Thursday, April 30, 2009

Let's Talk About Swine Flu ( Now influenza A(H1N1))

၀က္တုပ္ေကြး အေၾကာင္း ေျပာရေအာင္ …
အခုတစ္ေလာ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါအေၾကာင္း သတင္းေတြ ျပန္႕ႏွံ႔ေနလို႔ အားလံုးသိရေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ဘာသာျပန္ျပီး ျဖန္႔ေ၀ ေပးလိုက္ပါတယ္။

တုပ္ေကြးေရာဂါဆိုတာ တုပ္ေကြးျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ရာသီဥတု အကူးအေျပာင္းေတြမွာ တုပ္ေကြး ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ လူ ့ရဲ ့ ကိုယ္ထဲကို တုပ္ေကြးပိုး ၀င္လာရင္
၀င္လာတဲ့ ပိုးကို ကာကြယ္ႏုိင္တဲ့ ခုခံအား မရွိရင္ တုပ္ေကြးေရာဂါ ခံစားရပါတယ္။ ပိုးက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဆိုေတာ့ ပိုးကို သတ္ႏိုင္တဲ့ ေဆး ေသေသခ်ာခ်ာ မရွိတတ္ပါဘူး။ အဓိက ကေတာ့ လူ ့ကိုယ္ထဲက ခုခံစနစ္နဲ ့ပဲ တိုက္ထုတ္ ရတာပါပဲ။

တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ပိုးမ်ိဳးကြဲေပါင္း အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ လူကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ပိုးေတြ ရွိသလို တိရိစၧာန္ေတြမွာ ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ တိရိစၧာန္္ေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ တုပ္ေကြးပိုးေတြဟာ လူေတြကို မကူးႏိုင္ပါဘူး။ ကူးသြားရင္ေတာင္ လူေတြမွာ တုပ္ေကြးေရာဂါ မျဖစ္ေစႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ တိရိစၧာန္ေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ တုပ္ေကြးပိုးေတြက အသြင္ေျပာင္း အစြမ္းထက္လာျပီး ပံုစံ၊ ဖြဲ ့စည္းပံု ေျပာင္းသြားရင္ေတာ့ လူေတြဆီကို ကူးလာႏိုင္၊ လူေတြမွာ ေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

အရင္က သတင္းၾကီးေနတဲ့ ၾကက္တုပ္ေကြးဆိုတာ ၾကက္ေတြ၊ ငွက္ေတြမွာပဲ အဓိက ျဖစ္တာပါ။ အဲဒီကေန လူေတြဆီကို ကူးမွာစိုးလို ့ အၾကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ ကာကြယ္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီတခါ ျဖစ္တဲ့ ၀က္တုပ္ေကြး ေရာဂါကေတာ့ ၀က္ေတြမွာပဲ အဓိက ျဖစ္တဲ့ တုပ္ေကြးေရာဂါပိုးကေန ျဖစ္လာတာပါ။ ပံုမွန္ ဆိုရင္ေတာ့ ၀က္ ကေန လူေတြကို ကူးေလ့ ကူးထ မရွိေပမယ့္ အခုေတာ့ အဲဒီ ပိုးဟာ လူေတြဆီကို ကူးစက္ေရာက္ရွိေနျပီး လူတေယာက္ကေန အျခားတေယာက္ကို ထပ္ဆင့္ ကူးစက္ေစႏိုင္တဲ့ အဆင့္ေရာက္ေနပါျပီ။

၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ရင္ ခံစားရတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ ဖ်ားမယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ လည္ပင္းနာမယ္၊ ကိုယ္လက္ ကိုက္ခဲမယ္၊ ေခါင္းကိုက္မယ္၊ ခ်မ္တုန္မယ္၊ ကိုယ္လက္ေတြ ႏုံးျခိလာမယ္ စသျဖင့္ ပံုမွန္ တုပ္ေကြးျဖစ္ရင္ ခံစားရသလိုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုဆိုးလာရင္ေတာ့ အဖ်ားၾကီးတာ၊ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းတို ့ အဆုတ္တို ့ ေယာင္တာ (နမိုးနီးယားလို ့လဲ ေျပာလို ့ ရပါတယ္)ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ျပီး အသက္ ဆံုးရွံးတဲ့ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေရာဂါပိုး ရွိေနတဲ့ သူတေယာက္ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေျခ၊ ႏွပ္ညွစ္ရင္ ထြက္လာတဲ့ အမွဳန္အမႊားေတြ၊ အရည္ေတြမွာ ပိုးေတြ ပါလာျပီး အဲဒီ ပိုးေတြ ေနာက္တေယာက္ရဲ ့ ကိုယ္ထဲကို ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္းတို ့က တဆင့္ ၀င္ေရာက္သြားရင္ ေရာဂါ ကူးစက္ျခင္း ခံရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ ပိုးေတြ တင္က်န္ေနခဲ့တဲ့ ပစၥည္ေတြကို ကိုင္တြယ္မိျပီး အဲဒီလက္နဲ ့ ကိုယ့္ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္းတို ့ကို ျပန္ထိေတြ ့မိတာက တဆင့္လဲ ကူးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါ အကူးမခံရေအာင္ က်န္းမာေရး ေကာင္းေအာင္ ဂရုစိုက္ျပီး ေနထိုင္ပါ။ ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြနဲ ့ အရမ္း နီးနီးကပ္ကပ္ မေနပါနဲ ့။ အဓိက ကေတာ့ တုပ္ေကြးပိုးေတြ ရွိေနႏိုင္တဲ့ အရာေတြကို မထိမေတြ ့ေအာင္ ေရွာင္ရမွာပါ။ ဒီေတာ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့ သူကို သီးသန္ ့ ထားထားသင့္သလို သူ ့ဆီက ပိုးေတြ သူမ်ားဆီ မကူးေအာင္ ပါးစပ္ပိတ္၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ စတာေတြ ၀တ္ဆင္ထားေစျပီး ႏွာေျခ၊ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္းကို ဖံုးကာျပီးမွ ႏွာေျခ၊ ေခ်ာင္းဆိုး သင့္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆးေၾကာပါ။ အအိပ္၊ အစားမွန္ပါေစ။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးပါ။ အာဟာရ ျဖစ္ေစတဲ့ အစားအစာေတြ စားေပးပါ။ ဒါမွ ေရာဂါပိုးကို ခုခံႏိုင္မွာပါ။

အခု အမ်ားထင္ေနသလို ၀က္သားစားတာကေန တဆင့္ မကူးစက္ႏိုင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ခ်ရေအာင္ ၀က္သားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆးေၾကာျပီး က်က္ေအာင္ ခ်က္ျပီးမွပဲ စားသင့္ပါတယ္။ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတဲ့၊ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ ၀က္ေတြကိုလဲ မကိုင္တြယ္သင့္ပါဘူး။

အခုအခ်ိန္မွာ တုပ္ေကြးေရာဂါလိုမ်ိဳး ခံစားလာရျပီ ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးက နီးစပ္ရာ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းမွာ အျမန္ဆံုးသြားျပျပီး ေဆးကုသမႈ ခံယူပါ။ တုပ္ေကြးျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူထူထပ္တဲ့ ေနရာတို ့၊
ေက်ာင္းတို ့၊ အလုပ္တို ့ကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေရွာင္ပါ။ ႏွာေျခ၊ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္းကို လက္ကိုင္ပ၀ါ၊ တစ္ရွဴးစကၠဴစတို ့နဲ ့ ဖံုးကာျပီး ဆိုးပါ။ အဲဒီ လက္ကိုင္ပ၀ါကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလွ်ာ္ဖြတ္ပါ။ ေရေႏြးနဲ ့ ျပဳတ္ျပီး ေလွ်ာ္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ တစ္ရွဴးစကၠဴစေတြကိုလဲ စနစ္တက် စြန္ ့ပစ္ပါ။ လက္ကိုလဲ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေျချပီးတိုင္း ေဆးေၾကာေပးပါ။
သာမန္ တုပ္ေကြး လကၡဏာေတြကေန မသက္သာလာပဲ အသက္ရွဴၾကပ္လာတာ၊ ရင္ပတ္၊ ဗိုက္ထဲက ေအာင့္လာတာ၊ ေခါင္းမူး ေအာ့အန္လာတာေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာ့ အေရးၾကီးလာပါျပီ။ အျမန္ဆံုး ေဆးရံုကို သြားျပသင့္ပါတယ္။

ဒီေန ့ ေနာက္ဆံုးရ သတင္းေတြ အရ အခုအခါမွာ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူ တကမၻာလံုးမွာ စုစုေပါင္း ၁၈၈ ေယာက္ရွိသြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ၉၃ေယာက္၊ မကၠဆီကိုမွာ ၄၉ေယာက္၊ ကေနဒါမွာ ၁၉ေယာက္၊ စပိန္မွာ ၁၀ေယာက္၊ အဂၤလန္မွာ ၅ေယာက္၊ နယူးဇီလန္မွာ ၄ေယာက္၊ ဂ်ာမနီမွာ ၃ေယာက္၊ အစၥေရးမွာ ၂ေယာက္၊ ေကာ့စတာရီကာမွာ ၂ေယာက္နဲ ့ ၾသစၾတီးယားမွာ ၁ေယာက္တို ့ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွတိုက္တခြင္မွာေတာ့ ေရာဂါရွိသူလို ့ သံသယျဖစ္တဲ့သူေတြကို ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ေဟာင္ေကာင္နဲ ့ အင္ဒီယႏိုင္ငံေတြမွာ အထူးေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရွဳေနပါတယ္။ ဒီေရာဂါနဲ ့ ေသဆံုးသြားတဲ့ သူ ဦးေရကေတာ့ မကၠဆီကိုမွာ ၇ေယာက္နဲ ့ အေမရိကန္မွာ ၁ေယာက္ရွိျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အားလံုး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ က်န္းမာေအာင္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ၾကပါေစ။

အိအိခင္

References:
1. US Centers for Disease Control and Prevention, Questions and Answers: Swine Influenza and You, April 2009.
2. Wikipedia, 2009 Swine Flu Outbreak, http://en.wikipedia.org/wiki/2009_swine_flu_outbreak

(မွတ္ခ်က္ - ညီမေလး အိအိခင္က ဒီဘေလာ့ဂ္မွာ အဖြဲ႔၀င္ မျဖစ္ေသးတဲ့အတြက္ သူ႔ကိုယ္စား တင္ေပးတာပါ။ ကၽြန္မ ေရးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ - tune)


Related Posts :



No comments: