ေဟာက္ျခင္းအေၾကာင္း
ေဟာက္ျခင္းသည္ အိပ္ေနစဥ္ ပါးစပ္ႏွင္႔ ႏွာေခါင္းတို႔မွ ထြက္ေပၚလာေသာ အသံျဖစ္ပါသည္တဲ႔။ ဘာေၾကာင္႔ျဖစ္ရသလဲဆုိတာကေတာ႔ အိပ္ေနတုန္း အသက္ရွဴတဲ႔ အခါ ရွဴသြင္း ရွဴထုတ္ေသာ ေလလမ္းေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိလုိ႔ပါပဲ။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိတဲ႔ လမ္းေၾကာင္းမွာသြားရတဲ႔ေလဟာ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း စတာေတြရဲ႕ နံရံေတြကို တိုက္ခတ္တုန္လွဳပ္ေစျခင္းျဖင္႔ ေဟာက္တဲ႔ အသံေတြထြက္လာရတာပါ။ ေလလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆို႔ျခင္းဟာ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း တေလွ်ာက္ အသားပို အဆီပုိေတြမ်ားေနျခင္း နဲ႔ သက္ဆိုင္သလို၊ လူရ႕ဲ အိပ္တဲ႔ပံုစံအေနအထား၊ အျခားေရာဂါရွိမရွိနဲ႔လည္း ဆုိင္ပါတယ္။
အမ်ားသိၾကတဲ႔အတိုင္း ေဟာက္တဲ႔သူအတြက္ ေဟာက္ျခင္းဟာ ေတာ္ရံု ဒုကၡေပးေလ႔မရွိပါဘူး။ သူေဟာက္တတ္တယ္ဆိုတာေတာင္ သူ႔ကုိယ္သူ သိခ်င္မွသိမွာပါ။ အဲ.. ဒုကၡေရာက္တာကေတာ႔ သူ႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္၊ မိသားစု၊ အိမ္နီးနားခ်င္းစတာေတြေပါ႔ဗ်ာ။ ကိုယ္ကလည္း အိပ္မေပ်ာ္တဲ႔ညမွာ ေဟာက္တတ္တဲ႔သူက ေဘးမွာဆိုရင္ေတာ႔ .. ခံစားရၿပီေပါ႔။
ေဟာက္ျခင္းထက္ တဆင္႔ပိုလာရင္ေတာ႔ အိပ္ေနစဥ္ေလငတ္ျခင္း Sleep Apnoea ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ဆိုးပါတယ္။ က်ဥ္းက်ဥ္းက်ပ္က်ပ္ အသက္ရွဴေလလမ္းေၾကာင္း နဲ႔ အားပါးတရေဟာက္ၿပီး အသက္ရွဴေနရတဲ႔ အခ်ိန္မွာ အခန္႔မသင္႔ရင္ ေလလမ္းေၾကာင္းလံုး၀ ပိတ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ေဟာက္တဲ႔သူဟာ အသက္ရွဴ စကၠန္႔ပိုင္းေလာက္ ရပ္ရပ္သြားပါတယ္။ တခါတေလ အသက္ရွဴရပ္ၿပီးလန္႔ႏုိးပါတယ္။ ခဏခဏ လန္႔လန္႔ႏိုးလို႔ ေနာက္ဆို အဲသလို ႏိုးတာကိုေတာင္ သတိမထားမိႏုိင္ေတာ႔ပါဘူး။ သူ႔ဖာသာမသိပဲ တစ္ညလံုး ေဟာက္လုိက္၊ အသက္ရွဴရပ္လုိက္၊ လန္႔ႏုိးလိုက္နဲ႔ သံသရာလည္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေဟာက္တဲ႔လူ တခ်ိဳ႔ ဆို ဘယ္ေတ႔ာမဆို အိပ္ေရးမ၀ ျဖစ္ေနျပီး ေန႔ခင္းဖက္လည္း တခ်က္တခ်က္ ငိုက္ငိုက္သြားတတ္ပါတယ္။
ဘယ္သူေတြေဟာက္ၾကလဲ။
သာမန္လူေတြရဲ႕ ၅၀% ေလာက္ ေဟာက္တတ္ၾကပါတယ္။ ၂၅% ကေတာ႔ ပံုမွန္ ေဟာက္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္တဲ႔။ ကဲ.. ေဟာက္တဲ႔သူမ်ား အားမငယ္ၾကပါနဲ႔။
ေဟာက္ျခင္းရဲ႕အႏုပညာ။
တစ္ေယာက္န႔ဲတစ္ေယာက္ ေဟာက္တာျခင္းမတူၾကပါဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ႔ Soundbox ဆိုက္ကြာလို႔ထင္ပါတယ္။ အသံ အတိုးအက်ယ္အျပင္၊ အႏုအၾကမ္းလည္း ကြာပါတယ္။ အတက္ အဆင္းလဲရွိပါတယ္။ ဂီတလိုေျပာရရင္ Crescendo, Descendo ျဖစ္ပါတယ္။ Timing လည္းကြာပါတယ္။ ေဟာက္တဲ႔ အသံကိုေသေသခ်ာခ်ာ လိုက္နားေထာင္ရင္ Human Beatbox (Classical)ျဖစ္ပါတယ္။
ေဟာက္ရာကေန အေပၚမွာေျပာခဲ႔သလုိ အသက္ရွဴရပ္ရပ္သြားတဲ႔ အဆင္႔ကိုေရာက္ေနျပီဆိုရင္ေတာ႔ အေရးၾကီးလာပါၿပီ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပသင္႔ပါၿပီ။
ဘာေၾကာင္႔ေဟာက္တာလဲ။
လူတစ္ေယာက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ပံုမွန္တင္းေနတဲ႔ ၾကြက္သားေတြဟာ ေယဘူယ်အားျဖင္႔ ေလ်ာ႔သြားပါတယ္။ အာေခါင္၊ လည္ပင္း၊ ႏွာေခါင္း စသည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ၾကြက္သားေတြ ေလ်ာ႔ရဲသြားျခင္းေၾကာင္႔ ေလရွဴသြင္း ရွဴထုတ္တဲ႔ အခါ ၾကြက္သားနံရံေတြကို တုန္ခါမွဳေတြျဖစ္ေစပါတယ္။ ရူပေဗဒမွာ ေျပာသလုိပါပဲ တုန္ခါမွဳ = အသံ။
၀ေသာသူမ်ားမွာ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း တေလွ်ာက္အသားပိုအဆီပိုမ်ား စုလာျခင္းေၾကာင္႔ ေလလမ္းေၾကာင္းပုိက်ဥ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ပံုမွန္သူမ်ားထက္ ပိုေဟာက္ႏုိင္ပါတယ္။
အသက္ၾကီးသူမ်ားကေတာ႔ ၾကြက္သားမ်ားပိုမို ေလ်ာ႔ရဲတဲ႔ အတြက္ ပိုေဟာက္ၾကပါတယ္။
အရက္ေသာက္ျခင္း၊ အိပ္ေဆးေသာက္ျခင္းေၾကာင္႔လည္း အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ၾကြက္သားမ်ားပိုမိုေလ်ာ႔ရဲပါတယ္။
ပက္လက္အိပ္သူမ်ားက်ေတာ႔ လွ်ာက အေနာက္ကို ေပ်ာ႔က်ၿပီး အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းကို သြားဖိထားသလိုျဖစ္လို႔ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းျပီးေဟာက္ပါတယ္။
အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနသူမ်ားလည္း အသက္ရွဴရခက္ခဲလုိ႔ ေဟာက္ပါတယ္။
ပံုမွန္ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းနံရံမ်ား ေယာင္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေလလမ္းေၾကာင္းက်ဥ္းသြားေစျပီး ေဟာက္ႏုိင္ပါတယ္။
ရုပ္ခႏၶာခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္အရ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းပံုမွန္မဟုတ္သူမ်ား၊ အာသီးေယာင္သူမ်ား၊ အာသီးၾကီးသူမ်ား၊ အာေခါင္ေစာက္ တိမ္သူမ်ား လည္းေဟာက္ၾကပါတယ္။
ဘယ္လိုကုၾကမလဲ။
ေဟာက္ျခင္းအတြက္ ဥံဳဖြ ကုထံုးမရွိပါဘူး။ လူေတြကေတာ႔ အမ်ိဳးမ်ဳိး စမ္းလုပ္ၾကည္႔ေနၾကတာပါပဲ။ အဒိကလုပ္ရမွာေတြကေတာ႔ -
၁။ ၀ေနရင္ ၀ိတ္ခ်ပါ။ ပံုမွန္ဆုိရင္ေတာ႔ ထိန္းထားပါ။
၂။ ကာယေလ႔က်င္႔ခန္းမ်ားပံုမွန္လုပ္ျပီး တစ္ကုိယ္လံုးက ၾကြက္သားမ်ား ေတာင္႔တင္းေနရန္ လုပ္ပါ။
၃။ ပက္လက္အိပ္မယ္႔အစား ေဘးေစာင္းအိပ္ပါ။
၄။ အိပ္ခါနီး အရက္ေသာက္ျခင္းကိုေရွုာင္ပါ။
၅။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ပါ၊ မျဖတ္ႏုိင္ေသးရင္ ေလွ်ာ႔ပါ။
ႏွာေစးျပီး ႏွာေခါင္းမပိတ္ပါေစနဲ႔။ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနျပီး ပါးစပ္နဲ႔ အသက္ရွဴျခင္းမလုပ္ပါနဲ႔။ ႏွာေခါင္းပြင္႔ေအာင္ ပရုတ္ဆီ၊ ယာပန္းဆီ ရွဴျခင္းလုပ္ပါ။ ယာပန္းဆီ တစက္ ႏွစ္စက္ ေခါင္းအံုးတြင္ဆြတ္ထားပါ။ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းအတြက္ ႏွာေခါင္းထဲ ပန္းေဆးမ်ားကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္လုိ႔ရပါတယ္။
ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မရရင္ေတာ႔ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပပါေတာ႔။ တခါတေလ ေဟာက္ျခင္းအတြက္ ခြဲစိတ္မွဳ ေတာင္လုပ္ရင္ လုပ္ရတတ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား။
သာမန္ေဟာက္ျခင္းကေတာ႔ ညညက် မိန္းမ ထထဆိတ္ျခင္း ခံရတာကလြဲလို႔ ျပႆနာ အထူးအေထြမရွိပါ။ ဒါေပမယ္႔ အသက္ရွဴရပ္ရပ္သြားတဲ႔ Obstructive Sleep Apnoea ဆိုရင္ေတာ႔ အိပ္ေရးမ၀ျခင္း၊ ေန႔ဖက္အိပ္ငိုက္ျခင္းေတြအျပင္ မကုသပဲထားမယ္ဆိုလွ်င္ ေသြးတုိး၊ ႏွလံုး၊ ေလျဖတ္ ေရာဂါေတြ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မေပါ႔ပါနဲ႔၊ အေရးၾကီးပါတယ္။
Original content
http://cks.library.nhs.uk/patient_information_leaflet/snoring
No comments:
Post a Comment