အာဟာရဓါတ္ႏွင့္ႏို႔ရည္အေၾကာင္း

အာဟာရဓါတ္ႏွင့္ႏို႔ရည္အေၾကာင္း

ႏို႔ဆိုရင္ လူအမ်ားစု သိၾကၿပီးတဲ့အရာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀ကတည္းက အာ ဟာ ရဓါတ္ၿပည့္၀ေအာင္ မိခင္ႏုိ႔ရည္ကို စို႔ခဲ့ၾကရတယ္ ။ အသက္အရြယ္ၾကီးလာတဲ့အခါမွာလည္း အာဟာရ အလို႕ ငွာ ႏြားႏို႔ ဆိတ္ႏို႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးအမ်ိဳးေသာက္သံုးေနၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔ရည္ရဲ႕အေၾကာင္းကို အေသး စိတ္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။

ႏို႔ရည္ဟာ Mammals လို႔ေခၚတဲ့ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြရဲ႕ mammany glands ေခၚ ႏို႔ ရည္ထြက္ေသာ ဂလင္းမွ ရရွိတဲ့ အၿဖဴေရာင္အရည္ေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။ လူအပါအ၀င္ ငယ္ရြယ္တဲ့ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြအတြက္ အစားအ စာေတြကို မေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေသးခင္မွာ ႏို႔ဟာ မူရင္းပင္မ အာဟာ ရ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ပထမဆံုးထြက္တဲ့ ႏို႔ရည္ၾကည္ကို clolostrum လို႔ေခၚၿပီး အဲဒီ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္မွာ မိခင္ရဲ႕ antibodies (ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားကိုတိုက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ အရာ) ေတြ ကို ကေလးငယ္ေတြဆီ သယ္ေဆာင္ေပးပါတယ္ ။ ႏို႔ဦးရည္ဟာ ကေလး ငယ္ကို ေရာဂါ မ်ိဳးစံုကူး စက္ၿခင္းမွ လည္း ကာကြယ္တားဆီးေပးပါတယ္ ။ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါေတြ ရဲ႕မ်ိဳးစိတ္အမ်ိဳးအမ်ိဳး ကြာၿခားခ်က္ရယ္ တၿခား အေၾကာင္း အခ်က္မ်ားစြာေၾကာင့္ ႏို႔ရည္ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အဆီ ၊ ပရိုတိန္းနဲ႔ ကယ္စီယမ္ စတာေတြ ရဲ႕ ပါ၀င္မႈ ပမာဏကလည္း ကြာၿခားေလ့ရွိပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာဆိုရင္ PH 6.4 ကေနၿပီး 6.8 အတြင္းပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ အက္ဆစ္ဓါတ္ဖက္ကိုေရာက္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ ။



ႏို႔ရည္ေသာက္သံုးၿခင္းႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ ငယ္ရြယ္တဲ့ သူေတြအတြက္မိခင္မွတဆင့္ အာဟာ ရၿပည့္၀တဲ့ႏို႔ ရည္ေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ တၿခား သတၱ၀ါေတြကေနရတဲ့ ႏို႔ေတြကို လူအသက္ရြယ္မ်ိဳးစံုအတြက္ အထူးထုတ္ လုပ္ထား တဲ့ ႏို႔ ထုတ္ကုန္ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါ အမ်ားစုမွာေတာ့ ႏို႔ကို ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးၿခင္းမွတဆင့္ ကေလးေတြ ကို အာဟာရေပးပါတယ္ ။ ပထမတစ္မ်ိဳးက တိုက္ရိုက္ တိုက္ေကၽြးၿခင္းၿဖစ္ၿပီး ဒုတိယတစ္ မ်ိဳးကေတာ့ႏို႔ကို ညွစ္ထုတ္ၿပီးမွ ေနာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ေကၽြးၿခင္း ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႔ ႏိုင္ ငံေတြ မွာဆို ရင္ ေရေၿမသဘာ၀အရေရာ ယခုအခ်ိန္ထိ မိခင္ေတြဟာ ကေလး အသက္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိ မိခင္ႏို႔ကို တိုက္ေကၽြးေန ၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ အေနာက္တိုင္းႏုိင္ငံေတြမွာ လူေတြဟာ ကေလးအရြယ္ေက်ာ္လြန္ၿပီးလည္းပဲ တၿခား သတၱ ၀ါေတြ ( ႏြား ၊ ဆိတ္ ၊ သိုး ) က ရတဲ့ႏို႔ေတြကို ေသာက္သံုးေနၾကဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ကို စားေသာက္ ကုန္အၿဖစ္ ကရင္မ္ ၊ ေထာပတ္ ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ ၊ ေရခဲမုန္႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထည့္သြင္းေၿပာင္း လဲၿပဳလုပ္ လာၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အရသာလည္းပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ သယ္ေဆာင္ရလည္းလြယ္ကူတဲ့ cheese ကို ထုတ္လုပ္လာၾကပါတယ္ ။ ယခုေနာက္ပိုင္း စက္ရံုေတြကေတာ့ ႏို႔ကိုအသံုးၿပဳၿပီး casein , whey ပရိုတိန္း ၊ လက္က်ဴလို႔စ္ ၊ condensed milk နဲ႔ ႏွို႔မႈန္႔ေတြအထိပါထုတ္လုပ္လာၾကၿပီး အစားအေသာက္ေတြကို ဆဲြေဆာင္ဖို႔ အေနနဲ႔ပါ သံုးစြဲလာၾကပါတယ္ ။

ေမြးကင္းစကေလးငယ္ေတြမွာ တခါတရံ လတ္ဆတ္တဲ့ ဆိတ္ႏို႔ရည္ကိုလည္းတိုက္ေကၽြးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ လည္းလက္ေတြ႔မွာေတာ့ အႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ေတြမွာ အလက္ထရိုလိုက္ မညီမွ်ၿခင္း ( electrolyte imbalances ) , metabolic acidosis , ေသြးအားနည္းေရာဂါတစ္မ်ိဳး ( megaloblastic anaemia ) နဲ႔ အလာ့ဂ်စ္ေတြ ၿဖစ္ေပၚေစႏိုင္တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ လူေတြမွာ ႏို႔ရည္နဲ႔မတည့္တဲ့ lactose intolerance လို႔ေခၚတဲ့ အေၿခအေနတစ္ရပ္ကို 5% ေလာက္မွာေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင့္ အာဖရိကနဲ႔ အာရွမွာ အၿဖစ္မ်ား ပါတယ္ ။ လက္တို႔စ္ lactose ဟာ ႏို႔ ၊ forsythia ပန္းနဲ႔ အပူပိုင္းေဒ သ ေစး ပ်စ္ေသာအေစး ထြက္တဲ့ခ်ဳံတစ္မ်ိဳး မွာပဲ ေတြ႔ရတဲ့ သၾကားတစ္မ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္ ။ Lactose ကို ေခ်ဖ်က္ ဖို႔အတြက္ lactase လို႔ေခၚတဲ့ သၾကားတစ္မ်ိဳးလိုအပ္ပါတယ္ ။ ေမြးၿပီးတဲ့အခါ small intestine လို႔ေခၚတဲ့ အူေသးထဲမွာ lactase အင္ဇိုင္း ဟာ အၿမင့္ဆံုးကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ႏို႔ကို ပံုမွန္ မေသာက္သံုးတဲ့အခါမွာ lactase အင္ ဇိုင္းေတြဟာ တၿဖည္းၿဖည္းေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္ ။ အၿခားတစ္ဖက္မွာ လည္း မိခင္ႏို႔မ တိုက္ေကၽြး တဲ့ လူေတြဟာ ႏြားႏို႔ အၿပင္တၿခား သိုး ၊ ဆိတ္ ၊ တိဗက္ႏြား ၊ ေရၿမင္း ၊ ၿမင္း ၊ တန္ၿဒာေဒသ သမင္နဲ႔ ကုလား အုတ္စတဲ့သတၱ၀ါေတြက ႏို႔ကို တို္က္ေကၽြးတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္ ။ ကၽြဲႏို႔နဲ႔ ကၽြဲရိုင္းေတြရရွိတဲ့ႏို႔ကို ကမၻာေပၚ မွာအမ်ားဆံုးတိုက္ေကၽြးတဲ့ ႏုိင္ငံကေတာ့ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဒါကေတာ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ႏြားႏို႔နဲ႔ ႏြားႏို႔ ထုတ္ကုန္ေတြကို အမ်ားဆံုးသံုးစြဲတဲ့ ႏုိင္ငံ ဆယ္ႏိုင္ငံပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

Top ten per capita cow's milk and cow's milk products consumers in 2006

Country	Milk (liters)	Cheese (kg)	Butter (kg)
Finland	183.9	19.1	5.3
Sweden	145.5	18.5	1.0
Ireland	129.8	10.5	2.9
Netherlands	122.9	20.4	3.3
Norway	116.7	16.0	4.3
Spain	119.1	9.6	1.0
Switzerland	112.5	22.2	5.6
United Kingdom	111.2	12.2	3.7
Australia	106.3	11.7	3.7
Canada	94.7	12.2	3.3

ႏို႔ရည္ထုတ္တဲ့ mammary gland ဟာ apocrine အေရၿပား ကလမ္း(န္) ေတြကေန ၿဖစ္ေပၚလာပါတယ္ ။ Mammary gland ေတြရဲ႕ အဓိကတာ၀န္ကေတာ့ lactation ဆိုတဲ႔ ႏို႔ရည္ထုတ္လုပ္ဖို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏို႔ရည္ရဲ႕ မူရင္းဂုဏ္ သတၱိဟာ အာဟာ ရဓါတ္လံုေလာက္ၿပည့္၀စြာေပးဖို႔အၿပင္ ကိုယ္ခံအား စနစ္ၿမင့္ တက္ေစၿပီး ေရာ ဂါပိုး မႊားေတြကို ကာကြယ္တိုက္ထုတ္ႏုိင္ပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ေန႔စဥ္ေသာက္ သံုးေလ့ရွိ တဲ့ ႏြားႏို႔ ၁၀၀ ဂရမ္မွာေတာ့ ေအာက္ပါ အတိုင္းအခ်ိဳးအဆမ်ားပါ၀င္ပါတယ္ ။

အာဟာ ရတန္ဖိုး = ၃.၅ ေအာင္စ
အင္နာဂ်ီ = 60 kcal 250 kJ
ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္ = ၅.၂ ဂရမ္
သၾကား = ၅.၂ ဂရမ္
လက္က်ဴလို႔စ္ = ၅.၂ ဂရမ္
အဆီ = ၃.၂၅ ဂရမ္
- saturated = 1.9 g
- monounsaturated = 0.8 g
- polyunsaturated = 0.2 g
ပရိုတိန္း = 3.2 g
ေရ = 88 g
Vitamin A = 28 μg 3%
Thiamin (Vit. B1) = 0.04 mg 3%
Riboflavin (Vit. B2) = 0.18 mg 12%
Vitamin B12 = 0.44 μg 18%
Vitamin D = 40 IU 20%
Calcium = 113 mg 11%
Magnesium =10 mg 3%
Potassium = 143 mg 3% စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါဟာ ႏြားႏို႔ ၁၀၀ ဂရမ္မွာပါ၀င္တဲ ့အာဟာ တန္ဖိုးေတြၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ တစ္ခြက္မွာ ၁၂၅ ကီလိုရီပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္သင္ဟာ တစ္ေန႔ကို ႏြားႏို႔ ႏွစ္ခြက္ေသာက္ရင္ ၂၅၀ ကီလိုရီရရွိၿပီးတစ္ပတ္မွာ ၁၇၅၀ ကီလိုရီရရွိမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အဆီ တစ္ေပါင္မွာ ၃၅၀၀ ကီလိုရီ ပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏြားႏို႔ ၂ ခြက္ေန႔စဥ္ေသာက္ရင္ တစ္ပတ္မွာ ေပါင္၀က္စီ တိုးတယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္ ။ ကဲဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ႏြားႏို႔နဲ႔လူႏို႔ရဲ႕ကြာၿခားခ်က္အေၾကာင္းေလးလည္းေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။

တကယ္ေတာ့ မိခင္ႏို႔ရည္နဲ႔ ႏြားႏို႔ ရည္မွာ ကြာၿခားခ်က္မ်ားစြာရွိပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ကို ကေလးငယ္ ၁၁ လမွ သည္ ၁ ႏွစ္ အထိ ကေလး ငယ္ေတြကို တိုက္ေကၽြးခြင့္မရွိပါဘူး ။ ဒီထက္အသက္ၾကီးလာရင္လည္း ဆရာ၀န္ညႊန္နဲ႔ တိုင္ပင္ ဖို႔ လို ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ဟာ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အစာအိမ္အစာေခ်ဖ်က္မႈစနစ္ကို ပိုမို ခက္ခဲေစၿပီး အာဟာ ရတန္ဖိုး မွာလည္း မိခင္ႏို႔နဲ႔မတူညီပါဘူး ။

၁ ။ Antibodies

မိခင္ႏို႔ရည္မွထြက္ရွိတဲ့ သဘာ၀ ပိုးမႊားကာကြယ္ေပးေသာ အရာ antibodies ေတြဟာကေလးငယ္ေတြကို ကိုယ္ခံအားတက္ေစၿပီးက်န္းမာသန္စြမ္းေစပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ဗိုင္းရပ္နဲ႔တၿခားဘက္တီး ရီးယား ေတြကိုလည္း ကာကြယ္ တိုက္ထုတ္ေပးပါတယ္ ။ သင့္ကေလးဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ သို႔မဟုတ္ ဘတ္တီးရီးယားေၾကာင့္ ဖ်ားနာေနၿပီ ဆိုရင္မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ဒီ ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို တိုက္ထုတ္ႏိုင္တဲ့ antibodies ေတြေပၚထြက္လာၿပီး ဗိုင္းရပ္ေတြ ဘတ္တီးရီး ယားေတြကို တိုက္ထုတ္ေပးပါတယ္ ။ Formula ကေတာ့ရိုးရွင္းပါတယ္ ။ တိုက္ႏိုင္သေလာက္ တိုက္ပါ အခ်ိန္တိုင္းတိုက္ႏုိင္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး သဘာ၀ Antibodies ေတြ မပါရွိပါဘူး ။ ထုတ္လည္းမ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ပါဘူး ။

၂ ။ Water

မိခင္ႏို႔ရည္မွာလံုေလာက္တဲ့ ေရပါ၀င္ၿပီး ကေလးငယ္ကို ေရဆာၿခင္းမွ ကင္းေ၀းေစဆပါတယ္ ။ ကေလးငယ္လို အပ္သေလာက္လဲ မိခင္ႏုိ႔ရည္က ခ်ိန္ညွိေပးပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာပါ၀င္ တဲ့ေရပမာဏဟာ ကေလးငယ္လိုအပ္ သေလာက္ ခ်ိန္ညွိမေပးႏုိင္ပါဘူး ။

၃ ။ Fat

မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ႏြားႏို႔ထက္ အဆီမ်ားစြာပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးငယ္ကလည္းပိုမိုစုပ္ယူႏုိင္ပါတယ္ ။ ဒါဟာ ဘာလို႔ ႏို႔စို႔ ကေလးငယ္ေတြဟာ ႏို႔ဘူးတိုက္တဲ့ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ မစင္ stool ကြာရသလဲ ဆိုတဲ့အေၿဖ တစ္ခုလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔ထဲမွာပါ၀င္တဲ့အဆီကိုေတာ့ ကေလးငယ္က လြယ္ကူစြာ စုပ္ယူႏိုင္ၿခင္းမ ရွိပါဘူး။

၄ ။ Protein

မိခင္ႏို႔ရည္မွ ပရိုတိန္းဓါတ္ဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကိုၾကီးထြားေစၿပီး ႏြားႏို႔မွ ပရိုတိန္းကေတာ့ မိခင္ႏို႔မွာ ပါတဲ့ပရိုတိန္းထက္ ၂ ဆေလာက္ပိုမ်ားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ေက်ဖ်က္မႈနည္းပါတယ္ ။

၅ ။ Carbohydrates

မိခင္ႏို႔ရည္မွာ ႏြားႏို႔ထက္ ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္မ်ား စြာပါ၀င္ပါတယ္ ။ စြမ္းအင္ အင္နာဂ်ီထုတ္ ဖို႔အတြက္ အေကာင္း ဆံုး ပင္ရင္းတစ္ခုလည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။

၆ ။ Vitamins and minerals

အကယ္၍ မိခင္ကသာ သင့္တဲ့မွ်တ ၊ ၿပည့္စံုလံုေလာက္တဲ့အာဟာ ရၿပည့္၀တဲ့အစားစာကို စားေသာက္ေန မယ္ဆိုရင္ ကေလးငယ္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓါတ္ေတြကို ကေလးငယ္ ၆ လအ၇ြယ္ထိ မိခင္ႏို႔ရည္ ကေနတဆင့္ ရရွိႏုိင္မွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏြားႏို႔မွာေတာ့ မိခင္ႏို႔ထက္ ပါ၀င္မႈနည္းၿပီး ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ မွန္ကန္သင့္ေတာ္တဲ့ ပမာဏမဟုတ္ပါဘူး ။

၇ ။ Taste

အရသာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း မိခင္စားေသာက္တဲ့ အစားအေသာက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ႏို႔ရည္ရဲ႕ အရ သာဟာ ေၿပာင္း လဲေနမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ Formula လို႔ေခၚတဲ့ မိခင္အစားထိုးႏို႔မႈန္႔ေတြမွာ မိခင္ႏို႔မွာ မပါ၀င္တဲ့ DHA လိုမ်ိဳးၿဒပ္ေပါင္းေတြကို ထပ္မံၿဖည့္စြက္ထားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း Formula ဟာ မိခင္ႏို႔မ ရရွိမွပဲ အစားထိုးဖို႔အတြက္ သံုးစြဲသင့္ပါတယ္ ။

Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Milk
http://answers.yahoo.com/question/index?qid=20080713073709AA9PUGk
http://www.thenewparentsguide.com/breastfeeding-diff-breast-cow-milk.htm

သက္တန္႔ခ်ိဳ
6 July 2011


စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

Microgynon 30 ED ကိုယ္ဝန္တားေဆး

ကြ်န္မက Microgynon ED ဆိုတဲ့ သေႏၶတားေဆး ေသာက္ပါတယ္။ ျပသနာက ကြ်န္မက အားေဆး ေနာက္ဆံုး ၂ လံုးေလာက္ (သို႔) ၁ လံုးေလာက္ က်န္တဲ့အခ်ိန္မွ ရာသီလာပါတယ္။ အျဖဴျပန္ေသာက္ရင္ ရာသီမလာဘူးဆိုလို႔ ရာသီလာၿပီးခ်ိန္ထိ ေစာင့္ၿပီးမွ ေဆးအျဖဴ ျပန္ေသာက္ပါတယ္။ အဲတာမွန္ပါသလား။ အခု ၂ လ ရွိၿပီ ရာသီ အလြန္နည္းပါတယ္။ ကြ်န္မ သားကို ဗိုက္ခြဲၿပီးေမြးပါတယ္။ ၆ လ ရွိပါၿပီ။ ႏို႔မတိုက္ေတာ့ပါ။ (ကိုယ္၀န္မရွိခင္တုန္းက အဲဒီေဆး ေသာက္တာ ေသြးတိုးဖူးပါတယ္။)

• Combined oral contraceptives ကိုယ္ဝန္တား စားေဆးျဖစ္တယ္။
• Oestrogen (Ethinylestradiol) နဲ႔ Progesterone (Levonorgestrel) ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳး ပါတယ္။
• ၂၈ လံုး ပါတာမွာ အေရာင္ႏု (အျဖဴ) ကို စေသာက္ရတယ္။ တေန႔ ၁ လံုး။ အတိအက် ေသာက္ပါ။ ေနာက္ ၇ လံုး၊ အေရာင္ရင့္မွာ ေဆး-ေဟာ္မုန္း မပါဘူး။
• ပဌမ ၂၁ လံုးေသာက္ျပီးရင္ ေသြးျပန္ဆင္းမယ္။
• ေဆးကပ္ကို ေသြးဆင္းရပ္တာ-မရပ္တာ မၾကည့္ဘဲ တကပ္ကုန္ရင္ ေနာက္တကပ္ ဆက္ေသာက္ရတယ္။
• ေဆးစေသာက္သူဟာ ရာသီစဆင္းတဲ့ေန႔ကေန စရမယ္။
• ရက္နံပါတ္ (၁) ဆိုတာ ရာသီ-ကိုယ္ဝန္ေဆာင္- မ်ိဳးဥထြက္ရက္ ဘာဘဲတြက္တြက္ ေသြးဆင္းတဲ့ ပဌမရက္လို႔ ယူရတယ္။ ရာသီေသြးဆင္းတာက ၃-၄-၅ ရက္ၾကာ တတ္တယ္။ ေနာက္ဆံုးရက္ဆိုတာ ေျပာဘို႔၊ မွတ္ဘို႔ စြန္းယံုေလး စြန္းေတာ့လား၊ (ဒိုင္ယာပါ) မသံုးရတဲ့ေန႔လား၊ မတိက်တတ္ဘူး။ ရာသီေသြး စဆင္းတဲ့ေန႔ ဆိုတာ မွားစရာ မရွိဘူး။
• ျပကၡဒိန္နည္းလဲ ၾကားဘူးၾကမယ္။ ရာသီစလာတဲ့ေန႔ကေန ၅ ရက္အတြင္းမွာ အတူေနေပမဲ့ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီေဆးမ်ိဳး ေသာက္သူေတြက ၅ ရက္ေျမာက္ေန႔ကေန စေသာက္ရင္လဲ ကေလးမရႏိုင္ဘူး။
• ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕မွာက တလဆိုတာ ရက္တိုတတ္တယ္။ ဆိုပါစို႔ ၂၂-၂၃ ရက္နဲ႔ ရာသီတပါတ္လည္သူေတြ ရွိတယ္။ သူတို႔ဆိုရင္ ၅ ရက္အတြင္း စိတ္ခ် ကိုယ္ဝန္မရဘူး ေျပာဘို႔ မွန္ျခင္မွ မွန္တယ္။
• ဆရာဝန္ကေန စေသာက္ပါ ေျပာတဲ့ရက္မွာလဲ ၾကားရက္ျဖစ္ျဖစ္ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္တားဘို႔ မဟုတ္ဘဲ တျခား အေၾကာင္းကို ကုသဘို႔ ညႊန္တာ ျဖစ္မယ္။ ေဆးေသာက္တဲ့သူမွာ ကိုယ္ဝန္ ရွိမေနဘို႔သာ အေရးၾကီးတယ္။
• ကေလးဖြါးျပီး ကေလးကို ႏို႔မတိုက္ရသူဆိုရင္ မီးဖြါးျပီးေနာက္ ၂၁ ရက္အၾကာမွာ ေဆးစေသာက္ရမယ္။
• ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျပီးေနာက္ဆိုရင္ အတိအက် ေျပာမရလို႔ ကိုယ္ဝန္ပ်က္လို႔ ေသြးစဆင္းျပီး ၇ ရက္ေနရင္ ေသာက္ရမယ္။ ေသြးဆင္းရပ္တာ မရပ္တာကို မၾကည့္ရပါ။
• ေဆးကို ေန႔လဲမွန္၊ အခ်ိန္လဲ မွန္မွန္ေသာက္ပါ။ တကယ္လို႔ အခ်ိန္ေနာက္က်ရင္ သတိရတာနဲ႔ ေသာက္ပါ။
• ၁ ရက္ ေနာက္က်သြားရင္ ၂ လံုးတခါထဲ ေသာက္ပါ။
• ေနာက္ဆံုး ေသာက္ရမဲ့ ၇ လံုးက ေမ့လဲ ကိစၥမရွိပါ။
• ေနာက္ဆံုးေသာက္ရမဲ့ေဆးေတြ ေသာက္ေနရင္း ေသြးျပန္လာရင္ ေဆးကပ္ေဟာင္း စြန္႔လိုက္ျပီး ေဆးကပ္သစ္ စေသာက္ပါ။
• သီအိုရီအရ ေျပာရရင္ ေဆးကပ္ေဟာင္းက ေဆးမွန္သမွ် ကုန္ေအာင္ေသာက္လို႔ ေသြးဆင္းေနတာ ၅ ရက္ ၾကာတယ္ဆိုလဲ ေနာက္ေဆးသစ္ မေသာက္ေသးေပမဲ့ ျပကၡဒိန္နည္းအရ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ပါ။
• တကယ္လို႔ ေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့တာက ၃ ရက္အထိ ျဖစ္ရင္ စိတ္မခ်ရေတာ့ပါ။ အကာအကြယ္သစ္ပါ သံုးရပါမယ္။ ေဆးလံုး ၂ လံုးထက္ ပိုမေသာက္ရပါ။ တရက္ ၁ လံုးသာ ဆက္ေသာက္ပါ။
• တကယ္လို႔ အတူေနစရာမရွိလဲ ေဆးေသာက္ရမွာသာ ျဖစ္တယ္။ ဒါမွ လမွန္လိမ့္မယ္။
• ဒီေဆးမ်ိဳး ေသာက္ေနရင္းနဲ႔ (ကြန္ဒြမ္) သံုးေနေပမဲ့လဲ ေဆးကို ရက္မွန္-အခ်ိန္မွန္ေသာက္ရပါမယ္။
• တကယ္လို႔ ေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့တာက တတိယအတန္း (၁၄ ရက္ကေန ၂၁ ရက္) အတြင္းက ျဖစ္ေနရင္ ေနာက္ဆံုး အေရာင္မတူ ၇ လံုးကို မေသာက္ေတာ့ဘဲ ေဆးကပ္သစ္စပါ။
• ေဆးေသာက္ဘို႔ ေမ့တာက ပဌမအတန္း (၁ ရက္ကေန ၇ ရက္) အတြင္းျဖစ္ေနရင္ အေရးေပၚ ကာကြယ္ေဆး Emergency contraception (Morning after pill) ေသာက္ပါ။
• ေဆးေသာက္ျပီး ၂ နာရီအတြင္း အန္တယ္ဆိုရင္ မအန္ခ်င္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေနာက္ေဆး ၁ လံုးထပ္ေသာက္ပါ။ အန္ေနတာက ၂၄ နာရီေက်ာ္သြားရင္ သိပ္စိတ္မခ်ရေတာ့ပါ။ အကာကြယ္သစ္ပါ သံုးပါ။
• ဝမ္းေလ်ာတာ ဆိုးသူေတြလဲ ထိေရာက္မႈ နည္းတတ္တယ္။
• ေဆး စသံုးဘူးသူေတြဆိုရင္ ရာသီမမွန္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။
• ဒီေဆး မသံုးသူေတြထက္ ေသြးခဲေစတာ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရင္သားကင္ဆာ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ရွိေနသူ မသံုးရပါ။ ႏို႔တိုက္ေနသူ မသံုးသင့္ပါ။ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားေနသူ၊ ႏွလံုးေရာဂါရွိေနသူ၊ ေသြးတိုး ေနသူ၊ ဆီးခ်ိဳ မ်ားေနသူ၊ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္သူ၊ စိတ္က်ေရာဂါ ဆိုးေနသူ၊ မိုင္ဂရင္း ေရာဂါရွိသူ၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းသူ၊ အသဲ မေကာင္းသူ၊ အသားဝါ ျဖစ္ေနသူ၊ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္ရွိေနသူေတြ မသံုးသင့္ပါ။
• တခ်ိဳ႕က ဝတာမ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ပိန္မယ္။ ရင္သားတင္း-နာ-ၾကီးလာတတ္တယ္။ လိင္စိတ္နည္းတာ တခ်ိဳ႕မွာ ျဖစ္တယ္။
• Aprepitant, Bosentan, Barbiturates, Carbamazepine, Eslicarbazepine, Modafinil, Nevirapine, Oxcarbazepine, Phenobarbital, Phenytoin, Primidone, Rifampicin, Rifabutin, Ritonavir ေဆးေတြ ေပးေနရင္ ဒီေဆးအစြမ္း နည္းေစတတ္တယ္။
• Melatonin, Selegiline, Tacrolimus, Theophylline, Tizanidine, Voriconazole ေဆးေတြရဲ႕အစြမ္းကို ဒီေဆးက သက္ေရာက္ေစႏိုင္တယ္။
• Logynon, Logynon ED နဲ႔ Microgynon 30 ေဆးေတြက ေဆးပါတာတူတယ္။
• Microgynon 20 ED ေဆးကို Alesse နာမည္နဲ႔ အေမရီကားမွာ ေရာင္းတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၇-၃-၂ဝ၁၁

Read More...

Collapse...

အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္လဲ ဖတ္ပါ Menstruation ရာသီ မမွန္ျခင္း

August 09, 2010 8:13 PM
Q 1: ကြၽန္မအသက္ သံုးဆယ့္တစ္ပါ။ ကြၽန္မ အခု (႕႕႕႕႕) မွာပါ။ ကြၽန္မမွာ တစ္ႏွစ္တစ္လ အရြယ္ သမီးတေယာက္ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္မ သမီးကို ဗိုက္ခြဲျပီး ေမြးတာပါ။ ကေလးက အခုထိ မိခင္ႏို႔စို႔တုန္းဘဲ။ က်မ ရာသီက ကေလးေမြးျပီး ေလးဆယ့္ငါးရက္ထဲက ပံုမွန္လာပါတယ္။

ဒီတခါ ရာသီလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္ မဟုတ္ဘဲ၊ ၅ ရက္ ေစာလာျပီး၊ ေသြးက တစက္တစတ္ဘဲ ဆင္းတယ္။ အခုလို ေသြးတစက္တစက္ ဆင္းေနတာ တလနည္းပါး ရွိေတာ့မယ္။ က်မ မည္သည့္ ကိုယ္ဝန္ တားေဆးကိုမွ မသုံးစြဲခဲ့ပါ။ ကြၽန္မလဲ စိတ္ပူလို႔ Pregnancy test နဲ႔ စမ္းၾကည့္တယ္။ Negative ဘဲျပတယ္။ စိုးရိမ္လို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေမးၾကည့္ေတာ့ သူတို႔က ရာသီထိန္၊ ရာသီ ငုတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီက ေဆးခန္းကို ျပဖို႔ကလဲ နားလည္မႈ လြဲတတ္လို႔ ဆရာ့ဆီက အကူအညီ ေတာင္းတာပါ။ ဘဲလို ေဆးမ်ိဳး ေသာက္သင့္လဲႏွင့္ ေရာဂါအေၾကာင္းကို ေျဖၾကားေပးပါရွင့္။

ဘာမွ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရက္ေစာလာတာလည္း ကိစၥမရွိပါ။ နည္းတာလဲ အဲလိုဘဲ။ မွန္လာပါလိမ့္မယ္။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ကိုယ္ဝန္ရွိဘို႔ ပိုေႏွးတတ္တယ္။ ကေလးကို ၁ ႏွစ္ဆို ႏို႔ျဖတ္သင့္ျပီ။ ၆ လ အရြယ္ကတည္းက အစာေၾကြးရမယ္။ ေျဖးေျဖး တိုးတိုးေၾကြးေပါ့။ ႏို႔ျဖတ္မွလဲ ကေလးက တျခားအစာ စားလာမယ္။

ဆီးစစ္လိုက္တာ ေကာင္းတယ္။ အခုလို မရပ္ေသးတာ သားအိမ္ျခစ္စရာလဲ မလိုဘူး။ ခပ္လြယ္လြယ္ ေဆးနည္းေပးပါမယ္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး Contraceptive pill ကို ေသာက္ႏိုင္တယ္။ လူအမ်ားစုေသာက္တဲ့ ေဆးေျပာတာပါ။ ေဆးကပ္တိုင္းမွာ အေရာင္ ၂ မ်ိဳးပါတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုးကို တေန႔ ၁ လံုးေသာက္ေနသမွ် ေသြးမဆင္းပါ။ ရာသီရက္ မမွန္သူေတြကို ဒီနည္းက အလြယ္ဆံုးဘဲ။ အိမ္ေထာင္မရွိတဲ့ မိန္းကေလးေတြဆိုရင္ ေဆးအေၾကာင္း ရွင္းျပလိုက္ျပီး၊ ေဆးလံုးေလးေတြကို ေဆးကပ္ကေန ထုတ္ျပီး ေပးရတယ္။ သူမ်ားျမင္ အထင္မလြဲေအာင္ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကို အဲလို ၃-၄ လ အေသာက္ခိုင္းရင္ ျပန္မွန္သြားႏိုင္တယ္။

ကေလးငယ္ရွိသူေတြကိုေတာ့ ႏို႔ထြက္နည္းေစတတ္လို႔ ေနာက္နည္း လုပ္ရတတ္တယ္။ ေမးတဲ့လူအတြက္ေတာ့ ဒီအေရး ပူစရာ မလိုေလာက္ဘူး ထင္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးထဲပါ တားေဆးက ႏို႔ထြက္တာကို မထိခိုက္ပါ။

အေထာက္အကူ ရေစေအာင္ ဗီတာမင္ စီ ၅ဝဝ မီလီဂရမ္ တေန႔ ၁-၂ ျပားေသာက္ပါ။ သံဓါတ္နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္လည္း ေသာက္ပါ။ ဗီတာမင္ ဘီအုပ္စုလည္း ေသာက္ပါ။

၉-၈-၂ဝ၁ဝ

Aug 9, 2010 at 1:57 PM
Q 2: နားနဲ႔မနာ ဖဝါးနဲ႔နာပါ။ ဒီတစ္လ ဓမၼတာလာတာ နဲနဲဆန္းတယ္။ အရင္လေတြကနဲ႔ ပံုမွန္ မဟုတ္လို႔ပါ။ အရင္လက ၁၄ ရက္ေန႔မွာ စၿပီးေတာ့ ၁၄-၁၅ ဆက္တုိက္ ဆင္းပါတယ္ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ တစ္ရက္ တန္႔သြားပါတယ္။ ၿပီးမွ ၁၇ နဲ႔ ၁၈ ရက္မွာ ျပန္ဆင္းပါတယ္။ ဆရာေရးခဲ့တဲ့ စာေတြအရ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္လို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္။ ဒီလက်ေတာ့ ၁ ရက္ ေန႔မွာ စဆင္းၿပီး၊ ၁ ရက္ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ဆက္တုိက္က သာမန္မဟုတ္ပဲ အခဲေတြ ဆင္းတယ္။ အေရာင္ကေတာ့ ညိဳညစ္ညစ္ အေရာင္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး၊ အနံ႕ နဲ႔ ခံစားမႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ခါးကိုက္တာတုိ႔ ဗိုက္နာတာတို႔လဲ မရွိပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၄ ရက္ေန႔က ေနစၿပီး ပံုမွန္အတုိင္း ျပန္ဆင္းတာကိုက အရမ္းမ်ားတယ္။ ဒီေန႔ထိေတာ့ မရပ္ေသးပါဘူး။ အခု ရက္ပိုင္းေတာ့ နဲေတာ့ နဲသြားတယ္။ ဓမၼတာ လာခါနီးဆုိ အျဖဴဆင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတစ္ေခါက္ အျဖဴလဲ မဆင္းပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စိုးရိမ္စရာ ရွိပါသလား။ အရင္ကေတာ့ ရွမ္းပ်ဳိမယ္ ေသြးေဆး ေသာက္ပါတယ္။ နာက်င္မႈအတြက္ Dofenal 500 mg တစ္ေန႔ တစ္လံုး ေသာက္ပါတယ္။ ေကာင္းက်ဳိး-ဆုိးက်ဳိး ေျပာျပေပးေစလိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တလြဲယူဆထားတာက ဓမၼတာလာရင္ ေခါင္းမေလွ်ာ္ရ ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ မတည့္တဲ့ အစာေတြအျဖစ္ ေျပာင္းဖူးတုိ႔ မာလကာသီးတို႔ မစားရဘူး ဆုိတာလဲ ရွိပါတယ္။ အဲလိုမ်ဳိးေတြလဲ တကယ္ရွိလား။ ဒါေတြနဲ႔ ဆုိင္-မဆုိင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ အသက္က ၂၂ ႏွစ္ပါ။

မိန္းကေလးေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီ မမွန္တတ္တာ အေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကရတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိုးရိမ္စရာမလို၊ ေဆးကုစရာ မလိုတတ္ပါ။ အသက္ငယ္တံုး၊ အပ်ိဳေဘာ္ဝင္စနဲ႔ ေသြးဆံုးခါနည္းရင္ မမွန္ဘူး။ အခုလို ၂၂ ႏွစ္ အရြယ္ ကေတာ့ မွန္သင့္တဲ့ အရြယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါလဲဘဲ သိပ္မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။

ရာသီဆင္းတယ္ဆိုတာ၊ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ခႏၶာေဗဒ ေခၚတဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္ေခၚတဲ့ အလုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေတြ ေကာင္းမြန္၊ မွန္ကန္ေနရမယ္။ ဒါ့အျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း သက္ေရာက္ လႊမ္းမိုးေသးတယ္။ ပေယာဂ ေျပာရမဲ့ သက္ေရာက္လာမႈေတြလည္း ထည့္တြက္ရေသးတယ္။ ပေယာဂ ဆိုတာ ဗိေႏၶာ-ရမ္းကု ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျပင္ပကေန တခုခု ျဖစ္ေစတာကို ဆိုခ်င္တာ။ ဆိုပါစို႔ တျခား ေနမေကာင္းတာရွိလို႔ ေဆးေသာက္တာကေန ရာသီျဖစ္စဥ္ကို လာထိခိုက္တာမ်ိဳး။

ေဆးခန္းမွာ ဆရာဝန္လုပ္တဲ့လူက သူတို႔စကား မတတ္လို႔ ဆရာမေတြဆိုတာက စကားျပန္ေရာ သူနာျပဳပါ လုပ္ၾကရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး လူနာေတြကို ဘယ္လိုေမးပါ သင္ေပးထားတယ္။ “ရာသီမမွန္” လို႔ ဘာသာျပန္ေပးရင္၊ “ဒါနဲ႔ မရေသးဘူး။ မမွန္ဘူးဆိုတာ၊ မလာတာ၊ နည္းတာ၊ မ်ားတာ၊ အကုန္လံုး မမွန္တာခ်ည္းဘဲ။”

ရာသီမ်ားရင္ တမ်ိဳး၊ မ်ားတာက ရက္လဲပိုႏိုင္ ဆင္းတာလဲ မ်ားႏိုင္တယ္။ ထိန္ျပီးမွ မ်ားမ်ားဆင္းတာက အိပ္ေထာင္သည္ ဆိုရင္ (သမီးရည္းစား လည္းပါတာေပါ့) သားပ်က္တာလား။ ဆယ္ေက်ာ္သက္လဲ မဟုတ္၊ ၄၅ ႏွစ္လည္း မေရာက္ေသး၊ အိမ္ေထာင္လဲ မရွိရင္ တျခားဟာေတြ စဥ္းစားရျပီ။

ေမးတာေတြ ကုန္ရင္ စစ္တာ လိုလာႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိ-မရွိစစ္တာ ခုေခတ္မွာ ဆရာဝန္ပါစရာ မလိုဘူး၊ သူတို႔ဖါသာ စစ္လို႔ ဘာမွန္းမသိမွ ဆရာဝန္ လာျပသူေတြလည္းရွိတယ္။ ဒီလို ပံုမွန္မျဖစ္တာကို ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လိုႏိုင္တယ္။ ေသြးစစ္၊ (အာလ္ထြာေဆာင္း)၊ ဓါတ္မွန္၊ စတာေတြလိုခ်င္ လိုအံုးမယ္။

Dofenal ေဆးက Mefenamic acid ျဖစ္တယ္။ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆးျဖစ္တယ္။ အင္ဒိုနီးရွား၊ ျမန္မာ၊ ဖိလစ္ပိုင္ နဲ႔ ဗီယက္နမ္ တို႔မွာ ဒီနံမယ္နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ ၂၅ဝ-၅ဝဝ မီလီဂရမ္ ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္အထိ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ အစာနဲ႔ နီးရမယ္။ ၇ ရက္ထက္ ပိုမေသာက္သင့္ဘူး။ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းရင္၊ အစာအိမ္နာရွိရင္၊ ပန္းနာ၊ ေရခမ္းေျခာက္တာ ရွိေနရင္ မေသာက္သင့္ဘူး။

ေသြးေဆးအေၾကာင္းကို ေဆးပညာမွာ သုေတသနလုပ္ထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အေမ၊ အေဒၚ၊ အမေတြ ကေတာ့ လက္စြဲဘဲ။ ရာသီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ေျပာင္းဖူး၊ မာလကာသီး၊ ေခါင္းေလွ်ာ္တာေတြရဲ႕ ပတ္သက္မႈကို သင္ဘူး ဖတ္ဘူးတဲ့ ေဆးစာေတြမွာေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ စာဖတ္ နည္းေသးလို႔လားေတာ့ မသိဘူး။ ရွာပါအံုးမယ္။

ဒီအျဖစ္မ်ိဳးက ေမးတဲ့သူကို ေဆးနည္းလွမ္းေပးလို႔ မေကာင္း-မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ေရာဂါဆိုးလို႔ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ေမးျမန္း-စစ္ေဆးျပီးရင္ တခ်ိဳ႕အတြက္ ကုရတာ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔ ျပီးတာေတြ ရွိတယ္။ OG ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆရာဝန္ျဖစ္ျဖစ္ ျပသင့္ပါတယ္။

၉-၈-၂ဝ၁ဝ

Q 3: သမီးက အသက္ ၂၃ ႏွစ္ပါ။ သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးပါရေစ။ သမီးက ရာသီလာတာ မမွန္ပါဘူး။ တခါတေလ ၂ လမွ တခါ လာပါတယ္။ အရင္ကေတာ့ အေမက ေသြးေဆး အၿမဲတုိက္ပါတယ္။ ၿမန္မာေဆးေတြ။ ခုက ဒီမွာ ဝယ္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ခု ဝက္ၿခံေတြလည္း မ်က္ႏွာမွာေရာ ေက်ာမွာပါ ပိုေပါက္လာပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကေၿပာလုိ႔ ဂ်င္းၿပဳတ္ရည္ လည္း ေသာက္ပါတယ္။ ဆရာရွင့္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိတာ ေၿဖၾကားေပးပါရွင္။

ရာသီမမွန္တာ မိန္းကေလးအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ ၂ လမွ တခါလာယံုနဲ႔ ဘာမွ စိုးရိမ္စရာ မလိုပါ။ ဝက္ျခံလဲ ေပါက္တယ္ဆိုရင္ အပ်ိဳျဖစ္မွာေပါ့။ သိပ္ရင္းႏွီးလြန္းတဲ့ သမီးရည္းစားေတာင္ ထားပံုမရဘူး။ ေဆးပညာအရ ျဖစ္ဘို႔ မ်ားတာကို ေျပာတာပါ။ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ စပ္စုတာမဟုတ္ပါ။ ေဗဒင္ေဟာတာလဲ မဟုတ္ဘူး။ မမွန္ရင္လဲ “မွားေသာ ေဆးသမား ရွိ၏” လို႔ မွတ္ပါ။

ဗမာေသြးေဆးေတြကလည္း အသံုးတည့္သူေတြမွာ တည့္တယ္။ ခ်င္းျပဳတ္ရည္ကလည္း တခ်ိဳ႕အတြက္ အလုပ္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိန္းကေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ပိုျပီးသိရရင္ ပိုေကာင္းမယ္။ “ပိန္သလား၊ ဝသလား၊ ပိန္လာေနသလား။ က်န္းမာေရး ေနာက္ေၾကာင္းမွာ ထူးျခားတာရွိသလား။ ေဆးရံုတက္ရဘူးတာ၊ ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ”။ မသိတာ အသာထားျပီး ေယဘုယ် ေျဖပါ့မယ္။

ရာသီမမွန္တာမွာ ပတ္ဝန္းက်င္လို႔ ေခၚေလ့ရွိတဲ့ အေၾကာင္းခံရွိတတ္တယ္။ ေနမေကာင္းတာ ဥပမာ တီဘီ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားတာ၊ အာဟာရ မျပည့္တာ၊ ေသြးအားနည္းတာ၊ ေလ့က်င္ခန္း-အလုပ္ မ်ားလြန္းတာ၊ ခရီးထြက္ရဖန္ မ်ားတာေတြ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါေတြကို ျပင္ပါ-ကုပါ။

ေနာက္ အေၾကာင္းခံ တမ်ိဳးကေတာ့ ဇီဝကမၼအေျပာင္းအလဲ ရွိလို႔ပါ။ ရာသီဆင္းတာကို ထိန္းေၾကာင္းေပးေနတာ သံုးခုဟာ အထာမက်ရင္ ရာသီလာ မမွန္ဘူး။ ေနာက္ဆံု းအေၾကာင္းခံတခုကေတာ့ Polycystic ovarian syndrome ေရာဂါပါ။ လိုမယ္ ထင္ရင္ ဒီႏွစ္မ်ိဳးအတြက္ OG ျပပါ။ Oligomenorrhea ေခၚတဲ့ ရာသီနည္းလြန္းရင္ သားသမီး မရႏိုင္တာ ျဖစ္ေစတတ္တယ္။ ဒါေတြ ထည့္ေရးတာက ဆရာဝန္တေယာက္အေနနဲ႔ မျပည့္မစံုေရးလို႔ မေကာင္းတဲ့ အတြက္ပါ။ လူ ၁ဝဝ-၁ဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ ျဖစ္တာလဲ ပါရတယ္။

ဝက္ျခံဆိုတာ ရာသီဆင္းတာလိုဘဲ ေဟာ္မုန္းဓါတ္ အေျပာင္းအလြဲေၾကာင့္ျဖစ္ေစတာပါ။ လူတိုင္းမွာ က်ား-မ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးလံုးရွိၾကတယ္။ Androgens က်ားေဟာ္မုန္းက ပိုကဲေနရင္ ရာသီနည္းတာ ျဖစ္ေစတယ္။ အေရျပား မသန္႔ရွင္းတာ၊ ေလထု မသန္႔တာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးတယ္။

သနပ္ခါးအစစ္ သဘာဝျဖစ္ အလွအပ အသံုးအေဆာင္သာ သံုးပါ။ ေၾကာ္ညာေကာင္း (ေကာ့စ္မက္တစ္) ေတြ မသံုးသင့္ပါ။ အဆီ-အငန္မ်ား အစားအစာ ေရွာင္ပါ။ တကယ္လို႔ အနာရင္းသလို ျဖစ္လာရင္၊ ျပည္တည္ရင္ Tetracycline, Erythromycin ၂၅ဝ မီလီဂရမ္ ၆ နာရီျခား၊ ဒါမွမဟုတ္ Doxycycline ၁ဝဝ မီလီဂရမ္ ၁၂ နာရီျခား၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ။

ဝက္ျခံကို လက္နဲ႔ ခဏခဏ မကိုင္ပါနဲ႔။ မ်က္မွာမွာ ေပါက္တဲ့ ဘာအနာျဖစ္ျဖစ္ မမွည့္ေသးခင္ ညွစ္မထုတ္ရပါ။ ေသြးအားအတြက္ Ferrous ေဆး၊ Folic acid ေဆးေတြေသာက္ပါ။ ဝက္ျခံအတြက္ ဗီတာမင္ B အျပင္ A ေသာက္ဘို႔ လိုတယ္။ Zinc ဓါတ္မ်ား အစားအစာ (ပင္လယ္စာ၊ အေစ့အဆံ၊ အသဲ၊ ငါး၊ ဥ၊ ဂ်ံဳ၊) နဲ႔ Chromium ဓါတ္မ်ား အစားအစာ (သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ စပ်စ္သီး၊ အာလူး၊ အမဲသား၊ မံုလာဥစိမ္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊) စားပါ။

တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။ ေခါင္းအံုးစြပ္ ၂ ရက္တခါ လဲပါ။ မ်က္ႏွာကို ဆံပင္က လာလာမထိေစသင့္ပါ။

လစဥ္ ရာသီလာေနသူမ်ားလဲ ဝက္ျခံေပါက္တတ္တယ္။ တရားခံက Androgens ပါဘဲ။ ဝက္ျခံမွာ ေခါင္းျဖဴ-ေခါင္းမဲ ၂ မ်ိဳး ရွိတယ္။ အျဖဴက အေရျပားထဲ ျမဳတ္ေနျပီး၊ အမဲက အေပၚမွာ။ ျပည္ျဖစ္လာရင္ ဝါလာမယ္။ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္တာက အျပင္းစားမဟုတ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ ဗက္တီးရီးယားေသေစႏိုင္တဲ့ neem soaps ဆပ္ျပာလဲေကာင္းတယ္။ မ်က္ႏွာ အဆီမျပန္ေစနဲ႔။ မိတ္ကပ္သံုးစရာရွိရင္ နဲနဲ-ပါးပါးသာသံုးပါ။ အေရျပားက (ဆဲလ္)ေတြ ေလဝေအာင္လို႔။ ေသသြားတဲ့ (ဆဲလ္) ခပ္ညိဳညိဳေတြကို အသာအယာ ဖယ္ထုတ္ေပးပါ။ ေရေႏြးေလးနဲ႔ မ်က္ႏွာသစ္ပါ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ နံ႔သာျဖဴလိမ္းတာလဲ ေကာင္းပါတယ္။

ရာသီမွန္လာမယ္ဆိုရင္ ဝက္ျခံပါ သက္သာလာမယ္။ အိမ္ေထာင္ရက္သား က်သြားသူမ်ား ေပ်ာက္သြားတယ္။ အိမ္ေထာင္ မရွိေသးသူကုိ ရွိေအာင္ အားေပးတာ မဟုတ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာ “ေနာင္ျပင္ရန္ ခက္သည့္အမ်ိဳး သံုးပါး” ထဲမွာပါလို႔ ဝက္ျခံ ေပ်ာက္ခ်င္တာေလးနဲ႔ မျမန္ဆန္ေလနဲ႔။

အပ်ိဳေလး-အပ်ိဳၾကီးမ်ားလည္း ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ တားေဆး (အမ်ားဆံုးသံုးၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ စားေဆး) ကို ေသာက္ရင္ ရာသီလာရက္ မွန္ေစတယ္။ ၂၈ ျပားပါတဲ့ ေဆးကပ္မွာ ၂၁ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး၊ ၇ လံုးက အေရာင္တမ်ိဳး လာေလ့ရွိတယ္။ အျဖဴေရာင္ ၂၁ လံုး ေသာက္ေနတံုး ရာသီမလာဘဲ၊ ဒီေဆးလံုးေတြ ကုန္တာနဲ႔ ရာသီလာမယ္။ ဒီေဆးကပ္ကို အနည္းဆံုး ၃-၄ လ ဆက္ေသာက္လိုက္ရင္ သူ႔ဖါသာသူ ရာသီလာရက္ မွန္ေစႏိုင္တယ္။

ဆရာ့ေဆးခန္းမွာ ဒီလိုျဖစ္တဲ့ မိန္းကေလးေတြလာရင္ ကုိယ္ဝန္တားေဆးကပ္ကို တလံုးခ်င္း ေဖါက္ျပီး ေပးလိုက္တယ္။ အပ်ိဳမိန္းကေလးကို သူမ်ားျမင္ အထင္မလြဲေစေအာင္ေပါ့။ ေကာင္းသြားၾကပါတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၁-၄-၂ဝ၁ဝ

Q 4: သမီး ပံုမွန္ရာသီက ၂၈ ရက္ ၁ ခါ လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရာသီလာျပီး ၁ဝ ရက္ ၂ ပတ္ေလာက္ေနရင္ နဲနဲ ျပန္လာေနတတ္တယ္။ ပံုမွန္လုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အေပ့ါသြားရင္ ထြက္လာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာျပီး ထြက္လာတာမ်ိဳး။ Daily pad အေသးေလးေတြ သံုးရတာေပါ့။ အဲဒါဘာလုိ႔ျဖစ္တာလဲ။ တခုခုမ်ား အထဲမွာ ျဖစ္ေနလုိ႔လား။ အရင္က မျဖစ္ဖူးပါဘူး ဒီလုိျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေလာက္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ပတ္က အိမ္ေထာင္က်ပါတယ္။ မဂၤလာဦးည ျပီးေတာ့ ေနာက္ ၃-၄ ရက္ ေလာက္မွာ အဲလိုမ်ိဳး ဆီးသြားတဲ့အခ်ိန္ ေလလည္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အနီထြက္လာတယ္။ အဲဒါက ပံုမွန္ပဲလား။ အဲလုိျဖစ္တဲ့ ဒီအပတ္မွာ ျပန္ေနျဖစ္ေတာ့ စ စျခင္းေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ အနီနဲနဲ ဆင္းလာတယ္။ သမီးတုိ႔ အသက္ ၂၈ ကိုယ္စီပါ။ ေယာက္်ားကေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ က်န္းမာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ နာက်င္မႈေတာ့ မရွိပါဘူး။ ကိုယ္ဝန္တားေဆး မသံုးပါဘူး။ ယားတာေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ အရင္ထဲက အျဖဴကေတာ့ တခါတေလ ဆင္းတယ္။ အိမ္ေထာင္က်တာ ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကမွပါ။ အိမ္ေထာင္မက်ခင္ ၄-၅ လ ေလာက္မွာ အဲလုိ ျဖစ္တာကို သတိထားမိတာပါ။ အနီသက္သက္ဆင္းလာတာမ်ိဳး အျဖဴနဲ႔ ေရာပါလာတာမ်ိဳးပါ။ သူလဲ လန္႔ေနသလုိ သမီးလဲ လန္႔ေနတယ္။

အိမ္ေတာင္က်တာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ မက်ခင္ကတည္းက ျဖစ္တာမို႔ အိမ္ေထာင္ဘက္က ျပႆနာ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ STD ေတြကိုပါ လက္ညွိဳးထိုးစရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။

ျဖစ္တတ္တဲ့ အေျခအေနတခုသာ ျဖစ္တယ္။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ရာသီမ်ားလာတဲ့သေဘာျဖစ္ဘို႔ မ်ားတယ္။ ဒီအသက္မ်ိဳးမွာ ေရာဂါၾကီး မျဖစ္သေလာက္ပါ။ ဆီးစပ္ေနရာကို ဖိၾကည့္လို႔လဲ နာပံုမေပၚပါ။ နာရင္ မ်ိဳးပြါးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္တာမ်ိဳး စဥ္းစားရတယ္။ အခု ဟုတ္ပံုမရပါ။ တျခားေနရာ (ႏွာေခါင္း၊ သြားဖံုး) ကေန ေသြးမယိုတာ မျဖစ္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။

ဒီေတာ့ ရာသီမွန္ေအာင္လုပ္ဘို႔ဘဲလိုမယ္။ ဘာမွ မလုပ္ဘဲေနရင္ေတာင္ မွန္လာတတ္ေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္က် လိုက္ေတာ့ ေဟာ္မုန္းအခ်ိဳးအစားလဲ ေျပာင္းလာႏိုင္လို႔ပါ။

အိမ္ေထာင္က်ျပီး ဆက္ျဖစ္ေနေသးျပန္တာမို႔ OG မျပခင္ ေဆးစားၾကည့္ပါ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းတာ လုပ္ရင္ ပိုျပီး ခန္႔မွန္းႏိုင္တယ္။ အလြယ္ဆိုးနည္းကေတာ့ ကုိယ္ဝန္တားေဆး ေသာက္ပါ။ အမ်ားဆံုးသံုးေနၾကတဲ့ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲေဆးျပား ေသာက္ပါ။ တေန႔ ၁လံုး ၂၈ ရက္ ေသာက္ရတာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ ရွာရတာလဲ အလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ေဆးပါ။ ရာသီ တခါဆင္းေအာင္ ေစာင့္ပါ။ ဆင္းတာရပ္တာနဲ႔ ေဆး တေန႔ ၁ ျပားေသာက္ပါ။ ေဆးမကုန္ခင္ ရာသီ ျပန္မဆင္းပါ။ အဲလို လမွန္-ရက္မွန္ျဖစ္တာ ၃-၄ လ ေနာက္မွာ ရပ္လိုက္ပါ။ ေဆးကို မနက္ခင္း ေသာက္တဲ့အက်င့္လုပ္တာ ေကာင္းတယ္။ ေမ့သြားရင္ ေန႔ခင္းေသာက္လိုက္လို႔ ရတာမို႔ ရက္မေက်ာ္ေတာ့ပါ။

အေထာက္အကူအျဖစ္ သံဓါတ္အားေဆးနဲ႔ ဗီတာမင္ စီ ေသာက္ပါ။ က်န္းမာ-ခ်မ္းသာၾကပါေစ။

Q 5:မိန္းကေလးမ်ား အမ်ားအားျဖင္ Menstruation လာတိုင္း ဗိုက္ေအာင့္ၾကတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုလုပ္ေပးရမွာလဲ။ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာ ရွိလာႏိုင္သလား။ သိရင္ေဝမွ်ေပးပါ။

A: ရာသီလာရင္နာတာ Dysmenorrhea မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ မရွိပါ။ NSAIDs ေခၚတဲ့ Aspirin, Ibuprofen, Ketoprofen, Naproxen, Meferannic acid စတဲ့ အနာ-အကိုက္-အဖ်ား သက္သာေဆး တခုခု ေသာက္ပါ။ ေနရာတကာ ဝယ္လို႔ရပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြက ေဆးကို နာမယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးၾကတယ္။ နာတတ္တဲ့သူေတြ ေသြးဆင္းစ ကတည္းက ေသာက္သင့္တယ္။ ၂-၃ ရက္ ထက္မလိုပါ။ တေန႔ ၃ ၾကိမ္ဆို ရတယ္။ ေဆးကို အစာနဲ႔ နီးပါေစ။ တကယ္ ေလနာရွိရင္ သတိထား ေသာက္ပါ။ ဒီေဆးနဲ႔မွ မရသူေတြကို Oral contraceptives ကုိယ္ဝန္ တားေဆး ေပးရတယ္။ နာတဲ့ေနရာကို ေရေႏြးအိပ္ ကပ္ႏိုင္တယ္။ ေလ့က်င္ခန္း လုပ္သင့္တယ္။ ေရေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးသင့္တယ္။

Dr. တင့္ေဆြ

Read More...

Collapse...

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၁၂) မိန္းမပီသတာ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ Amenorrhea

ကြ်န္မမွာလဲ ရာသီမမွန္တဲ့ ျပႆနာ ရွိပါတယ္။ ရာသီစလာတဲ့ အရြယ္ ကတည္းက ခုထိမမွန္တာပါ။ အခုအသက္က ၂ဝ ပါ။ အရင္တုန္းက အေတာ္ေလး ပိန္ပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဝခ်င္လို႕ အစားေတြစား ေလ့က်င့္ခန္းေတြလုပ္နဲ႔ ဝလာတယ္။ ေသြးအားကေတာ့ နည္းပါတယ္။ ပံုမွန္ ၉ဝ-၆ဝ ပဲရွိပါတယ္။ Folic acid ပါတဲ့ Vifron အားေဆးလဲ ေသာက္ပါတယ္။

ရာသီ မမွန္တာကေတာ့ တစ္ခါတေလ ၃ လေလာက္အထိၾကာ တတ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာလဲ အာရွေတာ္ဝင္မွာ တစ္ခါ သြားျပပါတယ္။ OG က ဓါတ္မွန္ေတြ ရိုက္ခိုင္းပါတယ္။ ေသြးလဲစစ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေဆးတာ ေဆြးေႏြးတာ အခ်ိန္ နည္းနည္းပဲ ေပးပါတယ္။ Polycystic Ovarian Syndrome အဲဒါနဲ႕ပါတ္သက္တာ စစ္ရဲ႕လားလဲ မသိပါဘူး။ က်ားေဟာ္မုန္းနဲ႔ ပါတ္သက္တာလဲ စစ္ရဲ႕လား မသိဘူး။ အဲဒါနဲ႕ ေနာက္တခါ ေဆးခန္း မျပျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ၾကားဖူးတာက လည္ပင္းက သိုင္းရြိဳက္အၾကိတ္ ေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တတ္တယ္ဆို ဟုတ္လားဆရာ။ သိုင္းရြိဳက္အၾကိတ္နဲ႕ မိန္းကေလး ရာသီလာတာ ဆက္စပ္မႈ ရွိရင္လဲ ပိုစ့္တစ္ခု တင္ေပးရင္ ဝမ္းသာမွာပါဆရာ။

Polycystic ovary syndrome (PCOS) ဆိုတာ အပ်ိဳေပါက္ကေန ေသြးဆံုးအရြယ္အထိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၅-၁ဝ% ရွိႏိုင္တယ္။ ကေလးမရႏိုင္ျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ ထိပ္ကျဖစ္တတ္။ အဝလြန္သူ၊ မ်ိဳးဥမထြက္သူ၊ ရာသီ နည္းသူ- မမွန္သူ-မလာသူ။ ေနာက္ျပီး၊ ေယာက္်ားနဲ႔ ဆင္တူတဲ့ လကၡဏာေတြျဖစ္တဲ့ ဝက္ျခံေပါက္၊ မ်က္ႏွာ အဆီျပန္ဆိုတာေတြက Androgen က်ားေဟာ္မုန္း သတၲိကဲတဲ့ သေကၤတေတြရွိသူ။

မၾကာမၾကာေတြ႔ရတတ္တဲ့ မ်ိဳးဥအိမ္အလံုးေခၚတဲ့ Ovarian cyst ျဖစ္တိုင္းလည္း PCOS မဟုတ္သလို PCOS ရွိတိုင္းလဲ မ်ိဳးဥအိမ္ၾကီးေနတာ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ရာသီနည္းတိုင္း၊ မမွန္တိုင္း၊ အဝမလြန္-အလြန္ မပိန္ရင္၊ ဒီေရာဂါမ်ိဳး မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ကေလးဖြါးဘူးရင္လဲ ျဖစ္ဘို႔ နည္းတယ္။ မိန္းမပီသသူေတြ စိုးရိမ္စရာမလိုပါ။ မ-လိုလို၊ က်ား-လိုလိုဆိုရင္ လိုတယ္။ စိတ္က “ေယာက္်ားမိန္း” ျဖစ္ေနတာထက္ ရုပ္က ျဖစ္ေနရင္ စစ္ဘို႔လိုတယ္။ ဝက္ျခံထူ၊ အေမႊးၾကမ္း၊ ႏွဳတ္ခမ္းေမႊးေရးေရး ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။

Amenorrhea ရာသီမလာျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းဟာ (၁) Hypothalamic-pituitary-ovarian axis ဖိုခေနာက္ဆိုင္ အေၾကာင္းသံုးပါး၊ (၂) ေမြးလမ္းေၾကာင္းခႏၶာေဗဒ ပံုမွန္မဟုတ္လို႔နဲ႔ (၃) ဇီဝအလုပ္ မမွန္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။

Hypothalamic အေၾကာင္းရင္းဆိုတဲ့ထဲမွာ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာလဲ ပါတယ္။ Pituitary causes ဆိုတာကေတာ့ ႏို႔ထြက္ေစတဲ့ ေဟာ္မုန္း Prolaction သိပ္မ်ားေနရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ Pituitary ကင္ဆာ၊ အမွန္က ဦးေႏွာက္ကင္ဆာပါဘဲ။ သူ႔ကို ဓါတ္ကင္မိလို႔ေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Ovarian မ်ိဳးဥအိမ္ အေၾကာင္းခံထဲမွာ Hyperandrogenemia ေခၚတဲ့ က်ားေဟာ္မုန္းေတြ သိပ္မ်ားေနရင္၊ ဓါတ္ကင္ရရင္၊ ကင္ဆာေဆး ေသာက္ရရင္ ျဖစ္တယ္။

အမ်ိဳးသမီး ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ ျပႆနာတခုခု ရွိတာရဲ႕ ဥပမာကေတာ့ သားအိမ္အတြင္းမယ္ တြယ္ကပ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ Imperforate hyman အပ်ိဳေျမွး လံုးဝပိတ္ေနတာနဲ႔ Vaginal septum ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ အကန္႔ ပါေနတာေတြ ပါတယ္။

အပ်ိဳေျမွး လံုးဝပိတ္ေနတာမ်ိဳးက မိန္ကေလးတေယာက္ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ လြန္တာေတာင္ ရာသီပန္း မပြင့္ေသးတာမ်ိဳး။ အသက္ ၁၄-၁၅ ႏွစ္အထိ ရာသီမလာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ မသိဘဲ ၾကာသြားလို႔ ဗိုက္ကေလးက ေဖါင္းေဖါင္းလာ၊ မေအက ရာသီအေၾကာင္းေမး၊ မလာေသးဘူးေျပာေတာ့ တမ်ိဳးထင္။ ကံဆိုးရင္ အရိုက္ခံရ။ ႏွိပ္စက္ျပီး ပုလိပ္စစ္စစ္ခံရမယ္။ ေနာက္ဆံုးမွ က်န္းမာေရး အသိရွိသူေတြ ေစာင္မလို႔ ဆရာဝန္လာျပတယ္။ အပ်ိဳေျမွးမွာ ထံုေဆးေလးထိုး၊ ခြဲစိတ္ဒါးနဲ႔ ေဒါင္လိုက္တခ်က္ ကန္႔လန္႔တခ်က္ ခြဲေပးလိုက္တာနဲ႔၊ လားလား ႕႕႕ အမဲ-အညိဳ၊ ေနာက္ နီညိဳညိဳ-အနီ ရာသီေသြး ေဟာင္းေတြ ဒလေဟာ ဆင္းလာတာ၊ ဒီလိုေဝဒနာမ်ိဳး ႏွစ္ခါမက လုပ္ေပးရဘူးတယ္။

ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ ေမြးရာပါ အကန္႔ရွိေနတာကို ခပ္ရွားရွား ေတြ႔ဘူးတယ္။ ပါေမာကၡ-မမေတြက ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားကို သင္ၾကားဘို႔ ရွားတာမွန္သမွ် စုထားၾကရတယ္ မဟုတ္လား။ “အာစရိရ-ေက်းဇူး”၊ “ဂီလာန-ေက်းဇူး” အထူး မေမ့ပါ။

တျခား အေၾကာင္းရင္းေတြလဲ ရွိေသးတယ္။ “မီးယပ္ပိန္ မီးယပ္ေျခာက္”လို႔ အေခၚခံရသူမ်ိဳး။ ေမာ္ဒယ္ (ငါးေဖါင္ရိုးေျခာက္) သင္တန္းသူမ်ား။ နာတာရွည္ေရာဂါသည္၊ စိတ္ဖိစီးမႈခံစားေနရသူ၊ မူးယစ္ေဆးစြဲသူ၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ မ်ားလြန္းသူ၊ ပဋိသေႏၶတားေဆးနဲ႔ အဆင္မေျပသူ ဆိုတာေတြ ျဖစ္တယ္။ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့သူေတြလဲ ပါတယ္။ (အီသီယိုးပီးယာ) နဲ႔ ျမန္မာဟာ အေၾကာင္းခံမွာ တမ်ိဳးစီေပမဲ့ အက်ိဳးေပးတူၾကတယ္။ ဂုဏ္မယူစရာေပါ့ဗ်ာ။

(သိုင္းရြိဳက္) ေရာဂါ
ရာသီမမွန္တာနဲ႔ လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ သိပ္ေတာ့ မဆိုင္ပါလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္းဓါတ္ လြန္ကဲေနသူမ်ိဳးမွာ ျပႆနာ ရွိပါတယ္။ လည္ပင္းက ျမင္သာေအာင္ ၾကီးခ်င္မွ ၾကီးေနလိမ့္မယ္။ ရင္တံုမယ္၊ ႏွလံုးခုန္ ျမန္မယ္။ အိမ္ေထာင္သည္ဆိုရင္ သူ႔ခင္ပြန္းကအရင္ ဇနီးသည္ မူေျပာင္းလာတာကို သတိေကာင္းေကာင္း ထားမိလာမယ္။ စိတ္တို-စိတ္ဆိုးတာ မ်ားျပီး၊ ဘာလုပ္လုပ္ ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း။ တက္ၾကြသလား မေမးနဲ႔၊ သူကခ်ည္း ေရွ႕က။ “ကြိဳင္”မွာက ညအိပ္ရင္ သူကသာ ပန္ကာ-ျပဴတင္း ဖြင့္အိပ္ခ်င္လိမ့္မယ္။ ပို အိုက္တတ္တာကိုး။

ဒီလိုျဖစ္လာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ Thyroid essay စစ္ေဆးလိမ့္မယ္။ မ်ားေနရင္ ေဆးေပးမယ္။ အရင္က စားေဆးသာရွိေပမဲ့ ခုေခတ္မွာ အဏုျမဴေဆးေၾကြးတာ ထိေရာက္ပါတယ္။ မေပ်ာက္ခင္ ရာသီေရာ ကုိယ္ဝန္ကိစၥေတြပါ မမွန္တာျဖစ္ေစတယ္။ တေလာက မိတ္ေဆြတဦးရဲ႕ ဇနီးကို ျမင္တာနဲ႔ သံသယရွိလို႔ ေဆးစစ္ခိုင္းရတယ္။ ဒိအရင္ ကိုယ္ဝန္က ဗိုက္ထဲမွာတင္ ကေလးအေသ Intra-uterine death (IUD) ျဖစ္လို႔ ကုေပးရေသးတယ္။ အခု အဏုျမဴေဆးပါတ္လည္လို႔ အေကာင္းပကတိ ျဖစ္ေနျပီ။ အသိေစာလို႔သာေပါ့။ မ်က္လံုးပါ လကၡဏာျပေနျပီ။ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းမ်ားေရာဂါဟာ ၾကာရင္ မ်က္လံုးျပဴးလာတယ္။

မွန္ၾကည့္ရင္ ကိုယ့္မ်က္လံုးကိုယ္ သတိထားၾကည့္ပါ။ “သမင္မ မ်က္လံုး” ထက္ ထူးျပီး၊ “ဇီးကြက္ မ်က္ျပဴး” ျဖစ္ေနသလား။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၃-၄-၂ဝ၁ဝ

Read More...

Collapse...

Living Together And Social Problems

Living Together And Social Problems

ယေန႔ေခတ္ၾကီးမွာ အရာရာဟာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္လာတာနဲ႔အမွ် ရုပ္၀ထၳဳပိုင္းဆိုင္ရာေတြဟာလည္း မ်ားစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လွ်က္ရွိပါတယ္ ။ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြဘယ္ေလာက္ပဲ တိုးတက္တုိးတက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေတြ ၊ အားနည္းခ်က္ေတြဟာလည္း ေနရာတိုင္းမွာေတြ႔ၿမင္ေနရဆဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကဲ ဒီေတာ့ ဒီေန႔လူ မႈေရး ကြန္ယက္ ၾကီးအတြင္း အင္တာနက္ေတြဂ်ီေတာ့ခ္ေတြ VZO ေတြ အလြယ္တကူ သံုးေနႏိုင္ၿပီၿဖစ္တဲ့ ေခတ္ၾကီးမွာ ဘာေၾကာင့္အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနသလဲ ၊ ဘာေတြလိုအပ္ေနေသးလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အား လံုးေလ့ လာ ၾကည့္ၾကရေအာင္ ။ ယေန႔ေခတ္ၾကီးမွာ ေရပန္းစားေနတဲ့ ေ၀ါဟာရတစ္ခုရွိပါတယ္ ။ " Living Together " တဲ့ .. ၿမန္မာ လိုေၿပာရရင္ လက္မထပ္ပဲ အတူေနထိုင္ၿခင္းေပါ့ ။ ဒီထက္ပိုၿပီး ရွင္းရရင္ လက္မထပ္ပဲ လင္စံုမယား ဖက္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ၿခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္ ။




ဟိုးယခင္ကေတာ့ Living Together ဟာ ၿမန္မာလူမ်ိဳးေတြနဲ႔အေတာ္ေလး စိမ္းေနခဲ့ပါတယ္ ။ အခုေတာ့ လည္း ေခတ္လူငယ္ေတြရဲ႕ တီးတိုးပါးစပ္ဖ်ားမွာ ေရပန္းစားလို႔လာခဲ့ပါၿပီ ။ အေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံေတြမွာLiving together အေပၚ ေထာက္ခဲ့တဲ့လူေတြအမ်ားၾကီးရွိခဲ့သလို ရွံု႕ခ်တဲ့သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ပါတယ္ ။ ကဲဒါဆို ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေရာ Living together အေပၚ ဘယ္လိုၿမင္ပါသလဲ ???? ။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုးက လည္း သေဘာ တူတယ္ အေၿခအေနအရပ္ရပ္ကလည္း အိုေကတယ္ဆိုရင္ ဘာမွေ၀ဖန္စရာ ၊ မွတ္ခ်က္ခ်စရာမရွိပါဘူး ။ ဒီေနရာမွာ အပိုင္း ၂ပိုင္းၿဖစ္သြားပါၿပီ ။

၁ ။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုး သေဘာတူညီၿခင္း

“ အိုဗ်ာ.. အတူေနဖို႔ေတာင္ ညွိၿပီးၿပီပဲ ႏွစ္ေယာက္လံုး သေဘာမတူတာမ်ိဳးရွိပါ့မလားဗ်ာ ” လို႔ ေမးစရာရွိပါတယ္ ။ အဲဒါကေတာ့ အက်ပ္ကိုင္ၿခင္းပဲေပါ့ ။ ေယာကၤ်ားေလးဖက္က“ နင္ငါ့ကို တကယ္ခ်စ္ရင္ တကယ္ယံုတယ္ဆိုရင္ ဒီတစ္ခါေတာ့ လိုက္ေလ်ာေပးပါ ” လို႔ အက်ပ္ကိုင္လာလို႔ရွိရင္ “ နင္ငါ့ကို တကယ္ခ်စ္တာ ဟုတ္ရဲ႕လားဟာ ဒါဆိုငါနဲ႔အတူေနမွ နင့္အခ်စ္ကို ယံုမယ္ ” လို႔ ဆိုလာရင္ သာမန္ အခ်စ္ၾကီးတဲ့ မိန္းကေလး ၊ ခ်စ္သူအတြက္ ဆို ဘာမဆို ေပးလိုက္မယ္လို႔ ခံယူထားတဲ့ မိန္းကေလး ၊ စိတ္ေပ်ာ့လြယ္တဲ့ မိန္းကေလး ကေတာ့ ေခါင္းညွိတ္မိမွာအမွန္ပါပဲ ။ ဒီေနရာမွာ လက္ထပ္ၿပီးမွ အပ်ိဳစင္ဘ၀ကို ေပးမယ္လို႔ ဆံုးၿဖတ္ထားတဲ့ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္က ၿင္းလုိက္ၿပီဆိုရင္ ၿပႆနာရွိလာပါၿပီ ။ မိန္းကေလးကလည္း ၿပတ္သားဖို႔ လိုလာ ၿပီေပါ့ ။ ငါ့ကိုတကယ္ခ်စ္တာလား ၊ ကာမ ကိုလိုခ်င္တာလားဆိုတာ ခြဲတတ္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ တစ္ခုမွာခ်င္တာက မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကို တကယ္ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ခ်စ္မိတဲ့ ေယာကၤ်ားေလး တစ္ေယာက္ အဖို႔ အဲဒီမိန္းကေလးဆီက ဘာမွလိုခ်င္ေတာင့္တမႈ မရွိပါဘူး ။ သူ႔ကို အၿမဲၿဖည့္ဆည္းေပးခ်င္တဲ့စိတ္ သူေပ်ာ္ေန တာကိုပဲ ၿမင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကေလးသာ ရွိပါလိမ့္မယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီလို႔ ၿဖစ္ေၿမာက္ သြားတဲ့Living together ေတြရွိသလို တစ္ဖက္က အတင္းအက်ပ္ကိုင္လို႔ မတတ္သာလို႔ (သူမခ်စ္ဘူးလို႔ ထင္သြားမွာစိုးလို႔ ) အေလ်ာ့ေပးလိုက္ရတဲ့ တစ္ဖက္သတ္ Living together ေတြလည္းရွိပါလိမ့္မယ္ ။

၂ ။ အေၿခအေနအရပ္ရပ္က အဆင္ေၿပၿခင္း

Living together ေနဖို႔ဆိုရင္ အေၿခအေနအရပ္ရပ္က အဆင္ေၿပမွသာလွ်င္ ၿဖစ္ေၿမာက္ႏိုင္မွာပါ ။ ႏိုင္ငံၿခားမွာ မိဘကြယ္ရာမွာ ကိုယ့္ေၿခေထာက္ကိုယ္ရပ္တည္ေနတဲ့သူမ်ိဳးကို မဆိုလိုပါဘူး ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာဆို မိဘ အလစ္ လည္းၿဖစ္ရဦးမယ္ ။ ဥပမာ မိဘက ခရီးသြားေနတာမ်ိဳး ၊ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္ (သို႔မ ဟုတ္) ေက်ာင္းေၿပးၿပီး ရည္းစားနဲ႔အတူသြားေနၿခင္းစတဲ့အၿပဳအမူမ်ိဳးကို ဆိုလိုတာပါ ။ ဒါမွမဟုတ္ နယ္ကေ န ၿမိဳ႕တက္ ၿပီးတစ္ေယာက္ တည္းရပ္ တည္ေန ရတဲ့သူမ်ိဳး ။ ဇတ္လမ္းေတြကေတာ့ အမ်ိဳးစံုရွိၾကမွာပါ ။ မိုးက ရြာ ေမွာင္က လည္းေမွာင္မိုးခိုရင္း ေဟာ္တယ္မွာ ရင္ခြင္ထဲ ေရာက္သြားတဲ့သူေတြ ၊ သၾကၤန္ မွာ ေလွ်ာက္ လည္ရင္း ခ်မ္းလြန္း လို႔ အခ်မ္းေၿပ ဘီယာေလးေသာက္ ဟိုတယ္ ၊တည္းခိုခန္း ခဏေရာက္ သြားတဲ့အၿဖစ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိၾကမွာပါ ။

Living Together ၏ေကာင္းက်ိဳးမ်ား

သိပ္မ်ားမ်ားစားစားေတာ့ရွိမယ္မထင္ပါဘူး ။ အလြန္ဆံုး ၁ နာရီေလာက္ အတူေနၿပီးတဲ့ေနာက္ မွာ ႏွစ္ေယာက္ စလံုးရဲ႕ သံေယာဇဥ္ေတြ ပိုၿပီး ခိုင္မာလာမယ္လို႔ သင္ထင္ပါသလား ။ ႏိုင္ငံၿခားတိုင္းၿပည္အေနနဲ႔ၾကည့္ရင္ေတာ့ လက္မထပ္ေသးပဲ Living together ေနၿခင္းၿဖင့္ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္အခ်ိန္ၾကာၾကာ ေလ့လာႏိုင္မယ္ ။ ဒီအေတာအတြင္း သေဘာထားၿခင္းမတိုက္ဆိုင္ရင္ လမ္းခြဲၾကမယ္ေပါ့ ။ ၿပႆနာမရွိဘူး သူတို႔ဆီမွာက ဒီ sex ကိစၥသည္ ဒီေလာက္ၾကီး အေရးတယူရွိတဲ့ ကိစၥေတာ့မဟုတ္လွဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႔ဆို ကေလးေတြ ဘာေတြရၿပီးမွလက္ထပ္တာမ်ိဳးလည္း ရွိတာေပါ့ ။ သူ႔အယူအဆနဲ႔သူ ၊ သူ႔အိုးနဲ႔သူ႔ဆန္ တန္ေနတာပါပဲ ။

Living together ၏ ဆိုးက်ိဳးမ်ား

မွတ္ရလြယ္ေအာင္ အခ်က္ကေလးေတြစဥ္ၿပီး ၾကည့္ရေအာင္ ။

၁ ။ အပ်ိဳစင္ဘ၀ကို ယူၿပီးသြားေတာ့ ခ်စ္သူကၾကာရင္ ရိုးလာၿပီး စြန္႔ပစ္ခံရတာမ်ိဳး ၾကံဳရႏိုင္ပါတယ္ ။ (ဒါေၾကာင့္ ခက္ ခဲေလ ပိုတန္ဖိုးၿမင့္ေလလို႔ ဆိုခဲ့ၾကတာေပါ့ )

၂ ။ တနည္းနည္းနဲ႔ မိဘေတြသိသြားရင္ အရွက္ ၊ သိကၡာ က်ဆင္းႏိုင္မဲ့အၿဖစ္မ်ိဳးပါ ။ အထူးသၿဖင့္ မိန္း ကေလးေတြမွာေပါ့ ။

၃ ။ ကိုယ္က အပ်ိဳစင္ဘ၀ေပးၿပီးေတာ့ သူ႔ဖက္က ကိုယ့္ကို တာ၀န္ယူပါ့မလားဆိုတဲ့ ပူပန္ေသာကမ်ိဳး (Anxiety) ရႏိုင္ပါတယ္ ။ အၿမဲတမ္းစိတ္ပူေနရတတ္ပါတယ္ ။ ေနာက္ဆံုး depressionအထိရႏိုင္ပါတယ္ ။

၄ ။ Living together ေနခဲ့တုန္းက စိတ္ခ်ရတဲ့ သေႏၶတားနည္း (Safety contraceptive method) မသံုးခဲ့ရင္ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္ပါတယ္ ။

၅ ။ ကိုယ္၀န္ရလာခဲ့ရင္ အဆင္သင့္မၿဖစ္ၾကေသးေတာ့ အမ်ားစုက ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ၿခင္း (Abortion) ဆိုတဲ့ဖက္ကို ဦးတည္ၾကမွာပါ ။ ဒီအခါ အပစ္မရွိတဲ့ အသက္ေတြေသၾကရဦးမယ္ ။

အထက္ပါ ငါးခ်က္ဟာ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေယဘူယ် ဆိုးက်ိဳးငါးခ်က္ပဲရွိပါေသးတယ္ ။ အေသးစိတ္ထပ္ခ်ဲ႔ရင္ အမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္ ။ (ဥပမာ အကုန္လံုးလူသိရွင္ၾကားသိသြားၿပီမွေယာကၤ်ားေလးဖက္က သေဘာမတူဘူး တာ၀န္မယူႏိုင္ဘူးဆိုခဲ့ရင္.....................)

Living together ၏ေနာက္ဆက္တြဲၾကံဳေတြ႔ရမည့္ လူမႈေရးၿပႆနာမ်ား (Social Problems)

“ ေသေသခ်ာခ်ာ ၿပင္ဆင္ထားၿခင္းမရွိပဲ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္ကို ဖိတ္ေခၚၿခင္းဟာ အိမ္ရွင္ တာ၀န္မေက်ပါဘူး ”

လုပ္ၿပီဆိုမွေတာ့ ပီပီၿပင္ၿပင္ေပါ့ ။ ကဲ Living together ဘယ္ေတာ့မွ အတူမေနဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွေၿပာ စရာမရွိပါဘူး ။ ကဲ ေနမယ္ရွင္ ဆိုတဲ့မိန္းကေလးေတြအဖို႔ ဘာေတြလုပ္ သင့္သလဲဆိုတဲ့ အ ခ်က္ေတြကို ေရးေပး လုိက္ပါတယ္ ။

၁ ။ ကိုယ္၀န္မရေအာင္ လံုး၀ ကာကြယ္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကိုေမြးပါ ။

၂ ။ မိမိရဲ႕ partner ကို ကြန္ဒံုးသံုးခိုင္းပါ ။ တခ်ိဳ႔လူေတြက မိန္းကေလးဖက္ထည့္မတြက္ပဲ တစ္လႊာၿခားရင္ တစ္ကမၻာၿခားတယ္ လုပ္ၾကေသးတယ္ ။ အဲဒီေနရာမ်ိဳးမွာ မိန္းကေလးဖက္က ၿပတ္ၿပတ္သားသားအမိန္႔ေပးပါ ။

၃ ။ ကဲ ရွံုးနိမ့္သြားၿပီဆိုပါစို႔ ။ အမိန္႔ေပးႏိုင္စြမ္းမရွိလို႔ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမိၿပီဆိုပါစို႔ ။ လိင္ဆက္ဆံမႈရဲ႕ အၿမင့္ဆံုးအခ်ိန္ သုတ္လႊြတ္ၿခင္းမေရာက္ခင္ ၾကိဳေၿပာခိုင္းပါ ။ သုတ္ရည္ကို မိမိ မိန္းမကိုယ္ (vagina) ထဲမွာမလႊတ္ေစပဲ အၿပင္မွာ ထုတ္ခိုင္းပါ ။ဒီနည္းလမ္းကလည္း ေၿပာမယ့္သာေၿပာတာ အဲဒီအခ်ိန္က်မွ အၿပင္ထုတ္ ၊ အၿပင္မွာ လႊတ္ဆုိတာ သိပ္ေတာ့လြယ္မယ္မထင္ပါဘူး ။

၄ ။ ကဲ နံပါတ္ ၃အခ်က္ကိုလည္း ရွံုးနိမ့္ၿပီး သုတ္ရည္ကိုလည္း မိန္းမကိုယ္ထဲ လႊတ္မိသြားၿပီး အရာအားလံုး ၿပီးဆံုးသြားၿပီဆိုပါစို႔ ။ ကိုယ္၀န္မရေအာင္ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆး ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ၇၂ နာရီအတြင္း ေသာက္ရတဲ့အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးေတြ အလြယ္တကူ ၀ယ္လို႔ရပါၿပီ ။ Levonogestrel 0.75 mg ပါ၀င္ပါတယ္ ။ လိမ္ဆက္ဆံၿပီးၿပီးခ်င္း ၇၂ နာရီအတြင္း ေစာႏိုင္သမွ် ေစာေစာ စေသာက္ရပါမယ္ ။ ေဆး ၂ လံုးပါပါတယ္ ။ ပထမေဆးေသာက္ၿပီး ေနာက္ ၁၂ နာရီၾကာရင္ေနာက္တစ္လံုးေသာက္ရပါမယ္ ။ ေဆးေသာက္ၿပီး လို႔ ၁ နာရီအတြင္း ပ်ိဳ႕အန္ခဲ့ရင္ ၿပန္ေသာက္ရပါမယ္ ။

၅ ။ ခဏခဏေတာ့ Living together အတူမေနမိပါေစနဲ႔ ။ ဒါဆိုရင္ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးကလည္း ကူညီေပးႏိုင္ မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ ခဏခဏ ေနမယ္စိတ္ကူးရွိရင္ ေရရွည္စီမံကိန္း ဆြဲပါ ။ OC Pills လို႔ေခၚတဲ့ ၿမွားကဒ္ေလးေတြေသာက္မလား ၊ ၃ လခံေဆး 3 month depo injection ထိုးမလား ၊ IUD လို႔ေခၚတဲ့ သားအိမ္ တြင္းထည့္ပစၥည္းထည့္မလား သင္ၾကိဳက္ရာေရြးပါ ။

ခ်စ္ၿခင္းေမတၱာဆိုတာ sex နဲ႔တြဲမွ ေလးနက္ခို္င္ၿမဲတဲ့အရာမဟုတ္ပါဘူး ။ သူ႔အလိုလို နားလည္ခႊင့္လႊတ္ ခ်စ္တတ္ၿခင္းဟာလည္း မြန္ၿမတ္တဲ့စိတ္ကေလးတစ္ခုပါပဲ ။

အထက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေရးသားၿခင္းဟာ လူငယ္လူရြယ္ေလးေတြအဖို႔ သိသင့္သိထိုက္တာေတြကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း သိၿပီး ေရွာင္သင့္တာေရွာင္ေဆာင္သင့္တာေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ Love နဲ႔ Sex ကို ခြဲခြဲၿခားၿခား သိၿမင္ႏိုင္ပါေစဟု ေလးနက္စြာ ဆႏၵၿပဳလွ်က္.............။

(မရွင္းလင္းတာေတြ ထပ္ၿပီးသိခ်င္တာေတြကို ကြန္းမန္႔မွာေမးသြားႏိုင္ပါတယ္ ။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ၿပန္ လည္ေၿဖေပးသြားပါ့မယ္ ။ )

သက္တန္႔ခ်ိဳ
23 Feb 2011

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

Pelvic floor exercises အမ်ိဳးသမီးတိုင္းအတြက္ ေလ့က်င့္ခန္း

“တသားေမြး တေသြးလွ” ဆိုတာ အေပၚယံၾကည့္ ေျပာၾကတာမ်ားတယ္။ အတြင္းအဂၤါေတြပါ က်န္းမာ သန္စြမ္းဘို႔ လိုေသးတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ၾကီး-ငယ္မဟူ၊ အပ်ိဳေရာ အအိုပါ၊ တဒၚလာမွ မကုန္ဘဲ၊ အထဲက အဂၤါမွန္သမွ် ျပန္ေကာင္းေအာင္ လုပ္လို႔ရတဲ့နည္း၊ အသံုးမ်ားေပမဲ့ အသစ္နဲ႔မျခား အားေကာင္းေနေစမဲ့ နည္းကို ေရးပါမယ္။

ကိုယ္၀န္ တခါေဆာင္ရင္ တခါ အတြင္းအဂၤါေတြ အားနဲေစတယ္။ ၾကာရင္ အိမ္ေထာင္ေရးကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ့္ကုိယ္ကို သိမ္ငယ္စိတ္ ၀င္ႏိုင္တယ္။ စားေဆး-ထိုးေဆးနဲ႔ မရပါ။ နတ္ေရကန္ထဲ ဆင္းမရ၊ Pelvic floor exercises လုပ္မွ ေကာင္းတယ္။ Kegel exercises (ကီဂယ္လ္) ေလ့က်င့္ခန္းလို႔လဲ ေခၚတယ္။ အိမ္ေထာင္ မက်ေသးသူေတြလဲ တခ်ိဳ႕ ျဖစ္တတ္လို႔ ငါန္းဇြန္နယ္မွာ တေယာက္ ခြဲေတာင္ေပးရေသးတယ္။ Prolapse uterus သားအိမ္က်၊ Cystocele ဆီးအိမ္က်၊ Rectocele အစာေဟာင္းအိမ္က်၊ Urinary incontinence ဆီးမထိန္းႏိုင္တာ။ ဒီလို ေရာဂါေတြသာမက (ဗဂ်ိဳင္းနား) ၾကြက္သားေတြ အားေျပာ့ေနတာလဲ က်န္းမာေရး-လူမႈေရး ျပႆနာဘဲ။

တင္ပါးဆံု-အရိုးကြင္းထဲမွာ အဂၤါေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ ေယာက္်ား-မိန္းမ နဲနဲမတူၾကဘူး။ လူတေယာက္ကို တဖက္ မ်က္ႏွာမူ ခိုင္းျပီး ေဘးတည့္တည့္ကေန ၾကည့္ရင္ ေရွ႕ဆံုးမွာ Pubis ဆီးစပ္ရိုး၊ ေနာက္မွာ Bladder ဆီးအိမ္၊ ေနာက္မွာ မိန္းမေတြမွာသာရွိတဲ့ Uterus သားအိမ္၊ ေနာက္ဆံုးမွာ Rectum အစာေဟာင္းအိမ္ ရွိတယ္။ ေယာက္်ားေတြမွာသာ ဆီးအိမ္ ေအာက္ကပ္ေနတဲ့ Prostate ဆီးၾကိတ္ ရွိတယ္။ မိန္းမေတြမွာ သားအိမ္ ေအာက္က တဆက္ထဲ Vagina ေမြးလမ္းေၾကာင္း ရွိတယ္။ အစာေဟာင္းအိမ္ ေအာက္က ဆက္ေနတာက Anus စအို။

ဒီအဂၤါေတြကို သူ႔ေနရာသူ ပံုမွန္ရွိေနေအာင္ Muscles ၾကြက္သား၊ Fascia အရြတ္ျပားေတြကေန ထိန္းေပး-တည့္ေပး-မ ေပးထားတယ္။ ထိန္း-တည့္-မ လုပ္ေပးတာေတြ အားနဲလာရင္ ေျပာခဲ့သလို အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္လာေစႏိုင္တယ္။ သိတဲ့အတိုင္း ၾကြက္သားဆိုတာ ေလ့က်င့္ေပးရင္ သန္မာေစႏိုင္လို႔ ေလ့က်င့္ေပးရမယ္။

အရင္ဆံုး ဘယ္ၾကြက္သားေတြကို ေလ့က်င့္ရမလဲ သိေအာင္လုပ္ရတယ္။ ဆြဲကိုင္ မျပႏိုင္လို႔ သင္ျပေပးရတယ္။ လြယ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဖါသာ ဆီးသြားေနရင္း ဆီးမကုန္ခင္ ဆီးသြားတာ ရပ္သြားေအာင္ ၾကိဳးစားၾကည့္ပါ။ ဘယ္ေနရာကို Squeeze and lift ညွစ္၊ မ-တင္ေပးရင္ ဆီးရပ္မလဲဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ သိလာလိမ့္မယ္။ စအိုနဲ႔ ေမြးလမ္းေပါက္ေတြကို ပိတ္ျပီး ဆြဲတင္သလို လုပ္ရတယ္ မဟုတ္လား။ Upward and inward အထက္ နဲ႔ အတြင္းထဲဆီကိုပါ။

ေသျခာေအာင္ စစ္မယ္။ ေလ့က်င့္ေနတံုးမွာ တင္ပါးကို ဆြဲတင္တာ လႈတ္တာ မျဖစ္ေစပါနဲ႔။ ေပါင္-ေျခေတြလဲ ညွစ္တာမ်ိဳး မလုပ္ရပါ။ အသက္ ေအာင့္စရာ မလိုပါ။ သိျပီဆိုရင္ သက္ေတာင့္ သက္သာ အေနအထား (လဲွေနရင္း) စလုပ္ပါ။ အဆင္ေျပလာတဲ့အခါ ထိုင္ရင္း လုပ္ပါ။ ေနာက္ဆိုရင္ အလုပ္ လုပ္ေနရင္းလဲ လုပ္ပါ။ အခ်ိန္မေရြး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၾကြက္သားေတြကို ညွစ္ထိန္းထာတာကို အစမွာ ၂ စကၠန္႔၊ ေနာက္ ၁၀ စကၠန္႔ၾကာေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။

ကြ်မ္းက်င္လာျပီဆိုရင္ ဗိုလ္သင္တန္း တက္ရေအာင္။ အသက္ မွန္မွန္ ရွဴပါ။ ၾကြက္သားေတြကို ဆြဲတင္ျပီးေနာက္ ျပန္ေလွ်ာ့ခ်တာကို ဇတ္ကနဲ လုပ္လိုက္ပါ။ တင္းတာထက္ ခ်တာက ျမန္ပါေစ။ ၁၀ ၾကိမ္ ဆက္တိုက္ လုပ္ပါ။ တခါလုပ္ ၈-၁၀ ၾကိမ္၊ တေန႔မွာ ၃ ခါလုပ္ပါ။ တကယ္လို႔ ကိုယ့္က ခ်ိဳ႕ယြင္းေနလို႔ ျပဳျပင္ရသူဆိုရင္ ပိုလုပ္ရပါမယ္။ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတယ္ ဆိုတာ၊ သားအိမ္ က်ခ်င္ေနတာ၊ ဆီး အထိန္းရခက္တာ၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား)မွာ တစ္ဆို႔ဆို႔ ျဖစ္ေနတာ၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား) တင္းအား ေလွ်ာ့ေနတာ။

ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေရးပါရေစ။ အဲလိုမ်ိဳး လုပ္တာကို ကိုယ့္ခင္ပြန္းနဲ႔ အတူေနတံုးမွာ ကိုယ္က လုပ္တာကို သူက ခံစားျပီး သိပါလိမ့္မယ္။ အိမ္ေထာင္မရွိသူေတြလဲ ေသျခာေအာင္ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲ လက္ေခ်ာင္း ၂ ေခ်ာင္းထည့္ျပီး ေလ့က်င့္တဲ့အခါ လက္ကို ဖိအား သက္ေရာက္လာတာကို သိႏိုင္တယ္။

ဒီေလ့က်င္ခန္းဟာ ဆီးမထိန္းႏိုင္တဲ့ေရာဂါ Stress urinary incontinence ကိုပါ ကုႏိုင္တယ္။ ပိုဆိုးတဲ့ Urge urinary incontinence ကိုေတာ့ မရႏိုင္ပါ။ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာပါ လုပ္သင့္တယ္။

အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ သတိထားစရာေတြ ရွိတယ္။ ၀မ္းခ်ဳပ္လို႔ ညွစ္ရတာ၊ အေလးအပင္ မ-တာ၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေခ်၊ ရီေမာတဲ့ အခါမ်ိဳးတိုင္းမွာပါ တင္ပါးဆံုရိုးကြင္းထဲက အဂၤါေတြကို ထိန္းေပးထားရမယ္။ လက္လြတ္စပယ္ မလုပ္ပါနဲ႔။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေဆာင့္ေၾကာင့္ မထိုင္ပါနဲ႔။ Toilet သံုးတာမွာ ဒူးကို ၉၀ ဒီ၈ရီ ထားလို႔ရတာမ်ိဳးသာ သံုးပါ။ ပက္လက္ အိပ္ေနရင္း ေျခေထာက္ ေျမွာက္တာကို ၂ ဖက္လံုး တျပိဳင္နက္ မလုပ္ပါနဲ႔။ လုပ္ရရင္လဲ သတိရွိပါ။ ေျခ ၂ ဖက္ ဆန္႔တန္းျပီး ခါးကံုးတာမ်ိဳး ဆင္ျခင္ပါ။ တင္ပါးဆုံရိုးကြင္းထဲက အဂၤါေတြကို တြန္းထုတ္သလို မျဖစ္ေစနဲ႔။ ဆီးသြားတာကို တကယ္ ဆီးအိမ္တင္းေနမွသာ သြားပါ။ ၀မ္း မခ်ဳပ္ပါေစနဲ႔။ ဒါေပမဲ့ ၀မ္းႏုတ္ေဆး ခဏခဏ မေသာက္ပါနဲ႔။ သေဘၤာသီး၊ မန္က်ီးသီးမွည့္နဲ႔ ၀မ္းသြားေအာင္ လုပ္ပါ။ ၀မ္း-ဆီး မ်ားမ်ား သြားရရင္ ORS ဓါတ္ဆားရည္ ေသာက္ပါ။ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ပါ။ အုန္းရည္ ေသာက္ပါ။ ငွက္ေပ်ာသီး၊ လိမ္ေမာ္သီး စားပါ။

စိတ္လဲလွပါေစ၊ ကိုယ္လဲ အျပင္ကေရာ အတြင္းထဲကပါ လွၾကပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၂-၉-၂၀၁၀

Read More...

Collapse...

Common causes of Abortion ကုိယ္၀န္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ

June 14, 2010 10:32 PM
nini said...
မဂ္လာပါဆရာ ကြ်န္မနံမည္က ႕႕႕႕႕ ပါ။ အသက္ ၃၂ နွစ္ရွိပါျပီ။ သားဦးကုိယ္၀န္ ပ်က္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ကေလး တစ္ေယာက္ကို အရမ္း ထပ္လိုခ်င္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ကိုယ္၀န္မွာ ထပ္ျဖစ္မွာကို အရမ္း စိုးရိမ္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေျပာၾကတယ္။ သေဘၤာသီးမွည့္ စားရင္ ကိုယ္၀န္ ပ်က္တတ္တယ္တဲ့။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။ ေနာက္ ဘာေတြကို ေရွာင္ရမလဲဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္မ အလုပ္က မတ္တပ္ရပ္ ရတာ မ်ားပါတယ္။ ေနာက္ ကိုယ္၀န္ရွိတုန္းက ကိုယ္နဲနဲ ပူတယ္။ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး ထုိးတုန္းကပါ။ ဒါဟာ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ေစႏိုင္ပါသလား။ ကိုယ္၀န္က ၁၀ ပတ္မွာ ပ်က္က်ခဲ့တာပါ။ ေက်းဇူးျပဳျပီး ေျဖၾကားေပးပါေနာ္။

ပဌမဆံုး ေျပာရမွာက သေဘၤာသီးမွည့္နဲ႕ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးေတြက ကိုယ္၀န္ မပ်က္ေစပါ။ ေမးလာလို႔ ေရးရတာမို႔ စံုေအာင္ေတာ့ ေရးပါ့မယ္။ စာရင္းရွည္ၾကီး ဖတ္ျပီး အစုိးရိမ္ မၾကီးပါနဲ႔။ ဆရာ၀န္ေတြက တကမာၻလံုးက အမ်ိဳးသမီးမွန္သမွ် အဲဒီဒုကၡ ေရာက္ရတာေတြကို စုျပီး၊ သုေတသန လုပ္ထားတာမို႔ ျပည့္စံုေအာင္ ထည့္ထားတာပါ။ ရွာမွရွား ျဖစ္တတ္တာလည္း ပါေနတယ္။

Common causes of Abortion ကိုယ္၀န္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကို စာရင္းခ်ရင္ ၃၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ၃ မ်ိဳး၊ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊ ျဖစ္ခဲတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊ ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္တတ္ေစတတ္တဲ့ ေရာဂါ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ တျခားအေၾကာင္း ၂၆ မ်ိဳး ဆိုျပီး ရွိတယ္။

အဲဒီေရာဂါနဲ႔ အေျခအေနေတြထဲက Amniocentesis ေရာဂါ၊ Anticardiolipin syndrome ေရာဂါ၊ Carboprost tromethamine ေရာဂါ၊ Cervical incompetence ေရာဂါ၊ Chronic villus sampling လုပ္တာ၊ Cone biopsy of cervix လုပ္တာ၊ Endometrosis ေရာဂါ၊ Gemeprost ေသြးဆင္းရပ္ေဆး၊ Listeria monocytogenes ေရာဂါ၊ Misoprostol အနာ-အကိုက္ ေပ်ာက္ေဆးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလနာကာကြယ္ေဆး၊ Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria ေရာဂါ၊ Paroxyvirus B19 infection ေရာဂါ၊ Rubella ဂ်ာမန္၀က္သက္ ေရာဂါ Sickle cell disease ေသြးေရာဂါ၊ Systemic lupus erythematosus ေရာဂါ နဲ႔ Dinoprostone ကုိယ္၀န္ဖ်က္ေဆး၊ Mifepristone ကုိယ္၀န္ဖ်က္ေဆးေတြဟာ ကိုယ္၀န္တခါမက ပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။

က်န္တာေတြကေတာ့ Alloimmune ေရာဂါ၊ Antifetal antibodies ေရာဂါ၊ Antiphospholipid antibodies ေရာဂါ၊ သေႏၶသား အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ အစာဆိပ္သင့္ျခင္း၊ (ေကဖင္း) အမ်ားၾကီးေသာက္ျခင္း၊ ေရာဂါပိုး၀င္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္မရွိေအာင္ သားအိမ္ထဲ IUCD ပစၥည္းထည့္ျခင္း၊ Japanese skimmia ေရာဂါ၊ Luteal phase defect ေရာဂါ၊ ကင္ဆာအတြက္ ဓါတ္ကင္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ သူ႔အလိုလိုပ်က္က်ျခင္း၊ သားအိမ္ ပံုမွန္ မဟုတ္ျခင္း နဲ႔ အရက္ေသာက္ျခင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

တခါပ်က္ျပီး လ နည္းနည္းျခာျပီးမွ ကုိယ္၀န္ယူသင့္တယ္။ ေဆးတိုင္းခပ္လြယ္လြယ္ မေသာက္ပါနဲ႔။ သံဓါတ္၊ ဗီတာမင္ B အုပ္စု နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္ ေသာက္ပါ။ STD/STI မရွိေအာင္လုပ္ပါ။ အရက္-ေဆးလိပ္ ေရွာင္။ ေကာ္ဖီ မမ်ားေစနဲ႔။ အာဟာရ ျပည့္တဲ့ Balance diet စားပါ။

သက္ဆိုင္တဲ့ေဆးပညာစာေတြ အခ်ိန္ရရင္ ဖတ္ပါ။
ANC (Antenatal Care) ကုိယ္၀န္ေဆာင္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/03/anc-antenatal-care.html
Become pregnant ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/04/become-pregnant.html
Child birth ေယာက္်ား ေဖါင္စီး၊ မိန္းမ မီးေန http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/12/child-birth.html
Normal Labor ကေလး မီးဖြါးျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/03/normal-labor.html
Nutrition အာဟာရ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/12/nutrition.html
Ultrasound and Pregnancy ကိုယ္၀န္ေဆာင္ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) ရိုက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/07/ultrasound.html

ေနာက္တခါ ရွိတယ္ ထင္တာနဲ႔ OG ျပပါ။ လိုေသးရင္ ေမးပါ။

က်န္းမာပါေစ၊ ကေလးမိခင္ ျဖစ္ပါေစ။

Dr. တင္ေဆြ
၃-၈-၂၀၁၀

Read More...

Collapse...

ကိုယ္၀န္မဟုတ္တဲ့ ဗိုက္ထဲကအလံုး Ovarian Cyst

Q: ဆရာရွင့္
(၁) ကြ်န္မ အသက္ ၂၅ တုံးက ေရအိတ္ ထုတ္ဖူးပါတယ္။ သားဥျပြန္တခုပါ ထုတ္လိုက္ရလို႔ ယခု အသက္ ၃၃ ႏွစ္မွာ ကေလးယူဖို႔ လြယ္ကူႏိုင္ပါသလား။ ဘာအခက္အခဲမ်ား ရွိႏိုင္ပါသလဲ။ ေနာက္ႏွစ္မွာ ကေလးယူဖို႔အတြက္ ခုခ်ိန္မွာ အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါး၊ ဘာေတြ ၾကိဳတင္ မွီ၀ဲဖို႔ လိုပါသလဲ။

(၂) ေရအိတ္က ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသလဲ ေသခ်ာသိခ်င္ပါတယ္။ အပ်ဳိ-အအို မေရြး အသက္အရြယ္ မေရြး ျဖစ္ေနတာကိုလဲ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ Ovarian Cyst လို႔ ေရးထားပါတယ္။ မခြဲခင္က ဗိုက္မသိမသာေလး ပူပါတယ္။ နဂိုက ပိန္တဲ့လူဆိုေတာ့ ၀လာသလို ထင္ရတယ္။ ဗိုက္ဆာလို႔ အစာစားမယ္ဆိုေတာ့ နဲနဲဘဲ စားရေသးတယ္၊ ဗိုက္က ျပည့္သြားျပီး၊ ဗိုက္တင္းသြားတယ္။ ဆက္စားခ်င္ေပမဲ့ မစားႏိုင္ေတာ့သလိုျဖစ္တယ္။ ရင္ျပည့္ေနသလို ျဖစ္ပါတယ္။ အဲေလာက္ဘဲ ခံစားရပါတယ္။ အိတ္ထမတင္ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ၾကည့္ေတာ့လဲ ဘာမွမထူးျခားဘူး။ ဗိုက္ထဲမွာ အလုံးျဖစ္ေနမလားဆိုျပီး။ စိုးရိမ္လုိ႔ ေဆးခန္း သြားေတာ့မွ ေရအိတ္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိရပါတယ္။ ေရအိတ္ထဲမွာ အရည္ေနာက္ေနာက္ေတြလို႔ဘဲ ေျပာပါတယ္။ တျခားဟာေတြ ေတြ႔တယ္လို႔ေတာ့ မေျပာပါဘူး။ သားဥျပြန္မွာ ေသြးေၾကာေတြ ရစ္ပတ္ေနလို႔ ေရအိတ္ ထုတ္ရ ခက္တဲ့အတြက္ အဲဒါပါ ထုတ္လိုက္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

A: အရြယ္ေရာက္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း မ်ိဳးဥအိတ္မွာ အလံုးဆိုတာေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကုစရာမလိုဘဲ ေပ်ာက္သြားတာက မ်ားပါတယ္။ ကုစရာလိုတဲ့ Ovarian Cyst ဆိုတာကလည္း အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါတခုပါ။ အရြယ္မေရြး ေျပာရမလားဘဲ။ အပ်ိဳေလးေတြေရာ အဖြါးၾကီးေတြကိုပါ ခြဲေပးရဘူးတယ္။ Tumor ေခၚတဲ့ အလံုး-အၾကိတ္ေတြဟာ ကင္ဆာ မဟုတ္တာေရာ ဟုတ္တာပါ၊ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ အတိအက် ေျပာမရတဲ့ အမ်ိဳးအစားပါ။ ကံတရားကုိသာ လႊဲခ်ၾကရေအာင္။

Ovary ဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ ဘယ္နဲ႔ညာ တခုစီရွိတယ္။ Uterus သားအိတ္ေဘးက ခ်ိဳလိုထြက္ေနတဲ့ Uterine tubes သားအိတ္ျပြန္ ႏွစ္ဘက္ရဲ႕ အဖ်ားဘက္ ေအာင္နားမွာ တြဲေလာင္းေလး ရွိေနတယ္။ အရြယ္ေရာက္ အမ်ိဳးသမီး တဦးရဲ႕ မ်ိဳးဥအိတ္က ၃ x ၁႕၅ x ၁႕၅ စင္တီမီတာ အရြယ္ရွိတာပါ။ လက္တဆစ္ေလာက္ေပါ့။ ဒီဟာေလးကေန Ovarian Cyst ျဖစ္ရင္ ကုိယ္၀န္ရင့္မာ အရြယ္ေလာက္ထိ ၾကီးလာႏိုင္တယ္။

အလံုးျဖစ္လာတာကို အေတာ္မ်ားမ်ား သတိမထားမိတတ္ပါ။ ရာသီလာတာလည္း ပံုမွန္။ နာတာကလည္း မသိမသာ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သလို ဗိုက္ကေလး ပူလို႔ စူလာမွ သိရတာ မ်ားတယ္။ အလံုးက ဗိုက္ထဲမွာ (အမွန္က ဗိုက္ေအာက္ တင္ပါးဆံုရိုးကြင္းထဲမွာပါ) သူနဲ႔ တြယ္ေနတဲ့ သားအိတ္ျပြန္က ေနာက္တို႔ ေဘးတို႔မွာ ကပ္ေနတာ မဟုတ္လို႔ ခပ္လြယ္လြယ္ ေရြ႕ရွား လႈတ္ရွားႏိုင္တယ္။ လႈတ္ရင္း၊ ေရြ႕ရင္းနဲ႔ အညွာနဲ႕တူတဲ့ ေနရာက လိမ္ျပီး၊ သူ႔ဟာသူ ခ်ည္သလို ျဖစ္တတ္ေသးတယ္။ အဲလိုျဖစ္ရင္ နာတာခံစားရေတာ့မယ္။ မခြဲရင္ ေသြးထြက္၊ ေပါက္ထြက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ဒီေရာဂါကို ခြဲကုရတာပါ။ ျဖစ္လာတဲ့အလံုး သပ္သပ္ကို ခြဲစိတ္ထုတ္လိုက္တာက အေကာင္းဆံုး။ အလံုးျဖစ္လာတာက မ်ိဳးဥအိတ္ တခုလံုးကေန ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါ။ တေနရာကသာ ျဖစ္တာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေကာင္းေနေသးတဲ့ မ်ိဳးဥအိတ္ကို ခ်န္ထားဘို႕လိုတယ္။ အလံုးက အဖံုးနဲ႔ရွိလို႔ ခြဲစိတ္ရွင္းရတာ ပိုလြယ္တယ္။ တခါတေလ မလြယ္ဘူး။ ၾကာမွ ခြဲရရင္၊ ၾကီးလြန္းရင္၊ မ်ိဳးဥသာမကာ ျပြန္ကိုပါ ခ်န္မရတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥအိတ္တဖက္နဲ႔ ျပြန္တဖက္ မရွိရင္ သားသမီးရဘို႔ တ၀က္ေတာ့ အခြင့္အလမ္း နည္းသြားေစတယ္။ မ်ိဳးဥအိတ္နဲ႔ ျပြန္၊ ႏွစ္စံုလံုး ရွိေနပါမွ အမ်ိဳးသမီး ပီသေစႏိုင္လို႔ပါ။ မ-ေဟာ္မုန္းေတြ ပံုမွန္ထြက္၊ လင္ယူ-သားေမြး၊ ကေလးယူဘို႔လဲ စိတ္ခ်ရမယ္။

Ovarian cyst တခါ ျဖစ္ဘူးရင္ ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ ရာသီ မမွန္ရင္။ သိပ္ငယ္ငယ္ကတည္းက ၁၁-၁၂ ႏွစ္သမီးကစ ရာသီကလာရင္၊ ကေလးမရတဲ့သူ၊ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္း နည္းသူ၊ ကုိယ္အေပၚပိုင္း အဆီမ်ားသူ ေတြမွာ ျဖစ္တတ္ေလ့ရွိတယ္။

အိတ္ထဲမွာရွိေနတာက အမ်ိဳးမ်ိဳး။ အမ်ားအားျဖင့္ ခပ္၀ါ၀ါအရည္။ ေခြ်းထြက္အိတ္ထဲက အရည္မ်ိဳးပါရင္ ခပ္ျမစ္ျပစ္ ျဖစ္မယ္။၊ အဆီေတြ ပါႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ၾက ထူးဆန္းတာေတြ ပါေနတတ္တယ္။ ဆံပင္လို အေမႊး၊ အရိုးလို၊ သြားလို၊ အရိုးႏုလို စတာေတြ။ ေတာမွာ “အပင္းထည့္တယ္” လို႔ ေျပာတတ္ၾကတာမ်ိဳးေပါ့။ Dermoid cyst ေခၚတယ္။ အမွန္က လူ႔ကုိယ္ခႏၶာမွာ ရွိေနတဲ့ (တစ္ရွဴး) အမ်ိဳးအားလံုးက ပါေနႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥအိတ္သာ မဟုတ္ပါ အေရျပားမွာလည္း ဒါမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။

အဲလို ခြဲထားခံရသူအတြက္ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔။ ကင္ဆာကို မေျပာင္းေစတတ္ပါ။ ကေလးရဘို႔ ၅၀% ဆိုတာ နည္းတဲ့ အခြင့္အလမ္း မဟုတ္ပါ။ ေသျခာပါတယ္ဆိုတဲ့ တားေဆးေတြက ၉၉% စိတ္ခ်ပါဆိုတဲ့ အထဲကေန ကုိယ္၀န္ ေဆာင္သူ ရွိတယ္။ အစား ေရွာင္စရာ မလိုပါ။ က်န္းမာေအာင္သာ မွ်တတဲ့အစာ စားပါ။ ေဆးလည္း ပံုမွန္ အားေဆးသာ လိုပါတယ္။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျပီဆိုရင္ OG နဲ႔ ျပပါ။ အရင္ ခြဲစိတ္မွတ္တမ္းေတြ သိမ္းထားဘို႔ လိုမယ္။ ခြဲစိတ္ထားျပီး၊ ခ်က္ခ်င္း ကုိယ္၀န္ မယူသင့္ေသးပါ။ သေႏၶ တားေဆးသံုးရင္ မ်ိဳးဥမထြက္ေစတာမို႔ Ovarian cyst ျဖစ္မွာကို တားဆီးေပးရာက်တယ္။ ကေလး ယူေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္၀န္တားေဆး မသံုးဘဲ၊ ၾကာရင္ IUCD မၾကာရင္ Condom သံုးသင့္တယ္။ တဖက္ထဲကသာ မ်ိဳးဥထြက္ေနရသူမို႔ ထြက္ေနေစခ်င္တယ္။ ၃-၄ လအၾကာ၊ ဘာမွ မတားေတာ့ရင္ ကေလးအေမ အေခၚခံရပါေတာ့မယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၄-၆-၂၀၁၀

Read More...

Collapse...

Diet for Pregnancy

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ အစားအစာ

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံ႐ွိ လူမ်ဳိးမ်ား ဟာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ႏွင့္ ကေလးမီးဖြား ျပီး ႏို႔တိုက္ ေနစဥ္ ကာလ အတြင္း အစား အေသာက္ မ်ား ကို အလြန္ အမင္း ေ႐ွာင္တတ္ ၾကပါတယ္ ... ဗမာ၊ တ႐ုတ္၊ ကုလား၊ ႐ွမ္း စတဲ့ လူမ်ဳိး မ်ား ေ႐ွာင္ၾကတဲ့ အစား အေသာက္ မ်ား ေပါင္းလိုက္ ပါက စားစရာေတာင္ က်န္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ ... မိ႐ိုးဖလာ အစဥ္ အဆက္ က စြဲလာခဲ့ေသာ အယူအဆ မွားမ်ားကို ခ်က္ခ်င္း ျပင္ဖို႔ရာမွာ အေတာ္ ခက္ခဲ ပါတယ္ ... ဒါ့ေၾကာင့္ စားသင့္ေသာ အစား အစာ မ်ား၏ ေကာင္းက်ဳိး စားသင့္လ်က္ မစားပါက ျဖစ္ေပၚ လာမယ့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို တျဖည္းျဖည္း လက္ခံလာေအာင္ အေထာက္ အထား နဲ႔တကြ ေျပာဆို ပညာေပး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ... က်န္းမာေရး ပညာေပး media အားျဖင့္၎၊ ေဒသအလိုက္ က်န္းမာေရး ေဟာေျပာ ပြဲမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း ေျပာၾကား၍ ၎၊ သားဖြား ဆရာမမ်ားမွ မိခင္မ်ားအား တိုက္႐ိုက္ ပညာေပးျခင္း ျဖင့္၎ အဓိက အားျဖင့္ အလႊာ တူ အခ်င္းခ်င္း (peer to peer) ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ဖူးေသာ မိခင္မွ အျခား ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္သို႔ ပညာေပး ေျပာၾကားျခင္း တို႔ ျဖစ္ပါတယ္ ...

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ ျဖစ္လာျပီ ဆိုလွ်င္ ယခင္ ထက္ အာဟာရဓါတ္ ပိုမို လိုအပ္ လာပါတယ္ ... သေႏၶသား ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ အတြက္ လံုေလာက္ ေသာ အာဟာရ ဓါတ္ကို ရ႐ွိဖို႔ စားသံုးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ... အၾကမ္းဖ်င္း စားသံုးရမယ့္ အစားအစာ မ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္ ...

• သစ္သီးမ်ားနဲ႔ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ား၊ ဂ်ဳံ၊ ေျပာင္းအစ႐ွိတဲ့အႏွံမ်ားကိုမ်ားစြာစားသံုးပါ..


• အဆီနည္းေသာႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ အဆီနည္းေသာအသားမ်ားကို သင့္တင့္စြာစားသံုးပါ..


• အဆီမ်ားေသာအစားအစာ၊ သၾကားမ်ားေသာအစားအစာ၊ ငန္ေသာအစားအစာမ်ားကိုအနည္းငယ္မွ်သာစားသံုးပါ..


• အဆီမပါေသာအသားမ်ား၊ ၾကက္သား၊ ငါးမ်ားကိုစားသံုးပါ..


• ပဲမ်ဳိးစံု၊ ေျမပဲႏွင့္အျခားသီးႏွံအေစ့မ်ားကိုစားသံုးပါ..


• အစိမ္းေရာင္႐ွိေသာအ႐ြက္မ်ားကိုစားသံုးပါ..

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ကာလတြင္ အဓိက လိုအပ္ေသာ အာဟာရဓါတ္မွာ ေဖာလစ္အက္စစ္နဲ႔ သံဓါတ္ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္ ... ေဖာလစ္အက္စစ္ ဟာ သေႏၶသားရဲ႕ အာ႐ံုေၾကာစနစ္ ဖြဲ႔စည္းမႈမွာ မ႐ွိမျဖစ္ အေရးၾကီး လိုအပ္ပါတယ္ ... ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ ပထမ သံုးလမွာ အဓိကထား ျပီး ကိုယ္ဝန္ တစ္ေလွ်ာက္လံုးနဲ႔ ႏို႔တိုက္ ေနခ်ိန္ ကာလအတြင္း ေဖာလစ္ အက္စစ္ဓါတ္ ႂကြယ္ဝတဲ့ အစာမ်ားကို စားသံုး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ... အစားအစာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား မွာလည္း ေဖာလစ္ အက္စစ္ ဓါတ္ ပါဝင္ ပါတယ္ ...

ေဖာလစ္အက္စစ္ဓါတ္ႂကြယ္ဝေသာအစားအစာမ်ား အႂကြယ္ဝဆံုးအစားအစာမ်ား ဒုတိယအႂကြယ္ဝဆံုးအစားအစာမ်ား တတိယအႂကြယ္ဝဆံုးအစားအစာမ်ား ကညြတ္ပင္ ေဂၚဖီထုပ္ မုန္လာဥဝါ အစိမ္းေရာင္ပန္းေဂၚဖီ္ ပန္းေဂၚဖီ အာလူး ပဲနီေလး တ႐ုတ္နံနံ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ပဲသီးေျခာက္မ်ား လိေမၼာ္သီး၊ လိေမၼာ္ရည္ စေတာ္ဘယ္ရီ ဟင္းႏုႏြယ္ ၾကက္သြန္နီတစ္မ်ဳိး(leeks) ေဆာ္လမြန္ငါး ပဲဝါကေလး ေ႐ႊပဲ သစ္ၾကားသီး ဂ်ဴံေစ့ ဆားမပါေသာေျမပဲ

ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္စဥ္အတြင္း အျခား လိုအပ္တဲ့ဓါတ္မွာ သံဓါတ္ ျဖစ္ျပီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ကာလမွာ ရာသီေသြး မဆင္းတဲ့ အတြက္ သံဓါတ္ ဆံုး႐ံႈးမႈ ေလ်ာ့နည္း ပါတယ္ ... သေႏၶသား ၾကီးထြား ဖြံ႔ျဖိဳး က်န္းမာမႈ အတြက္ သံဓါတ္ဟာ အေရးၾကီး ပါတယ္ ... ဒါ့ေၾကာင့္ စားသံုးေသာ အစာမွာ သံဓါတ္ အပါအဝင္ အာဟာရ ျပည့္ဝဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ... ေအာက္တြင္ အာဟာရ ဓါတ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔ကို အႂကြယ္ဝဆံုး ရ႐ွိႏုိင္တဲ့ အစားအစာမ်ားကို ယွဥ္တြဲ ေဖာ္ျပ ေပးလိုက္ ပါတယ္ ...

အာဟာရဓါတ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔ိုကိုရ႐ွိႏိုင္ေသာအစားအစာမ်ား အာဟာရဓါတ္မ်ား ခႏၶာကိုယ္အတြက္အသံုးဝင္ပံု အႂကြယ္ဝဆံုးရႏိုင္ေသာအစားအစာမ်ား ပ႐ိုတိန္း(အသားဓါတ္) ဆဲလ္တည္ေဆာက္ၾကီးထြားမႈႏွင့္ ေသြးတည္ေဆာက္မႈ အဆီမဲ့အသားမ်ား၊ ၾကက္ဘဲငွက္အသားမ်ား၊ ငါး၊ ၾကက္ဥအကာ၊ ပဲမ်ဳိးစံု၊ တိုဖူး ကစီဓါတ္ ေန႔စဥ္သြားလာလႈပ္႐ွားမႈအတြက္ အင္အားဓါတ္ ႏွံစားပင္သီးႏွံမ်ား၊ အာလူး ပိန္းဥ ကန္စြန္းဥ အစ႐ွိသည့္ဥမ်ား၊ အသီးအႏွံဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ား အဆီဓါတ္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္စြမ္းအင္သိုေလွာင္မႈ အဆီပါအသားမ်ား၊ မလိုင္ပါႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ ေျမပဲ သီဟိုေစ့ကဲ့သို႔အေစ့မ်ား၊ မာဂ်ရင္း၊ ပဲဆီ ႏွမ္းဆီ ေနၾကာဆီကဲ့သို႔ သီးႏွံဆီမ်ား၊ ကယ္လ္စီယမ္ အ႐ိုးႏွင့္သြားမ်ားတည္ေဆာက္မႈ၊ ႂကြက္သားလႈပ္႐ွားမႈ၊ အာ႐ံုေၾကာလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈ၊ ႏို႔၊ ဒိန္ခဲ၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ဆာဒင္း ဆယ္လ္မြန္ကဲ့သို႔ အ႐ိုးပါစားႏိုင္ေသာငါးမ်ား၊ ဟင္းႏုႏြယ္ သံဓါတ္ ေသြးနီဥတည္ေဆာက္မႈ အဆီမပါနီေသာအသားမ်ား၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ အစိမ္းရင့္ေရာင္အ႐ြက္မ်ား၊ ဗိုက္တာမင္ A အေရျပားက်န္းမာမႈ၊ မ်က္စိအျမင္ေကာင္းမႈ၊ အ႐ိုးၾကီးထြားမႈ မုန္လာဥနီ၊ အစိမ္းပုပ္ေရာင္အ႐ြက္မ်ား၊ အဝါေရာင္အသီးမ်ား၊ ဗိုက္တာမင္ C သြား သြားဖံုး အ႐ိုးက်န္းမာမႈ၊ သံဓါတ္စုပ္ယူမႈ သံပုရာ လိေမၼာ္ ေ႐ွာက္ ဂရိတ္ဖ႐ုအစ႐ွိသည့္အသီးမ်ား၊ ပန္းေဂၚဖီ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ား၊ ဗိုက္တာမင္ B6 ေသြးနီဥတည္ေဆာက္မႈ၊ ကစီဓါတ္ အသားဓါတ္ အဆီဓါတ္လုပ္ငန္းမ်ား အားေပးမႈ ဝက္သား၊ ႏွံစားပင္သီးႏွံမ်ား၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဗိုက္တာမင္ B12 ေသြးနီဥတည္ေဆာက္မႈ၊ အာ႐ံုေၾကာလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈ၊ အသား၊ ငါး၊ ၾကက္ဘဲငွက္သားမ်ား၊ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊(ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားပါေ႐ွာင္ေသာ သတ္သတ္လြတ္စားသူမ်ားဟာ ဗိုက္တာမင္ B12ခ်ဳိ႕တဲ့ႏိုင္ပါတယ္..) ဗိုက္တာမင္ D အ႐ိုးႏွင့္သြားမ်ားခိုင္မာမႈ၊ ကယ္လ္စီယမ္စုပ္ယူျခင္းက္ိုအားေပးမႈ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ ႏွံစားပင္သီးႏွံမ်ား၊ ေပါင္မုန္႔၊ ႏွံစားပင္သီးႏွံ(Cereals)=ဆန္၊ ဂ်ဳံ၊ ေျပာင္း ကဲ့သို႔ႏွံစားပင္မ်ား

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မွာ ခံစားရတဲ့ အဓိက ေဝဒနာေတြ ကေတာ့ ပထမသံုးလမွာ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းနဲ႔ လရင့္တဲ့ အခါ ျဖစ္ေလ့႐ွိတဲ့ ရင္ပူရင္ကယ္ျခင္း တို႔ျဖစ္ပါတယ္ ... ပ်ဳိ႕အန္တဲ့အခါ လိုက္နာ ရမွာက ေတာ့ အိပ္ရာ မထခင္ အစာေၾက လြယ္တဲ့ ေပါင္မုန္႔၊ ဘီစကစ္၊ သီးႏွံ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး စားပါ ... ျပီးလွ်င္ အိပ္ရာမွ ျဖည္းျဖည္း ထပါ ... ႐ုတ္တရက္ ျပင္းထန္ေသာ လႈပ္႐ွားမႈကို ေ႐ွာင္ပါ ... အစာစားေနစဥ္ အစာအိမ္ မတင္းေစရန္ အရည္ ၾကားျဖတ္ ေသာက္ေပးပါ ... စပ္တဲ့ အစားအစာ၊ ခၽြဲျပစ္တဲ့ အစား အစာ မ်ား ေ႐ွာင္ပါ ... ဗိုက္တင္းေအာင္ မစားဘဲ နည္းနည္းႏွင့္ မၾကာမၾကာ စားေပးပါ ... ပ်ဳိ႕ခ်င္လာ ပါက အျမႈပ္ထ အရည္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး(Fizzy drink) ေသာက္ေပးပါ ... ဂ်င္းပါေသာ အရည္/အစားအစာ ဟာ ပ်ဳိ႕ျခင္းကို သက္သာေစပါတယ္ ... ေလဝင္ ေလထြက္ ေကာင္းေသာ ေနရာမွာ အနားယူပါ..

လရင့္တဲ့အခါ ျဖစ္ေလ့ ႐ွိတာကေတာ့ ရင္ပူရင္ကယ္ျခင္းပါဘဲ..သေႏၶသားၾကီးထြားလာျပီး မိခင္ ဝမ္းဗိုက္အတြင္း ေနရာ ပိုယူလာတာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ ... အစာကို မ်ားမ်ား မစားဘဲ နည္းနည္းႏွင့္ အၾကိမ္ မ်ားမ်ား စားပါ ... အိပ္ရာဝင္ ခါနီး အစာစားျခင္း ကို ေ႐ွာင္ပါ ... အစာစားျပီး ခႏၶာကိုယ္ ေကြးျခင္း၊ အေလးအပင္ မျခင္း၊ အိပ္ျခင္း ေ႐ွာင္ပါ ... လက္ဖက္ရည္ ေကာ္ဖီ မ်ားမ်ား ေသာက္ျခင္း ေ႐ွာင္ၾကဥ္ပါ ...

ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္စဥ္နဲ႔ ကေလး မီးဖြားျပီး ႏို႔တိုက္စဥ္ ကာလအတြင္း အစားအေသာက္ မ်ားကို အလြန္ အမင္း ေ႐ွာင္ၾကဥ္ပါက မိခင္ အေနနဲ႔ လည္း ဗိုက္တာမင္ဓါတ္ လိုအပ္ျပီး က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏိုင္သလို ကေလးမွာလည္း ဗိုက္တာမင္ခ်ဳိ႕တဲ့ျပီး (အရပ္အေခၚ) သူငယ္နာ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာ တတ္ပါတယ္ ... (ဗိုက္တာမင္ ခ်ဳိ႕တဲ့ သူငယ္နာ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ကို သီျခား ေရးသား ပါမယ္)

ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္စဥ္ ကာလနဲ႔ မီးဖြားျပီး ႏို႔တိုက္စဥ္ ကာလမွာ အာဟာရ ျဖစ္ေစေသာ အစာမ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္ စားသံုးျပီး ေ႐ွာင္ၾကဥ္ စရာမ်ားကို လိုက္နာျခင္း ျဖင့္ က်န္းမာ ဖြံ႔ျဖိဳးေသာ ရင္ေသြးငယ္ မ်ားကို အႏၲရာယ္ကင္းစြာ ေမြးဖြား ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရပါတယ္..

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 4

မဂၢဇင္း ဖတ္ရင္း ထြန္းအိျႏၵာဗိုရဲ႕ ကေလးေလး အသား၀ါတဲ့ အေၾကာင္းကေန ဆက္စပ္ျပီး ေရးခ်င္တာ ေလးေတြ ေရးလိုက္ပါတယ္။

ေဘဘီေလးေတြ ေမြးကင္းစမွာ အသား၀ါတတ္တယ္ ဆိုတာ လူတိုင္းမသိတဲ့ အရာတစ္ခုလို႕ ထင္ပါတယ္။ အဲ့လို အသား၀ါတယ္ဆိုတာ လူ႕ဘ၀ရဲ႕ ပံုမွန္ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္တစ္ခုလို႕ လက္ခံႏိုင္ဖို႕ဟာ ပိုျပီးေတာင္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ကိုပဲ... ေမြးကင္းစ ကေလးတိုင္းနီးပါး အသား၀ါၾကတာဟာ ပံုမွန္ပါပဲ။ သဘာ၀တရားရဲ႕ ဖန္တီးမႈတစ္ခုပါပဲ။

အရင္ေခတ္တုန္းက မ၀ါပါဘူး... အခုေခတ္မွ ဆန္းလာတာလို႕ မထင္ပါနဲ႕။ အရင္တုန္းက ၀ါမွန္း မ၀ါမွန္း မသိခဲ့တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ထိ တခ်ိဳ႕ေတြလည္း ၀ါလို႕ ၀ါေနမွန္း မသိဘဲ ျပီးသြားတာေတြ ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီလို အသား၀ါရျခင္း အေၾကာင္းကို သိပၸံနည္းက် ေျဖရွင္းခ်က္ေတြ အခိုင္အမာရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ မိဘေတြ အေနနဲ႕ သိထားရမွာက အသား၀ါတိုင္း ေၾကာက္ဖို႕ မလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အသား၀ါတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ဗဟုသုတရွိထားမွ တကယ္ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးေလးတစ္ေယာက္ ၀ါတူးတူးေလး ျဖစ္ေနတာ ဘယ္မိဘမွ စိတ္မခ်မ္းသာႏိုင္ပါဘူး။ ဆရာ၀န္က မစိုးရိမ္ရဘူး ေျပာလည္း ရင္ထဲက အပူနဲ႕ လက္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာပီပီ ေဘးက ၀ိုင္းျပီး စာဖတ္မယ့္သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးေတြ႕ရပါဦးမယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကမွ ထိုက္သင့္တဲ့ ဗဟုသုတ မရွိထားရင္ ပတ္၀န္းက်င္ ပေယာဂနဲ႕ လုပ္မိလုပ္ရာ စြတ္လုပ္ရင္... ကေလးကို တကယ္ခ်စ္ရာ မေရာက္ဘဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အခုပို႕စ္မွာေတာ့ ေမြးကာစကေလးေတြ အသား၀ါတဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာျဖစ္ေအာင္ ေျပာေတာ့မယ္။ ေမြးကာစ ၃ ရက္ကေန ၅ ရက္အတြင္းမွာ ကေလးအသားေလးေတြက စျပီး၀ါလာတတ္ပါတယ္။ မ၀ါတဲ့ ကေလးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀ါတာက အမ်ားစုလို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ အသား၀ါတယ္ဆုိတာ ကူးတတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ေဆးရံုမွာ ေမြးရင္ျဖင့္ အသားေတြ၀ါလို႕ရယ္ဆိုျပီး ေရွာင္ၾကတဲ့သူေတြ ရွိတာ ၾကားဖူးလို႕ပါ။

မိဘေတြ အေနနဲ႕က ဘာကို အၾကမ္းဖ်င္း သိထားဖို႕လိုတာလဲ ဆိုရင္ ကေလးအသား၀ါတာနဲ႕ ... ဟာ ၀ါျပီ ၀ါျပီ ဆိုျပီး ျပဴးတူးျပဲတဲ မျဖစ္ဖို႕က အဓိကပါ။ ကေလးမွာ ဒီမိဘပဲ အားကိုးေနရတာ မိဘက ျပာေနျပီဆိုရင္ ကေလးအတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခက္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ကလည္း မိဘကို ေျပာရဆိုရ ခက္ပါတယ္။ မလိုအပ္ဘဲ ရႈပ္ေထြးတာေတြ ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္... အေမက ငိုလိုက္ အေဖက ဘာလုပ္လို႕လုပ္ရမွန္း မသိလိုက္။

အသား၀ါတာ ေၾကာက္စရာ မေကာင္းဘူးလားဆိုေတာ့ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္တဲ့အထိ အသား၀ါတာေတြ အသက္ဆံုးရံႈးတာ အထိ ျဖစ္တဲ့ဟာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့လို အစြန္း ၂ ဖက္ ရွိေနေတာ့ မိဘေတြ အေနနဲ႕ ပူတာလည္း မမွားလွဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ပူသင့္တဲ့ အခ်ိန္မွ ပူတာ ေကာင္းပါတယ္။

ဥပမာ... ကေလးက ခ်က္မသန္႕လို႕ ပိုး၀င္ျပီး ၀ါတာ။ အင္မတန္ဆိုးပါတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္က အေစာၾကီးထဲက ကာကြယ္လို႕ ရပါတယ္။ ခ်က္ျဖတ္ျပီးတဲ့ က်န္တာေလးကို သန္႕ေအာင္ထားဖို႕ပါပဲ။ ဘာမွ မ၀င္ေစရပါဘူး။ ဆရာ၀န္ေတြက ကေလးခ်က္ကို ဘာမွ မကလိဘဲ ထားတာက အရက္ျပန္ ဆြတ္တာထက္ေတာင္မွ ခ်က္ျမန္ျမန္ေၾကြေစတယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္။ ကေလးေလး ထြက္လာျပီဆို အဲ့ဒီခ်က္ကိုလည္း ၀ိုင္းျပီး ကလိခ်င္လိုက္ၾကတာဆိုတာ... လူေတြမ်ား ခက္ပါတယ္။

ေနာက္ျပီး ကေလးမွာ ေသြးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါရွိရင္... အေဖအေမရဲ႕ ေသြးအုပ္စု မတူရင္ စသျဖင့္ ၀ါတတ္ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဆရာ၀န္ရဲ႕ အပိုင္းမို႕လို႕ သူက ရွင္းျပပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ အသား၀ါလို႕ ဘာလုပ္ရမယ္ ဘာညာ ဘာညာ...။ အခုပို႕စ္က ရိုးရိုး ပံုမွန္ ၀ါေနက် အေၾကာင္းကိုပဲ ဦးတည္ျပီး ေျပာခ်င္တာမို႕လို႕... ေရာဂါေတြ အေၾကာင္း ေရးမေနေတာ့ပါဘူး။

ေနာက္ ထူးဆန္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခု ေျပာပါဦးမယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ႏို႕တိုက္တဲ့ကေလးေတြမွာ ပိုျပီး အသား၀ါတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ မေျပာဘဲထားထားလို႕ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကဘူးလို႕ ယူဆပါတယ္။

ႏို႕တိုက္တဲ့ ကေလးမွာ အသား၀ါတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပန္ေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က မိခင္ႏို႕ကို ခဏ ျဖတ္ေပးရသလိုိ မျဖတ္ဘဲနဲ႕ ျပန္ေကာင္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ (ႏို႕မႈန္႕ေတြ ေရာင္းေကာင္းတာလည္း မေျပာနဲ႕)

ပံုမွန္အသား၀ါျခင္းဟာ ကေလးကို ျပင္ပ ေရာဂါအခ်ိဳ႕က ကာကြယ္ေပးတဲ့ စြမ္းအင္ရွိတယ္လို႕ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ယူဆလာၾကပါတယ္။ ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားေတြေတာ့ ရွာေနဆဲပါပဲ။

မိဘေတြ အေနနဲ႕ လုပ္ရမွာကေတာ့ ကေလးေမြးျပီးရင္ ခ်က္ကို သန္႕ေအာင္ထားဖို႕ရယ္၊ ကေလး မွိန္းတာ ႏို႕စို႕နည္းတာဆိုရင္ ဆရာ၀န္ကို ခ်က္ခ်င္းေျပာဖို႕ရယ္၊ မစိုးရိမ္ရတဲ့ ပံုမွန္အသား၀ါျခင္းမ်ိဳးမွာ အပူေတြ မလြန္ကဲဖို႕ရယ္ အဓိကပါ။

အသား၀ါတဲ့ ကေလးေတြမွာ မီးေခ်ာင္းျပျပီး အ၀ါေလ်ာ့ေအာင္ လုပ္ၾကပါတယ္။ မီးေခ်ာင္းအလင္းေတြ မ်က္စိထဲ မ၀င္ေအာင္ သတိထားရပါမယ္။ ကေလးက မီးအပူေၾကာင့္ ေရဓာတ္ဆံုးရံႈးတတ္လို႕ ႏို႕ပိုတိုက္ရပါမယ္။ ေမြးေမြးခ်င္းကစျပီး ႏို႕တိုက္ခဲ့ရင္ ကေလး၀ါတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏို႕ေကာင္းေကာင္းလိုက္ေနျပီမို႕ ကေလးအတြက္ လံုေလာက္ပါတယ္။ ကေလးစို႕ေလ ႏို႕ထြက္ေလမို႕ မေလာက္မင ျဖစ္မွာ ပူစရာ မလိုပါဘူး။ အေမက ေရ၊ အရည္ မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။

အတိုခ်ဳပ္ သေဘာမ်ိဳးေရးထားလို႕ မျပည့္စံုတာေတြ ျဖည့္စြက္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား ရွိခဲ့ရင္လည္း ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္ပါ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 3

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား...

စာအုပ္ထဲကဟာေတြ လာဖတ္ျပေတာ့မယ္လို႕ေတာ့ မထင္ပါနဲ႕ဦး။ စိတ္ထဲရွိတာေတြ အရင္ေရးမွာပါ။ က်န္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြရွိရင္ ေျပာေပးၾကပါ။

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းေၾကာင့္ မိခင္ျဖစ္သူမွာ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။

နံပါတ္(၁)က အလုပ္ရႈပ္ သက္သာပါတယ္။ အလုပ္ မရႈပ္ဘူးလို႕ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ ႏို႕ဗူးတိုက္သလို ႏို႕ကို ေဖ်ာ္ရ အပူအေအးစမ္းရ၊ ဗူး ေဆးရ၊ ဗူးညစ္ပတ္လို႕ ကေလးတစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ပူရပင္ရ... အဲ့လိုမ်ိဳး ဗာဟီရေတြ နည္းသြားတာကို ေျပာတာပါ။

ႏို႕တိုက္မယ့္ ေမေမက ႏို႕တိုက္ခါနီး လက္ေဆးဖို႕ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ႏို႕၀င္ေအာင္ တိုက္တတ္ သြားရင္ေတာ့ အလုပ္မရႈပ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ႏို႕မ၀င္ တစ္ခ်က္ ၀င္တစ္ခ်က္ဆိုရင္ အလုပ္ရႈပ္ပါတယ္။ အဲ့လိုေတြ မျဖစ္ေအာင္ စနစ္တက် ... ကေလးကို ႏို႕ေသခ်ာတပ္ျပီး တိုက္ရပါမယ္။

ႏို႕တိုက္မယ္ဆိုရင္ ကေလး ႏို႕တပ္တတ္ဖို႕က အေရးၾကီးတဲ့ အပုိင္းမွာပါပါတယ္။ စစ ခ်င္းမွာ ကေလးအတြက္ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္တစ္ခုလို ျဖစ္ေနျပီး အေမ အတြက္လည္း စိတ္မရွည္ခ်င္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကေလးနဲ႕မိခင္ ၂ ကိုယ္ၾကားအေရးဆိုေတာ့ သူတို႕ခ်င္းညိွမွ အဆင္ေျပမွာပါ။

နည္းလမ္းကေတာ့ ကေလးႏႈတ္ခမ္းနဲ႕ ႏို႕သီးအဖ်ားနဲ႕ ထိျပီး ကေလး ပါးစပ္ ဟ လာေအာင္ လုပ္ရပါမယ္။ အဲ့ဒီလို ပါးစပ္ ဟ လာျပီဆိုရင္ ကေလးရဲ႕ ေခါင္းကို ထိန္းထားတဲ့လက္က ကေလးကို အေမဘက္ ဆြဲကပ္လိုက္ရပါမယ္။ တစ္ခါမရ ေနာက္တစ္ခါေပါ့။ အဲ့လိုနဲ႕ အထာက်သြားပါလိမ့္မယ္။ Key ကေတာ့ အေမက ကေလးဘက္ကို တိုးရမွာ မဟုတ္ဘဲ ကေလးကို အေမဘက္ကို ဆြဲကပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏို႕တပ္တာ မွန္သြားရင္ သိသာပါတယ္။ ျပန္ေတာင္ ျဖဳတ္လို႕မရေတာ့ဘူး ျဖစ္သြားမယ္။ အမဲ၀ိုင္းေလးက ကေလးပါးစပ္ထဲမွာ အျပည့္ရွိေနျပီး ကေလးရဲ႕ ေအာက္ႏႈတ္ခမ္းေလးက လန္လန္ေလး ျဖစ္ေနရင္ အိုေကျပီေပါ့။ ျပန္ျဖဳတ္ခ်င္ရင္ ကေလးပါးစပ္ ေထာင့္စြန္းေလးကေန ကပ္ျပီး လက္သန္းေလး ထိုးလိုက္ရင္ ေဖာက္ ဆိုတဲ့အသံေလးနဲ႕ ႏို႕တပ္ထားတာ ျပဳတ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးက ႏို႕ေကာင္းေကာင္းဆြဲတတ္ျပီဆိုရင္ အေမအေနနဲ႕ လြယ္ကူအဆင္ေျပ သက္သာပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ခက္မလိုနဲ႕ ေနာက္ ေရရွည္မွာ ေတာ္ေတာ္သိသိသာသာ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ (ဥပမာ- ညအိပ္ေနရင္း ကေလးႏို႕ဆာျပီဆို အိပ္ေနရင္း တိုက္လို႕လည္း ရပါတယ္။ ထျပီး ႏို႕ေဖ်ာ္ရ ႏုိ႕ေႏႊးရေတြ လုပ္ရတာထက္ သက္သာတာေပါ့။ ေရရွည္က်ေတာ့ အိပ္ေရးပ်က္တဲ့ ဒဏ္ကဆိုးပါတယ္။ ကေလးကို တျခားသူနဲ႕ထားျပီး ႏို႕ဗူးေဖ်ာ္ တိုက္ပေစလို႕ ထားႏိုင္တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ မေျပာလိုပါ။)

ေနာက္ အလုပ္ရႈပ္ သက္သာတဲ့ ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ရာသီျပန္မေပၚတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ႏို႕ျဖတ္လိုက္ေတာ့မွပဲ ရာသီျပန္လာတတ္တာဆိုေတာ့ အဲ့ဒီအတြက္ အခ်ိန္မေပးရေတာ့ဘူးေပါ့။

သားဆက္ျခားေစတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ၁၀၀% မဟုတ္လို႕ သိပ္ျပီး အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာမေနေတာ့ပါဘူး။

နံပါတ္(၂)က မိခင္ႏို႕ကို ပံုမွန္တိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ႏို႕တင္းတာကို ကာကြယ္ေပးရာ ေရာက္ပါေသးတယ္။ ႏို႕တင္းတာကေန ကိုယ္ပူတက္ ဖ်ား... တခ်ိဳ႕ဆို အနာေတြဘာေတြျဖစ္တဲ့ အထိ ဇာတ္လမ္းရႈပ္တတ္လို႕ ေစာေစာစီးစီး ကာကြယ္တာပဲ ေကာင္းပါတယ္။

နံပါတ္(၃) အဓိက ကာကြယ္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏႈန္းနည္းသြားပါတယ္တဲ့။ ရင္သားကင္ဆာဆိုတာ ကေလးကို ႏို႕မတိုက္တဲ့ မိန္းမေတြကို ဘုရားသခင္က ဒဏ္ခတ္တဲ့ ေရာဂါလို႕ေတာင္ ေျပာစမွတ္ျပဳၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းဟာ အေမမွာလည္း အဖိုးတန္တဲ့ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။

နံပါတ္(၄) စရိတ္စက အကုန္အက်နည္းေစတယ္လို႕ ေျပာရင္ ခ်မ္းသာတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေတာ့ ရီတာေပါ့ ရီတာေပါ့လို႕ ျပန္ေျပာမွာေပါ့ေနာ္။ ႏို႕ဗူးတိုက္လို႕ ဘယ္ေလာက္ကုန္မလဲ.... ႏို႕ဗူးဖိုး ႏို႕မႈန္႕ဖိုး ႏို႕ဗူးေဆးတဲ့ အရည္ဖိုး ဘာဖိုး ညာဖိုး ကုန္ပေစ ကုန္ပေစလို႕ ေပးႏိုင္တဲ့သူေတြ အတြက္.... စရိတ္စကကို မစဥ္းစားေပမယ့္... အကုန္မခံႏိုင္သူေတြ အတြက္ အေတာ္ေလး တာ သြားတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ႏို႕ဗူးေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ ျပသနာေတြ အတြက္ ေဆးရံုေဆးခန္း ဆရာ၀န္ဖိုးေတြပါ ေခြၽတာရာေရာက္တယ္လို႕ ေျပာလို႕ ရပါေသးတယ္။

နံပါတ္(၅) မိခင္က တစ္သားေမြးတစ္ေသြးလွ ဆိုသလို ပိုလွလာပါလိမ့္မယ္။ တစ္သားေမြး တစ္ေသြး၀ေတြကေတာ့ မိခင္ႏို႕မတိုက္ဘဲ ေနၾကတဲ့သူေတြ မ်ားပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္က တအိအိတက္လာတဲ့ ကုိယ္အေလးခ်ိန္က ကေလးႏို႕တိုက္ခ်ိန္မွာ တတိတိနဲ႕ ျပန္က်တာမို႕လို႕.... ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ မိခင္ေတြ မသိမျဖစ္မရွိရေလေအာင္ လက္ဆင့္ကမ္းဖို႕ လိုပါတယ္။ ႏို႕မို႕ ကေလးေမြးျပီး ၀ိတ္တက္လာတာနဲ႕ ... အဲ့ဒီ ၀ိတ္က ဒီတိုင္းျပန္က်ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ကို ခက္တာပါ။ တကယ္ဆို တစ္ခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ ကေလးကို ႏို႕တိုက္ရင္းနဲ႕ စလင္းေဘာ္ဒီေလးကို ျပန္အရယူလိုက္ရံုပါပဲ။

နံပါတ္(၆) ကေလးက အေမကို ပိုျပီးတြယ္တာပါတယ္။ ကေလးပဲ.. အေမကိုတြယ္တာ မဆန္းဘူးလို႕ ... အဲ့လိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေမြးကင္းစ ကေလးဟာ ဘယ္သူအေမလဲဆိုတာ ႏို႕ဘယ္သူတိုက္လဲဆိုျပီး မွတ္ထားတာျဖစ္လို႕ပါ။

ဘယ္သူေတြ ဘာေျပာေျပာ ဘာလုပ္လုပ္ မိခင္ႏို႕တိုက္တဲ့ ကေလးက အခ်ိန္တန္ရင္ မိခင္ဆီမပို႕လို႕ကို မရဘူး။ ဆိုေတာ့ အေမအေနနဲ႕ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ဆရာၾကီး ပါပဲ။ ဘယ္သူမွ ေခ်ာ့လို႕မရေအာင္ ႏို႕ဆာလို႕ ငိုတဲ့ကေလးေလးက ကိုယ့္ရင္ခြင္ထဲေရာက္မွ ခ်ိဳစို႕ရင္း ျငိမ္သြားတဲ့ အရသာ... မိခင္ဘ၀ရဲ႕ အႏွစ္ပါပဲ။

ကဲ... ကေလးကို ႏို႕တိုက္ေကြၽးႏိုင္တဲ့ မိခင္ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူစရာတစ္ခုပါ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Breastfeeding

ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽး ရင္ေသြးငယ္တို႕ က်န္းမာေရး

ကမၻာဦးစတည္းက လူသားေတြဟာ မိခင္ႏို႕ကို ေသာက္သံုးၿပီး လူ႕ဘ၀ကို စတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ က်န္းမာသန္စြမ္းဖို႕ ၊ ဥာဏ္ရည္ၿမင့္မားဖို႕ ၊ ၾကီးထြားရွင္သန္ဖို႕ အတြက္ မိခင္ႏို႕ရည္ဟာ အလြန္အေရးပါလွပါတယ္။ မိခင္ရဲ႕ ေစတနာ ၊ မိခင္ရဲ႕ ေမတၱာ ၊ အၾကင္နာေတြ ၊ မိခင္ရဲ႕ အေသြးအသားေတြနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ႏို႕ရည္တစ္စက္ကိုေသာက္သံုးၿပီး ေလာကၾကီးအလယ္မွာ လူရယ္လို႕ရပ္တည္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ မိခင္ႏို႕ရည္ရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ အလြန္ၾကီးမားလွပါတယ္။ မိခင္တို႕ရဲ႕ ေမတၱာတရားေတြကေတာ့ အႏႈိင္းအဆမဲ့ မြန္ၿမတ္လွပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလမွာ တစ္ခ်ိဳ႕၊ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ မိခင္ေတြအတြက္ မိမိတို႕ရင္ေသြးကို ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးဖို႕ အခက္အခဲေတြရွိလာပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က မိသားစုစား၀တ္ေနေရးကို အေၾကာင္းၿပသလို ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း မိမိလို႕ အလွအပ ပ်က္မွာစိုးတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းၿပခ်က္ေတြနဲ႕ မိမိတို႕ရင္ေသြးငယ္ကို ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးဖို႕ ၀န္ေလးေနၾကပါတယ္။ ၿငင္းဆန္ေနၾကပါတယ္။ ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင္႕ ရရွိႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးရလာဒ္ေတြကို လက္လြတ္ဆံုးရႈံးေနပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ မိခင္ႏို႕ရည္ဘယ္က ၿဖစ္လာလဲ ၊ မိခင္ႏို႕ရည္တိုက္ေကြၽးမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးေက်းဇူးေတြရရွိမလဲ .....................................................။

မိခင္ႏို႕ရည္ၿဖစ္ေပၚလာပံုအဆင့္ဆင့္

မိခင္ႏို႕ရည္ၿဖစ္ေပၚလာပံုသိရွိဖို႕အတြက္ မိခင္ရဲ႕ သားၿမတ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၾကာင္းကို အရင္သိရွိဖို႕လိုပါတယ္။ ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းဖို႕အတြက္ သားၿမတ္တစ္ခုမွာပါ၀င္တဲ့အစိတ္အပိုင္းေတြကေတာ့ -
၁။ Alveolus
၂။ Milk duct
၃။ Lactiferous tubules or Lactiferous ducts
၄။ Lactiferous sinuses
တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္။

သားၿမတ္ဖြဲ႔စည္းပံု

ႏို႕ရည္စတင္ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ေနရာကေတာ့ Alveolus ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Alveolus ေတြထဲမွာရွိတဲ့ Gland Cells ေတြကႏို႕ရည္ကို ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ Gland Cells ေတြကို myoepithelial cells ေတြနဲ႕၀န္းရံထားၿပီး Gland cells ေတြက ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ ႏို႕ရည္ေတြကို Milk duct ေတြထဲကို ညွစ္ထုတ္ေပးပါတယ္။ Milk duct ေတြမွတဆင့္ ႏို႕ရည္ေတြဟာ Lactiferous duts တစ္ေလွ်ာက္စီးဆင္းလာၿပီး Lactiferous sinuses ေတြထဲမွာ သိုေလွာင္ထားေပးပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ေသာက္သံုးဖို႕အတြက္ ႏို႕ရည္ကို အသင့္ၿပင္ဆင္ထားေပးပါတယ္။

ေဟာ္မုန္းဓါတ္မ်ား

ထိုသို႕ ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈနဲ႕ ရင္ေသြးငယ္ေသာက္စို႕မႈအတြက္ ေဟာ္မႈန္းဓါတ္ေတြကလဲ အေရးပါတဲ့ အခန္းကေနပါ၀င္လာပါတယ္။ အဓိက ေဟာ္မႈန္း ၂ မ်ိဳးကေတာ့ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ ပစ္က်ဴထရီ ( Pituitary Gland ) အေရွ႕ဘက္အၿခမး္က ထုတ္လႊတ္ေပးတဲ့ Prolactin ႏွင့္ အေနာက္ဘက္အၿခမ္းက ထုတ္လႊတ္ေပးတဲ့ Oxytocin တို႕ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ဟာ မိခင္ရဲ႕ သားၿမတ္ေခါင္းကို ငံုစို႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ သားၿမတ္ေခါင္းထိပ္မွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာမ်ားကတဆင့္ မိခင္ဦးေႏွာက္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ပစ္က်ဴထရီ ဂလင္း ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးပါတယ္။ ထိုအခါ ပစ္က်ဴထရီ ဂလင္းမ်ားမွ ပရိုလက္တင္ ႏွင့္ ေအာက္စီတိုစင္ ဟိုမႈန္းဓါတ္မ်ားကို စတင္ထုတ္လႊတ္ေပးပါတယ္။ Prolactin ( ပရိုလက္တင္ ) က ႏို႕ရည္ကို ဖြဲ႕စည္းေပးၿပီး ၊ Oxytocin ( ေအာက္စီတိုစင္ ) က သိုေလွာင္ထားတဲ့ ႏို႕ရည္မ်ားကို ရင္ေသြးငယ္ေသာက္သံုးဖို႕အတြက္ ညွစ္ခ်ေပးပါတယ္။ ထိုသို႕ ညွစ္ခ်ေပးတာကို ( Milk down reflux ) လို႕ေခၚပါတယ္။

ေဟာ္မႈန္းဓါတ္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ပံုအဆင့္ဆင့္

ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈဟာ ကိုယ္၀န္ ၁၆ ပါတ္ မွ ၂၀ ပါတ္တြင္ စတင္ခဲ့ေပမယ့္ Progesterone ( ပရိုဂ်က္စတီရုန္း ) ဓါတ္၏ တားဆီးမႈေၾကာင့္ ႏို႕ခ်ိဳထြက္ရွိၿခင္းမရွိပါဘူး ။ ကေလး မီးဖြားၿပီးေသာအခါ ပရိုဂ်က္စတီရုန္းဓါတ္ေတြ ေလွ်ာ့နည္းသြားၿပီး ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈကို လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ပါတယ္။

မိခင္ႏို႕ရည္တြင္ပါ၀င္ေသာ ဓါတ္ပစၥည္းမ်ား

မိခင္ႏို႕ရည္ဟာ ရင္ေသြးငယ္တို႕ ၾကီးထြားရွင္သန္ဖို႕အတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ အစာအာဟာရၿဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၄လ မွ ၆ လအထိ အၿခားေသာ အစားအစာမေကြၽးဘဲ လံုေလာက္တဲ့ အာဟာရဓါတ္ေတြကို ရရွိေစပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္လိုအပ္ခ်က္ေပၚမွာမူတည္ၿပီး လံုေလာက္ေသာ ဗိုက္တာမင္ဓါတ္မ်ား ၊ အာဟာရဓါတ္မ်ား၊ မင္နရယ္ဓါတ္ပစၥည္းမ်ား ( Minerals ) ကို ၿဖည့္ဆည္းေပးၿပီး ေၾကညက္လြယ္ပါတယ္။
မိခင္ႏို႕ရည္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြကေတာ့ -
၁။ ကာဗိုဟုိက္ဒရိတ္ ( carbohydrate ) - မိခင္ႏို႕ရည္ထဲမွာအမ်ားဆံုးပါ၀င္တာကေတာ့ Lactose ၿဖစ္ၿပီး 6 - 7 g/dl ရွိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္လိုအပ္တဲ့ ကယ္စီယမ္ စုပ္ယူမႈမွာကူညီေပးပါတယ္။
၂။ ပရိုတင္း ( Proteins ) - ကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ပရိုတင္းအမ်ားၾကီး မေၿခဖ်က္ႏိုင္တဲ့အတြက္ မိခင္ႏို႕ရည္မွာ ပရိုတင္းဓါတ္အနည္းငယ္သာပါရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရုံေၾကာအတြက္လိုအပ္တဲ့ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ ( Aminoacid ) ေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီအမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ေတြဟာ ႏြားႏို႕နဲ႕ ႏို႕မႈန္႕ေတြမွာ မပါရွိပါဘူး။
၃။ အဆီ ( Fates ) - ႏို႕ရည္မွာ အာရံုေၾကာမ်ားအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဖက္တီးအက္ဆစ္ ( Polyunsaturated fatty acids) ေတြပါရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ အသက္ကယ္ စတီးရြိဳက္ေဟာ္မုန္း ေတြဖြဲ႕စည္းမႈအတြက္လိုအပ္တဲ့ အၿခားေသာ fatty acids ေတြပါရွိပါတယ္။
၄။ ဗိုက္တာမင္ ႏွင့္ မင္နရယ္ဓါတ္မ်ား ( Vitamins and Minerals ) - အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏပါရွိပါတယ္။ ( ဥပမာ- VitA, D, E, K , Iron, Zinc, Sodium, Potassium, Calcium ) .( မွတ္ခ်က္ - ႏို႕ရည္ထဲမွာ VitK ရဲ႕ ပါ၀င္မႈဟာနည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေမြးေမြးၿခင္း VitK 1mg ကိုအသားေဆးအေနနဲ႕ ထိုးေပးရပါတယ္။ VitK ဟာ ေသြးခဲႏိုင္မႈ( Blood Coagulation ) ကိုၿဖစ္ေစၿပီး ၊ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏမရွိပါက ေသြးယိုစီးမႈမ်ားၿဖစ္တတ္သည္ ။ )
၅။ အရည္ဓါတ္ ( Water and electrolytes ) - ေရပါ၀င္မႈ ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။

၆။ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားကို တိုးတက္ေစေသာဓါတ္ပစၥည္းမ်ား။( ဥပမာ- IgA , Interferon )
ဒီဓါတ္ပစၥည္းေတြဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ၊ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးၿမင့္မားမႈ ၊ ခုခံအားၿမင့္မားတိုးတက္မႈတို႕ကို ၿဖစ္ေစၿပီး ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဓါတ္ပစၥည္းေတြရဲ႕ ပါ၀င္တဲ့ ပမာဏဟာ အၿမဲတမ္းပုံေသမရွိပါဘူး ။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးတဲ့ သက္တမ္း ၊ အခ်ိန္အပိုင္းအၿခားေပၚမူတည္ၿပီး ေၿပာင္းလဲေနပါတယ္။ အဲဒီလို ကာလအပုိင္းအၿခားေပၚမွာမူတည္ၿပီး ႏို႕ရည္ကို အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာ ထပ္မံခြဲၿခားထားပါတယ္။

ႏို႕ရည္အမ်ိဳးအစားမ်ား

၁။ Closterum ( ႏို႕ဦးရည္ )
မီးဖြားၿပီး ပထမ ၃ ရက္အတြင္းမွာ ထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္မွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ Antibodies မ်ား ၊ ဗိုက္တာမင္ ပမာဏေတြပိုမိုပါ၀င္ပါတယ္။ အ၀ါေရာင္သန္းၿပီး ၊ အနည္းငယ္ပ်စ္ပါတယ္ ( yellow and thick ) ။ အနည္းငယ္သာထြက္ရွိေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္လိုအပ္ခ်က္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏကို ရရွိပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအားကို ပိုမိုတိုးတက္ေစၿပီး ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အယူအဆလြဲမွားေနတာေလးကို တင္ၿပခ်င္ပါတယ္။ မိခင္အမ်ားစုဟာ ပထမဆံုးထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ အ၀ါေရာင္ေတြကို ကေလးငယ္ ၀မ္းပ်က္မွာ ဆိုးတယ္ဆိုၿပီး ညွစ္ထုတ္ၿပစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ကို မတိုက္ေကြၽးပါဘူး ။ ဒါဟာလြဲမွားတဲ့ အယူအဆတစ္ခုပါ ။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ ခုခံအားကိုၿမင့္မားေစတဲ့အတြက္ ေရာဂါမ်ား ၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာၿခင္းမ်ားမွလဲ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ကို ကူးစက္ေရာဂါမ်ားမွကင္းေ၀းေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီႏို႕ရည္ကို မၿဖစ္မေနတိုက္ေကြၽးရပါမယ္ ။
၂။ Transitional Milk
ႏို႕ဦးရည္ထြက္ၿပီး ေနာက္ ၂ ပါတ္အတြင္း ထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ကိုေတာ့ Transitional Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ အဆီနဲ႕ သၾကားဓါတ္ေတြပိုမိုပါ၀င္ပါတယ္။
၃။ Mature Milk
မီးဖြားၿပီး ၂ ပါတ္ေနာက္ပိုင္းထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ေတြကိုေတာ့ Mature Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ အၿဖဴေရာင္ၿဖစ္လာၿပီး ၊ ႏို႕ဦးရည္လို ပ်စ္ေနေတာ့ပါဘူး ။ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓါတ္ေတြ လံုေလာက္စြာပါ၀င္ပါတယ္။
၄။ Preterm Milk
ကိုယ္၀န္ ၃၇ ပါတ္မတိုင္မီ ေမြးဖြားတဲ့ ကေလးေတြကို လမေစ့တဲ့ ကေလး ( Preterm ) လို႕ေခၚပါတယ္။ လမေစ့တဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို ေမြးဖြားထားတဲ့ မိခင္ကထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ကိုေတာ့ Preterm Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ လမေစ့တဲ့ ကေလးေတြဟာ ပရိုတင္း၊ ဆိုဒီယမ္ ၊ ကယ္လိုရီ ၊ Iron ၊ Immunoglobulins ဓါေတြပိုမိုလိုအပ္တဲ့ အတြက္ Preterm Milk မွာ အဲဒီဓါတ္ေတြ ပိုမိုပါရွိပါတယ္။

ႏို႕ရည္အမ်ိဳးအစားမ်ား

ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင့္ရႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းဟာ မိခင္ေရာ ၊ ကေလးအတြက္ပါ တန္ဖိုးမၿဖတ္ႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုရရွိပါတယ္။

ကေလးငယ္အတြက္ရရွိႏိုင္ေသာအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား-

၁။ မိခင္ႏို႕ဟာ ကေလးငယ္အတြက္လံုေလာက္တဲ့အာဟာရဓါတ္ကိုေပးပါတယ္။ အခ်ိန္မေရြးရရွိႏိုင္ၿပီး ၊ အလြယ္တကူေၾကညက္လြယ္ပါတယ္။ လတ္ဆတ္ပါတယ္။
၂။ ကေလးငယ္၏ ခုခံအားႏွင့္ အာရုံေၾကာဖြဲ႕စည္းမႈကို ေကာင္းမြန္ေစၿခင္း ။
၃။ ကေလးငယ္၏ အစာလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈကို ၿပည့္စံုေကာင္းမြန္ေစၿခင္း ။
၄။ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အၿမင္အာရုံကိုပိုမိုေကာင္းမြန္ေစေသာ fatty acids ႏွင့္ amino acids မ်ားပါ၀င္ၿခင္း ။ ကေလးငယ္၏ ဥာဏ္ရည္၊ ဥာဏ္ေသြး ပိုမိုၿမင့္မားေစၿခင္း ။ ( ႏို႕တိုက္ေသာကေလးမ်ားရဲ႕ IQ ဟာ ၊ ႏို႕မႈန္႕တိုက္ေသာကေလးမ်ားရဲ႕ IQ ထက္ 8-10 points ပိုမ်ားပါတယ္)။
၅။ ခုခံအားစနစ္ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစေသာေၾကာင့္ ေရာဂါအမ်ိဳးမိ်ဳးမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။( ဥပမာ -၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာၿခင္း ၊ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ား ) ။
၆။ ကေလးငယ္၏ သြားႏွင့္ ေမးရိုးဖြဲ႕စည္းမႈကို မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး ၊ စကားေၿပာဆိုႏိုင္မႈကို ကူညီေပးပါတယ္။
၇။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုးကို ကာကြယ္ေပးေသာ PABA - Para Amino Benzoic Acid ပါ၀င္ၿခင္း ။
၈။ ကေလးငယ္၏ ေတြးေခၚႏိုင္စြမ္းကို တိုးတက္ေစၿခင္း ။
၉။ မိခင္ႏွင့္ ရင္ေသြးၾကား ခ်စ္ၾကည္မႈကို ပိုမိုခိုင္မာေစၿခင္း ။
၁၀။ Food allergies မ်ားမွကာကြယ္ေပးၿခင္း ။

မိခင္အတြက္ရရွိႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား-

၁။ ေငြေၾကးကုန္က်မႈမရွိၿခင္း ။
၂။ သားအိမ္က်ံဳ႕ အားေကာင္းေစေသာေၾကာင့္ မီးဖြားၿပီး ေသြးဆင္းၿခင္း ( Post Partum Bleedings ) မ်ားမွ ကာကြယ္ေပးၿခင္း ။
၃။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ၿပီး ၀လာတတ္ပါတယ္။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းၿဖင့္ ကိုယ္၀န္မေဆာင္မီက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ၿပန္လည္ရရွိေစပါတယ္။
၄။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းၿဖင့္ ရင္သားကင္ဆာ ၊ မမိ်ဳးဥ ကင္ဆာ ( Ovarin cancer ) ၊ သားအိမ္ကင္ဆာ ႏွင့္ အရိုးမ်ား ပြၿပီး က်ိဳးဆတ္ေစေသာ Osteoporosis ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးၿခင္း ။
၅။ ရင္ေသြးငယ္ကို မိခင္ႏို႕တစ္မ်ိဳးတည္းသာ တိုက္ေကြၽးပါက မိခင္ မမ်ိဳးဥေၾကြၿခင္း Ovulation ကိုတားဆီးေပးသၿဖင့္ ေနာက္ထပ္ကိုယ္၀န္မရရွိႏိုင္ပါ။ ထိုကာလတြင္ ဓမၼတာထိန္ေနတတ္ၿပီး ကုိယ္၀န္တားေဆးမ်ားကဲ့သို႕ပင္ ၉၈-၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ သားဆက္ၿခားေစပါတယ္။ ထိုသို႕သားဆက္ၿခားၿခင္းကို LAM - Lactational Amenorrhea Method လို႕ေခၚပါတယ္။
၆။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွင္ မိခင္မ်ားအတြက္ Insulin အသံုးၿပဳရေသာ ပမာဏကို ေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။
၇။ မိခင္ႏွင့္ ရင္ေသြးၾကား ခ်စ္ၾကည္မႈကို ပိုမိုခိုင္မာေစပါတယ္။

ႏို႕ထြက္နဲေစေသာအေၾကာင္းအရင္းမ်ား

၁။ ကေလးကို ခြဲစိတ္ေမြးဖြားၿခင္းေၾကာင့္ ႏို႕ရည္ထြက္ရွိမႈ ေႏွာင့္ေႏွးတတ္ပါတယ္။
၂။ ႏို႕ဗူးတိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင့္လည္း ႏို႕ထြက္နဲေစပါတယ္။
၃။ ကေလးႏို႕ဆာေနခ်ိန္တြင္ မတိုက္ဘဲထားၿခင္း။
၄။ မိခင္ႏို႕အၿပင္ အၿခားေသာ အစားအစာမ်ားေကြၽးၿခင္း။
၅။ သေႏၶတားေဆးမ်ားသံုးစြဲၿခင္း။
၆။ သားၿမတ္နာက်င္မႈေၾကာင့္ ႏို႕တိုက္ေကြၽးရန္ စိုးရြံ႕ၿခင္း ( ဥပမာ- သားၿမတ္ေရာင္ရမ္းၿခင္း ၊ သားၿမတ္ေခါင္းကြဲၿခင္း ၊ အနာၿဖစ္ၿခင္း ) ။

ဘယ္အခ်ိန္မွာ ႏို႕စတင္တိုက္ရမလဲ

ေစာႏိုင္သမွ်ေစာေစာတိုက္ေကြၽးရပါမယ္။ ရိုးရိုးဖြားၿမင္ေသာကေလးမ်ားကို မီးဖြားၿပီး ၃၀ မိနစ္အတြင္းစတင္တိုက္ေကြၽးရပါမယ္။ ခြဲစိတ္ေမြးဖြားေသာကေလးမ်ားအတြက္ မိခင္ ေမ့ေဆးၿပယ္ေသာအခ်ိန္က စတင္ၿပီးတိုက္ေကြၽးႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ေန႕ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္တိုက္ေကြၽးရမလဲ

ကေလးဆာေသာ အခ်ိန္တိုင္းတိုက္ေကြၽးပါ။ အနည္းဆံုး တစ္ေန႕ကို ၇ ၾကိမ္မွ ၁၁ ၾကိမ္ထိ တိုက္ေကြၽးရပါမယ္။

ၿဖည့္စြက္စာ လိုအပ္ပါသလား

ကေလး အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ မိခင္ႏို႕ရည္တစ္မ်ိဳးတည္းသာ လိုအပ္ပါတယ္။

ႏို႕တိုက္ေကြၽးစဥ္ေရွာက္ၾကဥ္ရမည့္အခ်က္မ်ား

ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္း ၊ အရက္ေသာက္ၿခင္း တို႕ကိုေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ ကင္ဆာေဆးသံုးစြဲေနသူမ်ားအေနနဲ႕ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းမၿပဳသင့္ပါဘူး ။ ထို႕အၿပင္ တီဘီေရာဂါ ၊ ခုခံအားက်ခင္းမႈေရာဂါ ကူစက္ခံထားရေသာ မိခင္မ်ားအေနနဲ႕လဲ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။

ဘယ္အခါမွာၿဖည့္စြက္စာ ေကြၽးသင့္ပါသလဲ

ကေလးငယ္အသက္ ၄ လေက်ာ္လာလွ်င္ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အာဟာရ ပိုမိုလိုအပ္လာသၿဖင့္ မိခင္ႏို႕အၿပင္ အၿခားၿဖည့္စြက္စာမ်ားကိုလဲ စတင္ေကြၽးေမြးသင့္ပါတယ္။

ကေလးကိုယ္အေလးခ်ိန္ဘယ္ေလာက္တက္သင့္သလဲ

ႏို႕တိုက္ေကြၽးေနေသာကေလးမ်ားအေနနဲ႕ ေအာက္ပါႏႈန္းအတိုင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ပါတယ္။ -
အသက္ ၄ လ အထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၁၇၀ ဂရမ္
အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၁၁၃ မွ ၁၄၂ ဂရမ္
အသက္ ၆ လမွ ၁ ႏွစ္အထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၅၇ ဂရမ္မွ ၁၁၃ ဂရမ္ ။
အၾကမ္းဖ်င္းအားၿဖင့္ အသက္ ၄ လအခ်ိန္တြင္ ေမြးဖြားစဥ္က ရွိေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထက္ ၂ ဆ ရွိရပါမယ္။

Exclusive Breast Feeding

Exclusive breast feeding ဆိုတာ တၿခားအစား အစာမ်ား မေကြၽးဘဲ မိခင္ႏို႕တစ္မ်ိဳးတည္းတိုက္ေကြၽးၿခင္းကိုေခၚပါတယ္။ ကေလးငယ္ကို မိခင္ႏို႕မွတပါး ေရေတာင္မွ မတိုက္ရပါဘူး။ ေရတိုက္ဖို႔လဲ မလိုအပ္ပါဘူး။ မိခင္ႏို႔မွာ ေရဓါတ္ပါ၀င္မႈက ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေရထပ္မံတိုက္ေကြၽးစရာမလိုပါဘူး ။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ကေလး အသက္ ၆ လအထိ မိခင္ႏို႔တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ တိုက္ေကြၽးသင့္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေသာ မိခင္မ်ားဘယ္လိုႏို႕တိုက္ေကြၽးမလဲ

လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေသာ မိခင္မ်ားအေနနဲ႕ မိမိရင္ေသြးကို ဆက္လက္ႏို႕တိုက္ေကြၽးလို႕ရပါတယ္။ အလုပ္မသြားမီ ႏို႕ရည္ကို စနစ္တက် သန္႕ရွင္းစြာ ညွစ္ယူၿပီး ၊ သန္႕ရွင္းေသာ ဖန္ခြက္အတြင္းသုိေလွာင္ထားၿပီး တိုက္ေကြၽးသင့္ပါတယ္။ ညွစ္ထားေသာ ႏို႕ရည္မ်ား ( Expressed Breastmilk ) မ်ားကို ေအးေသာ ေနရာမွာထားရပါမယ္။ သို႕ေသာ္ ေရခဲရေလာက္ေအာင္ မေအးရပါ။ အလြန္ေအးပါက ႏို႕ရည္အတြင္းရွိ အခ်ိဳ႕ေသာ ဆဲလ္မ်ား ေသသြားတတ္ေသာၾကာင့္ ႏို႕ရည္ကို ခဲမထားရပါ။ အနည္းငယ္ေအးလွ်င္ရပါသည္။

ကမၻာ့ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးေရး ရက္သတၱပါတ္

ႏွစ္စဥ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္မွ ၇ ရက္ထိ ကမၻာ့ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးေရး ရက္သတၱပါတ္အၿဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာလဲ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္က စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

ယခုေနာက္ပိုင္းဖြံ႕ ၿဖိဳးတိုးတက္လာေသာကာလတြင္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးမႈမွာနည္းပါးလာၿပီး ၊ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ အၿခားေသာ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို အသံုးၿပဳလာၾကပါတယ္။ ထိုအခါ အာဟာရမလံုေလာက္ၿခင္း ၊ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားပိုမို ကူးစက္ခံရၿခင္း ၊ အခ်ိန္မတန္ဘဲ အသက္ဆံုးရႈံးရၿခင္းမ်ားကို ၾကံဳေတြ႕လာရပါတယ္။တို႕ေၾကာင့္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီးက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ အၿခားႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ား ေၾကာ္ၿငာေရာင္းခ်ၿခင္းကို တားၿမစ္သည့္ ေၾကညာခ်က္ ( Innocenti Declaration ) ကိုထုတ္ၿပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္မွာ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားလဲပါ၀င္ပါတယ္။
၁။ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို ေၾကာ္ညာၿခင္းမၿပဳရ။
၂။ ထိုပစၥည္းမ်ားကို မိခင္မ်ားသို႕ နမူနာ မၿဖန္႕ေ၀ရ ။
၃။ နမူနာေပးၿခင္း ၊ ေစ်းေလွ်ာ့ၿခင္းကဲ့သို႕ေသာ အေရာင္းၿမွင့္တင္ၿခင္းမ်ိဳးမလုပ္ရ။
၄။ နမူနာမ်ားကို က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ားအား မေပးရ။
၅။ ဗူးခြံမ်ားတြင္ ကေလးငယ္ပံုမ်ား ၊ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို ေၾကာ္ညာသည့္ စာတမ္းမ်ားေရးသားၿခင္းမၿပဳရ။

ကုမၸဏီမ်ား ၊ ထုတ္လုပ္ေသာ စက္ရံုမ်ားသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီးက ထုတ္ၿပန္ထားေသာ ဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူၿခင္းခံရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအၿမစ္ၿဖစ္တဲ့ ရင္ေသြးငယ္တို႕ ဘ၀ က်န္းမာရွင္သန္ေစဖို႕အတြက္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးၾကပါလို႕ ႏိႈးေဆာ္လိုက္ရပါတယ္။

ေလးစားစြာၿဖင့္ -
စိုးသီဟ

ႏို႕တိုက္ေကြၽးသည့္ ခႏၶာကိုယ္အေနအထား

ကိုးကားစာရင္း : -
၁။ Ghai Essential Pediatrics , 5th edition.
၂။ http://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding
၃။ http://www.nes.scot.nhs.uk/pharmacy/breastfeeding/topic4/physiology.html
၄။ http://www.fertilityuk.org/nfps50.html
၅။ http://www.growingwell.com/faqs/genfaqsbreastfeeding.htm
၆။ http://www.faqs.org/nutrition/Ar-Bu/Breastfeeding.html
၇။ http://www.mamadearest.ca/en/info/benefits_breastfeeding.htm
၈။ http://www.youtube.com/watch?v=cSb3XT88YxY
၉။ www.youtube.com

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 2

ဒီပို႕စ္ေတြက အမွန္ေတာ့ မိခင္ႏို႕ရည္ရဲ႕ တန္ဖိုးကို မွ်ေ၀ေပးခ်င္တဲ့ သေဘာေလးပါ။ မိခင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႕ သားသမီးကို မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးဖို႕ ဘယ္ေလာက္အေရးပါတယ္ဆိုတာ ေျပာခ်င္တာပါ။ Exclusive Breast Feeding ရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ... တကယ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေတြ႕ႀကံဳရမယ့္ အခက္အခဲေတြ ... ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတာေတြ... တင္ျပခ်င္တာပါ။

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးတာ ေကာင္းမွန္း လူတိုင္းသိၾကေပမယ့္ မတိုက္ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြက ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ နစ္နာမယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ နစ္နာျပီး အနာဂတ္မွာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးလံုး နစ္နာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပီးေတာ့ လူေတြက မိခင္ႏို႕တိုက္ပါ ဘာညာနဲ႕ ေၾကာ္ျငာေနရင္ အလကားပါလို႕ ထင္ၾကတယ္။ ႏို႕မႈန္႕ဘူး ေတြေလာက္ ေၾကာ္ျငာမေကာင္းလို႕ ထင္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြ မေျပာနဲ႕ ဆင္းရဲျပီး စားစရာမရွိတဲ့ မိန္းမတစ္ေယာက္ သူ႕ကေလးကို ရရာအမႈန္႔ ၀ယ္တိုက္တာ ေတြ႕ဖူးတယ္။ အဲ့ဒီ ကြမ္းယာဆိုင္က ဆန္မႈန္႕က သူ႕ကေလးအတြက္ ပိုေကာင္းမယ္ထင္လို႕ သူက အငတ္ခံျပီး ၀ယ္တိုက္တာပါ။

မိဘတိုင္းအေနနဲ႕ ကိုယ့္ကေလးကိုယ္ ႏို႕မႈန္႕တိုက္တိုက္ ဆန္မႈန္႕တိုက္တိုက္ မိခင္ႏို႕တိုက္တိုက္ ႀကိဳက္တာ တိုက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုေရြးခ်ယ္ဖို႕ ဗဟုသုတ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။

အခု ျမန္မာလူမႈပတ္၀န္းက်င္မွာ ကေလးတစ္ေယာက္ ေမြးျပီဆို အေမလုပ္သူမွာ ဟုိလူေျပာတာ လုပ္ရ ဒီလူေျပာတာလုပ္ရ... ေကာင္းႏိုးႏိုးနဲ႕ ... သူမ်ားေယာင္လို႕ ေယာင္ရတာ ခ်ည္းပါပဲ။ အေဖ လုပ္သူ အေနနဲ႕လည္း သင့္တင့္တဲ့ ဗဟုသုတရွိျပီး မိဘ ၂ ေယာက္ တိုင္တိုင္ပင္ပင္နဲ႕ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။ ပတ္၀န္းက်င္က အၾကံေပးတာေတြကိုလည္း စဥ္းစားျပီးမွ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။

ေဘးပေယာဂက ေတာ္ေတာ္ဆိုးပါတယ္။ ေရွးလူၾကီးေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။ ေခတ္လူငယ္ေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။ ပညာနည္းနည္းတတ္တဲ့ အဖြဲ႕ကလည္း မလြယ္ဘူး။ ေရွ႔မွာ ကေလးေမြးျပီးသား လူေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။

အခုမွ ေမြးလာတဲ့ ကေလးကို ေစတနာ ထားပါတယ္... ငါေျပာလိုက္မွ ဒီကေလး ေကာင္းစား ရွာမယ္ဆိုျပီး ေစတနာေတြပိုျပီး... ၀ိုင္း မ ၾကေတာ့တာပါပဲ။ ကေလးမွာ ေရဆိုလည္း ေသာက္ရ သၾကားရည္ဆိုလည္း ေသာက္ရ ႏို႕မႈန္႕ဆိုလည္း ေသာက္ရ... အမ်ိဳးမ်ိဳး ကလိေတာ့တာပါပဲ။

အေဖ အေမေတြက ကေလးေကာင္းက်ိဳး အတြက္ ဘာအေကာင္းဆံုးလဲ... ဘာေတြ လုပ္ရမလဲဆိုျပီး သိထားသင့္သလို... ေဘးနားက အၾကံေပးတဲ့သူေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ လုပ္ခ်င္မွန္း မသိ မလုပ္ခ်င္မွန္းသိ... အတင္း ဖိအားေပးျပီး လုပ္ခိုင္းတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါ။ တကယ္လို႕ မ်က္စိေရွ႕မွာ အဲ့လို ဖိအားေပးေနတာ ေတြ႕ရင္လည္း ကန္႕ကြက္လို႕ရရင္ ကန္႕ကြက္ေပးသင့္ပါတယ္။ မည္သူမဆိုေပါ့။

ဥပမာ... ေမြးစ ကေလးကို ပ်ားရည္တုိုက္ရမယ္.. ေမြးေမြးခ်င္း ေရတိုက္ရမယ္... စသျဖင့္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ညႊန္ၾကားေနရင္... သူက ဘာအေထာက္အထားရွိလို႕လဲ... ဘယ္ေလာက္ သိလို႕လဲလို႕ ေတြးၾကည့္ပါ။ သူ႕ပတ္၀န္းက်င္ သူကုိယ္တုိင္ပါမွ ကေလးေတြ ေတြ႕ဖူးလွ ၂၀ ၃၀ ေပါ့။ သူ႕ကေလးေရာ သူလုပ္တာပဲလား။ သူ႕ကေလးထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ အရာ မရေစခ်င္လို႕ တိုက္တြန္း ေနတာလား။ သူ႕ ေစတနာ ဘယ္ေလာက္မွန္မလဲ။ သူ႕ အသိကေရာ ဘယ္ေလာက္ မွန္မလဲ။ (ကေလးအတြက္ ေျပာေနတာထက္ကို သူဆရာ၀င္လုပ္ခ်င္လို႕ ေျပာေနတာလို႕ပဲ ျမင္မိပါတယ္။)

အားနာလို႕ စြတ္လုပ္စရာ မလိုပါဘူး။ ကိုယ့္သားသမီး အေရး။ သူမ်ားေျပာတိုင္း ေလွ်ာက္လုပ္ဖို႕ ေမြးထုတ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီပို႕စ္ေတြဟာ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို မိခင္တစ္ေယာက္ထဲနဲ႕ ဆိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိခင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ကို ပံ့ပိုးေပးဖို႕ သူရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႕လည္း ဆိုင္ပါတယ္။

ႏုိ႕တိုက္ခ်င္တဲ့ မိခင္ကို ႏို႕တိုက္ခြင့္ရေအာင္... ႏို႕တိုက္ရင္လည္း အဆင္ေျပေအာင္... ကူညီေပးရမွာပါ။ ႏို႕မႈန္႕တိုက္ခ်င္ရင္လည္း နည္းစနစ္မွန္ေအာင္တိုက္ဖို႕ ကူညီေပးရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ မိခင္ေတြမွာက အလုပ္က တစ္ဘက္နဲ႕မို႕ ဘာညာတို႕ ရွိပါတယ္။

ႏို႕မထြက္လို႕ဆိုတာေတာ့... မ်ားေသာအားျဖင့္... မမွန္ပါဘူး။ ႏို႕မထြက္ဘူးဆိုတာဟာ ကေလးက ႏို႕ကို ေသခ်ာစို႕မေနဘူးဆိုတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ ႏို႕ဆိုတာ ကေလးစို႕ေလ ပိုထြက္ေလေလပဲမို႕ ႏို႕ထြက္ေစခ်င္ရင္ ကေလးကို မ်ားမ်ားေပးစို႕ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးက ႏို႕တပ္တာ မမွန္ရင္... အေမက နာလြန္းျပီး... ဆက္မတိုက္ႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ စစခ်င္းဆို ႏို႕ကလည္း စို႕တဲ့ဒဏ္ေၾကာင့္ နာတာ ဘာညာနဲ႕ အေမ လုပ္သူမွာ ေတာ္ေတာ္ ခံရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ေလ ႏို႕မႈန္႕ဘူးမွာ ေရးထားတာေတြက မိခင္ႏို႕မွာပါတဲ့ဟာေတြကို လိုက္တုျပီး အနီးစပ္ဆံုး တူေအာင္ ေဖာ္စပ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀အတိုင္း ႏို႕ရည္ဂလင္းေတြက ေဖာ္စပ္တာထက္ ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ မထင္မိပါဘူး။ ပိုမေကာင္းဘူဆိုတဲ့ သက္ေသလည္း ရွိပါတယ္။

တစ္ခု ရွိေသးတယ္။ ႏို႕မႈန္႕ရဲ႕ အရသာက ကေလးပိုၾကိဳက္ေအာင္ ခ်ိဳခ်ိဳေလး လုပ္ထားတယ္တဲ့။ အဲဒီလို ဆိုေတာ့ ကေလးက ႏို႕မႈန္႕တစ္ခါ တိုက္ျပီးရင္ အေမႏို႕ကို သိပ္ေကာင္းတယ္ မထင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ျပီးေတာ့ ႏို႕မႈန္႕က ဗူးနဲ႕တိုက္ရင္... ကေလးဆီကို ေဟာကနဲ ေဟာကနဲ ၀င္သြားတာဆိုေတာ့... ကေလးက အေမႏို႕ စို႕တာေလာက္ အပင္ပန္းမခံရဘူးေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ၂ ခုယွဥ္လိုက္ရင္ ကေလးက ႏို႕ဗူးဘက္ကို အားသာသြားပါတယ္။ ဘာမွ မသိတဲ့ ကေလးကို နည္းပညာနဲ႕ လွည့္စားတာပါပဲ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 1

တကယ္ခ်စ္ရဲ႕လား

ဒီပုိ႕စ္ေတြမွာေတာ့ သတင္းစာေတြထဲကလို တိုင္းျပည္ေတြ လူမ်ိဳးေတြကိုခ်စ္ရဲ႕လားလို႕ ေျပာသလိုမ်ိဳး ေလာက္အထိ မဆိုလိုပါဘူး။ ကေလးေတြကို တကယ္ခ်စ္ရဲ႕လားလို႕ ေမးခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူ႕ေလာကထဲကို ကေလးေလးတစ္ေယာက္ တ၀ါး၀ါးငိုရင္း ေရာက္လာျပီဆိုပါေတာ့။ ကေလးရဲ႕ ေမေမ ေဖေဖ နဲ႕တကြ တစ္မ်ိဳးလံုး တစ္ေဆြလံုး ေပ်ာ္ၾကပါးၾက ႀကိဳဆိုၾကတယ္ေပါ့ေလ။ ေဆးရံုၾကီးေတြမွာ ေမြးတာဆိုေတာ့ ဆရာ၀န္ ဆရာမေတြလည္း စံုစံုညီညီေပါ့။

ေဘဘီေလးကုိ ေမြးျပီးျပီးခ်င္း နာရီ၀က္အတြင္းမွာ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးဖို႕ လိုပါတယ္။ ဒါက ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား သိတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အနည္းစုပဲသိတဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကေတာ့ မိခင္ႏို႕တိုက္တယ္ဆိုတာ ေျပာသေလာက္ မလြယ္ဘူးဆိုတာပါပဲ။

ေမေမျဖစ္လာျပီဆိုရင္ ေဘဘီေလးဗိုက္ဆာမွာေတာ့ စိုးရိမ္တၾကီးနဲ႕ ျဖစ္ေနမွာပဲေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ႏို႕တိုက္ ပါျပီတဲ့။ ေမြးျပီးျပီးခ်င္း စစထြက္တဲ့ ႏို႕ကို ႏို႕ဦးရည္လို႕ ေခၚပါတယ္။ ႏို႕ဦးရည္ဆိုတာ ၾကည္ၾကည္ေလး (ႏို႕အစစ္က ျဖဴျဖဴၾကီးေလ) ျပီးေတာ့ နည္းနည္းေလးပဲ ထြက္ပါတယ္။ နည္းေပမယ့္ ကေလးအတြက္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႕ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာ ေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ကိုယ္ခံအားေကာင္းေစတဲ့ ပစၥည္းေတြ အမ်ားၾကီးပါပါတယ္။ ေဘဘီေလးအေနနဲ႕ လက္လြတ္မခံသင့္တဲ့ အရာေတြျဖစ္လို႕ ေမေမက ၾကိဳးစားရပါမယ္။ စိတ္ရွည္ရပါမယ္။

ၾကားသိရသေလာက္ ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ႏို႕ဦးရည္ကို အျပည့္အ၀ မရၾကပါဘူး။

ျပသနာအမ်ားစုက ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲဆိုေတာ့ ေမေမက ႏို႕ဦးရည္ရဲ႕ထြက္ႏႈန္းက ေႏွးေနတာကုိ အားမလို အားမရျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကေလးမွ ႏို႕၀ ပါ့မလား။ ႏို႕ကလည္း မထြက္ဘူးဆိုျပီး စိတ္ပူမိပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီမွာ ကေလးကို တျခားဟာေတြ (ႏုိ႕မႈန္႕၊ အခ်ိဳရည္) စတာေတြ တိုက္ခ်င္သလိုလို ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ျပီးေတာ့ အေမ တစ္ေယာက္ထဲရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႕ မျပီးပါဘူး။ ေဘးလူေတြကလည္း အားေပးအားေျမွာက္ လုပ္ၾကပါဦးမယ္။

ကေလးကလည္း ႏို႕စို႕တာ အထာမက်ေသး။ ႏို႕ကလည္း ထြက္တာနည္း။ စိတ္ကလည္းပူ ေဘးလူေတြ ကလည္း ေျမွာက္ေပး... (မယံုမရွိပါနဲ႕ တခါတေလ ဆရာ၀န္ ဆရာမေတြပါ ၾကံရာပါ ျဖစ္ပါေသးတယ္) ... အဲ့ဒါနဲ႕ပဲ ေဘဘီေလးကို တျခားအရည္ေတြ တိုက္ပါတယ္။ အမ်ားစုေသာ ကေလးဆရာ၀န္ေတြက ေဘဘီေလးကို အဲ့လိုတိုက္တာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႕က်င္ၾကေပမယ့္ အလစ္မွာ ခိုးတိုက္ပါတယ္။ ကေလးငိုေနတာကို ပါးစပ္ပိတ္ေအာင္ စပါယ္ရွယ္နာ့စ္ေတြက ခိုးတိုက္တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီလိုတိုက္လိုက္ေတာ့ ဘာျဖစ္သြားလဲ။ ဗိုက္ထဲမွာ အၾကာၾကီး အားေတြစုလာတဲ့ ေဘဘီေလးက ေတာ္ရံု ေဘးအႏၲရာယ္ေလာက္ကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္္မယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြက သက္ဆိုးရွည္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုအရည္ေတြ မတိုက္ရင္ ပိုေကာင္းတယ္ဆိုတာက အဓိကမို႕လို႕ ကေလးကို တကယ္ခ်စ္တဲ့ ေဖေဖ ေမေမ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြကို ကန္႕ကြက္သင့္ပါတယ္။ ဘာလုိ႕လဲ ဆိုရင္... ေဘဘီေလးရဲ႕ ဗိုက္ေသးေသးေလးထဲကို ၁၀ စီစီ ႏို႕၀င္ဖို႕ဟာ ၅ စီစီအရည္တစ္မ်ိဳး ၀င္သြားျပီဆိုရင္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ႏို႕ အ၀င္နည္းသြားပါမယ္။ ကေလးက ဗိုက္ျပည့္သြားေတာ့ ႏို႕ကို ၾကိဳးစားစို႕မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏို႕ဆိုတာ စို႕ေလ မ်ားမ်ားထြက္ေလ.... မစို႕ေလ မထြက္ေလ ျဖစ္လို႕.... ႏို႕ထြက္က နည္းေနရာကေန ပိုနည္းဖို႕ ဇာတ္လမ္း ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ႏို႕အျဖဴဟာ ပံုမွန္ဆို ၃ ရက္ေလာက္မွာ ထြက္လာရမွာ... ေနာက္က်ပါလိမ့္မယ္။ အထြက္ေႏွးပါလိမ့္မယ္။

ျမန္မာအယူ ရွိပါေသးတယ္။ ႏို႕ဦးရည္ကို ညွစ္ပစ္ျပီး ႏို႕အျဖဴထြက္လာေတာ့မွ တိုက္တာ။ ဘယ္ေလာက္ ႏွေျမာဖို႕ေကာင္းလဲဆိုတာ....။ လံုး၀ ကန္႕ကြက္ပါတယ္။

ေဘဘီေလးကို တကယ္ခ်စ္ၾကတဲ့သူေတြ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုေတာ့....
ႏို႕တိုက္ဖို႕ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ရမလဲဆိုတာ ကေလးမေမြးခင္ထဲက ေလ့လာထားသင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ေလ့လာတဲ့ေနရာမွာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ့ ေနရာေတြက အခ်က္ေတြကို စုေဆာင္းဖို႕လုိပါတယ္။ အိမ္နားက အေဒၚၾကီးက ဒီလုိပဲ ေျပာလို႕တို႕ ဘာတို႕...

ေခတ္ပညာတတ္ မိဘေတြအေနနဲ႕ ရိုးရိုးပဲ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ သိပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ႏို႕တိုက္သတၱ၀ါေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာ... အေကာင္ေပါက္ေလးေတြဟာ ႏို႕ဦးရည္ကို ေသာက္ျပီး ၾကီးလာၾကတာမို႕လို႕.... လူေပါက္စေလးကိုလည္း ႏို႕ဦးရည္ပဲ အျပည့္အ၀ တိုက္သင့္ပါတယ္။

ႏို႕ဦးရည္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ပစည္းေတြကိုလည္း ေသခ်ာ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ျပီးလို႕ ကေလးအတြက္ ၁၀၀% အက်ိဳးရွိတဲ့ အရာဆိုတာ လက္ခံႏိုင္စရာရွိပါတယ္။

ေမေမက ေဘဘီေလးကို တကယ္ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ ပတ္၀န္းက်င္ ေဘးပေယာဂေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ျပီး ေမြးျပီး နာရီ၀က္အတြင္း မိခင္ႏို႕ဦးရည္ကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ တိုက္ေကြၽးသင့္ပါေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား အေနနဲ႕လည္း မွန္ကန္တဲ့ အားေပးမႈကိုပဲ လုပ္သင့္ပါေၾကာင္း....

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...