ကေလးမ်ားတြင္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္း

ကေလးမ်ားတြင္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္း

ကေလးေတြၾကီးထြားခ်ိန္ေရာက္ၿပီဆိုရင္ သူတို႔ေကာင္းမြန္စြာၾကီးထြားၿခင္းရွိမရွိ ဆံုးၿဖတ္ႏိုင္တဲ့အဓိက အခ်က္ ကေတာ့ အစာစားခ်င္စိတ္လို႔ေခၚတဲ့ Appetite ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကေလးေတြဟာ သူတို႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ အသက္အရြယ္အလိုက္ ပံုမွန္ၾကီးထြားၿခင္းရွိမရွိ ၊ ဒါမွမဟုတ္ အသက္အရြယ္နဲ႔ ပံုမွန္ၾကီး ထြားမႈမွာ တစ္ခုခု မွားယြင္းေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ appetite ကို ေလ့လာဆန္းစစ္ဖို႔လိုေနပါၿပီ ။ ကေလးေတြဟာ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔မွာ ပံုမွန္အစာစားခ်င္စိတ္ good appetite ရွိေနၿပီး အဲဒီအ ခ်ိန္မွာ သူတို႔ဟာ ပိုမိုစား၀င္ၿပီး လိုအပ္တဲ့အာဟာရနဲ႔ စြမ္းအင္ေတြကို ရရွိပါတယ္ ။ ဒါဟာ ကေလးငယ္ေတြကို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ကူညီေပးယံုသာမကပဲ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ( Psychological growth) ကိုပါ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းဟာ စိုးရိမ္ ပူ ပန္စရာေကာင္းတဲ့အခ်က္အၿဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမယ္ ။ ဒါဟာကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ပတ္ သတ္ၿပီး မူမမွန္ဘူးဆိုတာ အခ်က္ေပးေနတာၿဖစ္ၿပီး ဘာေၾကာင့္အစားအေသာက္ပ်က္ရသလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ၿပ ခ်က္ရွိပါတယ္ ။ ဒီအေၿခအေနကို ေစာေစာ သိႏုိင္ဖို႔လည္းလိုအပ္ၿပီး အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းဟာ ဘယ္လို အေၿခအေနမ်ိဳးေတြကို ဦးတည္သလဲဆိုတာကိုလည္း နားလည္ဖို႔လိုပါတယ္ ။

အစားအေသာက္ပံုမွန္စားခ်င္စိတ္ရွိအေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးတဲ့စနစ္ဟာ ရွုပ္ေထြးတဲ့ၿဖစ္စဥ္တစ္ခုၿဖစ္ၿပီး အဲဒီ မွာ အစာ အိမ္ႏွင့္အူလမ္းေၾကာင္း ၊ adipose တစ္ရွူးမ်ား ၊ ဦးေႏွာက္ ၊ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ အာရံုေၾကာ စနစ္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သတ္မႈရွိပါတယ္ ။ Appetite Control Systme ( ACS) ဟာ ဦးေႏွာက္ထဲမွာရွိၿပီး အစာစားခ်င္ စိတ္ ၊ အစာစားတဲ့အေလ့အထနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္ေပးပါတယ္ ။ ACS ဟာ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၊ အပူခ်ိန္ ၊ လႈပ္ရွားမႈ ၊ ရာသီဥတု ၊ မိန္းမေတြမွာ မ်ိဳးပြားစက္၀န္း ၊ အစားအေသာက္ရရွိႏိုင္မႈ ၊ သံုးစြဲမယ့္ စြမ္းအင္ပ မာဏနဲ႔ အစာဘယ္ေလာက္စားရမယ္ ဘယ္အခ်ိန္စားရမယ္စတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စုစည္း လုပ္ေဆာင္ ပါတယ္ ။

ကေလးငယ္ေတြ ဘာေၾကာင့္အစားအေသာက္ပ်က္သလဲ ?

ကေလးငယ္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ဂရုတစိုက္ screen လုပ္ဖို႔လိုအပ္ၿပီး အကယ္၍ ကေလးငယ္ တစ္ေယာက္ဟာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿပီဆိုရင္ မူမမွန္တဲ့ လကၡဏာအၿဖစ္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရ ပါမယ္ ။

၁ ။ Influenza ( တုပ္ေကြး )

အၿဖစ္မ်ားတဲ့ တုပ္ေကြးဖ်ားနာၿခင္းဟာ ကေလးငယ္ေတြကို အစားအေသာက္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Flu လို႔ေခၚတဲ့ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ ၀င္ၿပီဆိုရင္ေတာပ့ ကိုယ္ပူခ်ိန္တက္ၿပီး ဖ်ားနာၿခင္း ၊ ႏွာရည္ ယိုၿခင္း ၊ ေခါင္းမူးၿခင္းနဲ႔ ပါးစပ္ထဲမွာ ခံတြင္းမေတြ႔ၿခင္းစတဲ့ လကၡဏာေတြ ခံစားရပါမယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ အေတာအတြင္းမွာ ခႏၶာကိုယ္က ဘတ္တီးရီးယား ၾကီးထြားမႈကို တန္ၿပန္တိုက္ခုိက္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ၿပန္ရဖို႔ ၾကိဳးစားပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ energy level ဟာနိမ့္က်ေနၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာလည္း ေကာင္းမြန္စြာ ပံုမွန္မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသးပါဘူး ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ အစာေခ် စနစ္ ဟာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့အတြက္ အစားအေသာက္ပ်က္လာၿခင္း ( Loss of appetite) ကို ခံစား ရပါတယ္ ။

“ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ ရုတ္တရက္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿပီးဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ အပူခ်ိန္ကို စမ္းၾကည့္ဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔ ”



၂ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္း ( Constipation)

ကေလးငယ္ေတြကို အစားအေသာက္ပ်က္ေစတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့အခါ ပံုမွန္ bowel movement ေတြကို တားဆီးေပးထားၿပီး ဗိုက္ထဲမွာ ေလေတြနဲ႔ ၿပည့္ေနသလို ခံစားေန ရေလ့ရွိတယ္ ။ ဒီလို bowel movement ေတြမေကာင္းတဲ့အခါ စနစ္တစ္ခုလံုးကို သက္ေရာက္ေစေလ့ ရွိၿပီး အစားအေသာက္ကို ပ်က္ေစပါတယ္ ။

၃ ။ အစာ စားခ်ိန္ၾကားတြင္ သေရစာမ်ားစားၿခင္း

အထူးသၿဖင့္ငယ္ရြယ္တဲ့ကေလးေတြဟာ သေရစာကို ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ စားသံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ ထမင္းစားပြဲေပၚမွာ သူတို႔ စိတ္၀င္စားတဲ့အရာ ရွာမေတြ႔ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ဦးတည္ေနပါၿပီ ။ Junk Food လို႔ေခၚတဲ့ ဗိုက္ၿပည့္ေစတဲ့သေရစာေတြနဲ႔ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေအာင္ထုပ္ပိုးထားတဲ့ snack ေတြ ဟာ လည္း ထမင္းစားခ်ိန္မတိုင္ခင္စားမိရင္လည္း ဗိုက္ၿပည့္ေနေစၿပီး အက်ိဳးမရွိပါဘူး ။ ဒီလိုစားထားမိရင္ ထမင္းစား ခ်ိန္ေရာက္တဲ့အခါ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ခံစားရေလ့ရွိပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးေတြကို ထမင္းေကၽြး တဲ့အခါ သူတို႔စိတ္၀င္စားတဲ့အရာေလးေတြ သူတို႔ စားခ်င္မယ့္အရာေလးေတြကို ပံုစံတစ္ မ်ိဳးနဲ႕႔ ေကၽြး ဖို႔လိုအပ္ပါေသးတယ္ ။

၄ ။ ဖိအားႏွင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ

အေရးၾကီးတဲံ့ အစည္းအေ၀းတစ္ခု အေရးၾကီးတဲ့ meeting တစ္ခုရွိေနၿပီဆိုရင္ စိတ္ေတြတင္းၾကပ္ၿပီး သင္ေရာ အစားအေသာက္ ပ်က္တယ္လို႔ ခံစားမိပါသလား ။ အတူတူပါပဲ ။ ကေလးေတြမွာလည္း ဖိအားေတြ စိတ္ဖိစီး မႈေတြၾကံဳ လာရၿပီဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္က အႏၱရာယ္ရွိေစတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြကို ထုတ္လႊတ္ေပးၿပီး အစာစားခ်င္ စိတ္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္လုိက္ပါတယ္ ။ ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ၿငိမ္သက္ေနၿပီဒါမွမဟုတ္ အထီးက်န္ေနၿပီဆိုရင္ ၊ ေက်ာင္း သြားဖို႔ ၿငင္းဆန္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူတို႔ ကို ေႏြးေထြး စြာ ဆက္ဆံဖို႔လိုအပ္ၿပီး ေက်ာင္းမွာ ဒါမွမဟုတ္ အိမ္မွာ ဘာၿပႆနာေတြရွိလည္းဆိုတာကို ကူညီေၿဖ ရွင္းေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

၅ ။ အၿခားအေၾကာင္းအရာမ်ား

ငယ္ရြယ္တဲ့ကေလးေတြသာမက အသက္အနည္းငယ္ၾကီးတဲ့ လူငယ္ေတြနဲ႔ လူၾကီးေတြမွာလည္း အစား အေသာက္ ပ်က္ၿခင္းေတြကို ၿဖစ္ေစတဲ့ အၿခားအေၾကာင္းၿပခ်က္မ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

- အူထဲတြင္ သံေကာင္တုပ္ေကာင္မ်ား ရွိၿခင္း
- Bulemia ေရာဂါ
-စိတ္က်ေရာဂါ
-ေဆး၀ါးမ်ား ( ပိုးသတ္ေဆးမ်ား ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ၊ ကင္ဆာေဆးမ်ား ၊ ဗိုင္းရပ္ကုသေဆးမ်ား ၊ ႏွလံုးေဆးမ်ား ၊ ကိုဒင္း ၊ ေမာ္ဖင္း စသည္)
-ထမင္းစားခ်ိန္ မမွန္ၿခင္း
-အလြန္အမင္းဂိမ္းေဆာ့ၿခင္း
-အလြန္အမင္းတီဗီၾကည့္ၿခင္း စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဘာေၾကာင့္ကေလးေတြ အစားအေသာက္ပ်က္ရသလဲဆိုတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းၿပခ်က္ေတြရွိပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြကိ မိဘေတြအေနနဲ႔ ေသခ်ာဂရုတစိုက္နဲ႔ ရုပ္က်န္းမာေ၇းသာမက စိတ္က်န္းမာေရးကို အေလးထား ၿပီး Care လုပ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ ။ အကယ္၍ လိုအပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ Appetite stimulant လို႔ေခၚတဲ့ အစာစား ခ်င္စိတ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ ေဆးေတြ တိုက္ေကၽြးႏုိင္ပါတယ္ ။

Ref : Internet ( Loss of appetite in children)

သက္တန္႔ခ်ိဳ

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

၁၈ ႏွစ္ျပည့္ရင္ လူရာ၀င္ Age determination

အသက္ကိုၾကည့္ျပီး လူအမ်ိဳးမ်ိဳးက သတ္မွတ္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထားၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ရွိမွ ဘာလုပ္ရမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး။ မဲေပး၊ ေစ်း၀ယ္။ ကားေမာင္း၊ မိန္းမေတာင္း။ စစ္ထဲ၀င္၊ ပင္စင္ယူ၊ အသက္ဘယ္ေလာက္ရွိမွ ဒီ(ဆိုဒ္)၀င္၊ ဒီရုပ္ရွင္ၾကည့္ စသျဖင့္။ ျပႆနာ ရွိလာရင္ ဆရာ၀န္ ပါရတတ္တယ္။

ေဆးပညာထဲမွာ Forensic Medicine ဆိုတဲ့ မႈခင္းေဆးပညာ သပ္သပ္ရွိတယ္။ အသက္ကို တိတိက်က် ဘယ္၍၊ ဘယ္မွ် ရွိတယ္ဆိုတာ စစ္ျပီး၊ တရားရံုးမွာ ထြက္ရတာလဲပါတယ္။ တရားခံ-တရားလို အသက္ကို ဇာတာနဲ႔ မရဘူး။ ဆရာ၀န္ကေန သြားေပါက္တာၾကည့္၊ ဓါတ္မွန္ ရိုက္ျပီး သိတာေတြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ရတယ္။ ၉ တန္းစာေမးပြဲ အစိုးရစစ္ေခတ္တံုးက အသက္ ၁၅ ႏွစ္ မျပည့္လို႔၊ ေဗဒင္ဆရာနဲ႔ ဇာတာသစ္လုပ္၊ တရားရံုးသြား ၾကမ္းက်ိမ္၊ လိမ္ၾကည့္လည္း မရပါ။ ဥပေဒဟာ ဥပေဒတဲ့။ မက်ဘဲနဲ႔ တတန္းကို ၂ ႏွစ္ ေနခဲ့ရတယ္။ ဥပေဒဆိုတာကို နည္းနည္းေလးမွ အတိမ္းအေစာင္း မခံပါလားလို႔ မွတ္သား နာခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေခတ္က ၾကာခဲ့ပါျပီ။ ၾကာရင္ သာသြားတတ္သလို၊ ျခာသြားတတ္တာလည္းရွိတယ္။

Bone age “အရိုးၾကည့္-အသက္သိ” ဆိုတာနဲ႔ ဆရာ၀န္ေတြက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပးရတယ္။ Long bones ေခၚတဲ့ ေပါင္ရိုး၊ ေျခသလံုးရိုး၊ လက္ဖ်ံရိုး၊ လက္ေခ်ာင္းရိုးေတြမွာ ထိပ္ဖ်ားပိုင္းေတြက အရိုးကို လာဆက္တာက သူ႔အသက္နဲ႔သူ။ X-ray ရိုက္ရတယ္။ တံေတာင္ဆစ္ရိုးဆက္ရင္ ၉-၁၃ ႏွစ္၊ Iliac crest တင္ပါးဆံုအေပၚ-ေရွ႕ထိပ္ရိုးဆက္ရင္ ၁၂-၁၆ ႏွစ္၊ ညွပ္ရိုး (ေကာ္လာ-ဘုန္း) ၁၂-၂၂ ႏွစ္ စသျဖင့္ သိႏိုင္တယ္။

ကေလးေတြ အသက္ၾကေတာ့ ငယ္သြားေပါက္တာကို ၾကည့္ရတယ္။ အထက္-ေအာက္ အလည္ေရွ႕သြား ၄ ေခ်ာင္းက ၆-၁၂ လ၊ အထက္-ေအာက္ ေဘးေရွ႕သြား ၄ ေခ်ာင္းက ၉-၁၆ လ၊ ပဌမအန္ေရွ႕သြား ၄ ေခ်ာင္းက ၁၃-၁၉ လ၊ အထက္-ေအာက္ စြယ္သြား ၄ ေခ်ာင္းက ၁၆-၂၃ လ၊ အထက္-ေအာက္ ဒုတိယအံသြား ၄ ေခ်ာင္းက ၂၂-၃၃ လမွာ ေပါက္တယ္။ ႀကီးသြား ၃၂ ေခ်ာင္းမွာ ၆ ႏွစ္က စေပါက္တယ္။ ၁၃ ႏွစ္မွာ ၂၈ ေခ်ာင္းရွိၿပီး၊ အံဆံုးေတြက ၁၇-၂၁ ႏွစ္ေရာက္မွ ေပါက္တယ္။ အံဆံုးမေပါက္သ၍ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ေသးဘူးေပါ့။ တရားတေပါင္ ျဖစ္ေလ့ရွိၾကတဲ့ အသက္ကေတာ့ ၁၆-၁၈ ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

Voting age ဆိုတဲ့ မဲေပးပိုင္ခြင့္ကိုလည္း တကမၻာလံုးမွာ အမ်ားဆံုး သတ္မွတ္တာက ၁၈ ႏွစ္ပါ။ ၁၆ ႏွစ္နဲ႔ မဲေပးလို႔ရတာ ၇ ႏိုင္ငံ ရွိသြားပါျပီ။ ၁၇ ႏွစ္ ရွိရင္ မဲေပးလို႔ရတာ ၆ ႏိုင္ငံ၊ ၂၀ ႏွစ္က ၄ ႏိုင္ငံ၊ ၂၁ ႏွစ္က ၁၆ ႏိုင္ငံ၊ အသက္အၾကီးဆံုးက ဥဇဗက္ကစၥတန္ ၂၅ ႏွစ္ရွိမွ ေပးရတယ္။ ဆလိုေဗးနီးယားမွာ ၁၆ ႏွစ္ေတာ့ ဟုတ္ပါရဲ႕ အလုပ္ရွိမွ မဲေပးရတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ေတြက ေပးတဲ့မဲနဲ႔ တက္လာတဲ့ အစိုးရကမွ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးမယ္ ထင္ရတယ္။ လက္ေတြ႔မွာ အဲလိုလည္း ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္တာပါ။ မဲဆြယ္တံုးမွာ သည္းေျခၾကိဳက္ေတြ ေျပာျပီး၊ အာဏာရေတာ့ ဘာမွမလုပ္တဲ့ အစိုးရက အမ်ားၾကီး။ ဘာမဲျဖစ္ျဖစ္ ငါ့ပံုးထဲ ေရာက္ေအာင္လုပ္ျပီး၊ တက္အုပ္ခ်ဳပ္တာေတြလည္း ရွိတာဘဲ။

မဲေပးသူေတြကို အသက္နဲ႔သာ ကန္႔သတ္ျပီး၊ အေရြးခံမဲ့သူေတြကိုေတာ့ ေသြးစစ္သလို လုပ္တာေတြလည္း ရွိတယ္။ Blood group matching ေသြးအုပ္စု စမ္းတယ္-စစ္တယ္ဆိုတာ ေသြးလွဴသူနဲ႔၊ လူနာတည့္-မတည့္ စမ္းရတာပါ။ “ေသြးစစ္ေပးတဲ့ ဆရာနဲ႔ တည့္-မတည့္ စမ္းတာမဟုတ္ပါ။”

မဲေပးရာမွာ ခြဲျခားသလို မဂၤလာေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အသက္ကိုလည္း သတ္မွတ္ထားၾကတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၁၈-၁၆ ႏွစ္ ျဖစ္တယ္။ ေယာက္်ားေလး-မိန္းကေလး မတူဘူး။ သတို႔သမီးအသက္က ပိုငယ္ေလ့ရွိတယ္။ ဆူဒန္မွာ အပ်ိဳေဘာ္၀င္ရင္ ရျပီတဲ့။ မဒါဂါးစကား၊ တန္ဇန္နီးယား၊ တူနီးရွား၊ ဗင္နီဇြဲလား၊ ပါရာေဂြး၊ မိန္းကေလး ၁၄ ႏွစ္၊ အပ်ိဳျဖစ္တဲ့ အရြယ္ပါဘဲ။ ဘရူႏိုင္းနဲ႔ ကူ၀ိတ္မွာ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိလို႔ အပ်ိဳမျဖစ္ေသးလဲ ရပံုၾကတယ္။ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စကၤာပူ၊ ေဟာင္ေကာင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယမွာ ၂၁-၁၈ ႏွစ္။ တရုပ္မွာေတာ့ ၂၂-၂၀ ႏွစ္ရွိမွ လက္ထပ္လို႔ရတယ္။ အသက္ ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳေပးတဲ့ ထံုးစံဟာ ေရွးက်ပါတယ္။ ဗုဒၶလက္ထက္ ရွင္သာရိပုတၲရာရဲ႕ညီ အငယ္ဆံုး (ေရ၀တ) ကို ၇ ႏွစ္သားမွာ မိဘေတြက မဂၤလာေဆာင္ေပးခဲ့ၾကတယ္။

၂၁ ရာစုထဲေရာက္ေပမဲ့ အီရန္ မွာ ေယာက္်ားေလး ၁၄ ႏွစ္၊ မိန္းကေလး ၉ ႏွစ္၊ လင္မယားျဖစ္လို႔ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လူမ်ိဳးေတြအတြက္ေတာ့ ေဆးပညာအရ ငယ္လြန္းတယ္။ တေလာက ေဆးခန္းမွာ ကေလးလာေမြးတဲ့ မိန္းကေလးကို အသက္ေမးေတာ့ တိတိက်က် ေျပာပါတယ္။ ၁၅ ႏွစ္နဲ႔ ၁၀ လ။ ဆရာ၀န္က အားနာလို႔ သူ႔စာအုပ္မွာ ၁၆ ႏွစ္ လုပ္လိုက္ရတယ္။ အေကာင္းေတာ့ ေမြးပါရဲ႕ ကေလးက လသားနဲ႔ ဆံုးသြားရွာတယ္။ (ယူနီဆက္ဖ္) ရဲ႕ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ဘဲ လက္ထပ္ထိမ္းျမားသူ အမ်ဳိးသမီးဦးေရ သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ဒီကေလးမ ပါခ်င္မွပါမယ္။ ဒုကၡသည္မို႔ ဟိုမွာလည္း စာရင္းေပ်ာက္၊ ဒီမွာလည္း စာရင္းမေပါက္။

ပင္စင္ေပးတဲ့ အသက္ကိုလည္း သတ္မွတ္ၾကတာ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ပင္စင္ယူရမဲ့ အသက္၊ ပင္စင္ခံစားခြင့္၊ (ပင္စင္-ဖန္းဒ္)၊ စသျဖင့္ ပင္စင္ယူရမဲ့လူေတြ မနစ္နာရေအာင္၊ ပိုေကာင္းေအာင္ ၾကိဳးပမ္းမႈေတြသာ ရွိျပီး၊ ပင္စင္သြားရမွာကို မသြားဘဲ ေပကပ္ေနတာမ်ိဳးကိုေတာ့ (၀ီကီ-ပီးဒီးယား) (၀ီကီ-ျမန္မာ) ေတြမွာ ရွာလို႔မရဘူး။ ဆရာ၀န္ကိုလည္း အသက္ေက်ာ္ ေန-မေန လာမေမးပါ။

အသက္ သတ္မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္ စာေမးပြဲ ၀င္မေျဖရတဲ့ ျပႆနာေလးက အေသးအဖြဲပါ။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္က ၁၈ ႏွစ္ အၾကားကုိ လူငယ္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ သူတို႔ေလးေတြကို လူႀကီးေတြနည္းတူ တရားစီရင္ ျပစ္ဒဏ္ ေပးေနတာေတြကေတာ့ မ်ိဳးဆက္ကို ဆိုးသထက္ဆိုးေအာင္ လုပ္ရာက်တယ္။ က်န္းမာေရးအရဘဲ ေျပာရရင္၊ (ဘီ)ပိုး ကာကြယ္ေဆးကို ေမြးစကေန အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ေအာက္၊ ေသခ်ာေပါက္ ထိုးေပးရပါတယ္။

ဥပေဒသံုးနဲ႔ အရပ္သံုး ေ၀ါဟာရေတြ ရွိတယ္။ Age of majority ဆိုတာ လူလားေျမာက္တဲ့ အရြယ္၊ လူၾကီးပိုင္း၀င္တဲ့ အသက္ကို ေခၚတယ္။ Age of license ဆိုတာကေတာ့ ဒါကိုလုပ္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ အသက္ျဖစ္တယ္။ Age of consent ဆိုတာကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံတာမွာ စိတ္အလိုတူ-မတူ ေျပာျပႏိုင္တယ္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ အသက္ျဖစ္တယ္။ Age of criminal responsibility ဆိုတာက ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္တာ လုပ္ေပမဲ့ အသက္ငယ္ေသးလို႔ အျပစ္ေပး အေရးယူဘို႔ မသင့္ေသးဘူးလို႔ သတ္မွတ္သက္ျဖစ္တယ္။

Age of majority မွာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ကေန ၂၁ ႏွစ္အထိ ရွိတဲ့ ၁၄၈ ႏိုင္ငံစာရင္းကို ျပဳစုထားတယ္။ ၁၈ ႏွစ္ လို႔ သတ္မွတ္တာတဲ့ ၁၁၆ ႏိုင္ငံက အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္က စာရင္းမေပါက္ေသးဘူး။ တိုင္းျပည္က လူလား မေျမာက္ေသးလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ၁၈ ႏွစ္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္သူေတြကေန ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ ေရွ႕ေရးကို ျပ႒ာန္းပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ကို သင္ေပး၊ တင္ေပးၾကရပါမယ္။

၁၈ ႏွစ္ ျပည့္ျပီးလို႔ လိုင္စင္ရွိေပမဲ့ လမ္းမွားမွန္းသိရင္ ကားေမာင္းခ်င္ၾကမည္ မထင္။ “ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ ဆိုတာ ဘယ္လို ခြဲရမယ္ကိုသာ သိတဲ့သူ မဟုတ္။ မခြဲဘဲ ေနသင့္တာကိုပါ သိတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။”

Dr. တင့္ေဆြ

Read More...

Collapse...

ၿပဳစားခံရေနရၿခင္းမဟုတ္ေသာ Down's Syndrome

ၿပဳစားခံရေနရၿခင္းမဟုတ္ေသာ Down's Syndrome

Down's Syndrome ဆိုတာဘာလဲ ?

ဒီေရာဂါကို တစ္ခ်ိဳ႕က ၿပဳစားခံေနရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ေတာရြာေတြဖက္မွာဆို လူၿပဳစားသလိုလို စုန္းနဲ႔ပဲလုပ္ သလိုလိုနဲ႔ ေၿပာေလ့ရွိပါတယ္ ။ Down's Syndrome အေၾကာင္းမေၿပာခင္ အရင္ဆံုး Karyotyping ဆိုတာဘာလဲ ရွင္းၿပပါမယ္ ။ Chromosone အေရအတြက္နဲ႔ ပံုသ႑ာန္ တစ္စံုပါ၀င္တဲ့ Cellular chromosone profile တစ္ခုကို Karyotype လို႔ေခၚပါတယ္ ။ လူေတြမွာ Chromosone အၿပည့္အစံု 46 ခုရွိပါတယ္ ။ တူညီတဲ့ Gene ေတြပါ၀င္တဲ့ Homologous autosomes ၂၂စံုပါ၀င္ၿပီး မ်ိဳးပြားအဂၤါ ခရိုမိုစုန္း တစ္စံုပါ၀င္ပါတယ္ ။ မိန္းမကေလးမွာ 46XX ၿဖစ္ၿပီး ေယာက်္ားေလးမွာ 48XY ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီလို Chromosone အေရအတြက္ သို႔မဟုတ္ ပံုသ႑ာန္မွာ ခ်ိဳ႔ ယြင္းခ်က္ရွိေနတာကို Abnormal Karyotype လို႔ေခၚပါတယ္ ။ Down ေရာဂါဟာ Abnormal Karyptype ပါ၀င္ေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူက 47XY(+21) ၿဖစ္ေနပါတယ္ ။ +21 ကေတာ့

ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ Down's Syndrome ရဲ႔ ၉၅%ဟာ အေမဖက္က ေနၿပီး

ေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၂ - ၃ % မွာေတာ့ Trisomy 21 ဟာ Genetic ပစၥည္းေတြကို Chromosone တစ္ခုကေန တစ္ခုကိုလႊဲေၿပာင္းေပးတဲ့ေနရာ Translocations မွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down's Syndrome ရဲ႔ ၿဖစ္ပြားႏိုင္မႈက အသက္အရြယ္မ်ိဳးစံုမွာ ၆၅၀ မွာ ၁ ေယာက္ၿဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္ ။

Down's Syndrome ရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြက ဘာေတြလဲ ?

ဦးေခါင္းပိုင္းႏွင့္ မ်က္ႏွာပိုင္းတြင္
ေနာက္ေစ့ၿပား၍ ဦးေခါင္းေသးၿခင္း
မ်က္ႏွာၿပားၿခင္း
အေပၚမ်က္ခြံၿပားၿခင္း ၊ လန္ၿခင္း ၊ ေၿမာင္းပါရွိၿခင္း (Palpebral fissures)
ႏွာေခါင္းေသး၍ ႏွာတံၿပားၿခင္း
နားရြက္တစ္စံုမွာ ေသးငယ္၍ ေအာက္သို႔အနည္းငယ္နိမ့္ၿခင္း
လွ်ာတစ္လစ္ တစ္လစ္ၿဖစ္ၿခင္း


မ်က္ၾကည္လႊာတြင္ Brushfield အစက္ပါရွိၿခင္း



ေၿခမ်ားလက္မ်ားတြင္
လက္မ်ားတို၍ က်ယ္ၿပန္႔ၿခင္း


လက္သန္းေလးမွ အတြင္းဖက္သို႔ ေကြးေနၿခင္း(Clinodactly)


ေၿခမႏွင့္ေၿခညွိဳးၾကားတြင္ေနရာက်ယ္ၿခင္း(Sandal gap)
အရိုးအဆစ္မ်ား လြန္စြာေပ်ာ့ေၿပာင္း၍ ေကြးရၿခင္း

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္
ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ားရွိၿခင္း (ၿပန္လည္ေလ့က်င့္ေပးလို႔ရပါတယ္ )

ၾကြက္သားမ်ားတြင္
ပံုမွန္ထက္အားနည္း၍ tone ေလ်ာ့ေနၿခင္း ( Hypotonia)

အေရၿပားတြင္


လက္၀ါးၿပင္ေပၚတြင္ အေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းသာပါရွိၿခင္း ( Single Palmar Crease)
လက္ထိပ္ေလးမ်ားတြင္ သာမန္ထက္ အရစ္မ်ားပိုပါရွိၿခင္း
လက္ေတြက တိုၿပီးက်ယ္တဲ့အတြက္ လက္မနဲ႔ လက္ညွိဳးၾကားက ေထာင့္ဟာ ၆၀%ထက္ေက်ာ္ေနၿခင္း (ပံုမွန္ဆို ၆၀% ေလာက္ပဲရွိပါတယ္ )

အရြယ္အစား ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အားနည္းၿခင္းတို႔ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down ေတြနဲ႔တြဲေနတဲ့ ေရာဂါေတြက ဘာေတြလဲ ?

၁ ။ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါမ်ား (၄၀%)
၂ ။ ေမြးရားပါ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမႈမမွန္မႈမ်ား
၃ ။ အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါ အပါအ၀င္ အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ၿခင္းမ်ား ခဏခဏ ခံရၿခင္း
၄ ။ သိုင္းရြက္ ေဟာ္မုန္းနည္းၿခင္း ( Hypothyrodism)
၅ ။ ေသြးကင္ဆာၿဖစ္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားၿခင္းတို႔ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

Down's Syndrome ကို ဘယ္လိုကုသမလဲ ?

တိက်တဲ့ သီးၿခားကုသမႈ ရယ္လို႔မရွိပါဘူး ။ အေထာက္အကူၿဖစ္ေစမယ့္ နည္းလမ္းေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္ ။ Down ဟုတ္မဟုတ္ကိုေတာ့ Chromosonal analysis (Karyotyping ) လုပ္ၿခင္း အားၿဖင့္သိႏိုင္ပါတယ္ ။

ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ နည္းလမ္းေတြက ဘာေတြလဲ ?

၁ ။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အစီအစဥ္ေတြကို ေစာေစာစီးစီးစတင္ရပါမယ္ ။
၂ ။ အသက္နဲနဲၾကီးတဲ့ ကေလးေတြကို စကားေၿပာရာတြင္ေလ့က်င့္ေပးၿခင္း ။
၃ ။ အထူးသီးသန္႔ပညာေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ သင္တန္းေပးၿခင္း ။
၄ ။ ဆက္ႏြယ္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါေတြကို ပံုမွန္စစ္ေဆးေပးၿခင္း ။ (နား ႏွာေခါင္း လည္ေခ်ာင္း ၊ မ်က္စိ ၊ ႏွလံုး စစ္ ေဆး ၿခင္းမ်ား ၊ သိုင္းရြက္ ေဟာ္မုန္းစစ္ေဆးၿခင္း )
၅ ။ ဆက္ႏြယ္လ်က္ရွိတဲ့ ေရာဂါမ်ားကို ကုသေပးၿခင္း ။ (ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ အစာအိမ္အူလမ္း ေၾကာင္းေရာ ဂါမ်ားကို ခြဲစိတ္ကုသေပးၿခင္း ၊ ေရာဂါပိုးမ၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ၿခင္း ၊ ေသြးကင္ဆာကုသၿခင္း )
၆ ။ မိဘမ်ားပါ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္၍ ေဆြးေႏြးၿခင္း ။
ရ ။ ေရရွည္ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ အေၿခအေနမ်ားကို သိရွိနားလည္ၿခင္း ။
၈ ။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာတြင္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးၿခင္း ။
၉ ။ Genetic ႏွင့္ပါတ္သတ္၍ ေဆြးေႏြးၿခင္း (ဘယ္လို ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္ေပၚလာသလဲ ၊ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားႏိုင္ႏွုန္း ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ဘ၀ထဲက မိမိကေလးဟာDown ဟုတ္မဟုတ္ သိရွိႏိုင္ၿခင္း ) စတဲ့နည္းလမ္းေတြပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

စာေရးသူ.....သက္တန္႔ခ်ိဳ (၁၁း၃၀ ည ၂၂.၁၁.၀၉)

Ref: Handbook for Undergraduate Medicine (Child Health , IM II)
: Wikipedia
: http://thettantcho.blogspot.com

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

Read More...

Collapse...

ႏို ့စို ့ၿပီး ပါးစပ္နဲ ့ႏွာေခါင္းက ႏို ့ေတြ ျပန္လွ်ံထြက္ၿပီး ရုတ္တရက္ အသက္ရွုရပ္၊ မ်က္ႏွာနီရဲလာရင္။

C-Box ထဲကေနေျဖရထက္ ပိုအဆင္ေျပမလားလို႔ ဒီမွာေရးလိုက္ပါတယ္။

၀တ္မွုန္အေမး။ ေမြးၿပီးခါစ ခေလးေတြ ႏို ့စို ့ၿပီး ပါးစပ္နဲ ့ ႏွာေခါင္းက ႏို ့ေတြ ျပန္လွ်ံထြက္ၿပီး ရုတ္တရက္ အသက္ရွုရပ္ၿပီးမ်က္ႏွာနီရဲ လာရင္ အေရးေပၚ ဘယ္လို လုပ္ေပးရ မလဲဆိုတာသိပါရေစရွင္ အေရးတႀကီး ေတာင္းဆိုပါတယ္ရွင္။

အေျဖ။
ကေလးေတြ မိခင္ႏို႕ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏို႕ဗူးျဖစ္ျဖစ္စို႔တာ။ လူၾကီးေတြထမင္း (ေခါက္ဆြဲေရာ ဘာဂါေရာ ပါတယ္)စားတဲ့အခါ စားေသာက္တာနဲ႔အတူ ေလကိုပါ ျမိဳခ်ၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစာအိမ္ထဲကို ေလေတြပါ ၀င္သြားတယ္။ ေလက မ်ားရင္ျဖစ္ျဖစ္၊ စားေနရင္းနဲ႕ စားျပီးစ ကိုယ္ခႏၶာ အေနအထား အဆင္မသင့္ရင္ ေလထြက္ခ်င္တာနဲ႕ အန္တတ္ပါတယ္။

ေမးထားသလို ရုတ္တရက္ အသက္ရွုရပ္ၿပီး၊ မ်က္ႏွာနီရဲလာရင္
အန္ဖတ္ေတြ အသက္ရွဴလမ္းထဲ မ၀င္ေအာင္ ဂရူစိုက္ပါ။ ၀င္ေနမယ္ ထင္ရင္ ရွင္းထုတ္ျပစ္ပါ။ ျပဳစုသူက မပ်ာပါနဲ႔။ စိတ္ေအးေအးထားျပီး အသက္ျပန္ရွဴႏိုင္ေအာင္ အေနအထား ျပဳျပင္ေပးပါ။ လည္ပင္း ဆန္႔ေနပါေစ။ လိုအပ္ရင္ ေအာက္ခံမာမာေပၚ သိပ္ထားလိုက္ပါ။ လိုအပ္ေသးရင္ လည္ပင္းေအာက္က အႏွီးတခုခု ေခါက္ျပီး ခံထားေပးပါ။ ေနာက္ထပ္လိုေသးရင္ ၾကမ္းမာမာေပၚသိပ္ထားျပီး၊ ကေလးရဲ႕ေမးေစ့ကို အထက္ပင့္ထားေပးပါ။ အထက္ဆိုတာ ကေလးကို ပက္လက္ သိပ္ထားတဲ့အေနအထားကေန ေျပာတာပါ။ အန္ခ်င္ေနေသးရင္ ေခါင္းကို တဖက္ဖက္ ေစာင္းေပးရပါမယ္။

အဆိုးဆံုးျဖစ္သြားရင္ CPR လုပ္နည္းကို သံုးရပါေတာ့မယ္။ ရင္ပတ္ကိုဖိေပးတာနဲ႔ ပါးစပ္ကေန ေလမွဳတ္သြင္းေပးတာကို ဆိုလိုတာပါ။ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/search?q=CPR မွာ တင္ထားတာရွိပါတယ္။

ကာကြယ္ဘို႔ကေတာ့
ႏို႔တိုက္ျပီးတိုင္း ေလထုတ္ေပးရပါမယ္။ ကေလးကို ပခံုးေပၚမွာ ေထာင္လ်က္ကေလး အသာအယာထိန္းေပးထားျပီး၊ ေက်ာကေလးကို သပ္ေပးရတာပါ။ ေလထြက္သြားရင္ စိတ္ခ်ရပါျပီ။

ႏို႔ဗူးတိုက္သူမ်ား ႏို႔ဗူးထဲက ႏို႔ကိုဘဲ ကေလးပါးစပ္ထဲ ၀င္ပါေစ။ ေလမ၀င္ပါေစနဲ႕။ ႏို႔သီးေခါင္းထဲမွာ ႏို႔သက္သက္သာ ရွိေနရမယ္။ ေလမပါေစရပါ။ ႏို႔ဗူးကို ေအာက္စိုက္ဘို႔ေျပာတာပါ။

တင့္ေဆြ

Read More...

Collapse...

Role of Parents in the Childhood Mental Development

ကေလးေတြရဲ႔ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳနဲ႔ မိဘမ်ားရဲ႕က႑

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားဘ၀က ကေလးသြားက်န္းမာေရးပညာမွာ စသင္ရတာက psychological development of children ကေလးေတြရဲ႔ စိတ္ပုိ္င္းဆုိင္ရာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မွဳအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီအေၾကာင္းအရာကုိ အေရးတၾကီးသင္ရလဲဆုိေတာ့၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သြားေဆးခန္းကုိ ေန႔စဥ္ လာျပေလ့ရွိသူေတြထဲမွာ ကေလးေတြလည္း ပါပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႔ ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ မိဘျဖစ္သူရဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တတ္မွဳ ရွိမရွိိေပၚ မူတည္ျပီး၊ ကေလးေတြလည္း အမူအက်င့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲသြားပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ သြားဘက္ဆုိင္ရာ ကုသမွဳေတြ မစႏုိင္ခင္မွာ ဘယ္လုိ psychological background နဲ႔အမူအက်င့္ behaviour ရွိသလဲ။ ေကာင္းတဲ့ behaviour ရွိလား၊ အားနည္းခ်က္ရွိတဲ့ behaviour လား၊ ေကာင္းတာကုိ ဘယ္လုိဆက္အားေပးျပီး မေကာင္းတာကုိ ဘယ္လုိ အျပဳသေဘာေဆာင္လာေအာင္ ပဲ့ကုိင္မလဲ ဆုိတာေတြ အရင္လုပ္ရပါတယ္။

ေမြးခါစကေန တစ္ႏွစ္သားအရြယ္

ကေလးေတြဟာ ေမြးခါစကေန တစ္ႏွစ္သားအရြယ္ကစျပီး ကုိယ္ခႏၶာ ဖြံ႔ျဖိဳးလာတာနဲ႔အတူ psychological development လည္း စေနပါျပီ။ အဲလုိအခ်ိန္မွာ ကေလးဟာ ယုယုယယ ေထြးေပြ႔မွဳရမယ္၊ ေခ်ာ့ျမဴမွဳရမယ္၊ ဆာတုိင္း ခ်ဳိခ်ဳိေသာက္ခြင့္ ရမယ္ဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာမွာ လုံျခဳံေႏြးေထြးမွဳနဲ႔ ယုံၾကည္မွဳ စျပီးရရွိသြားပါတယ္။

ဒီအရြယ္မွာ ဒီလုိျပဳစုယုယမွဳေတြ ေသခ်ာမရခဲ့တဲ့ ကေလးေတြဟာ ၾကီးတဲ့အထိ၊ ေလာကၾကီးနဲ႔ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ မယုံၾကည္မွဳ၊ ဘယ္သူက ငါ့ကုိ တုိက္ခုိက္မလဲ ဆုိျပီး သံသယျဖစ္မွဳေတြနဲ႔ ၾကီးျပင္းရပါေတာ့တယ္။ Erik Erickson ကေတာ့ဒီအဆင့္ကုိ stage of developing trust or mistrust လုိ႔သုံးပါတယ္။

ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ (၂)ႏွစ္က(၃)ႏွစ္သား .... development of autonomy ကုိယ့္ကုိကုိယ္ အားကုိးစိတ္ စတင္ျဖစ္ေပၚတဲ့အရြယ္..

ဘာမဆုိ.. ကုိယ့္ဟာကုိယ္လုပ္မယ္.. ဆုိျပီးျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ လူၾကီးက အရာရာ ဟုိမလုပ္နဲ႔ဒီမလုပ္နဲ႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လြန္းရင္၊ စုိးရိမ္လြန္ အခ်စ္လြန္ျပီး ကုိယ္တုိင္ဘာမွေပးမလုပ္ဘဲ မိဘက အရာရာလုပ္ေပးေနရင္ ကေလးဟာ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ယုံၾကည္အားကုိးမွဳ မရွိေတာ့ပါဘူး။ အလြန္အကၽြံ လႊတ္ေပးရင္လည္း စည္းကမ္းမဲ့တဲ့ကေလး ျဖစ္လာတတ္တာမုိ႔ rules ဆုိတဲ့ ေဘာင္ေလးေတြ စျပီးခ်ေပးရပါတယ္။

ဥပမာ - ထမင္း၀ုိင္းမွာ ကုိယ္စားခ်င္တဲ့ဟင္း ကုိယ္တုိင္ထည့္စား.. ဒါေပမယ့္ ကုန္ေအာင္စားရမယ္.. စတဲ့ ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္ တာ၀န္ယူတဲ့စိတ္ ေမြးျမဴေပးရပါတယ္။ အလုိလုိက္လြန္ရင္ ငါဘာလုပ္လုပ္မွန္တယ္၊ ဘယ္သူမွမဟန္႔တားနဲ႔ ဆုိတဲ့ ငါတေကာစိတ္ဓာတ္ေတြ ၾကီးတဲ့အထိ ပါသြားပါလိမ့္မယ္။

terrible four

(၄)ႏွစ္သားအရြယ္ကုိေတာ့ terrible four လုိ႔ေခၚပါတယ္။ autonomy ရခ်င္တာ သိပ္မ်ားလာလုိ႔ ထိန္းရနဲနဲခက္လာျပီး စိတ္မလုိရင္ ေဒါသထြက္တာ စတာေတြျပတတ္လာပါျပီ။ လူၾကီးက သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕နဲ႔ မထိန္းေက်ာင္းရင္ ၾကီးတဲ့အခါ အလုိမက် ရန္လုိတဲ့သူတေယာက္အျဖစ္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ အထီးက်န္တတ္ပါတယ္။

(၅)ႏွစ္က၁၀ႏွစ္ေက်ာ္

(၅)ႏွစ္က၁၀ႏွစ္ေက်ာ္အထိ... ဒီအရြယ္က်ေတာ့ ေက်ာင္းစေနျပီ။ ပတ္၀န္းက်င္က က်ယ္ျပန္႔ျပီး သင္ယူစရာေတြ မ်ားလာျပီေလ။ တံငါနားနီးတံငါ- အက်င့္ေတြ ကူးတတ္တဲ့အရြယ္ပါ။ Role model ဆုိတဲ့ ဖန္တီးရွင္တုိ႔၊ မင္းသားမင္းသမီးတုိ႔ စတာေတြအျပင္၊ အျပင္ေလာကမွာ ေတြ႕ရတာေတြထဲက ကုိယ္ၾကိဳက္ရာ လုိက္အတုယူခ်င္စိတ္ ေပါက္လာတဲ့အရြယ္ပါ။ ၾကီးရင္ ဘာလုပ္မယ္ စတဲ့ အေတြးေလးေတြ စေပၚလာျပီး ေကာင္းတဲ့ဘက္ကုိ လူၾကီးက ထိန္းညိွေပးရပါတယ္။ ေက်ာင္းရဲ႔ အမ်ားစုေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳေတြ၊ သေဘာတူမွဳ မတူမွဳစတဲ့ ကြဲျပားမွဳရွိတာေတြကုိ ျမင္လာ လက္ခံလာတဲ့ အရြယ္ပါ။ ဒီအရြယ္မွာ သူတုိ႔ေက်ာင္းမွာ ၾကဳံေတြ႕လာတဲ့ အေတြ႕အၾကဳံေတြ မိဘကုိ ရင္ဖြင့္ခ်င္ၾကတယ္။ မိဘေတြက အလုပ္မ်ားလုိ႔ျဖစ္ေစ၊ ဂရုမစုိက္တဲ့အခါ ရင္ထဲမွာ ခံစားခ်က္ေတြ ျပည့္လာျပီး ေလာကကုိ မေက်နပ္စိတ္ အဆုိးျမင္စိတ္ေတြ ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးကုိ ဒီအရြယ္မွာ ပုိဂရုစုိက္ျပီး မ်က္ႏွာရိပ္မ်က္ႏွာကဲ ခတ္တတ္ရပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕စြမ္းေဆာင္မွဳ.. ဥပမာ - အတန္းထဲမွာ အဆင့္ေကာင္းတာ စတာကုိ ခ်ီးမြန္းေပးရပါတယ္။ ကေလးဆုိတာခ်ီးက်ဴးတာကုိဘဲၾကဳိက္တယ္၊ အျပစ္တင္ခံရတာကုိ မလုိလားပါဘူး။ အျပဳအမူတခုအတြက္ ခ်ီးက်ဴးခံရရင္ ဆက္ျပီး အဲဒါကုိ ထိန္းခ်င္ ႀကိဳးစားခ်င္လာၾကပါတယ္။

ဒီလုိ ငယ္စဥ္ဘ၀အဆင့္ဆင့္မွာ မိဘရဲ႕အခန္းက႑ဟာ သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ ခ်စ္တတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ မခ်စ္တတ္ရင္ ႏွစ္ရာေရာက္မွာပါ။ ေရွာင္ရမွာေတြက

(၁) overindulging အလြန္အကၽြံ အလုိလုိက္တာ... naughty boy, naughty girl ေတြျဖစ္လာေစပါတယ္။ အဲလုိ ကေလးေတြ ေဆးခန္းလာရင္ အရမ္းစိတ္ညစ္ရတယ္။ ကေလးေရ.. ပါးစပ္ကေလးဟေနာ္.. ဆုိရင္မဟဘူး။ တခ်ဳိ႕ ဆုိးလြန္းတဲ့ကေလးဆုိ ဆရာ၀န္ကုိရန္လုပ္တာ၊ တံေတြးနဲ႔ေထြးတာေတြ လုပ္တတ္ပါတယ္။ နယ္မွာတုန္းက သြားႏွဳတ္ရင္ ဒါးနဲ႔ထုိးမွာေနာ္..ဆုိျပီး ခဲခၽြန္ဒါးေလး ဖြက္ကုိင္လာျပီး ျခိမ္းေျခာက္တာ ခံရဖူးပါတယ္။ (၁၁)ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ကေလးပါ။ သိပ္ရန္လုိတဲ့ကေလးကုိ အဲဒီတၾကိမ္ဘဲ ၾကဳံဖူးပါတယ္။ ပါလာတဲ့လူၾကီးက ဆရာေရ.. သူနာမွာ ေၾကာက္လုိ႔လားမသိဘူး။ ျဖစ္ပါ့မလား စသည္ျဖင့္ ကေလးဘက္က ၀င္ေျပာေပးတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒါဆုိ ပုိဆုိးေရာပါဘဲ။ ပုိဆုိးလာရင္ မိဘကုိ ကုသခန္းထဲ ေပးမ၀င္ဘဲခြဲထားရပါတယ္။ Rule ေတြေျပာျပရပါတယ္။ သား ဒီေဆးခန္းလာရင္ ဒီလုိလုပ္ရမယ္၊ အိမ္မွာလုိမရဘူး။ မျပီးရင္မျပန္ရဘူး၊ စသည္ျဖင့္ ေျပာျပရပါတယ္။ ေဘးမွာ ျငိမ္ျငိမ္ဆိမ္ဆိမ္ လိမၼာစြာနဲ႔ ကုသခံေနတဲ့ အရြယ္တူကေလးေတြကုိ role model အျဖစ္ျပျပီး အတုယူေစရပါတယ္။

(၂) overprotection အလြန္အကၽြံ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ... Shy and timid ရွက္တတ္ ေၾကာက္တတ္တဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာေစျပီး လူေတာမတုိးပါဘူး။ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ယုံၾကည္မွဳမရွိဘဲ ေမေမ ဒီနားလာ.. လက္ကုိင္ထား.. ေၾကာက္တယ္ စသည္ျဖင့္ ေဆးခန္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲလုိကေလးမ်ဳိးက်ေတာ့ မိဘကုိအနားမွာ ေနေစျပီး၊ သူယုံၾကည္မွဳ ရလာေအာင္၊ ေဆးခန္းခုံက ခလုတ္ေလးေတြ ႏွိပ္ခုိင္း.. ေရပန္းေလးေတြပန္းခုိင္း၊ ေလေလး မွဳတ္ခုိင္း.. ကုိယ့္သြားကုိ မွန္နဲ႔ျပန္ၾကည့္ခုိင္းတာ စတာေတြနဲ႔ ျငင္ျငင္သာသာ စပ်ဳိးရပါတယ္။ တန္းျပီးေတာ့ သြားကုိ drill နဲ႔ သြားပုိးစားတာကုန္ေအာင္ ျခစ္တာ၊ ထုံေဆးထုိးတာ စတာေတြလုပ္ရင္ ကေလးေၾကာက္သြားျပီး ဆက္ကုလုိ႔ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အတင္းဆက္ကုရင္လည္း ၾကီးတဲ့အထိ သြားကုဖုိ႔ဆုိ ေၾကာက္သြားတဲ့အထိ စိတ္အနာ ရတတ္ပါတယ္။

(၃) maternal anxiety အေမျဖစ္သူရဲ႕ စုိးရိမ္စိတ္လြန္ကဲမွဳ... ကေလးမွာလည္း စုိးရိမ္တတ္၊ ေၾကာက္တတ္တာမ်ဳိး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေၾကာက္စရာ အေတြ႕အၾကဳံေတြ၊ ေပ်ာ္စရာမေကာင္းတဲ့ အေတြ႕အၾကဳံေတြ ကေလးေရွ႕မွာ မေျပာဖုိ႔၊ စုိးရိမ္ပူပန္မွဳေတြ မျပဖုိ႔အေရးၾကီးပါတယ္။

ကေလးရဲ႕ ငယ္စဥ္ဘ၀ အေတြ႕အၾကဳံျဖစ္ေပၚတုိးတက္မွဳေတြဟာ ေနာင္လူၾကီးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာမယ့္၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အမူအက်င့္ေတြကုိ လႊမ္းမုိး အက်ဳိးသက္ေရာက္တတ္တာမုိ႔ အေလးထားေပးၾကဖုိ႔ အသိမွ်ေ၀လုိက္ရပါတယ္။

Read More...

Collapse...

Useful Health Facts for Children (2)

(ရ) Over The Counter Drugs
အသက္ (၄) ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ေတြကို over the counter ေဆး၀ါးမ်ား မေပးသင္႔ဘူးလို႔ အပိုင္း(၁)မွာ ေဖာ္ျပခဲ႔ပါတယ္။ ေလးႏွစ္အထက္ သားသားမီးမီးေတြ အေအးမိ၊ ႏွာေစး ေခ်ာင္းဆိုး ေရာဂါ ခံစားရတယ္ ဆိုလွ်င္ေတာ႔ ေဆးဆိုင္မွာ အလြယ္တကူ ရရွိႏိုင္တဲ့ အေအးမိ ေပ်ာက္ေဆးမ်ားကို သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခု သတိထားရမွာက မိမိ ရင္ေသြးကို တိုက္တဲ႔ ေဆးဟာ သူ႔အသက္အရြယ္ အတြက္ စနစ္တက် ေဖာ္စပ္ထားတဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ေဆး၀ါး ျဖစ္ရပါမယ္။ ေဆးအညႊန္းမွာ ကေလးမ်ား အတြက္လို႔ သီးသန္႔ ေဖာ္ျပထားမွသာ အသံုးျပဳရပါမယ္။ လူၾကီးေတြ ေသာက္တဲ့ ေဆးကို မိမိ ထင္သလို အပိုင္းပိုင္းျပီး တိုက္ေကြၽးျခင္း မျပဳလုပ္သင္႔ပါဘူး။


(၈) ေဆးႏွစ္မ်ိဳး သံုးစြဲသင္႔ပါသလား။

အေအးမိ၊ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ ကုသေဆး ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓာတုေဗဒပစၥည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တူညီေန တတ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီ အမ်ိဳးမ်ိဳးက နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးထားတတ္တဲ႔ တူညီတဲ႔ ေဆး၀ါေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေဆးႏွစ္မ်ိဳး ေပါင္းေပးမိလွ်င္ ေဆး အလြန္အကြၽံျဖစ္ျပီး ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။

(၉) ေဆးပမာဏ ခ်ိန္ဆနည္း။

ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ေဖာ္စပ္ထာတဲ့ ေဆးအရည္မ်ားမွာ အမွတ္အသား လုပ္ထာတဲ့ ဇြန္းငယ္ေလးမ်ား ပါ၀င္ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဇြန္းငယ္ေလးေတြ မပါဘူးဆိုလွ်င္ေတာ့ လက္ဖက္စားဇြန္းကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးတိုက္ရန္ အသံုးျပဳေသာ ဇြန္းကို သတ္သတ္ မွတ္မွတ္ တစ္ခုတည္း သံုးစြဲရပါမယ္။

(၁၀) အန္လွ်င္ေဆးျပန္တိုက္ရမွာလား။

မိဘေတြက ကေလး အန္ရင္ ေဆးျပန္တိုက္တတ္ ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ကေလးရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာထဲကို ေဆးပမာဏ ဘယ္ေလာက္ ေရာက္သြားျပီ ဆိုတာ မသိတဲ႔ အတြက္ ထပ္မတိုက္သင္႔ပါဘူး။ မလိုအပ္ဘဲ ေဆးပမာဏ မ်ားသြားရင္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ရတတ္ပါတယ္။

(၁၁) ကေလးအိပ္ေနလွ်င္ ႏႈိးသင့္ပါသလား။

အေအးမိ၊ ႏွာေစး ေခ်ာင္းဆိုး ကေလးငယ္ေတြအတြက္ အိပ္စက္ျခင္းဟာ ထိေရာက္တဲ႔ ကုသမႈ တစ္ခုပါ။ ဆရာေျပာတဲ႔ ဆန္တစ္ခြဲ တစ္စိတ္နဲ႔ မလဲ ဆိုသလို အခ်ိန္ အတိအက် တိုက္စရာ မလိုပါဘူး။ အိပ္ယာႏိုးမွ ေဆးတိုက္လို႔ ရပါတယ္။

(၁၁) အျခား သတိျပဳစရာမ်ား။

ကေလးငယ္ေတြ ဆိုတာ လူၾကီး လုပ္တာကို အတုယူ တတ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ ေရွ႕မွာ ေဆးေသာက္ ျပတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။ စားစရာ ထင္ျပီး မလိုအပ္ဘဲ ယူစားမွာ စိုးရိမ္ရပါတယ္။ ေဆးကို ခ်ိဳခ်ဥ္ ဆိုျပီး ညာတိုက္တတ္တဲ႔ မိဘေတြ ေတြ႔ဘူးပါတယ္။ ယေန႔ေခတ္ေဆးေတြဟာ အနံ႔ အရသာ ေကာင္းေအာင္ စီမံ ထားတတ္ၾကလို႔ ကေလးေတြ အလြန္ခံတြင္းေတြ႔ တတ္ပါတယ္။ သေရစာ အျဖစ္ ခဏခဏ ယူေသာက္မိမွာကို မိဘေတြ သတိျပဳ ရပါမယ္။ ကေလးေတြ လက္လွမ္းမွီႏိုင္မယ့္ ေနရာမွာ မထားသင့္ပါဘူး။

ကေလးငယ္ေလးေတြ နာမက်န္း ျဖစ္တဲ့အခါ အဓိက အနီးကပ္ ေစာင့္ေရွာက္ရတာ မိဘ အုပ္ထိန္းသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္၊ ဆရာမေတြ ညႊန္ၾကားတဲ့ အတိုင္းအတိအက် လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလို လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာလည္း ေဆးပညာ ဗဟုသုတ အေတာ္အသင့္ ရွိဖို႔ လိုသလို ရွိတဲ႔ ဗဟုသုတ ကိုလည္း ေန႔စဥ္ ေနထိုင္ စားေသာက္တဲ့အခါ အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်သြားဖို႔ လိုပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ကေလးမိဘ ေတြကေတာ့ ဘာလုပ္ရမယ္၊ ဘာမလုပ္ရဘူး သိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ လိုက္နာတာ နည္းၾကပါတယ္။

ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ….
မနဲ႔ေမာင္

Read More...

Collapse...

Useful Health Facts for Kids

ဒီပိုစ္႔ကို မေရးခင္ ဘေလာ႔ကို လာလည္တဲ႔ စာဖတ္သူေတြကို ႏွစ္သစ္ကူး ဆုမြန္ ေတာင္းပါတယ္။ ႏွစ္သစ္မွာ ကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာျပီး ေအာင္ျမင္မႈေတြ တစ္သီၾကီး ရဖို႔ မနဲ႔ေမာင္က ဆုေတာင္း ေပးပါတယ္။ စာေမးပြဲ ကာလမွာ စာမေရးတာ ၾကာသြားေတာ႔ အမွန္တကယ္ ၀န္ခံ ရရင္ စာျပန္ေရးရမွာ ေတာ္ေတာ္ အပ်င္းထူ ေနပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္မ်ား က်န္းမာေရးလို႔ ဆိုေပမယ္႔ အဓိက တင္ျပသြားမွာကေတာ႔ အေအးမိ ႏွာေစး ေခ်ာင္းဆိုး ျဖစ္တဲ႔ ကေလးငယ္ေတြကို မိဘ အုပ္ထိန္းသူေတြ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ဂရုစိုက္ ျပဳစုကုသ ရမယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(၁) ကေလး အဖ်ားတက္ေနရင္ ဘာလုပ္သင္႔သလဲ

ကေလး ဆရာ၀န္ေတြ အလိုအရေတာ႔ ကေလးရဲ႕ ကိုယ္အပူခ်ိန္ဟာ ၁၀၀.၄ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ရွိရင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ တက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သာမန္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ကေတာ႔ ၉၈.၆ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ပါ။ သင္႔ရင္ေသြးငယ္ဟာ (က) အသက္ေလးလေအာက္ျဖစ္လွ်င္ (ခ) တျခား လကၡဏာေတြ ရွိလွ်င္ (ဂ) အဖ်ားရက္ ရွည္ေနလွ်င္ ဆရာ၀န္ထံ သြားေရာက္ ျပသျပီး ကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။
ကေလးငယ္ေတြကို အဖ်ားက်ဖို႔ အိမ္သံုးေဆး အက္စပရင္ျဖင္႔ ကုသျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ အက္စပရင္ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ ကေလးငယ္ေတြမွာ Reyeလို႔ ေခၚတဲ႔ ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ရရွိႏိုင္ပါတယ္။

(၂) အဖ်ားက်ဖို႔ တျခား ဘာေတြလုပ္ႏိုင္ေသးလဲ

ကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကို ေရပတ္နဲ႔ တိုက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ သတိထားရမွာက ေရေအးကို မသံုးမိဖို႔ပါပဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ မိဘေတြက ေအးေလ ေကာင္းေလ ထင္ျပီး ေရခဲေရနဲ႔ တိုက္ေပးတာ ၾကားဖူးပါတယ္။ ေရေႏြးေလး ေရာျပီး ေရပတ္ တိုက္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ကေလးငယ္ မွာ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္တဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ေတြ႔တယ္ ဆိုရင္ေတာ႔ ေဆးခန္းကို အျမန္ေျပးျပီး ကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။ ေရဓာတ္ ခမ္းေျခာက္တဲ႔ လကၡဏာေတြကေတာ႔ ငိုလွ်င္ မ်က္ရည္ မထြက္ျခင္း၊ လွ်ာႏွင္႔ ခံတြင္း ေျခာက္ကပ္ေနျခင္း၊ ဆီးမေပါက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မိခင္နဲ႔ အုပ္ထိန္းသူမ်ား အေနနဲ႔ ကေလးကို ၂ နာရီျခား တစ္ခါ ႏို႔တိုက္ေပးႏိုင္လွ်င္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

(၃)ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဆရာ၀န္ေခၚမလဲ

ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ ဆရာ၀န္ကို အိမ္ေခၚ ကုေလ႔ သိပ္မရွိပါဘူး။ ေဆးခန္းျပတာ မ်ားပါတယ္။ ကေလး အဖ်ားတက္တိုင္း သာမန္အားျဖင္႔ ေဆးခန္းျပၾကတာ နည္းပါတယ္။ အိမ္သံုးေဆး၀ါးနဲ႔ ကုရင္ကု၊ မဟုတ္ရင္ ရိုးရာ တိုင္းရင္ေဆး၊ ေဆးျမီးတိုနဲ႔ ကုတတ္ၾကပါတယ္။ သို႔ေပမယ္႔လည္း အႏၱရာယ္ရွိႏိုင္တဲ႔ အေျခအေန၊ လကၡဏာေတြကို မိဘ အုပ္ထိန္းသူေတြ အေနနဲ႔ သိရွိထားျပီး အျမဲ ေစာင္႔ၾကည္႔ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ အဆိုပါ လကၡဏာေတြကေတာ့ ေရဓာတ္ ခန္းေျခာက္သည္႔ လကၡဏာ ရွိျခင္း၊ တက္ျခင္း၊ အေရးျပားေပၚတြင္ အကြက္မ်ား ေပၚျခင္း၊ အာသီးေရာင္ျခင္း၊ အစာလံုး၀ မစားေတာ႔ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

(၄)ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ ေသာက္ျခင္းျဖင္႔ အက်ိဳးရွိ ႏိုင္ပါသလား

တစ္ခ်ိဳ႕ သုေတသန စာတမ္းေတြကေတာ႔ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ဟာ ေရာင္ရမ္းမႈကို သက္သာ ေပ်ာက္ကင္း ေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဆိုပါ အခ်က္ မမွန္လွ်င္ေတာင္ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ဟာ ကေလးငယ္ အတြက္ အဟာရ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေရေႏြးေငြ႔ ရွဴေစျပီး ႏွာေခါင္းပိတ္ သက္သာေအာင္ လုပ္ႏိုင္သလို ရင္ဘတ္ကို ပြတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အခြၽဲၾကပ္တာ သက္သာေစပါတယ္။

(၅)လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ဘယ္လို ကုသမလဲ

ကေလးငယ္ေတြမွာ လည္ေခ်ာင္းနာတာဟာ သာမန္အားျဖင္႔ အေအးမိတာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၄-၅ရက္ခန္႔ ၾကာတတ္ျပီး အသက္ (၂)ႏွစ္ အထက္ ကေလးေတြမွာေတာ႔ ေရေႏြးကို ပ်ားရည္ အနည္းငယ္ ေရာျပီး တိုက္လွ်င္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ Strepsil ကဲ႔သို႔ ငံုေဆးမ်ားကိုလည္း သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ စတရက္တို ေကာ႔ကပ္စ္ ပိုးေကာင္ေၾကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ လည္ေခ်ာင္းနာေရာဂါကေတာ႔ အေအးမိတာနဲ႔ တြဲ ျပီး မလာတတ္ပါဘူး။ စတရက္တိုေကာ႔ကပ္စ္လို႔ သံသယ ရွိရင္ေတာ႔ ဆရာ၀န္ဆီ အျမန္ သြားေရာက္ ျပီး ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။ ပဍိဇီ၀ေဆးမ်ားျဖင္႔ ထိေရာက္စြာ ကုသမႈ မလုပ္ခဲ႔ရင္ ေနာင္မွာ ႏွလံုး အဆို႔ရွင္ေတြကို ထိခိုက္ ေစတတ္ပါတယ္။

(၆) အသက္အရြယ္နဲ႔ အိမ္သံုးေဆး

အသက္(၄)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို အိမ္သံုးေဆး(Over the counter) ဆရာ၀န္ လက္မွတ္ မပါဘဲ ၀ယ္ႏိုင္ေသာ ေဆးေတြ သံုးျပီး မိမိ သေဘာနဲ႔ မကုသ သင္႔ပါဘူး။ အဆိုပါ ေဆး၀ါးေတြျဖင့္ ကုသျခင္းျဖင္႔ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးက ပိုမ်ား ေစပါတယ္။ ကေလးကို ေရမ်ားမ်ား တိုက္ေပးျခင္း၊ ေရပတ္တိုက္ ေပးျခင္း၊ ေရေႏြးေငြ႔ ရွဴေစျခင္း စသည္႔ နည္းလမ္းမ်ားက ပိုမို ထိေရာက္ ေစပါတယ္။

Read More...

Collapse...

Neonatal Tetanus Prevention

ေမြးကင္းစ ကေလး ေမးခိုင္ေရာဂါ

ေဆးခန္းမွာ ေၾကာ္ျငာ ကပ္ထားရသလို၊ ဆရာမေတြကိုလည္း သင္ထားတယ္။ ေမြးလူနာမ်ား “ဗိုက္ ဆက္တိုက္ နာလွ်င္၊ အရည္ ဆင္းလွ်င္၊ ေသြး ဆင္းလွ်င္ ဖုန္းဆက္ပါ” လို႔။
“ေမြးလူနာ ရွိတယ္ ဆရာ၊ ဗိုက္နာေနလို႕”။

“သားဦးလား၊ အရင္ ေမြးဖူးလား။ ဘယ္တံုးက စနာတာတဲ့လဲ”။ (လူနာ အမ်ားစုက ဗမာ မဟုတ္လို႔ တခ်ိဳ႕က သားဦး ဆိုရင္ သိပ္ နားမလည္ဘူး။) ဖုန္းဆက္တဲ့ လူကို ေမးခြန္း ႏွစ္ခုေမးျပီး၊ အေျဖရတာနဲ႕ လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ကို ျဖတ္ျပီး၊ လူနာကို အခုလာ ခိုင္းရမလား၊ နည္းနည္း ေစာင့္လို႔ ရေသးလား ဆိုတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ကို ခ်ရပါတယ္။

ေမြးလူနာရဲ႕ မွတ္တမ္း စာအုပ္ေလးကို ဆရာမ တစ္ေယာက္က အဆင္သင့္ ရွာထား ေပးတယ္။ ေမြးလူနာ မွန္သမွ် AnteNatal Care (ေအ-အင္န္-စီ) ေခၚတဲ့ မေမြးမီ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း လာတုန္းက မွတ္ထား ရတာေတြကို တစ္သမတ္တည္း သင္ေပးထားတာမို႕ ဆရာမ အားလံုး တတ္ေနၾကပါျပီ။ LMP (First Day of Last menstrual Period) (ေနာက္ဆံုး ရာသီလာတဲ့ရက္)၊ EDD (Expected Date of Delivery) (ခန္႔မွန္း ေမြးမည့္ရက္)၊ G (Gravida) (ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ အၾကိမ္ေပါင္း)၊ P (Parity) (အရွင္ေမြး ကေလးေပါင္း) ဆိုတာေတြကို သူတို႔ လက္ေရးေလးေတြနဲ႕ စာအုပ္ အဖံုးမွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ရာသီလာတဲ့ ရက္ထဲ ၉ လနဲ႕ ခုနစ္ရက္ ေပါင္းထည့္ရင္ ေမြးမဲ့ရက္ ရေရာ။ ဒါက သိပ္ေခါင္းသံုးဖို႔ မလိုေသး။ သူတို႔ မ်က္ေမွာင္ ကုပ္ၾကတာကေတာ့ “မႏႈတ္ေလာက္ တစ္လေခ်း” လုပ္ရျပီ ဆိုရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႕ သခ်ၤာ အားနည္းရင္ ဂဏန္း သင္သလို သင္ေပး ရတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြ ေခါင္းအစား ဆံုးကေတာ့ လူနာမွာ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) ရိုက္ထားတာ ပါလာျပီ ဆိုရင္ ျပႆနာ တက္ၾကျပီ။

Ultrasound (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) က ရိုက္တဲ့ေန႔မွာ ရွိတဲ့ သေႏၶသားရဲ႕ အသက္ကို ဘယ္ႏွစ္ပါတ္ နဲ႔ ဘယ္ႏွစ္ရက္ ရွိျပီလို႕ ေရးေပးလိုက္တာကိုး။ ဆိုပါေတာ့ ၅ လ ကိုယ္၀န္ ဆိုရင္ 20 weeks and 3 days လို႔ တိတိက်က် ေရးတာ။ ေဆးခန္းမွာ သင္ထားတာက (ရက္၊ လ၊ ႏွစ္၊) မို႔ ရက္ ရက္ခ်င္း၊ လ လခ်င္း၊ ႏွစ္ ႏွစ္ခ်င္း ဆိုတာပဲ ေပါင္းရ - ႏႈတ္ရမွာ ဆိုေတာ့ ရက္သတၲပါတ္ ဆိုတာၾကီးနဲ႕ ေခါင္း႐ႈပ္္ၾကေရာ။ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) မွာ ေရးတဲ့ ရက္သတၲပါတ္ကို တစ္လ ၄ပါတ္ ထားျပီး လဖြဲ႔ဖို႔ ၄ နဲ႕စား၊ က်န္တာကို ရက္ဖြဲ႔ဖို႔ ၇ နဲ႕ေျမွာက္။ ရက္ ရက္ခ်င္း၊ လ လခ်င္း၊ ႏွစ္ ႏွစ္ခ်င္း ႏႈတ္လိုက္ရင္ ရေရာ မဟုတ္လား။ ဘာလို႕ ႏႈတ္ရလဲ ဆိုေတာ့ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) မရိုက္ခင္ အဲဒီရက္ကစျပီး ကေလး ရွိတာမို႔ေပါ့။ အရင္က ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ ႏႈတ္ရတာေလ။

ျပီးေတာ့ (အာလ္ထြာ-ေဆာင္း) မွာ ေမြးမဲ႔ရက္ တြက္ေပး မထားရင္ ၉လ နဲ႔ ၇ ရက္ ထည့္ေပါင္း။ လူနာ ေျပာတဲ့ရက္ကို တြက္ရတာနဲ႕ နည္းနည္း ကြာႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လဲ Expected Date of Delivery (အီး-ဒီ-ဒီ) ဆိုတဲ့ ေမြးရက္ဟာ အနည္းဆံုး ေရွ႕တစ္ပါတ္၊ ေနာက္တစ္ပါတ္ လြဲႏိုင္တယ္လို႕ ေျပာထားတယ္ မဟုတ္လား။ “ကိုးလလြန္-ဆယ္လဖြား”ဆိုတာ တိတိက်က် ေျပာရင္ ရက္ေပါင္း ၂၈၀၊ ၄၂ ပါတ္၊ ၃၇ပါတ္က စျပီးလဲ အေကာင္း ေမြးႏိုင္တယ္။

ကဲ - ေမြးလူနာ လာရင္ ဘာေတြ လုပ္မလဲ။ အတန္း ပညာ အေျခခံ ရွိျပီး၊ ခ်က္ခ်က္ခ်ာခ်ာ ဆရာမ ဆိုရင္ ေျဖမယ္။ လူနာ ရာဇ၀င္ History (ဟစ္စထြီ) ေမးမယ္။ ဘယ္တံုးက စနာတာလဲ။ အရည္ ဆင္းသလား။ ေသြးဆင္းသလား။

ထပ္ေမး ရဦးမယ္ေလ ႕႕႕ ေမြးဖူးတယ္ ဆိုရင္ အရင္ ကေလးတံုးက ေမြးရတာ လြယ္လား။ အိမ္မွာပဲ ေမြးတာလား၊ ေဆးခန္း-ေဆးရံု မွာလား။ ေမြးလမ္းခ်ဲ႕ ရသလား။ ညွပ္ဆြဲ ရလား။ ေဆးသြင္း ရေသးလား။

လုပ္ပါဦး၊ ဒို႔ဆီ ေရာက္လာေတာ့ ဘာလုပ္ ေပးၾကမလဲ။
(ဘီ-ပီ) Blood Pressure (ေသြးဖိအား) တိုင္းမယ္။ ေသြးခုန္ႏႈန္း (ပတ္လ္စ္) စမ္းမယ္။ ဆီး မစစ္ရ ေသးရင္ စစ္မယ္။ ေနာက္ ဗိုက္ စမ္းမယ္။ ျပီးရင္ Vaginal Examination (ဗြီ-အီး) လုပ္မယ္၊ (ေမြးလမ္းေၾကာင္းစမ္းမယ္)။ က်န္ေသးတယ္၊ ဘာလုပ္ ေပးသင့္သလဲ။ လိုအပ္ရင္ ၀မ္းခ်ဴ ေပးရမယ္။
၀မ္းခ်ဴ ေပးရတာ ဘာအက်ိဳးေတြ ရမလဲ၊ ႏွစ္မ်ိဳး ရွိတယ္ေနာ္၊ ေျပာစမ္းအံုး။ ေမ့ေနရင္ ျပန္ေျပာမယ္။
(၁)ကေလး ေမြးေနတုန္း သန္႕ရွင္းမယ္။ ေနာက္ျပီး (၂) ျမန္ျမန္လည္း ေမြးေစႏိုင္တယ္။ စဥ္းစား ၾကည့္ေနာ္ ဒါက ကေလးေခါင္း၊ ေခါင္းခြံရွိလို႕ မာမာၾကီး။ သူ႔ေရွ႕မွာ (လူနာ အိပ္ေနရင္ အေပၚမွာေပါ့)၊ ဆီးစပ္ရိုးနဲ႔ ဆီးအိမ္ ရွိတယ္။ ေနာက္က (အိပ္ေနရင္ ေအာက္ကေပါ့) အစားေဟာင္း အိမ္နဲ႕ မီးေညွာင့္ရိုး ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ဆီးအိမ္မွာ ဆီးမရွိ၊ အစာေဟာင္းအိမ္မွာ ၀မ္းမရွိမွ ကေလးက ေကာင္းေကာင္း ထြက္လာမွာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူနာကို ဆီးသြားခိုင္း၊ လမ္းအေလွ်ာက္ မခိုင္းေတာ့ရင္ ဆီးခ်ဴေပး။ မေမြးခင္ ၀မ္းခ်ဴ ေပးရတာေပါ့။

လမ္းကို ဘယ္ေတာ့ အေလွ်ာက္ မခိုင္း မလဲ။ လူနာက သိပ္နာ ေနျပီဆိုရင္၊ ေနာက္ျပီး ေရျမႊာ ေပါက္သြားရင္၊ ေသြးဆင္း ေနရင္ လမ္း ေလွ်ာက္ မခိုင္းနဲ႕ေတာ့။

Anti Tetanus Toxoid (ေအတီတီ) ဘယ္ႏွစ္ခါ ထိုးျပီးလဲ ေမးပါအံုး၊ ကာကြယ္ေဆး ေျပာတာ။ ဟုတ္ျပီ ကာကြယ္ေဆး ဆိုတာ ဘာေျပာတာလဲ။ ေမးခိုင္ ကာကြယ္ေဆး။ ဘယ္ႏွစ္ခါ ထိုးရလဲ။ မေမြးခင္ ႏွစ္ခါ၊ တစ္ခါနဲ႔ တစ္ခါ တစ္လျခား။

ကဲ ေမြးလူနာက ေစာင့္ရဦးမယ္။ ေျပာပါအံုး ဘာလို႕ (ေအတီတီ) ထိုးရတာလဲ။ ၾကားဘူးတယ္ေနာ္ ေမးခိုင္ ေရာဂါဆိုတာ။ Tetanus (တက္တဲနပ္စ္) အေတာ္ဆိုးတဲ့ ေရာဂါ။ ျဖစ္ရင္ တစ္ကမၻာလံုး စာရင္း အရေတာ့ သံုးေယာက္ တစ္ေယာက္ ေသတယ္တဲ့။ ဆရာ ့အေတြ႕အၾကံဳ အရ ဗမာျပည္မွာ ေတာေတြမွာေပါ့ လူၾကီး ျဖစ္ရင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေမြးစကေလး ျဖစ္ရင္ ရာႏႈန္းျပည့္ နည္းပါး ေသတာပဲ။ ေမြးမဲ့ကေလးကို အခုလို မေအကို (ေအတီတီ) ႏွစ္ခါ ထိုးထားရင္ ေမးခိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ မျဖစ္ေတာ့ဘူး ဆိုျပီး ေပါ့ေတာ့ မေပါ့နဲ႔။

ကေလး ခ်က္ၾကိဳး ျဖတ္ခ်ိန္မွာ ဘာပိုးမွ မ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ဆရာ - ဆရာမေတြက လက္ေဆးထား၊ လက္အိတ္ စြပ္ထား၊ ႏွာေခါင္းစည္း စည္း ထားရမယ္။ ခ်က္ၾကိဳးကို ညွပ္မဲ့ Sponge Forceps (စပြန္႕ခ်္-ေဖါ့ဆက္) ျဖစ္ျဖစ္၊ ေသြးေၾကာညွပ္ Artery Forceps (အာထရီ-ေဖါ့ဆက္) ျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ ျဖတ္မဲ့ ကပ္ေၾကးေတြကို ေရေႏြး ျပဳတ္ရတာ အဲဒါေၾကာင့္။ အခုေခတ္မွာ ခ်က္ၾကိဳးကို ညွပ္ဘို႕ (ကလစ္ပ္) က တစ္ခါသံုးမို႕ အဆင္ေျပတယ္။ ေတာထဲမွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ (ကလစ္) မရွိတဲ့ ေနရာမွာ ဆိုရင္ အပ္ခ်ည္ၾကိဳးကိုဘဲ ခပ္တုတ္တုတ္ က်စ္ျပီး ပိုးေသေအာင္ ေရေႏြးျပဳတ္၊ အရက္ျပန္ စိမ္ျပီး သံုးရတယ္။

ေမးခိုင္ ျဖစ္တာကို ဘယ္လိုလုပ္သိမလဲဆရာ။

ဒီလိုကြ၊ ေမးခိုင္ဆိုတာ ေမးခိုင္တာဘဲ။ ေမးမွာ စားဖို႔၊ ၀ါးဖို႔၊ ကေလးဆိုရင္ ႏို႔စို႔ဖို႔ဘို႕၊ ၾကြက္သားေတြ ရွိတယ္။ ေမးခိုင္ပိုး ဆိုတာက ၾကြက္သားေတြကို ထိခိုက္တာကိုး။ ေမးက ၾကြက္သားတင္ မကဘူး၊ ရွိရွိသမွ် ၾကြက္သားေတြ လိုက္ ဒုကၡ ေပးတာ။ အမွန္က ၾကြက္သားကို အလုပ္လုပ္ ေပးတဲ့ အာရံုေၾကာကို ထိတာပါ။ ဗိုက္မွာ Belly (ဗယ္လီ) ဆိုတဲ့ ၾကြက္သား ရွိတယ္။ ေဟာဒီလို အထက္ေအာက္ တန္းျပီး ေနတာ၊ Weight Lifting (Body Building) (၀ိတ္) မျပီး၊ ေယာက္်ား - မိန္းမ သန္ေအာင္ လုပ္ၾကရတာ အဲဒီ ၾကြက္သားေပါ့။ ဗိုက္ ၾကြက္သားေတြ ျပတ္ထြက္ေအာင္ အထိ ဆိုးတာ၊ ေသတဲ့လူကို ခြဲၾကည့္ေတာ့ ေတြ႕တာမ်ိဳး။

တကယ္ ေမးခိုင္ေၾကာင့္ ေသရတာက အသက္ရွဴ တဲ့အခါ သံုးရတဲ့ ၾကြက္သားေတြကို ထိရင္၊ နံရိုးေတြ ၾကားက ၾကြက္သားေတြ၊ လည္ပင္း ၾကြက္သားေတြ၊ ေနာက္ ဗိုက္နဲ႔ ရင္ေခါင္းပိုင္းကို ပိုင္းထား - ျခားထားတဲ့ Diaphragm (ဒိုင္ယာဖရမ္) ေခၚတဲ့ ကန္႔လန္႔ကာ ၾကြက္သား။ အဲဒါေတြ တင္း - ေတာင့္ျပီး အလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ရင္ အသက္ရွဴ ခက္ျပီး လူနာ ဆံုးရေတာ့တယ္။

ေမးခိုင္ပိုးက အေတာ္ အသက္ျပင္း တယ္။ ပိုးဆိုတဲ့ အေကာင္ေတြကလည္း လူေတြ လိုပဲ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာမွာ ေနခ်င္ၾကတာ။ ေမးခိုင္ပိုးက သူ မၾကိဳက္တဲ့ အေျခအေန ဆိုရင္ ေခါင္းျမီးျခံဳသလို၊ လိပ္ေခါင္း အထဲ ၀င္သလို၊ ဒါ့ထက္ေတာင္ စြမ္းေသးတယ္။ တစ္ကုိယ္လံုး ကို အခြံလိုမ်ိဳးနဲ႔ ဖံုးထားျပီး ရွင္ေနႏိုင္တယ္။ Spore (စပိုး) လို႔ ေခၚတယ္။ ဟို အရင္တံုးက ေက်ာက္ ေရာဂါ ဆိုတာ ရွိတယ္။ Small pox (စေမာ္လ္-ေပါက္စ္) ဆိုတာေလ။ အခုေခတ္ ေပ်ာက္သြားျပီ။ ကာကြယ္ေဆး တန္ခိုးေပါ့။ ဒီေမးခိုင္ ေရာဂါ က်ေတာ့ အဲလို ေပ်ာက္ကြယ္ သြားေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။

သင္ထားတယ္ မဟုတ္လား။ ဒို႔ အနာကို သန္႕ရွင္းေအာင္ ျဖစ္ျဖစ္၊ ခြဲစိတ္မယ့္အခါ ျဖစ္ျဖစ္ သန္႔ေအာင္ လုပ္ဖို႔ သံုးရတာ Solution One, Two, Three (၀မ္း - တူး - သရီး) ဆိုတာ ေျပာပါအံုး။

One (၀မ္း) က ဆပ္ျပာနဲ႔ ေရ၊ ေရခ်ိဳး-လက္ေဆး-ေျခေဆးေပါ့၊ (ဆက္ဗလြန္) (ဒက္ေတာ) တို႔လဲ သံုးႏိုင္တယ္။

ေနာက္ Two (တူး) က အရက္ျပန္၊ အလြယ္က Spirit (စပစ္ရစ္) လို႔ေခၚတာက အရက္၊ ေသာက္လို႔ ရတဲ့ အရက္၊ ဒို႔ေဆးခန္း - ေဆးရံု သံုးတာက် တစ္မ်ိဳး။ (မီသိုင္း) ဆိုတာ ထည့္ထားမွ၊ ဒါ့ေၾကာင့္ Methylated Spirit (မီသိုင္လိတ္တက္ - စပစ္ရစ္) လို႔ ေခၚတယ္။ ဆရာ မံုရြာ ေဆးရံုမွာ တာ၀န္က်တံုးက ေဆးရံု ၀န္ထမ္း တစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူ႔ကို သနားလို႕ ပိုက္ဆံ နည္းနည္းပါးပါး ေပးတာထက္ အရက္ျပန္ ေပးရင္ သိပ္ သေဘာက်တယ္။ အရက္ျပန္ကို ဆားခပ္ ေသာက္တယ္။ မၾကာပါဘူး အရက္ေၾကာင့္ ဆံုးသြားတယ္။

ေနာက္ Three (သရီး) ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဒီမွာေတာ့ (ဘီတာဒင္း) (ပိုင္ဗိုဒင္း)စသျဖင့္ နာမည္ေတြနဲ႕ အညိဳေရာင္ ေဆးရည္။ အမွန္က Iodine (အိုင္အိုဒင္း) ေပါ့။ (အိုင္အိုဒင္း) ကမွ အခု ေျပာေနတဲ့ ေမးခိုင္ပိုးကို ႏိုင္တယ္။ ဒို႔ေက်ာင္းမွာတုန္းက ဆရာ တစ္ေယာက္က သင္ေပးတယ္။ (အိုင္အိုးဒင္း) မရွိရင္ အနာကို မခြဲေလနဲ႔ တဲ့။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ ဒုကၡ ေရာက္ႏိုင္တယ္။ ေမးခိုင္ကို ေျပာတာ။ ကေလး ခ်က္ကို သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ညွပ္ - ျဖတ္ ျပီးရင္၊ (အိုင္အိုဒင္း) ထည့္ေပး ရမယ္။ ခ်က္ၾကိဳးထိပ္၊ ခ်က္ၾကိဳး၊ ကေလး ဗိုက္က ခ်က္ၾကိဳး ထြက္တဲ့ ေနရာ အားလံုးကုိ သုတ္ေပး။ ေဆးခန္းက ဆင္းသြားရင္လဲ အိမ္မွာ တစ္ေန႔ ႏွစ္ခါ ဂြမ္းသန္႔သန္႔ေလးနဲ႔ လက္ေဆးျပီး ေဆး ထည့္ခိုင္းဖို႕ (အိုင္အိုဒင္း)ကို ပုလင္းကေလးနဲ႕ထည့္ေပးလိုက္ ရမယ္။

ကေလးမွာ ေမးခိုင္ ျဖစ္ျပီ ဆိုရင္ ႏို႔မစို႔တာက စ သိမယ္။ ပါးစပ္ကို ေစ့ထားလို႔ ဟေပးလို႔ေတာင္ မရဘူး။ ခြ်ဲေလးေတြ ပါးစပ္က ထြက္လာမယ္။ ခြ်ဲၾကပ္ တာေပါ့။ အသက္ရွဴတာ ခက္ေနတာကို အသားေတြ ျပာတာတာ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ သိႏိုင္တယ္။ ေနာက္ျပီး ကေလးဟာ ေတာင့္တင္း ေနမယ္။ ခါးကေလး ေကာ့ေနမယ္။ နည္းနည္း ဖ်ားမယ္။ ၾကာရင္ တက္လာမယ္။ သနားစရာ သိပ္ေကာင္းတယ္။ ၃ ရက္ ေနာက္ပိုင္းမို႕ သေႏၶဘ၀က ေသြးေတြ ပ်က္စီးျပီး၊ ေသြး အသစ္လဲ ေနတာမို႕၊ ေသြးနီဥ အပ်က္ေတြေၾကာင့္ အသားေတြကလည္း ၀ါ ေနမယ္။ အမွန္က တစ္ကိုယ္လံုး ၀ါေနတာေနာ္။

ႏို႔မစို႔ႏိုင္ရင္ ႏွာေခါင္းကေန ပိုက္ေသးေသးေလးနဲ႔ ႏို႔ရည္နဲ႔ ေရသြင္း ေပးရမယ္။ အတက္ သက္သာမယ့္ေဆး၊ အဖ်ား သက္သာမယ့္ ေဆး စတာေတြ ေပးရမယ္။ ေမးခိုင္ ကုတဲ့ ေဆး ဆိုတာလည္း ရွိတယ္။ ထိုးေပး ရမယ္။ ရွင္ဖို႔ အခြင္အလမ္း နည္းေပမဲ့ ၾကိဳးစား ကုရမွာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကို္ယ္၀န္ ရွိတုန္း (ေအတီတီ) ႏွစ္ခါ ထိုးရတာနဲ႔ ကေလး ခ်က္ၾကိဳး ဂရုစိုက္ ရတာဟာ ဘယ့္ေလာက္ အေရးၾကီးလဲ ဆိုေတာ့ ကေလး အသက္ ကယ္ဖို႔ပဲ။

သိတဲ့ လူေတြ၊ လက္လွမ္း မီတဲ့ လူက ATT (ေအတီတီ) ထိုးႏိုင္ၾကေပမဲ့ တစ္ကမၻာလံုး စာရင္း အရ ၃၀ရာႏႈန္းက မထိုးရဘူးတဲ့။ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေပါ့၊ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ထဲမွာလဲ ဆင္းရဲတဲ့ ေနရာ ေဒသေတြမွာ မထိုးႏိုင္ၾကဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလး တစ္ရာ ေမြးရင္ ၆ ေယာက္ မက ေမးခိုင္ ျဖစ္ေနရတယ္။ တစ္ကမၻာလံုး စာရင္း ေျပာတာ။ အခုႏွစ္ ကုန္ရင္ ေမြးစ ကေလး ေမးခိုင္ မျဖစ္ေစေရး ဆိုတာ လုပ္ဖို႔ လိုေန ေသးတဲ့ တိုင္းျပည္ ၄၆ ထဲမွာ ဒို႔ႏိုင္ငံလည္း ပါပါတယ္။

တင့္ေဆြ

Read More...

Collapse...

Good Boy, Good Girl ...

သား လိမၼာ သမီး လိမၼာ

ကြၽန္ေတာ္ ငယ္ငယ္ အလုပ္သင္ ဆရာ၀န္ ဘ၀က ဆရာ အတၱေက်ာ္ ေရးတဲ႔ သားငယ္ သမီးငယ္ မ်ားကို ျပဳျပင္ ထိန္းေက်ာင္းနည္း ဆိုတဲ႔ စာအုပ္ကေလး ၀ယ္ဘူး ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔မရဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ စာၾကည္႔တိုက္ ေလးမွာ စာအုပ္ စံုေအာင္ ဆိုျပီး ပိုက္ဆံေလး ရွိလာရင္ ၀ယ္စု ေတာ႔တာ ပါပဲ။ မကေတာ႕ ဆရာမ ဂ်ဴး ရဲ႔စာအုပ္ေတြ ၾကိဳက္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ဆရာ အတၱေက်ာ္ စာအုပ္၀ယ္ ေတာ႔ စီနီယာ အမ တစ္ေယာက္ က နင္တို႔က ကေလးယူဖို႔ ေ၀းေသးတယ္ တဲ႔။ ငါ႔ကို ေပးဆို ယူ သြား လိုက္တာ ျပန္မေပး ေတာ႔ဘူး။ တကယ္တမ္း ေျပာရရင္က ေလးေတြကို ပဲျပင္ ထိန္းသိမ္း ဖို႔ဆိုတာ မိဘျဖစ္မဲ႔ သူတိုင္း ေလ႔ လာ သင္႔ပါတယ္။

ကေလးေလး ေတြဆိုတာ ကိုယ္ပဲ႔ျပင္ ဆံုးမရင္ ဆံုးမသလို လူေတာ္ေလးေတြ ျဖစ္လာ နိဳင္ျပီး၊ ကိုယ္ မဆံုးမ မသြန္္သင္ တတ္ရင္ လည္း ကေလးဆိုး ေလးေတြ၊ လူရမ္းကား ေလးေတြ ျဖစ္လာ မွာပါပဲ။ ဆရာ အတၱေက်ာ္ရဲ႔ စာအုပ္ေလးက ေတာ႕ မရွိရွာ ေတာ႔ပါဘူး။ တစ္ေန႔က Webmed မွာ Discipline tactics ဆိုတဲ႔ ေဆာင္းပါေလး ဖတ္မိလို႔ ဘာသာျပန္ျပီး ေဖာ္ျပ လိုက္ပါတယ္။ မိဘ ေလာင္းလ်ာေတြ အတြက္ စိတ္င္စားစရာ ေဆာင္းပါေလး ျဖစ္လို႔ မွ်ေ၀ ေပးလိုက္ ပါတယ္။

Discipline စည္းကမ္း ဆိုတာ ဘာလဲ။

မိမိ ရင္ေသြးငယ္ ကို ဘယ္ဟာ ကေတာ႔ ေကာင္း တယ္၊ ဘယ္ ဟာက ေတာ့ မေကာင္းဘူး။ ဘယ္လို အျပဳအမူက လက္ခံနိဳင္ ေလာက္ တဲ႔ အျပဳအမူ ျဖစ္ျပီး ဘယ္လို အရာမ်ိဳး ကေတာ႔ မွားယြင္းတဲ႔ အျပဳအမူေတြ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ သင္ၾကား ျပသ ေပးတာ Discipline ပါပဲ။ ဆုေပး ဒဏ္ေပး စနစ္ ရွိရ ပါမယ္။ ေကာင္း တာ ေလးေတြ လုပ္ရင္ ဆုေပး ျပီး မေကာင္းတာ ကို လုပ္ရင္ အျပစ္ေပး ခံရမယ္ ဆိုတာ ရွင္းလင္း ေျပာၾကား ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ကေတာ႔ ခုထိ ကေလး မရွိေသး ေတာ႔ အေတြ႕ အၾကံဳေတာ႔ မရွိပါဘူး။ ကေလး ေတြကို စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ဖို႔ ဆိုတာ ထင္သေလာက္ ေတာ႔ မလြယ္ကူ လွပါဘူ။

တခ်ိဳ႔ လံုး၀ နားမ ေထာင္ ဂ်စ္ကန္ကန္ ေလးေတြ ေတြ႔ဘူး ပါတယ္။ အာခံတဲ႔ ကေလး ေတြေပါ႔။ အထူးသျဖင္႔ သူတို႔ကို အရမ္းအလို လိုက္ တဲ့ သူရွိရင္ အာကိုးနဲ႔ အာခံ တတ္ပါတယ္။ ဥပမာ အေမက စည္းကမ္း ေတြ ထုတ္ေန ေပမယ္႔ အေဖက အလို လိုက္ ေနရင္ အေဖ အား ကိုးနဲ႔ ဂ်စ္ကန္ကန္ လုပ္တတ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ မိဘေလာင္း လ်ာ ေတြ အေနနဲ႔ ကေလး ယူေတာ႔မယ္ ဆို ကတည္းက ၾကိဳတင္ တိုင္ပင္ သင္႔ပါတယ္။ ဘယ္လို ထိန္းေက်ာင္း ပဲ႔ျပင္ ၾကမလဲ ဆိုတာ ၾကိဳတင္ တိုင္ပင္ သင္႔ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ ကေလးေတြ ၾကေတာ႔ ျပန္ မေျပာ၊ နားမေထာင္ ေလးေတြ၊ ဘယ္ကေန တတ္ လာတယ္ မသိ၊ ငယ္ငယ္ ရြယ္ရြယ္နဲဲ႔ ျပန္မေျပာ၊ နားမေထာင္ အက်င္႔ေလး ေတြ ေတြ႔ရ တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္နိဳင္တာ ေတာ႔ အေဖေတြ ဆီက အတု ယူတယ္ ထင္ပါတယ္ဗ်ာ။

မိဘေတြရဲ႔ အဓိက တာ၀န္က ရင္ေသြးငယ္ ေလးေတြ ကိုယ႔္ကိုယ္ကို တန္ဖိုး ထားတတ္ လာေအာင္၊ ၾကီးသူ ကိုရိုေသ၊ ရြယ္တူကို ေလးစား၊ ငယ္သူကိုသနား တတ္ လာေအာင္၊ ကိုယ္႔အားကိုယ္ ကိုးျပီး ၾကိဳးစား တတ္ လာေအာင္ သင္္ၾကား ေပးရပါမယ္။ အဖိုး၊ အဖြား၊ ဦးေလး၊ အေဒၚ ေတြနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္း ေတြ မွာ သင္္ၾကား ျပသ ေပမယ္႔ တာဝန္ အရွိဆံုး သူေတြ ကေတာ႔ လက္ဦး ဆရာျဖစ္ တဲ႔ မိဘ ႏွစ္ပါးပါပဲ။ ဒါေၾကာင္႔ သားသမီး မေကာင္း မိဘေခါင္း လို႔ ဆိုၾကတာ ေပါ႔။

သားသမီး ေတြကို စည္းကမ္းနဲ႔ ထိန္းတယ္ ဆိုတဲ႔ ေနရာမွာ မိဘ (၃) မ်ိဳးခဲြျခား သတ္မွတ္ထား ပါတယ္။ မွတ္သား စရာပါပဲ။

(၁) An authoritative parent

ဒီလို မိဘ ေတြကေတာ႔ သားသမီး ေတြနဲ႔ပက္သက္ျပီး စိတ္ကူး အိမ္မက္ ေကာင္းေကာင္း ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အျပဳအမူပိုင္း ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ ရာမွာ ေပ်ာ႕ေျပာင္းျပီး စိတ္ရွည္ ၾကပါတယ္။ ေကာင္းရင္ ဘာ႔ေၾကာင္႔ ေကာင္းတယ္၊ မေကာင္းဘူး ဆိုရင္ လည္း ဘာ႔ေၾကာင္႔ မေကာင္းဘူး ဆိုတာ ရွင္းျပတတ္ ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ စိတ္ က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ ကေတာ႔ ဒီလိုမိ ဘမ်ိဳး ကို နံပါတ္ (၁) ေပးထားပါတယ္။

(၂) An authoritarian parent

သူတို႔ မွာလည္း စိတ္ကူး အိမ္မက္ေလးေတြရၾကပါ တယ္။ ငါ႔သားေလး ကို လိမၼာေအာင္ သြန္သင္မယ္။ ငါ႔သမီးေလးကို ယဥ္ေက်း ေအာင္ ဆံုးမမယ္ ဆိုတာ မ်ိဳးေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔ စိတ္ရွည္ သီးခံမွဳ အားနည္း ပါတယ္။ “သမီး ဒါကို လုပ္ရမယ္။ ျပန္မေမးနဲ႔။ အေမခိုင္းတဲ႔ အတိုင္းသာ လုပ္” ဆိုတာ မ်ိဳးေပါ႔။ သူတို႔က ေတာ႔ နံပါတ္ (၂) အမ်ိဳးအစား မိဘေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

(၃) A permissive parent

သူတို႔ကေတာ႔ နံပါတ္(၃) နဲ႔ ေနာက္ဆံုး ေနရာမွာ ရွိပါ တယ္။ သားသမီးနဲ႔ ပက္သက္ျပီး ရည္မွန္းခ်က္၊ ေမွ်ာ္လင႔္ခ်က္ မရွိၾက ပါဘူး။ စည္း မ်ဥ္း စည္းကမ္း ေတြနဲ႔ ပဲ႔ျပင္ ထိန္းေက်ာင္း ရေကာင္း မွန္းလည္း မသိၾက ပါဘူး။ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဒီလို မိဘ (၃) မ်ိဳးလံုး ကို ေတြ႔နိဳင္ ပါတယ္။ ကိုယ္လည္း မိဘ ျဖစ္လာတဲ႔ တစ္ေန႔ က်ရင္ ဘယ္လို မိဘမ်ိဳး ျဖစ္ခ်င္ သလဲ၊ ျဖစ္သင္႔ သလဲ ဆိုတာ ၾကိဳတင္ ဆံုးျဖတ္ ထားၾကပါစို႔ …

ခုဆက္ျပီး စည္းကမ္း သတ္မွတ္တဲ႔ နည္းစနစ္ ေလးေတြ အေၾကာင္း ဆက္ခ်င္ ပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာလည္း အေပၚမွာ ေဖာ္္ျပခဲ႔ တဲ႔ မိဘ အမ်ိဳးအစား၊ ကေလးေတြ ရဲ႔ လိမၼာ ေရးျခား ရွိမွဳ၊ အသက္ အရြယ္၊ မေကာင္းတဲ႔ အမူ အက်င္႔ အမ်ိဳးအစား ေပၚ မူတည္ ျပီး စည္းကမ္း သတ္မွတ္ပံု ေလးေတြ ကြဲျပား တတ္ပါတယ္။

ေကာင္းတာ ေလးေတြ လုပ္ရင္ ခ်ီးက်ဴး ပါ။

ကိုယ္႔ရင္ေသြး မွာ ေကာင္းတဲ႔ အမူ အက်င္႔ေလး ေတြ ရွိရင္ ထုတ္ေဖာ္ ခ်ီးက်ဴးဖို႔ ၀န္မေလး သင္႔ပါဘူး။ ခ်ီးက်ဴး ခံရျပီး ဆိုတာ နဲ႔ သူတို႔ေလးေတြ ဒီအမူအက်င္႔ေကာင္း ေတြကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း သြားၾက ပါလိမ္႔မယ္။

မေကာင္းတဲ႔ အက်ိဴးဆက္ ေလး ေတြကို ခံစား ပါေစ။

သူတို႔ေလး ေတြမဟုတ္တာ လုပ္ရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို သိေအာင္လုပ္ ျပရပါမယ္။ ဥပမာ အရုပ္ ကို ခ်ိဳးပစ္တယ္ ဆိုပါ စို႔။ ဆူတာ ရိုက္တာ မလုပ္ပါနဲ႔။ အသစ္လည္း ၀ယ္မေပး ပါနဲ႔။အရုပ္နဲ႔ ကစား ခ်င္တဲ႔အခါ သူသိ ပါလိမ္႔မယ္။ ငါ ခ်ိဳးပစ္ရင္ ငါပဲ ဒုကၡ ေရာက္ပါ လား ဆိုတာ သူသိပါေစ။ သတိ အတန္တန္ ေပးတာ နားမေထာင္ တဲ႔ ကေလး ေတြမွာ ဒီနည္း ေလးက ထိေရာက္ တတ္ပါတယ္။ အေရး ၾကီး တာက အႏၱရာယ္ မျဖစ္ ဖို႔ေတာ႔ လိုပါတယ္။ မီးပူကို ကိုင္ဖို႔ ၾကိဳးစား ေနတဲ႔ ကေလးကို အေၾကာင္း သိေအာင္ လႊတ္ေပး လိုက္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳး မလုပ္ရပါဘူး။ အႏၱရာယ္ မျဖစ္ ေအာင္ေတာ႔ ထိန္း ရပါမယ္။

လက္ခံဖြယ္ ေၾကာင္းက်ိဳး ဆက္မ်ား

ေနာက္တစ္မ်ိဳး ကေတာ႕ Logical consequences ေလးေတြပါ။ ဒါကို မလိုက္နာရင္ ေတာ႔ ဒီလိုျဖစ္မယ္ ဆိုတာ ၾကိဳေျပာ ရပါမယ္။ ဥပမာ သား မင္းအရုပ္ေတြ ကစားျပီး ရင္သိမ္း ရမယ္၊ ဒီတစ္ခါ ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ ျပန္႔ၾကဲေန ရင္ေတာ႔ ေမေမ တစ္ပါတ္တိတိ သိမ္းထားမယ္ ဆိုျပီး ၾကိဳတင္ သတိေပး ရပါမယ္။ နားမေထာင္ ရင္လည္း တိတိ က်က် လုပ္ရပါမယ္။ မ်က္ရည္ေလး တစ္စက္ က်ရံုနဲ႔ အေလ်ာ႔ေပး လိုက္ တာမ်ိဳး မလုပ္ရ ပါဘူး။ မ်က္ရည္ က်ရင္ ရတယ္ ဆိုတာ သိသြားပါ လိမ္႔မယ္။

တားျမစ္ပိတ္ပင္ျခင္း။

တစ္ခါ တစ္ေလေတာ႔ အက်ိဳးဆက္ ေတြ ကို ေပးမ ေတြ႕ နိဳင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလို အခါမ်ိဳး မွာေတာ႔ တားျမစ္ ပိတ္ပင္တဲ႔ နည္း ေလးေတြ သံုးရပါမယ္။ ဆိုၾကပါစို႔ ... အလယ္တန္း ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္၊ အိမ္စာေတြကို မလုပ္ဘူး။ တီဗီ ေရွ႔မွာ ပဲ ဂိမ္းေဆာ႔ ေနတယ္ ဆိုရင္ ေဆာ႔ပါေစ။ စာေမးပြဲ ေရာက္ရင္ သိလိမ္႔ မယ္ ဆိုျပီး လြတ္ ထားလို႔ မရပါဘူး။ ဂိမ္းစက္ကို ထိုက္သင္႔တဲ႔ အခ်ိန္ အတိုင္း
အတာ အထိ သိမ္းထား ရပါမယ္။ ေက်နပ္ ေလာက္မွ ျပန္ျပီး ခြင္႔ျပဳ ရပါမယ္။

က်ဥ္ထားျခင္း။ (Time out )

မဟုတ္တာ လုပ္လာရင္ ဒီနည္း ေလးလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ေနရာေလး ကိုေတာ႔ ၾကိဳတင္ စီစဥ္ ထားရ ပါမယ္။ ဆိတ္ျငိမ္ျပီး ပ်င္းရိ ျငီးေငြ႔ဖြယ္ ေကာင္းတဲ႔ ေနရာကို ေရြးရ ပါမယ္။ အိပ္ယာလို အလြယ္တကူ အိပ္ေပ်ာ္မယ္႔ ေနရာမ်ိဳး၊ မီးဖို၊ ေရခ်ိဳးခန္းလို အႏၱရာယ္ ရွိတဲ႔ေန
ရာမ်ိဳး ေတြ မျဖစ္ရ ပါဘူး။ ကေလး က လည္း သူ႔ကို ဘာလို႔ ဒီလို အျပစ္ ေပးရတယ္ ဆိုတာ နားလည္ သိတတ္တဲ႔ အရြယ္ျဖစ္ ရပါမယ္။ အၾကာၾကီးလည္း မလုပ္သင္႔ ပါဘူး။ ၂-၃ မိနစ္ ေလာက္ဆို လုံေလာက္ ပါျပီ။ အသက ္၂-၃ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး ေတြမွာ အလုပ္ျဖစ္ ပါတယ္။ သူတို႔ ေလးေတြက မိဘ နဲ႔ ခြဲေန ရရင္ အရမ္း ၀မ္းနည္း တတ္လို႔ တစ္ခါေလာက္ လုပ္ျပ လိုက္တာနဲ႔ မွတ္သြား တတ္ၾက ပါတယ္။

ရိုက္ႏွက္ ဆံုးမျခင္း။
ဒီနည္း ကိုေတာ႔ ကေလး စိတ္ပညာရွင္ေတြ ကအားမေပး ၾကပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္လည္း အားမေပး ပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႔ မိဘေတြက ေျပာ
တတ္ ပါတယ္။ အသားေလး နာမွ မွတ္တာ တဲ႔။ ရိုက္ႏွက္ ဆံုးမျခင္း ရဲ႔ အျပစ္ ေတြ က ေတာ႕ _

(၁) ကေလးက ပိုမို ဆိုးသြမ္း လာျခင္း၊ ၾကမ္းတမ္း လာျခင္း
(၂) လက္လြန္ သြားရင္ ကေလးကို ထိခိုက္ နိဳင္ျခင္း
(၃) ကိုယ္ခ်စ္တဲ႔ သူ တစ္ေယာက္ကို ကိုယ္ခႏၶာ နာက်င္ ထိခိုက္ေအာင္ ရိုက္ႏွက္ျခင္း ဟာ သာမန္ပဲလို႔ ကေလး စိတ္မွာ စြဲထင္ သြားျခင္း

စည္းကမ္းေတြ ထုတ္ျပီး ရင္လည္း Maintain လုပ္ဖို႔ အေရးၾကီး ပါတယ္။ ကိုယ္႔က ေလး ဘယ္လို ကေလးမ်ိဳး လည္း ဆိုတာ သိဖို႔ လို ပါတယ္။ ကေလးမွာ ရွိတဲ႔ လိမၼာ ယဥ္ေက်းတဲ႔ အျပဳအမူ ေလးေတြကို ေဖာ္ထုတ္၊ သူမွာရွိတဲ႔ အရည္ အခ်င္း ေတြကို ေျမေထာင္ ေျမွာက္ ေပး ရပါမယ္။ ဒါေလးေတြကို ကိုယ္႔ ရဲ႔ စညး္ကမ္း ေဘာင္ေလးနဲ႔ ထိန္းေပး ရ ပါမယ္။ ဂီတ ၀ါသနာရွင္ ကေလးကို ဆရာ၀န္ ျဖစ္ေအာင္ အတငး္ ဇာတ္သြင္းဖို႔ ၾကိဳးစား ရင္ေတာ႕ မွားပါ လိမ္႔မယ္။

အရြယ္ေရာက္ျပီး ကေလးေတြ ကိုေတာ ႔ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းနဲ႔ ပက္သက္ျပီး ပါ၀င္ခြင္႔ ေပးရ ပါမယ္။ သူလိုက္နာ နိဳင္ရင္ဘာ ဆု လိုခ်င္လည္း၊ မလိုက္နာရင္ ဘယ္လို အျပစ္ေပးတာ ခံခ်င္လည္း ဆိိုတာၾကိဳ ေမး နိဳင္ပါတယ္။ ကေလးကို ေလးစား ရပါမယ္။ Behave the way you want your child to behave. ကေလး ဆိုတာ မိဘကို အတုခိုး တာပါပဲ။ ကိုယ္ကလည္း စံနမူနာျပ ေနျပဖို႔ လိုပါတယ္။ ကေလးကို ေဆးလိပ္ မီးညိွခိုင္းတဲ႔ မိဘက “ေဆးလိပ္ ေသာက္ရင္ ေတာ႔လား ... ငါနဲ႔ ေတြ႔မယ္”လို႔ ေျပာ မထြက္ သင္႔ပါ ဘူး။ အရက္ ၀ယ္ခိုင္းျခင္း၊ ေဆးလိပ္ မီးညွိ ခိုင္းျခင္း စတဲ႔ ကေလးကို မေလးစားတဲ႔ အျပဳ အမူေတြ မလုပ္သင္႔ ပါဘူး။ အျပစ္ ေပးတာ ျပီးရင္ေတာ႔ ကေလးကို သူရဲ႔ မူလ အခြင့္ အေရးေတြ ျပန္ေပး ရပါမယ္။ ေနာက္ မလုပ္ေတာ႔ ပါဘူး (၃) ၾကိမ္ေအာ္ ဆ ိုတာ မ်ိဳးထက္ ဘာေၾကာင္႔ သားကို ဒီလို အျပစ္ ေပးရတယ္၊ ဘယ္လို လိမၼာေအာင္ ေနရမယ္ ဆိုတာ ရွင္းျပ ရပါမယ္။ ကေလး မလုပ္နိဳင္ တဲ႔ အျပစ္ေတြ မေပးဖို႔ လိုပါမယ္။ သင္႔ေတာ္တဲ႔ အျပစ္ေပး နည္းေတြ ျဖစ္ဖို႔လို ပါတယ္။

ကေလးရဲ႔ အျပဳအမူ ေတြနဲ႔ပက္ သက္ျပီး ဘာေၾကာင္႔ သူ ဒီလို လုပ္ရတယ္ ဆိုတာ ေလ႔လာဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာ ... အေဖနဲ႔ အေမ တက်ီက်ီ ရန္ျဖစ္ ေနလို႔ ကေလး စိတ္ထိခိုက္ ရာက ဒီလို အျပဳအမူ ဆိုးေတြ လုပ္လာတယ္ ဆိုရင္ အေဖနဲ႔ အေမမွာ အျပစ္ ရွိပါတယ္။ သူခ်စ္တဲ႔ အတန္း ေဖာ္ သူငယ္ခ်င္း ေတြ နယ္ ေျပာင္း သြားလို႔ စိတ္ထိခိုက္ ေနတယ္ ဆိုရင္ လည္း နားလည္ သေဘာ ေပါက္ေအာင္ ရွငး္ျပဖို႔ လိုပါတယ္။ ကေလးရဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ အေၾကာင္းလည္း သိထား သင္႔ပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာဆရာ တာ ၀န္ ဆိုျပီ လႊတ္ ထားလို႔ မရပါဘူး။ ကေလးနဲ႔ ပက္သက္သ မွ် အရာ အားလံုးဟာ မိဘနဲ႔ သက္ဆိုင္ ပါတယ္။ ကိုယ္က အမွား လုပ္မိ ရင္လည္း ကေလးကို ေတာင္းပန္ ရပါမယ္။ သင္႔က ေလးကိုျပဳျပင္ ထိန္းေက်ာင္းလို႔ မရနိဳင္ ေတာ႔ဘူး ဆိုရင္ေတာ႔ က ေလး ဆရာ၀န္ ဆီကို သြားျပဖို႔ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္။ စကားမစပ္ သင္႔ ကေလးမွာ ေအာက္ပါ လကၡဏာ ေတြ ေတြ႔ ေနရ ရင္ေတာ႔ စိတ္ေရာဂါ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသ သင္႔ပါတယ္။

(၁) ဘယ္လိုပင္ ဆံုးမပါေစ၊ လူၾကီးမိဘ၊ ဆရာသမား မ်ားကို မေလးစားျခင္း
(၂) ၾကမ္းတမ္း ခက္ထန္ျခင္း၊ ပစၥည္း ကိရိယာ မ်ားကို ဖ်က္ဆီး ျပစ္တတ္ျခင္း
(၃) စိတ္ဓါတ္က်တဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ေတြ႔ရျခင္း
(၄) စိတ္ၾကြ မူးယစ္ေဆး၀ါး မ်ားသံုးစြဲျခင္း
(၅) မိသားစု အတြင္းမွာ အံ၀င္ခြင္က် လံုးဝ မျဖစ္ေတာ႔ျခင္း

ဖတ္ရတာ လည္း ပ်င္းေန ေလာက္ျပီ။ မိဘျဖစ္ျပီး သား အကိုအမ ေတြကိုလည္း ေ၀ဖန္ ေပးဖို႔ ဖိတ္ေခၚ ပါတယ္။

ခ်မ္းေျမ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ မိသားစု ေလးေတြ ပိုင္ဆိုင္ ႏိုင္ပါေစဗ်ာ။

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 4

မဂၢဇင္း ဖတ္ရင္း ထြန္းအိျႏၵာဗိုရဲ႕ ကေလးေလး အသား၀ါတဲ့ အေၾကာင္းကေန ဆက္စပ္ျပီး ေရးခ်င္တာ ေလးေတြ ေရးလိုက္ပါတယ္။

ေဘဘီေလးေတြ ေမြးကင္းစမွာ အသား၀ါတတ္တယ္ ဆိုတာ လူတိုင္းမသိတဲ့ အရာတစ္ခုလို႕ ထင္ပါတယ္။ အဲ့လို အသား၀ါတယ္ဆိုတာ လူ႕ဘ၀ရဲ႕ ပံုမွန္ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္တစ္ခုလို႕ လက္ခံႏိုင္ဖို႕ဟာ ပိုျပီးေတာင္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ကိုပဲ... ေမြးကင္းစ ကေလးတိုင္းနီးပါး အသား၀ါၾကတာဟာ ပံုမွန္ပါပဲ။ သဘာ၀တရားရဲ႕ ဖန္တီးမႈတစ္ခုပါပဲ။

အရင္ေခတ္တုန္းက မ၀ါပါဘူး... အခုေခတ္မွ ဆန္းလာတာလို႕ မထင္ပါနဲ႕။ အရင္တုန္းက ၀ါမွန္း မ၀ါမွန္း မသိခဲ့တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ထိ တခ်ိဳ႕ေတြလည္း ၀ါလို႕ ၀ါေနမွန္း မသိဘဲ ျပီးသြားတာေတြ ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီလို အသား၀ါရျခင္း အေၾကာင္းကို သိပၸံနည္းက် ေျဖရွင္းခ်က္ေတြ အခိုင္အမာရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ မိဘေတြ အေနနဲ႕ သိထားရမွာက အသား၀ါတိုင္း ေၾကာက္ဖို႕ မလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အသား၀ါတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ဗဟုသုတရွိထားမွ တကယ္ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးေလးတစ္ေယာက္ ၀ါတူးတူးေလး ျဖစ္ေနတာ ဘယ္မိဘမွ စိတ္မခ်မ္းသာႏိုင္ပါဘူး။ ဆရာ၀န္က မစိုးရိမ္ရဘူး ေျပာလည္း ရင္ထဲက အပူနဲ႕ လက္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာပီပီ ေဘးက ၀ိုင္းျပီး စာဖတ္မယ့္သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးေတြ႕ရပါဦးမယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကမွ ထိုက္သင့္တဲ့ ဗဟုသုတ မရွိထားရင္ ပတ္၀န္းက်င္ ပေယာဂနဲ႕ လုပ္မိလုပ္ရာ စြတ္လုပ္ရင္... ကေလးကို တကယ္ခ်စ္ရာ မေရာက္ဘဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အခုပို႕စ္မွာေတာ့ ေမြးကာစကေလးေတြ အသား၀ါတဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာျဖစ္ေအာင္ ေျပာေတာ့မယ္။ ေမြးကာစ ၃ ရက္ကေန ၅ ရက္အတြင္းမွာ ကေလးအသားေလးေတြက စျပီး၀ါလာတတ္ပါတယ္။ မ၀ါတဲ့ ကေလးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀ါတာက အမ်ားစုလို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ အသား၀ါတယ္ဆုိတာ ကူးတတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ေဆးရံုမွာ ေမြးရင္ျဖင့္ အသားေတြ၀ါလို႕ရယ္ဆိုျပီး ေရွာင္ၾကတဲ့သူေတြ ရွိတာ ၾကားဖူးလို႕ပါ။

မိဘေတြ အေနနဲ႕က ဘာကို အၾကမ္းဖ်င္း သိထားဖို႕လိုတာလဲ ဆိုရင္ ကေလးအသား၀ါတာနဲ႕ ... ဟာ ၀ါျပီ ၀ါျပီ ဆိုျပီး ျပဴးတူးျပဲတဲ မျဖစ္ဖို႕က အဓိကပါ။ ကေလးမွာ ဒီမိဘပဲ အားကိုးေနရတာ မိဘက ျပာေနျပီဆိုရင္ ကေလးအတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခက္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ကလည္း မိဘကို ေျပာရဆိုရ ခက္ပါတယ္။ မလိုအပ္ဘဲ ရႈပ္ေထြးတာေတြ ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္... အေမက ငိုလိုက္ အေဖက ဘာလုပ္လို႕လုပ္ရမွန္း မသိလိုက္။

အသား၀ါတာ ေၾကာက္စရာ မေကာင္းဘူးလားဆိုေတာ့ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္တဲ့အထိ အသား၀ါတာေတြ အသက္ဆံုးရံႈးတာ အထိ ျဖစ္တဲ့ဟာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့လို အစြန္း ၂ ဖက္ ရွိေနေတာ့ မိဘေတြ အေနနဲ႕ ပူတာလည္း မမွားလွဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ပူသင့္တဲ့ အခ်ိန္မွ ပူတာ ေကာင္းပါတယ္။

ဥပမာ... ကေလးက ခ်က္မသန္႕လို႕ ပိုး၀င္ျပီး ၀ါတာ။ အင္မတန္ဆိုးပါတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္က အေစာၾကီးထဲက ကာကြယ္လို႕ ရပါတယ္။ ခ်က္ျဖတ္ျပီးတဲ့ က်န္တာေလးကို သန္႕ေအာင္ထားဖို႕ပါပဲ။ ဘာမွ မ၀င္ေစရပါဘူး။ ဆရာ၀န္ေတြက ကေလးခ်က္ကို ဘာမွ မကလိဘဲ ထားတာက အရက္ျပန္ ဆြတ္တာထက္ေတာင္မွ ခ်က္ျမန္ျမန္ေၾကြေစတယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္။ ကေလးေလး ထြက္လာျပီဆို အဲ့ဒီခ်က္ကိုလည္း ၀ိုင္းျပီး ကလိခ်င္လိုက္ၾကတာဆိုတာ... လူေတြမ်ား ခက္ပါတယ္။

ေနာက္ျပီး ကေလးမွာ ေသြးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါရွိရင္... အေဖအေမရဲ႕ ေသြးအုပ္စု မတူရင္ စသျဖင့္ ၀ါတတ္ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဆရာ၀န္ရဲ႕ အပိုင္းမို႕လို႕ သူက ရွင္းျပပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ အသား၀ါလို႕ ဘာလုပ္ရမယ္ ဘာညာ ဘာညာ...။ အခုပို႕စ္က ရိုးရိုး ပံုမွန္ ၀ါေနက် အေၾကာင္းကိုပဲ ဦးတည္ျပီး ေျပာခ်င္တာမို႕လို႕... ေရာဂါေတြ အေၾကာင္း ေရးမေနေတာ့ပါဘူး။

ေနာက္ ထူးဆန္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခု ေျပာပါဦးမယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ႏို႕တိုက္တဲ့ကေလးေတြမွာ ပိုျပီး အသား၀ါတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ မေျပာဘဲထားထားလို႕ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကဘူးလို႕ ယူဆပါတယ္။

ႏို႕တိုက္တဲ့ ကေလးမွာ အသား၀ါတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပန္ေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က မိခင္ႏို႕ကို ခဏ ျဖတ္ေပးရသလိုိ မျဖတ္ဘဲနဲ႕ ျပန္ေကာင္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ (ႏို႕မႈန္႕ေတြ ေရာင္းေကာင္းတာလည္း မေျပာနဲ႕)

ပံုမွန္အသား၀ါျခင္းဟာ ကေလးကို ျပင္ပ ေရာဂါအခ်ိဳ႕က ကာကြယ္ေပးတဲ့ စြမ္းအင္ရွိတယ္လို႕ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ယူဆလာၾကပါတယ္။ ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားေတြေတာ့ ရွာေနဆဲပါပဲ။

မိဘေတြ အေနနဲ႕ လုပ္ရမွာကေတာ့ ကေလးေမြးျပီးရင္ ခ်က္ကို သန္႕ေအာင္ထားဖို႕ရယ္၊ ကေလး မွိန္းတာ ႏို႕စို႕နည္းတာဆိုရင္ ဆရာ၀န္ကို ခ်က္ခ်င္းေျပာဖို႕ရယ္၊ မစိုးရိမ္ရတဲ့ ပံုမွန္အသား၀ါျခင္းမ်ိဳးမွာ အပူေတြ မလြန္ကဲဖို႕ရယ္ အဓိကပါ။

အသား၀ါတဲ့ ကေလးေတြမွာ မီးေခ်ာင္းျပျပီး အ၀ါေလ်ာ့ေအာင္ လုပ္ၾကပါတယ္။ မီးေခ်ာင္းအလင္းေတြ မ်က္စိထဲ မ၀င္ေအာင္ သတိထားရပါမယ္။ ကေလးက မီးအပူေၾကာင့္ ေရဓာတ္ဆံုးရံႈးတတ္လို႕ ႏို႕ပိုတိုက္ရပါမယ္။ ေမြးေမြးခ်င္းကစျပီး ႏို႕တိုက္ခဲ့ရင္ ကေလး၀ါတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏို႕ေကာင္းေကာင္းလိုက္ေနျပီမို႕ ကေလးအတြက္ လံုေလာက္ပါတယ္။ ကေလးစို႕ေလ ႏို႕ထြက္ေလမို႕ မေလာက္မင ျဖစ္မွာ ပူစရာ မလိုပါဘူး။ အေမက ေရ၊ အရည္ မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။

အတိုခ်ဳပ္ သေဘာမ်ိဳးေရးထားလို႕ မျပည့္စံုတာေတြ ျဖည့္စြက္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား ရွိခဲ့ရင္လည္း ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္ပါ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 3

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား...

စာအုပ္ထဲကဟာေတြ လာဖတ္ျပေတာ့မယ္လို႕ေတာ့ မထင္ပါနဲ႕ဦး။ စိတ္ထဲရွိတာေတြ အရင္ေရးမွာပါ။ က်န္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြရွိရင္ ေျပာေပးၾကပါ။

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းေၾကာင့္ မိခင္ျဖစ္သူမွာ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။

နံပါတ္(၁)က အလုပ္ရႈပ္ သက္သာပါတယ္။ အလုပ္ မရႈပ္ဘူးလို႕ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ ႏို႕ဗူးတိုက္သလို ႏို႕ကို ေဖ်ာ္ရ အပူအေအးစမ္းရ၊ ဗူး ေဆးရ၊ ဗူးညစ္ပတ္လို႕ ကေလးတစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ပူရပင္ရ... အဲ့လိုမ်ိဳး ဗာဟီရေတြ နည္းသြားတာကို ေျပာတာပါ။

ႏို႕တိုက္မယ့္ ေမေမက ႏို႕တိုက္ခါနီး လက္ေဆးဖို႕ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ႏို႕၀င္ေအာင္ တိုက္တတ္ သြားရင္ေတာ့ အလုပ္မရႈပ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ႏို႕မ၀င္ တစ္ခ်က္ ၀င္တစ္ခ်က္ဆိုရင္ အလုပ္ရႈပ္ပါတယ္။ အဲ့လိုေတြ မျဖစ္ေအာင္ စနစ္တက် ... ကေလးကို ႏို႕ေသခ်ာတပ္ျပီး တိုက္ရပါမယ္။

ႏို႕တိုက္မယ္ဆိုရင္ ကေလး ႏို႕တပ္တတ္ဖို႕က အေရးၾကီးတဲ့ အပုိင္းမွာပါပါတယ္။ စစ ခ်င္းမွာ ကေလးအတြက္ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္တစ္ခုလို ျဖစ္ေနျပီး အေမ အတြက္လည္း စိတ္မရွည္ခ်င္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကေလးနဲ႕မိခင္ ၂ ကိုယ္ၾကားအေရးဆိုေတာ့ သူတို႕ခ်င္းညိွမွ အဆင္ေျပမွာပါ။

နည္းလမ္းကေတာ့ ကေလးႏႈတ္ခမ္းနဲ႕ ႏို႕သီးအဖ်ားနဲ႕ ထိျပီး ကေလး ပါးစပ္ ဟ လာေအာင္ လုပ္ရပါမယ္။ အဲ့ဒီလို ပါးစပ္ ဟ လာျပီဆိုရင္ ကေလးရဲ႕ ေခါင္းကို ထိန္းထားတဲ့လက္က ကေလးကို အေမဘက္ ဆြဲကပ္လိုက္ရပါမယ္။ တစ္ခါမရ ေနာက္တစ္ခါေပါ့။ အဲ့လိုနဲ႕ အထာက်သြားပါလိမ့္မယ္။ Key ကေတာ့ အေမက ကေလးဘက္ကို တိုးရမွာ မဟုတ္ဘဲ ကေလးကို အေမဘက္ကို ဆြဲကပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏို႕တပ္တာ မွန္သြားရင္ သိသာပါတယ္။ ျပန္ေတာင္ ျဖဳတ္လို႕မရေတာ့ဘူး ျဖစ္သြားမယ္။ အမဲ၀ိုင္းေလးက ကေလးပါးစပ္ထဲမွာ အျပည့္ရွိေနျပီး ကေလးရဲ႕ ေအာက္ႏႈတ္ခမ္းေလးက လန္လန္ေလး ျဖစ္ေနရင္ အိုေကျပီေပါ့။ ျပန္ျဖဳတ္ခ်င္ရင္ ကေလးပါးစပ္ ေထာင့္စြန္းေလးကေန ကပ္ျပီး လက္သန္းေလး ထိုးလိုက္ရင္ ေဖာက္ ဆိုတဲ့အသံေလးနဲ႕ ႏို႕တပ္ထားတာ ျပဳတ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးက ႏို႕ေကာင္းေကာင္းဆြဲတတ္ျပီဆိုရင္ အေမအေနနဲ႕ လြယ္ကူအဆင္ေျပ သက္သာပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ခက္မလိုနဲ႕ ေနာက္ ေရရွည္မွာ ေတာ္ေတာ္သိသိသာသာ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ (ဥပမာ- ညအိပ္ေနရင္း ကေလးႏို႕ဆာျပီဆို အိပ္ေနရင္း တိုက္လို႕လည္း ရပါတယ္။ ထျပီး ႏို႕ေဖ်ာ္ရ ႏုိ႕ေႏႊးရေတြ လုပ္ရတာထက္ သက္သာတာေပါ့။ ေရရွည္က်ေတာ့ အိပ္ေရးပ်က္တဲ့ ဒဏ္ကဆိုးပါတယ္။ ကေလးကို တျခားသူနဲ႕ထားျပီး ႏို႕ဗူးေဖ်ာ္ တိုက္ပေစလို႕ ထားႏိုင္တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ မေျပာလိုပါ။)

ေနာက္ အလုပ္ရႈပ္ သက္သာတဲ့ ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ရာသီျပန္မေပၚတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ႏို႕ျဖတ္လိုက္ေတာ့မွပဲ ရာသီျပန္လာတတ္တာဆိုေတာ့ အဲ့ဒီအတြက္ အခ်ိန္မေပးရေတာ့ဘူးေပါ့။

သားဆက္ျခားေစတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ၁၀၀% မဟုတ္လို႕ သိပ္ျပီး အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာမေနေတာ့ပါဘူး။

နံပါတ္(၂)က မိခင္ႏို႕ကို ပံုမွန္တိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ႏို႕တင္းတာကို ကာကြယ္ေပးရာ ေရာက္ပါေသးတယ္။ ႏို႕တင္းတာကေန ကိုယ္ပူတက္ ဖ်ား... တခ်ိဳ႕ဆို အနာေတြဘာေတြျဖစ္တဲ့ အထိ ဇာတ္လမ္းရႈပ္တတ္လို႕ ေစာေစာစီးစီး ကာကြယ္တာပဲ ေကာင္းပါတယ္။

နံပါတ္(၃) အဓိက ကာကြယ္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏႈန္းနည္းသြားပါတယ္တဲ့။ ရင္သားကင္ဆာဆိုတာ ကေလးကို ႏို႕မတိုက္တဲ့ မိန္းမေတြကို ဘုရားသခင္က ဒဏ္ခတ္တဲ့ ေရာဂါလို႕ေတာင္ ေျပာစမွတ္ျပဳၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးျခင္းဟာ အေမမွာလည္း အဖိုးတန္တဲ့ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။

နံပါတ္(၄) စရိတ္စက အကုန္အက်နည္းေစတယ္လို႕ ေျပာရင္ ခ်မ္းသာတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေတာ့ ရီတာေပါ့ ရီတာေပါ့လို႕ ျပန္ေျပာမွာေပါ့ေနာ္။ ႏို႕ဗူးတိုက္လို႕ ဘယ္ေလာက္ကုန္မလဲ.... ႏို႕ဗူးဖိုး ႏို႕မႈန္႕ဖိုး ႏို႕ဗူးေဆးတဲ့ အရည္ဖိုး ဘာဖိုး ညာဖိုး ကုန္ပေစ ကုန္ပေစလို႕ ေပးႏိုင္တဲ့သူေတြ အတြက္.... စရိတ္စကကို မစဥ္းစားေပမယ့္... အကုန္မခံႏိုင္သူေတြ အတြက္ အေတာ္ေလး တာ သြားတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ႏို႕ဗူးေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ ျပသနာေတြ အတြက္ ေဆးရံုေဆးခန္း ဆရာ၀န္ဖိုးေတြပါ ေခြၽတာရာေရာက္တယ္လို႕ ေျပာလို႕ ရပါေသးတယ္။

နံပါတ္(၅) မိခင္က တစ္သားေမြးတစ္ေသြးလွ ဆိုသလို ပိုလွလာပါလိမ့္မယ္။ တစ္သားေမြး တစ္ေသြး၀ေတြကေတာ့ မိခင္ႏို႕မတိုက္ဘဲ ေနၾကတဲ့သူေတြ မ်ားပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္က တအိအိတက္လာတဲ့ ကုိယ္အေလးခ်ိန္က ကေလးႏို႕တိုက္ခ်ိန္မွာ တတိတိနဲ႕ ျပန္က်တာမို႕လို႕.... ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ မိခင္ေတြ မသိမျဖစ္မရွိရေလေအာင္ လက္ဆင့္ကမ္းဖို႕ လိုပါတယ္။ ႏို႕မို႕ ကေလးေမြးျပီး ၀ိတ္တက္လာတာနဲ႕ ... အဲ့ဒီ ၀ိတ္က ဒီတိုင္းျပန္က်ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ကို ခက္တာပါ။ တကယ္ဆို တစ္ခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ ကေလးကို ႏို႕တိုက္ရင္းနဲ႕ စလင္းေဘာ္ဒီေလးကို ျပန္အရယူလိုက္ရံုပါပဲ။

နံပါတ္(၆) ကေလးက အေမကို ပိုျပီးတြယ္တာပါတယ္။ ကေလးပဲ.. အေမကိုတြယ္တာ မဆန္းဘူးလို႕ ... အဲ့လိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေမြးကင္းစ ကေလးဟာ ဘယ္သူအေမလဲဆိုတာ ႏို႕ဘယ္သူတိုက္လဲဆိုျပီး မွတ္ထားတာျဖစ္လို႕ပါ။

ဘယ္သူေတြ ဘာေျပာေျပာ ဘာလုပ္လုပ္ မိခင္ႏို႕တိုက္တဲ့ ကေလးက အခ်ိန္တန္ရင္ မိခင္ဆီမပို႕လို႕ကို မရဘူး။ ဆိုေတာ့ အေမအေနနဲ႕ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ဆရာၾကီး ပါပဲ။ ဘယ္သူမွ ေခ်ာ့လို႕မရေအာင္ ႏို႕ဆာလို႕ ငိုတဲ့ကေလးေလးက ကိုယ့္ရင္ခြင္ထဲေရာက္မွ ခ်ိဳစို႕ရင္း ျငိမ္သြားတဲ့ အရသာ... မိခင္ဘ၀ရဲ႕ အႏွစ္ပါပဲ။

ကဲ... ကေလးကို ႏို႕တိုက္ေကြၽးႏိုင္တဲ့ မိခင္ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူစရာတစ္ခုပါ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Breastfeeding

ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽး ရင္ေသြးငယ္တို႕ က်န္းမာေရး

ကမၻာဦးစတည္းက လူသားေတြဟာ မိခင္ႏို႕ကို ေသာက္သံုးၿပီး လူ႕ဘ၀ကို စတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ က်န္းမာသန္စြမ္းဖို႕ ၊ ဥာဏ္ရည္ၿမင့္မားဖို႕ ၊ ၾကီးထြားရွင္သန္ဖို႕ အတြက္ မိခင္ႏို႕ရည္ဟာ အလြန္အေရးပါလွပါတယ္။ မိခင္ရဲ႕ ေစတနာ ၊ မိခင္ရဲ႕ ေမတၱာ ၊ အၾကင္နာေတြ ၊ မိခင္ရဲ႕ အေသြးအသားေတြနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ႏို႕ရည္တစ္စက္ကိုေသာက္သံုးၿပီး ေလာကၾကီးအလယ္မွာ လူရယ္လို႕ရပ္တည္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ မိခင္ႏို႕ရည္ရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ အလြန္ၾကီးမားလွပါတယ္။ မိခင္တို႕ရဲ႕ ေမတၱာတရားေတြကေတာ့ အႏႈိင္းအဆမဲ့ မြန္ၿမတ္လွပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလမွာ တစ္ခ်ိဳ႕၊ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ မိခင္ေတြအတြက္ မိမိတို႕ရင္ေသြးကို ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးဖို႕ အခက္အခဲေတြရွိလာပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က မိသားစုစား၀တ္ေနေရးကို အေၾကာင္းၿပသလို ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း မိမိလို႕ အလွအပ ပ်က္မွာစိုးတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းၿပခ်က္ေတြနဲ႕ မိမိတို႕ရင္ေသြးငယ္ကို ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးဖို႕ ၀န္ေလးေနၾကပါတယ္။ ၿငင္းဆန္ေနၾကပါတယ္။ ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင္႕ ရရွိႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးရလာဒ္ေတြကို လက္လြတ္ဆံုးရႈံးေနပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ မိခင္ႏို႕ရည္ဘယ္က ၿဖစ္လာလဲ ၊ မိခင္ႏို႕ရည္တိုက္ေကြၽးမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးေက်းဇူးေတြရရွိမလဲ .....................................................။

မိခင္ႏို႕ရည္ၿဖစ္ေပၚလာပံုအဆင့္ဆင့္

မိခင္ႏို႕ရည္ၿဖစ္ေပၚလာပံုသိရွိဖို႕အတြက္ မိခင္ရဲ႕ သားၿမတ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေၾကာင္းကို အရင္သိရွိဖို႕လိုပါတယ္။ ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းဖို႕အတြက္ သားၿမတ္တစ္ခုမွာပါ၀င္တဲ့အစိတ္အပိုင္းေတြကေတာ့ -
၁။ Alveolus
၂။ Milk duct
၃။ Lactiferous tubules or Lactiferous ducts
၄။ Lactiferous sinuses
တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္။

သားၿမတ္ဖြဲ႔စည္းပံု

ႏို႕ရည္စတင္ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ေနရာကေတာ့ Alveolus ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Alveolus ေတြထဲမွာရွိတဲ့ Gland Cells ေတြကႏို႕ရည္ကို ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ Gland Cells ေတြကို myoepithelial cells ေတြနဲ႕၀န္းရံထားၿပီး Gland cells ေတြက ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ ႏို႕ရည္ေတြကို Milk duct ေတြထဲကို ညွစ္ထုတ္ေပးပါတယ္။ Milk duct ေတြမွတဆင့္ ႏို႕ရည္ေတြဟာ Lactiferous duts တစ္ေလွ်ာက္စီးဆင္းလာၿပီး Lactiferous sinuses ေတြထဲမွာ သိုေလွာင္ထားေပးပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ေသာက္သံုးဖို႕အတြက္ ႏို႕ရည္ကို အသင့္ၿပင္ဆင္ထားေပးပါတယ္။

ေဟာ္မုန္းဓါတ္မ်ား

ထိုသို႕ ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈနဲ႕ ရင္ေသြးငယ္ေသာက္စို႕မႈအတြက္ ေဟာ္မႈန္းဓါတ္ေတြကလဲ အေရးပါတဲ့ အခန္းကေနပါ၀င္လာပါတယ္။ အဓိက ေဟာ္မႈန္း ၂ မ်ိဳးကေတာ့ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ ပစ္က်ဴထရီ ( Pituitary Gland ) အေရွ႕ဘက္အၿခမး္က ထုတ္လႊတ္ေပးတဲ့ Prolactin ႏွင့္ အေနာက္ဘက္အၿခမ္းက ထုတ္လႊတ္ေပးတဲ့ Oxytocin တို႕ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ဟာ မိခင္ရဲ႕ သားၿမတ္ေခါင္းကို ငံုစို႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ သားၿမတ္ေခါင္းထိပ္မွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာမ်ားကတဆင့္ မိခင္ဦးေႏွာက္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ပစ္က်ဴထရီ ဂလင္း ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးပါတယ္။ ထိုအခါ ပစ္က်ဴထရီ ဂလင္းမ်ားမွ ပရိုလက္တင္ ႏွင့္ ေအာက္စီတိုစင္ ဟိုမႈန္းဓါတ္မ်ားကို စတင္ထုတ္လႊတ္ေပးပါတယ္။ Prolactin ( ပရိုလက္တင္ ) က ႏို႕ရည္ကို ဖြဲ႕စည္းေပးၿပီး ၊ Oxytocin ( ေအာက္စီတိုစင္ ) က သိုေလွာင္ထားတဲ့ ႏို႕ရည္မ်ားကို ရင္ေသြးငယ္ေသာက္သံုးဖို႕အတြက္ ညွစ္ခ်ေပးပါတယ္။ ထိုသို႕ ညွစ္ခ်ေပးတာကို ( Milk down reflux ) လို႕ေခၚပါတယ္။

ေဟာ္မႈန္းဓါတ္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ပံုအဆင့္ဆင့္

ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈဟာ ကိုယ္၀န္ ၁၆ ပါတ္ မွ ၂၀ ပါတ္တြင္ စတင္ခဲ့ေပမယ့္ Progesterone ( ပရိုဂ်က္စတီရုန္း ) ဓါတ္၏ တားဆီးမႈေၾကာင့္ ႏို႕ခ်ိဳထြက္ရွိၿခင္းမရွိပါဘူး ။ ကေလး မီးဖြားၿပီးေသာအခါ ပရိုဂ်က္စတီရုန္းဓါတ္ေတြ ေလွ်ာ့နည္းသြားၿပီး ႏို႕ရည္ဖြဲ႕စည္းမႈကို လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ပါတယ္။

မိခင္ႏို႕ရည္တြင္ပါ၀င္ေသာ ဓါတ္ပစၥည္းမ်ား

မိခင္ႏို႕ရည္ဟာ ရင္ေသြးငယ္တို႕ ၾကီးထြားရွင္သန္ဖို႕အတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ အစာအာဟာရၿဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၄လ မွ ၆ လအထိ အၿခားေသာ အစားအစာမေကြၽးဘဲ လံုေလာက္တဲ့ အာဟာရဓါတ္ေတြကို ရရွိေစပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္လိုအပ္ခ်က္ေပၚမွာမူတည္ၿပီး လံုေလာက္ေသာ ဗိုက္တာမင္ဓါတ္မ်ား ၊ အာဟာရဓါတ္မ်ား၊ မင္နရယ္ဓါတ္ပစၥည္းမ်ား ( Minerals ) ကို ၿဖည့္ဆည္းေပးၿပီး ေၾကညက္လြယ္ပါတယ္။
မိခင္ႏို႕ရည္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြကေတာ့ -
၁။ ကာဗိုဟုိက္ဒရိတ္ ( carbohydrate ) - မိခင္ႏို႕ရည္ထဲမွာအမ်ားဆံုးပါ၀င္တာကေတာ့ Lactose ၿဖစ္ၿပီး 6 - 7 g/dl ရွိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အတြက္လိုအပ္တဲ့ ကယ္စီယမ္ စုပ္ယူမႈမွာကူညီေပးပါတယ္။
၂။ ပရိုတင္း ( Proteins ) - ကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ပရိုတင္းအမ်ားၾကီး မေၿခဖ်က္ႏိုင္တဲ့အတြက္ မိခင္ႏို႕ရည္မွာ ပရိုတင္းဓါတ္အနည္းငယ္သာပါရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရုံေၾကာအတြက္လိုအပ္တဲ့ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ ( Aminoacid ) ေတြပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီအမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ေတြဟာ ႏြားႏို႕နဲ႕ ႏို႕မႈန္႕ေတြမွာ မပါရွိပါဘူး။
၃။ အဆီ ( Fates ) - ႏို႕ရည္မွာ အာရံုေၾကာမ်ားအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဖက္တီးအက္ဆစ္ ( Polyunsaturated fatty acids) ေတြပါရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ အသက္ကယ္ စတီးရြိဳက္ေဟာ္မုန္း ေတြဖြဲ႕စည္းမႈအတြက္လိုအပ္တဲ့ အၿခားေသာ fatty acids ေတြပါရွိပါတယ္။
၄။ ဗိုက္တာမင္ ႏွင့္ မင္နရယ္ဓါတ္မ်ား ( Vitamins and Minerals ) - အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏပါရွိပါတယ္။ ( ဥပမာ- VitA, D, E, K , Iron, Zinc, Sodium, Potassium, Calcium ) .( မွတ္ခ်က္ - ႏို႕ရည္ထဲမွာ VitK ရဲ႕ ပါ၀င္မႈဟာနည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေမြးေမြးၿခင္း VitK 1mg ကိုအသားေဆးအေနနဲ႕ ထိုးေပးရပါတယ္။ VitK ဟာ ေသြးခဲႏိုင္မႈ( Blood Coagulation ) ကိုၿဖစ္ေစၿပီး ၊ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏမရွိပါက ေသြးယိုစီးမႈမ်ားၿဖစ္တတ္သည္ ။ )
၅။ အရည္ဓါတ္ ( Water and electrolytes ) - ေရပါ၀င္မႈ ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။

၆။ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားကို တိုးတက္ေစေသာဓါတ္ပစၥည္းမ်ား။( ဥပမာ- IgA , Interferon )
ဒီဓါတ္ပစၥည္းေတြဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ၊ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးၿမင့္မားမႈ ၊ ခုခံအားၿမင့္မားတိုးတက္မႈတို႕ကို ၿဖစ္ေစၿပီး ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဓါတ္ပစၥည္းေတြရဲ႕ ပါ၀င္တဲ့ ပမာဏဟာ အၿမဲတမ္းပုံေသမရွိပါဘူး ။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးတဲ့ သက္တမ္း ၊ အခ်ိန္အပိုင္းအၿခားေပၚမူတည္ၿပီး ေၿပာင္းလဲေနပါတယ္။ အဲဒီလို ကာလအပုိင္းအၿခားေပၚမွာမူတည္ၿပီး ႏို႕ရည္ကို အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာ ထပ္မံခြဲၿခားထားပါတယ္။

ႏို႕ရည္အမ်ိဳးအစားမ်ား

၁။ Closterum ( ႏို႕ဦးရည္ )
မီးဖြားၿပီး ပထမ ၃ ရက္အတြင္းမွာ ထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္မွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ Antibodies မ်ား ၊ ဗိုက္တာမင္ ပမာဏေတြပိုမိုပါ၀င္ပါတယ္။ အ၀ါေရာင္သန္းၿပီး ၊ အနည္းငယ္ပ်စ္ပါတယ္ ( yellow and thick ) ။ အနည္းငယ္သာထြက္ရွိေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္လိုအပ္ခ်က္အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏကို ရရွိပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ ကေလးငယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအားကို ပိုမိုတိုးတက္ေစၿပီး ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အယူအဆလြဲမွားေနတာေလးကို တင္ၿပခ်င္ပါတယ္။ မိခင္အမ်ားစုဟာ ပထမဆံုးထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ အ၀ါေရာင္ေတြကို ကေလးငယ္ ၀မ္းပ်က္မွာ ဆိုးတယ္ဆိုၿပီး ညွစ္ထုတ္ၿပစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ကို မတိုက္ေကြၽးပါဘူး ။ ဒါဟာလြဲမွားတဲ့ အယူအဆတစ္ခုပါ ။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ ခုခံအားကိုၿမင့္မားေစတဲ့အတြက္ ေရာဂါမ်ား ၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာၿခင္းမ်ားမွလဲ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ကို ကူးစက္ေရာဂါမ်ားမွကင္းေ၀းေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီႏို႕ရည္ကို မၿဖစ္မေနတိုက္ေကြၽးရပါမယ္ ။
၂။ Transitional Milk
ႏို႕ဦးရည္ထြက္ၿပီး ေနာက္ ၂ ပါတ္အတြင္း ထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ကိုေတာ့ Transitional Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ အဆီနဲ႕ သၾကားဓါတ္ေတြပိုမိုပါ၀င္ပါတယ္။
၃။ Mature Milk
မီးဖြားၿပီး ၂ ပါတ္ေနာက္ပိုင္းထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ေတြကိုေတာ့ Mature Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီႏို႕ရည္ဟာ အၿဖဴေရာင္ၿဖစ္လာၿပီး ၊ ႏို႕ဦးရည္လို ပ်စ္ေနေတာ့ပါဘူး ။ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓါတ္ေတြ လံုေလာက္စြာပါ၀င္ပါတယ္။
၄။ Preterm Milk
ကိုယ္၀န္ ၃၇ ပါတ္မတိုင္မီ ေမြးဖြားတဲ့ ကေလးေတြကို လမေစ့တဲ့ ကေလး ( Preterm ) လို႕ေခၚပါတယ္။ လမေစ့တဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို ေမြးဖြားထားတဲ့ မိခင္ကထြက္တဲ့ ႏို႕ရည္ကိုေတာ့ Preterm Milk လို႕ေခၚပါတယ္။ လမေစ့တဲ့ ကေလးေတြဟာ ပရိုတင္း၊ ဆိုဒီယမ္ ၊ ကယ္လိုရီ ၊ Iron ၊ Immunoglobulins ဓါေတြပိုမိုလိုအပ္တဲ့ အတြက္ Preterm Milk မွာ အဲဒီဓါတ္ေတြ ပိုမိုပါရွိပါတယ္။

ႏို႕ရည္အမ်ိဳးအစားမ်ား

ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင့္ရႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းဟာ မိခင္ေရာ ၊ ကေလးအတြက္ပါ တန္ဖိုးမၿဖတ္ႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုရရွိပါတယ္။

ကေလးငယ္အတြက္ရရွိႏိုင္ေသာအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား-

၁။ မိခင္ႏို႕ဟာ ကေလးငယ္အတြက္လံုေလာက္တဲ့အာဟာရဓါတ္ကိုေပးပါတယ္။ အခ်ိန္မေရြးရရွိႏိုင္ၿပီး ၊ အလြယ္တကူေၾကညက္လြယ္ပါတယ္။ လတ္ဆတ္ပါတယ္။
၂။ ကေလးငယ္၏ ခုခံအားႏွင့္ အာရုံေၾကာဖြဲ႕စည္းမႈကို ေကာင္းမြန္ေစၿခင္း ။
၃။ ကေလးငယ္၏ အစာလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈကို ၿပည့္စံုေကာင္းမြန္ေစၿခင္း ။
၄။ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အၿမင္အာရုံကိုပိုမိုေကာင္းမြန္ေစေသာ fatty acids ႏွင့္ amino acids မ်ားပါ၀င္ၿခင္း ။ ကေလးငယ္၏ ဥာဏ္ရည္၊ ဥာဏ္ေသြး ပိုမိုၿမင့္မားေစၿခင္း ။ ( ႏို႕တိုက္ေသာကေလးမ်ားရဲ႕ IQ ဟာ ၊ ႏို႕မႈန္႕တိုက္ေသာကေလးမ်ားရဲ႕ IQ ထက္ 8-10 points ပိုမ်ားပါတယ္)။
၅။ ခုခံအားစနစ္ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစေသာေၾကာင့္ ေရာဂါအမ်ိဳးမိ်ဳးမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။( ဥပမာ -၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာၿခင္း ၊ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ား ) ။
၆။ ကေလးငယ္၏ သြားႏွင့္ ေမးရိုးဖြဲ႕စည္းမႈကို မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး ၊ စကားေၿပာဆိုႏိုင္မႈကို ကူညီေပးပါတယ္။
၇။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုးကို ကာကြယ္ေပးေသာ PABA - Para Amino Benzoic Acid ပါ၀င္ၿခင္း ။
၈။ ကေလးငယ္၏ ေတြးေခၚႏိုင္စြမ္းကို တိုးတက္ေစၿခင္း ။
၉။ မိခင္ႏွင့္ ရင္ေသြးၾကား ခ်စ္ၾကည္မႈကို ပိုမိုခိုင္မာေစၿခင္း ။
၁၀။ Food allergies မ်ားမွကာကြယ္ေပးၿခင္း ။

မိခင္အတြက္ရရွိႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား-

၁။ ေငြေၾကးကုန္က်မႈမရွိၿခင္း ။
၂။ သားအိမ္က်ံဳ႕ အားေကာင္းေစေသာေၾကာင့္ မီးဖြားၿပီး ေသြးဆင္းၿခင္း ( Post Partum Bleedings ) မ်ားမွ ကာကြယ္ေပးၿခင္း ။
၃။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ၿပီး ၀လာတတ္ပါတယ္။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းၿဖင့္ ကိုယ္၀န္မေဆာင္မီက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ၿပန္လည္ရရွိေစပါတယ္။
၄။ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းၿဖင့္ ရင္သားကင္ဆာ ၊ မမိ်ဳးဥ ကင္ဆာ ( Ovarin cancer ) ၊ သားအိမ္ကင္ဆာ ႏွင့္ အရိုးမ်ား ပြၿပီး က်ိဳးဆတ္ေစေသာ Osteoporosis ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးၿခင္း ။
၅။ ရင္ေသြးငယ္ကို မိခင္ႏို႕တစ္မ်ိဳးတည္းသာ တိုက္ေကြၽးပါက မိခင္ မမ်ိဳးဥေၾကြၿခင္း Ovulation ကိုတားဆီးေပးသၿဖင့္ ေနာက္ထပ္ကိုယ္၀န္မရရွိႏိုင္ပါ။ ထိုကာလတြင္ ဓမၼတာထိန္ေနတတ္ၿပီး ကုိယ္၀န္တားေဆးမ်ားကဲ့သို႕ပင္ ၉၈-၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ သားဆက္ၿခားေစပါတယ္။ ထိုသို႕သားဆက္ၿခားၿခင္းကို LAM - Lactational Amenorrhea Method လို႕ေခၚပါတယ္။
၆။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွင္ မိခင္မ်ားအတြက္ Insulin အသံုးၿပဳရေသာ ပမာဏကို ေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။
၇။ မိခင္ႏွင့္ ရင္ေသြးၾကား ခ်စ္ၾကည္မႈကို ပိုမိုခိုင္မာေစပါတယ္။

ႏို႕ထြက္နဲေစေသာအေၾကာင္းအရင္းမ်ား

၁။ ကေလးကို ခြဲစိတ္ေမြးဖြားၿခင္းေၾကာင့္ ႏို႕ရည္ထြက္ရွိမႈ ေႏွာင့္ေႏွးတတ္ပါတယ္။
၂။ ႏို႕ဗူးတိုက္ေကြၽးၿခင္းေၾကာင့္လည္း ႏို႕ထြက္နဲေစပါတယ္။
၃။ ကေလးႏို႕ဆာေနခ်ိန္တြင္ မတိုက္ဘဲထားၿခင္း။
၄။ မိခင္ႏို႕အၿပင္ အၿခားေသာ အစားအစာမ်ားေကြၽးၿခင္း။
၅။ သေႏၶတားေဆးမ်ားသံုးစြဲၿခင္း။
၆။ သားၿမတ္နာက်င္မႈေၾကာင့္ ႏို႕တိုက္ေကြၽးရန္ စိုးရြံ႕ၿခင္း ( ဥပမာ- သားၿမတ္ေရာင္ရမ္းၿခင္း ၊ သားၿမတ္ေခါင္းကြဲၿခင္း ၊ အနာၿဖစ္ၿခင္း ) ။

ဘယ္အခ်ိန္မွာ ႏို႕စတင္တိုက္ရမလဲ

ေစာႏိုင္သမွ်ေစာေစာတိုက္ေကြၽးရပါမယ္။ ရိုးရိုးဖြားၿမင္ေသာကေလးမ်ားကို မီးဖြားၿပီး ၃၀ မိနစ္အတြင္းစတင္တိုက္ေကြၽးရပါမယ္။ ခြဲစိတ္ေမြးဖြားေသာကေလးမ်ားအတြက္ မိခင္ ေမ့ေဆးၿပယ္ေသာအခ်ိန္က စတင္ၿပီးတိုက္ေကြၽးႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ေန႕ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္တိုက္ေကြၽးရမလဲ

ကေလးဆာေသာ အခ်ိန္တိုင္းတိုက္ေကြၽးပါ။ အနည္းဆံုး တစ္ေန႕ကို ၇ ၾကိမ္မွ ၁၁ ၾကိမ္ထိ တိုက္ေကြၽးရပါမယ္။

ၿဖည့္စြက္စာ လိုအပ္ပါသလား

ကေလး အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ မိခင္ႏို႕ရည္တစ္မ်ိဳးတည္းသာ လိုအပ္ပါတယ္။

ႏို႕တိုက္ေကြၽးစဥ္ေရွာက္ၾကဥ္ရမည့္အခ်က္မ်ား

ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္း ၊ အရက္ေသာက္ၿခင္း တို႕ကိုေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ ကင္ဆာေဆးသံုးစြဲေနသူမ်ားအေနနဲ႕ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းမၿပဳသင့္ပါဘူး ။ ထို႕အၿပင္ တီဘီေရာဂါ ၊ ခုခံအားက်ခင္းမႈေရာဂါ ကူစက္ခံထားရေသာ မိခင္မ်ားအေနနဲ႕လဲ ႏို႕တိုက္ေကြၽးၿခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။

ဘယ္အခါမွာၿဖည့္စြက္စာ ေကြၽးသင့္ပါသလဲ

ကေလးငယ္အသက္ ၄ လေက်ာ္လာလွ်င္ ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အာဟာရ ပိုမိုလိုအပ္လာသၿဖင့္ မိခင္ႏို႕အၿပင္ အၿခားၿဖည့္စြက္စာမ်ားကိုလဲ စတင္ေကြၽးေမြးသင့္ပါတယ္။

ကေလးကိုယ္အေလးခ်ိန္ဘယ္ေလာက္တက္သင့္သလဲ

ႏို႕တိုက္ေကြၽးေနေသာကေလးမ်ားအေနနဲ႕ ေအာက္ပါႏႈန္းအတိုင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္ပါတယ္။ -
အသက္ ၄ လ အထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၁၇၀ ဂရမ္
အသက္ ၄ လမွ ၆ လအထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၁၁၃ မွ ၁၄၂ ဂရမ္
အသက္ ၆ လမွ ၁ ႏွစ္အထိ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၅၇ ဂရမ္မွ ၁၁၃ ဂရမ္ ။
အၾကမ္းဖ်င္းအားၿဖင့္ အသက္ ၄ လအခ်ိန္တြင္ ေမြးဖြားစဥ္က ရွိေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထက္ ၂ ဆ ရွိရပါမယ္။

Exclusive Breast Feeding

Exclusive breast feeding ဆိုတာ တၿခားအစား အစာမ်ား မေကြၽးဘဲ မိခင္ႏို႕တစ္မ်ိဳးတည္းတိုက္ေကြၽးၿခင္းကိုေခၚပါတယ္။ ကေလးငယ္ကို မိခင္ႏို႕မွတပါး ေရေတာင္မွ မတိုက္ရပါဘူး။ ေရတိုက္ဖို႔လဲ မလိုအပ္ပါဘူး။ မိခင္ႏို႔မွာ ေရဓါတ္ပါ၀င္မႈက ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေရထပ္မံတိုက္ေကြၽးစရာမလိုပါဘူး ။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ကေလး အသက္ ၆ လအထိ မိခင္ႏို႔တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ တိုက္ေကြၽးသင့္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေသာ မိခင္မ်ားဘယ္လိုႏို႕တိုက္ေကြၽးမလဲ

လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေသာ မိခင္မ်ားအေနနဲ႕ မိမိရင္ေသြးကို ဆက္လက္ႏို႕တိုက္ေကြၽးလို႕ရပါတယ္။ အလုပ္မသြားမီ ႏို႕ရည္ကို စနစ္တက် သန္႕ရွင္းစြာ ညွစ္ယူၿပီး ၊ သန္႕ရွင္းေသာ ဖန္ခြက္အတြင္းသုိေလွာင္ထားၿပီး တိုက္ေကြၽးသင့္ပါတယ္။ ညွစ္ထားေသာ ႏို႕ရည္မ်ား ( Expressed Breastmilk ) မ်ားကို ေအးေသာ ေနရာမွာထားရပါမယ္။ သို႕ေသာ္ ေရခဲရေလာက္ေအာင္ မေအးရပါ။ အလြန္ေအးပါက ႏို႕ရည္အတြင္းရွိ အခ်ိဳ႕ေသာ ဆဲလ္မ်ား ေသသြားတတ္ေသာၾကာင့္ ႏို႕ရည္ကို ခဲမထားရပါ။ အနည္းငယ္ေအးလွ်င္ရပါသည္။

ကမၻာ့ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးေရး ရက္သတၱပါတ္

ႏွစ္စဥ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္မွ ၇ ရက္ထိ ကမၻာ့ႏို႕ခ်ိဳတိုက္ေကြၽးေရး ရက္သတၱပါတ္အၿဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာလဲ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္က စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

ယခုေနာက္ပိုင္းဖြံ႕ ၿဖိဳးတိုးတက္လာေသာကာလတြင္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးမႈမွာနည္းပါးလာၿပီး ၊ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ အၿခားေသာ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို အသံုးၿပဳလာၾကပါတယ္။ ထိုအခါ အာဟာရမလံုေလာက္ၿခင္း ၊ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားပိုမို ကူးစက္ခံရၿခင္း ၊ အခ်ိန္မတန္ဘဲ အသက္ဆံုးရႈံးရၿခင္းမ်ားကို ၾကံဳေတြ႕လာရပါတယ္။တို႕ေၾကာင့္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီးက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ အၿခားႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ား ေၾကာ္ၿငာေရာင္းခ်ၿခင္းကို တားၿမစ္သည့္ ေၾကညာခ်က္ ( Innocenti Declaration ) ကိုထုတ္ၿပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္မွာ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားလဲပါ၀င္ပါတယ္။
၁။ ႏို႕မႈန္႕ႏွင့္ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို ေၾကာ္ညာၿခင္းမၿပဳရ။
၂။ ထိုပစၥည္းမ်ားကို မိခင္မ်ားသို႕ နမူနာ မၿဖန္႕ေ၀ရ ။
၃။ နမူနာေပးၿခင္း ၊ ေစ်းေလွ်ာ့ၿခင္းကဲ့သို႕ေသာ အေရာင္းၿမွင့္တင္ၿခင္းမ်ိဳးမလုပ္ရ။
၄။ နမူနာမ်ားကို က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ားအား မေပးရ။
၅။ ဗူးခြံမ်ားတြင္ ကေလးငယ္ပံုမ်ား ၊ ႏို႕အစားထိုးပစၥည္းမ်ားကို ေၾကာ္ညာသည့္ စာတမ္းမ်ားေရးသားၿခင္းမၿပဳရ။

ကုမၸဏီမ်ား ၊ ထုတ္လုပ္ေသာ စက္ရံုမ်ားသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီးက ထုတ္ၿပန္ထားေသာ ဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူၿခင္းခံရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအၿမစ္ၿဖစ္တဲ့ ရင္ေသြးငယ္တို႕ ဘ၀ က်န္းမာရွင္သန္ေစဖို႕အတြက္ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးၾကပါလို႕ ႏိႈးေဆာ္လိုက္ရပါတယ္။

ေလးစားစြာၿဖင့္ -
စိုးသီဟ

ႏို႕တိုက္ေကြၽးသည့္ ခႏၶာကိုယ္အေနအထား

ကိုးကားစာရင္း : -
၁။ Ghai Essential Pediatrics , 5th edition.
၂။ http://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding
၃။ http://www.nes.scot.nhs.uk/pharmacy/breastfeeding/topic4/physiology.html
၄။ http://www.fertilityuk.org/nfps50.html
၅။ http://www.growingwell.com/faqs/genfaqsbreastfeeding.htm
၆။ http://www.faqs.org/nutrition/Ar-Bu/Breastfeeding.html
၇။ http://www.mamadearest.ca/en/info/benefits_breastfeeding.htm
၈။ http://www.youtube.com/watch?v=cSb3XT88YxY
၉။ www.youtube.com

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 2

ဒီပို႕စ္ေတြက အမွန္ေတာ့ မိခင္ႏို႕ရည္ရဲ႕ တန္ဖိုးကို မွ်ေ၀ေပးခ်င္တဲ့ သေဘာေလးပါ။ မိခင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႕ သားသမီးကို မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးဖို႕ ဘယ္ေလာက္အေရးပါတယ္ဆိုတာ ေျပာခ်င္တာပါ။ Exclusive Breast Feeding ရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ... တကယ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေတြ႕ႀကံဳရမယ့္ အခက္အခဲေတြ ... ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတာေတြ... တင္ျပခ်င္တာပါ။

မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးတာ ေကာင္းမွန္း လူတိုင္းသိၾကေပမယ့္ မတိုက္ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြက ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ နစ္နာမယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ နစ္နာျပီး အနာဂတ္မွာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးလံုး နစ္နာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပီးေတာ့ လူေတြက မိခင္ႏို႕တိုက္ပါ ဘာညာနဲ႕ ေၾကာ္ျငာေနရင္ အလကားပါလို႕ ထင္ၾကတယ္။ ႏို႕မႈန္႕ဘူး ေတြေလာက္ ေၾကာ္ျငာမေကာင္းလို႕ ထင္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြ မေျပာနဲ႕ ဆင္းရဲျပီး စားစရာမရွိတဲ့ မိန္းမတစ္ေယာက္ သူ႕ကေလးကို ရရာအမႈန္႔ ၀ယ္တိုက္တာ ေတြ႕ဖူးတယ္။ အဲ့ဒီ ကြမ္းယာဆိုင္က ဆန္မႈန္႕က သူ႕ကေလးအတြက္ ပိုေကာင္းမယ္ထင္လို႕ သူက အငတ္ခံျပီး ၀ယ္တိုက္တာပါ။

မိဘတိုင္းအေနနဲ႕ ကိုယ့္ကေလးကိုယ္ ႏို႕မႈန္႕တိုက္တိုက္ ဆန္မႈန္႕တိုက္တိုက္ မိခင္ႏို႕တိုက္တိုက္ ႀကိဳက္တာ တိုက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုေရြးခ်ယ္ဖို႕ ဗဟုသုတ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။

အခု ျမန္မာလူမႈပတ္၀န္းက်င္မွာ ကေလးတစ္ေယာက္ ေမြးျပီဆို အေမလုပ္သူမွာ ဟုိလူေျပာတာ လုပ္ရ ဒီလူေျပာတာလုပ္ရ... ေကာင္းႏိုးႏိုးနဲ႕ ... သူမ်ားေယာင္လို႕ ေယာင္ရတာ ခ်ည္းပါပဲ။ အေဖ လုပ္သူ အေနနဲ႕လည္း သင့္တင့္တဲ့ ဗဟုသုတရွိျပီး မိဘ ၂ ေယာက္ တိုင္တိုင္ပင္ပင္နဲ႕ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။ ပတ္၀န္းက်င္က အၾကံေပးတာေတြကိုလည္း စဥ္းစားျပီးမွ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။

ေဘးပေယာဂက ေတာ္ေတာ္ဆိုးပါတယ္။ ေရွးလူၾကီးေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။ ေခတ္လူငယ္ေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။ ပညာနည္းနည္းတတ္တဲ့ အဖြဲ႕ကလည္း မလြယ္ဘူး။ ေရွ႔မွာ ကေလးေမြးျပီးသား လူေတြကလည္း မလြယ္ဘူး။

အခုမွ ေမြးလာတဲ့ ကေလးကို ေစတနာ ထားပါတယ္... ငါေျပာလိုက္မွ ဒီကေလး ေကာင္းစား ရွာမယ္ဆိုျပီး ေစတနာေတြပိုျပီး... ၀ိုင္း မ ၾကေတာ့တာပါပဲ။ ကေလးမွာ ေရဆိုလည္း ေသာက္ရ သၾကားရည္ဆိုလည္း ေသာက္ရ ႏို႕မႈန္႕ဆိုလည္း ေသာက္ရ... အမ်ိဳးမ်ိဳး ကလိေတာ့တာပါပဲ။

အေဖ အေမေတြက ကေလးေကာင္းက်ိဳး အတြက္ ဘာအေကာင္းဆံုးလဲ... ဘာေတြ လုပ္ရမလဲဆိုျပီး သိထားသင့္သလို... ေဘးနားက အၾကံေပးတဲ့သူေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ လုပ္ခ်င္မွန္း မသိ မလုပ္ခ်င္မွန္းသိ... အတင္း ဖိအားေပးျပီး လုပ္ခိုင္းတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါ။ တကယ္လို႕ မ်က္စိေရွ႕မွာ အဲ့လို ဖိအားေပးေနတာ ေတြ႕ရင္လည္း ကန္႕ကြက္လို႕ရရင္ ကန္႕ကြက္ေပးသင့္ပါတယ္။ မည္သူမဆိုေပါ့။

ဥပမာ... ေမြးစ ကေလးကို ပ်ားရည္တုိုက္ရမယ္.. ေမြးေမြးခ်င္း ေရတိုက္ရမယ္... စသျဖင့္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ညႊန္ၾကားေနရင္... သူက ဘာအေထာက္အထားရွိလို႕လဲ... ဘယ္ေလာက္ သိလို႕လဲလို႕ ေတြးၾကည့္ပါ။ သူ႕ပတ္၀န္းက်င္ သူကုိယ္တုိင္ပါမွ ကေလးေတြ ေတြ႕ဖူးလွ ၂၀ ၃၀ ေပါ့။ သူ႕ကေလးေရာ သူလုပ္တာပဲလား။ သူ႕ကေလးထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ အရာ မရေစခ်င္လို႕ တိုက္တြန္း ေနတာလား။ သူ႕ ေစတနာ ဘယ္ေလာက္မွန္မလဲ။ သူ႕ အသိကေရာ ဘယ္ေလာက္ မွန္မလဲ။ (ကေလးအတြက္ ေျပာေနတာထက္ကို သူဆရာ၀င္လုပ္ခ်င္လို႕ ေျပာေနတာလို႕ပဲ ျမင္မိပါတယ္။)

အားနာလို႕ စြတ္လုပ္စရာ မလိုပါဘူး။ ကိုယ့္သားသမီး အေရး။ သူမ်ားေျပာတိုင္း ေလွ်ာက္လုပ္ဖို႕ ေမြးထုတ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီပို႕စ္ေတြဟာ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို မိခင္တစ္ေယာက္ထဲနဲ႕ ဆိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိခင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ကို ပံ့ပိုးေပးဖို႕ သူရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႕လည္း ဆိုင္ပါတယ္။

ႏုိ႕တိုက္ခ်င္တဲ့ မိခင္ကို ႏို႕တိုက္ခြင့္ရေအာင္... ႏို႕တိုက္ရင္လည္း အဆင္ေျပေအာင္... ကူညီေပးရမွာပါ။ ႏို႕မႈန္႕တိုက္ခ်င္ရင္လည္း နည္းစနစ္မွန္ေအာင္တိုက္ဖို႕ ကူညီေပးရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ မိခင္ေတြမွာက အလုပ္က တစ္ဘက္နဲ႕မို႕ ဘာညာတို႕ ရွိပါတယ္။

ႏို႕မထြက္လို႕ဆိုတာေတာ့... မ်ားေသာအားျဖင့္... မမွန္ပါဘူး။ ႏို႕မထြက္ဘူးဆိုတာဟာ ကေလးက ႏို႕ကို ေသခ်ာစို႕မေနဘူးဆိုတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ ႏို႕ဆိုတာ ကေလးစို႕ေလ ပိုထြက္ေလေလပဲမို႕ ႏို႕ထြက္ေစခ်င္ရင္ ကေလးကို မ်ားမ်ားေပးစို႕ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးက ႏို႕တပ္တာ မမွန္ရင္... အေမက နာလြန္းျပီး... ဆက္မတိုက္ႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ စစခ်င္းဆို ႏို႕ကလည္း စို႕တဲ့ဒဏ္ေၾကာင့္ နာတာ ဘာညာနဲ႕ အေမ လုပ္သူမွာ ေတာ္ေတာ္ ခံရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ေလ ႏို႕မႈန္႕ဘူးမွာ ေရးထားတာေတြက မိခင္ႏို႕မွာပါတဲ့ဟာေတြကို လိုက္တုျပီး အနီးစပ္ဆံုး တူေအာင္ ေဖာ္စပ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀အတိုင္း ႏို႕ရည္ဂလင္းေတြက ေဖာ္စပ္တာထက္ ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ မထင္မိပါဘူး။ ပိုမေကာင္းဘူဆိုတဲ့ သက္ေသလည္း ရွိပါတယ္။

တစ္ခု ရွိေသးတယ္။ ႏို႕မႈန္႕ရဲ႕ အရသာက ကေလးပိုၾကိဳက္ေအာင္ ခ်ိဳခ်ိဳေလး လုပ္ထားတယ္တဲ့။ အဲဒီလို ဆိုေတာ့ ကေလးက ႏို႕မႈန္႕တစ္ခါ တိုက္ျပီးရင္ အေမႏို႕ကို သိပ္ေကာင္းတယ္ မထင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ျပီးေတာ့ ႏို႕မႈန္႕က ဗူးနဲ႕တိုက္ရင္... ကေလးဆီကို ေဟာကနဲ ေဟာကနဲ ၀င္သြားတာဆိုေတာ့... ကေလးက အေမႏို႕ စို႕တာေလာက္ အပင္ပန္းမခံရဘူးေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ၂ ခုယွဥ္လိုက္ရင္ ကေလးက ႏို႕ဗူးဘက္ကို အားသာသြားပါတယ္။ ဘာမွ မသိတဲ့ ကေလးကို နည္းပညာနဲ႕ လွည့္စားတာပါပဲ။

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...

Do you really love? - 1

တကယ္ခ်စ္ရဲ႕လား

ဒီပုိ႕စ္ေတြမွာေတာ့ သတင္းစာေတြထဲကလို တိုင္းျပည္ေတြ လူမ်ိဳးေတြကိုခ်စ္ရဲ႕လားလို႕ ေျပာသလိုမ်ိဳး ေလာက္အထိ မဆိုလိုပါဘူး။ ကေလးေတြကို တကယ္ခ်စ္ရဲ႕လားလို႕ ေမးခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူ႕ေလာကထဲကို ကေလးေလးတစ္ေယာက္ တ၀ါး၀ါးငိုရင္း ေရာက္လာျပီဆိုပါေတာ့။ ကေလးရဲ႕ ေမေမ ေဖေဖ နဲ႕တကြ တစ္မ်ိဳးလံုး တစ္ေဆြလံုး ေပ်ာ္ၾကပါးၾက ႀကိဳဆိုၾကတယ္ေပါ့ေလ။ ေဆးရံုၾကီးေတြမွာ ေမြးတာဆိုေတာ့ ဆရာ၀န္ ဆရာမေတြလည္း စံုစံုညီညီေပါ့။

ေဘဘီေလးကုိ ေမြးျပီးျပီးခ်င္း နာရီ၀က္အတြင္းမွာ မိခင္ႏို႕တိုက္ေကြၽးဖို႕ လိုပါတယ္။ ဒါက ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား သိတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အနည္းစုပဲသိတဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကေတာ့ မိခင္ႏို႕တိုက္တယ္ဆိုတာ ေျပာသေလာက္ မလြယ္ဘူးဆိုတာပါပဲ။

ေမေမျဖစ္လာျပီဆိုရင္ ေဘဘီေလးဗိုက္ဆာမွာေတာ့ စိုးရိမ္တၾကီးနဲ႕ ျဖစ္ေနမွာပဲေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ႏို႕တိုက္ ပါျပီတဲ့။ ေမြးျပီးျပီးခ်င္း စစထြက္တဲ့ ႏို႕ကို ႏို႕ဦးရည္လို႕ ေခၚပါတယ္။ ႏို႕ဦးရည္ဆိုတာ ၾကည္ၾကည္ေလး (ႏို႕အစစ္က ျဖဴျဖဴၾကီးေလ) ျပီးေတာ့ နည္းနည္းေလးပဲ ထြက္ပါတယ္။ နည္းေပမယ့္ ကေလးအတြက္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႕ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာ ေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ကိုယ္ခံအားေကာင္းေစတဲ့ ပစၥည္းေတြ အမ်ားၾကီးပါပါတယ္။ ေဘဘီေလးအေနနဲ႕ လက္လြတ္မခံသင့္တဲ့ အရာေတြျဖစ္လို႕ ေမေမက ၾကိဳးစားရပါမယ္။ စိတ္ရွည္ရပါမယ္။

ၾကားသိရသေလာက္ ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ႏို႕ဦးရည္ကို အျပည့္အ၀ မရၾကပါဘူး။

ျပသနာအမ်ားစုက ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲဆိုေတာ့ ေမေမက ႏို႕ဦးရည္ရဲ႕ထြက္ႏႈန္းက ေႏွးေနတာကုိ အားမလို အားမရျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကေလးမွ ႏို႕၀ ပါ့မလား။ ႏို႕ကလည္း မထြက္ဘူးဆိုျပီး စိတ္ပူမိပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီမွာ ကေလးကို တျခားဟာေတြ (ႏုိ႕မႈန္႕၊ အခ်ိဳရည္) စတာေတြ တိုက္ခ်င္သလိုလို ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ျပီးေတာ့ အေမ တစ္ေယာက္ထဲရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႕ မျပီးပါဘူး။ ေဘးလူေတြကလည္း အားေပးအားေျမွာက္ လုပ္ၾကပါဦးမယ္။

ကေလးကလည္း ႏို႕စို႕တာ အထာမက်ေသး။ ႏို႕ကလည္း ထြက္တာနည္း။ စိတ္ကလည္းပူ ေဘးလူေတြ ကလည္း ေျမွာက္ေပး... (မယံုမရွိပါနဲ႕ တခါတေလ ဆရာ၀န္ ဆရာမေတြပါ ၾကံရာပါ ျဖစ္ပါေသးတယ္) ... အဲ့ဒါနဲ႕ပဲ ေဘဘီေလးကို တျခားအရည္ေတြ တိုက္ပါတယ္။ အမ်ားစုေသာ ကေလးဆရာ၀န္ေတြက ေဘဘီေလးကို အဲ့လိုတိုက္တာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႕က်င္ၾကေပမယ့္ အလစ္မွာ ခိုးတိုက္ပါတယ္။ ကေလးငိုေနတာကို ပါးစပ္ပိတ္ေအာင္ စပါယ္ရွယ္နာ့စ္ေတြက ခိုးတိုက္တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီလိုတိုက္လိုက္ေတာ့ ဘာျဖစ္သြားလဲ။ ဗိုက္ထဲမွာ အၾကာၾကီး အားေတြစုလာတဲ့ ေဘဘီေလးက ေတာ္ရံု ေဘးအႏၲရာယ္ေလာက္ကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္္မယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြက သက္ဆိုးရွည္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုအရည္ေတြ မတိုက္ရင္ ပိုေကာင္းတယ္ဆိုတာက အဓိကမို႕လို႕ ကေလးကို တကယ္ခ်စ္တဲ့ ေဖေဖ ေမေမ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြကို ကန္႕ကြက္သင့္ပါတယ္။ ဘာလုိ႕လဲ ဆိုရင္... ေဘဘီေလးရဲ႕ ဗိုက္ေသးေသးေလးထဲကို ၁၀ စီစီ ႏို႕၀င္ဖို႕ဟာ ၅ စီစီအရည္တစ္မ်ိဳး ၀င္သြားျပီဆိုရင္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ႏို႕ အ၀င္နည္းသြားပါမယ္။ ကေလးက ဗိုက္ျပည့္သြားေတာ့ ႏို႕ကို ၾကိဳးစားစို႕မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏို႕ဆိုတာ စို႕ေလ မ်ားမ်ားထြက္ေလ.... မစို႕ေလ မထြက္ေလ ျဖစ္လို႕.... ႏို႕ထြက္က နည္းေနရာကေန ပိုနည္းဖို႕ ဇာတ္လမ္း ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ႏို႕အျဖဴဟာ ပံုမွန္ဆို ၃ ရက္ေလာက္မွာ ထြက္လာရမွာ... ေနာက္က်ပါလိမ့္မယ္။ အထြက္ေႏွးပါလိမ့္မယ္။

ျမန္မာအယူ ရွိပါေသးတယ္။ ႏို႕ဦးရည္ကို ညွစ္ပစ္ျပီး ႏို႕အျဖဴထြက္လာေတာ့မွ တိုက္တာ။ ဘယ္ေလာက္ ႏွေျမာဖို႕ေကာင္းလဲဆိုတာ....။ လံုး၀ ကန္႕ကြက္ပါတယ္။

ေဘဘီေလးကို တကယ္ခ်စ္ၾကတဲ့သူေတြ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုေတာ့....
ႏို႕တိုက္ဖို႕ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ရမလဲဆိုတာ ကေလးမေမြးခင္ထဲက ေလ့လာထားသင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ေလ့လာတဲ့ေနရာမွာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ့ ေနရာေတြက အခ်က္ေတြကို စုေဆာင္းဖို႕လုိပါတယ္။ အိမ္နားက အေဒၚၾကီးက ဒီလုိပဲ ေျပာလို႕တို႕ ဘာတို႕...

ေခတ္ပညာတတ္ မိဘေတြအေနနဲ႕ ရိုးရိုးပဲ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ သိပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ႏို႕တိုက္သတၱ၀ါေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာ... အေကာင္ေပါက္ေလးေတြဟာ ႏို႕ဦးရည္ကို ေသာက္ျပီး ၾကီးလာၾကတာမို႕လို႕.... လူေပါက္စေလးကိုလည္း ႏို႕ဦးရည္ပဲ အျပည့္အ၀ တိုက္သင့္ပါတယ္။

ႏို႕ဦးရည္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ပစည္းေတြကိုလည္း ေသခ်ာ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ျပီးလို႕ ကေလးအတြက္ ၁၀၀% အက်ိဳးရွိတဲ့ အရာဆိုတာ လက္ခံႏိုင္စရာရွိပါတယ္။

ေမေမက ေဘဘီေလးကို တကယ္ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ ပတ္၀န္းက်င္ ေဘးပေယာဂေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ျပီး ေမြးျပီး နာရီ၀က္အတြင္း မိခင္ႏို႕ဦးရည္ကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ တိုက္ေကြၽးသင့္ပါေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား အေနနဲ႕လည္း မွန္ကန္တဲ့ အားေပးမႈကိုပဲ လုပ္သင့္ပါေၾကာင္း....

Credit: Ma CyberCandle (Native Myanmar)

Read More...

Collapse...