သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္လြန္ကဲေသာေရာဂါ
သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းသည္ ခႏၶာကိုယ္ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ (metabolism) အတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ
ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ ႏွလံုးခုန္ျခင္း၊ အူလႈပ္႐ွားျခင္း၊ ကယ္လိုရီေလာင္ကၽြမ္းျခင္း တို႔အျပင္
အျခားလုပ္ငန္းမ်ားစြာအတြက္ လြန္စြာအေရးၾကီးေပသည္။ သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္နည္းျခင္း-
မ်ားျခင္းတို႔ျဖစ္ေပၚပါက ခႏၶာကိုယ္လုပ္ငန္းမ်ားသည္လည္း မူမမွန္ကေမာက္ကမျဖစ္ကာ ေရာဂါလ
ကၡဏာမ်ားေပၚေပါက္လာပါသည္။ ဤေနရာတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္လြန္
ကဲေသာေရာဂါ (Hyperthyroidism)ထဲမွ ဂေရ႕ဗ္ေရာဂါ(Grave’s disease)အေၾကာင္း ေရးသား
ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ဂေရ႕ဗ္ေရာဂါ(Grave’s disease)သည္ သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္လြန္ကဲေသာေရာဂါအားလံုး၏
၇၅-၈၀% ထိအျဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားထက္ (၈)ဆ
ပိုမိုျဖစ္ႏိုင္ေျခ႐ွိပါသည္။ ေရာဂါျဖစ္သူ(၉)ဦးတြင္ မိန္းမ(၈)ဦးႏွင့္ေယာက္်ား(၁)ဦးျဖစ္ႏိုင္ေျခဟု ဆိုလို
ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အသက္(၅၀)ေက်ာ္တြင္ အေတြ႔နည္းျပီး အမ်ားဆံုးမွာအသက္(၃၀)မွ(၄၀)အတြင္း
ျဖစ္ပြားပါသည္။
ဤေရာဂါကိုအျပင္တြင္အလြယ္တကူအားျဖင့္ “လည္ပင္းအဆိပ္ရည္ထြက္ေသာေရာဂါ” ေခၚေဝၚေန
ၾကသည္ကို ၾကားရပါသည္။ Diffuse Toxic Goiter ေဆးပညာအေခၚကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးလိုက္ေလ်ာ
ညီေထြေအာင္ ဘာသာျပန္ရျခင္းေၾကာင့္ မည္သို႔ပင္ေခၚေစကာမူ အဓိပၸါယ္ေကာင္းစြာသိ႐ွိရန္ လို
အပ္ေပသည္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္းေျပာရပါက သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းသည္ အမ်ား
ထင္သလို အဆိပ္ရည္အစစ္မဟုတ္ဘဲ ခႏၶာကိုယ္အတြက္အဆိပ္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ဆိုးက်ဳိးရေစျခင္းဟု
သာ မွတ္ယူရေပမည္။
သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္မ်ားရျခင္းမွာ ခႏၶာကိုယ္ေရာဂါခုခံမႈစနစ္ေၾကာင့္ သိုင္း႐ြိဳက္္ေဟာ္မုန္း
ထြက္ေစေသာလႈံ႕ေဆာ္အင္တီေဘာ္ဒ ီ(TSH Receptor Antibodies)မ်ားထြက္လာကာ သိုင္း႐ြိဳက္
အက်ိတ္ေပၚသက္ေရာက္ျပီး T3,T4 ေခၚ သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္မ်ားလာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ
- သိုင္း႐ြိဳက္
ေဟာ္မုန္း(T3 & T4)အထြက္လြန္ကဲေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာလကၡဏာမ်ား- လည္ပင္းၾကီးလာျခင္း၊
- ရင္တုန္ျခင္း၊ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းတစ္မိနစ္တြင္ (၁၀၀)ေက်ာ္ထိ ျမန္ျခင္း၊*
- အပူဒဏ္ခံႏိုင္ရည္နည္းလာျခင္း(heat intolerance)၊ ေခၽြးအျမဲျပန္ေနျခင္း၊*
- စိတ္တိုစိတ္ဆတ္လြယ္လာျခင္း၊ စိုးရိမ္ပူပန္လြယ္ျခင္း၊ ညအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ကတုန္ကယင္ျဖစ္လာျခင္း၊*
- အစားမ်ားလာေသာ္လည္း တျဖည္းျဖည္းပိန္လာျခင္း၊ေမာပန္းလြယ္ ႏုန္းလြယ္ျခင္း၊*
- ဝမ္းအသြားမ်ားလာျခင္း(ဝမ္းပ်က္ျခင္းကိုမဆိုလိုေပ။ အူလႈပ္႐ွားမႈမ်ားလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။)
- ရာသီေသြးမလာေတာ့ျခင္း(သို႔)နည္းလာျခင္း၊ သားသမီးမရလြယ္ျခင္း၊ ကာမဂုဏ္စိတ္နည္းလာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္႐ွိပါကသားပ်က္လြယ္ျခင္း၊
- မ်က္လံုးတစ္ဝိုက္တစ္႐ွဴးမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာလကၡဏာမ်ား၊
- မ်က္လံုးျပဴးထြက္လာျခင္း၊ မ်က္ခြံပိတ္မရေတာ့ျခင္း၊
- အျမင္ေဝဝါးလာျခင္း၊ ႏွစ္ခုျမင္လာျခင္း၊(diplopia)
- ေျခေထာက္ညိဳသက်ည္းတြင္ အေရျပားထူအမ္းလာျခင္း၊ (Pretibial Myxedema)* တို႔ျဖစ္တတ္ပါသည္။
ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္ပါက ေသြးတြင္း T3 ႏွင့္ T4 ပံုမွန္ထက္ျမင့္တက္ေနျပီး TSH ပံုမွန္ထက္ေလ်ာ့
နည္းေနသည္ကို ေတြ႔ရေပမည္။ သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းအထြက္လြန္ကဲေသာေရာဂါသည္ ဆရာဝန္
ညႊန္ၾကားသည့္ေဆးေသာက္႐ံုႏွင့္ပင္ သက္သာေပ်ာက္
ကင္းႏိုင္သည့္ ေရာဂါျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ပါလကၡဏာမ်ား ေတြ႔ရပါကေစာစီးစြာကုသမႈ
ခံယူျခင္းျဖင့္ ေရာဂါ၏ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးမ်ား ခံစားရျခင္းမွ ကင္းေဝးႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္......
| T3 | Tri-iodothyronine | သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ား |
| T4 | Thyroxine | |
| TSH | Thyroid Stimulating Hormone | သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားထြက္ေစရန္လႈံေဆာ္ေသာေဟာ္မုန္း |
သိုင္း႐ြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေမပ်ဳိ၏ postတြင္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
Posts
