Monday, November 9, 2009

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ဘားဂါးဆိုတာဘာလဲ ။



ဘားဂါးဆိုတာဟာ ေၿခေထာက္နဲ႔ လက္ေတြမွာ ရွိတဲ့ ေသးငယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အလယ္အလတ္ရွိေသာ ေသြးလႊတ္ေၾကာနဲ႔ ေသြးၿပန္ေၾကာေတြ ေယာင္ရမ္းၿခင္း ႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ၿခင္းတို႔ ခဏခဏ ၿဖစ္ေပၚေနၿခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ အလြန္အမင္း သက္ဆိုင္လ်က္ ရွိပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုး သူမ်ားအပါအ၀င္ ေဆးလိပ္မေသာက္ေပမယ့္ လည္း ေဆးရြက္ၾကီးစားသံုးသူေတြ Tobacco နဲ႔ပါတ္သတ္တဲ့ထုတ္ကုန္မွန္သမွ် သံုးစြဲသူေတြမွာ ၿဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။

အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အခ်က္ေတြ ။

စီးကရက္ေသာက္သံုးၿခင္းဟာ ဘားဂါးကို အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အဓိက အခ်က္ပါ ။ ေဆးလိပ္အရမ္းေသာက္သူေတြ ဥပမာ တစ္ေန႔ကို တစ္ဗူး ႏွုန္း ေသာက္သံုးသူေတြဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေစဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားသူေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးရြက္ၾကီး ငံုတဲ့လူေတြ ကြမ္းစားရင္ေဆးရြက္ၾကီးထည့္စားသူေတြ လည္း ဘားဂါးေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေစႏိုင္ပါတယ္ ။ လက္နဲ႔လိပ္တဲ့ ေဆးေပါ့လိပ္ (ဖက္ၾကမ္း) ကိုေသာက္သံုးေတြက ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေၿခ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ Tobacco မွာပါ၀င္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြက သင့္ေသြးေၾကာနံရံေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။ သူတို႔ကိုေရာင္ရမ္းလာေစပါတယ္ ။ ဘားဂါးၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္းဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္မႈမ်ားတဲ့ Middle East နဲ႔ East မွာ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာင္မွ သင့္မွာ ဘားဂါး ၿဖစ္ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားနဲ႔ ေ၀းေ၀းေနသင့္ပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေဆးလိပ္ေငြ႔ကလည္း သင့္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။

ဘားဂါးရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ။



၁ ။ ေၿခေထာက္မွာ နာက်င္လာၿခင္းနဲ႔ အားနည္းလာၿခင္း လက္မ်ားနာက်င္လာၿခင္း လက္ေမာင္းမ်ား နာက်င္လာ ၿခင္းနဲ႔အားနည္းလာၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြ ေရာင္ရမ္းလာၿခင္း ။
၃ ။ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြနဲ႔ ေၿခမ ၊ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြဟာ ၿဖဴေဖ်ာ့လာၿပီး အထူးသၿဖင့္ ေအးတဲ့အခါမွာ ပိုသိသာပါတယ္ ။ ဒါကို Raynaud's phenomenon လို႔ေခၚပါတယ္။

ဘားဂါးကေန ဘာေတြ ဆက္ၿဖစ္လာႏိုင္သလဲ ။



ဘားဂါးေရာဂါက ပိုဆိုးလာၿပီဆိုရင္ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြကို ေသြးပို႔မႈႏွုန္းေသြး စီးဆင္းမႈႏွုန္း နည္းလာပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေသြးေတြက လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြစီ စီးဆင္းရာမွာ ပိတ္ဆို႔တဲ့ အတားအဆီးေတြ (Blood clots) ရွိေနတဲ့အ တြက္ေၾကာင့္ပါ ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးေတြက ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ အာဟာ ရေတြကို တစ္ရွုးေတြဆီကို မပို႔ေပးႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ေၿခဖ်ားလက္ဖ်ားေလးေတြမွာ ရွိတဲ့ တစ္ရွုးေလးေတြ ေသဆံုးသြားပါတယ္ ။ ဒါကို gangrene လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ဂမ္ဂရင္း ရဲ႔ လကၡဏာေတြကေတာ့
ေရၿပားဟာ အမဲေ၇ာင္ အၿပာေရာင္ေၿပာင္းသြားၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းမွာ အာရံုခံစားမႈ မရွိေတာ့ၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ အနံ႔ နံလာၿခင္း စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ဂမ္ဂရင္း ၿဖစ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းကို ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။

ကုသမႈနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ။

ဘာကုသမႈမွ ဘားဂါးကို မကုႏိုင္ပါဘူး ။ သင့္ရဲ႔ ဆရာ၀န္ကလည္း သင္ၿဖစ္ေနတဲ့ ခံစားမႈေတြ လကၡဏာေတြကို ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ ကုသမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ယံုပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

၁ ။ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးၿခင္း သင့္ရဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ေရာင္ရမ္းမႈသက္သာေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ ေသြးလည္ပတ္မႈေကာင္းေအာင္ ခဲေနတဲ့ေသြးေတြ ၿပန္က်ဲသြားေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း (ဥပမာ Cilostazol )
၃ ။ ၿဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာက အာရံုေၾကာေတြကို ၿဖတ္ေတာက္ပစ္ၿခင္း (ဒါကေတာ့ နာတာကို သက္သာေစဖို႔ပါ )
၄ ။ ေၿခေထာက္ လက္ ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ၿခင္း (အကယ္၍ ပိုး၀င္ေနတယ္ ပုပ္ေနၿပီဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ )

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ။

သင္ဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေနၿပီ လို႔ သိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးတာကို ခ်က္ခ်င္းၿဖတ္ပစ္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ထူးဆန္းတာတစ္ခ်က္က ေတာ့ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ေသြးေၾကာေတြေရာင္ရမ္း ေနတာေတြ ခ်က္ခ်င္းသက္ သာသြားၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္အခ်ိန္မွီၿဖတ္ပစ္တဲ့ လူအမ်ားစုဟာ ေၿခလက္ေတြ ၿဖတ္ပစ္စရာ မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး ။ ဆက္ေသာက္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္ရဲ႔ ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစၿပီး သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ဖယ္ရွားပစ္ခံရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ဟာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အမ်ားစုထဲက တစ္ေယာက္ဆိုရင္ သူတို႔လိုပဲ အတိတ္တုန္းက ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ဖူးမွာပါ ။ဒါေပမယ့္ ေအာင္ၿမင္ခဲ့မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး သင့္ ၿပႆနာကို ေၿပာၿပပါ ။ သင့္ဒုကၡကို ကူညီေပးႏိုင္မယ့္ ေဆး၀ါးေတြ ရွိပါတယ္ ။ ပီေက၀ါးၿခင္းနဲ႔ စိတ္အာရံုေၿပာင္းၿခင္း ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နီကိုတင္းအစားထိုး ထုတ္ကုန္ေတြကို သံုးစြဲၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ နီကိုတင္းကလည္း ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစတဲ့အရာၿဖစ္တဲ့အတြက္ပါ ။ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ ပရိုဂရမ္ကို အသံုးၿပဳၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါကေတာ့ ေဆးရံု ေဆးခန္းမွာ ရက္အနည္းငယ္သြားေနၿပီး ကုသမႈ ခံယူၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ သင္ဟာ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ကုသိုလ္ေရး ေတြ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းအားၿဖင့္ သင့္ကို Tobacco free world ထဲကိုေခၚေဆာင္သြား မွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အိမ္မွာေနရင္းနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲ ။

သင့္မွာ ဘားဂါး ရွိေနၿပီဆိုရင္ သင့္ေၿခေခ်ာင္းေတြလက္ေခ်ာင္းေတြကို ဂရုစိုက္ပါ ။ သင့္ရဲ႔ အေရၿပားေပၚက ၿခစ္ရာ ရွရာေတြကို သတိထားပါ သင္ဟာ အာရံုခံစားမႈရွိေနေသးလားမရွိေတာ့ဘူးလား ဆိုတာ စမ္းစစ္ပါ ။ ေၿခလက္ေတြ ေအးေနၿခင္းဟာ သင္ဟာ ပိုးမႊားအလြယ္တကူ ၀င္ေ၇ာက္ကူးစက္ခံႏုိင္ရတဲ့ အေၿခအ ေနၿဖစ္ပါတယ္ ။

စာေရးသူ....သက္တန္႔ခ်ိဳ (၁၁း၁၀ ည ၆.၁၁.၀၉)

Ref: Wikipedia
: Mayo Clinic


Related Posts :



6 comments:

ေက်ာ္မင္းနိုင္ said...

ဘားဂါးေရာဂါကို ေဒါက္တာသက္တန္႔ခ်ိဳ ရွင္းျပေတာ့မွေကာင္းေကာင္းသိေတာ့တယ္။ ဟိုအရင္ကေတာ့ ဗဟုသုတနည္းခဲ့ေတာ့ မၾကားဘူးမိခဲ့ပါဘူး။ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ေရာဂါတခုပါပဲ။ေဒါက္တာသက္တန္႔ခ်ိဳ ကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ေမးလို႔ရမယ္ဆိုရင္ တခုေလာက္ေမးပါရေစ....ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ ကိုႏွစ္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေသာက္သံုးမႈျပဳမွသာလွ်င္ ျဖစ္တတ္တာလည္းမသိဘူးခင္ဗ်ာ။ ေဒါက္တာသိရင္ေျပာျပေပးပါ။ ေဒါက္တာ က်န္းမာေပ်ာ္ရြင္ျပီး ပညာဒါနမ်ားမ်ားျပဳႏိုင္ပါေစ....

သက္တန္႔ခ်ိဳ said...

ဘားဂါးေရာဂါကို ေဆးလိပ္ ၁၀ ေလာက္ေလာက္ကိုေန႔စဥ္ေသာက္မယ္ဆို၇င္ ၅ႏွစ္မွ ၁၀ ႏွစ္အတြင္ း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ေယ်ဘူယ်ေၿပာမယ္ဆိုရင္ ဘားဂါး မၿဖစ္ေတာင္မွ အၿခား အဆုတ္ကင္ဆာ ေတြ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာေတြ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။

ေက်ာ္မင္းနိုင္ said...

ဟုတ္ကဲ့ပါေဒါက္တာ။ ဒီကိစၥကို သိခ်င္တာက မင္းနိုင္ရဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြက ေဆးလိပ္ျဖတ္ခ်င္ေနၾကတာ ဒါေပမယ့္ ျဖတ္လို႔မရႏိုင္ၾကဘူး။ ျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ က အခုမွ (၂၄) ပဲရွိေသးေတာ့ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ ကသူငယ္ခ်င္းေတြ ကိုတိုက္တြန္းတာမရေသးလို႔ပါ။ ေဒါက္တာေျပာထာတာေလးေတြကိုေျပာျပရင္ေတာ့နားလည္လာက်မွာပါ၊ ျပီးေတာ့ကိုယ္တိုင္လည္းေဆးလိပ္ျဖတ္ထားေတာ့ သူတို႔အခက္ခဲကိုလည္းနားလည္မိပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္းေဒါက္တာကိုေက်းဇူးတင္ေနမွာပါ။ ေဒါက္တာ ကအစလည္းေကာင္းတယ္ အစြမ္းလည္းမ်ားတယ္၊ အားက်မိပါတယ္။ အစြမ္းအစရွိတယ္ဆိုတာဒါကိုေျပာတာေနမွာပါ။ ေဒါက္တာသက္တန္႔ခ်ိဳ ေအာင္ျမင္ၾကီးပြားပါေစ....

tharngemama said...

ေက်းဇူးအရမ္းတင္မိပါတယ္.....။
အိမ္မွာက အေဖက ေဆးလိပ္ကို အရမ္းကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲေသာက္ပါတယ္.........။ ဆိုးက်ိဳးေတြ ဒီေလာက္မ်ားတယ္ဆိုတာ မသိဘူးထင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားကိုလဲ ေဆးလိပ္မေသာက္ဘို႔ေျပာေပမယ့္ စီးကရက္ကို တခါတရံ လက္ၾကားညွပ္တာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အခု ေဒါက္တာ ေရးထားတဲ့ ဘေလာ့ကို print ထုတ္ၿပီး သူတို႔ကို ျပမွာပါ။ တကယ့္ကို ေက်းဇူးအရမ္းတင္ပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေအာင္ျမင္ ႀကီးပြား တိုးတက္ၿပီး စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္ခ်မ္းသာအေပါင္းနဲ႔ အတိုင္းထက္အလြန္ ျပည့္စံုပါေစ..............။

Anonymous said...

မဂၤလာပါ ေဒါက္တာသက္တန့္ခ်ိဳ

ကၽြန္မကို ကၽြန္မ ေလးစားစြာနဲ႔ ပထမဦးဆုံးမိတ္ပါရေစ။ ကၽြန္မနာမယ္ကေတာ့ ႏွင္းဆြတ္မိုးပါ။ ကၽြန္မအေနနဲ႔ “ရဲရင့္”လို႔အမည္ရတဲ့ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို ေရွ႕လာမဲ့ ဇန္န၀ါရီလ (၁)ရက္ေန႔မွာ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ ထုတ္ေ၀ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ကၽြန္မအေနနဲ႔ ဆရာမတို့ရဲ႕ဘေလာက္ကို မၾကာခဏအလည္ေရာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာမတို့ရဲ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈနဲ႔ လုံ႔လကို ကၽြန္မေလးစားမိပါတယ္။

ကၽြန္မ ယခုစာေရးရျခင္းအေၾကာင္းကေတာ့ ကၽြန္မ အေနနဲ႔ ကၽြန္မတုိ့ထုတ္ေ၀သြားမဲ့ “ရဲရင့္ဂ်ာနယ္”မွာ ဆရာမရဲ့ က်န္းမာေရးေဆာင္းပါးေတြထဲက အလ်ဥ္းသင့္လ်င္ သင့္သလို “ရဲရင့္ဂ်ာနယ္”မွာ ေဖာ္ျပတင္ဆက္ေပးသြားခ်င္ပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ရဲ႕ ေၾကာရုိးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေပၚမွာ အေျခခံၿပီး စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ အာကစား၊ ဟာသ၊ အေတြးအျမင္၊ ေဆာင္ပါး၊ သတင္း စတဲ့စတဲ့ က႑ေလးေတြကို ပါ၀င္ေအာင္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ႀကိဳးစားၿပီးတင္ဆက္ေပးသြားခ်င္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ ကၽြန္မ အေနနဲ႔ ႐ိုးသားစြာ ဆရာမဆီမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ စာမူခအေနနဲ႔ကေတာ့ အခုမွ စၿပီးထုတ္မွာမို႔ ကၽြန္မတို့အတြက္ အခက္အခဲ ေလာေလာဆယ္ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မတို့တစ္ေတြဟာ စီးပြားေရးသမားမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုပ္ငန္းကိုလုပ္ရတာ စာေပကိုခ်စ္လို႔ပါ။ ေနာက္ျပည္သူေတြကို စစ္မွန္တဲ့၊ ခိုင္မာတဲ့၊ မရွိမျဖစ္လိုအပ္မဲ့ဗဟုသုတေတြ၊ အသိအျမင္ေတြေပးခ်င္လို႔ပါ။ သို႔ေသာ္လဲ ဘုရားသခင္အလိုတူလို႔ “ရဲရင့္ဂ်ာနယ္”ေအာင္ျမင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကၽြန္မတုိ့ဆရာမကို စာမူခခ်ီးျမႇင့္ေပးသြားမွာပါ။

ကၽြန္မအေနနဲ႔ ဆရာမဆီက ဂ႐ုဏာတရားနဲ႔ခြင့္ျပဳေပးမဲ့ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ကၽြန္မ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါတယ္။ဆရာမ အခ်ိန္ရွိရင္ကၽြန္မဆီ စာျပန္ေပးပါဦးလို႔အားနာေလးစားစြာနဲ႔ ေတာင္းဆိုအပ္ပါတယ္။

ဆရာမရဲ႕ စာေပမိတ္ေဆြ
ႏွင္းဆြတ္မိုး
လက္ေထာက္အယ္ဒီတာ
ရဲရင့္ဂ်ာနယ္

Anonymous said...

ေဒါက္တာ့ ကေလာင္နာမည္ကို ၾကည့္ျပီး ဆရာမလို႔ မွားေခၚမိတဲ့ အတြက္ အနူးအညြတ္ေတာင္းပန္ပါတယ္။
ႏွင္းဆြတ္မိုး