Thursday, November 27, 2008

Healthy Diet

က်န္းမာစြာ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ရန္ ေန႔စဥ္ စားသံုးရန္လိုအပ္ေသာ အစာပမာဏ

ဗီတာမင္ႏွင့္ သတၱဳဓါတ္မ်ားသည္ သီးျခား တည္ရွိေနျခင္း မဟုတ္ပဲ Macronutrients မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္ ေနေသာေၾကာင့္ အာဟာရ အႀကီးစားမ်ားကို ေန႔စဥ္ စားသံုးသင့္သည့္ ပမာဏအတိုင္း လံုေလာက္ မွ်တစြာ စားသံုးပါက လိုအပ္ေသာ ဗီတာမင္ႏွင့္ သတၱဳဓါတ္ မ်ားကို မခ်ိဳ႔တဲ့ေအာင္ ကာကြယ္ ၿပီးသား ျဖစ္သလို တျခား ေရာဂါေပါင္းမ်ားစြာကိုလည္း ကာကြယ္ၿပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ ေန႔စဥ္ စားသံုး သင့္သည့္ ပမာဏ အတြက္ Australian Guideline for Healthy Diet တြင္ အၾကံျပဳ ထားသည့္အတိုင္း ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပ လိုက္ ပါသည္။ ထို အၾကံျပဳခ်က္ ထဲတြင္ အရည္ျဖစ္ေစ၊ အဖတ္ျဖစ္ေစ တခြက္စာ ဆိုသည္မွာ အရည္ ၂၅၀ မီလီလီတာ ၀င္သည့္ ခြက္ (သို႔) ပန္းကန္လံုး တလံုးစာကို ဆိုလိုပါသည္။ ေန႔စဥ္ စားသံုး သင့္သည့္ အစားအစာ မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း အုပ္စုႀကီးငါးခု ခြဲထားပါသည္။

၁။ ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္ (ကစီဓါတ္ မ်ားေသာ) ႏွံစား သီးႏွံမ်ား

ထမင္း၊ ေပါင္မုန္႔၊ cereals, Pasta, ေခါက္ဆြဲ စသည္ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေျပာင္း တို႔ျဖင့္ ျပဳလုပ္ ထားေသာ အစားအစာ အကုန္လံုးပါ၀င္ၿပီး စားသံုး သင့္သည့္ ပမာဏကို ေအာက္ပါအတိုင္း သတ္မွတ္ၿပီး ငါးႀကိမ္ အထိ စားသံုး သင့္သည္ ဟု စံ သတ္မွတ္ ထားပါသည္။
- ေပါင္မုန္႔ အခ်ပ္ျဖစ္ပါက ႏွစ္ခ်ပ္
- ေပါင္မုန္႔အလံုးျဖစ္ပါက အေနေတာ္အရြယ္ တလံုး
- ေခါက္ခြဲ၊ Pasta, cereal ႏွင့္ ထမင္း ျဖစ္ပါက ပန္းကန္လံုးတလံုးစာ ( ေယာင္းမ (သို) ထမင္းခူးဇြန္း အေန ေတာ္အရြယ္ႏွင့္ တခပ္စာ) သတ္မွတ္ထားပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထမင္းကို အဓိကစားေသာ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္မူ ထမင္းကို ေယာင္းမႏွင့္ တခပ္စာကို တခါစားအျဖစ္ တင္းတိမ္ ႏိုင္မည္ မဟုတ္ သျဖင့္ ငါးခြက္စာကို မိမိ တေန႔့စာ သတ္မွတ္ၿပီး အႀကိမ္ကို မိမိ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ သလို သတ္မွတ္ စားသံုး ႏိုင္ပါသည္။ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္သူမဟုတ္ပဲ ထိုထက္ ပိုစားပါက အ၀လြန္ ေရာဂါရၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားစြာ ရႏိုင္ ပါသည္။

၂။ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား

ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား ကိုလည္း စားသံုး သင့္သည့္ ပမာဏကို ေအာက္ပါအတိုင္း သတ္မွတ္ ထားပါသည္။
- ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အစိမ္း (သို႔) အက်က္ ၇၅ ဂရမ္ (သို႔) တခြက္စာ
- ေရာေႏွာထားစသည့္ အသီးအရြက္ ျဖစ္ပါက တခြက္စာ
- အာလူး (သို႔) ခရမ္းခ်ဥ္သီးကဲ့သို႔ အစားအစာ ျဖစ္ပါက တလံုးခန္႔ စသည္ျဖင့္ တခါစားကို သတ္မွတ္ထားၿပီး တေန႔စာအတြက္ ငါးႀကိမ္ စာခန္႔ စားသင့္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္သည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အမ်ားဆံုး စားသင့္ ေသာေၾကာင့္ အစာအိမ္မွ လက္ခံ ပါက သတ္မွတ္ ထားသည္ ထက္ ပိုစား၍ ျပႆနာ မရွိပါ။

၃။ အသီး ႏွံမ်ား


အသီးႏွံမ်ားကို အနည္းဆံုး တေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ႏွင့္ တခါစားကို ေအာက္ပါ စံ သတ္မွတ္ ထားသည့္ ဥပမာ အတိုင္း စားသံုးသင့္ပါသည္။
- အေနေတာ္အရြယ္ ပန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ ကီ၀ီသီး စသည့္ တလံုး
- အရည္ ျဖစ္ပါက ခြက္တ၀က္
- စပ်စ္သီး၊ စထေရာ္ ဘယ္ရီကဲ့သို႔ အသီးမ်ားႏွင့္ အသီးမ်ိဳးမ်ိဳးကို စိတ္ၿပီး ေရာေႏွာထားပါက တခြက္စာ
- အသီးေျခာက္မ်ား ျဖစ္ပါက ခြက္တ၀က္စာ ႏွင့္ စည္သြပ္ ထားသည့္ အသီးျဖစ္ပါက တခြက္စာ ကို တခါစားအျဖစ္ သတ္မွတ္ စားသံုး သင့္ပါသည္။

အရည္ ဆိုသည္မွာ ေဆာ္ဒါႏွင့္ သၾကားပါ၀င္သည့္ Soft Drink ကို ဆိုလိျုခင္း မဟုတ္ပဲ ပန္းသီး (သို႔) တျခားအသီးႏွံမ်ားကို ေရအပါအ၀င္ မည္သည့္ အကူပစၥည္းမွ မေရာပဲ ၁၀၀% အရည္ ညွစ္ထားေသာ သစ္သီးရည္ ကိုသာ ဆိုလို ပါသည္။ အခ်ိဳဓါတ္ နည္းသည့္ အသီး ျဖစ္ပါက တေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ ထက္ ပိုစား ႏိုင္ပါသည္။

၄။ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းမ်ား

ႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ အစားအစာ မ်ားကို တေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ မွ ငါးႀကိမ္ ခန္႔အထိ စားသံုး သင့္ၿပီး တခါစားကို ေအာက္ပါ ဥပမာအတိုင္း စံ သတ္မွတ္ ထားပါသည္။
- ပဲႏို႔ (သို႔) မလိုင္ဆယ္ၿပီးေသာႏို႔ (Skim milk) တခြက္စာ (၂၅၀ မီလီလီတာ)
- Cheese ႏွစ္လႊာ (သို႔) ၄၀ ဂရမ္
- ဒိန္ခ်ဥ္ ၂၀၀ မီလီလီတာ

၅။ အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အေစ့မ်ား

အသားဓါတ္ကို အဓိက ေပးေသာ အစားအစာမ်ား ျဖစ္ၿပီး အသားဓါတ္သည္ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ ၇၀% ထုတ္လုပ္ေသာေၾကာင့္ တေန႔ကို ၁-၂ ႀကိမ္ခန္႔သာ စားသံုးသင့္ပါသည္။ တခါစားရန္ ပမာဏကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဥပမာေပးပါသည္။
- ခ်က္ျပဳတ္ထားေသာ အဆီႏွင့္ အေရျပားမပါသည့္ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ အသား ေသးေသးႏွစ္တုံး (သို႔) ၆၅-၁၀၀ ဂရမ္ခန္႔ (စဥ္းထားသည့္ အသား ျဖစ္ပါက ခြက္တ၀က္စာ)
- ကင္ထားေသာ အသားႏွစ္လႊာ
- ငါးအသား ၈၀ - ၁၂၀ ဂရမ္
- ၾကက္ဥ ေသးေသး ႏွစ္လံုး
- ေျမပဲ၊ ႏွမ္း၊ ေနၾကာေစ့ႏွင့္ တျခား အခံမာေစ့မ်ား ခြက္တ၀က္ခန္႔
- အျပဳတ္ (သို႔) က်က္ၿပီးေသာ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး တခြက္စာ စားသံုး သင့္ပါသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနျဖင့္ အသက္ရွင္စဥ္ ကာလ တြင္ က်န္းမာေရး သည္ လူတေယာက္ အတြက္ ပထမ အေရးႀကီးဆံုး လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါ သည္။ လူတေယာက္ က်န္းမာစြာ အသက္ရွင္ရပ္ တည္ရန္ အတြက္ အဟာရသည္ အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ျခင္း သည္ ကုသျခင္း ထက္ ပိုမို ထိေရာက္သည္ ဟူသည့္ စကားႏွင့္ အညီ အာဟာရကို လံုေလာက္ မွ်တစြာ စားသံုးျခင္း ျဖင့္ အာဟာရ ခ်ိဳ႔တဲ့ျခင္းႏွင့္ လြန္ကဲျခင္း တို႔ကို ေရွာင္က်ဥ္ ႏိုင္ၿပီး ၎တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္လာ ႏိုင္သည့္ ေရာဂါ ေပါင္း မ်ားစြာ ကိုလည္း ကာကြယ္သင့္ပါသည္။

Read More...

Wednesday, November 26, 2008

Essential Nutrients for Healthy living (2)

က်န္းမာစြာ အသက္ရွင္ရန္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ အာဟာရ (၂)

Micronutrients မ်ားမွာ ဗီတာမင္မ်ား ႏွင့္ သတၱဳဓါတ္မ်ား ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး ၎တို႔ကို ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း ဇီ၀ကမၼ လုပ္ငန္းမ်ား ပံုမွန္ လည္ပတ္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အကူ အင္ဇိုင္း အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ထိန္းညွိ ေပးသည့္အရာမ်ား အျဖစ္ လည္းေကာင္း ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ Macronutrients ( အႀကီးစား အာဟာရမ်ား) အေၾကာင္း ကို ပထမပိုင္းတြင္ တင္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္၍ ဤ ဒုတိယ ပိုင္းတြင္ Micronutrients ( အေသးစား အဟာရမ်ား) ၏ အလုပ္ လုပ္ပံုႏွင့္ ရႏုိင္သည့္ အစားအစာ၊ စားသံုး သင့္သည့္ ပမာဏႏွင့္ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ျဖစ္လာ ႏိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ား ကို တင္ျပ လိုက္ပါသည္။

1. ဗီတာမင္မ်ား (Vitamins)

ဗီတာမင္ကို ေရတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေသာ ဗီတာမင္ (Water-soluble Vitamins) ႏွင့္ ဆီတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေသာ ဗီတာမင္ (Fat-soluble Vitamins) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခား ထား ပါသည္။ ဗီတာမင္ C ႏွင့္ B အုပ္စု၀င္ မ်ားသည္ ေရတြင္ ေပ်ာ္၀င္သည့္ ဗီတာမင္မ်ားျဖစ္ၿပီး ဗီတာမင္ A, D, E ႏွင့္ K မ်ားသည္ အဆီတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေသာ ဗီတာမင္မ်ား ျဖစ္သည္။ ကြဲျပား သည္မွာ အဆီတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေသာ ဗီထာမင္ တခ်ိဳ႔ကို ခႏၶာကိုယ္ မွ ထဲမွာပင္ ထုတ္လုပ္ ေသာ ေၾကာင့္ အစားအစာ မ်ားတြင္ ၀ါ၀င္ရန္ မလုိပါ၊ သို႔ေသာ္ လည္း ၎တို႔၏ အသံုး၀င္ပံုႏွင့္ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ျဖစ္လာ ႏိုင္သည့္ ျပႆနာ မ်ားကို သိရွိထား ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေရတြင္ ေပ်ာ္၀င္ေသာ ဗီတာမင္မ်ား သည္ ခႏၶာကိုယ္ ထဲတြင္ သိုေလွာင္ ထားျခင္း မရွိ ေသာ ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ စားသံုးရန္ လိုအပ္သည့္ မရွိမျဖစ္ သည့္ အာဟာရ မ်ား ျဖစ္သည္။

ဗီတာမင္ A

ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း အေပၚရံ ဆဲလ္မ်ားႏွင့္ ခၽြဲသလိပ္ ရွိရာဆဲလ္ ( Mucosa cells) ကို ပံုမွန္ ဖြဲ႔စည္း ေစ၍ အလင္းေရာင္ နည္းေသာ ေနရာတြင္ အျမင္ အာရံုကို ပိုမို ၾကည္လင္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသည္။ ၎ကို တိရိစာၦန္ ထြက္ အစားအစာမ်ား၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ဆလတ္ရြက္ မံုလာဥစသည့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား ႏွင့္ အသီးႏွံ အမ်ိဳးမ်ိဳး တြင္ ရႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ညဘက္ မျမင္ရျခင္း၊ အေရျပား ၾကမ္း၍ ေျခာက္ျခင္း ႏွင့္ ေရရွည္ ခ်ိဳ႔တဲ့ေနပါက မ်က္ၾကည္လႊာ ေျခာက္ခမ္း တြန္႔လိမ္ၿပီး မ်က္စိကြယ္ သည္ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ B1

ကာဗြန္ ဟိုက္ဒရိတ္အစာ ဇီ၀ကမၼ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ နာ့ဗ္ဆဲလ္မ်ား အဟာရအတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳေပးသည္။ ၎ကို ကစီဓါတ္ အစာမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပဲ၊ အသား၊ အာလူးႏွင့္ သစ္ေစ့မ်ား၊ လိေမၼာ္သီး၊ ဖရဲသီးႏွင့္ ေထာပတ္သီး မ်ားတြင္ ရႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက အစား အေသာက္ပ်က္ျခင္း၊ အျပင္ပိုင္း နာ့ဗ္ေၾကာ ေရာင္ျခင္း (neuritis)၊ Beriberi ဟုေခၚသည့္ ေဖၚေရာင္ျခင္း ( Wet beriberi) သို႔မဟုတ္ အလြန္အမင္း ပိန္ခ်ံဳးျခင္း (Dry beriberi) စသည့္တို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ ေရရွည္ ျဖစ္ေနပါက အာရံုေၾကာမ်ား ပ်က္စီး ယိုယြင္း လာျခင္းႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ ဆံုးရံႈး သည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။

ဗီတာမင္ B2

၎ကို ကာဗြန္ ဟိုက္ဒရိတ္အျပင္ အသားဓါတ္ ဇီ၀ကမၼ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ေသြးနီဥ ထုတ္လုပ္သည့္ ေနရာတြင္ အသံုးျပဳ ပါသည္။ ၎ကို အသည္း၊ ႏို႔၊ ဥမ်ားႏွင့္ ကီ၀ီသီး မ်ားတြင္ ရႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက အေရျပား၊ လွ်ာႏွင့္ ပါးစပ္အခၽြဲအေျမွးပါး ေရာင္ရမ္းျခင္း (angular stoma titis)၊ ႏႈတ္ခမ္းကြဲၿပီး က်ီးကန္း ပါးစပ္နာ ျဖစ္ျဖင္း၊ ေျခဖ၀ါးမ်ား ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္ျခင္း၊ မ်က္စိယားၿပီး ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္ျဖင္းႏွင့္ အလင္းေရာင္ အေပၚ ခံႏိုင္ရည္ မရွိျခင္း တို႔ကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ B3

အေပၚယံ ေသြးေၾကာကို က်ယ္ေစျခင္း၊ အဆီဓါတ္ႏွင့္ ေကာ္လက္ စေရာလ္ကို က်ဆင္း ေစျခင္း အတြက္ အသံုးျပဳ သည့္အျပင္ အေရးႀကီး သည့္ တစ္ရွဴးမ်ား အသက္ရွဴ သည့္ လုပ္ငန္းတြင္ လိုအပ္ေသာ အင္ဇိုင္းကို ၎မွ ဖြဲ႔စည္း ေပးပါသည္။ ၎ကို ဗီတာမင္ B2 ပါ အစားအစာ မ်ားတြင္ ရႏုိင္သည့္အျပင္ ငွာက္ေပ်ာသီး၊ ဖရဲသီး၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးႏွင့္ မက္မန္းသီး မ်ားတြင္ လည္း ရႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက အေရျပား ေရာင္ျခင္း၊ ၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ စိတ္ဓါတ္က် ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ B6

ကာဗြန္ ဟိုက္ဒရိတ္၊ အဆီဓါတ္၊ အသားဓါတ္ စသည့္ တို႔၏ ဇီ၀ကမၼ လုပ္ငန္း မ်ား အတြက္ အကူ အင္ဇိုင္းအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးနီဥထဲရွိ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ ေအာက္စီက်င္ သယ္ေဆာင္ ေပးသည့္ ဟီမိုဂလိုဘင္ ေမာ္လီက်ဴးကို ဖြဲ႔စည္းရာ တြင္လည္း အကူအညီ ေပးသည္။ ၎ကို အာဟာရ အႀကီးစား အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ရႏိုင္ၿပီး ေထာပတ္သီး၊ ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ ဖရဲသီးမ်ားတြင္ ရႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက ပါးစပ္ အေျမွးပါး ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ အျပင္ပိုင္း နာ့ဗ္ေၾကာ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ႏွတ္ခမ္းကြဲျခင္းႏွင့္ ေသြးအားနည္း ေရာဂါ တမ်ိဳး (Hypochromic anaemia) တို႔ကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ B12

ဆဲလ္မ်ား ပံုမွန္ ႀကီးထြားမႈ၊ အေပၚယံ ဆဲလ္မ်ား ထုတ္လုပ္မႈ၊ ေသြးနီဥ ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ အာရံုေၾကာ စနစ္ရွိ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္း ရာ တြင္ မရွိမျဖစ္ အသံုးျပဳရန္ လိုအပ္ ပါသည္။ ၎ကို တိရိစာၦန္ထြက္ အစားအစာ မ်ားမွသာ ရရွိႏိုင္ၿပီး ဟင္းသီး ဟင္းရြက္၊ အသီးႏွံ မ်ား အပါအ၀င္ မည္သည့္ အပင္ထြက္ အစားအစာ မ်ားမွ မရႏိုင္ပါ။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ေသြးအားနည္း ေရာဂါတခ်ိဳ႔ ( Pernicious Anaemia) ရႏိုင္ၿပီး နာ့ဗ္ေၾကာ စနစ္ ပ်က္စီး ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ C

အနာ ဒဏ္ရာမ်ား က်က္လြယ္ေစျခင္း၊ ေရာဂါကို ခံႏိုင္ရည္ရွိေစျခင္း၊ ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္ႏွင့္ သံဓါတ္ အစာေျခဖ်က္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္၊ အဆီ ႏွင့္ အသားဓါတ္ ထုတ္လုပ္မႈ၊ သြား၊ အရိုးႏွင့္ ဆံခ်ည္မွ်င္ ေသြးေၾကာ နံရံမ်ားအား ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အဆိပ္ ျဖစ္ေစသည့္ အရာ မ်ားအား ခုခံတိုက္ဖ်က္မႈ၊ သံဓါတ္ စုပ္ယူမႈ၊ ေသြးနီဥ ထုတ္လုပ္မႈ၊ ဆဲ အတြင္းရွိ ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္မႈ စသည့္အတြက္ ဗီတာမင္ စီကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ ၎ကို အခ်ဥ္ ဓါတ္ရွိေသာ လတ္ဆတ္ သည့္ မည္သည့္ အစားအစာ မ်ားတြင္ မဆို ေပါမ်ားစြာ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက Scurvy ဟု ေခၚသည့္ ေရာဂါကို ရရွိနိုင္ၿပီး သြားဖံုး ေရာင္၍ ေသြးထြက္ျခင္း၊ ေမြးညင္းေပါက္ ပတ္လည္တြင္ ေသးငယ္ေသာ အနီစက္မ်ား ေပၚျခင္း၊ အေရျပား ေအာက္ရွိ ေပ်ာက္ၿပီးေသာ အနာ ဒဏ္ရာ ေဟာင္းမွ ေသြးျပန္ ထြက္ႏိုင္ျခင္း စသည့္ လကၡဏာ မ်ား ကို ေတြ႔ႏိုင္ ပါသည္။

ဗီတာမင္ D

ကယ္လစီယံ (ထံုးဓါတ္) ႏွင့္ တျခား သတၱဳဓါတ္ တခ်ိဳ႔ကို မွ်ေျခ ထိန္းညွိ ေပးျခင္း၊ အူသိမ္မွ ကယ္လ္စီယံႏွင့္ ေဖာ့စ္ဖိတ္ စုပ္ယူရာ တြင္ အကူအညီ ေပးသည္။ ၎ကို ခႏၶာကိုယ္ အတြင္းရွိ ေကာ္လက္ စထေရာလ္ ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္ တို႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ ပါသည္။ အသည္း ႏွင့္ ငါးအဆီမ်ားတြင္ အဓိက ရႏိုင္ၿပီး ၎ကို အက်ိဳးျပဳ ေကာ္လက္စေရာလ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေစပါသည္။ ၎အတြက္ တျခားေသာ သီးသန္႔ အစားအစာမ်ား စားရန္ မလိုပဲ ေနရာင္ျခည္ကို အေရျပားႏွင့္ ထိေတြ႔ခြင့္ အပူပိုင္း ေဒသတြင္ တေန႔ ၁၀ မိႏွစ္ ၁၅ မိႏွစ္ခန္႔၊ အေအးပိုင္း ေဒသတြင္ ထိုထက္ပို၍ ရရွိပါက လံုေလာက္ ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ ပါက လူႀကီးမ်ားတြင္ Osteomalacia ႏွင့္ ကေလး မ်ားတြင္ Rickets ဟုေခၚသည့္ အရိုးေပ်ာ့ျခင္း ႏွင့္ အရိုး ေကြးျခင္း ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။

ဗီတာမင္ E

ခႏၶာကိုယ္ကို အဆိပ္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အရာမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ျခင္း ႏွင့္ ျပည့္၀ဆီ (Saturated Fat) မ်ား ေၾကာင့္ ေသြးေၾကာ ပိတ္ေစ ႏိုင္သည့္ အေျခအေန မ်ားကို ကာကြယ္ ေပးသည္။ ၎ကို အဓိက အားျဖင့္ အသီးအရြက္၊ Unsaturated Fats (ဥပမာ- သံလြင္ဆီ၊ ပဲပုပ္ပဲဆီ၊ ငါးဆီ၊ ေနၾကာပန္း ဆီ စသည့္) မ်ား၊ ဥ၊ ေထာပတ္၊ ၾကမ္းသည့္ ကစီဓါတ္ (ဥပမာ- လံုးတီးဆန္၊ ဂ်ံဳၾကမ္း) စသည္ အစားအစာ မ်ားတြင္ ရႏိုင္ ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ေသြးအားနည္း ေရာဂါႏွင့္ အစာ စုပ္ယူမႈ ခ်ိဳ႔တဲ့သည့္ ေရာဂါ ရွိသည့္ လူႀကီးမ်ား တြင္ အာရံု မစူးစိုက္ ႏိုင္မႈမ်ား ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါသည္။

ဗီတာမင္ K

အသည္း တြင္း ရွိ ေသြးခဲသည့္ အရာမ်ားကို ထုတ္လုပ္ရာ တြင္ အသံုး ျပဳသည္။ ေသြး ေပ်ာ္ေစသည့္ အစားအစာမ်ား သို႔မဟုတ္ ေဆးမ်ား ၏ သက္ေရာက္မႈကို ပိတ္ပင္ တားဆီး သည္။ ဗီတာမင္ E ကို အူမႀကီး အတြင္းရွိ ဘက္တီးရီးယား မ်ားက ထုတ္လုပ္ ေပး ပါသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ေသြးထြက္ လြယ္ကူျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ တြင္ ခ်ိဳ႔တဲ့ပါက ေမြးခါစ ကေလးတြင္ ေသြးထြက္ လြန္သည့္ ေရာဂါ ရႏိုင္ ပါသည္။

၂။ သတၱဓါတ္မ်ား

သတၱဳဓါတ္အားလံုးသည္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ၿပီး ထံုးဓါတ္ႏွင့္ သံဓါတ္ ႏွစ္ခုမွလြဲ၍ တျခားေသာ သတၱဳဓါတ္မ်ားသည္ အစာ ေကာင္းစြာ စား ႏိုင္သူ မ်ားအတြက္ သာမာန္ အားျဖင့္ ခ်ိဳ႔တဲ့မႈ နည္းပါး ပါသည္။ သံဓါတ္ႏွင့္ ထံုးဓါတ္ ႏွစ္ခုသာ ခ်ိဳ႔တဲ့မႈမ်ားၿပီး တျခားေသာ သတၱဳဓါတ္ မ်ားကို ၀မ္း သြားျခင္း၊ ေသြးထြက္ လြန္ျခင္းႏွင့္ အန္မ်ားျခင္း စသည့္ ရုတ္တရက္ ေရာဂါ တခုခု ၀င္ေရာက္ လာမွသာ ျဖစ္ေလ့ ရွိပါသည္။

ထံုးဓါတ္ (Calcium)

ထံုးဓါတ္ သည္ အရိုး ႏွင့္ သြား ပံုမွန္ဖြ႔ံၿဖိဳးရန္အတြက္ အထူး အေရးႀကီးပါသည္။ ထို႔အျပင္ ႏွလံုး ၾကြက္သားႏွင့္ အာရံုေၾကာ စနစ္ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္ ပါ၀င္ျခင္း၊ ေသြးကို အဆင့္ဆင့္ ျပဳျပင္ရာတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေဟာ္မုန္းမ်ားႏွင့္ အာရံုေၾကာ ျဖန္႔က်က္သည့္ အစိတ္အပိုင္း မ်ားကို သိုေလွာင္ ေပးျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေပးျခင္း၊ ဗီတာမင္ B12 ကို စုပ္ယူရာတြင္ အကူအညီ ေပးျခင္း စသည္ တို႔အတြက္ ကယ္လ္စီယံကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အသား ငါးမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ရႏိုင္ပါသည္။

သံဓါတ္ (Iron)

ခႏၶာကိုယ္ ထဲရွိ ေအာက္စီဂ်င္ သယ္ေဆာင္ ေပးေနသည့္ ဟီမို ဂလိုဘင္ အသြင္ျဖင့္ အသံုးျပဳပါသည္။ ၎ ကို အသား၊ အသည္းႏွင့္ အစိမ္း ရင့္ေရာင္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ မ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရပါသည္။

Magnesium

အင္ဇိုင္း မ်ား၏ လုပ္ငန္းစဥ္၊ စားသံုး၍ ပိုလွ်ံေသာ ဂလူးကို႔စ္ကို အသည္းထဲ၌ သိမ္းထားရန္ ဂလိုင္ကိုဂ်င္ အျဖစ္ ေျပာင္းျခင္း၊ အသားဓါတ္ ႏွင့္ DNA မ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ အာရံုေၾကာအတြင္း ဓါဓုေဗဒ ဓါတ္ေပါင္းမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ေစျခင္း၊ ေသြးကို မခဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း ထံုးဓါတ္ သကဲ့သို႔ အရိုးမ်ားအား သတၱဳဓါတ္ ျဖည့္ေပးျခင္း တို႔အတြက္ မဂၢနီစီယံကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သည္။ ႏုိ႔ထြက္ ပစၥည္းမ်ား၊ အသားငါးႏွင့္ အစိမ္းရင့္ေရာင္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ရႏိုင္ပါသည္။

Phosphate

အရိုးထဲတြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရၿပီး ၾကြက္သား အေပ်ာ့မ်ား ထဲတြင္လည္း အနည္းငယ္ ေတြ႔ရသည္။ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ စြမ္းအင္ သိုေလွာင္ျခင္း ႏွင့္ သယ္ေဆာင္ျခင္း။ ဗီတာမင္ ဘီ အသံုးျပဳရာတြင္ ကူညီျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္မွ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ စစ္ထုတ္ ရာတြင္ အကူ ပစၥည္းအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္း စသည့္ တို႔အတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။

Sodium and Potassum

Sodium (ဆားဓါတ္) သည္ ဆဲ အျပင္ဘက္ရွိ အဓိက သတၱဳဓါတ္ျဖစ္ၿပီး Potassium သည္ ဆဲ အတြင္းရွိ အဓိက သတၱဳ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ ႏွစ္ခုတြဲ၍ နာ့ဗ္ေၾကာ စနစ္၏ လွ်ပ္စစ္ စီးျဖန္းမႈ Action potential ကို ထိန္းေပးၿပီး ဆဲအတြင္း Sodium ပါ၀င္မႈ (0.9g/L) ပံုမွန္ ျဖစ္ေအာင္ အရည္၏ မွ်ေျခကို ထိန္းေပး သည္။ ၎တို႔ႏွစ္ခု ဆဲလ္အတြင္းအျပင္ ဟန္ခ်က္ညီညီ လုပ္ေဆာင္၍ ၾကြက္သားကို က်ံဳ႔ေစျခင္း ျဖင့္ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္ စသည္တို႔ကို ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ ေစပါသည္။ Sodium သည္ ဘိုင္ကာဗြန္နိတ္ႏွင့္ ေပါင္း၍ လည္း ခႏၶာကိုယ္ တြင္ ေရ၊ အက္ဆစ္၊ ေဘ့စ္ႏွင့္ ေသြးထဲ ေသြးရည္ၾကည္ (Plasma) ပါ၀င္မႈ ပမာဏတို႔ကို ထိန္းညွိ ေပးပါသည္။ ေန႔စဥ္ ေပါင္းခံေရ မွလြဲၿပီး ေန႔စဥ္ စားသံုး ေနသည့္ အဟာရတိုင္းတြင္ ဆားဓါတ္ ပါ၀င္ၿပီးျဖစ္၍ ဆားကို သီးသန္႔ ထပ္ျဖည့္ စားရန္ မလိုပါ။ ဆားကို ခ်က္ျပဳတ္ ရာတြင္ ဆားကို ျဖည့္စြက္ အသံုးျပဳ ေနျခင္းမွာ အရသာ အတြက္သာ ျဖစ္ပါသည္။

Zinc (သြပ္ဓါတ္)

သြပ္ဓါတ္သည္ အနာက်က္ လြယ္ေစျခင္း၊ အသားဓါတ္ ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ဗီတာမင္ A ေရႊ႔လ်ားရာတြင္ အကူအညီ ေပးျခင္း၊ ပံုမွန္ အေရျပား လုပ္ငန္းစဥ္ အတြက္ လိုအပ္ေသာ အင္ဇိုင္းႏွင့္ ဓါတ္ျပဳျခင္း၊ အစားအစာ မ်ား၏ အရသာႏွင့္ အနံ႔ကို နဂို အတိုင္း ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းေပး ျခင္းႏွင့္ ခုခံအား လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ားအတြက္ အကူအညီ ေပးသည္။ ခ်ိဳ႔တဲ့မႈ အျဖစ္နည္းၿပီး ျဖစ္ပါက အေရျပား၊ အစာျမိဳျပြန္၊ မ်က္ၾကည္လႊာ ေရာဂါမ်ား၊ ကေလးမ်ား တြင္ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြး ေစျခင္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ Zinc ဓါတ္အေၾကာင္းကို ပိုမို အေသးစိတ္ သိရွိလိုပါက ကို၀င္းေဇာ္ စုစည္း တင္ျပထားသည့္ ”လိုအပ္ခ်က္ နည္းနည္းႏွင့္ ထိေရာက္မႈမ်ားမ်ား Zinc ဓါတ္” ကို http://winzaw-mdy.blogspot.com/2008/09/zinc.html တြင္ သြားေရာက္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

Read More...

Saturday, November 15, 2008

Melamine & Health Problems




အခုတေလာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ သတင္းမ်ားထဲတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထုတ္ ႏို႔မႈန္႔မ်ားထဲ၌ လူကိုအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစေသာ မယ္လမင္း ဓာတ္မ်ားပါဝင္သည့္သတင္းက တုန္လႈပ္စရာ စိတ္ဝင္စားစရာ သတင္းတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္.. ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ထိ ရ႐ွိထားျပီးေသာ စာရင္းမ်ားအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ မယ္လမင္း ပါဝင္ေသာ ႏို႔မႈန္႔ ေသာက္သံုးမိျခင္းေၾကာင့္ နာမက်န္းျဖစ္သူ ၅၃၀၀၀ ႐ွိျပီး ၁၂၈၀၀ ေက်ာ္မွာ ေဆး႐ံုတက္ ကုသမႈ ခံယူေနရကာ ကေလးငယ္ ၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္..

မယ္လမင္းသည္ အသားဓာတ္ (ပ႐ိုတိန္း) ကဲ့သို႔ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ ႂကြယ္ဝတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္.. ပ႐ိုတိန္းဓာတ္က ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ မ႐ွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ အာဟာရဓာတ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း မယ္လမင္းဓာတ္ကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အသံုးမက်ဘဲ ဆိုးက်ဳိးကိုသာ ရေစပါတယ္.. မယ္လမင္းတြင္ ပါဝင္ေသာ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ဓာတ္ဟာ ျပိဳကြဲမႈႏႈန္း ေႏွးသည့္ျပင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ဝင္ေရာက္လာျပီးပါက ေတာ္႐ံုနဲ႔ ျပန္မထြက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ၾကာလာတဲ့အခါ အဆိပ္ဓာတ္ အျဖစ္ ဒုကၡေပးပါေတာ့တယ္..



အစားအစာ တစ္ခုတြင္ ပ႐ိုတိန္းပါဝင္မႈကို ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ ပါဝင္မႈျဖင့္ တိုင္းပါတယ္.. "Kjeldaha Protein Test" "Dumas Protein Test" တို႔ျဖင့္ စမ္းသပ္၍ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ မ်ားမ်ားပါလွ်င္ ပ႐ိုတိန္း ႂကြယ္ဝသျဖင့္ မ်ားမ်ား စားသင့္သည္ဟု သတ္မွတ္ခ်က္ ထံုးစံ ႐ွိပါတယ္.. ဒါေပမယ့္ စမ္းသပ္ေတြ႔႐ွိတဲ့ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ဟာ အမွန္တကယ္ ပ႐ိုတိန္းလား? မယ္လမင္းလား? ဆိုတာကို ခြဲျခား မသိႏိုင္ပါ.. ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ စီးပြားေရးသမားမ်ားက ႏို႔မႈန္႔ထဲ မယ္လမင္း ထည့္ျပီး ပ႐ိုတိန္း မ်ားသေယာင္ေယာင္ ထင္မွတ္မွားေအာင္ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်လာၾကပါတယ္..





မယ္လမင္း အစ

မယ္လမင္းကို ဂ်ာမန္ ဓာတုေဗဒပညာ႐ွင္ Justus Vonliebig က ေအဒီ ၁၈၃၄ ခုႏွစ္တြင္ တီထြင္ေတြ႔႐ွိခဲ့ပါတယ္.. မယ္လမင္းဟာ အင္မတန္အသံုးဝင္တဲ့ စက္မႈကုန္ၾကမ္း တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္.. မယ္လမင္းကို ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုက္နဲ႔ ေပါင္းလိုက္ပါက Melamine Resin ရ႐ွိျပီး ၎ကို ပလတ္စတစ္ ခြက္ေယာက္ အသံုးအေဆာင္မ်ားတြင္ သုတ္လိမ္း လိုက္တဲ့အခါ ေပါ့ပါးခိုင္ခန္႔လွတဲ့ မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္မ်ား ျဖစ္လာပါတယ္.. မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္မ်ားဟာ ေပါ့ပါးလွပ၍ ေတာ္႐ံုနဲ႔ ကြဲအက္ ပ်က္စီးျခင္းမ႐ွိသျဖင့္ ကမာၻတစ္လႊား လူၾကိဳက္မ်ားပါတယ္.. မယ္လမင္းဟာ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ မ်ားစြာပါဝင္လို႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အျဖစ္ စမ္းသံုးၾကည့္ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး.. တိရိစာၦန္အစာထဲ ထည့္သံုးၾကည့္ေတာ့လည္း မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိခဲ့ျပန္တယ္..



မယ္လမင္းဟာ မ်ားျပားစြာ ထိေတြ႔ပါက အႏၲရာယ္ ၾကီးမားတဲ့ ပစၥည္း ျဖစ္ပါတယ္.. ႂကြက္မ်ားတြင္ စမ္းသပ္မႈမ်ားအရ >3,000 mg/kg ႏႈန္းနဲ႔ စားသံုးမိပါက မ်ဳိးပြားႏိုင္မႈကို ထိခိုက္ေစျခင္း၊ ဆီးအိတ္ (Urinary Bladder) နဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ (Kidney) တြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္း၊ ဆီးအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္ျခင္း (Ca Bladder)၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီး ေသဆံုးျခင္းမ်ား ေတြ႔႐ွိခဲ့ပါတယ္.. ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သုေတသနအရ ေခြးမ်ားကို မယ္လမင္း ၃ % ပါဝင္ေသာ အစားအစာမ်ားကို တစ္ႏွစ္ၾကာ ေကၽြးျပီးတဲ့အခါ စမ္းသပ္ ေတြ႔႐ွိခ်က္အရ ဆီးထဲမွာ မယ္လမင္းဓာတ္ ပါဝင္လာျခင္း၊ ဆီးအနည္ပါျခင္း၊ ဆီးထဲတြင္ ေသြးပါျခင္း (Haematuria)၊ ဆီးထဲတြင္ ပ႐ိုတိန္းဓာတ္ ပါလာျခင္း (Proteinuria)၊ ဆီးသြားမ်ားလာျခင္း (Polyuria) တို႔ ေတြ႔႐ွိခဲ့ပါတယ္..



တကယ္ေတာ့ မယ္လမင္းျပႆနာဟာ ေကာက္႐ိုးမီးလို အခုမွ ဟုတ္ကနဲ ေတာက္ျပီး ေပၚလာတာ မဟုတ္ဘဲ ဖြဲမီးလို တေငြ႔ေငြ႔ ေလာင္ေနခဲ့တာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာခဲ့ပါျပီ.. မယ္လမင္းပါဝင္တဲ့ တိရိစာၦန္ အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ အိမ္ေမြးတိရိစာၦန္မ်ား နာမက်န္း ေသဆံုးမႈမ်ား ႐ွိေၾကာင္း ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ထဲမွာပင္ သတိထားမိ လာၾကပါတယ္.. ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ အေမရိက အစားအစာနဲ႔ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ (FDA) က ထုတ္ျပန္ေၾကညာရာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ Xuzhou Anying Biologic Technology မွ ထုတ္လုပ္တဲ့ တိရစာၦန္ အစားအစာမ်ားမွာ မယ္လမင္းဓာတ္ ပါဝင္ေၾကာင္း၊ ၎အစားအစာမ်ားကို စားသံုးမိေသာ အိမ္ေမြးတိရစာၦန္မ်ားတြင္ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း၊ ဆီးတြင္ ေသြးပါျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္..



၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း ေရာက္လာေသာအခါ ကေလးငယ္မ်ားမွာ ထူးထူးျခားျခား ဆီးထဲေသြးပါျခင္း၊ ဆီးေက်ာက္ ဆီးထဲပါလာျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးျခင္း စတဲ့ ေရာဂါမ်ား သိသိသာသာ ျဖစ္လာေၾကာင္း သတိျပဳမိလာၾကတယ္.. သံသယစိတ္ျဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ေလ့လာလိုက္ေသာအခါ ေရာဂါအဓိက ျဖစ္ပြားရာ တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း႐ွိ Gansu ေဒသတြင္ ဝယ္ယူရ႐ွိႏိုင္ေသာ ကေလးႏို႔မႈန္႔ အမ်ဳိးအမည္ ၂၂ မ်ဳိးတြင္ မယ္လမင္း ပါဝင္ေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိခဲ့ပါတယ္.. Mengnuiu , Yill နဲ႔ Yashili အပါအဝင္ အျခားကုမၸဏီမ်ားမွ ထုတ္လုပ္တဲ့ ႏို႔မႈန္႔မ်ားတြင္လည္း မယ္လမင္းဓာတ္ ပါဝင္ေနေၾကာင္း စစ္ေဆးေတြ႔႐ွိခဲ့ပါတယ္.. မယ္လမင္းဓာတ္ဟာ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ ျဖစ္ပါက အႏၲရာယ္ မေပးႏိုင္ေသာ္လည္း Cyanuric Acid နဲ႔ တြဲဖက္မိပါက ေက်ာက္တည္ျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္..



တစ္ဖန္ မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း သတိထားစရာ ႐ွိလာပါတယ္.. ျဗိတိန္တြင္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္ ၅၀ ကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္.. မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္မ်ားကို အပူခ်ိန္ 70 ံC ႐ွိေသာ အရည္ထည့္ကာ ၂ နာရီၾကာ ထားၾကည့္ျခင္း၊ ပန္းသီးေဖ်ာ္ရည္ ထည့္ၾကည့္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ေလ့လာေသာအခါ ပစၥည္း ၅၀ အနက္ ၄၃ ခုက မယ္လမင္း စိမ့္ထြက္မႈ႐ွိျပီး၊ အခု ၅၀ စလံုးက ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုက္ ထြက္႐ွိလာေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိရပါတယ္.. အဆိုပါေတြ႔႐ွိမႈေၾကာင့္ ေစ်းကြက္မွ ဖယ္႐ွားေစခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိး ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္.. မယ္လမင္း အသံုးအေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစေၾကာင္း ခိုင္မာတဲ့ တိုက္႐ိုက္ေတြ႔႐ွိမႈမ်ဳိး မေတြ႔ရေသးေသာ္လည္း သတိထားရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေၾကာင္း သိထားသင့္ပါတယ္..



မယ္လမင္း အႏၲရာယ္မွ ကင္းေဝးေစရန္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရန္ လိုအပ္ပါတယ္..


  • ကေလးငယ္မ်ားကို မိခင္ႏို႔သာ ပထမ ဦးစားေပးအျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တိုက္ေကၽြးပါ.. မယ္လမင္း ပါဝင္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း ေသခ်ာေသာ ႏို႔မႈန္႔ပင္ ျဖစ္ပါေစ၊ မိခင္ႏို႔ကို အစားထိုးရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတိရပါ..


  • အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ မိခင္ႏို႔ တိုက္ေကၽြးရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါက သန္႔႐ွင္း လတ္ဆတ္ေသာ ႏြားႏို႔ကို က်ဳိခ်က္ တိုက္ေကၽြးပါ..


  • မယ္လမင္း ပါဝင္မႈကို စစ္ေဆးထားျပီး မယ္လမင္း ပါဝင္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း အာမခံခ်က္ ပါ႐ွိေသာ ႏို႔မႈန္႔ကိုသာ ေ႐ြးခ်ယ္ သံုးစြဲပါ..



  • မည္သို႔ပင္ ဆိုပါေစ မယ္လမင္း ျပႆနာဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ တီထြင္ ၾကံဆမႈမ်ားကို စိန္ေခၚမႈ တစ္ရပ္အျဖစ္ ႐ႈျမင္တတ္ရပါမယ္..သဘာဝအတိုင္းေန၊ သဘာဝက်က် စားလွ်င္ အႏၲရာယ္ နည္းပါးသေလာက္ ဓာတုေဗဒ နည္းမ်ားကို အတတ္ဆန္းကာ အလြဲသံုးပါက အမ်ားသူငါအတြက္ ၾကီးမားေသာ က်န္းမာေရး ျပႆနာကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပး ႏိုင္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ေစရန္ ေရးသားတင္ျပ လိုက္ပါတယ္..




    2008 Nov, ထုတ္ အာေရာဂ်ံ မဂၢဇင္းမွ ဆရာ ျမတ္ထြဋ္ညြန္႔(ေဆး-၂)၏ ေဆာင္းပါးကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ တည္းျဖတ္ ေဖာ္ျပပါသည္။

Read More...

Tuesday, November 11, 2008

HIV / AIDS (1)




HIV ဆိုတာ ဘာလဲ ?
HIV (Human Immunodeficiency Virus) ဆိုတာက လူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ခံစြမ္းအား ကိုက်ဆင္းေစ တဲ႔ (Virus)ပိုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးကခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံစြမ္း အားစနစ္မွာ ပါတဲ႔ Cells ဆဲလ္ ေတြကို သူရဲ႕ (ဒီဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးရဲ႕) ပံုစတူ ကိုယ္ပြား ေတြ အျဖစ္လုပ္ ျပစ္ပါတယ္။ ဒီလို နဲ႔ဒီေရာဂါပိုး ဟာ ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံ စြမ္းအား စနစ္ ကိုတျဖည္းျဖည္း နဲ႔ အေသအခ်ာ ကို ဖ်က္ဆီး ျပစ္ေတာ႔ တာပါပဲ။

AIDS ဆိုတာ ဘာလဲ ?
AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) ခုခံအား က်ဆင္း မႈကူးစက္ေရာဂါ ဆိုတာကေတာ႔ HIV ပိုး ကူးစက္ခံ ရျခင္းေႀကာင္႔ ရရွိခံ စားလာရတဲ႔ ေရာဂါလကၡ နာ အစုအေပါင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ပံုမွန္အားျဖင္႔ က်န္း မာေနတဲ႔ သူေတြမွာ မကူးစက္ ႏိုင္ တဲ႔( ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံ အားစနစ္ နိမ္႔က် မွသာ ကူးစက္ႏိုင္တဲ႔ ) ကူးစက္ ေရာဂါ ေတြ(opportunistic infections ) ၀င္ျပီး အသက္ အႏၱရာယ္ ကို စိုးရိမ္ ရတဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါ ေတြ ရရွိ ပါေတာ႔တယ္။ AIDS ေရာဂါ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဘယ္လို သတ္မွတ္လဲ ဆိုေတာ႔ ကိုယ္ခံ စြမ္းအား စနစ္ မွာ ပါ၀င္တဲ႔ (T cells ) ေတြ က သတ္မွတ္ထားတဲ႔ Level ထက္ နိမ္႔ က် ေနရင္ (သို႔) ေသြးစစ္ တဲ႔အခါမွာ HIV (positive) ျဖစ္ေနျပီး က်န္း မာေနတဲ႔ သူေတြမွာ မကူးစက္ႏိုင္ တဲ႔ ( ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံ အားစနစ္ နိမ္႔က် မွာသာ ကူးစက္ႏိုင္တဲ႔ ) ကူးစက္ေရာဂါ ေတြ (opportunistic infections) ေတြ ၀င္ေနျပီဆိုရင္ သတ္မွတ္ ပါတယ္။ HIV ပိုးရွိတဲ႔သူေတြမွာ ဒီကူးစက္ ေရာဂါေတြ opportunistic infections ေတြေႀကာင္႔(HIV ပိုး ကိုယ္တိုင္ေႀကာင္႔ မဟုတ္ဘဲ ) မႀကာခဏ ဆိုသလို နာမက်န္း ျဖစ္ရ ျဖင္း (သို႔) ေသဆံုးရျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

HIV ပိုးေႀကာင္႔ ခႏၶာ ကိုယ္မွာ ဘယ္လို ထိခိုက္ သလဲ ?
ပံုမွန္အား ျဖင္႔ေတာ႔ ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံစြမ္းအား စနစ္ (Immune System ) ကBacterias ၊Virus စတဲ႔ေရာဂါ ပိုးမႊားေတြ ကိုခႏၶာ ကိုယ္အတြင္း မ၀င္ေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ကို လက္နက္ေတြရဲ႕ ရန္ကေန ကာကြယ္ေပး တဲ႔ သံခ်ပ္ကာ အိကၤ်ီနဲ႔ တူပါတယ္။ HIV ပိုး ကိုယ္ထဲကို ၀င္သြားျပီဆိုတာ နဲ႔ ဒီပိုးက အကာအကြယ္ အီကၤ်ီကို အေပါက္ေတြ ေဖာက္ျပစ္ေတာ႔တာပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔ ဒီအကာကြယ္ အီကၤ်ီက ဘာမွမကာကြယ္ႏိုင္ေတာ႔ေလာက္ေအာင္ ဆိုးရြား ခ်ိနဲ႔ သြားေတာ႔တာပါပဲ။ အဲဒီလို မ်ိဳး HIV ပိုးေႀကာင္႕ ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ခံစြမ္း အားစနစ္က က်ဆင္း ခ်ိနဲ႔သြား တဲ႔အခါ မွာ အဲဒီ လိုကို AIDS ရွိေနျပီ လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။

ဒါေႀကာင္႔ HIV positive ျဖစ္ေနပါလ်က္ ကုသမႈမခံ ယူဘူးဆိုရင္ (အႀကမ္းျဖင္း အားျဖင္႔) ၈ ႏွစ္ကေန ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ HIV ကေန AIDS ေရာဂါသည္ ဘ၀ကိုေရာက္ရွိ သြားပါတယ္။

HIV ေရာဂါပိုး ဘယ္လို ကူးစက္လဲ ?
HIV ေရာဂါပိုးဟာ ခႏၶာကိုယ္ ကေန ထြက္တဲ႔ အရည္ေတြ(ေသြး ၊ အမ်ိဳးသား/ အမ်ိဳးသမီး ရဲ႕အဂၤါ ဇာတ္ကေနထြက္တဲ႔ အရည္ေတြ ၊မိခင္ ႏို႕ရည္ ေတြ) ကေန တဆင္႔ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လူတစ္ဦးမွ တစ္ဦးကို HIV ပိုး ကူးစက္ ဖို႔ဆိုရင္ HIV ပိုးပါ၀င္ေနတဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ က ေန ထြက္တဲ႔ အရည္ ေတြ ကျခား တစ္ဦးရဲ႕ ေသြးထဲကို ေရာက္ရွိ သြား မွာ သာ ကူးစက္ သြားႏိုင္ပါတယ္။

အမ်ား အားျဖင္႔ HIVပိုး ကူးစက္ပံု နည္းလမ္း ေတြကေတာ႔ -
၁။ အကာအကြယ္ ပစၥည္း ( ကြန္ဒံုး) အသံုးမျပဳဘဲ လိင္တူလိင္ကြဲ ဆက္ဆံ ျခင္း (ပါး စပ္ျဖင္႔ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းေႀကာင္႔လဲ ကူးစက္ ႏိုင္ပါတယ္)
၂။ ေဆးထိုး အပ္ကိုမွ်၍ အသံုးျပဳျခင္း
၃။ မိခင္မွ ကေလးသို႔ ကူးစက္ျခင္း (ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနစဥ္ ၊ ေမြးဖြားစဥ္ မွာ သာ ကူးစက္ႏိုင္ရံု သာမက ႏို႕တိုက္ျခင္း ကေနလဲ ကူးႏိုင္ပါတယ္။ )

(ဆက္လက္ ေဖၚျပပါမည္)

ေဒါက္တာ စိုင္းေဝေအာင္

Read More...

Tuesday, November 4, 2008

Ischemic Heart Disease

ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ



ႏွလံုးဟာ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးသို႔ ေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ ေသြးညွစ္စက္
(Blood Pump Machine) တစ္ခု ပဲျဖစ္ပါတယ္..တစ္ရက္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် အၾကိမ္ ၁၀၀,၀၀၀ ခန္႔ ခုန္ရျပီး ေသြး
ထုထည္ ဂါလံ ၂,၀၀၀ ခန္႔ ညွစ္ထုတ္ ေပးေနရပါတယ္.. လူ႔သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္လံုး မရပ္မနား စည္း
ခ်က္မွန္မွန္ ညွစ္ထုတ္ေပး ေနရျပီး အသက္ ၇၀ အ႐ြယ္ေရာက္ပါက ႏွလံုးခုန္ျခင္း အၾကိမ္ေပါင္း ၂.၅ ဘီလီ
ယံ ေက်ာ္ ခုန္ျပီး ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလို အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီ
ဂ်င္နဲ႔ အာဟာရကို ႏွလံုးေသြးေၾကာ (Coronary Arteries) မ်ားက ေထာက္ပံ့ေပးေနရပါတယ္.. အေၾကာင္း
အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာမ်ားဟာ က်ဥ္းေျမာင္းလာျပီး ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႔ အာ
ဟာရကို လံုေလာက္စြာ မေထာက္ပံ့ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာပါ
တယ္.. အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၃သန္းမွ ၄သန္းခန္႔ထိ ဘာလကၡဏာမွမျပပဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း
ေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္..


ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အဓိက အခ်က္(၃)ခ်က္မွာ

  1. ေသြးတိုးေရာဂါ (Hypertension)
  2. ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္း (Hypercholesterolaemia)
  3. ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (Smoking)
တို႔ျဖစ္ပါတယ္...
ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အျခား အေၾကာင္းမ်ားကေတာ့
  • ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ (Diabetes)
  • စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း (Stress)
  • အဝလြန္ျခင္း (Overweight)
  • လႈပ္႐ွားမႈနည္းေသာ ထိုင္၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရျခင္း (Sedentary Lifestyle)
တို႔ျဖစ္ပါတယ္..




အထက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ေသြးေၾကာရဲ႕ အတြင္းနံရံဟာ အနည္က် စုပံု ထူအမ္းလာျပီး (Athero-
sclerosis) က်ဥ္းေျမာင္းလာပါတယ္.. အနည္က် စုပံုတဲ့ အထဲတြင္ ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol)၊ ကယ္
လ္စီယမ္ (Calcium)၊ ဆဲလ္ေသ အစအနမ်ား (Cellular debris)၊ ေသြးမႊားဥမ်ား (Platelets) မ်ား ပါဝင္ပါ
တယ္.. ၎ အနည္က်စုပံုခဲသည္ ေသြးေၾကာနံရံမွ ျပဳတ္ထြက္ျပီး ေသြးေၾကာ တစ္ေနရာတြင္ ပိတ္မိတတ္ပါ
တယ္ (Embolism).. ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္ ပိတ္မိပါက ႏွလံုးပုပ္ျခင္း (Myocardial Infarct)၊ ဦးေႏွာက္ေသြး
ေၾကာ ပိတ္မိပါက ေလျဖတ္ျခင္း (Stroke)၊ ေျခလက္႐ွိ ေသြးေၾကာမ်ား ပိတ္မိပါက နာက်င္ျခင္း၊ အသားပုပ္
ျခင္း (Gangrene) တို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္..


ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ (Angina Pectoris)
  • ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္ အလယ္တြင္ တင္းက်ပ္စြာ ခံစားရျခင္း၊ ေလးလံေနျခင္း၊ ရင္ပူျခင္း
    • ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ရံဖန္ရံခါ ဘယ္ဘက္ပုခံုးႏွင့္ ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းသို႔၎၊ လည္ပင္းႏွင့္ ေမးေစ့တစ္ဝိုက္ သို႔၎ ျပန္ႏွံ႔နာက်င္ တတ္ပါတယ္.. ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ႐ုတ္တရက္ ေျပးလႊားျခင္း၊ အားစိုက္အလုပ္ လုပ္ရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီး အမ်ားအားျဖင့္ စကၠန္႔(၃၀)မွ (၅)မိနစ္ထိ ၾကာတတ္ပါတယ္.. အနားယူပါက သက္သာလာပါတယ္..
  • အသက္႐ွဴျမန္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴၾကပ္သကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္း၊ မူးေဝလာျခင္း၊
  • ပ်ဳိ႕အန္ျခင္း၊
  • အလြန္အမင္း ေခၽြးထြက္လာျခင္း၊
  • အနားယူေသာ္လည္း ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း မသက္သာပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း (Heart Attack) ျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ သတိထားရန္ လိုအပ္ပါတယ္..

ေရာဂါစမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်က္မ်ား
  • Exercise Electrocardiogram (ECG) ႐ိုက္ျခင္း၊
  • Cardiac Catheterization
    • Tube အေသးစား တစ္မ်ဳိးအား ေျခေထာက္ (သို႔) လက္ေမာင္း ေသြးေၾကာမွတစ္ဆင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာသို႔ ေရာက္ေအာင္လုပ္ျပီး Special dye တစ္မ်ဳိးအား ထုတ္လႊတ္၍ ဓါတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ေနရာ သိႏိုင္ပါတယ္..
  • ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ (Chest X-ray) ႐ိုက္ျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးအေျခအေနကို ၾကည့္ျခင္း၊
  • ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ စစ္ေဆးျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ စစ္ေဆးျခင္း၊
တို႔ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါတယ္..
လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ား
  • တိရိစာၦန္အဆီမ်ား၊ နီေသာအသား၊ ၾကက္ဥ၊ မလိုင္ပါ ႏြားႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား အစ႐ွိသည့္ ကိုလက္စထေရာ ႂကြယ္ဝေသာ အစားအစာမ်ားကို ေ႐ွာင္၍ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ အသီးအႏွံမ်ား၊ မလိုင္ထုတ္ထားေသာ ႏြားႏို႔၊ ငါး၊ ၾကက္ဘဲအသားမ်ား၊ ဂ်ဳံ ေျပာင္း လူး ဆပ္ ကဲ့သို႔အႏွံမ်ား စားသံုးပါ
  • ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္း ေအာက္စီဂ်င္ ပို႔ေဆာင္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစသျဖင့္ လံုးဝေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္
  • သင့္တင့္ေသာ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေဆာင္ရန္
  • ေသြးတိုးႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ ႐ွိပါက ေရာဂါအတြက္ ညႊန္ၾကားထားသည္မ်ားကို လိုက္နာရန္
  • စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္

ေဆးဝါးကုသမႈ
ေဆးဝါမ်ားကို ဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားသည့္အတိုင္း လိုက္နာေသာက္သံုးရပါမယ္..
  • Nitrates (Nitroglycerin..), Betablockers (propranolol, metoprolol...), Calcium channel blockers (Amlodipine, diltiazem...) စသည့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ယ္ေစရန္ႏွင့္ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ေအာက္စီဂ်င္ လိုအပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးေသာေဆးမ်ား
  • ေသြးခဲျခင္းကိုတားဆီးေပးေသာေဆးမ်ား ie. Aspirin (Aspilet),.....
  • ေသြးတြင္းကိုလက္စထေရာ မ်ားေနပါက က်ေစေသာေဆးမ်ား ie. Statins (Atorvastatin, Simvastatin,....)
  • ခြဲစိတ္ကုသမႈ-ႏွလံုးေသြးေၾကာလမ္းလႊဲတည္ေဆာက္ျခင္း (Coronary Bypass) ႏွလံုးေသြးေၾကာခ်ဲ႕ျခင္း (Angioplasty) စသည့္ ခြဲစိတ္နည္းမ်ားျဖင့္လည္း ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါကို ကုသႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္..

Read More...

Monday, November 3, 2008

Tropical Medicine

အပူပိုင္းေဒသဆိုသည္မွာ အီေကြတာနဲ့ဆိုင္ေသာ ေဒသမ်ားကို ဆိုလိုျပီး အီေကြတာ ေဒသအပါအ၀င္ ေျမာက္ဘက္တြင္ ေျမာက္လတၱိက်ဳ ၂၃.၅ ဒီဂရီအတြင္းနွင့့္ ေတာင္ဘက္တြင္ ေတာင္လတၱိက်ဳ ၂၃.၅ ဒီကရီအတြင္းရွိ ေဒသမ်ားသည္ အပူပိုင္း ေဒသထဲတြင္ ပါ၀င္ပါသည္။

အပူပိုင္းေဒသတြင္ ပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားကို ေျမပံုမွတဆင့္ ေလ့လာနိုင္ပါသည္။


ထိုေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည့္ အပူခ်ိန္၊ ရာသီဥတုအမ်ဳိးအစား၊ ပတ္၀န္းက်င္၊ ေနထိုင္က်က္စားေသာ ပိုးမႊားမ်ား၊ အစားအေသာက္ ၊ လူေနမႈစနစ္ စသည္တို႕အ ေပၚမူတည္ျပီး ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားရွိေလရာ ယင္းတို႕ကိုေလ့လာေသာ ေဆးပညာ ဘာသာရပ္တခု အျဖစ္ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး ၎ကို အပူပိုင္းေဒသဆိုင္ရာ ေဆးပညာ ဘာသာရပ္ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါသည္္။

အပူပိုင္းေဒသဆုိင္ရာ ေရာဂါမ်ားတြင္

၁။ အစားအေသာက္ ၊ ေရ၊ ေျမၾကီး တို႕မွတဆင့့္ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား ႏွင့္ တကိုယ္ေရ မသန္႕ရွင္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရေသာ ေရာဂါမ်ား

ဥပမာ။ ။ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ကပ္ပါးေကာင္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသည္းေယာင္အသား၀ါ ေအ ပိုးေၾကာင့့္ျဖစ္ေသာ အသည္းေရာင္ေရာဂါ ၊ သံေကာင္ တုတ္ေကာင္ နွင့္ ယင္းတို႕ႏွင့္စပ္ဆိုင္ေသာ က်န္းမာေရးျပသနာမ်ား ၊အစားအေသာက္ မဆင္ျခင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားပါ၀င္ေပသည္။

၂။ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး

ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားတြင္ လူအမ်ားဆံုးသိထားေသာ ေရာဂါမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါႏွင့္ ေသြးလြန္တုတ္ေကြးေရာဂါျဖစ္ျပီး အျခားေသာေရာဂါမ်ားျဖစ္သည့္ ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ (filariasis and enlephatiasis)၊ ဦးေဏွာက္ အေျမွးေရာင္ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး (Japanese B encephalitis, west nine virus encephalitis) စသည္တို႕ပါ၀င္ပါတယ္။

၃။ ျခင္မဟုတ္ေသာအေကာင္မ်ားေၾကာင္ ့ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး

ျခင္မဟုတ္ေသာ ပိုးမႊားမ်ားျဖစ္သည့္ မႊား (tick)၊ ကမ်ဥ္းေကာင္ (mite) ၊ ယင္ေကာင္အမ်ဳိးမ်ဳိး (fly) ၊ သန္း အပါအ၀ါအ၀င္ အျခားေသာ ေသြးစုပ္တတ္ေသာ အေကာင္ငယ္ကေလးမ်ား(flea)၊ စသည္တို႕သည္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာ ေရာဂါမ်ားကိုျဖစ္ပြားေစျခင္း၊ ယင္းတို့မွ တဆင့္ ပိုးမႊားမ်ားကို သယ္ေဆာင္ကာ လူသားတို႕အား ကူးစက္ေစျခင္းမ်ားရွိသျဖင့္ ၎တို႕ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ကိုလည္းေလ့လာနိုင္ေပသည္ ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဆိုေသာ္ rickettissia ဟုေခၚေသာ မႊားေကာင္မ်ားတြင္ သယ္ေဆာင္တတ္ေသာ ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါ၊ ၾကြက္၏ က်င္ငယ္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ leptospirosis ဟုေခၚေသာေရာဂါ စသည္တို့ျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ ေမးခိုင္ေရာဂါနွင့္ ေခြးရူးေရာဂါမ်ားကိုလည္း ေလ့လာနိုင္ပါသည္။

၄။ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား

ထိုအခန္းကဏၭတြင္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ အပါအ၀င္ ခုုခံအားက်ဆင္းမႈနွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ ျပသနာမ်ား ၊အျခားေသာ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားပါ၀င္ေပသည္။

၅။ အပူပိုင္းေဒသတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာျပသနာမ်ားနွင့္ ေရာဂါမ်ား

ထိုျပသနာမ်ားတြင္ေတာ့ အပူပိုင္းေဒသဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ား မဟုတ္သည့္တိုင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ေလရာ တီဘီေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္ အသား၀ါေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အဆုတ္ပြေရာဂါနွင့္ အျခားေသာ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္းေၾကာင့္ ဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား၊ အပူပိုင္းေဒသတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ေသြးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ား၊ ေျမြကိုက္ခံရျခင္း၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း၊ အပူပိုင္းေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေက်ာက္ကပ္ဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ား ၊ ေသြးဆိပ္တက္ျခင္းႏွင့္ အျခားေသာလကၡဏာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစျပီး ေရာဂါမျဖစ္ေပၚမွီ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာေနနိုင္သည့္ meloidosis ဟုေခၚေသာ ေရာဂါ စသည္ျဖင့္ပါ၀င္ေပသည္။

၆။ ခရီးသြားေဆးပညာ

ယခုေခတ္တြင္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားလာျခင္းသည္ ေခတ္စားလာသည္နွင့္အမွ် ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားသည္လည္း တေနရာမွတေနရာသို႕ ကူးသန္းေရာက္ရွိေပရာ ခရီးသြားျခင္းမွ တဆင့္ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ကို လည္းေလ့လာနိုင္ေပသည္။

အပူပိုင္းဆုိင္ရာ ေရာဂါမ်ားသည္ အပူပိုင္းေဒသ တခုတည္းတြင္သာ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား မဟုတ္ဘဲ အျခားေသာ ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိေဒသမ်ားသို႔ပါ ကူးစက္ျပန္႕ ပြားလွ်က္ရွိေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အပူပိုင္းေဒသဆိုင္ရာ ေဆးပညာဟု ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ သင္ၾကားေပး ေနေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာ အပူပိုင္းေဒသရွိ နိုင္ငံမ်ားတြင္ ထိုေရာဂါမ်ားကို သတိထားမႈနည္းျခင္း၊ ေရာဂါ စစ္ေဆးမႈပိုင္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားရွိမႈေၾကာင့္ ေရာဂါမ်ားကို ရင္ဆုိင္ေနရသည္႕ တိုင္ေအာင္ ေရာဂါအမည္ေဖာ္နိုင္မႈ၊ တိက်ေသာ ကုသမႈရနိုင္မႈမ်ား အတြက္ အခက္အခဲမ်ားရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

Reference:

1.Wikipedia

2. Mahidol. Courses in tropical clinical medicine. Bangkok school of Tropical medicine. Faculty of tropical Medicine, Mahidol University.

မြန္းသက္ပန္ (ေဆး-၁)

ေလာကအလွ၊ က်န္းမာေရး၊ နို၀င္ဘာ ၁ ရက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္

Read More...

Sunday, November 2, 2008

Emergency Contraception !!!


အေရးေပၚ သားဆက္ ျခားနည္းမ်ား

အေရးေပၚသားဆက္ ျခားနည္းမ်ား တြင္ ေသာက္ ေဆး ကို အတူေနၿပီး ( ၇၂ ) နာရီ အတြင္း အသံုး ျပဳ နိုင္ ပါ သည္ ။
Postinor သ့ုိ ့မ ဟုတ္Ecee-2 ကို အသံုး ျပဳ နိုင္ ပါ သည္ ။ ထို ေဆး တို ့ တြင္ levonogestrol ( 0.75 mg ) ပါ၀င္ ပါ သည္ ။
တခါ ေသာက္ လွ်င္ ၂ လံုး တစ္ တြဲ ေသာက္္ ရပါ သည္ ။ ထို ေဆး မ်ား လြယ္ တကူ မ ရ ပါ က ရို း ရိုး လက္ညိဳး ထိုး တား ေဆး ကဒ္
မွအညိ ု ေရာင္ေဆး လံုး မ်ား ကို ၄ လံုး ၄ လံုး စီ ၁၂ နာရီ ျခား ၿပီး ေသာက္ ရင္ လဲ ရ ပါ သည္ ။
ထိုေဆး မ်ား ေသာက္ ၿပီး ၂ နာ ရီ အတြင္း ေဆး မ်ား အန္ ပါ က ခ်က္ ခ်င္း ေဆး ထပ္ ေသာက္ ဖို ့လို အပ္ ပါ သည္ ။
အေရးေပၚ သားဆက္ ျခားနည္း မွ ပစၥည္း ထည့္ နည္း တြင္ အတူ ေန ၿပီး ( ၅ ) ရက္ အတြင္း ထည့္ နိုင္ ပါ သည္။
ပစၥည္း ထည့္ ၿပီး မွ မေတာ္ တဆ ကိုယ္ ၀န္ ရ သြား ပါ က ... သိ သိ ခ်င္း ျပန္ ထုတ္ ပစ္ရ ပါ မည္ ။

Read More...

Methods of Contraception ...

သားဆက္ ျခားနည္းေတြ က မ်ား တယ္ ဆို ေတာ ့ ... ဘာ ကိုေ႐ြး မ လဲ

၁ ... အသည္း ေ၀ဒနာ ရွင္မ်ား.. ရင္ သား ကင္ဆာ ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္္ ... တား ေဆး ထိုး ေဆး မ်ား ေရွာင္ သင့္ ၿပီ း ... IUCD သံုး သင္ ့ ပါ သည္ ။
၂ ... သားအိမ္ ကင္ဆာ ... မ်ိဳး ဥအိမ္ ကင္ ဆာ ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ... IUCD ေရွာင္ ျပီး ... တားေဆး ထိုး ေဆးသံုး သင့္ ပါ သည္ ။
၃ ... ေသြး ခဲ ေ၀ ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ... သား ေၾကာ မျဖတ္ သင့္ ပါ ... estrogen ပါ ေသာ ေဆး ကိုျပီး ... progestrogen ပါ ေသာ ေဆး ကို သုံး ပါ ။
၄ ... ေသြး တိုး ေ၀ဒနာ ရွင္ မ်ား သည္ ...သားေၾကာ ျဖတ္ ျခင္း ... estrogen တို ့ ကို ေရွာင္ ျပီး ... IUCD Progestrogen Norplant တို ကို သံုး နုိင္ ပါ သည္။
၅ ... ဆီး ခ်ိုဳ သက္ ၂၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ လာ သူ မ်ား သည္ ... estrogen ကို ေရွာင္ ရပါ မည္္ ။
၆ ... တက္ တတ္ သူ မ်ား ... ေခါင္း ကိုက္ တတ္ သူ မ်ား သည္ ... တားေဆး ထိုး ေဆး မ်ား ေရွာင္ ျပီး ... IUCD သံုး သင့္ ပါ သည္။

Read More...

Saturday, November 1, 2008

When you eat recklessly, ...

အစားအေသာက္ မဆင္ျခင္တဲ့အခါ(၂)

သံလြင္အိပ္မက္ အတဲြ (၂) အမွတ္ (၃) မွာေဖာ္ျပခဲ့ဖူးတဲ့ က်မမြန္းသက္ပန္ ရဲ့ ေဆာင္းပါးတခုကို ျပန္တင ္ေပးထားခ်င္ပါတယ္။ ကိုေလး (ေဆး-၁) ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႕ေရးသားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။


အပူပိုင္းေဒသရွိ အခ်ဳိ႕ေသာ အပင္မ်ားႏွင့္ အသီးအႏွံမ်ားကိုစားသံုးျခင္းသည္ လူတို႕အား စိတ္ညစ္ညဴးေစေသာ အဆိပ္သင့္ျခင္းမွစ၍ အသက္အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစနိုင္သည့္ အဆိပ္သင့္ျခင္းတို႕အထိျဖစ္ေစနိုင္ေပသည္။ အစားမေတာ္ တလုတ္ အသြားမေတာ္တလွမ္းဆိုေသာ စကားႏွင့္အညီ ထိုအသီးအႏွံမ်ားသည္ ေယ်ဘူယ်အားျဖင့္ လူသားတို႕အား ျပင္းထန္စြာဆုိးက်ဳိး မျဖစ္ေစနိုင္ေသာ္လည္း အခန္႕မသင့္ေသာ အခါတြင္ကား ယင္းတို႔၏ဆိုးက်ုဳိးမ်ားမွာ လူေနမႈဘ၀ကို အဟန္႕အတား ျဖစ္ေစပါသည္။

၎တို႕ထဲမွ အသီးတခုမွာ စားသံုးျပီးနာရီအနည္းငယ္အတြင္း အနံ႕ဆိုးရြားစြာ ထြက္ေစနုိင္ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ား စဲြစဲြျမဲျမဲ ႏွစ္ခ်ဳိက္ေနဆဲျဖစ္္ေသာ ဒညင္းသီးပင္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ဒညင္းသီးကို သိပၸံနည္းက် ခဲြျခားၾကည့္မည္ဆိုပါလွ်င္ ေအာက္ပါ အတိုင္းခဲြျခားနိုင္မည္ျဖစ္သည္။


Kingdom: Plantae
Phylum: Magnoliophyta
Class: Magnoliopsida
Order: Fabales
Family: Fabaceae
Subfamily: Mimosoideae
Genus: Pithecellobium

ဒညင္းပင္မ်ားကို အေရွ့ေတာင္ အာရွတြင္အမ်ားဆံုးေတြ႕ရျပီး ဒညင္းသီးသည္ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ျမန္မာနိုင္ငံနွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမ်ားတြင္ ေခတ္စားေသာ ရိုးရာ အစားအစာမ်ားထဲမွ တခု အျဖစ္ပါ၀င္လွ်က္ရွိသည္။ ဒညင္းသီးးကို ျပဳတ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၀က္သားသို႕မဟုတ္ ၾကက္သားမ်ားနွင့္ တဲြဖက္ျပီး ခ်က္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ ခပ္စပ္စပ္ေထာင္းထုထားေေသာဒညင္းသီးကို အုုန္းနို႕ နွင့္ ေရာကာ အခ်ိဳပဲြ အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း မီးဖုတ္ျပီး သို႕မဟုတ္ ဆားစိမ္ျပီးေနာက္ အတို႕အျမႈတ္အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး စားသံုးတတ္ၾကေပသည္။ ဒညင္းသီးကို မိုးဦးက်စ အခ်ိန္တြင္ စျပီးေတြ႕ရွိနိုင္ေသာ္လည္း စက္တင္ဘာႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီ လၾကားတြင္ ေပါေပါမ်ားမ်ားေတြ႕ရွိနိုင္ေပရာ အဆိပ္သင့္မႈႏႈန္း မွာလည္း ထိုလမ်ားတြင္ မ်ားျပား ေနတတ္ေပသည္။

ဒညင္းသီးတြင္ ပါ၀င္ေသာ 1-2% djenkolic acid သည့္္ ပံုမွန္အားျဖင့္လူသားတို႕အား အနည္းငယ္မွ်သာ အဆိပ္သင့္ေစေပသည္။ djenkolic acid ဆိုသည္မွာ sulphur ပါေသာ amino acid တမ်ဳိးျဖစ္ျပီး cystine ဟုေခၚေသာ amino acid ႏွင့္ အနည္းငယ္ဆင္တူေပသည္။

ဒညင္းသီးကို စားသံုးျပီးနာရီအနည္းငယ္အတြင္းတြင္ပင္ ခံတြင္းနံ႕၊ ဆီးအပါအ၀င္ အျခား ေသာ ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္မ်ားထဲ၌္ ယင္းမွ စြန္႕ပစ္ပစၥည္းျဖစ္ေသာ sulfuric acid ၏ အာနိသင္မ်ားေၾကာင့္ ဆိုးရြားေသာ အနံ႕တမ်ဳိးကို ရရွိနိုင္ေပသည္။ ယင္းအနံ႕သည္ အဆိပ္သင့္ျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ေသးေသာ္လည္း အတိုင္းအတာတခုအထိ ပတ္၀န္းက်င္အား ညစ္ညမ္းေစျခင္း၊ လူမႈဆက္ဆံေရးတြင္ အဟန္႕အတား ျဖစ္ေစျခင္းတို႕ကို ျဖစ္ေစနိုင္ေပသည္။ djenkolic acid သည္ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ ငrystal တမ်ဳိးျဖစ္ေပၚ ေစျပီး ယင္း crystal သည္ ေက်ာက္ကပ္ျပြန္မ်ားထဲတြင္ စုစည္းေနတတ္ကာ ျပြန္မ်ားကို ပိတ္ေစနိုင္ျပီး ေက်ာက္ကပ္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ထိခိုက္ေစျခင္းျဖစ္သည္။ ဒညင္းသီးစားသံုးေသာ သူမ်ားထဲတြင္ အခန္႕မသင့္ပဲ ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္သူမ်ားမွာ djenkolic acid crystal (ပံုေဆာင္ခဲ)မ်ားေၾကာင့္ သို႕မဟုတ္ dejnkolic acid တြင္ပါ၀င္ေသာ အဆိပ္တမ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ေပသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ ဒညင္းသီးစားသံုးျပီး အခန္႕မသင့္ေသာအခါ တြင္ မူးျခင္း၊ အန္ျခင္းမွ စ၍ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္းႏွင့္ ဆီးစပ္တြင္ ေအာင့္တတ္ျခင္း၊ ဆီးထဲတြင္ ေသြးပါျခင္း၊ ဆီးေအာင့္ျခင္း၊ ဆီးနည္းသြားျခင္္း၊ ဆီးတြင္ ပရိုတိန္းမ်ားပါျခင္း၊ ေသြးေပါင္တက္ျခင္း၊ ႏွင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ သူမ်ားတြင္ ရုတ္တရက္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းလကၡဏာမ်ားအထိ ေတြ႕နိုင္ေပသည္။ ဒညင္းသီးေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ ဆိုးရြားစြာ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းမွာ အေတာ္အတန္ရွားပါးလွျပီး ၎၏ျဖစ္စဥ္မွာ uric acid ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမႈႏွင့္ အေတာ္ကိုဆင္တူေပသည္။

အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားတြင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္အနည္းငယ္တက္ျခင္း၊ ေသြးျဖဴဥမ်ားျခင္းတို႕ကိုပါ ပူးတဲြ ေတြ႕နုိင္ပါသည္။

ဆီးစစ္ၾကည့္မည္ဆိုပါ က ဆီးထဲတြင္ ပရိုတိန္း၊ ဆဲလ္မ်ားနွင့္ ေသြးနီဥမ်ား အပ္နွင့္တူေသာပံုေဆာင္ခဲ crystal မ်ားကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ အဆိိပ္သင့္သူ၏ ေက်ာက္ကပ္ကို တီဗီြဓတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္မည္ဆိုပါ လွ်င္ ေက်ာက္ကပ္ အနည္းငယ္ၾကီးေနေသာ လကၡဏာမ်ားကိုေတြ႕နုိင္္ေပသည္။

ေ၀ဒနာျပင္းထန္သူမ်ား၏ ေသြးကိုစစ္ေဆးၾကည့္မည္ဆိုပါလွ်င္ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းေသာ လကၡဏာမ်ားျဖစ္သည့္ creatinine ပမာဏတက္ေနတတ္သည္ကို ေတြ႕နိုင္ေပသည္။

အဆိပ္သင့္ေစနုိုင္ေသာ ပမာဏ

လူတဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီေပၚမူတည္ျပီး အဆိပ္သင့္မႈ ပမာဏမွာ ကြာျခားနိုင္ေပသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒညင္းသီးအလံုး ၂၀ နွင့္အထက္ စားသံုးပါလွ်င္ အဆိပ္သင့္နိုင္ေသာအလား အလာမ်ားစြာရွိေပသည္။ သို႕ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားတြင္ ဒညင္းသီးတလံုးစားရံုမွ်ျဖင့္ အဆိပ္သင့္နိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရေပသည္။

ကုသနည္း

အဆိပ္သင့္ေသာသူအမ်ားစုမွာ ရက္အနည္းငယ္အတြင္းတြင္ ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္လာနိုင္ေသာ္လည္း ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးနိုင္သည့္ လကၡဏာရွိသူမ်ားအား ေဆးရံုတြင္းကုသမႈေပးရန္ လုိအပ္ေပသည္။ ကုသနည္းမွာေရာဂါလကၡဏာမ်ား သက္သာေစရန္ လိုအပ္ေသာေဆးမ်ားေပးျခင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆီး၏ PH တြင္ အက္ဆစ္မ်ားေနမႈကို ေလ်ာ့က်ေစရန္ NaHCO3 ဟုေခၚေသာ ေဆးတမ်ဳိး ကိုေသြးျပန္ေၾကာထဲသုိ႕ ထိုးသြင္းေပးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဆီးေဆးမ်ား ကို လူတဦးစီအလိုက္ ခ်င့္ခ်ိန္၍ေပးျခင္းျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ကုသရေပသည္။ ရုတ္တရက္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးေသာ လကၡဏာရွိသူမ်ားအား အနီးကပ္ အထူးၾကပ္မတ္ကုသျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။

ထိုသို႕ကုသျခင္းမ်ားျဖင့္ မသက္သာနိုင္ေသာ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအား ဆီးလမ္းေၾကာင္း အတြင္းသို႕ ျပြန္ေခ်ာင္း ထည့္သြင္းကုသျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရပါမည္။

ကာကြယ္နည္းမ်ား

ဒညင္းသီးသည္ အစိမ္းစားသံုးျခင္း ၊ ဒညင္းသီးစားသံုးေသာ ရက္မ်ားတြင္ ေရအနည္းငယ္သာ ေသာက္သံုးျဖစ္ျခင္းမ်ားသည္ အဆိပ္သင့္မႈကို ပိုမိုဆိုးရြားေစသျခင့္ ယင္းအျပဳအမူမ်ား ကိုသတိျပဴေရွာင္က်ဥ္သင့္ေပသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ ဒညင္းသီးေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ အဆိပ္သင့္ေရာဂါ djenkolism သည္အခ်ိန္မွီကုသနိုင္လွ်င္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း ေပ်ာက္ကင္းနုိင္သည့္ ေရာဂါျဖစ္ေသာ္လည္း ခံစားရခက္ေသာ ေရာဂါတမ်ဳိးျဖစ္ေလရာ ေငြကုန္ လူပန္းမျဖစ္ရေလေအာင္ အဆိုပါ အသီးအား ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးသင့္ေပသည္။

Reference

1. Wikepidea

2. Viroj Wiwanitkit. Renal failure due to djenkolism: an appraisal of previously reported Thai cases .Clin Exp Nephrol (2005) 9:343.

3. Wong JS et al. Acute Anuric Renal Failure Following Jering Bean Ingestion. ASIAN JOURNAL OF SURGERY VOL 30. NO 1. JANUARY 2007

.မြန္းသက္ပန္ (ေဆး-၁)

Read More...