Pearl Index

ပုလဲကိန္း (သို႔မဟုတ္)
သားဆက္ျခားနည္းမ်ား၏ ထိေရာက္မႈကို တိုင္းေသာ အညႊန္းကိန္း

ကိုျဗဂ ၣေျပာသလို မိုးေပၚကအပ္ ႏွင့္ ေျမႀကီးကအပ္တို႔ ထိခ်င္တိုင္း မထိၾကရေလေအာင္ တားဆည္းႏိုင္ေသာ သားဆက္ျခားနည္းေပါင္း မ်ားစြာရွိသည္။ ၄င္းတို႔အနက္ တစ္ခ်ိဳ႕က လိင္ဆက္ဆံတိုင္းသံုးရသည္ (အမ်ိဳးသားသံုး ကြန္ဒံုး၊ အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုး)၊ တစ္ခ်ိဳ႕က တစ္ေန႔တစ္ခါသံုးရသည္ (ေန႔စဥ္ေသာက္ရသည့္ ကိုယ္၀န္တား ေသာက္ေဆး)၊ တစ္ခ်ိဳ႕က ၃လ တစ္ခါသံုးရသည္ (၃လ တစ္ခါ ထိုးရသည့္ ဒက္ပို ထိုးေဆး)။ နည္းလမ္း တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု လုပ္ေဆာင္ပံု လုပ္ေဆာင္နည္း ကြာျခားေသာ္လည္း အဓိက ရလာဒ္ျဖစ္သည့္ ‘ကိုယ္၀န္မရရွိျခင္း’ တြင္မူ တူညီၾကသည္။ အခ်ိဳ႕နည္းလမ္းမ်ားက ကိုယ္၀န္မရေစရန္ ရာႏႈန္းျပည့္ ေသခ်ာသည္၊ အခ်ိဳ႕ကမူ ထို႔ေလာက္ မေသခ်ာ။ ထိုအခါ မည္သည့္နည္းက ကိုယ္၀န္မရေအာင္ ပိုၿပီး ကာကြယ္ႏိုင္သလဲ ဆိုတာကို ႏိႈင္းယွဥ္ႏိုင္ရန္ သုေတသီမ်ားက ႀကံဆၾကသည္။

သုေတသီမ်ား၏ ထံုးစံအတိုင္း စတင္ ႀကံဆသူ၏ အမည္ကို ေပးေလ့ ရွိရကား၊ ဤအညႊန္းကိန္းကို တီထြင္သူ ေရမြန္ (ရဲမြန္ မဟုတ္ပါ) ပါးလ္ (Raymond Pearl) ကိုအစြဲျပဳ၍ ပုလဲကိန္း (Pearl Index) ဟု ေခၚတြင္ေလသည္။ ပုလဲကိန္းမွာ တီထြင္သည့္ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္မွစကာ ယေန႔အထိ အသံုး၀င္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။

(စကားခ်ပ္။ ။ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးရန္ အင္တာနက္တြင္ လွန္ေလွာၾကည့္ရႈရင္းမွ ေရမြန္ပါးလ္ သည္ စာေရးသူ တက္ေရာက္ေနေသာ ဂြ်န္စ္ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ တကၠသိုလ္၏ ပါေမာကၡေဟာင္း တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေရႊရွိမွ အမ်ိဳးေတာ္တတ္ေသာ ေရႊမ်ိဳးစပ္နည္းမ်ိဳး၊ နာမည္ႀကီးသူဆိုလွ်င္ မိမိႏွင့္ ရေအာင္ ဆက္စပ္တတ္ေသာ လူတို႔၏ ဘာ၀ အတိုင္း စာေရးသူလည္း အတင္း ဆက္စပ္ပစ္လိုက္သည္ကို သည္းခံ ခြင့္လႊတ္ၾကပါ။)

ပုလဲကိန္း ဆိုသည္မွာ

အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀ အား သားဆက္ျခားနည္းလမ္း (က) ကို အခ်ိန္ကာလ ၁ ႏွစ္တိတိ အသံုးျပဳေစသည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလ တစ္ႏွစ္အတြင္း ကိုယ္၀န္ရရွိသြားေသာ အမ်ိဳးသမီး အေရအတြက္ပင္ ျဖစ္သည္။

(က) ေနရာတြင္ သားဆက္ျခားနည္း တစ္ခုခုကို အစားထိုး ရန္။

သားဆက္ျခားနည္း တစ္ခု (ဥပမာ - အမ်ိဳးသား ကြန္ဒံုး) သည္ ပုလဲကိန္း ၂ ရွိသည္ဟု ဆိုလွ်င္ အမ်ိဳးသမီး ၁၀၀ အား ၄င္းတို႔၏ အမ်ိဳးသားမ်ားကို အမ်ိဳးသား ကြန္ဒံုး အခ်ိန္ကာလ ၁ ႏွစ္တိတိ အသံုးျပဳခိုင္းပါက အမ်ိဳးသမီး ၂ ေယာက္ခန္႔ ကိုယ္၀န္ရသြားႏိုင္သည္ဟု ဆိုလိုသည္။

သားဆက္ျခားနည္း လံုး၀မသံုးေသာ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ပုလဲကိန္းမွာ ၈၅ ရွိသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ မည္သည့္ သေႏၶတားနည္းမွ အသံုးမျပဳပါက အမ်ိဳးသမီး ၁၀၀ အနက္ ၈၅ ဦးသည္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ကိုယ္၀န္္ ရသြားႏိုင္သည္။

ဤသို႔ဆိုလွ်င္ သားဆက္ျခားနည္း မ်ားစြာအနက္ မည္သည့္နည္းက ပုလဲကိန္း မည္မွ် ရွိသည္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္၀န္တားႏိုင္စြမ္း မည္မွ် ရွိသည္ကို လြယ္လြယ္ကူကူ သိႏိုင္သည္။

ပုလဲကိန္းတြင္ပင္ အႏုစိတ္လိုပါက consistent and correct use ႏွင့္ commonly use ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးထပ္မံ ခြဲျခားႏိုင္ေသးသည္။ သာမာန္အားျဖင့္ သေႏၶတားရန္ ေဆးထိုး ေဆးေသာက္ျပဳၾကရာ၌ သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း တိတိက်က် ေဆးေသာက္ျဖစ္သည္ (ဥပမာ - ညေနတိုင္း မွန္မွန္ေသာက္ျခင္း၊ လံုး၀ မေမ့ျခင္း)၊ တိတိက်က် ေဆးထိုးသည္ (ဥပမာ - ၃ လ ျပည့္တိုင္း ရက္မလြန္ေစရပဲ မွန္မွန္ ေဆးျပန္ထိုးျခင္း) ဆိုပါက ကိုယ္၀န္တားျခင္းတြင္ ထိေရာက္သည္။ ထိုသို႔ မဟုတ္ပဲ ေမ့သည့္အခါေမ့လိုက္၊ သတိရမွ ျပန္ေသာက္လိုက္၊ ျပန္ထိုးလိုက္ လုပ္ေနလွ်င္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသည့္ ေဆးမ်ိဳးသံုးသံုး ကိုယ္၀န္ကာကြယ္မႈ ႏႈန္းက ေလ်ာ့မည္ပင္။ သာမာန္အားျဖင့္ လူမ်ားက ေမ့ေလ်ာ့တတ္ေသာ သေဘာရွိသျဖင့္ ေဆး၏ ကိုယ္၀န္တားေပးသည့္ အာနိသင္ အျပည့္အ၀ မရရွိတတ္ေပ။ ထို႔အတြက္ အညႊန္းကိန္းကို သတ္သတ္ တြက္ခ်က္ေပးထားသည္။

သင္သည္ သားဆက္ျခားနည္းကို စနစ္တက် မေမ့မေလ်ာ့ အသံုးျပဳသူ ျဖစ္ပါက ေကာ္လံ (က) တြင္ ပါသည့္ အညႊန္းကိန္းကို ၾကည့္ပါ။ သင္သည္ ေမ့သည့္ အခါေမ့လိုက္ သံုးသည့္အခါ သံုးလိုက္ ဆိုပါက ေကာ္လံ (ခ) တြင္ပါသည့္ အညႊန္းကိန္းကို ၾကည့္ပါ။

ပုလဲကိန္း ဇယား (တစ္ႏွစ္အတြင္း ကိုယ္၀န္ရႏိုင္ေခ်)

	(က)	(ခ)
သားဆက္ျခားနည္း	အတိအက် မေမ႔မေလ်ာ့ အသံုးျပဳပါက	ပံုမွန္ အသံုးျပဳပါက
အမ်ိဳးသား သားေၾကာျဖတ္ျခင္း	၀.၁	၀.၁၅
အမ်ိဳးသမီး သားေၾကာျဖတ္ျခင္း	၀.၅	၀.၅
သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္း	၀.၆	၀.၈
၃-လ ထိုးေဆး	၀.၃	၃
ေသာက္ေဆး (ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးပါ)	၀.၃	၈
အမ်ိဳးသား ကြန္ဒံုး	၂	၁၅
သုတ္ရည္ ျပင္ပ စြန္႔ထုတ္ျခင္း	၄	၂၇
ဘာမွမသံုးျခင္း	၈၅	၈၅

ပုလဲကိန္းကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ၾကည့္လိုက္လွ်င္

၀ - ၀.၉	အထိေရာက္ဆံုး
၁ - ၉	ထိေရာက္
၁၀ - ၂၅	အသင့္အတင့္ထိေရာက္
၂၆ - ၃၂	ထိေရာက္မႈနည္း

ဟူ၍ ေတြ႔ရေပမည္။

စကားခ်ပ္။

ေဖာ္ျပပါ ပုလဲကိန္း ဇယားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသံုးမ်ားေသာ နည္းလမ္းမ်ားအတြက္သာ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အျခားနည္းလမ္းမ်ားအတြက္ ပုလဲ အညႊန္းကိန္းမ်ားကို သိလိုပါက ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ထုတ္ Family Planning Handbook ၀က္ဆိုဒ္တြင္ သြားေရာက္ ေလ့လာပါရန္။ (စာကိုးတြင္ လင့္ေပးထားပါသည္။)

မရွင္းလင္းသည္မ်ား ရွိပါက မွတ္ခ်က္တြင္ ေရးသား ေမးျမန္းႏိုင္ပါသည္။

အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္

စာကိုး။

http://www.infoforhealth.org
http://en.wikipedia.org/wiki/Raymond_Pearl
http://en.wikipedia.org/wiki/Pearl_Index
http://www.infoforhealth.org/globalhandbook/book/fph_appendix_a/index.shtml
Dr. Raymond Pearl ၏ ဓါတ္ပံုကို http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/3085243184/ မွ ရယူသည္။

Read More...

Collapse...

Different Ways of Contraception

ကိုရဲမြန္ေရ.. ဒီမွာ တင္လိုက္ၿပီဗ်ာ..

အပ္၂ေခ်ာင္း မထိၾကရေလေအာင္..

(ျမန္မာက်ဴးပစ္ဂ်ာနယ္ အမွတ္ ၆ တြင္ ေဖၚျပခဲ႔ ၿပီးေသာ ေဆာင္ပါးျဖစ္ပါသည္။)

က်ေနာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္တုန္းက ကေလးဘာ၀ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ကစားတဲ႔နည္းတစ္ခု ရွိပါတယ္။ ေျမႀကီးေပၚမွာရွိတဲ႔ ႏို႔ဆီခြက္ထဲကို ပါးစပ္ထဲက ဇီးေစ႔နဲ႔ အိမ္အေပၚထပ္ ျပတင္းေပါက္ကေနလွမ္းေထြးတာပါပဲ။ တႀကိမ္တေလေလာက္ ကံစြပ္ျပီး (ၾကက္ကန္းတိုးၿပီး) ၀င္သြားတာကလဲြရင္ ဇီးေစ႔တေစ႔ ႏို႔ဆီခြက္ထဲ ၀င္ဖို႔ဆိုတာ အလြန္ခက္ပါတယ္။ ကေလးဘ၀တုန္းေတာ႔ အဲသလို က်ေနာ္ထင္ခဲ႔မိပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ပဲ အသက္ကတျဖည္းျဖည္းႀကီးလာေတာ႔ စာတုိေပစေတြ ဖတ္ျဖစ္ရင္းက ျဗဟၼာ႔ျပည္က အပ္တစ္စင္း နဲ႔ လူ႔ျပည္က အပ္တစင္း အေၾကာင္းကုိသိလာပါေရာ။ ေၾသာ္ လူ႔ဘ၀.. ဒုလ’ဘ ရခဲလွစြာ၏။ အဲသလို မွတ္သားခဲ႔ပါတယ္။

ဒါေပမယ္႔လည္း ဒါေပမယ္႔ ေပါ႔ဗ်ာ..။ ဟုိးအရင္အပ္ရွားတဲ႔ ေခတ္တုန္းကေတာ႔ ဟုတ္တာေပါ႔ဗ်ာ။ ပန္းပဲဆရာက သံတုံးကို အခိ်န္ယူ မီးျမိဳက္ ထုေထာင္း ေသြးယူ မွ အပ္တစ္ေခ်ာင္းျဖစ္တာကိုး။ အခုေခတ္ကေတာ႔ အပ္ ေတြေပါလိုက္သမွ တစ္ရာဖိုး ၅ေခ်ာင္း ၁၀ေခ်ာင္းေလာက္ ရပါတယ္။ ဒီေတာ႔လည္း ျဗဟၼာျပည္က အဆုပ္လုိက္ အဆုပ္လိုက္ က်က်လာတဲ႔ အပ္ေတြနဲ႔ လူ႔ျပည္က ေျမႀကီးေပၚ သံုးေလးထပ္ေလာက္ အျပည္႔ခင္းထားတဲ႔ အပ္ေတြနဲ႔ ေန႔ေန႔ညည တျဖဳတ္ျဖဳတ္ ထိကုန္ၾကတာ မဆန္းေပဘူးေပါ႔။

ဒီလုိ အပ္မိုးေတြ ရြာေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ အပ္စူးခ်င္သေလာက္ စူးပါေစ ေမြးျပစ္လိုက္မယ္ ဆိုၿပီး တစ္ဗိုက္ၿပီး တစ္ဗုိက္ တျဖြတ္ျဖြတ္ေမြးတဲ႔ ရွင္ေမြးလြန္းေတြ ရွိသလို တဖက္မွာလည္း စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမွဳေရး အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင္႔ သားသမီး မယူလိုသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအခက္အခဲကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပရိသတ္ရဲ႕ေတာင္းဆိုမွဳအရ ေပၚလာတာကေတာ႔ ပဋိသေႏၶတားျခင္း ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ပဋိသေႏၶတားျခင္း အေၾကာင္းကေတာ႔ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြအတြက္ဆို ဖတ္ဖူး ၾကားဖူးဖန္မ်ားလြန္းလို႔ ညီးေငြ႕စရာ ဓါတ္ျပားေဟာင္းသာသာ ျဖစ္ေနေလာက္ပါျပီ။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ မသိေသးသူေတြလည္း သိပါေစ၊ သိၿပီးသူေတြလည္း ပိုပိုသိလာေစရန္ ရည္ရြယ္ျပီး ဓါတ္ျပားေဟာင္းကိုပဲ ဖုန္သုတ္ စတစ္ကာအသစ္ကပ္ျပီး ေလွ်ာ႔ေစ်းႏွင္႔ ေရာင္းေပးလုိက္ပါေတာ႔မယ္ ဖတ္ရွဳအားေပးၾကပါကုန္..

ေျပာရင္ ယံုခ်င္မွ ယံုၾကလိမ္႔မယ္။ ေရွးေရွးကလူေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံျခင္းနဲ႔ ကိုယ္၀န္ရျခင္း ဆက္စပ္ေနတယ္ဆုိတာ မသိၾကဘူးတဲ႔။ ဒါေၾကာင္႔လည္း ကေလးလိုခ်င္ရင္ ဘာမွမဆိုင္တဲ႔ ရြာထိပ္ေညာင္ပင္က ရုကၡစိုးကို သြားသြားအပူကပ္ၾကတာေလ။ ထားပါေတာ႔ေလ.. ေနာက္ဆံုးၾကေတာ႔ အမည္မသိေရွးပညာရွိတစ္ေယာက္က လိင္ဆက္ဆံျခင္းနဲ႔ ကိုယ္၀န္ရျခင္း ဆက္စပ္မွဳရွိေၾကာင္းကို မေတာ္တဆ ရွာေဖြေတြ႔ရွိသြားပါတယ္။ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါအရဆို ေဆးပညာႏုိဗယ္ဆုေတာင္ ခ်ီးျမွင္႔သင္႔ပါတယ္။ ဒါေတာင္ သူ႔ခမ်ာ ေယာက္်ားေတြရဲ႕ သုက္ရည္ဟာ ကိုယ္၀န္ျဖစ္ေစဖုိ႔ အေရးပါတယ္ဆိုတာ မသိသြားပါဘူး။ အဲသလိုနဲ႔ ရမ္းသမ္းမွန္းသမ္း ဆင္ကန္းေတာတိုးလာခဲ႔ၾကတာ ၁၇ရာစုေႏွာင္းပိုင္း အဏုၾကည္႔မွန္ဘီလူး ေပၚေတာ႔မွပဲ သုက္ရည္မွာ ပါတဲ႔ သုက္ေကာင္ေလးေတြကို ေတြ႔ရွိပါေတာ႔တယ္။

ကိုယ္၀န္ရွိလာျခင္းဟာ သုက္ရည္မွာပါတဲ႔ သုက္ေကာင္ေတြ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ သားအိမ္ထဲ ေရာက္သြားလို႔ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းသိလာျပီးတဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ သားအိမ္ထဲ သေႏၶေအာင္ေစတဲ႔ သုက္ပိုး မ၀င္ေစေအာင္ နည္းမ်ိဳးစံု ရွာႀကံခဲ႔ၾကပါတယ္။

အဲဒီအခိ်န္တုန္းကေတာ႔ လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုးနည္းက Coitus Interrupts လို႔ေခၚတဲ႔ သုက္ကို မိန္းမကုိယ္ျပင္ပမွာလႊတ္ တဲ႔နည္းပါပဲ။ တကယ္ကိုပဲ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လုိက္နာႏုိင္ မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္ခ်ရတဲ႔နည္းပါ။ ဒါေပမယ္႔ စိတ္မႏုိင္တဲ႔ ေယာက္်ားေတြ အတြက္ေတာ႔ ဒီနည္းဟာ အလုပ္မျဖစ္လွပါဘူး။ သေႏၶမ်ိဳးေစ႔ပါတဲ႔ သုက္ရည္ကို အခုလို အလဟႆ ၿဖံဳးတီးျခင္းဟာ ရဟူဒီလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ငရဲႀကီးေစတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျဖဳန္းတီးလုိက္တဲ႔ ကိုယ္႔ရဲ႕သုက္ရည္ေတြဟာ ဒယ္အိုးႀကီးတစ္ခုထဲ သြားစုေနၿပီး ေသလြန္သြားတဲ႔အခါမွာ အဲဒီဒယ္အိုးထဲမွာ ကိုယ္တုိင္ အေၾကာ္ခံရတယ္ဆိုလားပဲ။

ေနာက္တစ္နည္းကေတာ႔ အရင္ေခတ္က သိပ္ေခတ္မစားခဲ႔ေပမယ္႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ အလြန္အသံုးမ်ားတဲ႔ Condom ေခၚ French Letter (FL) ေခၚ လိင္တံအစြပ္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကနဦးမွာေတာ႔ သိုး၊ ဆိတ္၊ ၀က္ စတဲ႔ တိရိစာၦန္အူ နဲ႔ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ တီထြင္သူဟာ ၀က္အူေခ်ာင္းစားရင္း အႀကံရသြားတာ အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကုိယ္၀န္တားျခင္းထက္စာရင္ ကာလသားေရာဂါ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ပိုအသံုးျပဳခဲ႔ၾကပါတယ္။ အစြမ္းထက္ ပဋိဇီ၀ေဆးမ်ား မေပၚေသးတဲ႔ေခတ္မွာ ကာလသားေရာဂါဟာ တကယ္႔ကို ေၾကာက္စရာပါ။ အခုေခတ္မွာေတာ႔ အဆင္႔ျမင္႔နည္းပညာေတြနဲ႔ ထုတ္လုပ္ထားတဲ႔ လိင္တံအစြပ္ေတြကို လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္လို႔ရေနပါျပီ။ ႀကံဳတုန္းေျပာရရင္ condom ၀ယ္တာဟာ ရွက္စရာမဟုတ္ပါဘူး (က်န္းမာေရး အျမင္ရွိေၾကာင္း သိသာပါတယ္)၊ ေဆးလိပ္၀ယ္တာပို ရွက္ဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္ (က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစတယ္ေလ)။ မိဘေတြအေနနဲ႔လည္း ကုိယ္႔သားသမီး အိပ္ထဲမွာ condom ေတြ႔တာနဲ႔ စီးကရက္ေတြ႔တာ ဘယ္ဟာကို ဆံုးမ ရမလဲဆိုတာ သိသင္႔ပါတယ္။ condom ကို နည္းစနစ္မွန္မွန္နဲ႔ သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ကိုယ္၀န္တားျခင္းအတြက္ ၉၈% စိတ္ခ်ရပါတယ္တဲ႔။

Female Condom ေခၚ Diaphragm လို႔ေခၚတဲ႔ အမိ်ဳးသမီး သားအိမ္ေခါင္းစြပ္ ဆိုတာလည္းရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ သံုးတာ သိပ္မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ မိန္းမအဂၤါအတြင္းက သားအိမ္ေခါင္းကို သုက္ပုိးမ်ားမ၀င္ႏုိင္ေအာင္ အကာအကြယ္ေပးပါတယ္။ သံုးေနၾကမဟုတ္တဲ႔သူဆိုရင္ ထည္႔ တဲ႔အခါမွာ နည္းပညာပိုင္း အခက္အခဲေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ စိတ္ခ်ရမွဳဟာလည္း အမိ်ဳးသားလိင္တံအစြပ္ေလာက္ မေကာင္းပါဘူး။

ေရွာင္လင္သိုင္းက်င္႔ျခင္း လို႔ေခၚတဲ႔ ျပကၡဒိန္နည္း(လင္ေရွာင္ျခင္း ဟာလည္း ကိုယ္၀န္တားျခင္း တစ္မ်ဳိးပါပဲ။ ရာသီပန္း စေပၚတဲ႔ေနရဲ႕ ဟုိဖက္ ဒီဖက္ ၇ရက္ကို စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဥပမာ ၂၈ရက္တႀကိမ္ ေသြးေပၚေနက် အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၈ရက္ေန႔မွာ ရာသီစလာတယ္ဆိုပါေတာ႔ (ရာသီ စ ေပၚ တဲ႔ေန႔ကိုပဲ ၾကည္႔တာပါ) အဲဒီအမ်ိဳးသမီးအတြက္ (ကိုယ္၀န္မရေအာင္) စိတ္ခ်ရတဲ႔ ကာလဟာ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁ ရက္ေန႔ကေန ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၄ရက္ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးလွည္႔ေျပာရရင္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၅ရက္ေန႔ကေန မတ္လ ၁ရက္ေန႔အတြင္း ဆက္ဆံမိရင္ ကိုယ္၀န္ရသြားႏုိင္ပါတယ္။

ေနာက္တမ်ိဳးထပ္ရွင္းပါဦးမယ္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တစ္လတစ္ႀကိမ္ ေသြးေပၚပါတယ္ (တခ်ိဳ႕ကလည္း ၂၈ရက္တႀကိမ္၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း ၂၉ရက္ တႀကိမ္၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း ရက္၃၀ တႀကိမ္.. ကဲြျပားၾကပါတယ္။) ေသြးေပၚျခင္းဟာ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တဲြပါပဲ။ မ်ိဳးဥေၾကြျပီး ၁၄ရက္တိတိ အၾကာမွာ ေသြးေပၚတာပါ။ ဒီေတာ႔ အေပၚက ဥပမာကို ျပန္ေပးရရင္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၈ရက္ေန႔မွာ ေသြးေပၚတ႔ဲအမ်ိဳးသမီးဟာ ဇန္န၀ါရီလ ၂၄ရက္တုန္းက မ်ိဳးဥေၾကြခဲ႔တာပါ။ (သူမဟာ ၂၈ရက္တႀကိမ္ ေသြးေပၚတဲ႔သူျဖစ္တဲ႔အတြက္) ေနာက္တႀကိမ္ မ်ိဳးဥေၾကြမွာက ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၂ရက္မွာပါ။ အဲဒီေတာ႔ မ်ိဳးဥမေၾကြခင္ ဟုိဖက္ ဒီဖက္ ၇ရက္ ဟာစိတ္မခ်ရပါဘူး (ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၅ ကေန မတ္လ ၁ရက္ အထိ ျဖစ္ပါတယ္)။ ျပကၡဒိန္ေလးနဲ႔ ခ်ၾကည္႔မွ က်ေနာ္ေျပာတာ ရွင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။

အခုေျပာၿပီးခဲ႔တာေတြကေတာ႔ လူကိုေဘးဥပဒ္ အနည္းဆံုးေသာ နည္းေတြပါပဲ။ ေဆးထုိး ေဆးေသာက္ရန္မလို၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ဘာမွ ထည္႔ထားစရာမလိုတဲ႔ သေႏၶတားနည္းေတြေပါ႔။ ဆက္ၿပီးေျပာမယ္႔နည္းေတြကေတာ႔ ခႏၶာကုိယ္ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကို တနည္းမဟုတ္တနည္း ကုိယ္၀န္မရွိသြားေအာင္ ေျပာင္းလဲေပးတဲ႔နည္းေတြပါ။

က်ေနာ္ အထက္မွာ ရွင္းျပခဲ႔တဲ႔ ရာသီလာျခင္း၊ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္း စတဲ႔ျဖစ္စဥ္ေတြကို ၂၀ရာစု အဦးပိုင္းအထိ ဘယ္သူမွ ေရေရရာရာ မသိခဲ႔ပါဘူး။ အထူးသျဖင္႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရာသီပန္းပြင္႔ေစရာမွာ အေရးႀကီးတဲ႔ အက္စထရိုဂ်င္ နဲ႔ ပရိုဂ်က္စရုန္း မေဟာ္မုန္း ၂မ်ိဳးရဲ႕ အခန္းကဏၭကို တိတိက်က် မေျပာႏုိင္ၾကပါဘူး။ ၁၉၅၀ခုႏွစ္ေလာက္က်မွပဲ မေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ ရာသီလာျခင္း ကုိယ္၀န္ရွိျခင္း ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆက္စပ္မိသြားၾကပါတယ္။ ၁၉၆၀ခုႏွစ္ေလာက္မွာေတာ႔ ေဟာ္မုန္း နည္းပညာနဲ႔ ကုိယ္၀န္တားျခင္းေတြ စတင္ေခတ္စားလာခဲ႔ပါတယ္။ မေဟာ္မုန္း ၂မ်ိဳးျဖစ္တဲ႔ အက္စထရိုဂ်င္ နဲ႔ ပရုိဂ်က္စရုန္း ကိုပဲ ပံုသဏၭာန္အမ်ိဳးမ်ိဳး အခ်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သံုးၾကတာပါပဲ။ အလြယ္ဆံုးဥပမာကေတာ႔ တားေဆးကဒ္ပါပဲ။

Oral Contraceptive Pill, OC Pill, The Pills လို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚၾကတဲ႔ တားေဆးကဒ္ဟာ အဓိကအားျဖင္႔ ၂မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အက္စထရိုဂ်င္ နဲ႔ ပရုိဂ်က္စရုန္း ၂မ်ိဳးေပါင္းထားတဲ႔ ေဆးေပါင္းကဒ္ Combined Oral Contraceptive (COC) ကေတာ႔ ျမန္မာျပည္မွာ အသံုးအမ်ားဆံုးပါပဲ။ မွ်ားကဒ္၊ လက္ညိဳးကဒ္ စသည္ျဖင္႔ အရပ္ထဲမွာ ေခၚၾကပါတယ္။ တမ်ိဳးမႀကိဳက္ ေနာက္တမ်ိဳးေျပာင္းနဲ႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ ေတာ္ေတာ္ အလုပ္ရွဳပ္ၾကရပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ပါ၀င္တဲ႔ အခ်ိဳးအစားေတြက အတူတူပါပဲ။ ကြာလတီေကာင္းေကာင္းကို သံုးခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ႔ Marvelon-28 ကိုသံုးပါလို႔ ညႊန္းပါရေစ။ ဒီေဆးေပါင္းကဒ္ (COC) က ကုိယ္၀န္တားျခင္းအျပင္ အျခားေကာင္းတဲ႔ အခ်က္ကေလးေတြလည္းရွိပါေသးတယ္။ ရာသီပန္းကို မွန္မွန္ပြင္႔ေစတယ္၊ ရာသီလာစဥ္ကိုက္ခဲျခင္းကို သက္သာေစတယ္၊ ကင္ဆာေရာဂါတခ်ိဳ႕ကို ကာကြယ္ေပးတယ္၊ ၀က္ၿခံေပ်ာက္ေစတယ္ စသည္ျဖင္႔ပါပဲ။ မေကာင္းတဲ႔ အခ်က္ေတြကေတာ႔ ေန႔စဥ္ေဆးေသာက္ရျခင္း၊ အခ်ိဳ႔ေသာ ႏွလံုး ေသြးေၾကာ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ေခါင္းတျခမ္းကိုက္တတ္သူမ်ား၊ အသက္၃၅ႏွစ္ေက်ာ္မ်ား၊ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား၊ ႏို႔တုိက္မိခင္မ်ား ေသာက္သံုးရန္မသင္႔ျခင္းတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ႔ ေဆးေၾကာင္႔ ပ်ိဳ႔အန္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ စိတ္က်ျခင္း၊ ေသြးျပျခင္း စသည္တုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေဆးေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ရာသီလာတဲ႔ ပထမဆံုးေန႔မွာ စေသာက္လို႔ရပါတယ္။ ေဆးကဒ္ေျပာင္းခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ေသာက္လက္စ ေဆးကဒ္ကုန္မွ တၿခားကဒ္အမ်ိဳးအစားကို ေျပာင္းရမွာပါ။ အရင္က တားေဆး ထိုးထားတယ္ (သံုးလေဆး၊ ဒီပို) ဆိုရင္ေတာ႔ ႀကိဳက္တဲ႔ အခ်ိန္စေသာက္လို႔ ရပါတယ္။ ေဆးကဒ္ရဲ႕ေနာက္ပိုင္းမွာ မွ်ားနဲ႔ညႊန္ထားတဲ႔ အတုိင္းေသာက္ရပါမယ္။ ေန႔စဥ္ အခ်ိန္မွန္မွန္ ေသာက္ရပါမယ္။ ေဆးကို ရက္မလြတ္ေစပဲ ေသေသခ်ာခ်ာေသာက္ရင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုယ္၀န္တားေပးႏုိင္ပါတယ္။

ပရုိဂ်က္စရုန္းတစ္မ်ိဳးထဲပါတဲ႔ Progestrogen Only Pill (POP) လို႔ေခၚတဲ႔ေဆးကဒ္ကေတာ႔ ေဆးေပါင္းကဒ္ (COC) ေသာက္လို႔မရေသာသူေတြအတြက္ပါ။ ဥပမာ ႏုိ႔တုိက္မိခင္မ်ား၊ ႏွလံုးေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ေသြးပ်စ္ခဲေရာဂါျဖစ္ဖူးသူမ်ား စသည္ျဖင္႔ အထက္မွာ ေဖၚျပထားတဲ႔သူေတြပါပဲ။ ဒီ POP ကေတာ႔ ေန႔စဥ္ အခိ်န္ပါ မွန္မွန္ေသာက္ဖုိ႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ ေန႔စဥ္ ည၁၀နာရီဆို အၿမဲတန္း ည၁၀နာရီေသာက္ရပါမယ္။ ေနာက္တခ်က္က POP ေသာက္ေနစဥ္ ရာသီ ေသြးစက္ေလးေတြ လာလိုက္ ေပ်ာက္လုိက္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းယွဥ္ေျပာရရင္ ေဆးေပါင္းကဒ္ COC ေလာက္ ကိုယ္၀န္တားျခင္းအစြမ္းမထက္ပါဘူး။ အ၀လြန္အမ်ိဳးသမီးမ်ားေတြေသာက္ရင္ ပိုျပီး အစြမ္းက် တတ္ပါတယ္။

ေသာက္ေဆး ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ႔ အေရးေပၚကိုယ္၀န္တားျခင္း ေခၚ Emergency Contraception ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Morning After Pill လို႔လဲေခၚပါတယ္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ Postinor-2 အမည္နဲ႔ေစ်းကြက္ထဲမွာရွိပါတယ္။ စုစုေပါင္း ၂ႀကိမ္ေသာက္ရပါတယ္။ အကာအကြယ္မဲ႔ လိင္ဆက္ဆံျပီး ၇၂နာရီအတြင္းမွာ တႀကိမ္ေသာက္ရပါမယ္၊ ပထမေဆးလံုးေသာက္ျပီး ၁၂နာရီအၾကာမွာ ေနာက္တႀကိမ္ေသာက္ရပါမယ္။ ဒါဟာ အေရးေပၚအတြက္ပဲျဖစ္လို႔ ပံုမွန္အသံုးမျပဳသင္႔ပါဘူး။ (က်မတို႔က တစ္လမွ ေလးႀကိမ္ေလာက္ပဲ အေရးေပၚတာဆိုေတာ႔ ေန႔တုိင္းေသာက္ရမယ္႔ COC တုိ႔ POP တို႔ မေသာက္ခ်င္ပါဘူး။ ျဖစ္လာမွပဲ ႀကံဳသလို After Pill ေသာက္ပါတယ္။) အဲသလို မဟုတ္ဘူးေနာ္။ After Pill မွာ သာမန္ တားေဆးေတြထက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ပိုရွိတဲ႔အျပင္ ကိုယ္၀န္ရွိသြားႏုိင္ဖို႔ အခြင္႔အေရးလည္း ပိုမ်ားပါတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ႔ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္ Ectopic Pregnancy ဖို႔ အခြင္႔အလမ္းပိုမ်ားတယ္ဆိုတာပါပဲ။

သဘာ၀နည္းလည္း မႀကိဳက္ ေဆးေသာက္ရမွာ ပ်င္းတဲ႔ အမ်ိဳးေကာင္းသမီးေတြကိုေတာ႔ ေနာက္ထပ္ေမးရမယ္႔ ေမးခြန္းကေတာ႔ 'ကပ္မလား၊ ထိုးမလား၊ ျမဳပ္မလား၊ ထည္႔မလား' ပါပဲ။ ရွင္းျပပါ႔မယ္၊ ဆႏၵေတြေစာၿပီး တလဲြေတြမေတြးၾကပါနဲ႔။

ကပ္ ရမွာကေတာ႔ Patch လုိ႔ေခၚတဲ႔ ေဆးပလာစတာမ်ိဳးမွာ မေဟာ္မုန္း ၂မ်ိဳး အခ်ိဳးက်စပ္ထည္႔ထားပါတယ္။ အေရျပားေပၚမွာ ကပ္ထားလိုက္ျခင္းျဖင္႔ ေဟာ္မုန္းေတြဟာ ေဆးပလာစတာကေန အေရျပားကို ျဖတ္ၿပီး ကုိယ္ခႏၶာထဲကို တေနကုန္ တစိမ္႔စိမ္႔၀င္ပါသတဲ႔။ လက္ေမာင္းအတြင္းဖက္၊ ေပါင္ရင္း၊ ဗိုက္ ႀကိဳက္တဲ႔ေနရာမွာ ကပ္ထားလိုက္ရံုပါပဲ။ ၇ရက္တခါ အေဟာင္းကိုခြာျပီး Patch အသစ္ ကို အျခားေနရာမွာ ကပ္ရပါတယ္။ ၇ရက္ ၃ခါ ကပ္ျပီးရင္ ၄ႀကိမ္ေျမာက္ ၇ရက္ကို ဘာမွမကပ္ပဲ ထားရပါတယ္။ Evra Transdermal Patch က အသံုးမ်ားပါတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ႔ COC ေဆးေပါင္းကဒ္နဲ႔ အတူတူပါပဲ။ တေန႔တခါ ေဆးေသာက္စရာမလိုတဲ႔ အခ်က္ကသာသြားပါတယ္။ တခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ႔ အေရျပားနဲ႔ ေဆးပလာစတာမတည္႔လို႔ သံုးလို႔မရပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ဇီဇာေၾကာင္တဲ႔သူေတြၾကေတာ႔လည္း Patch ကပ္ထားရင္ သူမ်ားေတြ ျမင္ကုန္မယ္ဆိုၿပီး မသံုးၾကပါဘူး။ ေပါင္ရင္းမွာ ကပ္ထားတာ ဘယ္သူက ေတြ႔မလဲေနာ္.. အဲ.. တစ္ေယာက္ေယာက္က ေတြ႔သြားခဲ႔ရင္လည္း ေတြ႔သြားတဲ႔သူကိုေတာ႔ ရွက္စရာ မရိွေလာက္ေတာ႔ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ သိပ္မတြင္က်ယ္ေသးပါဘူး။

တားေဆးထိုးမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ သံုးလခံေဆး (နာမည္ႀကီးကလည္း၊ သံုးလေဆးဆိုေတာ္ေသး) လို႔ေခၚတဲ႔ Depoprovera ေခၚ Depo ဆိုတာရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ အဖံုးခရမ္းေရာင္၊ အဖံုးစိမ္း၊ အဖံုးနီ စသည္ျဖင္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနေပမယ္႔လည္း ပါ၀င္တာက အတူတူပါပဲ။ Depo မွာ ပရုိဂ်က္စရုန္း တစ္မ်ိဳးထဲပါတဲ႔ အတြက္ ေယဘူယ်အားျဖင္႔ အထက္မွာ ေဖၚျပခဲ႔တဲ႔ POP နဲ႔ ဂုဏ္သတိၲ ၊ သံုးႏုိင္တဲ႔အေျခအေနေတြ တူပါတယ္။ ေကာင္းတဲ႔အခ်က္က ေန႔စဥ္ေဆးေသာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ တပါတ္တခါ ပလာစတာ ကပ္ခြာလုပ္ျခင္း မလိုေတာ႔ပါဘူး။ သံုးလမွတစ္ခါ လမ္းထိပ္ေဆးခန္းက ဆရာ၀န္ကို ပိုက္ဆံ ၂၀၀၀က်ပ္ သြားေပးရံုပါ။ ေဆးထိုးတဲ႔ အခါမွာ ေျပာခ်င္တာတစ္ခုက ေဆးထိုးျပီးရင္ မေခ်ပဲမေနပါနဲ႔၊ ေခ်ပါ၊ အရပ္ေျပာနဲ႔ သံုးလေဆးကိုေခ်လိုက္ရင္ အာနိသင္ပ်ယ္တယ္ဆိုတာ လံုး၀မဟုတ္ပါဘူး။ (ေလးဖက္နာအတြက္ ပင္နယ္စလင္ တလတႀကိမ္ထုိးတဲ႔သူေတြလည္း ေခ်တာပဲ၊ အာနိသင္ပ်ယ္ျပီး ၂ပါတ္ေလာက္ပဲ ခံတယ္လို႔ ဘယ္သူမွ မေျပာၾကပါဘူး။) မေကာင္းတဲ႔အခ်က္ကေတာ႔ ေဆးထိုးေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္၀န္လုိခ်င္လာလို႔ ေဆးထိုးရပ္လိုက္ေသာ္လည္း ကိုယ္၀န္ခ်က္ျခင္းရခ်င္မွ ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေစာင္႔သြားရတတ္ပါတယ္။ တားေဆးကဒ္ေတြကေတာ႔ ဒီလရပ္လုိက္ရင္ ေနာက္လဆုိ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ဖို႔ ready ပါပဲ။

Noristerat ဆိုတဲ႔ ၈ပါတ္တခါထုိးရတဲ႔ေဆးလည္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ မေတြ႕ဖူးခဲ႔ပါဘူး။

ထူးထူးျခားျခား တရုတ္ကလာတဲ႔ တစ္လေဆးဆိုတာ ျမန္မာျပည္ကို ၀င္ပါတယ္။ ေစ်းခ်ိဳလို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သံုးၾကပါတယ္။ ဘာေဆးမ်ိဳးမွန္းမသိတဲ႔အတြက္ က်ေနာ္႔အေနနဲ႔ ဘာမွ မွတ္ခ်က္ မေပးလိုပါဘူး။

မကပ္ဘူး၊ မထုိးဘူး၊ ျမဳပ္မယ္ဆိုတာကေတာ႔ အေရျပားေအာက္မွာျမဳပ္လို႔ရတဲ႔ Implanon လို႔ေခၚတဲ႔ ပရိုဂ်က္စရုန္း ျဖည္းျဖည္းခ်င္းလႊတ္ေပးတဲ႔ အရာေလးပါပဲ။ တခါထည္႔ရင္ ၃ႏွစ္အထိခံပါတယ္။ အသံုးျပဳပံု၊ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ႔ အျခား ပရုိဂ်က္စရုန္း တမ်ိဳးထဲပါတဲ႔ POP, Depo injection စတာတို႔နဲ႔ အတူတူပါပဲ။ အေရျပားကို ထံုေဆးေလးေပးျပီး အေရျပားေအာက္မွာ Implanon ဆိုတဲ႔ဟာေလးကို ျမဳပ္ထားလုိက္ရံုပါပဲ။ ပလာစတာလို မျမင္ရေတာ႔ဘူးေပါ႔.. အဲ.. အားအားယားယား လက္နဲ႔လိုက္စမ္းရင္ေတာ႔ ေတြ႕မွာေပါ႔ေနာ..။

ေရွးေခတ္က အာရပ္လူမ်ိဳးေတြဟာ သဲကႏၱာရကို ျဖတ္ၿပီးခရီးသြားတဲ႔အခိ်န္မွာ သူတို႔ရဲ႕ ကုလားအုပ္မေတြ ဇီးမတင္သြားေအာင္ ေက်ာက္စရစ္ခဲ ေသးေသးေလးေတြကို ကုလားအုပ္မေတြရဲ႕ သားအိမ္ထဲကို ထည္႔ထားခဲ႔ၾကတယ္ဆိုပဲ။ ဒါဟာ ယံုတမ္းစကားလား တကယ္ပဲလား ခဲြရခက္ေပမယ္႔ ေျပာႏုိင္တာကေတာ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတယ္ဆိုတာပဲ။ သားအိမ္ဆိုတဲ႔ အမ်ိဳးဟာ သူ႔ထဲမွာ သဘာ၀မဟုတ္တဲ႔ ပစၥည္း တစ္ခုခုရွိေနရင္ သေႏၶသားကို လက္မခံႏုိင္ပါဘူး။ ဒီအခ်က္ကို အေျခခံၿပီး လူသားမိန္းမေတြရဲ႕ သားအိမ္ထဲကိုလည္း ပစၥည္းအမ်ိဳးစံု ထည္႔ခ႔ဲၾကသတဲ႔။ ပုတီးေစ႔၊ သံလိုက္ေခ်ာင္း စတာေတြေပါ႔။ သားအိမ္ရဲ႕ ၾကြက္သားႀကံဳ႕ပြ လွဳပ္ရွား ၀ါးၿမိဳႏုိင္တဲ႔ အစြမ္းသတိၲေၾကာင္႔ ျပန္ထုတ္လို႔မရေတာ႔ပဲ ေပ်ာက္ဆံုးသြားရတဲ႔ ပုတီးေစ႔ေတြလည္း မနည္းမေနာဆိုပဲ။ ကာလၾကာျမင္႔လာသည္ႏွင္႔အမွ် စမ္းသပ္မွဳေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ လာခဲ႔တာ အခုေခတ္အသံုးျပဳေနတဲ႔ အရာေတြကေတာ႔ ထည္႔ရ ထုတ္ရ လြယ္သြားပါျပီ။ တြန္႔လိမ္လိမ္ပံု ဒါမွမဟုတ္ အဂၤလိပ္အကၡရာ တီ ပံုသဏၭာန္ေတြ အသံုးမ်ားပါတယ္။ အရပ္စကား 'ကြင္းထည္႔' ထားတယ္လို႔ေျပာၾကတဲ႔ Intrauterine Contraceptive Device (IUCD) ဆိုတာေတြက အခုေခတ္မွာ ၉၉% ေက်ာ္ ေအာင္ စိတ္ခ်မွဳကိုေပးေနပါၿပီ။ 'ကြင္း' ခ်ည္းပဲ မဟုတ္ပဲ သုက္ေကာင္သတ္ေဆး၊ ပရုိဂ်က္စရုန္း စတာေတြပါ IUCD ေတြမွာ ထည္႔သြင္းထားတာေၾကာင္႔ အလြန္ အစြမ္းထက္လွပါတယ္။ IUCD ရဲ႕ေကာင္းတဲ႔ အခ်က္ကေတာ႔ ကိုယ္၀န္လုိခ်င္တဲ႔အခ်ိန္က်ရင္ ခ်က္ခ်င္း ထုတ္ပစ္လုိက္ႏုိင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Patch တို႔ Implanon တို႔လို မျမင္လည္း မျမင္ရ (သာမန္) စမ္းၾကည္႔ လို႔လည္း မေတြ႔ႏုိင္ဘူးေလ။

ကိုယ္၀န္တားနည္းေတြ အေၾကာင္းေျပာတာ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ႔ ျပည္႔စံုသြားပါၿပီ။ က်န္ေသးတာဆိုလို႔ Female Sterilisation လို႔ေခၚတဲ႔ သားေၾကာျဖတ္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ညာ တဖက္တစ္ခုရွိတဲ႔ မမ်ိဳးဥအိမ္ ၂ခုနဲ႔ သားအိမ္နဲ႔ ဆက္ထားတဲ႔ ျပြန္ ၂ေခ်ာင္းကို ထံုးျဖတ္ျဖတ္ပစ္လိုက္တာပါပဲ။ ရာသက္ပန္ သေႏၶတားၿပီးျဖစ္သြားပါတယ္။ အင္မတန္မွ ျဖစ္ေတာင္႔ျဖစ္ခဲ အေျခအေနမ်ိဳးမွာေတာ႔ ျပတ္ေနတဲ႔ ျပြန္ အလိုလုိျပန္ဆက္သြားျပီး ကိုယ္၀န္ရႏုိင္ပါေသးသတဲ႔။ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ေနာ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ က်န္းမာတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကေလး ၃ေယာက္ အရွင္လတ္လတ္ မရွိေသးသေရြ႕ တရား၀င္ သားေၾကာျဖတ္ခြင္႔မရွိပါဘူး။ သားေၾကာျဖတ္တယ္ဆိုေပမယ္႔ သေဘာေပါက္ရမွာက သမီးေၾကာပါ ျပတ္သြားတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္ၾကာ သားေၾကာျဖတ္ထားေပမယ္႔ သမီးေလးမ်ားထပ္ရဦးမလား ေမွ်ာ္ေနဦးမယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ တရားမ၀င္တဲ႔ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ႔ ေယာက္်ားသားေၾကာျဖတ္ျခင္း (Male Sterilisation) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ညာ သုက္ေၾကာ ၂ခု ကို ျဖတ္လိုက္တာပါပဲ။ ေယာက္်ားအေနနဲ႔ကေတာ႔ ကေလးဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိရွိ တရား၀င္သားေၾကာျဖတ္ခြင္႔ မရွိပါဘူး။ တကယ္လုပ္ရင္ေတာ႔ ၁၅မိနစ္ေတာင္ မၾကာပါဘူး။ ရန္ကုန္က ေဆးရံုတစ္ရံုရဲ႕ သန္႔ရွင္းေရး၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္က သူ႔ကို ဘရိတ္ဓါးတစ္လက္ပဲေပး ၅မိနစ္နဲ႔ ျပီးေအာင္လုပ္ျပမယ္ဆိုၿပီး က်ေနာ္႔ကိုၾကြားဖူးပါတယ္။ သူလုပ္ေပးခဲ႔တဲ႔ လူစာရင္းကုိေတာင္လာရြတ္ျပေနလို႔ ခင္ဗ်ားကို ရဲသြားတုိင္မယ္လို႔ ေျပာလႊတ္လိုက္ရတယ္။

တကယ္ကို ျပည္႔စံုသြားပါျပီ။ ဒီေလာက္သိရင္ ေဆးေက်ာင္း ေနာက္ဆံုးႏွစ္ အပိုင္း (ခ) မွာေတာင္ ဂုဏ္ထူးမွတ္ရမွာပါ။ကဲ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ျပန္ခ်ဳပ္ၾကည္႔ရေအာင္.. အားလံုး လုိက္ဆိုၾကပါ..

သေႏၶတားနည္းမ်ား

၁။ မိန္းမကုိယ္ျပင္ပ သုက္လႊတ္ျခင္း (Coitus Interrupts)
၂။ လိင္တံအစြပ္ (Condom)
၃။ သားအိမ္ေခါင္းအစြပ္ (Diaphragm)
၄။ ျပကၡဒိန္နည္း (Calendar Method)
၅။ တားေဆးကဒ္ (Oral Contraceptive Pill)
- ေဆးေပါင္းကဒ္ (COC)
- ပရုိဂ်က္စရုန္း တမ်ိဳးထဲကဒ္ (POP)
၆။ အေရးေပၚကိုယ္၀န္တားေဆး (Emergency Contraceptive)
၇။ ေဆးပလာစတာကပ္ျခင္း (Patch)
၈။ တားေဆးထုိးျခင္း
- သံုးလေဆး ေခၚ (Depo)
၉။ အေရျပားေအာက္ျမဳပ္ေသာ Implanon
၁၀။ သားအိမ္ထဲထည္႔ေသာ "ကြင္း" မ်ား (IUCD)
၁၁။ အမ်ိဳးသမီး သားေၾကာျဖတ္ျခင္း (Female Sterilisation)
၁၂။ အမ်ိဳးသား သားေၾကာျဖတ္ျခင္း (Male Sterilisation) စတာေတြပါပဲ။

ကိုယ္နဲ႔ ကိုက္ညီမယ္႔ နည္းကို ေသေသခ်ာခ်ာေလ႔လာ ဆရာ၀န္နဲ႔ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြး အသံုးၿပဳ မယ္ဆိုရင္ျဖင္႔ မလိုလားအပ္တဲ႔ အခ်ိန္အခါ အေျခအေနေတြမွာ အပ္ ၂ေခ်ာင္းထိသြားျခင္းမွ ကင္းေ၀းေစမွာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

Read More...

Collapse...

Introduction to newer male contraceptive methods

ပုရိႆမ်ား ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္

အမ်ိဳးသားသံုး သားဆက္ျခားနည္းမ်ား အေၾကာင္း မိတ္ဆက္

(အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးပါသည္။)

ဣတၳိယ ေခၚ မိန္းမတို႔သည္ အိမ္ေထာင္ သားေမြးမႈ ျပဳရာတြင္ အေရးႀကီးေသာ အခန္း က႑မွ ပါ၀င္ၾကေလသည္။ ပုခက္လႊဲေသာ လက္သည္ ကမာၻကို စုိးမိုးသည္ မဟုတ္တံုေလာ။ သေႏၶတည္ရာမွ အစျပဳ၍ ၉လ၊ ၁၀လ မွ် သေႏၶလြယ္ထားရျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ကို ဂရုစိုက္ရျခင္း၊ မီးဖြားရျခင္း၊ ႏို႔ခ်ိဳ တိုက္ေကြ်းရျခင္း အစရွိသည္တို႔ကို မိခင္မ်ားကသာ အဓိက ျပဳလုပ္ၾကရသည္။ ကိုယ္၀န္ မရရွိလိုေသးပါကလည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားကပင္ ေဆးေသာက္တန္ေသာက္ ေဆးထိုးတန္ ထိုး ႏွင့္ သေႏၶတားၾကရျပန္သည္။ ပုရိႆ အမ်ားစု မွာကား ေယာင္နနျဖင့္ ဘာလုပ္ရမွန္းပင္ မသိၾက။ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရး ဗဟုသု ေလ့လာသူမ်ားက အထိုက္အေလ်ာက္ သိၾကေပမင့္ တခ်ိဳ႔ တခ်ိဳ႔ေသာ ကိစၥမ်ားက သူတို႔လည္း ဘာမွ် မတတ္ႏိုင္။ ဆိုၾကပါစို႔ရဲ႔ ဖခင္ျဖစ္သူက ကေလးကို ႏို႔တိုက္ခ်င္ေပသည့္ သူ႔မွာက ႏို႔မထြက္။ ကေလးကို ၀မ္းတြင္ လြယ္ခ်င္ေပသည့္ သားအိမ္မရွိ။ အေတာ္ပင္ သနားစရာ က်ားသတၱ၀ါမ်ားပင္တည္း။ (ျခြင္းခ်က္။ ။ ရုပ္ရွင္မင္းသား အာႏိုး၏ ဂ်ဴနီယာဆိုသည့္ သိပၸံေခတ္လြန္ ရုပ္ရွင္တြင္မူ ေယာက္်ားသား စင္စစ္မ်ား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ၾကည့္ဖူးသည္။ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ႏိုင္လာမလားေတာ့ မေျပာတတ္ေပ။)

သားဆက္ျခားရာတြင္ကား သူတို႔ အနည္းငယ္ ပါ၀င္ခြင့္ ရေလသည္။ သုတ္ရည္ျပင္ပ စြန္႔ထုတ္ျခင္း (withdrawal)၊ လိင္အဂၤါအစြပ္ ေခၚ ကြန္ဒံုး (condom) ကို အသံုးျပဳျခင္း ႏွင့္ အမ်ိဳးသား သုတ္လမ္းေၾကာင္းကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (၀ါ) သားေၾကာျဖတ္ျခင္း (vasectomy) တို႔ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဤနည္းလမ္းမ်ားကို သံုးစြဲမႈကား အမ်ိဳးသမီးသံုး နည္းမ်ားသံုးစြဲမႈႏႈန္းႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ နည္းလြန္းလွေသးသည္။ အခက္အခဲမ်ားကလည္း ရွိေသးသည္။ သုတ္ရည္ျပင္ပ စြန္႔ထုတ္ျခင္း နည္းလမ္းက ကေလးရႏိုင္ေခ်မ်ားသည္။ ကြန္ဒံုးကို သိပ္မႀကိဳက္ၾက။ သံုးလွ်င္လည္း မေတာ္တဆ ကေလးရႏိုင္ေခ်က အျခား သားဆက္ျခား နည္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ မ်ားေသးသည္။ သားေၾကာျဖတ္လွ်င္လည္း တစ္ခါတည္း ကိစၥတုန္းမည္။ ျပန္ဆက္ရခက္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေျပာၾကေၾကးဆိုလွ်င္လည္း အမ်ိဳးသား သားေၾကာျဖတ္ျခင္းသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ တရားမ၀င္ေခ်။

ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား သံုးစြဲႏိုင္ေသာ လက္ရွိ နည္းလမ္းမ်ားမွာ လူႀကိဳက္ သိပ္မမ်ားလွေပ။ ကမာၻေပၚတြင္ အမ်ိဳးသား သားဆက္ျခား နည္းလမ္းမ်ား ဖြယ္ဖြယ္ရာရာ ရွိလာလ်င္ ပိုမို သံုးစြဲလာၾကဖြယ္ရာရွိသည္ဟု သားဆက္ျခား ပါရဂူမ်ားက ယူဆၾကသည္။ သို႔ႏွင့္ပင္ အသစ္အသစ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို တီထြင္လာၾကျပန္သည္။

စာေရးသူ ေဖာက္သည္ခ်လိုသည္ကား ထိုထိုဤဤေသာ အမ်ိဳးသားသံုး သားဆက္ျခား နည္းလမ္းအသစ္မ်ား အေၾကာင္းပင္။ စာရႈသူ စိတ္ထဲမွာေတာ့ အဲဒီ အမ်ိဳးသားေတြကို တရားစခန္း အခ်ိန္ျပည့္ ထိုင္ခိုင္းလိုက္လွ်င္ ၿပီးတာပဲဟု အေတြးေပါက္ေကာင္း ေပါက္ေနေပမည္။ ထိုနည္းလမ္းကား အနည္းစုေသာ ပုရိႆမ်ား ႏွင့္သာ သင့္ေလ်ာ္ေပမည္။ အမ်ားစုအတြက္ကိုေတာ့ တစ္နည္း တစ္ဖံု စဥ္းစားေပးရေပဦးမည္။ နည္းလမ္း အသစ္မ်ား အေၾကာင္း မေျပာမီ နိဒါန္းေလး အခ်ီးေလးႏွင့္ စမွ ေတာ္ကာက်မည္။

စက္ရံုမွ သံုးစြဲသူဆီသို႔ (၀ါ) သုတ္ပိုး ထုတ္လုပ္ သယ္ေဆာင္ပံု ႏွင့္ သေႏၶတည္ျခင္း

အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ေ၀ွးေစ့ [17] သည္ ကပၸါယ္အိပ္ [18] အတြင္းတည္ရွိၿပီး သုတ္ပိုးမ်ားကို ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ ၄င္းသုတ္ပိုးမ်ားကို သုတ္ပိုးျပြန္ (Vas deferens) [15] တေလွ်ာက္ သယ္ေဆာင္ကာ အျခားဖို အဂၤါမ်ား (seminar vesicles [10], prostate glands [12], & bulbourethral glands) က ထုတ္လုပ္ေသာ အရည္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး သုတ္ရည္ အျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္ အျပင္သို႔ လိင္တံ [3] မွ တဆင့္ ေရာက္ရွိေလသည္။

(စကားခ်ပ္။ ။ အမ်ိဳးသား သားေၾကာျဖတ္ျခင္းမွာ သုတ္ပိုးျပြန္ကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အျခားဖိုအဂၤါမ်ားကို မထိခိုက္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ သုတ္ရည္ကေတာ့ ထြက္ၿမဲထြက္ေနႏိုင္သည္။ သုတ္ရည္တြင္ သုတ္ပိုး မပါသည္သာရွိမည္။)

အဓိက က အဓိကပါ

သုတ္ပိုး ႏွင့္ မမ်ိဳးဥ ေတြ႔ရွိ ေပါင္းဖက္မိမွသာ သေႏၶေအာင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သားဆက္ျခားနည္းမ်ား၏ အဓိက လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွာ

• သုတ္ပိုး မထြက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
• မမ်ိဳးဥ မထြက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
• သုတ္ပိုးႏွင့္ မမ်ိဳးဥ မေတြ႔မိေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
• သုတ္ပိုးႏွင့္ မမ်ိဳးဥ မေပါင္းဖက္မိေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
• သုတ္ပိုးႏွင့္ မမ်ိဳးဥ ေပါင္းဖက္မိၿပီး ျဖစ္လာေသာ အတြဲကို သားအိမ္တြင္ မတြယ္ကပ္ေစျခင္း တို႔ပင္ျဖစ္သည္။

အမ်ိဳးသား သံုးသည့္ နည္းလမ္းျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသမီး သံုးသည့္ နည္းလမ္းျဖစ္ေစ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္ တစ္ခုခုျဖင့္ သေႏၶ မတည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အလားအလာရွိသည့္ အမ်ိဳးသားသံုး သားဆက္ျခား နည္းလမ္းအသစ္မ်ား

ဤနည္းလမ္းမ်ားသည္ စမ္းသပ္ဆဲအဆင့္ ၌သာရွိေသးသည္။ နည္းလမ္းမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္ ေစ်းကြက္၀င္လာဖြယ္ရွိေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို ေျပာျပလိုသည္။ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ေဟာ္မုန္းမပါ၀င္ေသာနည္းမ်ား ႏွင့္ ေဟာ္မုန္းပါ၀င္ေသာနည္းမ်ားဟု ခြဲျခားႏိုင္သည္။

ေဟာ္မုန္းမပါ၀င္ေသာနည္းမ်ား

RISUG (Reversible Inhibition of Sperm Under Guidance)

သုတ္ပိုးျပြန္ အတြင္းသို႔ ဓါတုပစၥည္း ေဆးတစ္မ်ိဳးကို ထိုးသြင္းေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုဓါတုပစၥည္းက သုတ္ပိုးျပြန္ထဲတြင္ ခဲသြားျခင္းေၾကာင့္ သုတ္ပိုးမ်ား ေရွ႔သို႔ဆက္သြားရန္ အဆီးအတား ျဖစ္သြားသည္။ သြားႏိုင္ပါကလည္း သုတ္ပိုး အေပၚယံအလႊာ ကြာက်ျခင္း (သုတ္ပိုး အဂၤါ မစံုေတာ့ျခင္း) ေၾကာင့္ မမ်ိဳးဥ ႏွင့္ မေပါင္းဖက္ႏိုင္ေတာ့ေခ်။ (မွတ္ခ်က္။ ။ သုတ္ပိုးျပြန္ကို လံုး၀ ပိတ္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းကား မဟုတ္) ေဆးထိုးၿပီး ၃ ရက္အတြင္း အာနိသင္ျပသည္။ ေဆးထိုးခ်ိန္ ၁၅ မိနစ္ခန္႔သာ ၾကာၿပီး ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ သုေတသန ျပဳခ်က္မ်ားက ရာႏႈန္းျပည့္ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။

ကေလး ျပန္လိုခ်င္ပါက ေနာက္ထပ္ေဆးတစ္မ်ိဳး ထိုးေပးျခင္းျဖင့္ မူလဓါတုပစၥည္းကို ေဖ်ာ္ခ်ႏိုင္သည္။ (လူတြင္ စမ္းသပ္ရန္လိုေသးသည္။)

Injected Plugs

ဤနည္းကလည္း ဓါတုပစၥည္း တစ္မ်ိဳးကို သုတ္ပိုးျပြန္အတြင္း ထိုးသြင္းေပးျခင္းျဖစ္သည္။ အလြယ္ေျပာရလွ်င္ ပလတ္စတစ္ အရည္ကို သုတ္ပိုးျပြန္အတြင္းထိုးသြင္းေပးၿပီး အထဲတြင္ ေအးခဲေစျခင္းျဖင့္ သုတ္ပိုးျပြန္ လံုး၀ ပိတ္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ လိုအပ္ေသာ အာနိသင္ ရရွိရန္မွာ အနည္းဆံုး ၁-လ မွ ၂၄-လ အထိ ေစာင့္ရတတ္သည္။

ကေလးျပန္လိုခ်င္ပါက ထို ပလတ္စတစ္ အတံုးေလးကို ခြဲစိတ္ၿပီး ထုတ္ယူလိုက္ရံုပင္ ျဖစ္သည္။ ခြဲစိတ္ၿပီး အလြန္ဆံုး ၂-ႏွစ္ အတြင္း ပံုမွန္အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ရွိသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ သုတ္ပိုး အေရအတြက္ ပံုမွန္ျပန္လည္ ရရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။

IVD (Intra Vas Device – Chinese model)

သုတ္ပိုးျပြန္ထဲသို႔ ႏိုင္လြန္ဇကာ ေသးေသးေလး ပါေသာ ၁-လက္မ ခန္႔ ရွည္သည့္ တစ္ဖက္ပိတ္ ပိုက္ ထည့္သြင္းေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ဇကာ၏ တာ၀န္မွာ သုတ္ပိုးမ်ားကို စစ္ယူထားလိုက္ရန္ ျဖစ္သည္။ ပိုက္ထည့္သြင္းခ်ိန္ မိနစ္ ၂၀ ခန္႔ၾကာျမင့္ၿပီး လိုအပ္ေသာ အာနိသင္ ရရွိရန္ ၃-လ ခန္႔ ေစာင့္ရသည္။

ေဟာ္မုန္းပါ၀င္ေသာနည္းမ်ား (Male Hormonal Contraceptives)

အင္ဒရိုဂ်င္ (Androgen) ေခၚ က်ားေဟာ္မုန္း၊ ပရိုဂ်က္စတင္ (Progestin) ေခၚ မေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳး ႏွင့္ GnRH analogue ေခၚ ေဟာ္မုန္းတို႔ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံု ေရာစပ္၍ စမ္းသပ္ေနၾကသည္။ ထိုေဆးမ်ားကို ေသာက္ေဆး၊ ထိုးေဆး သို႔မဟုတ္ အေရျပားေအာက္ ထည့္သြင္းျခင္း နည္းမ်ားျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္။

ထိုေဟာ္မုန္းေဆးမ်ား၏ အလုပ္ လုပ္ပံုမွာ ယေန႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေသာက္သံုးေနေသာ တားေဆးမ်ား အလုပ္လုပ္ပံုႏွင့္ ဆင္တူသည္။ ေဟာ္မုန္းမ်ားက သုတ္ပိုး ထုတ္လုပ္မႈကို မ်ားစြာ ေလ်ာ့က်ေစၿပီး သေႏၶတည္ျခင္းကို ကာကြယ္သည္။

ေဆးေသာက္ၿပီးရင္ နဂိုအတိုင္း ျပန္ျဖစ္ပါ့မလား

ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေသာက္ ရပ္လိုက္ၿပီး ၃ လခြဲမွ ၅ လ အတြင္း သုတ္ပိုးထြက္ႏႈန္း ပံုမွန္အေနအထားကို ျပန္ေရာက္ၿပီး ကေလးရယူႏိုင္ပါသည္။

ေဟာ္မုန္းေဆး၏ အခက္အခဲမ်ား

အခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိ ေဆးမတိုးပဲ ရွိေနတတ္သည္။ သင္သည္ ထိုအမ်ိဳးသားမ်ိဳးျဖစ္ေနပါက အျခားနည္းမ်ားကို စဥ္းစားရေပမည္။

အခက္အခဲမ်ား ရွိလင့္ကစား ပုရိႆတို႔ စိတ္မပ်က္ၾကကုန္လင့္။ သားဆက္ျခားျခင္းကိစၥရပ္တြင္ သင္တို႔၏ အခန္းက႑ မၾကာမီ ေတာက္ေျပာင္လာေပေတာ့မည္။ ေမွ်ာ္ ...

အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္

စာကိုး။

အာႏိုးဓါတ္ပံုကို ဤဆိုဒ္မွ ယူပါသည္။
အမ်ိဳးသားမ်ိဳးပြားအဂၤါပံုကို ၀ိကီမွ ယူပါသည္။
http://www.malecontraceptives.org/

Read More...

Collapse...

Reproductive Health Terminologies

မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စကားလံုးမ်ား

စာေလးမွာ စိုးရိမ္မိေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း ေရးသားမယ့္ စာေတြ အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ဖို႔ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးရဲ႕ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စကားလံုးေတြကို စုေဆာင္း ဘာသာျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဘာသာျပန္ရာမွာ စာေထာင့္ေနျခင္း၊ အဓိပၸါယ္ မျပည့္စံု ကြဲလြဲျခင္းမ်ား ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ စာရႈသူ အေနျဖင့္ ပိုမို သင့္ေလ်ာ္မည္ ထင္ေသာ ဘာသာျပန္ခ်က္မ်ား ရွိပါက မွတ္ခ်က္တြင္ ေရးသား ေပးသြားရန္ တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။

Birth Spacing

သားဆက္ျခားျခင္း

ကေလး တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦးၾကားတြင္ မိမိ လိုခ်င္ေသာ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခု ျခားထားႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း။

Contraception

သေႏၶတားျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ မရေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း

ေခတ္ေပၚနည္း (သို႔) ေရွးရိုးနည္းမ်ား သံုးစြဲ၍ ကိုယ္၀န္ မရေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း။

စကားခ်ပ္ ။ ။ သားဆက္ျခားျခင္းႏွင့္ သေႏၶတားျခင္းမွာ အဓိပၸါယ္ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။

Contraceptives

ပဋိသေႏၶ တားေဆး၊ တားနည္းမ်ား

ကိုယ္၀န္ မရေအာင္ အသံုးျပဳေသာ ေခတ္ေပၚ တားေဆး၊ ထိုးေဆး၊ သားအိမ္တြင္းထည့္ ပစၥည္း၊ ကြန္ဒံုး အစရွိသည္တို႔ကို စုေပါင္း ေခၚဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။

Family Planning

မိသားစု စီမံကိန္း (တိုက္ရိုက္ ဘာသာျပန္ထားသည္ဟု ထင္ပါသည္ - စာေရးသူ။)

သားဆက္ျခားျခင္း အပါအ၀င္၊ ကာလသား ေရာဂါ ကာကြယ္ျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ မျပဳမီ ဇနီးေမာင္ႏွံေလာင္းမ်ား ေဆးစစ္ျခင္း၊ ကေလးမရရွိေသာေၾကာင့္ ကုသမႈေပးျခင္း အစရွိသည့္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈမ်ားကို စုေပါင္း ေခၚဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Birth Spacing) ႏွင့္ မိသားစု စီမံကိန္း (Family Planning) ကို အတူတူ သေဘာထား သံုးစြဲတတ္ၾကသည္။ တိတိက်က် ေျပာရလွ်င္ မတူေပ။ သားဆက္ျခားျခင္းမွာ မိသားစု စီမံကိန္း၏ အကိုင္းအခက္ တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။

စကားခ်ပ္ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ “မိသားစု စီမံကိန္း” ဟူသည့္ စကားကို အသံုးျပဳ ခဲသည္။ သားဆက္ျခားျခင္း၊ သားဆက္ျခား စီမံခ်က္ စသည္ျဖင့္သာ သတင္းစာ၊ အစီရင္ခံစာမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း ေရးေလ့ရွိသည္။ လူႀကီးသူမမ်ား၏ အဆိုအရ မိသားစု စီမံကိန္း၏ အဓိပၸါယ္မွာ “လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း” ဟု သေဘာေပါက္ ေစေသာေၾကာင့္ လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းကို မႏွစ္သက္ေသာ လူႀကီးမင္းမ်ား အမ်က္ေတာ္ မရွေအာင္ ေရွာင္ကြင္း ေရးသားၾကေလသည္ဟု ဆိုသတတ္။

Reproductive Health

မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရး၊ မ်ိဳးပြား က်န္းမာေရး

ဒီစကားလံုးကေတာ့ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ကိုင္ရိုၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူဦးေရႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ညီလာခံ (ICPD – International Conference on Population and Development) ေနာက္ပိုင္းမွာ ေခတ္စားလာခဲ့တဲ့ စကားစုပါ။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႔က ေအာက္ပါအတိုင္း တိတိက်က် အဓိပၸါယ္ ေဖာ္ေပးထားပါတယ္။

"A state of physical, mental, and social well-being in all matters relating to the reproductive system at all stages of life. Reproductive health implies that people are able to have a satisfying and safe sex life and that they have the capability to reproduce and the freedom to decide if, when, and how often to do so. Implicit in this are the right of men and women to be informed and to have access to safe, effective, affordable, and acceptable methods of family planning of their choice, and the right to appropriate health-care services that enable women to safely go through pregnancy and childbirth."

မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးဟာ သားဆက္ျခားျခင္း နဲ႔ မိသားစုစီမံကိန္းဆိုတဲ့ စကားစုေတြထက္ ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ အဓိက အခ်က္ေတြကို ဘာသာျပန္ရမယ္ဆိုရင္ ..

မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးတြင္-

• အသက္အရြယ္ က်ား မ မေရြး မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ား က်န္းမာသန္စြမ္းဖို႔
• လူသားတို႔ ဘာ၀ျဖစ္ေသာ ဖို-မ ကိစၥကို ေရာဂါကင္းကင္း ေဘးရွင္းရွင္းျဖင့္ စိတ္ေက်နပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔
• ကေလး ယူမည္၊ မယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း၊ မည္မွ် ယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း၊ မည္သည့္အခ်ိန္ယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း မိမိသေဘာဆႏၵ အေလ်ာက္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိေစဖို႔
• အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသားတိုင္း မိသားစု စီမံကိန္းပါ နည္းလမ္းမ်ားကို သိရွိခြင့္၊ ရယူပိုင္ခြင့္ ရွိဖို႔
• အမ်ိဳးသမီးမ်ား အသက္ အႏၱရာယ္ ကင္းစြာ ကေလး မီးဖြားႏိုင္ဖို႔

ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။

စကားခ်ပ္ ။ ။ မိသားစု စီမံကိန္းရယ္၊ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ “က်န္းမာေရး” အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ရယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းရယ္ကို ေရာသမ ေမႊလိုက္ရင္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးကို ရရွိပါတယ္။

Reproductive Rights

မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ရပိုင္ခြင့္

ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္ စာတမ္းမွာ ကတည္းက မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ရပိုင္ခြင့္ကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းမွာ အတိအလင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပ ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ အီရန္ႏိုင္ငံ တီဟီရန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း ဆိုင္ရာ ညီလာခံက်မွ တိတိက်က် ေဖာ္ျပလာၿပီး ၁၉၇၄ခုႏွစ္က်မွ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကေန အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ စကားလံုး အတိအက် ကိုေတာ့ ကမာၻ႕က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ ၀က္ဆိုဒ္မွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

"Reproductive rights rest on the recognition of the basic right of all couples and individuals to decide freely and responsibly the number, spacing and timing of their children and to have the information and means to do so, and the right to attain the highest standard of sexual and reproductive health. They also include the right of all to make decisions concerning reproduction free of discrimination, coercion and violence."

မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရး ရပိုင္ခြင့္မ်ားသည္ လူတစ္ဦးခ်င္းႏွင့္ လင္မယားစံုတြဲတို႔၏ အေျခခံ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ေပၚတြင္ အေျခခံသည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းႏွင့္ လင္မယားစံုတြဲတို႔သည္ ကေလး ယူမည္၊ မယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း၊ မည္မွ် ယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း၊ မည္သည့္အခ်ိန္ ယူမည္ ဆိုသည္ကို၄င္း မိမိ သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာ ပညာေပး အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ အကူအညီမ်ားကို ရပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ လိင္ႏွင့္ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ ေစရမည္။ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း၊ မေလ်ာ္ၾသဇာ သံုးျခင္းႏွင့္ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရျခင္းတို႔မွ ကင္းေ၀းစြာျဖင့္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်ခြင့္ ရွိသည္။

Fertility

Production of a live birth (natality)
ကေလးအရွင္ ေမြးဖြားႏိုင္ျခင္း

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ၿပီး အခ်ိန္တန္ေသာအခါ ကေလးကို အရွင္ ေမြးဖြား ေပးႏိုင္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။

Infertility

Inability to produce a live birth
ကေလး အရွင္ မေမြးဖြား ႏိုင္ျခင္း

Fecundity

Physiological capacity to conceive (reproductive potential)
ပဋိသေႏၶ ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ျခင္း။

ပဋိသေႏၶ ေဆာင္ႏို္င္ျခင္းလို႔ ဆိုထားတဲ့အတြက္ ၄င္းကိုယ္၀န္ အဖတ္တင္သည္ ျဖစ္ေစ၊ အဖတ္မတင္သည္ ျဖစ္ေစ အက်ံဳးမ၀င္ေတာ့ပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ Fecund ျဖစ္ေသာ္လည္း Fertile ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေပမည္။ ဤစကားလံုးမွာ လူဦးေရဆုိင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ား (Demographers) အသံုးမ်ားေသာ စကားျဖစ္သည္။

Infecundity (sterility)

Inability of a woman to conceive a pregnancy
ပဋိသေႏၶ မေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ ကိုယ္၀န္မရႏိုင္ျခင္း။

စကားခ်ပ္။ ။ ကေလး အရွင္ေမြးဖို႔ ေနေနသာသာ ကိုယ္၀န္ပင္ မရရွိႏိုင္ေသာ အေျခအေနကို ဆိုလိုရင္း ျဖစ္သည္။ Infertility ႏွင့္ အဓိပၸါယ္ ကြာျခားေၾကာင္း သတိျပဳပါ။ Infertility ဟု ဆိုလွ်င္ ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္ ကိုယ္၀န္ေတာ့ ရလိုက္ေသးသည္။ ကေလးသာ အဖတ္မတင္ (သို႔) အရွင္ မေမြးျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။

Fecundability

Probability that a woman will conceive during a menstrual cycle

အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး၏ ဓမၼတာလာခ်ိန္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ၾကားကာလ၌ ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ေျခ မည္မွ် ရွိသည္ကို ျပေသာ ကိန္းဂဏန္း။ (ျဖစ္တန္ကိန္း)

Miscarriage

သဘာ၀အေလ်ာက္ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ျခင္း။

Abortion

သဘာ၀အေလ်ာက္ မဟုတ္ဘဲ လူတစ္ဦးဦးက နည္းလမ္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ေစေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ ပ်က္က်ျခင္း။ ကိုယ္၀န္ ဖ်က္ခ်ျခင္း။

စကားခ်ပ္။ ။ ေဆးပညာ အသံုးအႏႈန္း (Medical term) ႏွင့္ သာမန္ အဂၤလိပ္ အသံုးအႏႈန္း (Layman English) ကြာျခားမႈ ရွိေၾကာင္း သတိျပဳပါ။ ေဆးပညာ ေလာကတြင္ ကိုယ္၀န္ အရြယ္အစား ေပၚမူတည္၍ ကိုယ္၀န္ ႏုလွ်င္ Miscarriage ကိုယ္၀န္ရင့္လွ်င္ Abortion ဟု ခြဲျခားေျပာဆိုသည္။ သို႔ရာတြင္ သာမန္ အဂၤလိပ္ အသံုးအႏႈန္း အေနျဖင့္ ဆိုလွ်င္ Abortion ဟူသည္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္း ျဖစ္ၿပီး Miscarriage သည္ အလိုအေလ်ာက္ ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ျခင္း ျဖစ္သည္။

Illegal Abortion

ဥပေဒအရ ခြင့္ျပဳထားခ်က္ မရွိဘဲ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္း။

Legal Abortion

ဥပေဒ ခြင့္ျပဳထားခ်က္ အရ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္း။

ကမာၻေပၚရွိ ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းကို ဥပေဒ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ခြင့္ျပဳတတ္ၾကသည္။ ထိုသို႔ ဥပေဒေၾကာင္းႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ေပးျခင္းကို ဆိုလိုသည္။

ဥပမာ -
အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒတြင္ မတရား ျပဳက်င့္ ခံရျခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာေသာ ကိုယ္၀န္ကို တရား၀င္ ဖ်က္ခ် ေပးပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။

Unsafe Abortion

မကြ်မ္းက်င္သူမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေသာ ကိုယ္၀န္ ဖ်က္ခ်မႈ။

Safe Abortion

ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေသာ ကိုယ္၀န္ ဖ်က္ခ်မႈ။

အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္

စာကိုး။

Family Planning Policies and Programs lecture notes
http://en.wikipedia.org/wiki/Family_planning
http://www.rho.org/html/definition_.htm
http://who.int/reproductive-health/gender/index.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Reproductive_rights
http://en.wikipedia.org/wiki/Abortion_law

Read More...

Collapse...

Contraception Choices !

ကိုယ္ဝန္ တားဆီးျခင္း နည္းလမ္းမ်ား

“ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားမႈ မျပည့္စံု ပါဘဲလ်က္ ပရမ္းပတာ လက္လြတ္ စပယ္ ဖိတ္ေခၚမႈသည္ ဧည့္သည္မ်ား အတြက္ အညွာ အတာမဲ႔စြာ ရက္စက္မႈ တစ္ခုပင္တည္း။”

ပဋိသေႏၶ တားဆီးျခင္း နည္းလမ္းမ်ား ကို အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးမ်ား အားလံုး သိထားသင့္ ေပသည္။ တကယ္ေတာ့ လိင္ဆႏၵ ျပည့္ဝမႈ အတြက္ အားထုတ္ရင္း၊ မလိုခ်င္ဘဲ ကေလးေမြးျခင္း သည္ အျပစ္မဲ့သည့္ ကေလးငယ္မ်ားကို မညွာမတာ ဒုကၡ ခံခိုင္းဖို႔ လူ႔ေလာကထဲ ေခၚယူခဲ့ျခင္း သာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး၊ အိ္မ္ေထာင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အေျခအေနမ်ား ေျပလည္ ေကာင္းမြန္ျခင္း မရွိေသးခင္မွာ မလိုလားေသာ ကိုယ္ဝန္ (Unwanted Pregnancy) မရွိေစရန္ အခ်ိန္မီ တားဆီး သင့္ေပသည္။

ကိုယ္ဝန္ မေဆာင္သင့္သူမ်ား

၁။ အသက္(၁၈)ႏွစ္ေအာက္ ငယ္ရြယ္သူမ်ားတြင္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း။

၂။ အသက္(၃၅)ႏွစ္အထက္ ႀကီးရင့္သူမ်ားတြင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း။

၃။ သားသမီးဦးေရ(၄)ဦးထက္ ပိုမိုေမြးဖြားျခင္း။

ပဋိသေႏၶတားဆီးျခင္းနည္းလမ္းမ်ား

၁။ အမ်ိဳးသားမ်ား လိင္တန္ဆာစြပ္ သားေရဖံုး သံုးျခင္း။

၂။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ထိုးေဆးအသံုးျပဳျခင္း။

၃။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စားေဆးကတ္ စားသံုးျခင္း။

၄။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သားအိမ္တြင္း ပစၥည္းထည့္ျခင္း။

၅။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရာသီေသြးေပၚေသာ ဓမၼတာစက္ဝန္းအရ ရက္ေရွာင္ျခင္း။

၆။ အမ်ိဳးသား၏ သုက္ရည္ကို အမ်ိဳသမီးျဖစ္သူ၏ မိန္းမကိုယ္ျပင္ပ၌သာ စြန္႔ပစ္ရန္အတြက္ လိ္င္ဆက္ဆံမႈကို သတိျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း။

၁။ အမ်ိဳးသားမ်ား လိင္တန္ဆာစြပ္ သားေရဖံုး (Condom) သံုးျခင္း။

လိင္ ဆက္ဆံရာတြင္ သုက္ပိုးရည္ မ်ား မိန္းမကိုယ္တြင္း မဝင္ေရာက္ ေစရန္ ကာကြယ္ ေပးသည္။ သားသမီး ရယူလိုျခင္း မရွိသည့္ ကာလ တစ္ေလွ်ာက္လံုး လိင္ ဆက္ဆံတိုင္း ကြန္ဒံုး(ေခၚ)သားေရစြပ္ကို သံုးစြဲရန္ လိုသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းျဖင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ား ကိုလည္း ကြန္ဒံုး သံုးစြဲျခင္း ျဖင့္ ကာကြယ္ ႏိုင္သည္။

ကြန္ဒံုးသည္

- သံုးစြဲရလြယ္ကူသည္။

- ဝယ္ယူရလြယ္ကူသည္။

- စားေဆး၊ ထိုးေဆး၊ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ျခင္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း အဆင္မေျပသူမ်ား၊ (ဥပမာ - ေသြးတိုး ေရာဂါ၊ ႏွလံုး ေရာဂါ၊ ပန္းနာ ရင္က်ပ္ စသည့္ ေရာဂါ ရွိသူမ်ား) ၏ ခင္ပြန္းသည္မ်ား သံုးႏိုင္သည္။

သားသမီးယူလိုယူလိုသည့္အခါတြင္ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ သားသမီးျပန္လည္ ရယူႏိုင္ပါသည္။

ကြန္ဒံုးအသံုးမျပဳမီ သတိထားရမည့္ အခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။

(၁) ကြန္ဒံုးကို ေနပူထဲမထားရပါ။

(၂) ကြန္ဒံုးတစ္ခုကို တစ္ႀကိမ္သာ အသံုးျပဳရမည္။

(၃) အျခားအဆီမ်ားႏွင့္ သံုးစြဲျခင္း မျပဳသင့္ပါ။

(၄) ရက္လြန္ (Expired Date) ျဖစ္မျဖစ္ကို ေသခ်ာစြာဖတ္႐ႈၿပီး ရက္မလြန္ေသးေသာ ကြန္ဒံုးကိုသာ ေ႐ြးခ်ယ္သံုးစြဲသင့္သည္။

(၅) ကြန္ဒံုးကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ရာဘာသားေရ (Rubber) ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္အတြက္ သားေရကဲ့သို႔ ဆြဲမရေသာ ကြန္ဒံုးမ်ားကို မသံုးသင့္ပါ။

(၆) ကြန္ဒံုးကို သံုးစြဲခါနီးတြင္ အေပါက္အၿပဲ ပါ၊မပါ ေသခ်ာစြာစစ္ေဆးၿပီး အေပါက္ေသးေလးပင္ျဖစ္ေစ ပါလာလွ်င္ လံုးဝမသံုးပါႏွင့္။

ကြန္ဒံုး (ေခၚ) သားေရစြပ္ ႏွင့္ စိမ္း ေနသူမ်ား အတြက္ ၄င္း အသံုးျပဳနည္း ကို ရွင္းျပပါမည္။ ကြန္ဒံုး ကို ေဆးဆိုင္မ်ား၊ ကြမ္းယာ ဆုိင္မ်ားႏွင့္ လမ္းေဘး ဆိုင္မ်ားတြင္ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူ ရရွိ ႏိုင္သည္။ ကြန္ဒံုး မၿပဲေစရန္ ကြန္ဒံုး အထုပ္ကေလးကို သတိႏွင့္ ေသခ်ာစြာ ေဖာက္ရ၏။ အသံုးမျပဳမီ သားေရစြပ္၏ ထိပ္တြင္ ေလ မဝင္ေစရန္ ဂ႐ုျပဳဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ကြန္ဒံုး ထိပ္ဖ်ားကို လက္ညိွဳး လက္မတို႔ျဖင့္ ဖိ၍ ကိုင္ၿပီး ေယာက်္ား တန္ဆာထိပ္တြင္ ညင္သာစြာ စြပ္ပါ။ ထို႔ေနာက္ အျခား လက္တစ္ဖက္ျဖင့္ ကြန္ဒံုးကို ေျဖခ်ပါ။ လက္မ၊ လက္ညိွဳး တို႔ျဖင့္ဖိ၍ ကိုင္ထားေသာ ကြန္ဒံုး ထိ္ပ္ဖ်ားသည္ သုက္ရည္ အတြက္ ေနရာ ခ်န္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ကြန္ဒံုးကို အမ်ိဳးသား၏ တန္ဆာရင္း ထိ ေရာက္ေအာင္ ေျဖခ် ရမည္။ လိင္ဆက္ဆံ ၿပီး၍ အမ်ိဳးသား သုက္ရည္ ထြက္သြားၿပီးေနာက္ ကြန္ဒံုးကို အရင္းမွ စကၠဴပါးျဖင့္ ကိုင္ၿပီး သတိျဖင့္ ေလွ်ာ၍ ျဖည္းျဖည္း ညင္သာ ခၽြတ္ယူပါ။ ၾကြပ္ၾကြပ္အိတ္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ ေသခ်ာစြာ ထုပ္ပိုး၍ အမႈိက္ပံုး အတြင္းသို႔ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္သင့္သည္။

ေယာက်္ားျဖစ္သူ ကြန္ဒံုး သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ ရသြားႏိုင္သည့္ ႏႈန္းမွာ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရႏွင့္ အေရအတြက္ ေျမွာက္လဒ္ တစ္ရာလွ်င္ ေျခာက္ေယာက္မွ တစ္ဆယ့္ ရွစ္ေယာက္ အတြင္းရွိသည္။ ပဋိသေႏၶ တားဆီးျခင္း နည္းလမ္္းမ်ား အားလံုးသည္ ရာႏႈန္းျပည့္ စိတ္ခ်ရသည္ ဟု လက္လြတ္စပယ္ မေျပာလိုပါ။ မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ ရသြားႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း အလြန္ နည္းပါးလွ်င္ ၄င္း နည္းလမ္း ေကာင္းမြန္ လံုျခံဳသည္ (Safe) ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

အမ်ိဳးသားသံုး ကြန္ဒံုး အသံုးျပဳနည္း



အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုး အသံုးျပဳနည္း


How To Use Female Condom - Click here for more amazing videos

၂။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ထိုးေဆးအသံုးျပဳျခင္း။

ထိုးေဆးကို (၃) လ တစ္ႀကိမ္ တင္ပါးမွာ ထိုးေပး ရသည္။ ရာသီ ေပၚသည့္ေန႔မွ (၅) ရက္ အတြင္း ထိုးသင့္သည္။ ရာသီ ေပၚၿပီး ၅-ရက္မွ ၉-ရက္ အတြင္း ထိုးမိပါက (၁၀) ရက္ အတြင္း လိင္ဆက္ဆံမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ သင့္သည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက (Condom) သံုး၍ ဆက္ဆံ ႏိုင္သည္။

ကိုယ္ဝန္ တားေဆး ထိုးေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ႏွင့္ အရင္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြး သင့္သည္။ ကိုယ္ဝန္ မရွိမွ ထိုးရပါမည္။ မီးဖြားၿပီး ၄၅-ရက္ (သို႔မဟုတ္) တစ္လခြဲ အၾကာတြင္ ထိုးေဆး စတင္ အသံုးျပဳ ႏိုင္သည္။ ထိုးေဆးသံုးၿပီး ၃-လၾကာလွ်င္ ေနာက္ထပ္ (၁)လံုး ထပ္ထိုး ရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုးေဆး ထိုးသည့္ ရက္စြဲကို ေသခ်ာစြာ မွတ္ထား သင့္သည္။ ေဆးထိုး ရာတြင္ ေဆးထိုးအပ္မွ အျခား ကူးစက္ ေရာဂါမ်ား မျပန္႔ပြားေစရန္ ေသခ်ာစြာ ပိုးသတ္ ထားေသာ ေဆးထိုးျပြန္ႏွင့္ အပ္မ်ား၊ တစ္ခါသံုး ေဆးထိုးျပြန္ႏွင့္ တစ္ခါသံုး ေဆးထိုး အပ္မ်ားကို သံုးသင့္သည္။ ထိုးေဆး သံုးျခင္းေၾကာင့္ ေအာက္ပါ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိႏိုင္ပါသည္။

(၁) ကေလးေဝးျခင္း။

(၂) မိခင္ ႏို႔ထြက္မႈကို မထိခိုက္ ႏိုင္သျဖင့္ ႏို႔တိုက္ မိခင္မ်ား အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ျခင္း။

(၃) ေဆးထိုးရပ္လိုက္ပါက ေဆးအာနိသင္ ကုန္သည့္အခါတြင္ ကေလး ျပန္ရႏိုင္ျခင္း။

(၄) ၃-လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္သာ ထိုးရသျဖင့္ သက္သာျခင္း

စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။

ဤေဆးထိုးလွ်င္ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရာသီမေပၚဘဲ ေတာက္ေလွ်ာက္တိမ္ျခင္း၊ အခ်ိဳ႕ရာသီေသြး တစ္စက္တစ္စက္ ေပၚေနျခင္း၊ ေသြးဆင္းမ်ားျခင္း၊ တခ်ိဳ႕ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ဝလာျခင္း စသည့္အက်ိဳးဆက္မ်ား လည္း ေတြ႔ရတတ္သည္။ ထိုသို႔ ေတြ႔ႀကံဳလာရသည့္အခါ ထိတ္လန္႔ေနစရာမလိုဘဲ တတ္ကၽြမ္းသူမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္သင့္သည္။

အလြန္အမင္း ဝၿဖိဳးသူမ်ား၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ရင္သား ကင္ဆာႏွင့္ အျခား ကင္ဆာ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳႏွင့္ ႏွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါရွိသူမ်ားမွာ ဤ နည္းလမ္းမ်ိဳး မသံုးသင့္ပါ။ စားေဆးႏွင့္ မတည့္သည့္ စားေဆး မစား လိုသူမ်ားႏွင့္ ေဆးေသာက္ရန္ ေမ့ေလ်ာ့ တတ္သူမ်ား သည္ ထိုးေဆးကို အသံုးျပဳ တတ္ၾကသည္။ ထိုးေဆး သံုးသူမ်ားတြင္ မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ ရသြားႏိုင္သည့္ႏႈန္း အလြန္ နည္းပါးေသာ္ လည္း အဆမတန္ ဝၿဖိဳး လာတတ္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အလွ ထိန္းသိမ္း လိုသူမ်ား မသံုးလိုၾကေပ။

၃။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စားေဆးကဒ္ စားသံုးျခင္း။

စားေဆး ကဒ္မ်ားသည္ ေဆးဆိုင္မ်ားတြင္လည္း အလြယ္တကူ ဝယ္ယူ ရရွိႏိုင္ေသာ အဖိုးႏႈန္း အလြန္ခ်ိဳသာသည့္ ပဋိသေႏၶ တားေဆး ကတ္ ျဖစ္သည္။

၄င္းေဆးကတ္မွ ပထမဆံုး အလံုးကို အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရာသီေသြး စေပၚသည့္ေန႔မွ တတိယေျမာက္ေန႔ တြင္ စတင္ ေသာက္ရပါသည္။ ညႊန္ျပ ထားသည့္ ျမားအတိုင္း တစ္ေန႔တစ္လံုး အခ်ိ္န္မွန္မွန္ ေသာက္သင့္သည္။ ေသာက္ရန္ ေမ့သြားပါက ထိုေဆးလံုးကို သတိရရခ်င္း ၁၂-နာရီအတြင္း ေသာက္ၿပီး ၄င္းေန႔အတြက္ ေဆးလံုးကိုေတာ့ ပံုမွန္အခ်ိန္တြင္ ဆက္ေသာက္ ႏိုင္သည္။ ေဆးကတ္ ကုန္သြားလွ်င္ ရက္မျခားပဲ အသစ္ ေဆးကဒ္၏ ပထမဆံုး အလံုးကို ေနာက္တစ္ေန႔ ဆက္ေသာက္ ရမည္ျဖစ္သည္။ ေန႔စဥ္ မွန္မွန္ ေဆးေသာက္ရန္ မေမ့သင့္ပါ။ ေဆးေသာက္ရန္ ေမ့သြားေသာ ေန႔သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဓမၼတာပန္းပြင့္ရာ စက္ဝန္းတြင္ မ်ိဳးဥေၾကြၿပီး ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေသာ ေန႔တစ္ေန႔ျဖစ္ေနၿပီး အမ်ိဳးသားႏွင့္လည္း လိင္ဆက္ဆံ ျဖစ္သည္ဆိုပါက ကိုယ္ဝန္ ရသြားသည့္ သာဓက ရွိပါသျဖင့္ ေဆးလံုးမ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ ေသာက္သင့္ ေပသည္။

ရင္သားတြင္ အဖုအက်ိတ္ ရွိသူမ်ား၊ ေသြးေၾကာ ထံုးေရာဂါရွိသူမ်ား၊ မိန္းမကိုယ္မွ အေၾကာင္းရင္း မရွိဘဲ ေသြးဆင္း ေနသူမ်ား၊ ေလျဖတ္ ဖူးသူ၊ ေလျဖတ္ေနသူမ်ား၊ သားအိမ္ေခါင္း၊ သားဥစသည့္ မ်ိဳးပြား အဂၤါမ်ားတြင္ ကင္ဆာ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ႏို႔တိုက္မိခင္ (ကေလး ၆-လ အရြယ္အထိ) တို႔မွာ စားေဆး စားရန္ မသင့္ပါ။ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ေဆးလိပ္ အလြန္အကၽြံ ေသာက္သူမ်ား၊ ေသြးတိုး ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ကိုယ္ဝန္ဆိပ္တက္ ေရာဂါ ရွိသူမ်ား၊ ဝက္႐ူးျပန္ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ေရာဂါ ရွိသူမ်ား၊ ႏွလံုး ေရာဂါ ရွိသူမ်ား၊ စိတ္က် ေရာဂါ ျဖစ္ဖူးသူမ်ား၊ ႏို႔တိုက္မိခင္ (ကေလး ၆-လအထက္)မ်ားသည္ ကၽြမ္းက်င္ နားလည္သူမ်ား ႏွင့္ တိုင္ပင္ ဆံုးျဖတ္ၿပီးမွ ေဆးစား သင့္ပါသည္။

တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးစား ခါစတြင္ ေအာက္ပါ ေဝဒနာမ်ားကို ခံစားရ တတ္ပါသည္။

၁။ မူးေဝျခင္း၊ ႏံုးေခြျခင္း ျဖစ္တတ္သည္။ (ညစာစားၿပီးခ်ိန္ (သို႔မဟုတ္) အိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ ေသာက္သင့္သည္။ ၂-လ၊ ၃-လၾကာလွ်င္ ေပ်ာက္သြား ႏိုင္ပါသည္။)

၂။ ပ်ိဳ႕ျခင္း၊ အစားပ်က္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ (အက်င့္ ရလာလွ်င္ ေပ်ာက္သြား တတ္ပါသည္။)

၃။ ရင္သား တင္းျခင္း၊ ရင္သား နာလားျခင္း ျဖစ္တတ္သည္။ (မၾကာခင္ ေပ်ာက္သြားႏိုင္သည္။ အဆီ၊ အဆိမ့္၊ အခ်ိဳ ေလွ်ာ့စားကာ ကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားမႈျပဳလုပ္ သင့္ပါသည္။)

အကယ္၍ အထက္ပါ လကၡဏာမ်ားအနက္မွ တစ္ခုခုကို ၾကာရွည္စြာ ခံစားရပါက ကၽြမ္းက်င္ နားလည္သူမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြး၍ အႀကံဉာဏ္ ေတာင္းရန္ လိုအပ္သည္။

စားေဆး ကဒ္မ်ားကို ႏွစ္ႏွစ္ထက္ပို၍ ဆက္တိုက္ မစားသင့္ဟု တခ်ိဳ႕ ေဆးပညာ စာအုပ္မ်ားတြင္ ေရးသား ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ တခ်ိဳ႕ေဆးပညာ ေဆာင္းပါး မ်ားကေတာ့ စားေဆးကဒ္မ်ားကို ၃-ႏွစ္မွ ၅-ႏွစ္အထိ ဆက္တိုက္ စားသံုးႏိုင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီး မ်ားမွာ ကိုယ္ဝန္တားေဆး ကတ္မ်ားကို ၈-ႏွစ္မွ ၁၀-ႏွစ္အထိ စားသံုးေသာ္လည္း ဘာမွ မျဖစ္သည္လည္း ရွိပါသည္။

ျဖစ္သင့္သည္မွာ ပဋိသေႏၶ တားေဆးကဒ္ မ်ားကို ၾကာရွည္ ဆက္တိုက္ စားသံုး ေနသူမ်ားသည္ ကာလ အပိုင္းအျခားအလိုက္ သားအိမ္ေခါင္း အသားစ စစ္ေဆးျခင္း (Periodic Cervical Cytology)၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ စစ္ေဆးျခင္း (Checking Blood Pressure)၊ ဆီးထဲ အခ်ိဳဓာတ္ စစ္ေဆးျခင္း (Testing for Glycosuria) မ်ား မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ သင့္သည္။

သားသမီး ရယူလိုသည့္အခါ စားေဆးကတ္ စားသံုးေနျခင္းကို ခ်က္ခ်င္း ရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါက ထိုအမ်ိဳးသမီးမွာ ပံုမွန္ မ်ိဳးဥ ေၾကြျခင္း (Regular Ovulation)သည္ သံုးလ အတြင္း ျပန္ေပၚ လာမည္ ျဖစ္သည္။

စားေဆး ကတ္သံုးျခင္းကို ႐ုတ္တရက္ ရပ္ဆိုင္း လိုက္လွ်င္ ႏွစ္ရက္၊ သံုးရက္မွ် ေသြးဆင္းလာ တတ္သည္။ မၾကာမီ ေသြးဆင္း ရပ္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၾကာရွည္ ေသြးဆင္း ေနလွ်င္ေတာ့ တတ္ကၽြမ္း နားလည္သူမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြး သင့္ပါသည္။

ေဆးစား ေနစဥ္ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ဝမ္းေလွ်ာ ဝမ္းပ်က္ျခင္း ျဖစ္ေနသူမ်ားႏွင့္ ပထမဆံုး ေဆးကတ္စားသူမ်ား အတြက္ ကိုယ္ဝန္တားဆီးမႈ ရာႏႈန္းျပည့္ စိတ္ခ်ရသည္ဟု မဆိုႏိုင္ေပ။

၄။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ျခင္း။

ကမၻာေပၚရွိ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရ သန္း(၆၀)ခန္႔ ဤနည္းကို အသံုးျပဳ ေနၾကသည္။ တတ္ကၽြမ္းနားလည္ သူမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းထည့္ၿပီးလွ်င္ သားအိမ္ အတြင္းတြင္ ၅ ႏွစ္ခန္႔ ေကာင္းမြန္ စိတ္ခ်စြာ ထားႏိုင္ပါသည္။

သားအိမ္ အတြင္းသို႔ ထည့္ႏိုင္သည့္ ပစၥည္းမ်ားမွာ ပံုသ႑ာန္ႏွင့္ အမ်ိဳးအစား အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကသည္။ အဂၤလိပ္ စာလံုးႀကီး တီပံု (T) အဂၤလိပ္ နံပါတ္ ခုနစ္ (7)၊ ကြင္းႀကိဳးပံု၊ ကြင္းပံု၊ ေလးကိုင္းပံု၊ အရစ္အေခြ စပရင္ပံု စသည့္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ ေရႊ၊ ေငြ၊ ေၾကးနီ၊ နစ္ကယ္လ္၊ သတၱဳမ်ားေရာစပ္၍လည္း အရြယ္အစားအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပဳလုပ္ထားၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ ပလပ္စတစ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ ထားသည္လည္း ရွိ၏။ သားအိမ္အတြင္း ပစၥည္း ထည့္မည့္ အမ်ိဳးသမီးသည္ ကိုယ္ဝန္ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ ေဆာင္ဖူးသည္၊ ကေလး ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ေမြးဖြား ဖူးသည္၊ ထို အမ်ိဳးသမီး၏ က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ သားအိမ္ အရြယ္အစား အထူအပါး ဘယ္သို႔ရွိသည္ စသည္ျဖင့္ စဥ္းစား ခ်င့္ခ်ိန္၍ သင့္ေတာ္မည့္ ပစၥည္းကို ထည့္ေပးရန္ လိုအပ္ ေသာေၾကာင့္ တတ္ကၽြမ္း နားလည္သူမ်ား ႏွင့္သာ ထည့္သြင္း သင့္သည္။



ရာသီေသြးေပၚေနခ်ိန္ (သို႔မဟုတ္) ေပၚၿပီးစ အခ်ိန္၊ မီးဖြားၿပီး ေနာက္တြင္ (သို႔မဟုတ္) ေျခာက္လပတ္ ေက်ာ္လြန္ ၿပီးသည့္ အခ်ိန္၊ သားေလွ်ာ္ၿပီး ေနာက္ တစ္ပတ္တြင္း (သို႔မဟုတ္) ေျခာက္ပတ္ လြန္ေျမာက္ သည့္ အခ်ိန္တြင္ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ျခင္းကို ခံယူ ႏိုင္ပါသည္။

မီးယပ္ ဆိုင္ရာ ဓမၼတာ မမွန္သူ၊ အဆင္း မ်ားလြန္းသူ၊ သားအိမ္ အေနအထား ပံုမွန္ မဟုတ္သူမ်ား၊ သားအိမ္ (သို႔မဟုတ္) သားအိမ္ျပြန္ ေရာင္ရမ္းေသာ ေဝဒနာခံစားေနသူမ်ား၊ သားအိမ္မွအပ အျခားေသာ ေနရာ (ဥပမာ-သားအိမ္ျပြန္) တြင္ သေႏၶတည္ဖူးသူမ်ား၊ ဆီးပူ ေညာင္းက် ေရာဂါျဖစ္ေနသူႏွင့္ သားအိမ္လည္တံ တြင္ ေရာဂါရွိေနသူမ်ားမွာ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ျခင္းနည္းကို မသံုးသင့္ေပ။

သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ရန္ သင့္ေတာ္သူ မ်ားမွာ အနည္းဆံုး တစ္ႀကိမ္ ႐ိုး႐ိုး မီးဖြားၿပီး သူမ်ား၊ ႏို႔တိုက္မိခင္မ်ား၊ သားသမီး ဦးေရ ျပည့္စံုၿပီး သားေၾကာ မျဖတ္လို ေသးသူမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ သားအိမ္ တြင္းထည့္ ပစၥည္းမ်ားမွာ ႏိုင္လြန္ႀကိဳး အၿမီးတန္း (Nylon Thread Tail) ေလးမ်ား ပါရွိတတ္ၿပီး ယင္းႀကိဳးေလးသည္ သားအိမ္ လည္တံမွ တဆင့္ မိန္းမ အဂၤါဇာတ္ (Vagina) ထဲတြင္ ရွိေန တတ္သျဖင့္ ၎ အၿမီးတန္း ေလးကို မၾကာခဏ စမ္းသပ္ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သားအိမ္တြင္း၌ ထိုပစၥည္း ေနသားတက် ရွိ၊မရွိ သိသာ ႏိုင္သည္။ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ထားေသာ အမ်ိဳးသမီး မ်ားသည္ အခါအားေလွ်ာ္စြာ ျပန္လည္ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈ ခံယူရန္ လိုအပ္ပါသည္။

သားအိမ္တြင္း ပစၥည္းထည့့္ျခင္း နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္-

(က) ေငြ အကုန္အက် သက္သာျခင္း

(ခ) ကိုယ္ဝန္ မရွိေစရန္ စိတ္ခ်ရျခင္း

(ဂ) ေန႔စဥ္ ေဆးေသာက္ရသည့္ ဒုကၡမွ ကင္းေဝးျခင္း

(ဃ) ႏွစ္ရွည္ အာနိသင္ရွိျခင္း

(င) သားသမီး ျပန္ရယူလိုလွ်င္ လြယ္ကူျခင္း

(စ) ႏို႔တိုက္မိခင္ မ်ား အတြက္ မိခင္ႏို႔ ထြက္ျခင္း

(ဆ) လိင္ ဆက္ဆံရာတြင္ အေႏွာင့္အယွက္ မရွိျခင္း

(ဇ) ေဆးခန္းသို႔ မၾကာခဏ လာရန္မလိုျခင္း

စသည့္ အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ား ရရွိေစပါသည္။

သားအိမ္တြင္း ပစၥည္းထည့္သည့္အခါ ႐ုတ္တရက္ မူးေမ့သြားျခင္း (Fainting or Collapse) ျဖစ္တတ္သည့္ သာဓက လည္းရွိသျဖင့္ ပစၥည္း ထည့္မည့္ အမ်ိဳးသမီးအား ေသခ်ာ ရွင္းလင္း ေျပာျပ ထားရပါသည္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီး မ်ားမွာ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ၿပီး ေနာက္ ဓမၼတာ ေသြးဆင္း မ်ားလာျခင္း၊ ရာသီေသြး ေပၚၿပီးေသာ္လည္း ေသြးနည္းနည္းခ်င္း မၾကာမၾကာ ဆင္းေနျခင္း၊ ရာသီ လာသည့္ အခါ ဗိုက္နာ ဗိုက္ေအာင့္ ေဝဒနာ ခံစား လာရျခင္းမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရတတ္သည္။ တခ်ိဳ႕မွာမူ သားအိမ္ႏွင့္ သားအိမ္ျပြန္ ေရာင္ရမ္း ျခင္း၊ သားအိမ္ လည္တံ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရျခင္း၊ သားအိမ္တြင္း ထည့္ထားေသာ ပစၥည္းေလး ေနရာ လြဲမွား ေရာက္ရွိျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ ေသာ္လည္း ေတြ႔ရခဲေသာ ျပႆနာ မ်ားသာ ျဖစ္သည္။

သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ထားေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အတြက္ ပစၥည္း စတင္ထည့္ေသာ ပထမႏွစ္ အတြင္း မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ ရသြားႏိုင္ေသာ ႏႈန္းမွာ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရႏွင့္ ႏွစ္အေရအတြက္ ေျမာက္လဒ္ တစ္ရာလွ်င္ ႏွစ္ေယာက္ သံုးေယာက္မွ် ရွိေသာ္လည္း ပစၥည္း ထည့္ထားေသာႏွစ္ ၾကာေလေလ၊ ထိုပစၥည္းေၾကာင့္ အလိုအေလ်ာက္ သားေလွ်ာ သြားႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း မ်ားပါသည္။

၅။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရာသီေသြး ေပၚေသာ ဓမၼတာ စက္ဝန္းအရ ရက္ေရွာင္ျခင္း။

ပဋိသေႏၶ တားဆီးရန္ အတြက္ ထိုးေဆး အသံုးျပဳျခင္း၊ တားေဆး ကတ္ စားသံုးျခင္း၊ သားအိမ္တြင္း ပစၥည္း ထည့္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသားမ်ား သားေရစြပ္ သံုးျခင္း နည္းလမ္းမ်ား ကို အဆင္မေျပ၊ မႏွစ္သက္၍ မသံုးလို ပါက ရက္ေရွာင္ျခင္း နည္း (Safe Period-Rhythm Method) ကို သံုးၾကသည္။

ရက္ေရွာင္ျခင္း နည္းလမ္းမွာ ကိုယ္ဝန္ ရရွိရန္ အခြင့္အလမ္း အလြန္ နည္းပါးေသာ ရက္မ်ား တြင္သာ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ျပဳၿပီး က်န္ ရက္မ်ားတြင္ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ဝန္ ရရွိရန္ အခြင့္အလမ္း အလြန္ နည္းပါးေသာ ရက္မ်ား (Safe Period) သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၏ ဓမၼတာ စက္ဝန္းလည္ပတ္ သည့္ ရက္ကာလ မတူညီ သည့္အတြက္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မတူညီ ႏိုင္ေခ်။ ဥပမာ အားျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၏ ဓမၼတာ စက္ဝန္း (Menstrual Cycle) သည္ လစဥ္ ၂၈ ရက္စက္ဝန္း (28 days Cycle) ျဖစ္ပါက လိင္ ဆက္ဆံျခင္း ျပဳလိုပါက ျပဳႏိုင္ေသာ (Safe Period) မွာ ရာသီလာ ေနစဥ္ရက္မ်ား (The days of Menstrual Flow) ႏွင့္ ရာသီ လာၿပီးေနာက္ ၃-ရက္၊ ရာသီ မလာခင္ ၉-ရက္တို႔ျဖစ္သည္။



အကယ္၍ အမ်ိဳးသမီး၏ ဓမၼတာ စက္ဝန္းကာလသည္ ၂၈-ရက္ထက္ ပိုတို ေနပါက ၎ ပိုတိုေတာင္းေသာ ရက္ကို ရာသီလာၿပီး ေနာက္ ၃-ရက္မွ ထပ္မံ ႏႈတ္ရမည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ယင္းအမ်ိဳးသမီး၏ ဓမၼတာစက္ဝန္းသည္ ၂၆-ရက္သာ ရွိသည္ဆိုပါက ယင္းအမ်ိဳးသမီးသည္ ရာသီလာေနစဥ္ရက္မ်ား၊ ရာသီလာၿပီးေနာက္ ၁-ရက္ႏွင့္ ရာသီမလာခင္ ၉-ရက္အလိုတို႔တြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းျပဳႏိုင္ပါသည္။

အမ်ိဳးသမီး၏ ဓမၼတာစက္ဝန္းသည္ ၂၈-ရက္ထက္ ပိုၾကာရွည္ပါက ထို ပိုလာေသာရက္ကို ရာသီ လာၿပီးေနာက္ ၃-ရက္တြင္ ေပါင္းထည့္ ရပါသည္။ ဥပမာ- ထိုအမ်ိဳးသမီး သည္ ၃၀-ရက္စက္ဝန္း (30 days Cycle) ရွိပါက ထိုအမ်ိဳးသမီးအတြက္ (Safe Period)မွာ ရာသီ လာေနစဥ္ ရက္မ်ား(the days of Menstrual Flow) ႏွင့္ ရာသီ လာၿပီး ေနာက္ ၅-ရက္ (5 days Postmenstrually)၊ ရာသီ မလာမီရက္ (9 days Premenstrually) တို႔ ျဖစ္သည္။ အၾကမ္းဖ်င္း အားျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အားလံုး အတြက္ ရာသီ မလာမီ ၇-ရက္သည္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ျပဳေသာ္လည္း ကိုယ္ဝန္ရရန္ အခြင့္အလမ္း အလြန္ ရွားပါး၍ လံုျခံဳ စိတ္ခ်ရဆံုး အခ်ိန္မ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဤနည္းလမ္းကို ဓမၼတာ မွန္မွန္ လာေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကသာ သံုးသင့္ၿပီး ဤနည္းလမ္း သည္ မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ရရွိ သြားႏိုင္သည့္ ႏႈန္း ျမင့္သျဖင့္ စိတ္မခ်ရေပ။

၆။ အမ်ိဳးသား၏ သုက္ရည္ကို အမ်ိဳးသမီး ျဖစ္သူ၏ မိန္းမကိုယ္ ျပင္ပ၌သာ စြန္႔ပစ္ရန္ အတြက္ လိ္င္ဆက္ဆံမႈကို သတိျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း။

ဤနည္းကို (Incomplete Coitus) ဟုေခၚသည္။ သံုးမ်ိဳး ထိန္းခ်ဳပ္ၾကသည္။ ဤနည္းမ်ား သည္ ေဆးဝါး ပစၥည္းကိရိယာ တစ္စံုတစ္ရာ မလိုအပ္၍ ေငြေၾကး အထူးတလည္ကုန္က်ရန္ မလိုအပ္ေသာ္လည္း မေတာ္တဆ ကိုယ္ဝန္ရသြားႏိုင္သည့္ႏႈန္းမွာ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရႏွင့္ ႏွစ္အေရအတြက္ ေျမွာက္လဒ္တစ္ရာလွ်င္ ၁၂ ေယာက္မွ ၃၆ ေယာက္ထိရွိသျဖင့္ ႏႈန္းအလြန္ျမင့္မားသည္။ စိတ္ခ် လံုျခံဳမႈ အလြန္နည္း သည္ ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

ကိုးကား။ ။ ယဥ္မင္းဦး (ေဆးတကၠသိုလ္) ၏ သေႏၶကာတာ မွ

Read More...

Collapse...

Emergency Contraception !!!

အေရးေပၚ သားဆက္ ျခားနည္းမ်ား

အေရးေပၚသားဆက္ ျခားနည္းမ်ား တြင္ ေသာက္ ေဆး ကို အတူေနၿပီး ( ၇၂ ) နာရီ အတြင္း အသံုး ျပဳ နိုင္ ပါ သည္ ။

Postinor သ့ုိ ့မ ဟုတ္Ecee-2 ကို အသံုး ျပဳ နိုင္ ပါ သည္ ။ ထို ေဆး တို ့ တြင္ levonogestrol ( 0.75 mg ) ပါ၀င္ ပါ သည္ ။
တခါ ေသာက္ လွ်င္ ၂ လံုး တစ္ တြဲ ေသာက္္ ရပါ သည္ ။ ထို ေဆး မ်ား လြယ္ တကူ မ ရ ပါ က ရို း ရိုး လက္ညိဳး ထိုး တား ေဆး ကဒ္
မွအညိ ု ေရာင္ေဆး လံုး မ်ား ကို ၄ လံုး ၄ လံုး စီ ၁၂ နာရီ ျခား ၿပီး ေသာက္ ရင္ လဲ ရ ပါ သည္ ။
ထိုေဆး မ်ား ေသာက္ ၿပီး ၂ နာ ရီ အတြင္း ေဆး မ်ား အန္ ပါ က ခ်က္ ခ်င္း ေဆး ထပ္ ေသာက္ ဖို ့လို အပ္ ပါ သည္ ။
အေရးေပၚ သားဆက္ ျခားနည္း မွ ပစၥည္း ထည့္ နည္း တြင္ အတူ ေန ၿပီး ( ၅ ) ရက္ အတြင္း ထည့္ နိုင္ ပါ သည္။
ပစၥည္း ထည့္ ၿပီး မွ မေတာ္ တဆ ကိုယ္ ၀န္ ရ သြား ပါ က ... သိ သိ ခ်င္း ျပန္ ထုတ္ ပစ္ရ ပါ မည္ ။

Read More...

Collapse...

Methods of Contraception ...

သားဆက္ ျခားနည္းေတြ က မ်ား တယ္ ဆို ေတာ ့ ... ဘာ ကိုေ႐ြး မ လဲ

၁ ... အသည္း ေ၀ဒနာ ရွင္မ်ား.. ရင္ သား ကင္ဆာ ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္္ ... တား ေဆး ထိုး ေဆး မ်ား ေရွာင္ သင့္ ၿပီ း ... IUCD သံုး သင္ ့ ပါ သည္ ။
၂ ... သားအိမ္ ကင္ဆာ ... မ်ိဳး ဥအိမ္ ကင္ ဆာ ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ... IUCD ေရွာင္ ျပီး ... တားေဆး ထိုး ေဆးသံုး သင့္ ပါ သည္ ။
၃ ... ေသြး ခဲ ေ၀ ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ... သား ေၾကာ မျဖတ္ သင့္ ပါ ... estrogen ပါ ေသာ ေဆး ကိုျပီး ... progestrogen ပါ ေသာ ေဆး ကို သုံး ပါ ။
၄ ... ေသြး တိုး ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ...သားေၾကာ ျဖတ္ ျခင္း ... estrogen တို ့ ကို ေရွာင္ ျပီး ... IUCD Progestrogen Norplant တို ကို သံုး နုိင္ ပါ သည္။
၅ ... ဆီး ခ်ိုဳ သက္ ၂၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ လာ သူ မ်ား သည္ ... estrogen ကို ေရွာင္ ရပါ မည္္ ။
၆ ... တက္ တတ္ သူ မ်ား ... ေခါင္း ကိုက္ တတ္ သူ မ်ား သည္ ... တားေဆး ထိုး ေဆး မ်ား ေရွာင္ ျပီး ... IUCD သံုး သင့္ ပါ သည္။

Read More...

Collapse...

Family Planning: A Global Handbook for Providers

သားဆက္ျခား စီမံခ်က္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္အတြက္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ ႏွင့္ ဂြ်န္စ္ေဟာ့ပ္ကင္း ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးေက်ာင္းတို႔က အေမရိကန္အစုိးရ ႏိုင္ငံတကာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၏ ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ ျပဳစုထားေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ယခင္က "Contraceptive Technology" အမည္ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး၊ ယခုစာအုပ္မွာ ေခတ္ေပၚ သိပၸံနည္းက် ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ေရးသားထားေသာ စာအုပ္ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ႏွင့္ သားဆက္ျခား စီမံခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဌာန၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စီမံခ်က္အရာရွိမ်ား၊ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳမ်ား အတြက္ အလြန္ပင္ အသံုးတည့္မည့္ စာအုပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ညႊန္းဆိုလိုက္ရေပသည္။

စာအုပ္ကို ဤေနရာတြင္ ေဒါင္းလုပ္ လုပ္ယူပါ။ (ဖိုင္အရြယ္အစား - ၅ မဂၢါဘိုက္)

စာကိုး
World Health Organization
The INFO Project (Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health)

Read More...

Collapse...