔ ပါး တို႔တြင္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရွိေနသူမ်ား

    12. ႏွာေခါင္း ထဲမွ ာအဖုအက်ိတ္ ေတြ ျဖစ္ေနသူမ်ား
    မွာ လိႈဏ္၀ေတြ ပိတ္ျပီးေတာ႔ ေယာင္ႏိုင္ပါတယ္။

    အေႀကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေႀကာင္႔ ဒီ လိႈဏ္၀ေလးေတြ ပိတ္ရင္ လိႈဏ္(sinus) ေတြ အ တြင္းမွာ bacteria ေတြ ေပါက္ဖြား ႏိုင္ျပီးေတာ႔ ထိပ္ကပ္နာ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။

    ၄င္္းထိပ္ကပ္နာကို (၂) မ်ိဳးခြဲပါတယ္။
    1. ခဏတျဖဳတ္ (အာဂႏၱဳ) ထိပ္ကပ္နာ ႏွင္႔

    2. နာတာရွည္ ထိပ္ကပ္နာ
    ရယ္လို႔ ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲထားပါတယ္။

    ရက္သတၱ ေလးပါတ္ ေအာက္ ဆိုရင္ ခဏတျဖဳတ္ လို႔ သတ္မွတ္ျပီး ေလး ပါတ္ ထက္ ေက်ာ္ရင္ေတာ႔ အႀကမ္း အားျဖင္႔ နာတာရွည္ လို႔ပဲ သတ္မွတ္ ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္မ်ိဳး လံုးမွာ ျဖစ္တဲ႔ လကၡဏာ ေတြကေတာ႔ အတုူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
    1. ႏွာပိတ္ေနျခင္း (သို႔) ေန႔ပိုင္းမွာ ႏွာရည္ တေတာက္ေတာက္ နဲ႔ ျဖစ္ေနပါမယ္၊ ႏွာေခါင္းထဲမွာ ျပည္႔ေန သလို မ်ိဳး ခံစားရျပီး ေခါင္းငံု႕ရင္ ပိုျပီး ခံစားရပါတယ္။

    2. ႏွာေခါင္း ကေန ႏွာရည္ ျပစ္ျပစ္ ေတြ ထြက္ေန ပါမယ္။ (bacteria ေႀကာင္႔ ဆိုရင္ ႏွာရည္ က ပိုျပစ္ျပီး အေရာင္က အစိမ္းေရာင္(သို႔) ၀ါက်င္႔က်င္႔ အေရာင္ ျဖစ္ေန ႏိုင္ပါတယ္။

    3. မ်က္ႏွာႀကီး တင္းေန သလို မ်ိဳး ခံစားရပါမယ္ ၊ မနက္ အိပ္ရာ ထ ဆိုရင္ ပိုဆိုး ပါမယ္။

    4. မ်က္လံုး ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေရာင္ေန ႏိုင္ပါတယ္

    5. မနက္ အိပ္ယာ ထမွာ ျဖစ္ေစ ေခါင္းငံု႔ လိုက္ရင္ျဖစ္ေစ ေခါင္းကိုက္ တတ္ပါတယ္

    6. ပါးရိုးေတြ မ်က္ရိုးေတြ ကိုက္တတ္ ပါတယ္

    7. ပါးရိုးက sinus ေတြ ေယာင္တာ ဆိုရင္ သြားပါ ကိုက္ႏိုင္ပါတယ္

    8. ကိုယ္ပူ တက္ႏိုင္ပါတယ္

    9. တခ်ိဳ႔ မွာေတာ႔ ည အိပ္ေရး ပ်က္ေလာက္ေအာင္ ေခ်ာင္းေျခာက္ ေတြဆိုးႀကပါတယ္

    10. တခါတေလ ေတာ႔လဲ အစာအိမ္မွာ ျပႆနာ တက္ျပီး ပ်ိဳ႔တာ အန္တာေတြပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္


    ဒီ ေရာဂါ လကၡဏာ ေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေတြ အျဖစ္မ်ားဆံုး ျဖစ္ႀကတဲ႔ virus ေႀကာင္႔ အေအးမိ တဲ႔အခါ ၊ allergy လို႔ ေခၚ တဲ႔ ဓာတ္မတဲ႔ မႈ ျဖစ္တဲ႔ အခါ မွာ ခံစား ရတဲ႔ လကၡဏာ ေတြနဲ႔ ဆင္တူ လိုပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ bacteria ေႀကာင္႔ ျဖစ္တာ ဆိုရင္ေတာ႔ ပိုမို ဆိုးရြားျပီး ကာလ ပိုရွည္ ႏိုင္ပါတယ္။

    တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြ မွာေတာ႔ ဒီ sinusေတြ ေကာင္းေကာင္း မဖြံ႔ျဖိဳး ေသးလို႔ sinusitis မျဖစ္ႏိုင္ဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ အထက္ ကေလးေတြမွာ ေတာ႔ လကၡဏာေတြက လူႀကီးမ်ား မွာ ျဖစ္တာနဲ႔ေတာ႔ကြာပါတယ္
    1. ကေလးက ဂဏွာမျငိမ္ ျဖစ္မယ္၊

    2. အီေနမယ္

    3. ပါးစပ္ဟ အသက္႐ွဴ ျပီးေတာ႔ ကေလး အသက္႐ွဴ သံ ကို ၾကားေန ရတယ္

    4. ကေလးက ႏွာသံ ေလးနဲ႔ စကား ေျပာမယ္္

    5. ထမင္း ေကာင္းေကာင္း မစားဘူး (အစာေကၽြး ရတာ ခက္မယ္)
    စတဲ႔ ျပႆနာေတြ ရိွပါမယ္။

    ထိပ္ကပ္နာႏွင္႔ဆင္တူ ယိုးမွား ေရာဂါ မ်ားမွာ -
    1. အေအးမိ ႏွာေစးျခင္း

    2. ဓာတ္မတည္႔မႈ ေႀကာင္႔ ႏွာစီး ေခ်ာင္းဆိုး ျဖစ္ျခင္း (Allergic ျဖစ္ျခင္း)


    ေရာဂါ အေျဖရရန္ အတြက္ ရွာေဖြ စမ္းသပ္မႈမ်ား
    1. ေသြးစစ္ျခင္း

    2. ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္း

    3. တီဗြီ ဓါတ္မွန္ Ultrasound ရိုက္ျခင္း

    4. ကြန္ပ်ဴတာ ဓါတ္မွန္ CT ရိုက္ျခင္း

    ေယဘူယ် အားျဖင္႔ေတာ႔ ၄င္း စမ္းသပ္မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေလ႔ မရိွပါ။ အမ်ား အားျဖင္႔ေတာ႔ ဆရာ၀န္က ႏွာေခါင္း ပါးစပ္နဲ႔ လည္ေခ်ာင္း တို႔ကို စမ္းသပ္ တာနဲ႔ပဲ ေရာဂါအေျဖကို ရရွိ ႏိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ေတာ႔ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း ပါရဂူ ဆီမွာ ျပသင္႔ပါတယ္။ လိုအပ္လ်င္ ၄င္းပါရဂူမွ ႏွာေခါင္းအတြင္းသို႔ မွန္ေျပာင္းထည္႔ စမ္းသပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ ပါလိမ္႔မည္။

    ေနာက္ဆက္တဲြဆိုးက်ိဳးမ်ား

    ခဏတျဖဳ တ္ေရာဂါကို မကုသ ဘဲထားလ်င္ နာတာရွည္ ထိပ္ကပ္ ေရာဂါ ျဖစ္သြား ႏိုင္ပါတယ္။ ၄င္းေရာဂါကို ကုသမႈ မခံယူ ေသာ အခါတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ကုသမႈ ခံယူပါ လ်က္ ေဆးမတိုး ေသာေႀကာင္႔ ျဖစ္ေစ အသက္ အႏၱရာယ္ကို စိုးရိမ္ရေသာ အေျခေနမ်ား ထိ ျဖစ္သြား ႏိုင္ပါတယ္ -
  • ဦးေႏွာက္ အေျမွးပါး ေရာင္ရမ္းျခင္း

  • ဦးေႏွာက္ ထဲတြင္ ျပည္တည္နာ ျဖစ္ျခင္း

  • အရိုးတြင္း ပိုး၀င္ျပီး အရိုး ေရာင္ရမ္းျခင္း မ်ား
  • ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါတယ္

    ကုသမႈမ်ား

    ေရာဂါေႀကာင္႔ ျဖစ္ေနေသာ ျပႆနာ မ်ား ကိုကုသျခင္း

    နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း ဖ်ားနားျခင္းမ်ားရွိလ်င္ အကိုက္ခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ( Paracetamol, diclofenac စသျဖင္႔ …)

    Antihistamine ( Burmeton , cetirizine, loratidine, Altiva-d)
    ၄င္း Antihistamine မွာ ဓာတ္မတည္႔မႈအား ဆန္႔က်င္ေသာ ေဆးျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း၏ အာနိသင္မွာ ႏွာေခါင္း အယားသက္ သာ ေစပါသည္။ ဆိုးက်ိဳးမွာ လူကို ေလးလံ ထိုင္းမိႈင္း ေစပါသည္။ ယာဥ္ေမာင္းႏွင္ သူမ်ား ဆရာ၀န္ႏွင္႔ တိုင္ပင္ပါ။

    Decongestants (Phenylpropanolamine {Decolgen တြင္ ပါ၀င္ေသာေဆး}, Phenylpherine)
    ၄င္းမွာ ႏွာပိတ္ေနျခင္း ၊ ႏွပ္ခ်ီးမ်ား ျဖင္႔က်ပ္သိပ္ ေနျခင္းအား ယာယီ သက္သာ ေစပါသည္။ Decongestant Sprays မ်ားကိုလည္း ရက္ အနည္းငယ္ခန္႔ အသံုးျပဳ ႏိုင္ပါသည္။

    ႏွာေခါင္း အေယာင္ သက္သာေစရန္ အတြက္ Nasal inhalers (Beconase , nasalide , Vancenase) နာတာရွည္ ျဖစ္ေနသူ မ်ား သည္ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး လခ်ီ သံုးႏိုင္ပါသည္။

    အခၽြဲအက်ိမ်ားပိတ္ဆို႕ မေနပဲ ေခ်ာေမြ႔စြာ စီးက် သြားေစရန္ ခၽြဲေပ်ာ္ Expectorants ေဆးမ်ား ကိုလည္း သံုးစြဲ ႏိုင္ပါသည္။ water spray ကိုတစ္ေန႔ လွ်င္ ေလးငါးႀကိမ္ ခန္႔ထိ သံုးႏိုင္ ပါသည္။

    Bacteria ေႀကာင္႔ျဖစ္လ်င္Antibiotics( ပိုးသတ္ေဆး) (Amoxacillin, Erythromycin, Septrin) စသည္႔ ပိုးသတ္ေဆး မ်ားကို ဆရာ၀န္ ညႊန္ႀကား သည္႔အတိုင္း ေသာက္သင္႔ ပါသည္။ Bacteria ေႀကာင္႔ ႀကိမ္ဖန္ မ်ားစြာ ျဖစ္ေနေသာ sinusitis ကိုမူ ပိုးသတ္ေဆး ( Antibiotics ) ခပ္ျပင္းျပင္း (augmentin, Ceftin) စသည္ တို႔ကို (၄) ပါတ္ခန္႔ထိ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး ေသာက္သင္႔ ပါသည္။ ပိုးသတ္ေဆး ကို ဆရာ၀န္ ၏ ညႊန္ႀကားခ်က္ ျဖင္႔သာ ေသာက္သံုး သင္႔ပါတယ္။

    ထိပ္ကပ္နာေရာဂါမျဖစ္ေစရန္အတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္း

    1. Allergic (ဓာတ္မတည္႔ေစေသာ) ျဖစ္ေစေသာ အရာမ်ားနဲ႔ ထိေတြ႔မႈ မွ ေရွာင္ရွားရန္ (ဥပမာ - ျခင္ေဆးေခြ၊ အေမႊးတိုင္ ၊ ဖုန္မႈန္႔ … စသည္ျဖင္႔)

    2. ျပတင္းေပါက္မ်ား ဖြင္႔ျပီး အိမ္အတြင္း ေလ၀င္ ေလထြက္ ေကာင္းေစျခင္း

    3. အခၽြဲမ်ား ပိတ္ဆို႔ မေနေစရန္အတြက္ ညအိပ္ သည္႔အခါ ဦးေခါင္းကို အနည္းငယ္ ျမွင္႔ျပီး အိပ္ျခင္း

    4. Decongestants မ်ားကိုဆရာ၀န္ျဖင္႔တိုင္ပင္ျပီးသတိျဖင္႔အသံုးျပဳျခင္း

    5. ေဆးလိပ္ မေသာက္ျခင္း

    6. ေရာဂါ ျဖစ္ေနေသာ သူႏွင္႔ ထိေတြ႔မႈ မရိွေစျခင္း

    7. အာဟာရ မွ်တစြာ စားျခင္းႏွင္႔

    8. ကိုယ္လက္ ေလ႔က်င္႔ခန္း မွန္မွန္ ျပဳလုပ္ျခင္း
    တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

    ေဒါက္တာ စိုင္းေဝေအာင္

    Read More...

    Wednesday, June 25, 2008

    Snoring

    ေဟာက္ျခင္းအေၾကာင္း


    ေဟာက္ျခင္းသည္ အိပ္ေနစဥ္ ပါးစပ္ႏွင္႔ ႏွာေခါင္းတို႔မွ ထြက္ေပၚလာေသာ အသံျဖစ္ပါသည္တဲ႔။ ဘာေၾကာင္႔ျဖစ္ရသလဲဆုိတာကေတာ႔ အိပ္ေနတုန္း အသက္ရွဴတဲ႔ အခါ ရွဴသြင္း ရွဴထုတ္ေသာ ေလလမ္းေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိလုိ႔ပါပဲ။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိတဲ႔ လမ္းေၾကာင္းမွာသြားရတဲ႔ေလဟာ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း စတာေတြရဲ႕ နံရံေတြကို တိုက္ခတ္တုန္လွဳပ္ေစျခင္းျဖင္႔ ေဟာက္တဲ႔ အသံေတြထြက္လာရတာပါ။ ေလလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆို႔ျခင္းဟာ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း တေလွ်ာက္ အသားပို အဆီပုိေတြမ်ားေနျခင္း နဲ႔ သက္ဆိုင္သလို၊ လူရ႕ဲ အိပ္တဲ႔ပံုစံအေနအထား၊ အျခားေရာဂါရွိမရွိနဲ႔လည္း ဆုိင္ပါတယ္။

    အမ်ားသိၾကတဲ႔အတိုင္း ေဟာက္တဲ႔သူအတြက္ ေဟာက္ျခင္းဟာ ေတာ္ရံု ဒုကၡေပးေလ႔မရွိပါဘူး။ သူေဟာက္တတ္တယ္ဆိုတာေတာင္ သူ႔ကုိယ္သူ သိခ်င္မွသိမွာပါ။ အဲ.. ဒုကၡေရာက္တာကေတာ႔ သူ႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္၊ မိသားစု၊ အိမ္နီးနားခ်င္းစတာေတြေပါ႔ဗ်ာ။ ကိုယ္ကလည္း အိပ္မေပ်ာ္တဲ႔ညမွာ ေဟာက္တတ္တဲ႔သူက ေဘးမွာဆိုရင္ေတာ႔ .. ခံစားရၿပီေပါ႔။

    ေဟာက္ျခင္းထက္ တဆင္႔ပိုလာရင္ေတာ႔ အိပ္ေနစဥ္ေလငတ္ျခင္း Sleep Apnoea ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ဆိုးပါတယ္။ က်ဥ္းက်ဥ္းက်ပ္က်ပ္ အသက္ရွဴေလလမ္းေၾကာင္း နဲ႔ အားပါးတရေဟာက္ၿပီး အသက္ရွဴေနရတဲ႔ အခ်ိန္မွာ အခန္႔မသင္႔ရင္ ေလလမ္းေၾကာင္းလံုး၀ ပိတ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ေဟာက္တဲ႔သူဟာ အသက္ရွဴ စကၠန္႔ပိုင္းေလာက္ ရပ္ရပ္သြားပါတယ္။ တခါတေလ အသက္ရွဴရပ္ၿပီးလန္႔ႏုိးပါတယ္။ ခဏခဏ လန္႔လန္႔ႏိုးလို႔ ေနာက္ဆို အဲသလို ႏိုးတာကိုေတာင္ သတိမထားမိႏုိင္ေတာ႔ပါဘူး။ သူ႔ဖာသာမသိပဲ တစ္ညလံုး ေဟာက္လုိက္၊ အသက္ရွဴရပ္လုိက္၊ လန္႔ႏုိးလိုက္နဲ႔ သံသရာလည္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေဟာက္တဲ႔လူ တခ်ိဳ႔ ဆို ဘယ္ေတ႔ာမဆို အိပ္ေရးမ၀ ျဖစ္ေနျပီး ေန႔ခင္းဖက္လည္း တခ်က္တခ်က္ ငိုက္ငိုက္သြားတတ္ပါတယ္။

    ဘယ္သူေတြေဟာက္ၾကလဲ။


    သာမန္လူေတြရဲ႕ ၅၀% ေလာက္ ေဟာက္တတ္ၾကပါတယ္။ ၂၅% ကေတာ႔ ပံုမွန္ ေဟာက္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္တဲ႔။ ကဲ.. ေဟာက္တဲ႔သူမ်ား အားမငယ္ၾကပါနဲ႔။

    ေဟာက္ျခင္းရဲ႕အႏုပညာ။


    တစ္ေယာက္န႔ဲတစ္ေယာက္ ေဟာက္တာျခင္းမတူၾကပါဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ႔ Soundbox ဆိုက္ကြာလို႔ထင္ပါတယ္။ အသံ အတိုးအက်ယ္အျပင္၊ အႏုအၾကမ္းလည္း ကြာပါတယ္။ အတက္ အဆင္းလဲရွိပါတယ္။ ဂီတလိုေျပာရရင္ Crescendo, Descendo ျဖစ္ပါတယ္။ Timing လည္းကြာပါတယ္။ ေဟာက္တဲ႔ အသံကိုေသေသခ်ာခ်ာ လိုက္နားေထာင္ရင္ Human Beatbox (Classical)ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဟာက္ရာကေန အေပၚမွာေျပာခဲ႔သလုိ အသက္ရွဴရပ္ရပ္သြားတဲ႔ အဆင္႔ကိုေရာက္ေနျပီဆိုရင္ေတာ႔ အေရးၾကီးလာပါၿပီ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပသင္႔ပါၿပီ။

    ဘာေၾကာင္႔ေဟာက္တာလဲ။


    လူတစ္ေယာက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္တင္းေနတဲ႔ ၾကြက္သားေတြဟာ ေယဘူယ်အားျဖင္႔ ေလ်ာ႔သြားပါတယ္။ အာေခါင္၊ လည္ပင္း၊ ႏွာေခါင္း စသည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ၾကြက္သားေတြ ေလ်ာ႔ရဲသြားျခင္းေၾကာင္႔ ေလရွဴသြင္း ရွဴထုတ္တဲ႔ အခါ ၾကြက္သားနံရံေတြကို တုန္ခါမွဳေတြျဖစ္ေစပါတယ္။ ရူပေဗဒမွာ ေျပာသလုိပါပဲ တုန္ခါမွဳ = အသံ။

    ၀ေသာသူမ်ားမွာ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း တေလွ်ာက္အသားပိုအဆီပိုမ်ား စုလာျခင္းေၾကာင္႔ ေလလမ္းေၾကာင္းပုိက်ဥ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ပံုမွန္သူမ်ားထက္ ပိုေဟာက္ႏုိင္ပါတယ္။

    အသက္ၾကီးသူမ်ားကေတာ႔ ၾကြက္သားမ်ားပိုမို ေလ်ာ႔ရဲတဲ႔ အတြက္ ပိုေဟာက္ၾကပါတယ္။

    အရက္ေသာက္ျခင္း၊ အိပ္ေဆးေသာက္ျခင္းေၾကာင္႔လည္း အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ၾကြက္သားမ်ားပိုမိုေလ်ာ႔ရဲပါတယ္။

    ပက္လက္အိပ္သူမ်ားက်ေတာ႔ လွ်ာက အေနာက္ကို ေပ်ာ႔က်ၿပီး အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းကို သြားဖိထားသလိုျဖစ္လို႔ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းျပီးေဟာက္ပါတယ္။

    အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနသူမ်ားလည္း အသက္ရွဴရခက္ခဲလုိ႔ ေဟာက္ပါတယ္။

    ပံုမွန္ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းနံရံမ်ား ေယာင္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေလလမ္းေၾကာင္းက်ဥ္းသြားေစျပီး ေဟာက္ႏုိင္ပါတယ္။

    ရုပ္ခႏၶာခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္အရ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းပံုမွန္မဟုတ္သူမ်ား၊ အာသီးေယာင္သူမ်ား၊ အာသီးၾကီးသူမ်ား၊ အာေခါင္ေစာက္ တိမ္သူမ်ား လည္းေဟာက္ၾကပါတယ္။

    ဘယ္လိုကုၾကမလဲ။


    ေဟာက္ျခင္းအတြက္ ဥံဳဖြ ကုထံုးမရွိပါဘူး။ လူေတြကေတာ႔ အမ်ိဳးမ်ဳိး စမ္းလုပ္ၾကည္႔ေနၾကတာပါပဲ။ အဒိကလုပ္ရမွာေတြကေတာ႔ -

    ၁။ ၀ေနရင္ ၀ိတ္ခ်ပါ။ ပံုမွန္ဆုိရင္ေတာ႔ ထိန္းထားပါ။
    ၂။ ကာယေလ႔က်င္႔ခန္းမ်ားပံုမွန္လုပ္ျပီး တစ္ကုိယ္လံုးက ၾကြက္သားမ်ား ေတာင္႔တင္းေနရန္ လုပ္ပါ။
    ၃။ ပက္လက္အိပ္မယ္႔အစား ေဘးေစာင္းအိပ္ပါ။
    ၄။ အိပ္ခါနီး အရက္ေသာက္ျခင္းကိုေရွုာင္ပါ။
    ၅။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ပါ၊ မျဖတ္ႏုိင္ေသးရင္ ေလွ်ာ႔ပါ။

    ႏွာေစးျပီး ႏွာေခါင္းမပိတ္ပါေစနဲ႔။ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနျပီး ပါးစပ္နဲ႔ အသက္ရွဴျခင္းမလုပ္ပါနဲ႔။ ႏွာေခါင္းပြင္႔ေအာင္ ပရုတ္ဆီ၊ ယာပန္းဆီ ရွဴျခင္းလုပ္ပါ။ ယာပန္းဆီ တစက္ ႏွစ္စက္ ေခါင္းအံုးတြင္ဆြတ္ထားပါ။ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းအတြက္ ႏွာေခါင္းထဲ ပန္းေဆးမ်ားကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္လုိ႔ရပါတယ္။

    ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မရရင္ေတာ႔ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပပါေတာ႔။ တခါတေလ ေဟာက္ျခင္းအတြက္ ခြဲစိတ္မွဳ ေတာင္လုပ္ရင္ လုပ္ရတတ္ပါတယ္။

    ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား။


    သာမန္ေဟာက္ျခင္းကေတာ႔ ညညက် မိန္းမ ထထဆိတ္ျခင္း ခံရတာကလြဲလို႔ ျပႆနာ အထူးအေထြမရွိပါ။ ဒါေပမယ္႔ အသက္ရွဴရပ္ရပ္သြားတဲ႔ Obstructive Sleep Apnoea ဆိုရင္ေတာ႔ အိပ္ေရးမ၀ျခင္း၊ ေန႔ဖက္အိပ္ငိုက္ျခင္းေတြအျပင္ မကုသပဲထားမယ္ဆိုလွ်င္ ေသြးတုိး၊ ႏွလံုး၊ ေလျဖတ္ ေရာဂါေတြ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မေပါ႔ပါနဲ႔၊ အေရးၾကီးပါတယ္။

    Original content
    http://cks.library.nhs.uk/patient_information_leaflet/snoring

    Read More...

    Tuesday, November 27, 2007

    Sinusitis

    ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ဆိုတာ


    ဘေလာ့ဂ္ဂါ မိတ္ေဆြတဦးမွ သူခံစားရတာေလး သက္သာေအာင္ ဘယ္လိုေနရမလဲ ေမးလာ တာနဲ႔ အားလံုးလည္း က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေလး ရရွိေစရန္ ဒီပို႔စ္ေလးကို ေရး သားလိုက္ပါတယ္။



    ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာဆိုတာ ဘာျဖစ္တာလဲ

    ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ဆိုတာ လူ႔ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္းမွာရွိေနတဲ့ ေလအိတ္ငယ္ ေလးမ်ား ေယာင္ ယမ္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

    ေလအိတ္ငယ္ေလးေတြဆိုတာ ဘယ္ေနရာမွာရွိတာလဲ

    လူ႔ရဲ႔ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္း မ်က္ခံုးရိုးတ၀ိုက္၊ ပါးႏွင့္ ေမးရိုးတ၀ိုက္ ႏွင့္ ႏွာေခါင္းရိုးတ၀ိုက္တြင္ အေခါင္းေပါက္ ပါေသာ ေလအိတ္ငယ္ေလးေတြ ပါရွိပါတယ္။ ယင္း ေလအိတ္ငယ္ ေလးမ်ားကို ေဆးပညာ အေခၚအရ sinus ဟုေခၚပါတယ္။





    ေလအိတ္ငယ္ေလးမ်ား တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္

    sinus ေလးမ်ားကို cilia လို႔ေခၚတဲ့ အေမႊးႏုေလးမ်ား ပါတဲ့ အေျမွးပါးေလးနဲ႔ ဖံုးအုပ္ထားပါ တယ္။ ယင္းအေျမွးပါးေလးမွာ mucus ဆိုတဲ့ အခြၽဲတမ်ိဳးကို ထုတ္ေပးတဲ့ အလႊာေလးလဲ ပါရွိပါတယ္။ ေလအိတ္ေခၚ sinus ေလးမ်ားဟာ အသက္ရႈသြင္း ရႈထုတ္လုပ္ေနေသာ ႏွာေခါင္း လမ္းတေလ်ာက္နဲ႔ အတြင္းဘက္မွာ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနပါတယ္။

    sinus ေခၚ ေလအိတ္ငယ္ေလးမ်ားရဲ႔ လုပ္ငန္းတာ၀န္ကေတာ့ အသက္ရႈလိုက္တဲ့ ေလထုထဲက ပါလာေသာ ဖုန္မႈန္႔နဲ႔ ပိုးမႊားမ်ားကို အခြၽဲလႊာေလး အတြင္း ဖမ္းယူလိုက္ျပီး အေမႊြးႏုေလး မ်ားရဲ႔ တြန္းပို႔လႈပ္ရွားမႈ ႏွင့္ sinus ရဲ႔ ေသးငယ္တဲ့ အေပါက္ေလးကေန ထုတ္ျပီး ႏွာေခါင္း မွတဆင့္ အျပင္သို႔ ျပန္လည္စြန္႔ထုတ္ ေစပါတယ္။

    ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာဘယ္လိုစျဖစ္သလဲ

    မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး တခုခုေၾကာင့္ အေအးမိ ဖ်ားနာတဲ့ အခါမွာ စျဖစ္တတ္ပါ တယ္။ အေအးမိတဲ့အခါ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ ေလအိတ္ငယ္မ်ားရဲ႔ အေျမွးပါးကို ေယာင္ယမ္းေစ ပါတယ္။ တဖန္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႔ သဘာ၀ ကိုယ္ခံအား မ်ားက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို တိုက္ထုတ္ရန္ အေျမွးပါးမ်ားမွ အခြၽဲမ်ားကို ပိုမိုထုတ္ေစပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ေယာင္ယမ္းေနတဲ့ ေလအိတ္ေလးဟာ အခြၽဲမ်ားႏွင့္ ပိုမိုျပည့္လာျပီး ပိုေယာင္ယမ္းလာကာ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမ်ာပါ ၀င္ေရာက္လာပါက ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာေခၚ sinusitis ကို စတင္ခံစား ရပါေတာ့တယ္။

    ဘယ္လိုလကၡဏာေလးေတြ ျပမလဲ

    ေယာင္ယမ္းေနတဲ့ ေလအိတ္ေလးေတြ တည္ရွိတဲ့ေနရာကို မူတည္ျပီး အနည္းငယ္စီ ကြဲျပားပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဖ်ားျခင္း၊ ႏုံးခ်ိျပီး အားမရွိျဖစ္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း ၊ ႏွာရည္ အဆက္မျပတ္ က်ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းတို႔ အျပင္

    (၁) အေအးမိဖ်ားနာေနတဲ့ ရက္အတြင္း မနက္ႏိုးလာတာနဲ႔ မ်က္ခံုးရိုးတ၀ုိက္ ကိုက္ခဲျခင္း၊ ကိုယ္ကို အေရွ႔နဲနဲ ကိုင္းတဲ့အခါ ဦးေခါင္း အေရွ႔ဘက္မွ ကုိက္ခဲမႈတခုခုကို ခံစားရျခင္း။

    (၂) ပါးႏွင့္ေမးရိုး တ၀ိုက္မွ ေလအိတ္ေလးမ်ား ေယာင္ယမ္းမႈေၾကာင့္ အေပၚေမးရိုး တေလ်ာက္ နာက်င္ျခင္း၊ သြားကိုက္ျခင္း။

    (၃) မ်က္၀န္းႏွခုၾကား ေလအိတ္ေလးမ်ား ေယာင္ယမ္းျပီး မ်က္၀န္းတ၀ိုက္ ကိုက္ခဲျခင္း၊ မ်က္ခြံ ေလးမ်ားပါ ေယာင္ယမ္းျခင္း အစရွိသည္ တုိ႔ကိုပါ ခံစားရတတ္ပါတယ္။

    ေပ်ာက္ေအာင္ ဘယ္လိုကုရမလဲ

    ေလအိတ္ေလးမ်ားဟာ ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ အတြက္ ဦးေႏွာက္နဲ႔ တည္ရွိမႈ အရမ္း နီးကပ္ပါတယ္။ ခဏတာ ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာဆိုျပီး ေပ့ါလို႔မရပါဘူး။ ပဋိဇီ၀ ပိုးသတ္ ေဆးတခ်ိဳ႔ကို သင့္ရဲ႔ ဆရာ၀န္မွ ညႊန္ၾကားပါလိမ့္မယ္။ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ညႊန္ၾကားတဲ့ အခ်ိန္ကာလ အျပည့္ေသာက္ ေပးရပါမယ္။ ၂ရက္ေလာက္ ေသာက္ျပီး သက္သာလို႔ ျဖတ္လိုက္ရင္ ပိုးကခဏဘဲ ျငိမ္သြားျပီး ေနာက္တၾကိမ္မွာ ေဆးကို ယဥ္သြားတတ္ ပါတယ္။

    ျပန္ျဖစ္တတ္သလား

    ေအးတဲ့ ရာသီဥတုမွာ ေနတဲ့သူေတြ ေလထုထဲက ပါတဲ့ ပန္း၀တ္မႈန္တခ်ိဳ႔နဲ႔ မတည့္ဘဲ Allergy ျဖစ္ကာ ႏွာရည္ခဏခဏယို တတ္တဲ့သူေတြ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ရွိတဲ့သူေတြ၊ ကိုယ္ခံအား က်ဆင္းေနတဲ့ သူေတြ၊ ဖုန္မႈန္႔မ်ားႏွင့္ ညစ္ညမ္းတဲ့ ေလထုကို ရႈရႈိက္ရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေနထုိင္ရသူေတြဟာ ဒီေ၀ဒနာကို ခဏခဏျပန္ခံစားရ တတ္ပါတယ္။

    ေဆး၀ါးအကူအညီ အျပင္ ဒါေလးေတြပါ လုပ္ၾကည့္မယ္။

    ေဆး၀ါးမွီ၀ဲျပီး တဘက္က ပိုးေသေအာင္ လုပ္တဲ့အျပင္ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေလးေတြ နဲ႔ပါ သက္သာေအာင္ လုပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

    (၁) ျပည့္ျပည့္၀၀ အနားယူပါ။ ကိုယ္ခံအား ေကာင္းျပီး ခဏခဏ အေအးမမိေစရန္ ထိန္းသိမ္း ပါ။ အာဟာရျပည့္၀စြာ စားျပီး အိပ္ခ်ိန္မွန္ပါေစ။

    (၂) ပက္လက္လွဲ အိပ္ေနျခင္းက ႏွာေခါင္းကို ပိုပိတ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္အသက္ရႈလို႔ ေကာင္းတဲ့ ဘက္ကို တဘက္ေစာင္းျပီး အိပ္ေပးပါက သက္သာေစပါတယ္။

    (၃) ပူေႏြးေသာ အရည္မ်ားကို မၾကာမၾကာ ေသာက္ေပးပါက ႏွာရည္ယို ႏွာပိတ္တာကို သက္သာ ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။

    (၄) အ၀တ္စေလးကို ေရေႏြးေငြ႔ေငြ႔ေလးထဲ စိမ္ျပီး ယင္းအ၀တ္ေႏြးေႏြးေလးကို မ်က္ႏွာႏွင့္ ႏွာေခါင္းရိုး ေပၚကပ္ေပးျပီး အပူေႏြးေႏြးေလး ေပးတာကလဲ သက္သာေစပါတယ္။

    (၅) ရာသီဥတု သိပ္ေအးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အိမ္တြင္း အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညွိေပးႏိုင္တဲ့ Equipment တခုခုကို တပ္ဆင္ထားပါ။

    (၆) ေလယာဥ္ စီးတဲ့အခါမွာ ဖိအားမတူမႈေၾကာင့္လည္း ေလအိတ္ေလးေတြ ပိတ္ျပီး ျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္နဲ႔ ခရီးသြားစရာ ရွိလ်င္ သင့္ရဲ႔ဆရာ၀န္ နဲ႔တုိင္ပင္ျပီး အေယာင္ သက္သာ ေစေသာ ႏွာေခါင္းအတြင္း အစက္ခ်ျပီး သံုးရတဲ့ decongestant nasal drop တခုခုကို ၾကိဳသံုးသြားေပးပါ။

    ဒါေလးေတြေတာ့ ေရွာင္ေနာ္

    (၁) မ်က္ခံုးရိုး တ၀ိုက္ ေယာင္ယမ္းကိုက္ခဲေနခ်ိန္မွာ အာရုဏ္စူးစိုက္ျပီး တီဗြီၾကည့္ျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ screen ကိုၾကည့္ျခင္း၊ စာဖတ္ျခင္း စတာေတြ မလုပ္မိပါေစနဲ႔။

    (၂) ကိုယ္နဲ႔ မတည့္တဲ့ အရာမ်ား (Allergen) ၊ ဖုန္ထူတဲ့ ေနရာေတြကို သတိထားေရွာင္ပါ။ တခုခုကို Allergic ျဖစ္ျပီး ႏွာရည္ယိုျခင္းကေန ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

    (၃) အရက္ေသာက္သံုး ျခင္းႏွင့္ စီးကရက္ေငြ႔မ်ားက ေလအိတ္ေလးရဲ႔ အေျမွးပါးကို ျပန္ေယာင္ယမ္း ေစတတ္ပါတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ပါ။

    (၄) ေရကူးကန္မွာ သံုးတဲ့ ကလိုရင္း ( chlorine)ေဆး ဓါတ္ကလည္း ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ျဖစ္သူ အမ်ားစုနဲ႔ မတည့္တတ္ပါဘူး။

    (၅) ေရေအာက္ငုပ္ျခင္း (Diving) လုပ္သူေတြမွာ ေရငုပ္တဲ့အခ်ိန္ ေရမ်ားဟာ အရွိန္ဖိအား နဲ႔ ႏွာေခါင္းမွ တဆင့္ ၀င္ေရာက္ျပီး ေလအိတ္ အေျမွးပါးေလး မ်ားကို ေယာင္ယမ္းေစ တတ္ပါတယ္။


    မိုး သင္ၾကားခဲ့ရသမွ်ေလးကို ျပန္လည္မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္ေနာ္။ အားလံုးဘဲ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ဘ၀ေလးကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကပါေစေနာ္။

    Read More...