လူသို႔ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္မႈ မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ေရး
ႏႈိးေဆာ္ခ်က္ (၁) ႏွင့္ (၂)
ႏႈိးေဆာ္ခ်က္ (၁) ႏွင့္ (၂)
- ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္တြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိပါသည္။ ေဆာင္းခို ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ားမွတဆင့္ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္ ေမြးျမဴထားေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ား၊ စီးပြားျဖစ္ ေမြးျမဴထားေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားသို႔ ကူးစက္ပ်ံ႔ႏွံ့ရံုသာမက ခို၊ က်ီးကန္း၊ စာကေလး၊ ၾကက္တူေရြး စသည့္ ငွက္မ်ားႏွင့္ ၀က္၊ ေၾကာင္၊ က်ား စသည့္ တိရစာၦန္မ်ားသို႔ပါ ေရာဂါကူးစက္ ေသဆံုးလ်က္ရွိပါသည္။
- ထိုမွတစ္ဆင့္ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ လူသို႔ကူးစက္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ ၁၂ ႏိုင္ငံတြင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားျခင္း၊ ေသဆံုးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ ရွိပါသည္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားလွ်င္လည္း ေသဆံုးမႈ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန့္ ရွိပါသည္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားေနေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ား၊ ေရာဂါျဖစ္ပြားေသဆံုးေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ အသား၊ ဥ၊ မစင္အညစ္အေၾကးမ်ားႏွင့္ အျခား ငွက္ထြက္ပစၥည္းမ်ားကို ထိေတြ႔ ကိုင္တြယ္ရာမွ လူသို႔ေရာဂါ ကူးစက္ခံရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေရာဂါကူးစက္ ေသဆံုးသူမ်ားတြင္ ကေလးမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေသာ လူငယ္၊ လူရြယ္အမ်ားစုျဖစ္ပါသည္။
- သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ ျပည္သူမ်ားသို႔ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈ မရွိေအာင္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကပါရန္ ႏႈိးေဆာ္အပ္ပါသည္။
- သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ ျပည္သူမ်ားသို႔ ၾကက္ဘဲငွက္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ခ်က္ျပဳတ္စားသံုးသူမ်ားသည္ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္မႈမွ ကာကြယ္ရန္အတြက္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကပါရန္ ႏိႈးေဆာ္အပ္ပါသည္။
(က) ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားႏွင့္ အေၾကာင္းမသိဘဲ ေသဆံုးေနေသ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားကို စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(ခ) ေတာငွက္မ်ားႏွင့္ ေဆာင္းခိုေရေပ်ာ္ငွက္မ်ားကို စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(ဂ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္တို႔၏ အသား၊ ေသြးႏွင့္ ဥမ်ားကို ေသခ်ာစြာ က်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးမွ စားသံုးရန္၊
(ဃ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္တို႔၏ အသားႏွင့္ ဥမ်ားကို အစိမ္းစားျခင္း၊ မက်က္တက်က္ ခ်က္ျပဳတ္စားျခင္းတို႔မွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊ (ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ အသားႏွင့္ ဥအတြင္း အပူခ်ိန္ ၇၀ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ေရာက္မွ ပိုးေသပါသည္။)
(င) ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အသားမ်ားကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ထားသို၍ စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(စ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္ အသားစိမ္းမ်ားႏွင့္ ဥမ်ားကို ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားႏွင့္ ေရာ၍ သယ္ေဆာင္ျခင္း၊ ထားသိုျခင္းမျပဳရန္၊
(ဆ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္ အသားစိမ္းမ်ားကို ခ်က္ၿပီးဟင္းလ်ာမ်ားႏွင့္ အတူတကြ သိမ္းဆည္းျခင္း မျပဳရန္၊
(ဇ) စဥ္းတီတံုးႏွင့္ ဓားကို အသံုးျပဳရာတြင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို ပထမ လွီးၿပီးမွသာ အသားမ်ား ခုတ္ထစ္ရန္အတြက္ အသံုးျပဳရန္၊
(ဈ) အသားမ်ားကို ခုတ္ထစ္ရာတြင္ သံုးေသာ စဥ္းတီတံုး၊ ဓားႏွင့္ အသားစိမ္းထည့္ေသာ အိုး၊ ခြက္၊ ပန္းကန္တို႔ကို ဆပ္ျပာႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာေရျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးေၾကာရန္၊
(ည) အသားမ်ားကို ကိုင္တြယ္ခုတ္ထစ္ၿပီးလွ်င္ လက္ကို ဆပ္ျပာႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာေရျဖင့္ ေသခ်ာစြာ စင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆးေၾကာရန္၊
(ဋ) အသားမ်ားကို ခုတ္ထစ္ရာမွ ထြက္လာေသာ ေဘးထြက္ပစၥည္းမ်ားတြင္ ေရာဂါပိုး ပါရွိႏိုင္သျဖင့္ လူ၊ အိမ္ေမြး သတၱ၀ါမ်ားႏွင့္ ငွက္မ်ားသို႔ ကူးစက္မႈ မရွိေစေရးအတြက္ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ရန္၊
(ဌ) မသန္႔ရွင္းေသာေရတြင္ ေရာဂါပိုးမ်ား ပါရွိေနသျဖင့္ အစားအစာ ခ်က္ျပဳတ္ေဆးေၾကာရာတြင္ သန္႔ရွင္းေသာေရကိုသာ အသံုးျပဳရန္။
(က) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္၊ ၀က္မ်ားကို ေရာေႏွာ ေမြးျမဴျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(ခ) မိမိတို႔ အိမ္အတြင္း (သို႔မဟုတ္) အိမ္ေအာက္တြင္ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ား ေမြးျမဴျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(ဂ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္ ေမြးျမဴသူမ်ားသည္ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း ၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားေသာ ဇီ၀လံုျခံဳမႈ နည္းစနစ္ႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္၊
(ဃ) လူအမ်ား ေနထိုင္ရာႏွင့္ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္ေမြးျမဴရာ ေနရာမ်ားသို႔ ေတာရိုင္းငွက္မ်ား၊ ခို၊ က်ီးကန္း၊ စာကေလးမ်ား မလာေရာက္ေစရန္အတြက္ ခိုစာေကြ်းျခင္း၊ စပါးႏွံအတြဲခ်ိတ္ျခင္း၊ အစားအစာေကြ်းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္၊
(င) အထူးသျဖင့္ ကေလးမ်ားကို ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ ကိုင္တြယ္ျခင္း မျပဳလုပ္ေစရန္၊
(စ) ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ ေရထဲတြင္ ၾကာရွည္စြာ အသက္ရွင္သန္ႏိုင္သျဖင့္ ကေလးမ်ားအား ေရကန္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဘဲေမြးကန္မ်ားတြင္ ေရကူးျခင္း၊ ေဆာ့ကစားျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ေစရန္၊
(ဆ) ၾကက္ငွက္ အရွင္၊ အေသ၊ အသား၊ ေသြး၊ ဥ၊ အရိအရြဲႏွင့္ ေမြးမ်ားတြင္ ေရာဂါပိုး ပါရွိႏိုင္သျဖင့္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးလွ်င္ၿပီးခ်င္း လက္မ်ားကို ဆပ္ျပာႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာေရျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ပြတ္တိုက္ေဆးေၾကာရန္၊
(ဇ) ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ား၏ မစင္တြင္ ေရာဂါပိုး အေျမာက္အျမား ပါရွိေသာေၾကာင့္ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ား၏ မစင္ကို လက္ျဖင့္ ထိေတြ႔ကိုင္တြယ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ႏွင့္ အကာအကြယ္ပစၥည္း သံုး၍ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ရန္၊
(ဈ) ေရာဂါရေနေသာ (သို႔မဟုတ္) ေသဆံုးေနေသာ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ငွက္မ်ားကို ေတြ႔ရွိပါက ေရာဂါ မကူးစက္ေစရန္ လက္အိတ္စြပ္ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းစည္းတပ္ျခင္း၊ ရင္ကာခါးစည္း (Apron) ၀တ္ဆင္ျခင္း အစရွိေသာ အကာအကြယ္ပစၥည္းမ်ား အသံုးျပဳၿပီးမွသာ ကိုင္တြယ္ျခင္း၊ ျမွပ္ႏွံျခင္း၊ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ သက္ဆုိင္ရာသုိ႔ေပးပို႔ျခင္း ျပဳလုပ္ရန္၊
(ည) ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ ၾကက္ၿခံမ်ား၊ ၾကက္ဘဲဒိုင္မ်ား၊ ၾကက္ငွက္သတ္ေသာ ေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ျခင္း မျပဳရန္၊
(ဋ) ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားရာေဒသတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ အဆိုပါေဒသသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သူမ်ား၌ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ဖ်ားနာ၊ တုပ္ေကြးေရာဂါ ကဲ့သို႔ေသာ လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာလွ်င္ နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရး ဌာနသို႔ အျမန္ဆံုးသြားေရာက္ ကုသမႈခံယူရန္။
လက္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ ေဆးေၾကာျခင္းသည္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။
က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန
(၂၀၀၇ ဒီဇင္ဘာလ ၁၈-ရက္ ႏွင့္ ၂၀-ရက္ ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမ်ားမွ)
Posts
