Osteoporosis

အရိုးပြ ေရာဂါ

ဒီေန႔ေတာ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ႔ အရိုးပြ ေရာဂါ အေၾကာင္း သိသင္႔ သိထိုက္ တာ ေလးေတြ ေျပာျပ လိုပါတယ္။

(၁) အရိုးပြ ေရာဂါ ဆိုတာ ဘာလဲ။
သင္ရဲ႔ အရိုးေတြ ပြ၊ ေပ်ာ႔ေပ်ာင္းျပီး က်ိဳးပဲ့ ဖို႔ အလားအလာ မ်ားလာတဲ႔ အေျခအေန တစ္ရပ္ကို အရိုးပြ ေရာဂါ လို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင္႔လို႔ ရ ပါတယ္။ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပပဲ ေနတတ္လို႔ အရိုးက်ိဳး သြားတဲ႔အခ်ိန္ အထိ ကိုယ္မွာ ေရာဂါ ရွိမွန္း မသိဘဲ ေနတတ္ ပါတယ္။ အရိုး က်ိဳး သြားရင္ေတာ႔ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ရဲ႕ ေန႔စဥ္ လူေနမႈ ဘ၀ကို ထိခိုက္ ႏိုင္ ပါတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္၊ ေရခ်ိဳး စတာေတြ က အစ သူမ်ား ေပၚ မွီခို ေနရတတ္ ပါတယ္။


(၂) ဘယ္အရိုး ေတြ ထိခိုက္ တတ္ ပါ သလဲ။
အဓိက ထိခိုက္တဲ႔ အရိုးေတြ ကေတာ႔ ခါးဆစ္ရိုး၊ လက္ေကာက္၀တ္ နဲ႔ ေက်ာရိုးမၾကီး တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာရိုးမၾကီး ဆိုတာ ခႏၵာကိုယ္ ကို မတ္မတ္္ ထိုင္ႏိုင္ေအာင္၊ ရပ္ ႏိုင္ေအာင္ ေထာက္ပံ႔ ေပးထားလို႔ အလြန္ အေရးၾကီး ပါတယ္။ အရိုးပြ ေရာဂါေၾကာင္႔ ထိခိုက္ က်ိဳးပဲ႔ သြားတဲ႔ ေက်ာရိုးမၾကီး ရဲ႕ ပံုကို ျမင္သာေအာင္ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။


ပထမပံုက မတ္မတ္ရပ္ေနတဲ႔ လူေကာင္း တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပံုျဖစ္ျပီး ေနာက္ပံု ကေတာ႔ အရိုးပြေရာဂါ နဲ႔ ေက်ာရိုးမၾကီး ထိခိုက္ ထားတဲ႔ ပံု ျဖစ္ပါတယ္။ အရပ္ပု၊ ခါးကိုင္း၊ ဗိုက္သားထြက္ လာကာ ခႏၶာကိုယ္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ပံု ေျပာင္းလဲ သြားတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။

(၃) ေအာက္ပါ အခ်က္ေတြက သင့္မွာ အရိုးပြ ေရာဂါ ခံစားရဖို႔ အခြင္႔အလမ္း ပိုမ်ား ေစပါတယ္။

(က) အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ျခင္း
(ခ) ပိန္ပါး ေသးသြယ္ျခင္း(ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၂၇ေပါင္ထက္နည္းသူမ်ား)
(ဂ) အဖြား၊အေမ၊အေဒၚ၊အမ တို႔မွာ ျဖစ္ဖူးျခင္း
(ဃ) မီးယပ္ ေသြးဆံုးျခင္း၊ (သို႔) အသက္ၾကီးျခင္း
(င) အမ်ိဳးသားမ်ားမွာ တက္စရိုစတီရုန္း (က်ားဟိုမုန္း) ပမာဏ နည္းပါးျခင္း
(စ) အစားအေသာက္ တြင္ ကယ္ဆီယမ္ ႏွင့္ ဗိုက္တာမင္ဒီ ျပည့္၀စြာ မပါျခင္း
(ဆ) ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွား အားကစား မလုပ္ျခင္း
(ဇ) ေဆး၀ါမ်ား ၾကာရွည္ သံုးစြဲျခင္း
(စ်) ေဆးလိပ္ ႏွင့္ အရက္ ေသာက္သံုးျခင္း

တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

(၄) အရိုးပြ ေရာဂါ ရွိမရွိ ဘယ္လို သိႏိုင္မလဲ။
အရိုး သိပ္သည္းဆ ကို စမ္းသပ္တဲ႔ နည္းပညာ နဲ႔ သိရွိႏိုင္ ပါတယ္။ Dual energy Xray absorptiometry (DEXA) လို႔ ေခၚပါတယ္။ အသက္ ၆၅ႏွစ္ ေက်ာ္ရင္ေတာ႔ မိမိအရိုး ရဲ႔ သိပ္သည္းဆ ကို စမ္းသပ္ သင္႔ပါတယ္။

(၅) ဘယ္လို ကာကြယ္ႏိုင္ ပါသလဲ။
အရိုးပြ ေရာဂါ မျဖစ္ပြား ေအာင္ ကာကြယ္တဲ႔ နည္းလမ္း ကေတာ႔ လြယ္ကူ လွပါတယ္။ အရိုးေတြကို သန္မာေအာင္ လုပ္ဖို႔ပါပဲ။ ငယ္ငယ္ ရြယ္ရြယ္ ကတည္းက အရိုးေတြ သန္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ခဲ႔ရင္ ေတာ႕ အေကာင္းဆံုး ပါ။ ဒါေပမယ္႔ သင္ ဘယ္ေလာက္ အသက္ၾကီး ပါေစ ေနာက္မက် ေသးပါဘူး။ သဘာ၀ အတိုင္း အရိုး ပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးမႈက အသက္ (၃၀) အရြယ္မွာ စ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ ႐ြယ္ရြယ္ မွာ အစားထိုး ႏိုင္ေပမယ႔္ အသက္ၾကီး လာတာနဲ႔ အမွ် အစား မထိုး ႏိုင္ေတာ႔ပဲ ဆံုး႐ွဳံးမႈ က ပိုမ်ား လာပါတယ္။ ေသြးဆုံး ျပီးခ်ိန္ ဆိုလွ်င္ေတာ႔ ပိုျပီး အရွိန္ျမင္႔ လာပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ပြ၊ ေပ်ာ႔ေျပာင္းျပီး က်ိဳးပဲ႔လြယ္တ႔ဲ အရိုးေတြ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ တဲ႔ နည္းလမ္း ေတြ ရွိပါတယ္။

(က) ေန႔စဥ္ အစားအစာေတြမွာ ကယ္ဆီယမ္ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ပါ၀င္ ရပါမယ္။
အရိုးပြ ေရာဂါကို ကာကြယ္ဖို႔ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကယ္ဆီယမ္ကို အစား အေသာက္ ေတြက ရႏိုင္ သလို၊ ေဆးျပား အေနနဲ႔ လည္း အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူ ရရွိ ႏိုင္ ပါတယ္။ အသက္ အရြယ္ အလိုက္ တစ္ေန႔တာ ကယ္ဆီယမ္ လိုအပ္ခ်က္ က ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆက္လက္ျပီး အစား အေသာက္ အခ်ိဳ႔မွာ ကယ္ဆီယမ္ ပါ၀င္တဲ႔ ပမာဏကို ေန႔စဥ္ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ျပီး ေဖာ္ျပပါမယ္။


(ခ) ဗီတာမင္ဒီ လံုေလာက္မႈ ရွိပါေစ။
ဗီတာမင္ဒီဟာ ခႏၵာကိုယ္က ကယ္ဆီယမ္ကို ပိုမို စုပ္ယူ ႏိုင္ေအာင္ ကူညီ ေပးတဲ႔ အတြက္ သူလည္း အေရးပါ ပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြ မွာေတာ႔ ဗီတာမင္ဒီ ကို ေနေရာင္ျခည္က ရႏိုင္ေအာင္ ေနပူစာ လႈံ ၾက ပါတယ္။ ကြၽန္္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ ႏိုင္င ံမွာေတာ႔ ထူးျပီး ေနပူစာ လႈံံဖို႔ မလို ပါဘူး။ အစား အေသာက္ေတြက ရႏိုင္ သလို ဗီတာမင္ ေဆးလံုး ေတြ ကိုလည္း မွီ၀ဲဲ ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ေန႔တာ ဗီတာမင္ဒီ လိုအပ္ခ်က္ ကေတာ႔ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဗီတာမင္ဒီ ပါ၀င္တဲ႔ အစားအစာ အခ်ိဳ႕ နဲ႔ ေန႔စဥ္ လိုအပ္ခ်က္ ကို ႏႈိင္းယွဥ္ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။


(၆) အာဟာရ မွ်တေအာင္ စားပါ။
ဗိုက္တာမင္ေအ၊ ဗိုက္တာမင္စီ၊ မဂၢႏီဆီယမ္၊ ဇင္႔ ဓါတ္မ်ား ပါ၀င္တဲ႔ အစားအစာ မ်ားကို ေန႔စဥ္ စားသံုးဖို႔ လိုပါတယ္။ ပရိုတိန္း ဓါတ္ ဟာလည္း အရိုးေတြ သန္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ ရာမွာ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။

(၇) ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွား အားကစား။
ကို္ယ္လက္ လႈပ္ရွား အားကစား လုပ္ျခင္းျဖင္႔

(က) Bone loss ကိုနည္းပါးေစျခင္း
(ခ) ၾကြက္သားမ်ားကိုသန္မာေစျခင္း
(ဂ) ခႏၵာကိုယ္ကိုဟန္ခ်က္ညီေအာင္ထိန္းေပးျခင္း

စတဲ႔အက်ိဳးေက်းဇူးေတြရနိဳင္ပါတယ္။

(၈) ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။
ေဆးလိပ္ဟာ အရိုးပ်က္စီးမႈ ကို ျမန္ဆန္ ေစပါတယ္။ အရိုးပြ ေရာဂါ ကို ကာကြယ္ ေပးနိဳင္တဲ႔ အီစထရိုဂ်င္ ဟိုမုန္း ပမာဏကို လည္း ေလ်ာ႔နည္း ေစႏိုင္ ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ျခင္းျဖင္႔ က်န္းမာေရး ကို ဘက္ေပါင္းစံု ကေန အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။

(၉) အရက္ အလြန္အကြၽံ မေသာက္ပါႏွင္႔။
အရက္ဟာ ခႏၵာကိုယ္က စုပ္ယူ ထားတဲ႔ ကယ္ဆီယမ္ ေတြကို အသံုးျပဳရာမွာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေစလို႔ အလြန္အကြၽံ မေသာက ္ျဖစ္ေအာင္ ဂရု စိုက္ဖို႔ လုိပါတယ္။

(၁၀) အိမ္အျပင္အဆင္။
အိမ္ အျပင္အဆင္ ကလည္း အေရးၾကီး ပါတယ္။ ေရခ်ိဳးခန္း မွာ ရာဘာ အခင္းခင္းျခင္း၊ လက္ကိုင္တန္း ထားျခင္း၊ လမ္းသြား လမ္းလာ ခလုပ္တိုက္မည့္ အရာမ်ား အား ရွင္းလင္း ထားျခင္း တို႔ျဖင့္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရျပီး အရိုး က်ိဳးမည့္ ေဘးမွ ကင္းေ၀း ေစပါတယ္။

(၁၁) ေယာကၤ်ား ေတြမွာ ျဖစ္တတ္ ပါသလား။
၁၉၉၀ ႏွစ္ မတိုင္ခင္ အထိေတာ႔ အမ်ိဳးသမီး ေတြမွာပဲ ျဖစ္တတ္တယ္ လို႔ ထင္ရ ေပမယ္႔ အခု ေနာက္ပိုင္း မွာေတာ႔ ေယာက်ၤား ေတြမွာပါ ျဖစ္ပြား တတ္ေၾကာင္း သိလာ ရပါတယ္။ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အမ်ိဳးသား ၄ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ႏႈံး ေရာဂါ ခံစား ရတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။

(၁၂) ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အရိုးပြ ေရာဂါ။
ရွာပါး ေရာဂါ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ျပီး မီးမဖြားခင္ ႏွင္႔ မီးဖြားျပီး ကာလမွာ ေတြ႔ရ တတ္ပါတယ္။ အမ်ား အားျဖင္႔ ပထမ ကိုယ္၀န္မွာ ျဖစ္တတ္ ျပီး ေနာက္တစ္ခါ ျပန္ျဖစ္ေလ႔ မရွိပါဘူး။

(၁၃) ဘယ္လို ကုသ ၾကမလဲ။
မွန္ကန္တဲ႔ လူေနမႈ ပံုစံ၊ အစားေသာက္၊ ေဆး၀ါးမ်ား ျဖင္႔ အရိုးပြ ေရာဂါကို ကုသ ႏိုင္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ႔ လူေနမႈ ပံုစံ ဆိုတာ ကေတာ႔ ကိုယ္ကာယ ေလ႔က်င႔္ခန္း မွန္မွန္ လုပ္တာကို ဆိုလို ပါတယ္။ ကယ္ဆီယမ္ နဲ႔ ဗီတာမင္ဒီ ဓါတ္ ျပည္႔၀တဲ႔ အစား အေသာက္ ေတြကို ဂရုတစိုက္ စားသံုး ရပါမယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသျပီး ေဆး၀ါးမ်ားကို ညြန္ၾကားခ်က္ အတိုင္း ေသာက္သံုး သင္႔ပါတယ္။

အရိုးပြ ေရာဂါဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ အျဖစ္မ်ားျပီး ဂရုမျပဳမိတဲ႔ ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္တာေၾကာင္႔ တတ္နိဳင္သေလာက္ အသိပညာ ျဖန္႔ေ၀ လိုက္ပါတယ္။

က်န္းမာရႊင္လန္းၾကပါေစ။

Related Posts :