ကၽြန္ေတာ္ဆက္လက္ေရးသားလိုတာကေတာ့ ပုဂၢလိက အာမခံလုပ္ငန္းအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာ့အာမခံလုပ္ငန္းတစ္ခုပဲရိွေပမယ့္ တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ Private company ေတြကပါ အာမခံလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ company သည္ အစိုးရထံတြင္ မွတ္ပံုတင္ျပီး အစိုးရက ခ်မွတ္ထားသည့္ အာမခံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာရပါမည္။ က်န္းမာေရးအာမခံတြင္ Plan ႏွစ္မ်ိဳးရိွသည္။ Basic plan ႏွင့္ supplementary plan ဆိုျပီး ျဖစ္သည္။ နာမည္ေခၚပံုကြာသြားေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတိုင္းနည္းပါးတြင္ အဓိပၸါယ္တူညီၾကပါသည္။ Basic plan ဆိုသည္မွာ လူတိုင္းလူတိုင္းအတြက္ အျဖစ္မ်ားေသာေရာဂါမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးေသာ အာမခံလုပ္ငန္း ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ေတာ့ TB ေရာဂါတို႕၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတို႕သည္ အျဖစ္မ်ားေသာေၾကာင့္ အာမခံစနစ္သာ လုပ္ျဖစ္ပါက ၎ေရာဂါမ်ားသည္ basic plan တြင္ ပါ၀င္မည္ျဖစ္သည္။ Basic plan က စရိတ္အမ်ားၾကီးကုန္က်မည့္ ခဲြစိတ္မွဳေတြ၊ Investigation ေတြမပါ။ common disease မ်ားႏွင့္ အေရးေပၚအေျခအေနမ်ားကိုသာေထာက္ပံ့ေပးသည္။ ၎ Basic plan ကို အစိုးရထံတြင္ေကာ private တြင္ပါ ၀ယ္ယူခြင့္ရိွသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ရိွ Private insurance company အားလံုးနီးပါးသည္ Basic plan တြင္ အျမတ္ယူခြင့္ မရိွေခ်။ ထို႕ေၾကာင့္ Private ၏ basic plan သည္ အစိုးရႏွင့္ ေစ်းမတူသည့္တိုင္ မ်ားစြာ မကြာလွေပ။
Supplementary plan တြင္ေတာ့ ပုဂၢလိက အာမခံလုပ္ငန္းမ်ားသည္ အျမတ္ယူခြင့္ရိွသည္။ supplementary ဆိုကတည္းက မယူမေနရ မဟုတ္၊ မိမိလိုခ်င္မွသာ ထပ္မံယူႏိုင္သည့္ plan ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေရာဂါမ်ားသည္ အျဖစ္နည္းေသာ္လည္း ျဖစ္ပြားပါက ကုသစရိတ္ၾကီးမားသည္။ ဥပမာ။ ။ ကင္ဆာေရာဂါ။ ထို႕ေၾကာင့္ ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္သူတို႕သည္ ေနာင္ေရးစိတ္ေအးရေအာင္ ယခုကတည္းက မိမိတြင္ျဖစ္ႏိုင္သည့္ ေရာဂါမ်ားကို ၾကိဳတင္ကာ အာမခံထားလိုက္သည္။ ၎ plan သည္ basic ႏွင့္ယွဥ္လ်င္ မ်ားစြာပိုမိုကုန္က်ပါသည္။ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္လည္း ေပးရသည့္ေငြပမာဏ မတူညီေပ။ Tailor made ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ။ ။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (cirrhosis) အတြက္ အာမခံထားသည္ဆိုပါစို႕။ အရက္ကို တစ္လေနလို႕မွ တစ္ခါေလာက္မေသာက္တတ္သူ၊ social drink ေလာက္သာေသာက္တတ္သူသည္ ေန႕စဥ္မွီ၀ဲသူေလာက္ အာမခံေၾကးေပးစရာမလိုေခ်။ ထို႕အတူ အဆုတ္ကင္ဆာအတြက္ အာမခံလုပ္လ်င္လည္း တစ္ေန႕ကို ေဆးလိပ္ ၁ ဗူးႏွင့္အထက္ ေသာက္သူသည္ တစ္လိပ္ႏွစ္လိပ္ခန္႕သာေသာက္သူထက္ အာမခံေၾကး ပိုမိုထည့္၀င္ရမည္ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ ေရာဂါရာဇ၀င္၊ က်န္းမာေရးအေျခအေန ႏွင့္ မိမိအာမခံထားလိုသည့္ ေရာဂါအေပၚမူတည္ျပီး အာမခံေၾကး ကြာသြားမည္။ အာမခံ company မွ မိမိအား risk assessment လုပ္ျပီးမွသာ မိမိေပးေဆာင္ရမည့္ အာမခံေၾကးကို သတ္မွတ္ေပးမည္ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ေရြးခ်ယ္စရာ မ်ားျပားေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ အစိုးရမွာ အာမခံ မေပးေသာ ေရာဂါမ်ားကို အာမခံထားႏိုင္၍လည္းေကာင္း private ၏ supplementary plan မ်ားသည္ လူၾကိဳက္မ်ားၾကသည္။
တဖန္ Private တြင္ အာမခံထားျခင္း၏ ေကာင္းသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ကား ခဲြစိတ္ကုသမွဳခံယူမည္ ဆိုပါက ေစာင့္ဆိုင္းရေသာအခ်ိန္တိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပိုက္ဆံမရိွရင္ မ်က္ႏွာငယ္တယ္ဆိုသည့္စကားသည္ ဤေနရာတြင္ ေသြးထြက္ေအာင္မွန္ပါသည္။ England လို တိုင္းျပည္မ်ိဳးတြင္ပင္ Private တြင္ အာမခံ မထားပါက လႏွင့္ခ်ီေအာင္ ေစာင့္ ရသည္မ်ိဳးကို ေတြ႕ရပါသည္။ အစိုးရ၏ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားမွာ အျမဲတမ္း အေရးေပၚလူနာမ်ား၊ ေငြေၾကးခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနတတ္ပါသည္။ ထိုသူမ်ားသည္ ေရာဂါျဖစ္လိုက္ရင္လည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးသာ ျဖစ္ေလ့ရိွေသာေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္းမခဲြလ်င္လည္း ရေသးသည့္ လူနာမ်ားကို ေစာင့္ခိုငး္ရပါသည္။ သို႕ေသာ္ Private အာမခံထားရိွပါက သက္ဆိုင္ရာ အျပင္ private ေဆးရံုတြင္ အခ်ိန္မေရြးခဲြစိတ္လို႕ ရပါသည္။ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ England ျပည္ မွာ အဲဒီတစ္ခ်က္ေတာ့ တူပံုရတယ္။ Private ေဆးရံုမ်ားတြင္ လူနာမ်ားကို အခ်ိန္ပိုမိုေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ကုသမွဳလည္း ပိုမိုထိေရာက္သည္။
Private health insurance တြင္လည္း မေကာင္းသည့္ အခ်က္မ်ားရိွပါသည္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ လစဥ္ လစဥ္ မစားရမေသာက္ရႏွင့္ ေငြေၾကးအမ်ားၾကီးေပးသြင္းရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ပညာရွင္တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာသည္မွာကား ဤသို႕ အာမခံေၾကးမ်ားေပးသြင္းေနမည့္အစား အဆိုပါေငြျဖင့္ မိမိ၏ က်န္းမာေရးကို ေကာင္းေအာင္ျပဳလုပ္ပါက ပိုမိုအက်ိဳးရိွႏိုင္သည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ထိုသို႕အာမခံစနစ္ထားရိွေသာေၾကာင့္ ပိုက္ဆံရိွသူတို႕သည္ ေငြလမ္းခင္းျပီးေဆးကုသေပးေၾကာင့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳကို ရရိွျပီး ဆင္းရဲသားေတြကေတာ့ ထိုေလာက္မေကာင္းသည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳကိုသာ ရရိွေလသည္။ ထိုအခါ က်န္းမာေရး မညီမွ်မွဳ (health inequality) မ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။
Private ဘက္မွ ျပန္လည္ျငင္းဆိုသည္မွာကား private အာမခံထားရိွေသာေၾကာင့္ ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္သူတို႕သည္ အစိုးရေဆးရံုတြင္ မတက္ေတာ့ေခ်။ ထိုအခါ အစိုးရေဆးရံုမ်ားတြင္ မလိုအပ္ဘဲ လူနာေစာင့္ျခင္းမ်ားနည္းပါးသြားသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အစိုးရကိုပင္ အေထာက္အကူျပဳသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ Private က်န္းမာေရးအာမခံတြင္ မိမိတြင္ မူလကတည္းက ရိွသည့္ ကုသ၍ မေပ်ာက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို အာမခံထားခြင့္ မရိွေခ်။ ဥပမာ။ ။ HIV ေရာဂါပိုးရိွသူမ်ား။ ထိုသူတို႕သည္ HIV ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အာမခံထားလို႕မရပါ။ သို႕ေသာ္အဆိုပါေရာဂါႏွင့္ မသတ္ဆိုင္သည့္ အာမခံမ်ားေတာ့ ထားခြင့္ ရိွသည္။
ပုဂၢလိက အာမခံလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္ ဒီမွပဲ နိဂံုးခ်ဳပ္လိုပါတယ္။ အပိုင္း (၃)တြင္ health system အေၾကာင္း ဆက္လက္ေရးသားပါမည္။
Posts
