Public Health in Myanmar: January 2010

Thursday, January 28, 2010

HIV needle ရွင္းတမ္း

ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္အနည္းငယ္က အစ္မတစ္ေယာက္ဆီက email တစ္ခုရလို႕ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ India မွာ HIV positive needle ေတြ ရုပ္ရွင္ရံုေတြမွာ ျမွဳပ္ထားလို႕ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ အပ္ဆူးကုန္ၾကတဲ့ သတင္း ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါနဲ႕ အမ်ားသိပါေစဆိုျပီး ဘာသာျပန္ျပီး public health in myanmar ရယ္၊ new world ရယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ blog မွာရယ္ တင္ေပးလိုက္တယ္။ ဒီေန႕ေရာက္ေတာ့ PHIM member တစ္ေယာက္ ေပးတဲ့ link ကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ အဲဒီသတင္းက အစစ္အမွန္ မဟုတ္ဘဲ အင္ ၾကီး ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ HIV ထက္ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာလူမ်ား post ကို ဖယ္ရွားထားလိုက္ပါတယ္။ စာဖတ္သူအားလံုးကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္ေပးမိပါက ေတာင္းပန္ပါေၾကာင္း....။

ေအာက္ပါ link မ်ားမွ တဆင့္ အဆိုပါ email အေၾကာင္းကို ဖတ္ရွဳႏုိင္ပါသည္။

http://www.hoax-slayer.com/hiv-needle-hoax.html

http://www.cdc.gov/hiv/resources/qa/hoax1.htm

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၇) Oral practice

ပါးစပ္ကို လိင္ဆက္ဆံရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့အေၾကာင္းေလး ေရးပါမယ္။ ေမးသူလဲရွိ၊ ေရးဘို႔လဲလိုတယ္ ထင္လို႔ပါ။ (အုိရယ္လ္-ဆက္က္စ္) လို႔ ေခၚတာေပါ့။ အေၾကာင္းအရာ တခုခုကို ေရးတဲ့အခါ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္တာမ်ိဳးနဲ႔ စေလ့ရွိတယ္။ အေခၚအေဝၚ အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလဲ ဗဟုသုတ ပြါးေပးတတ္ၾကတယ္။ ဒီဟာမွာေတာ့ ထည့္မေရးလိုပါဘူး။ ေခတ္စားတဲ့ ဘန္းစကာေတြပါ ထည့္ေရးရင္ အေတာ္ ရိုင္းၿပီး၊ ပညာေပးနဲ႔ မတူတဲ့အျပင္ လမ္းလြဲပို႔ရာလဲ က်ႏိုင္ပါေသးတယ္။

လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကို အသံုးျပဳတာက သိပ္မဆန္းေတာ့ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုနည္း လုပ္ပါ-မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာဘို႔က ဆရာဝန္ေတြအလုပ္ မဟုတ္ပါ။ သတိထားစရာေတြ မလုပ္မိရင္ေတာ့ ရႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ ရွိပါတယ္။ အမ်ားသိၾကတဲ့ STD လို႔ေခၚတဲ့ လိင္ကတဆင့္ရတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါေတြပါ။ ဒီေရာဂါေတြ အေၾကာင္း အၾကမ္းဖ်င္းေလာက္ဘဲ ဒီေနရာမွာ ေရးပါမယ္။ STD ဆိုတာ လိင္ဆက္ဆံရင္းနဲ႔ ေရာဂါပိုးရွိေနသူဆီက သူ႔အေဖၚကို ကူးစက္ေစတဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေကာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးက ေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ျဖစ္တယ္။ ေနရာဆိုတာ ထိစပ္မႈရွိတဲ့ေနရာေတြပါ။ က်ား-မ လိင္အဂၤါေတြ ဆိုတာေတာ့ မေျပာစရာ မလို႔ဘူးေပါ့။ သမား႐ိုးက် မဟုတ္တဲ့ ေနရာေတြကေတာ့ စအို နဲ႔ ပါးစပ္။ ဒီေနရာေတြကိုလဲ အသံုးခ်လို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ အမွတ္ (၁)ကို စအိုအေၾကာင္းနဲ႔ စခဲ့ပါတယ္။ အခု ပါးစပ္နည္း ေရးပါတယ္။

“အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွဖတ္ပါ” ပညာေပးကို ေရးရတာက လက္ကို တုပ္ထားသလို၊ စဥ္းစားမႈကိုလဲ ခ်ဳပ္ထားသလို ရွိရပါတယ္။ ေျခတဖက္ကို ဘရိတ္ေပၚမွာ တင္ၿပီး၊ ကားေမာင္းရသလိုပါဘဲ။ (ဆဲလ္ဖ္-ဆင္ဆာ) ကိုလဲ အထပ္ထပ္ လုပ္ပါမွ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ခပ္႐ြယ္႐ြယ္ ေခတ္တံုးက ဗမာစာနဲ႔ေရးတဲ့ ဒီလိုင္းပညာေပးဆိုတာက အေတာ္ ရွားပါတယ္။ ဆရာပီမိုးနင္း ေရးတာ တစ္တစ္ခြခြ ရွိလြန္းလွတယ္ ထင္တယ္။ အခုစာေရးတဲ့လူကိုလဲ မိတ္ေဆြေတြက “ဒီနံပါတ္ကေတာ့ နဲနဲမ်ားသြားသလား မသိဘူး” လို႔ ေထာက္ျပရေသးတာ။ ေက်းဇူးတင္တယ္ဗ်ာ။

ဒီလိုေရးသားရတာကို မ်ိဳးပြါးက်န္းမာေရးလို႔ ေခၚၾကသလို ဖို-မဆက္ဆံေရး ပညာေပးလို႔လဲ ေခၚေသးတယ္။ တိတိပပ ေျပာရရင္ တခုမွ မျပည့္စံုဘူး။ မ်ိဳးမပြါးဘို႔လဲ ပါသလို၊ ဖိုနဲ႔မ မဟုတ္တာလဲ ပါေသးတာကိုး။ အဂၤလိပ္လိုၾက Sex ဆိုတာနဲ႔ လံုေလာက္တယ္။ ဒီစာလံုးကို ခုေနာက္ပိုင္းမွာ တမင္းစားေရေသာက္ သံုးလာၾကတယ္။ တိုက္ရိုက္ ဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ “လိင္” ေပါ့။ ဗမာလိုၾကေတာ့ ဒီစာလံုးကို သံုးဘို႔ မေကာင္းလွေသးဘူး။

၁၉၉၈ ကတည္းက စဥ္တိုက္ ဆက္တိုက္ အခန္းေပါင္း ၉၄ ခုအထိ ျပသခဲ့တဲ့ Sex and the City ဆိုတာက အေတာ္ နာမယ္ၾကီးပါတယ္။ HBO ကေနျပတာပါ။ ဒီဇာတ္လမ္းတြဲမွာ STDs လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ၊ Safe sex စိတ္ခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ဆံေရးနဲ႔ Promiscuity အမ်ိဳးမ်ိဳး အေထြေထြေသာ နည္းေတြ ဆိုတာေတြပါတယ္။ ကေန႔ကမာၻမွာ ဆူပါေနရာ ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကဆိုတဲ့ တိုင္းျပည္၊ ေရွ႕မွာေျပးေနတဲ့ နယူးေယာက္ဆိုတဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္၊ သူ႔ရဲ႕ ထိပ္တန္းရပ္ကြက္ (မင္ဟတ္တန္) က ေရေပၚဆီအလႊာေခၚမဲ့ Big-city professional women ေတြရဲ႕ လူမႈဘဝထဲက လိင္မႈဘဝေတြကို ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္း ေဖၚျပထားတာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္တို႔ဘ၀ကေတာ့ သိတဲ့အတိုင္းပါဘဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနရာတကာမွာ သြားတူခ်င္လို႔ မရပါ။

ေရာဂါပိုးေတြက ေသြးတို႔၊ (လင့္ဖ္) တို႔အျပင္ ကုိယ္ခႏၶာကုိယ္ အရည္ေတြထဲမွာလဲ ေနၾကတယ္။ ဆက္ဆံတဲ့အခါ ႏွစ္ေယာက္လံုးကေန အရည္ဆိုတာမ်ိဳး ထြက္ပါတယ္။ သြားရည္ထဲမွာ ဒုကၡမေပးတဲ့ ပိုးေတြ ရွိေနတယ္။ သာမန္အေရျပား ဆိုတာက ေကာင္းေနရင္ ေရာဂါရေစတဲ့ပိုးေတြ အလြယ္တကူ ဝင္မလာႏိုင္ဘူး။ အနာအဆာရွိရင္ေတာ့ ဝင္လာႏိုင္တယ္။ သတိထားဘို႔က ေကာင္းေနတဲ့ လိင္အဂၤါကိုဖံုးထားတဲ့ ပါးလႊာလႊာအေရျပားဟာ ဆက္ဆံရင္းနဲ႔ ေသးငယ္လွတဲ့ ဒဏ္ရာေလးေတြ ရတတ္တယ္။ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ငယ္လြန္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ မွန္ဘီလူးနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ၾကည့္မွ ျမင္ရေလာက္ေအာင္ ေသးတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြအတြက္ေတာ့ အဲဒီဒဏ္ရာေလးေတြက လမ္းက်ယ္ၾကီးေတြလို ျဖစ္ေနတာမို႔ အထဲဝင္လာႏိုင္တယ္။

သီအိုရီေတာ့ ရွိတာေပါ့၊ ဒါေပမဲ့ လက္ေတြ႔ေျပာရရင္ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကုိ အသံုးျပဳနည္းက STD ေရာဂါဝင္တာ အေတာ္ နည္းပါတယ္။ ေရာဂါပိုး နာမယ္ေတြကို သိေအာင္ ေရးရရင္ Chlamydia, Syphilis, Gonorrhea နဲ႔ Herpes ေတြပါ။ HIV ကေတာ့ အနာအဆာရွိေနမွ ဝင္မွာပါ။ ဒါေတာင္ သုေတသနအရ ေျပာရင္ Inconclusive “ဟုတ္တယ္လို႔ အတိအက် ေျပာမရေသးဘူး” တဲ့။

အၾကံေပးတာတခုက ဒီပါးစပ္အသံုးျပဳနည္းကို သံုးခ်င္ရင္ အကာအကြယ္ လုပ္ဘို႔ျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ပါးစပ္နဲ႔ အေဖၚရဲ႕အဂၤါကို တိုက္ရိုက္ မထိေတြ႔ေစေအာင္ အဖံုးသံုးခိုင္းတာပါ။ ကြန္ဒြန္လိုဟာ ျဖစ္ပါတယ္။ Barrier Methods ေခၚပါတယ္။ Saran or Cling Wrap လို႔ေခၚတဲ့ ပလပ္စတစ္ကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေခ်ာေစတဲ့ေဆး မပါတဲ့ Non-Lubricated Condom ျဖစ္ျဖစ္ Flavored Lubricated Condoms ျဖစ္ျဖစ္ Kiss of Mint Condoms ျဖစ္ျဖစ္ကို သံုးႏိုင္တယ္။ ျပည့္စံုေအာင္ထည့္ေရးရရင္ Gay ေတြအတြက္ Dental Dams ေတြကို အသံုးခိုင္းတယ္။

တေလာက ေမးတာတခုရွိတယ္။ “သုတ္ရည္ပါးစပ္ထဲ ဝင္မိသြားရင္ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္သလား” တဲ့။ မရပါခင္ဗ်ား။ လက္ခံသူမွာ HIV နဲ႔ B ပိုး ရွိေနၿပီး၊ လုပ္ေပးသူရဲ႕ ပါးစပ္မွာ အနာအဆာရွိရင္၊ ဝင္လာႏိုင္ပါတယ္။ ပါးစပ္သံုးနည္းကို ကုိယ္ဝန္ မရွိေအာင္ ဆက္ဆံနည္းအျဖစ္ သံုးႏိုင္သလို အဂၤါႏွစ္ခု တကယ္ထိေတြ႔မႈ မလုပ္ခင္ Foreplay before intercourse အျဖစ္လဲ သံုးလို႔ ရပါတယ္။ လစဥ္ရာသီဆင္းခ်ိန္မ်ိဳးမွာလဲ Alternative အျဖစ္သံုးႏိုင္ေသးတယ္။

ေကာင္းတာေလးေတြ ေရြးေရးရရင္ ပါးစပ္ကို ဖံုးထားတဲ့အလႊာ Mucus membrane က ပိုၿပီး ခိုင္မာလို႔ ေတာ္ေတာ့ ပိုး ဝင္မလာႏိုင္ဘူး။ ၾကိဳက္လြန္းလို႔ ေရွ႕ေနလိုက္သူမ်ားကဆိုရင္ တံေတြးထဲမွာရွိတဲ့ Enzymes အင္ဇိုင္းမ္ ဓါတ္ဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ကို အာနိသင္ပ်က္ျပယ္ေအာင္ Neutralize လုပ္ႏိုင္တယ္တဲ့။ ေသျခာတာကေတာ့ အဂၤါခ်င္းထိစပ္တာနဲ႔ စာရင္ေတာ့ ေရာဂါဝင္တာ နည္းပါတယ္။ နည္းတယ္ဆိုတာ မျဖစ္တာကို ဆိုခ်င္တာေတာ့ မဟုတ္ပါ။

ဆန္႔က်င္သူေတြ အယူခံဝင္တာကေတာ့ ပါးစပ္နည္း Oral sex ဟာ ပါးစပ္ကင္ဆာ Oral cancer ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္တဲ့။ New England Journal of Medicine ရဲ႕သုေတသနတခုက ဆိုတာကေတာ့ တသက္တာမွာ ပါးစပ္နည္းသံုးတဲ့အဖၚ ၅ ေယာက္ အထိထားသူမ်ားဟာ Throat cancer လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ ျဖစ္ဘို႔ ၂ ဆေလာက္ရွိတယ္တဲ့။

ေဆးပညာေပး အခ်ဳပ္ေရးရရင္ -
၁။ အေျခခံက်တဲ့ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဘို႔ လိုတယ္။ ေရမိုးခ်ိဳး၊ သြားတိုက္၊ ပါးစပ္ေဆး သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။
၂။ အဂၤါေနရာမွာ ေပါက္တဲ့ အေမႊးအျမွင္ထဲမွာ ပိုးေရာ၊ ေခြ်းေရာ၊ အညစ္အေၾကးေရာ ေအာင္းေနႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ သန္း ေတြရွိတယ္။ ေယက္်ားေတြမွာ ဂြ်တ္ေပါက္တယ္။ ဒါေတြက တကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လိုလို႔ပါ။
၃။ က်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ျဖစ္ အဂၤါတဝိႈက္မွာ ႂကြက္ႏို႔ရွိေနရင္ ဒါ STD ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။
၄။ ေပါင္ၿခံ Groin မွာ Lymph nodes တက္ေစ့ေတြ ေရာင္ေနရင္လဲ STD ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။
၅။ က်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ျဖစ္ အျဖဴ-အရည္ဆင္းေနရင္၊ ယားရင္လဲ STD ျဖစ္ဘို႔မ်ားတယ္။
၆။ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/ မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
၇။ က်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ျဖစ္ ဆီးေအာင့္ရင္ အရင္ ေဆးကုပါ။
ဂ။ ပါးစပ္မွာ အနာ-အဆာ-အကြဲ-အရွ ရွိေနရင္ ေရွာင္ပါ။
၉။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အတြင္းသိ အစင္းသိဆိုရင္ ပိုသင့္ေလ်ာ္ပါတယ္။
၁ဝ။ အဲလိုမဟုတ္ရင္ ကြန္ဒြန္ Condom သံုးပါ။

ကြန္ဒြန္သံုးတာဟာ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔မႈ မဟုတ္လို႔ သာယာမႈ နည္းတယ္ဆိုတာ စိတ္ပါ။ အရြယ္ရွိသူမ်ားမွာ ေဟာ္မုန္းေတြ ရွိေနလို႔ လိင္ဆက္ဆံခ်င္စိတ္ အၿမဲကိန္းေအာင္းေနပါတယ္။ “စိတ္ကစားမႈ” ကေန ဆႏၵ ျဖစ္ေပၚလာတယ္။ “အထိအေတြ႔” ရွိလာရင္ ဆက္ၿပီး စခန္းသြားခ်င္လာတယ္။ အထိအေတြ႔မွာ သာယာတာဟာ စိတ္ေၾကာင့္ပါ။ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိင္ႏွစ္ဦး လက္ခ်င္း ထိမိတာေတာင္ လိင္စိတ္ ႏိုးထတတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က မ်က္စိခ်င္း ဆံုတာနဲ႔ ေမတၲာ သက္ဝင္တယ္ လို႔ ေျပာၾကတယ္ မဟုတ္လား။ စိတ္ပါဘဲ။ လူနာတေယာက္ကို ထိကိုင္၊ စမ္းသပ္တဲ့အခါ အဲလိုစိတ္ မဝင္ေအာင္ ထားတတ္တာက ခိုင္မာတဲ့စိတ္၊ ဘာသာေရး ကိုင္းရိႈင္းသူမ်ားမွာ အဲလိုစိတ္ကို ထိန္းႏိုင္တာတို႔ဟာ သန္႔ရွင္းတဲ့စိတ္ပါ။ လိင္တူကို စိတ္ဝင္စားတာကလဲ ဆန္းျပားတဲ့စိတ္။ ေဆးပညာအရ စိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တဲ့ သတၲိဟာ ေဟာ္မုန္းေတြ အခ်ိဳးအဆေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းရဲ႕ အထက္မွာက “ထိန္းလို႔ ရတဲ့”၊ “လႊတ္လို႔ လြယ္တဲ့” စိတ္ဆိုတာ ရွိပါတယ္။

လိင္စိတ္ျဖစ္ေပၚတာ ပံုမွန္ပါ။ နည္းစမ္းခ်င္တာလဲ (ေနာ္မယ္)ပါ။ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့စိတ္အတိုင္း စမ္းခ်င္တဲ့ နည္းကို ကာယကံ ေျမာက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးပညာေပးေတြနဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္ပါေလ။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၈-၁-၂ဝ၁ဝ

Monday, January 25, 2010

Percent Daily Value

ပ်ဳိေမတို႔ အိမ္အတြက္ေစ်း၀ယ္ထြက္တဲ့အခါ super market ေတြထဲက စားစရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါ၀င္တဲ့ အာဟာရရဲ့ ပမာဏကိုျဖစ္ေစ၊ percent Daily value ကို ျဖစ္ေစ ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ percent Daily value ဆိုတာကေတာ့ လူတေယာက္တေန႔တာမွာ စားသံုးသင့္တဲ့ စံျပပမာဏရဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဆိုလိုထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အစားအစာ တစ္ခုမွာ ဗိုက္တာမင္စီ percent Daily value (%DV) ၂၀ % ပါ၀င္တယ္လို႔ ေရးထားတဲ့အခါ အဲဒီ အစား အစာကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပမာဏ စားသံုးတဲ့အခါ တစ္ေန႔တာ လိုအပ္တဲ့ ဗိုက္တာမင္စီပမာဏရဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ရရွိမွာျဖစ္ျပီး က်န္တဲ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အျခားေသာ အစားအစာမ်ားစားသံုးျခင္းျဖင့္ ျဖည့္ဆည္းယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ percent Daily value ကို အသက္ ၁၈ နွစ္ျပည့္ျပီးတဲ့ သူမ်ားအတြက္ တစ္ေန႔တာ လုိအပ္ခ်က္ ကယ္လိုရီ ၂၀၀၀ အားျဖင့္ တြက္ခ်က္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ေန႔တာမွာ စားသံုးသင့္တဲ့ အာဟာရနဲ့ အဲဒါေတြရဲ့ ပမာဏကို သိခ်င္လွ်င္ေတာ့ ေအာက္ပါ ဇယားမွာ တေစ့တေစာင္း ၾကည့္နိုင္ပါတယ္။

အဆီဓာတ္ နဲ႔အငန္ဓာတ္ဟာ သင့္က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္နိုင္တာမို႔ အဲဒါေတြရဲ့ %DV နည္းတဲ့ အစားအစာကိုေရြးခ်ယ္သင့္သလို ဗိုက္တာမင္ နဲ႔ အမွ်င္ဓာတ္ %DV မ်ားမ်ားပါတဲ့ အစားအစာေတြကိုလည္း ေရြးခ်ယ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ဆိုထားပါတယ္။ အစားအေသာက္အမ်ဳိးမ်ဳိးရဲ့ Percent Daily value နႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ပ်ဳိေမတို႔ေစ်း၀ယ္ထြက္တဲ့အခါ ကို ဘယ္လိုအစားအစာေတြမွာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အာဟာရ ဓါတ္ ပိုမိုပါ၀င္တယ္ဆိုတာ အလြယ္တကူသိနို္င္မွာျဖစ္လို႔ အထူးအေထြ ေခါင္းေျခာက္ေနစရာမလိုေတာ့ဘူးေပါ့။

Sources: U.S. Food and Drug Administration; Dietary Reference Intakes National Academy of Sciences, 2004

Katherine Zeratsky RD, L.D. What does Percent Daily Value mean on food labels? ;

Available from: http://www.mayoclinic.com/health/food-and-nutrition/AN00284.

မြန္းသက္ပန္ (ေဆး ၁)

Wednesday, January 20, 2010

Mobile Phone နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး....

ယခုလကုန္တြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု မိန္း ျပည္နယ္၌ ဥပေဒအသစ္တစ္ရပ္ ကို စတင္က်င့္သံုးမည္ျဖစ္သည္။ ထိုဥပေဒအသစ္အရ cell phone ထုတ္လုပ္သူမ်ားသည္ ၎တို႕ ထုတ္လုပ္ေသာ ဖုန္းမ်ား၌ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးခ်က္ကို ထည့္သြင္းေပးရန္ ျဖစ္သည္။ တကယ္ေတာ့ cell phone ေတြက ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္လား မျဖစ္ႏိုင္လား ဆိုတာ ဘယ္သူမွ အတတ္ေျပာလို႕ မရေသးပါဘူး။ သိပၸံပညာရွင္ေတြထဲမွာ ေတာင္ ၀ိ၀ါဒ ကဲြေနၾကတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။

Maine ျပည္နယ္ democratic party ကိုယ္စားလွယ္ Andrea Boland ကေျပာတာကေတာ့ "ဖုန္းေတြက ထုတ္လႊတ္တဲ့ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ သည္ ကင္ဆာကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အႏၱာရယ္ ရိွတာက ေသခ်ာပါတယ္။ တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားတဲ့ စာတမ္းေတြသာ မရိွတာပါ။ ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ လူတစ္သန္းေလာက္ဟာ ဒီအႏာၱရယ္ကို သိသင့္တယ္"လို႕ ေျပာပါတယ္။

ဖုန္းေတြက ထုတ္လႊတ္တဲ့ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ဆိုတာက ဖုန္းေတြ အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္တဲ့အခါ ထုတ္လႊတ္တဲ့ electromagnetic radiation ကို ေျပာတာပါ။ အေမရိကန္မွာ ဖုန္းထုတ္လုပ္သူေတြဟာ မိမိတို႕ ထုတ္လုပ္တဲ့ ဖုန္းက radiation ဘယ္ေလာက္ထြက္တယ္ဆိုတာကို ဖုန္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားစရာမလိုပါဘူး။

ဦးေႏွာက္ကင္ဆာကို ေတြ႕ျမင္ရပံု

ပံု။ ။ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာကို MRI တြင္ ေတြ႕ျမင္ရပံု

အေမရိကန္ ဆက္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္က cell phone ေတြဟာ အႏာၱရယ္ မရိွပါဘူးလို႕ ေျပာေပမယ့္ လူအမ်ားစုကေတာ့ ဖုန္းနဲ႕ ထိေတြ႕ပါ မ်ားရင္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္နည္းပါးေသာ္လည္း ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရိွလိမ့္မည္လို႕ ယံုၾကည္ၾကတယ္။

ဥပေဒသစ္အရ ဖုန္းထုတ္လုပ္သူတို႕သည္ ဖုန္းကိုယ္ထည္ႏွင့္ package တြင္ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခရိွေၾကာင္းကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရမည္ျဖစ္ျပီး ဖုန္းမေျပာသည့္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ဖုန္းကို ကိုယ္ႏွင့္ ေ၀းရာတြင္ ထားရန္ႏွင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ႏွင့္ ကေလးမ်ားအနားတြင္ အသံုးမျပဳရန္ သတိေပးခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းေပးထားရမည္ ျဖစ္သည္။

San Francisco တြင္လည္း အလားတူ ဥပေဒမ်ိဳးကို ေနာက္ႏွစ္တြင္ စတင္က်င့္သံုးမည္ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ရိွ ဖုန္းထုတ္လုပ္ေသာ company မ်ားမွ ေျပာၾကားတာကေတာ့ "ဖုန္းေတြဟာ က်န္းမာေရးကို မထိခိုက္ပါဘူး။ သုေတသနစာတမ္းေတြမွာလည္း ေဖာ္ျပထားတာမရိွဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စိုးရိမ္စိတ္ကင္းကင္းနဲ႕ သံုးစဲြႏိုင္တယ္" ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

စိုးရိမ္သူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ကေတာ့ wireless phone ေတြ ကို လူအမ်ားစု စတင္အသံုးျပဳတာ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ စု စာမွ်သာ ရိွေသးသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဘယ္သူမွ် ႏွစ္ရွည္သုေတသန စာတမ္း မလုပ္ႏိုင္ေသးလို႕ ယတိျပတ္ေျပာလို႕ မရေၾကာင္း ျဖစ္သည္။

ဒီသတင္းကေတာ့ AP သတင္းက ေဖာ္ျပသြားတာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္က ေတာ့ ဘယ္သူမွ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ခင္မွာ အယံုမလြယ္ဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စားေသာက္ကုန္၊ လူသံုးကုန္ ႏွင့္ ေဆး၀ါး company ေတြဟာ ယံုၾကည္လို႕ မရပါဘူး။ သူတို႕က သူတို႕ ပစၥည္းေရာင္းရဖို႕ အတြက္ကို ပဲ ေစာင္းေပးျပီး သုေတသနျပဳၾကတာ။ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ရင္လည္း သူတို႕နဲ႕ ပလဲနံမ သင့္တဲ့ သုေတသီေတြကိုပဲ ေထာက္ပံ့တာ။ အဲဒီေတာ့ ရလာတဲ့ ရလဒ္ေတြကလည္း သူတို႕ လိုခ်င္တာေတြပဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ ကမာၻေပၚမွာ ဘယ္ေဆးလိပ္ company ကမ်ား သူတို႕ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ အသက္တိုမယ္လို႕ တရား၀င္သုေတသန ျပဳထားလို႕လဲ။ ဘာေရာဂါမွ မျဖစ္ဘူးဆိုျပီးပဲ ျငင္းတာ။ ေနာက္ဆံုး ဘယ္လိုမွ ျငင္းလို႕မရလို႕သာ ေဆးလိပ္ဘူးေတြမွာ warming message ေတြ ထည့္ေပးတာ။

အဲဒီေတာ့ ဖုန္းေတြကို အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ တတ္ႏိုင္ပါက hand free နဲ႕ သံုးေစခ်င္တယ္။ bluetooth ကိုေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ၾကိဳးနဲ႕ handfree ကိုေျပာတာ။ bluetooth ေလာက္ေတာ့ စတိုင္မမိဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ အျဖစ္ခံျပီးေတာ့ စတိုင္ထြားေလာက္ေအာင္ေတာ့ မမိုက္ေစခ်င္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ ဖုန္းကို ေခါင္းနားကို ကပ္ကိုု ကပ္လို႕ မရဘူး။ တစ္မိနစ္ ေက်ာ္လာရင္ေခါင္းကိုက္လို႕။ handfree ကို အျမဲတမ္းေဆာင္ထားရတယ္။ ကင္ဆာျဖစ္မွာ ေၾကာက္တာလဲ ပါတယ္။ ညအိပ္ရင္လည္း power off ျပီး လက္တစ္ကမ္းအကြာေလာက္မွာ ထားတာ ေကာင္းတယ္။ ေခါင္းအံုးေဘးမွာ မထားအိပ္သင့္ဘူး။ သူ႕ဆီက ဘာေရာင္ျခည္ေတြထြက္တာဆိုတာ ကိုယ္မွ ေသခ်ာမသိေသးတာ။ သတိထားတာပဲ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဖုန္းကို ညအိပ္ေနတုန္း အားသြင္းမယ္ဆို ကိုယ္နဲ႕ ေ၀းရာမွာ ထားတာ ေဘးကင္းလိမ့္မယ္။ အခန္႕မသင့္လို႕ ထျပီး ေပါက္ကဲြရင္ လြတ္တာေပါ့။ အဲဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ ဖုန္းနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ စာဖတ္သူအေနနဲ႕ အျခားအခ်က္ေတြကို သိလို႕ ရိွရင္လည္း comment မွာ ေဖာ္ျပေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုလုိပါတယ္။

Sunday, January 17, 2010

HIV handbook 2

HIV နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ထပ္တင္ေပးမယ့္ စာအုပ္ကေတာ့ Unicef နဲ႕ World Vision တို႕ စုေပါင္းျပီး ထုတ္ေ၀တဲ့ " ဘ၀အတြက္ အားေဆးတစ္ခြက္" ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးျဖစ္ပါတယ္။ HIV ပိုးရိွေသာ လူေတြကို ဘယ္လို ဆက္ဆံသင့္သလဲ ဆုိတာကို အဓိက ထားျပီး ေရးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ မူရင္းစာအုပ္ကေတာ့ Unicef ကထုတ္ေ၀တဲ့ With Hope and Help ဆိုတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ပါ Link မွ တဆင့္ download လုပ္လို႕ ရပါတယ္။

Saturday, January 16, 2010

တုပ္ေကြးေရာဂါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး သတင္းေကာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ A/H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါကူးစက္ျဖစ္ပြားမွဳသည္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနမရိွေတာ့ေၾကာင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးက The Voice Weekly သို႕ ေျပာၾကားသည္။

လက္ရိွတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ A/H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါကူးစက္ျဖစ္ပြားမွဳ အေျခအေနမ်ားကို ေလဆိပ္၊ နယ္စပ္၀င္ေပါက္၊ ထြက္ေပါက္မ်ားႏွင့္ ဓာတ္ခဲြစမ္းသပ္မွဳမ်ား ပံုမွန္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွေၾကာင္း၊ လက္ရိွလူတုပ္ေကြး ကူးစက္ျဖစ္ပြားမွဳအေျခအေနမွာ ေလ်ာ့က်လ်က္ရိွျပီး စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနမဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ေရာဂါကူးစက္မွဳကို ဂရုစိုက္ ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရွဳရမည့္ အေျခအေန၌ သာရိွေတာ့ေၾကာင္း၊ အျခားႏိုင္ငံမ်ား၌လည္း ေအတုပ္ေကြး ေရာဂါ ကူးစက္ျဖစ္ပြားမွဳအေျခအေနမွာ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလ်က္ရိွေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူတုပ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္ျပန္႕ပြားရျခင္းမွာ ျပည္ပမွ ျပန္ေရာက္လာသူမ်ားမွတဆင့္ ကူးစက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရိွအေျခအေနတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားျပားလာေသာ္လည္း ဖ်ားနာသူ ပါ၀င္မွဳမွာ နည္းသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းကဲ့သို႕ ဖ်ားနာသူ ပါ၀င္မွဳႏွဳန္း ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းသြားျခင္းမွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မတိုင္မီမွစ၍ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္က်န္းမာေရး ဌာနတာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။

လက္ရိွအေျခအေနအထိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူတုပ္ေကြးေရာဂါ ကူးစက္ျဖစ္ပြားသူ ၆၉ ဦးထိရိွျပီး ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပြားသူ တစ္ဦးမွာ India ႏိုင္ငံမွ ျပန္ေရာက္လာသူျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ လူနာမွာလည္း ယခုအခါ ေဆးရံုမွ ဆင္းသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

Reference: The Voice Weekly Journal Vol.6/No.11

Reproductive Health Email Enquiry

မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ေမးျမန္းလိုပါက ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဆးသုေတသန ဦးစီးဌာန (ေအာက္ျမန္မာျပည္) မွ ေဒါက္တာ ကိုကိုေဇာ္ထံသို႕ တိုက္ရိုက္ Email ပို႕ျပီး ေမးျမန္းလို႕ ရတယ္လို႕ News Watch Journal မွာ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ Email လိပ္စာကေတာ့ zawkzaw@mail.com ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးသုေတသနမွေန၍ ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားအတြက္လည္း မ်ိဳးဆက္ပြားပညာေပး အစီအစဥ္မ်ားကို FM လိုင္းမ်ားမွေန၍ ထုတ္လႊင့္ေပးရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု သိရပါသည္။

Reference : News Watch Journal

Friday, January 15, 2010

Indoor Air Pollution

အိမ္တြင္း ေလထုညစ္ညမ္းျခင္း

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရွဴရိွဳက္ေနသည့္ေလထဲ၌ ပါ၀င္သည့္ ဓာတ္ေငြ႕ႏွင့္ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းမ်ားကို ရွဴရိွက္ျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဆိုပါက ေလထုညစ္ညမ္းသည္ဟု ေခၚရမည္ျဖစ္သည္။ ေလထုကို ညစ္ညမ္းေစေသာ ဓာတ္ေငြ႕အမ်ားစုမွာ လူတို႕၏ လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ English လို Air Pollution လို႕ ေခၚျပီး ညစ္ညမ္းမွဳကို ျဖစ္ေစေသာအရာမွန္သမွ်ကို pollutant ဟုေခၚပါသည္။ လူအမ်ားစုသိၾကသည့္ ေလထုညစ္ညမ္းမွဳမွာ ျပင္ပေလထုညစ္ညမ္းမွဳ ျဖစ္ပါသည္။ တကယ္ေတာ့ ေလထုညစ္ညမ္းမွဳတြင္ အိမ္တြင္း ႏွင့္ အိမ္ျပင္ပ ( indoor and outdoor) ဆိုျပီး အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳး ရိွပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္အခုေရးခ်င္တာက indoor air pollution အေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။

Indoor air pollution သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေတာရြာမ်ားတြင္ မရိွသေလာက္ နည္းပါးပါသည္။ ရန္ကုန္ မႏၱေလး အစရိွသည့္ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားတြင္မူ တစ္စတစ္စ ၾကီးထြားလာသည္ကို သတိထားမိပါသည္။ ေလ၀င္ေလထြက္ မေကာင္းသည့္ တိုက္ခန္းမ်ား မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္ အမွ် indoor air pollution သည္လည္း မ်ားလာမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
အရင္ဆံုး အိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းမွဳကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားအေၾကာင္း ေျပာပါမည္။ တစ္ခုခ်င္းဆီ အေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႕ကို ကာကြယ္နည္းကိုလည္း ေရးသားပါမည္။

Carbon Monoxide

ကာဘြန္(ေလာင္စာ) ႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္တို႕ ဓာတ္ျပဳျပီး ေလာင္ကၽြမ္းေသာအခါ အကုန္လံုးေလာင္ပါက ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ကို ရရိွသည္။ တစ္၀က္တစ္ပ်က္သာ ေလာင္ကၽြမ္းပါက ကာဘြန္မိုေနာက္ဆိုက္ ကို ရရိွပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ၎ကို အဓိက ထုတ္လႊတ္ေသာ အရာမ်ားမွာ မီးစက္မ်ား၊ ကား အိပ္ေစာဓာတ္ေငြ႕မ်ား (exhaust gas)၊ အိမ္အတြင္း၌ မီးေသြးမီးဖို အသံုးျပဳျခင္း၊ ဖေယာင္းတိုင္ႏွင့္ ျခင္ေဆးေခြေလာင္ကၽြမ္းျခင္းတို႕ ျဖစ္ပါသည္။ ရန္ကုန္မွာကေတာ့ မီးစက္ကို အသံုးျပဳေသာ တိုက္ခန္းမ်ားတြင္ အဓိက ေတြ႕ရသည္။ မီးစက္က အင္ဂ်င္က်လာေလေလ ၎ဓာတ္ေငြ႕ ပိုထြက္ေလေလျဖစ္သည္။ ၎ဓာတ္ေငြ႕မ်ား အိမ္ခန္းအတြင္း၌ စုေစာင္းေနပါက indoor air quality က်ဆင္းမည္ျဖစ္သည္။ လူသည္ အသက္ရွဳ မ၀ဘဲ အိပ္ငိုက္ျခင္း ႏွင့္ သတိမေကာင္းျခင္းတို႕ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ပမာဏမ်ားျပားပါက အသက္ပင္ေသႏိုင္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ carbon monoxide ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးမထိခိုက္ေစလိုလွ်င္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာသင့္သည္။

မီးစက္ကို အသံုးျပဳမည္ဆိုပါက တိုက္ခန္း၏ အျပင္တြင္ထားရန္

မီးစက္ကို အလံုပိတ္အခန္းထဲတြင္ မထားရန္

မီးစက္ကို ပံုမွန္ maintenance ျပဳလုပ္ရန္

အလံုခန္းအတြင္းတြင္ အိပ္ပါက ျခင္ေဆးထြန္း၍ အိပ္ျခင္း၊ ဖေယာင္းတိုင္ထြန္း၍ အိပ္ျခင္းတို႕ကို ေရွာင္ရန္

မီးဖိုကို ေလေကာင္းေလသန္႕ရေအာင္ ထားရန္

မီးဖိုမွ ထြက္ေသာ မီးခိုး၊ အေညွာ္တို႕ကို အိမ္အတြင္းသို႕ မ၀င္ေအာင္ exhaust fan တပ္ဆင္ရန္

အိမ္ရွင္မ မ်ားအေနျဖင့္ ဟင္းခ်က္ျပဳတ္ေသာအခါ face mask တပ္ဆင္ၾကရန္ (ဘယ္သူမွေတာ့ လုပ္မယ္မထင္ပါဘူး)

Radon

Radon သည္ Radium ျပိဳကဲြျခင္းမွ ထြက္လာသည့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ အိမ္သံုးပစၥည္မ်ား ႏွင့္ Radium ထြက္သည့္ ေနရာတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ အိမ္မ်ားတြင္၎ကို အဓိကေတြ႕ရသည္။ သို႕ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မရိွပါ။ အေမရိက ႏွင္ ဥေရာပတြင္ ႏွစ္စဥ္ ၎ ဓာတ္ေငြ႕ေၾကာင့္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အဆုတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ၾကရသည္။

မွိဳႏွင့္ ဓာတ္မတည့္မွဳကို ျဖစ္ေစေသာ ျဒပ္ေပါင္းမ်ား

ျမန္မာျပည္ရာသီဥတုသည္ ေႏြရာသီမွအပ က်န္သည့္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေလထုထဲ၌ ေရခိုးေရေငြ႕ မ်ားတတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေအာက္ျပည္ေအာက္ရြာ ေရေငြ႕အင္အားေကာင္းသည္။ ေရခိုးေရေငြ႕သည္ မိွဳေပါက္ပြားမွဳကို အားေပးသည္။ သစ္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ အစားအေသာက္မ်ားတြင္ မိွဳတက္ေစသည္။ အဆိုပါ မိွဳမ်ားသည္ သာမန္လူတို႕တြင္ ဘာမွ မျဖစ္ေစေသာ္လည္း ၎တို႕မွ ထုတ္လႊတ္လိုက္ေသာ မွိဳပြင့္ကေလးမ်ား (spores) သည္ ရွဴသြင္းသည့္ေလႏွင့္အတူ အဆုတ္ထဲသို႕ ပါသြားတတ္သည္။ အဆိုပါမိွဳႏွင့္ ဓာတ္မတည့္ေသာ သူမ်ားတြင္ အေရျပားယားယံျခင္း၊ အင္ျပင္ထြက္ျခင္း ႏွင့္ ရင္ၾကပ္ျခင္းတို႕ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ အခန္းထဲတြင္ အေမႊးပြ အရုပ္မ်ားကို ထားတတ္ပါက plastic ျဖင့္ စြတ္ထားသင့္သည္။ သို႕မဟုတ္ မွန္ဘီရိုထဲတြင္ ထည့္ထားသင့္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၎တို႕ေပၚတြင္ မိွဳေပါက္ရန္ ႏွင့္ မိွဳ spore မ်ားတင္က်န္ရန္ အလြန္လြယ္ကူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ မိမိထံတြင္ အထက္ပါ ကဲ့သို႕ေသာ ဓာတ္မတည့္သာ လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာပါက မိမိအခန္းထဲတြင္ အရုပ္မ်ား၊ အေမႊးပြ ေကာ္ေဇာမ်ား ႏွင့္ အေမႊးပြ ေစာင္မ်ား ရိွမရိွ အရင္စဥ္းစားသင့္သည္။ ၎တို႕ရိွပါက ၎တို႕ကို ေနထုတ္လွမ္းျခင္း သို႕မဟုတ္ အခန္းအျပင္တြင္ ထားျခင္းမ်ားလုပ္သင့္သည္။

Volatile Organic Compounds

VOC ဆိုသည္မွာ အိမ္သံုးပစၥည္းမ်ားမွ ထြက္ေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အိမ္သံုး chemical တို႕သည္ အသံုးျပဳျပီးပါက ၎တို႕မွ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား ထုတ္လႊတ္တတ္သည္။ အနည္းႏွင့္ အမ်ား က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္မွဳရိွပါသည္။ အဆိုပါ ပစၥည္းမ်ားမွာ အိမ္သုတ္ေဆး၊ paint thinners၊ ေခ်းခၽြတ္ေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ polish တိုက္ေသာေဆးမ်ား၊ မိတၱဳကူးစက္၊ printer၊ ေကာ္ရည္၊ ဖ်က္ေဆးရည္ႏွင့္ white board maker ႏွင့္ ဓာတ္ပံုေဆး တို႕ျဖစ္ၾကသည္။ အဆိုပါ ပစၥည္းမ်ားမွ လူ၏ က်န္းမာေရးကို ထိခုိက္နိုင္သည့္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား ထုတ္လႊတ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ၎ တို႕ကို တာရွည္အသံုးျပဳမည္ ဆိုပါက ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသာ ေနရာတြင္ အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။ အဲဒီ ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ကို ရွဴလ်င္ ဘာျဖစ္မလဲဆိုတာေတာ့ တိတိက်က် မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း မရိွေပ။ အိမ္သုတ္ေဆးေတြ နဲ႕ အျမဲတမ္းထိေတြ႕ေနတဲ့သူေတြမွာေတာ့ ဆီးအိမ္ကင္ဆာ ပိုျပီး အျဖစ္မ်ားတာေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေသြးကင္ဆာ ႏွင့္ ရိုးတြင္းခ်င္ဆီ အားနည္းေသာေရာဂါေတြလည္း ပိုျပီး ျဖစ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ လူတိုင္းျဖစ္မည္ဟု မဆိုလိုပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ အသံုးျပဳမည္ဆိုပါက ေလေကာင္းေလသန္႕သည္ အေရးၾကီးလွသည္။

ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ သိပ္မေတြ႕ရေသးေသာ pollutant မ်ားမွာ - Ozone, and Asbestos တို႕ ျဖစ္ၾကသည္။ ၎ တို႕အေၾကာင္းကိုေတာ့ မေဖာ္ျပေတာ့ပါ။

အပင္မ်ား

အိမ္အတြင္း၌ အရြက္ၾကီးေသာ အပင္မ်ားကို စိုက္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါ အပင္မ်ားသည္ လူကို အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို စုပ္ယူေပးႏိုင္သည္။ ယခုဆိုလွ်င္ NASA ကပင္ လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ားအေပၚ၌ ပန္းပင္မ်ားထားရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။

အိမ္တြင္း ေလထုညစ္ညမ္းမွဳကို ျဖစ္ေစေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားအေၾကာင္းကို သတိထားမိဖို႕ လိုလာျပီဟု ထင္ပါသည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ Outdoor ေကာ Indoor Air Quality မည္မွ် ရိွသည္ကို အတိအက် တိုင္းတာထားသည္ မရိွပါ။ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနကလည္း ေလာေလာဆယ္အထိေတာ့ စိတ္၀င္စားအံုးမည္ မထင္ပါ။ သူတို႕ကေတာ့ လူေတြ တစ္ခုခုျဖစ္လို႕ မေသမခ်င္း သက္သာသလိုေနမည္သာျဖစ္သည္။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္ က်န္းမာေရးကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဂရုစိုက္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဤ ေဆာင္းပါးေလးကို ဖတ္ျပီး မိမိအိမ္၏ indoor air quality ကို ျမွင့္တင္ဖို႕ စိတ္ကူးမိပါက ကၽြန္ေတာ္ လက္ေညာင္းရက်ိဳးနပ္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း.....။

Monday, January 11, 2010

The Voice Journal မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္

ရန္ကုန္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၆

မီဒီယာမ်ားတြင္ အသင္း၀င္ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မဟုတ္မမွန္ေရးသားေဖာ္ျပထားသည့္ သတင္းေဖာ္ျပပါက အသေရ ဖ်က္မွဳျဖင့္ တရားဆဲြဆိုသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာ၀န္မ်ားအသင္း (ရန္ကုန္) ဥကၠဌ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေက်ာ္ျမင့္ႏိုင္ က အသိေပးေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ား အသင္း(ရန္ကုန္)က ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႕ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္ အသင္း(ဗဟို)တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ၂၀၀၉ ခုနွစ္ အေထြေထြ အစည္းအေ၀း၌ ၎က ယခုကဲ့သို႕ ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ မီဒီယာေတြ ေရးတဲ့ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ေတြနဲ႕ တိုင္ပင္တဲ့အခါ ဒီလိုမ်ိဳး ေဆာင္ရြက္ျဖစ္ဖို႕ ရိွလာပါတယ္ ဟု ၎က ဆိုသည္။

အဆိုပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥကၠဌက ဆက္လက္ေျပာၾကားရာတြင္ ေနာက္ေနာင္ထိုကဲ့သို႕ ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား ျဖစ္လာျပီး အဖဲြ႕အစည္းသို႕ အသင္း၀င္မ်ားမွ တင္ျပလာေသာအခါတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာ၀န္အသင္းအေနျဖင့္ေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးေကာင္စီအေနျဖင့္ပါ ဆရာ၀န္မ်ားအတြက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ေဆာင္ရြက္ကာကြယ္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တတ္ႏိုင္သမွ် က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မွဳကိစၥေဆာင္ရြက္သူ အသင္း၀င္ဆရာ၀န္မ်ားအားလံုး မိမိဘက္မွ ထိန္းသိမ္းရန္ လိုသကဲ့သို႕ စည္းကမ္းတက်ေဆာင္ရြက္ရန္လိုေၾကာင္း၊ ျဖစ္လာမည့္ကိစၥမ်ားအတြက္ ၾကိဳတင္ေတြးဆ ေရွာင္ရွားေဆာင္ရြက္ ရန္လိုေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ လူနာ၏လံုျခံဳမွဳ၊ မိမိ၏ လံုျခံဳမွဳကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာ အႏၱရာယ္ကင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

"တစ္ဖက္က ဒီလိုေျပာတဲ့အခါမွာ အသင္း၀င္ဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႕ ကိုယ့္တာကိုယ္လံုေအာင္ ထိန္းဖို႕ လိုပါတယ္" ဟု ေဒါက္တာ ေက်ာ္ျမင့္ႏိုင္က ေျပာၾကားသည္။

ဆရာ၀န္မွ မဟုတ္ မည္သည့္အဆင့္တြင္ ရိွသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္း မိမိအေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ မဟုတ္မမွန္ေရးသားပါက တရားစဲြဆိုႏိုင္သည္မွာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးပင္ျဖစ္ေၾကာင္း အထက္တန္း ေရွ႕ေနတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

Reference

The Voice Journal Vol.6/No.10 Supplement III မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

Saturday, January 9, 2010

တင္ပါးဆံုရိုး က်ိဳးျခင္း ၏ ဂယက္မ်ား

ေအာင္ရတနာေဆးခန္း မွ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူနာေသဆံုးမွဳနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ဧရာ၀တီ မွာ တင္ထားတာေတြ႕လို႕ စိတ္ထဲမွာ ခိုးလိုးခုလုျဖစ္ေနတာနဲ႕ ဒီစာကို ေရးျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းကို မဖတ္ရွဳရေသးသူေတြအတြက္ http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/1-news/2391-2010-01-08-12-06-02 မွာ ဖတ္ရွဳလို႕ ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္စာေရးလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ က မည္သူ႕ကိုမွ် အျပစ္တင္လိုတဲ့ ဆႏၵနဲ႕ မဟုတ္ပါဘူး။ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြအေနနဲ႕ မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးသပ္ေစခ်င္လို႕ပါ။ ေဆာင္းပါးမွာပါ၀င္တဲ့ အခ်က္ေတြကိုပဲ သံုးသပ္ျပီး ေရးသားပါမယ္။

ပထမဆံုးေျပာခ်င္တာက ဒီ case ဟာ ဧရာ၀တီ ကေရးသားသလို မွားယြင္းေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ လူနာေသဆံုးရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုလူနာေသဆံုးရတာ က ခဲြစိတ္ရင္း အဆုတ္ေသြးေၾကာထဲမွာ ေသြးခဲေသဆံုးတာလို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီ ေသြးေၾကာပိတ္တယ္ဆိုတာက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္သလိုမ်ိဳး တျဖည္းျဖည္းခ်င္းျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရုတ္တရက္ ေကာက္ခါငင္ကာ ထျဖစ္တတ္တဲ့ အေျခအေနတစ္ခုပါ။ ျဖစ္ရင္လည္း ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ခင္ လူနာေသဆံုးရတာ မ်ားပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ မိခင္ေတြ ေသဆံုးရေသာအေၾကာင္းအရင္းရဲ႕ ထိပ္ဆံုးမွာ အဆုတ္ ေသြးေၾကာ ပိတ္တာ ပါ၀င္ပါတယ္။ အသက္ငယ္ငယ္ ၾကီးၾကီး မည္သူမဆို diagnosis မရပါက အသက္မမီွႏိုင္ပါ။ Diagnosis လုပ္ရသည္မွာလည္း အလြန္ခက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ခဲြစိတ္ေနတုန္း ေမ့ေဆးေပးထားတုန္း ထျဖစ္ရင္ အရမ္း ျမန္တတ ္ေသာေၾကာင့္ ေဆးမမီွတတ္ပါ။ အသက္ၾကီးသူေတြ လွဳပ္ရွားမွဳ နည္းသူေတြ အရိုးခဲြစိတ္ရသူေတြ မွာ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရာခိုင္ႏွဳန္းက အရမ္းနည္းတဲ့အတြက္ ဆရာ၀န္ေတြက သူ႕ကို မခဲြစိတ္ခင္ လူနာကို ရွင္းျပတဲ့ အခါမွာ ထည့္ျပီး ေျပာေလ့မရိွပါဘူး။ က်န္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ေဆခန္းက ရွင္းျပလား မျပလားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္း မသိပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ လူနာကသာ အဆုတ္ေသြးေၾကာပိတ္လို႕ ေသဆံုးရတာဆိုရင္ ဒီ case ဟာ လဲြမွားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က ္ေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ခဲြစိတ္ကုသရတဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုမွာ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ေရွာင္လႊဲလို႕ မရတဲ့ အေျခအေန တစ္ခုပါ။

အဲဒီေတာ့ မခဲြရင္ေကာလို႕ ေမးစရာ ရိွပါတယ္။ အရိုးက်ဳိးျပီး အထဲမွာ ေသြးဘယ္ေလာက္ထြက္သလဲ ဆိုတာကို မသိႏိုင္တဲ့အတြက္ ေျပာ၍ မရပါ။ သို႕ေသာ္ မခဲြဘဲ ထားပါက ထိုအဖြားသည္ အနည္းဆံုးအိပ္ယာထဲတြင္ တစ္ႏွစ္ခန္႕ မလွဳပ္ဘဲ ျငိမ္ျငိမ္ေလးေနရမည္ ျဖစ္သည္။ ဒါေတာင္ ျပန္ေကာင္းဖို႕ မေသခ်ာ။ အဲဒီ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အသက္အႏာၱရယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့အထိ ဆိုးရြားတဲ့ ေရာဂါေတြ ၀င္ႏိုင္ေသးသည္။ ခဲြစိတ္လိုက္ပါက လ်င္ျမန္စြာ ျပန္ေကာင္းလာႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ဒါက quality of life ရွဳေထာင့္ကေျပာတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္သာလူနာဆိုရင္ေတာ့ အသက္ ၉၀ ဆိုလည္း ခဲြမွာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ quality ခ်င္းကြာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တင္ပါးဆံုရိုးက်ိဳးျခင္းသည္ လူနာရွင္ ကေျပာသကဲ့သို႕ အေသးအမႊား ျပႆနာကေလးမဟုတ္ပါ။ Major operation တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ေဒါက္တာ၀င္းရိွန္က ဒီ case ကိုသံုးသပ္ျပီးမွ အဲဒီစကားေျပာတာလား။ ဒါမွ မဟုတ္ တစ္ျခားေနရာမွာ အျခားကိစၥကိုေဆြးေႏြးရင္းနဲ႕ ေျပာတာလား။ ဘီယာဆိုင္မ်ာ ဘီယာေသာက္ရင္းေျပာတာလား ဆိုတာကိုလည္း ထည့္ေျပာေစခ်င္တယ္။ မဟုတ္ရင္ ဒီစကားက အေျခအျမစ္မရိွတဲ့ statement တစ္ခုျဖစ္ေနမွာေပါ့။

ဧရာ၀တီအေနနဲ႕လည္း ေဆာင္းပါးကို ေဖာ္ျပမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ေဆာင္းပါးက တတ္သိတဲ့သူေတြ ဖတ္ၾကည့္ျပီး ဟားစရာၾကီး ျဖစ္ေနလား ျဖစ္မေနဘူးလားဆိုတာ အရင္သံုးသပ္ေစခ်င္တယ္။ က်န္းမာေရး ေဆးပညာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ေဆာင္းပါးေရးမယ္ဆိုရင္ validity ကို check မလုပ္ဘဲေရးရင္ သတင္းမျဖစ္ဘဲ အတင္းအဖ်င္းသာ ျဖစ္ေနလိမ့္မည္။ မေကာင္းဘူး မေကာင္းဘူး ေျပာေနျပီး ေကာင္းေအာင္ က်ေတာ့ ကူညီလိုတဲ့ ဆႏၵမရိွရင္ အလကားပါပဲ။ အဲဒီ ေဆာင္းပါးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္က သူ႕အျမင္ကို ဧရာ၀တီမွာ comment ေပးဖို႕ ၾကိဳးစားတာ လက္မခံဘူးလို႕ သိရပါတယ္။ ထို႕အတြက္လည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။

HIV handbook 1

မနက္တုန္းက စာအုပ္စင္က စာအုပ္ေတြ ရွင္းေနတုန္း UNDP မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ဦးေလးတစ္ေယာက္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ဖတ္ဖို႕ ဆိုျပီး လာေပးထားတဲ့ စာအုပ္ထုတ္ တစ္ထုတ္ ထြက္လာတယ္။ အထုတ္ကို ေျဖလိုက္ေတာ့ အထဲမွာ HIV နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ပညာေပးစာအုပ္ေလးေတြ ထြက္လာတယ္။ အဲဒါနဲ႕ ထုိင္ဖတ္ေနလိုက္တာ။ ထမင္းစားခ်ိန္ေတာင္ ေက်ာ္သြားတယ္။ စာအုပ္ေလးေတြကေကာင္းတယ္။ လူတိုင္းနားလည္ႏိုင္ေအာင္ ေဆးပညာ အသံုးအႏွံဳးေတြကို အနည္းဆံုးနည္းေအာင္ သံုးျပီး ေရးထားတယ္။ လူထုကို ပညာေပးဖို႕ ျဖန္႕ခ်ီထားတဲ့ စာအုပ္ေလးေတြပါ။ အဲဒါနဲ႕ ညေနေရာက္ေတာ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို scanner ဖတ္ျပီး တင္အံုးမပဲဆိုျပီး E version သို႕ ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ ေအာက္ပါ link ကေန download လုပ္လို႕ ရပါတယ္။ ပထမစာအုပ္နာမည္က " ခုခံအားက်ဆင္းမွဳေရာဂါ သိေကာင္းစရာ" ျဖစ္ပါတယ္။

Download Link

Thursday, January 7, 2010

Infertility ကေလးမရႏိုင္ျခင္း

“သာဝတၱိျပည္တြင္ သူၾကြယ္လင္မယား ရွိၾက၏။ သူၾကြယ္ေယာက္်ားကား ေစတနာသဒၶါတရားႏွင့္ ျပည့္စံုသေလာက္ သူၾကြယ္၏ ဇနီးကား ေစတနာ သဒၶါတရားမရွိ။ မာန္မာနၾကီး၏ အမ်က္မာန္ေစာင္းၾကီး၍ ဣသာမစၦရိယစိတ္ မ်ား၏။ ထိုမယားကား သားသမီးလည္း မထြန္းကား၊ အျမံဳမ ျဖစ္၏။”

လူတေယာက္မွာ ဆီးခ်ဳိရွိေနတာ၊ (လူကီးမီးယား) ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရင္ ဘယ္သူ႔သြား အျပစ္တင္မလဲ။ အတူတူပါဘဲ၊ စံုတြဲတတြဲ ကေလး မရတာကိုလဲ၊ အျပစ္တင္လို႔ မရပါ။ ဗမာေတြက “အျမံဳမ” လို႔ေခၚတာ သိပ္ႏွိမ္လြန္းရာက်တယ္။ သူမ်ားေတြ ဆီမွာေတာ့ I Married a Monster from Outer space, Village of the Damned, Inseminoid (စေပ့စ္) ထဲက ျဂိဳဟ္သားနဲ႔ မိတ္ဖက္ျပီး၊ ဆူပါကေလး ေမြးတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားေတြ ေပၚျပဴလာျဖစ္ေနတယ္။ လူနဲ႔မွ ကေလး မရရင္ ဒါလုပ္မယ္လို႔ သင္ေပးရာ က်ေနတယ္။ လူနဲ႔ဘဲ ကေလးရေစဘို႔ ဒီစာကေလး ေရးပါတယ္။

တကမာၻလံုးမွာ က်ား-မ ၇ တြဲရွိရင္၊ ၁ တြဲက၊ ကေလးမရျဖစ္ေနတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းပါတယ္။ Reproductive Endocrinologists ဆိုတဲ့ မ်ိဳးပြါးပညာ အထူးကု ဆရာဝန္မ်ားကေတာ့ ၃၄ ႏွစ္ ေအာက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ၁၂ လတိတိ၊ ပဋိသေႏၶတားနည္း တခုမွ မသံုးဘဲ၊ ၆ အထိ အတူေနလို႔မွ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ႏိုင္တာကို Infertility ကေလးမရႏိုင္ျခင္း လို႔ သတ္မွတ္ပါသတဲ့။ Subfertility, Primary infertility, Secondary infertility ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးအစားခြဲေတြလဲ ရွိေသးတယ္။

အပ်ိဳေဖၚ ဝင္ကတည္းကစျပီး၊ ေသြးမဆံုးမခ်င္း အမ်ိဳးသမီးတိုင္းဟာ လူ႔မ်ိဳးဆက္ျပန္႔ပြါးဘို႔ ျဖစ္ႏိုင္ရပါတယ္။ ရာသီလ အလည္ရက္မွာ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးပြါးေစႏိုင္တဲ့ မ-မ်ိဳးဥ ၁ ဥ ထြက္ေပးေနတယ္။ အဲဒီ သန္စြမ္းတဲ့ ဥနဲ႕ က်ား-သုတ္ပိုး အေကာင္း ၁ ခု ထိေတြ႔ရ၊ ေပါင္းစပ္ၾကရရင္ ကုိယ္ဝန္ရေစပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ား အသက္ၾကီးတာနဲ႔ ကေလးရႏိုင္စြမ္း နည္းလာတယ္ဆိုတာ ဆရာဝန္မဟုတ္လဲ သိၾကတယ္။ ေယာက္်ားေတြလဲ အိုလာရင္ ကေလးရဘို႔လမ္း နည္းလာတာပါဘဲ။ အသက္ၾကီးတာအျပင္ ဘာ့လို႔ ကေလးမရၾကသလဲ။ ခင္ပြန္းဘက္က ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ၂ဝ%၊ ဇနီးဘက္က ၄ဝ-၅ဝ% နဲ႔ ၂ ေယာက္လံုးနဲ႔ ဆိုင္တာ ၃ဝ-၄ဝ% ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရွင္းမျပႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကလဲ ၁၅% ရွိပါတယ္။

က်ားသုတ္ပိုး အေရအတြက္ နည္းတာနဲ႔ Endometriosis ဆိုတဲ့ သားအိမ္ေရာဂါ၊ သားအိမ္ျပြန္မွာ ျပႆနာရွိတာေတြက အမ်ားဆံုး တရားခံေတြပါ။ မ်ိဳးဗီဇကိုလဲ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရပါတယ္။ DNA defects on the Y chromosome ဖေအမွာ ရွိရင္ သားကို အေမြေပးတယ္။ ဆီးခ်ိဳ၊ လည္ပင္ၾကီး၊ Adrenal နဲ႔ Hypopituitary ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္း ထြက္တဲ့ (ဂလင္း) ေတြမွာ ေရာဂါရွိတာလဲပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ပတ္ဝန္းက်င္က အဆိပ္အေတာက္ေတြကိုပါ စဥ္းစားတယ္။ ဂ်ာမန္ ဆရာဝန္ ေတြကေတာ့ (ဗိုင္းရပ္စ္) တမ်ိဳးကို လက္ညွိဳးထိုးပါတယ္။

ဒီေရာဂါကုဘို႔ ဆရာဝန္ေတြက အျပစ္ရွာတာနဲ႕ စရတယ္။ ေယာက္်ားကုိ အျပစ္ရွာရရင္ သုတ္ပိုး နည္းတာ၊ ပံုမမွန္တာ၊ သုတ္ရည္က ေနာက္ျပန္ထြက္တာ၊ သုတ္ရည္လမ္း ပိတ္ေနတာ၊ Varicocele အေၾကာထံုးေရာဂါ၊ Testosterone က်ား ေဟာ္မုန္းနည္းတာ၊ မ်ိဳးဗီဇ ခြ်တ္ယြင္းတာ၊ ေရာဂါပိုးဝင္တာ၊ ေမြးကတည္းက က်ားအေစ့ ေအာက္မက်ဘဲရွိေနတာ၊ Hypospadias ဆီးထြက္ေပါက္ ေမြးရာပါ ေနရာမမွန္တာ၊ Cystic fibrosis ေရာဂါရွိတာ၊ စိတ္ေသာက မ်ားတာ၊ အာဟာရ နည္းလြန္းတာ၊ အဝလြန္တာ၊ ကင္ဆာ ျဖစ္တာနဲ႔ ကုသမႈ ခံေနတာ၊ ဇိုးသမား၊ ေဆးသမား၊ အသက္ၾကီးတာေတြ ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အျပစ္ရွာရရင္၊ သားအိမ္ျပြန္ ပိတ္ေနတာ နဲ႔ မေကာင္းတာ၊ အကုရခက္တဲ့ Endometriosis သားအိမ္ ေရာဂါ၊ ခြဲထုတ္လို႔ လြယ္တဲ့ Fibroids သားအိမ္အလံုးရွိတာ၊ မ်ိဳးဥအိမ္ေရာဂါ၊ Hyperprolactinemia, Polycystic ovary syndrome ေရာဂါေတြ၊ ေသြးဆံုးခ်ိန္ေစာတာ၊ အျဖဴဆင္းျပီး ဆီးစပ္နာရာကေန တင္ပဆံုတြင္းေရာဂါ ရလာတာ၊ လည္ပင္ၾကီးေရာဂါ၊ ကင္ဆာျဖစ္တာနဲ႔ ကုသမႈ ခံေနရတာ၊ အသက္ၾကီးသြားတာ၊ ေကာ္ဖီ၊ အရက္၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ စည္ပိုင္းလို အဝလြန္တာ နဲ႔ ငါးေဖါင္ရိုးေျခာက္လို ပိန္တာေတြ ပါတယ္။

အျပစ္ရွာျပီးပါျပီ၊ ကုဘို႔ ၾကိဳးစားပါမယ္။ ကုသနည္းေတြထဲမွာ ေဆးေပးနည္း၊ ကရိယာသံုးနည္း၊ ခြဲစိတ္နည္းေတြ ရွိတယ္။ လိုအပ္ရင္ နည္းတခုမက တြဲလုပ္ေပးရတယ္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္မ်ာ FDA အတည္ျပဳေပးတဲ့ Conception device ဆိုတာက ခင္ပြန္းရဲ႕ Semen ထဲက သုတ္ပိုးအားလံုး ဇနီးရဲ႕ သားအိမ္အဝထဲ အကုန္အစင္ ဝင္ေစေအာင္ ကူေပးနည္းပါ။ အိမ္မွာတင္ ကုိယ့္ဖါသာ လုပ္ရတာမို႔ အပန္းမၾကီးပါ။ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္မွာ Harvard Medical School ကေန Group psychological intervention အုပ္စုလိုက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဝင္ေရာက္ ကူညီျခင္းဆိုတာ လုပ္ေပးေတာ့ တိုးတက္မႈရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆရာဝန္ပါမွရတာ လာပါမယ္။ က်ားသုတ္ရည္ အျပင္က ထည့္ေပးျခင္းနည္း Artificial Insemination ဆိုတာက ၁၉၇ဝ ကတည္းက စတယ္။ Intracervical insemination (ICI) နဲ႔ Intrauterine Insemination (IUI) ၂ နည္းရွိတယ္။ (IUI) ကပို ေခတ္စားတယ္။ 5% to 25% ေအာင္ျမင္လမ္း ရွိတယ္။ အကူညီေပးတဲ့ေဆးပါ တြဲေပးရင္ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားတယ္။ ေဆးေတြကေတာ့ Progesterone, Gonadotropins, GnRH Agonists, GnRH Antagonists, Clomiphene Citrate, Human Menopausal Gonadotropin ဆိုတာေတြပါ။ ဒီနည္းမွာ ခင္ပြန္းရဲ႕သုတ္ရည္ကိုသာ သံုးပါတယ္။

Artificial Insemination by Donor Sperm ဆိုတာက ခင္ပြန္းမဟုတ္သူ အလွဴရွင္ဆီက သုတ္ပိုးကုိ ထည့္ေပးနည္းပါ။ အသက္ ၁၈-၃၅ ႏွစ္အတြင္း၊ အားေကာင္း၊ ေမာင္းသန္၊ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေဆးစစ္တာ ေအာင္သူေတြ၊ ေခတ္သစ္ အလွဴရွင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေဝႆႏၱရာမင္းၾကီး မလုပ္ႏိုင္ခဲ့တ့ဲ ဒါနပါရမီေပါ့။ Intracytoplasmic Sperm Injection (ICSI) ကေတာ့ ပိုျပီး လက္ဝင္သလို၊ အကုန္အက်လဲ မ်ားတယ္။ အႏုၾကည့္ မွန္ဘီလူး သံုးျပီး၊ တခုတည္းေသာ က်ားသုတ္ပိုးကို မ-မ်ိဳးဥ အတြင္းထဲ ထိုးထည့္ေပး။ ျပီးေတာ့ သားအိမ္ထဲ ျပန္ထည့္ေပးတယ္။ အမ်ိဳးသမီးကို ေဆးေပး၊ က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့ မ်ိဳးဥ ထြက္ေစေအာင္ လုပ္ျပီး၊ Vaginal ultrasound နည္းသံုးရတယ္။ က်ားသုတ္ပိုးကိုလဲ အမံႈအမႊားေတြနဲ႔ ခြဲထုတ္ဘို႔ Embryology laboratory ထဲမွာ Centrifuge လုပ္ေပးရေသးတယ္။ အင္မတန္ေတာ္တဲ့ ပန္းတိမ္ဆရာလို Micromanipulation specialist အႏုစိတ္ပညာရွင္က Glass needle ဆိုတာ သံုးရတယ္။

Assisted reproductive technology (ART) မ်ိဳးပြါး အေထာက္အကူျပဳနည္း ဆိုတာရွိပါတယ္။ Fertility medication ဆိုတဲ့ ေဆးကူေပးတာပါ။ လိုအပ္ရင္ In vitro fertilization (IVF) ဆိုတဲ့ သားအိမ္ျပင္ပနည္းကိုပါ တြဲလုပ္တယ္။ (IVF) ကို ထပ္ခ်ဲ႕လုပ္ေပးနည္းေတြကေတာ့ (OCR, AZH, ICSI, ZIFT) နဲ႔ (PGD, GIFT, SSR) အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ အရင္ဆံုး မ-မ်ိဳးဥ ထြက္လာေအာင္ ဆြေပးရတယ္။ ထြက္လာတဲ့ ဥကို ထုတ္ယူ၊ ဓါတ္ခြဲခမ္းထဲမွာ က်ားသုတ္ပိုးနဲ႔ ေပါင္စပ္ခိုင္းျပီး၊ ၄ဝ နာရီ ေစာင့္၊ ေနာက္ ေပါင္းစပ္ျပီးတဲ့ ဥကို သားအိမ္ထဲ ထည့္ေပးတယ္။ မဒီေဒဝီလို ပါရမီျဖည့္မဲ့ သားအိမ္အငွား လုပ္သူကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ AIDS ရွိသူေတြ ေမြးလာမဲ့ ကေလးကို မကူးေအာင္လဲ ဒီနည္း သံုးတယ္။ Embryo transfer လို႔ေခၚတယ္။ ၁၉၇၈ ကတည္းက စသံုးပါတယ္။ ၂ဝဝ၆ အကုန္အထိ US မွာ ဒီနည္းနဲ႔ ေမြးတဲ့ ကေလးေပါင္း ၅ သိန္းရွိျပီတဲ့။

၂ဝဝ၂ တံုးက IVF နည္း လုပ္ျပီးေနာက္၊ အပ္စိုက္နည္းနဲ႔ ကူေပးတာလဲ ပိုေကာင္းေစတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ Floatation therapy ဆိုတာက ကမာၻ႔ဆြဲအား မဲ့ေအာင္ ဖန္တီးျပီး၊ စိတ္တင္းအား ေလ်ာ့ေစတဲ့နည္း။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ Manual physical therapy မ-မ်ိဳးပြါးလမ္းမွာ တြယ္ကပ္ေနတာ မွန္သမွ် ဖယ္ရွင္း ထုတ္ေပးျပီး၊ သဘာဝအတိုင္း သေႏၶရေစအာင္လုပ္နည္း။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ ေပၚတဲ့ နည္းသစ္တခုကေတာ့ Hormone-antioxidant combination therapy ေခၚတယ္။ က်ားသုတ္ပိုးကို ပိုမ်ားေအာင္ နဲ႔ ပိုလႈတ္ရွားမႈ ရွိေအာင္ လုပ္ေပးနည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သဘာဝမဟုတ္ဘဲ ကေလးရေအာင္လုပ္ရတာမွာ Ethics က်င့္ဝတ္ပိုင္းကိုလည္း ထည့္တြက္ရမွာပါ။ ေအာင္ျမင္တာ မေအာင္ျမင္တာ ေနာက္ထား စမ္းသပ္မႈေတြ လုပ္ရတာကိုက ကုန္က်စရိတ္ အလြန္မတန္ ၾကီးတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ၁၂၄ဝဝ ေဒၚလာ ကုန္က်တယ္။ အျပင္မွာ တည္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့သေႏၶကို ဥပေဒအရလဲ စကားေျပာစရာေတြ ရွိသလို၊ ဘာသာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြကေန တမ်ိဳးတမ်ိဳး ဆိုၾကတယ္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈကလဲ အေတာ္ ၾကီးမားလွတယ္။ ကေလး မရေလ၊ ရခ်င္ေလစိတ္က တေန႔တျခား၊ ျပင္းျပလာတယ္။ အိမ္ေထာင္ကြဲရတာလဲ မနည္းဘူး။ ဇနီးဘက္က ခ်ိဳ႕ယြင္းတာ ေသျခာသိလို႔ ေနာက္အိမ္ေထာင္ ျပဳသြားတဲ့ ေယာက္်ားကို အျပစ္တင္ရမွာလား။ မတင္သင့္ဘူးလား။ ေစာေစာက ေဖၚျပခဲ့တဲ့ပံုျပင္မွာ “သူၾကြယ္သည္ အႏြယ္ကို လုိသျဖင့္ မ်ိဳးဆက္မျပတ္ရန္ အလုိ႔ငွာ အမ်ိဳးႏြယ္တူသည့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို လက္ထပ္ယူလုိက္သည္။”

ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြလဲ ရွိပါတယ္။ မလုပ္ေစခ်င္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါ သိထားဘို႔လိုလို႔ အကုန္အစင္ ေရးရရင္ - ကေလး တေယာက္မကျဖစ္ျခင္း၊ Ovarian hyperstimulation syndrome မ-မ်ိဳးဥအိမ္ ေရာဂါတမ်ိဳးရျခင္း၊ ေသြးယိုျခင္း၊ ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္း၊ အေလးခ်ိန္ နည္းလြန္းတဲ့ကေလး ေမြးျခင္း၊ ကေလးမွာ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ပါျခင္း။

သိပ္မၾကာေသးပါဘူး။ Fertility tourism ဆိုတဲ့ေဝါဟာရ ေပၚလာရတယ္။ ကေလးရဘို႔ ခရီးသြားရတာတဲ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ၾကာျပီလို႔ ၾကြားခ်င္ပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားျပီျဖစ္တဲ့ အဆိုေတာ္၊ ရုပ္ရွင္မင္းသား၊ ဒါရိုက္တာ၊ စာေရးဆရာ၊ ထုတ္ေဝသူ စြယ္စံုရ “ဝင္းဦး” ကို ငယ္သူေတြ သိခ်င္မွ သိၾကမယ္။ သူ႔ေခတ္မွာေတာ့ တေယာက္ဆို တေယာက္ပါ။ “ပရက္စေလ” ေခတ္ကေပါ့။ သူေရးတဲ့ ဝတၱဳရွည္တပုဒ္ ရွိတယ္။ ဇာတ္လိုက္မင္းသား ၾသစေတးလ် သြားျပီး၊ (မဲလ္ဘြမ္း) မွာေနတဲ့ အင္မတန္ ေခ်ာလွတဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ “တညတာ” ၾကံဳရဆံုရတယ္။ တညျပီးတဲ့ေနာက္ ဆက္ဆံေရး ကန္႔လန္႔ကာ အျပီးခ် လိုက္လို႔ မင္းသားချမာ လြမ္းရ၊ ေဆြးရတာေပါ့။ လြမ္းခန္း ေကာင္းေနတံုး၊ မင္းသမီးက အိမ္ေထာင္သည္ ဆိုတာကို ေဖၚျပလိုက္တယ္။ အိမ္ေထာင္သက္ ၾကာေပမဲ့၊ ကေလးမရဘူးတဲ့။ ေက်ကြဲရမွာလား၊ ေက်နပ္ရမွာလား မသိပါ။ ဇာတ္လမ္း အဆံုးမွာ မင္းသားနဲ႕ တညတာ ဖူးဇာဆံုအျပီး၊ ဇာတ္လိုက္သမီးက သားေလးတေယာက္ ထြန္းေပါက္ပါသတဲ့။

မွန္းၾကည့္တာကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတယ္။ အခုေရးတဲ့စာမ်ိဳးလဲ ဖတ္ဖူးပံုရတယ္။ လင္ေရာ မယားပါ တညတာဇာတ္လမ္ကုိ အကြက္ခ်ခဲ့တာေနမယ္။ ဝတၱဳကို Dee S. Knight ရဲ႕ စာအုပ္အတိုင္း If Only For a Night ဆိုျပီး နာမယ္ေပးလိုက္ရင္ မေကာင္းလား။

Dr. တင့္ေဆြ
၇-၁-၂ဝ၁ဝ

Wednesday, January 6, 2010

အသားအေရတြန္႕ျခင္း @ Wrinkles

အသားအေရတြန္႕ျခင္းဆိုသည္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အသက္ၾကီးလာသည့္အခါ အေရျပားတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစင္းမ်ား၊ ေျမာင္းမ်ား ႏွင့္ အခ်ိဳင့္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ လူတိုင္းလူတိုင္း ဓမၼတာ အားျဖင့္ အသက္ၾကီးလာလွ်င္ ျဖစ္မည္သာျဖစ္သည္။ အသားတြန္႕ျခင္းသည္ ေရထဲတြင္ အၾကာၾကီး စိမ္ေနလွ်င္လည္း ျဖစ္တတ္သည္။ ေနေလာင္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ေရဓာတ္ဆံုးရွံဳးျခင္း ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာေဆးမ်ားသည္ အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို ျဖစ္ေစပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို လူတိုင္း ေရွာင္လြဲ၍ မရပါ။ အသက္ၾကီးလာပါက အေရျပားသည္ ပါးလာျပီး ပိုမိုေျခာက္ေသြ႕လာကာ ၾကံဳ႕ႏိုင္ ဆန္႕ႏိုင္ေသာ သတၱိမ်ားလည္း နည္းပါးလာပါသည္။ ထို႕အျပင္ အေရျပား၏ ထိခိုက္ဒဏ္ရာကို ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းလည္း က်ဆင္းလာပါသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ေတာ့ အေရျပားတြင္ အစင္းမ်ား ေပၚလာပါေတာ့သည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာအခ်က္မ်ားအျပင္ လူတစ္ေယာက္၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇ သည္လည္း ထိုသူ၏ အသားအေရတြန္႕ခ်ိန္ကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းသည္ အသက္ၾကီးျခင္းကို ညႊန္းဆိုေသာေၾကာင့္ ပညာရိွသကဲ့သို႕ တင္စားၾကေသာ္လည္း လူအမ်ားစုကေတာ့ မႏွစ္ျမိဳ႕ၾကပါ။ တစ္ကမာၻလံုးတြင္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီေသာ ေငြေၾကးတို႕ကို အသံုးခ်ကာ အသားမတြန္႕ေအာင္ ကုသေနၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေဆးမ်ားက ေပ်ာက္မည္ေျပာျပီး ဘာမွ မထူးေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆးမ်ားကေတာ့ အနည္းႏွင့္ အမ်ား ထိေရာက္သည္လည္း ရိွၾကပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းသည္ လူတစ္ကိုယ္လံုးတြင္ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေသာ္လည္း ေနေရာင္ျဖင့္ အမ်ားဆံုးထိေတြ႕ေသာေနရာမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုးေပၚေပါက္တတ္ပါသည္။ ထိုေနရာေတြကေတာ့ -

လက္ဖမိုး
မ်က္ႏွာ
ဂုတ္
လက္ဖ်ံ တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းတြင္ ႏွစ္မ်ိဳးရိွပါသည္။ အေပၚယံ အစင္းမ်ား ႏွင့္ ေအာက္သို႕ေရာက္ေသာ အစင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ လိမ္ေဆးအမ်ားစုသည္ အေပၚယံတြင္ ရိွေသာ အစင္းမ်ားေလာက္ကိုသာ သက္သာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ေအာက္သို႕ ေရာက္ေသာ အစင္းမ်ားကိုမူ ေလဆာ သို႕မဟုတ္ ခဲြစိတ္သည့္ နည္းျဖင့္သာ ကုသေပးႏိုင္ပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရာမ်ား

ပံုမွန္အသက္ၾကီး၍ ျဖစ္ျခင္းမွ အပ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားသည္ အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို ပိုမို ျဖစ္ထြန္းေစပါသည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း - ေဆးလိပ္ေသာက္ပါက အေရျပားသို႕ ေသြးစီးႏွဳန္း နည္းသြားျပီး အေရျပားအိုျခင္းကို ပိုမိုျမန္ဆန္စြာ ျဖစ္ေစပါသည္။

အသားျဖဴျခင္း - အသားျဖဴပါက ေနေရာင္ဒဏ္ကို ပိုမိုခံရျပီး အသားတြန္႕ျခင္းကို ျမန္ေစပါသည္။

မ်ိဳးရိုးဗီဇ - အေဖ အေမတို႕တြင္ အသက္ငယ္ငယ္ကတည္းက အသားအေရ တြန္႕တတ္ပါက မိမိတြင္ လည္း ထိုသို႕ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေရတြန္႕ႏိုင္သည္။

အ၀တ္အစား - ဦးထုပ္ ႏွင့္ လက္ရွည္ အကၤ်ီ တို႕ကို ၀တ္ဆင္ေလ့ရိွသူသည္ မ၀တ္ေသာသူတို႕ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ ေနာက္က်မွ အသားတြန္႕ပါသည္။

အလုပ္အကိုင္္- ေနပူထဲတြင္ ၾကာၾကာအလုပ္လုပ္ရေသာသူတို႕သည္ အသားအေရ တြန္႕ျခင္းကို ေစာစီးစြာ ေတြ႕ၾကံဳရသည္။

မ်က္ႏွာထား - တစ္ခ်ိန္လံုး ျပံဳးေနရသူမ်ား၊ ခဏခဏ မ်က္ႏွာ အမူအရာကို ကစားေနရသူမ်ားတြင္လည္း ၾကြက္သားမ်ား ေစာေစာစီးစီး အိုမင္းကာ အသားအေရတြန္႕တတ္ပါသည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို မည္ကဲ့သို႕ ကုသႏိုင္သနည္း။

လိမ္းေဆးမ်ား

Vitamin A ႏွင့္ သူ၏ compound မ်ားပါ၀င္ေသာ လိမ္ေဆးမ်ား လိမ္းလို႕ ရပါသည္။ သို႕ေသာ္ မိမိအေရျပားႏွင့္ မတည့္ပါက ဓာတ္မတည့္မွဳမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။ အဆိုပါ ေဆးမ်ား၏ ထိေရာက္မွဳမွာ မည္သူမွ ေသခ်ာေပါက္မေျပာႏိုင္ေပ။ လူတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦးကြာေပလိမ့္မည္။ အျခားတစ္ေယာက္တြင္ အဆင္ေျပေသာ္လည္း မိမိႏွင့္ အဆင္ေျပခ်င္မွ ေျပာပါလိမ့္မည္။

ခဲြစိတ္ျခင္း

plastic surgery တြင္ မ်က္ႏွာကို ခဲြစိတ္ရျခင္းသည္ အဓိက အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ပါ၀င္ပါသည္။ ခဲြစိတ္သည့္ နည္းေပါင္းမ်ားစြာ ရိွေသာ္လည္း နာမည္ၾကီးေသာ နည္းလမ္းမ်ားမွာ Botox ေဆးထိုးျခင္း ႏွင့္ Face Lift ေခၚ အေရျပားကို ခြာကာ ပံုျပန္သြင္းျခင္းတို႕ ျဖစ္ပါသည္။ Laser ျဖင့္ ေအာက္ခံအေရျပားကို အသားႏု ျပန္တက္ေအာင္ လုပ္သည့္နည္းလည္း ရိွပါသည္။

တကယ္ေတာ့ Botox ဆိုသည္မွာ ဘက္တီးရီးယားမွ တဆင့္ ရရိွေသာ အဆိပ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ လူ၏ ၾကြက္သားမ်ားကို ေပ်ာ့ေစပါသည္။ ထိုအဆိပ္ကို မိမိအသားအေရတင္းလိုေသာ ေနရာသို႕ ထိုးသြင္းရသည္။ နဖူး ႏွင့္ မ်က္စိ ၀န္းက်င္ေနရာမ်ားသည္ ၾကြက္သားမ်ား အလုပ္လုပ္လြန္ေသာေၾကာင့္ အသားတြန္႕ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထိုေနရာမ်ားကို အဆိပ္ထိုးထားပါက ၾကြက္သားမ်ား ေလ်ာ့သြားျပီး အသားက ေခ်ာသြားသလို ျဖစ္သြားေလသည္။ ထိုေဆးသည္ အေရျပားထဲတြင္ ၃ လခန္႕သာ ခံေသာေၾကာင့္ ထပ္ခါထပ္ခါထိုးရန္ လိုအပ္ပါသည္။

Face Lift ကို ေဆးပညာအရ rhytidectomy ဟု ေခၚပါသည္။ မိမိ၏ မ်က္ႏွာ အေပၚယံအေရျပားကို ဆဲြခြာလိုက္ျပီးေနာက္ မလိုသည္မ်ားကို ဖယ္၊ လိုခ်င္တာကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ပံုျပန္သြင္းျပီး မ်က္ႏွာကို နဳပ်ိဳသကဲ့သို႕ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တစ္ခါခဲြျပီးပါက ၅ ႏွစ္မွ ၁၀ အထိ ခံပါသည္။ ခဲြျပီးပါက မ်က္ႏွာသည္ ခဲြစိတ္သည့္ဒဏ္ေၾကာင့္ ဖူးေယာင္ေနတတ္ျပီး ရက္သတပတ္ အနည္းငယ္ၾကာမွ နဂိုအတိုင္း ျပန္ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။

အသားအေရတြန္႕ျခင္းကို ကာကြယ္ျခင္း

အသက္ေတြ ၾကီးမလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လုပ္လို႕ မရေသးပါ။ လူတိုင္းလူတိုင္းေတာ့ တစ္ေန႕ေန႕ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ အသားအေရတြန္႕မည္သာျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္မတန္မီ အသားအေရတြန္႕ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါသည္။

အေရျပားႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္ - အေရျပားသည္ ေနေရာင္ျဖင့္ ထိေတြ႕ခ်ိန္ၾကာေလေလ ပ်က္စီးေလျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ေနပူထဲသို႕သြားပါက ဦးထုတ္၊ ထီး ႏွင့္ ေနေလာင္ဒဏ္ကို ကာကြယ္ေပးေသာ လိမ္ေဆးမ်ားကို လိမ္းသင့္သည္။ သို႕ေသာ္ ပံုမွန္ အသားအေရရိွေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ မဆိုလိုပါ။ အလြန္အမင္းအသားျဖဴသူမ်ားကို ဆိုလုိပါသည္။

Moisturizers - ၎တို႕သည္ အသားတြန္႕ျခင္းကို မကာကြယ္ေပးေသာ္လည္း သိပ္ျပီး မသိသာေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း - လံုး၀ ေရွာင္သင့္ပါသည္။

အိပ္ေရ၀ျခင္း - တစ္ေန႕ကို အိပ္ခ်ိန္ ၇ နာရီ ခန္႕ရိွသူမ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္း စိတ္ပိုင္း ပိုမို က်န္းမာသလို အေရျပားလည္း ပိုမို ႏုပ်ိဳသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။

Original Author - Christian Nordqvist
Translated by - ဇီ၀က (ေဆး-၂)
Reference : www.medicalnewstoday.com/articles/174852.php

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၅)

အေမးရွိလို႔ ေရးရျပန္ပါျပီ။ “က်ားအဂၤါ ၾကီးေစျခင္း” Penis enlargement ေၾကာ္ညာေတြ ဘယ္ေလာက္ ဆြဲေဆာင္မႈရွိပါေစ မယံုပါနဲ႔ဆိုတာ ပဌမဆံုး မွတ္သား ေစခ်င္ပါတယ္။

ေရွးေဟာင္ ဂရိပန္းပုလက္ရာ Polyclitus, Marathon Youth, Hermes ေတြကို ၾကည့္ၾကည့္၊ (ရီေနဆန္) ေခတ္က Michelangelo နဲ႔ Donatello တို႔ရဲ႕ Statue of David ရုပ္ထုေတြကိုဘဲ ၾကည့္ၾကည့္ က်ားလိင္အဂၤါကို ခပ္ေသးေသးသာ ထုဆစ္ထားတာ ေတြ႕ရပါမယ္။ ဒီေခတ္မွာ ေယာက္်ားတေယာက္ဟာ ကုိယ့္အဂၤါကိုယ္ ျပန္ၾကည့္ရင္ သူမ်ားေတြထက္ ေသးေနသလို ထင္မွတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အေပၚကေန မိုးၾကည့္ရတာကိုး။ စိုးရိမ္သူမ်ား ဆရာဝန္ဆီ ေရာက္လာလို႔ သူတို႔ကို စနစ္တက် တိုင္းထြာတဲ့အခါမွာ ပံုမွန္ အရြယ္အစား ျဖစ္ေနၾကတာ မ်ားတယ္လို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။

ဂရိ (မိုက္ေသာ္ေလာ္ဂ်ီ) ထဲက Priapos ဆိုတာ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမ၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ အသီးအႏွံေတြရဲ႕ ဘုရားအျဖစ္ သာမက က်ားလိင္အဂၤါရဲ႕ အရွင္သခင္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ သူ႔အဂၤါဟာ အျမဲတမ္း သန္မာေနတာမို႔ ေဆးပညာမွာ အဲလို ျပန္မေလ်ာ့ဘဲ က်ားအဂၤါ သန္မာေနတာကို Priapism လို႔ ေခၚတယ္။ သူတို႔ဘုရားလဲ ေရာဂါမကင္းဘူး။ ၉ ရာစု Arabian Nights ပံုျပင္ေတြထဲက Ali with the Large Member မွာေတာ့ က်ားအဂၤါ အရြယ္အစားကို သေရာ္ထားပါတယ္။ “ဒါ ၾကီးတိုင္းသာ ဆရာတင္ခ်င္ရင္ ‘လား’ ကိုသာတင္ၾက” တဲ့။

ခက္ေနတာက ဘာမဆို ၾကိဳက္သလို ျပဳျပင္လို႔ရတဲ့ Image manipulation ေခတ္ျဖစ္ေလေတာ့ ၾကည့္တဲ့သူေတြအဖို႔ လွလိုက္တာ၊ ေကာင္းလိုက္တာ၊ ၾကီးလိုက္တာ၊ စတာေတြဟာ တကယ္ဘဲလို႔ ထင္မွတ္ေစတယ္။ အမွန္က Illusion ထင္ေရာင္ထင္မွား ျဖစ္ေအာင္ Deception လွည့္စားတာေတြပါ။ ဒီေတာ့ အရင္ေပၚ CRT ေနာက္ေပၚ TFT-LCD (ေမာ္နီတာ) ေတြကို မၾကည့္ဘဲ ျပဒါးသုတ္ ေၾကးမံုမွန္ကိုသာ ၾကည့္ဘို႔ အၾကံျပဳပါတယ္။

က်ားျဖစ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ျဖစ္ လူကို အျပင္ပမ္း အဂၤါရုပ္ ၾကည့္ျပီး၊ ေမြးရာပါအဂၤါက ဘယ္လိုေနမယ္လို႔ မွန္းဆျပီး၊ တိုးတိုး တိတ္တိတ္ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ ေပၚျပဴလာ ယဥ္ေက်မႈက ရွိေသးတယ္။ သုေတသန လုပ္ၾကည့္ေတာ့ ဒီလိုမွန္းဆခ်က္ေတြဟာ မတိက်ဘူး ဆိုတာသိရတယ္။ ကိုယ့္ကို ေကာင္းတာေျပာတာ မဟုတ္ရင္ မယံုၾကပါနဲ႔။

က်ားလိင္အဂၤါရဲ႕ အရြယ္အစားဟာ အသက္နဲ႔လဲ ဆိုင္တယ္။ ေမြးကာစ Flaccid penile က 4 cm ရွိျပီး၊ လူပ်ိဳေပါက္မွာ သိသိသာသာ ရွည္လာတယ္။ အရြယ္နဲ႔အမွ်လဲ တိုးတက္မႈ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အသက္ၾကီးသူေတြကို သုေတသန လုပ္ၾကေတာ့ တခ်ိဳ႕က ေသးသြားတယ္ေျပာသလို၊ တခ်ိဳ႕က ပိုၾကီးလာသတဲ့။ သုေတသနတိုင္းကိုလဲ အားမကိုးရျပန္ဘူး။

သန္မာ (သာမန္ မဟုတ္ပါ) ေနခ်ိန္ Erectile penis ကို တိုင္းထြာျပီး၊ September 1996 Journal of Urology မွာ ေရးခဲ့တာကေတာ့ 12.9 cm (5.08 in) ပ်မ္းမွ် ရွိပါတယ္။ ဒီဂ်ာနယ္ကဘဲ ဆိုျပန္ေသးတာက ဘယ္ေလာက္ဘဲ နဂိုက အရြယ္အစားရွိေနေန သန္မာလာရင္ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိလာမလဲ ဆိုတာကို တိတိက်က် မွန္းမရပါဘူးတဲ့။ ဂ်ဴး-ေကာ့ေကးဆပ္ ေယာက္်ားေတြဟာ သန္မာခ်ိန္မွာ ပ်မ္းမွ် 13.6 cm (5.35 in) လို႔ December 2000 International Journal of Impotence Research က ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ သိပၸံနည္းက် တိုင္းထြာၾကတာမွာ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မတူၾကလို႔ အမ်ားေျပာသမွ် ထဲကေန ပ်မ္းမွ်ယူတဲ့အခါ 12.9–15 cm (5.1–5.9 in) ရွည္ျပီး၊ 2.4 and 5.5 cm (0.9 and 2.2 in) လံုးဝန္းတယ္လို႔ မွတ္ယူႏိုင္တယ္။ Nine inches monster ဆိုတာ သူရဲေျခာက္ျပတာ သက္သက္ပါ။

က်ားလိင္အဂၤါဟာ သန္မာခ်ိန္မွာ ၂ လကၼခြဲမွ မရွိရင္ေတာ့ Micropenis လို႔ဆိုျပီး၊ ေဆးပညာအရ သတ္မွတ္ပါတယ္။ လိင္ေဟာ္မုန္းနဲ႔ ဆိုင္တာပါ။ Testosterone ေပးရတယ္။ ခြဲစိတ္ေပးရတယ္။ ဆီးထြက္ေပါက္က ပန္းထိပ္ဖ်ားမွာ မရွိဘဲ၊ လိင္တံရဲ႕ ေအာက္ေျခ တေနရာရာမွာ ရွိေနတာမ်ိဳးက Hypospadias ဆိုတဲ့ ေမြးရာပါျဖစ္တယ္။ ခြဲစိတ္ ျပဳျပင္လို႔ရတယ္။ ဒီအဂၤါရဲ႕အရြယ္အစားဟာ မ်ိဳးရိုးအရ မဟုတ္ဘဲ၊ အစာအာဟာရ၊ ပတ္ဝန္းက်င္တို႔နဲ႕လဲဆိုင္ပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုတာ Pesticides, Triclosan, Plasticizers, Lavender oil ဓါတုေဆးေတြ ညစ္ညမ္းေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တခ်က္ မွတ္ဘို႔က ဒီလို “ကဲ” ဘို႔ တကယ္တန္း မလိုလွပါ။ Psychology Today ရဲ႕ (ကာဗာ-စတိုရီ) တခုမွာ အမ်ိဳးသမီး ၁၅၅ဝ ေယာက္ရဲ႕ အမ်ားစုက “အရြယ္အစား ဂရုမစိုက္ဘူး” ဆိုပါတယ္။ ၇၁% ေသာ ေယာက္်ားေတြကသာ ကိုယ့္ဟာကို ဂရုအစုိက္ လြန္ေနၾကပါသတဲ့။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္တံုးက Internet survey တခုမွာ ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္ကိုသာ စိတ္ဝင္စားသူေပါင္း ၅၂ဝ၃၁ ေယာက္ကို ေမးျမန္းတဲ့အခါ ကုိယ့္အရြယ္အစားကို ေက်နပ္ၾကသူ ေယာက္်ား ၅၅% ရွိျပီး၊ အမ်ိဳးသမီး ၈၅% ကေတာ့ သူတို႔ အေဖၚေတြရဲ႕ အရြယ္အစားကို ေက်နပ္ၾကေၾကာင္း ေျဖပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ၆% ကသာ အႏုတ္သေဘာေျဖတယ္။ သူတို႔တေတြထဲကဘဲ ၇ဝ%ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ကိုယ့္ရင္သားကုိယ္ ေက်နပ္ၾကျပီး၊ ၅၆% ေသာ ေယာက္်ားမ်ားကေတာ့ သူတို႔အေဖၚရဲ႕ ရင္သားကို ပိုထြားေစခ်င္ ၾကပါသတဲ့။ ဒီေတာ့ လိုတာထက္ ပိုခ်င္ေနၾကတာ ေယာက္်ားမ်ားပါဘဲ။

BMC Women's Health ကေန သုေတသနလုပ္ေတာ့ width rather than length လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဆႏၵပိုလို႔ အလိုရွိသူမ်ား ဘာလုပ္သင့္ပါသလဲ။ ဆရာဝန္ေတြအဖို႔ ေရာဂါကို ကုရတာထက္ ေရာဂါမဟုတ္တာကို ကုရတာ ပိုျပီး လက္ဝင္လွပါတယ္။

“ဒါး”နဲ႔ စေျပာပါမယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္နည္း။ Penis lengthening (Enhancement Phalloplasty) နဲ႔ Penis widening (Girth Enhancement) ဆိုတာေတြ Urologic literature ထဲမွာ ပါေနပါတယ္။ ခြဲစိတ္-ခႏၶာေဗဒအရ က်ားလိင္အဂၤါရဲ႕ သံုးပံုတပံု ကေန တဝက္ေလာက္ဟာ ကိုယ္အတြင္းထဲက ဆီးစပ္ရိုးေအာက္ေျခမွာ တြယ္ေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီအပိုင္းကို အျပင္ ေရာက္လာေအာင္ Fundiform ligament နဲ႔ Suspensory ligament အရြတ္ ၂ ခုကို ခြဲစိတ္ျပီး၊ အျပင္ကို ထုတ္ေပးတာပါ။ တခုက ေကာက္ေနေအာင္ ဆြဲေပးထားခဲ့တာမို႔ ျဖတ္လိုက္ရင္ ေျဖာင့္ျပီး၊ 2-3cm (0.78-1.18 in) ပိုရွည္ လာေစတယ္။ ဒါေပမဲ့ လန္ဒန္ St. Peter's Andrology Centre and Institute ကေန ခြဲစိတ္ကုသခံသူ လူနာ အမ်ားစုဟာ သိပ္ေၾကနပ္မႈ မရွိၾကေၾကာင္း၊ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ ခြဲစိတ္နည္း တခုကေတာ့ Dermal implant ေခၚတယ္။ Fat cells ေတြကို Transplant လုပ္ေပးတာပါ။ ေနာက္ တနည္းကေတာ့ Inflatable implants ေဖါင္းေစတဲ့ပစၥည္း ထည့္ေပးတဲ့နည္းပါ။ ဒီနည္းကို ပန္းေသေနသူေတြအတြက္ လုပ္ေပးတာပါ။ စေပၚေတာ့ အမွတ္ရေသးတယ္။ Time International မဂၢဇင္းမွာေတာင္ ပါခဲ့ေသးတာ။ Penis pump ဆိုတဲ့ ဆလင္ဒါလို ေလဟာနယ္ ကရိယာလည္း ရွိတယ္။ ပန္းညွိဳးသူေတြအတြက္ လုပ္ေပးတာပါဘဲ။ Clamping နည္း၊ Stretching and hanging နည္းလဲရွိတယ္။ တျခားနည္းေတြကိုေတာ့ ေလးစားခံရတဲ့ ေဆးပညာ အသိုင္းအဝိုင္းက အသိအမွတ္ မျပဳပါ။ ဒီအထဲ မပါတာဆိုရင္ ေဘးခ်ိတ္ေပါ့ဗ်ာ။

“ဒါး”ျပီးေတာ့ “လက္” လာမယ္။ (အက္တာနက္) မွာ Penis enlargement pills, Penis patches, Ointments ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာ္ညာေနတယ္။ Spam email messages ေတြထဲမွာ အမ်ားဆံုးပါဘဲ။ အမိုင္ႏိုအက္စစ္တမ်ိဳးကို Lotion for men လိမ္းေဆးအျဖစ္ သံုးၾကတယ္။ Andractim DHT Gel - DHT (Dihydrotestosterone) ဆိုတာက Testosterone ကို အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ လိမ္းေဆး။ Micropenis လို ျဖစ္ေနသူေတြအတြက္ပါ။ ဒါေပမဲ့ Flora Research of California နဲ႔ University of Maryland တို႔ကေန အဲဒါေတြမွာ (mold, yeast, E. coli bacteria, pesticides, and lead) အႏၲရာယ္ ေပးတဲ့အရာေတြ အမ်ားၾကီး ပါတယ္လို႔ ေရးပါတယ္။

က်ားလိင္အဂၤါမွာ ၾကြက္သားဆိုတာ မရွိလို႔ Penis Exercises ေလ့က်င္ခန္းလုပ္တာ မထူးဘူးလို႔ ေယဘူယ်ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၾကြက္သားတမ်ိဳးတည္းကိုသာ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေပးႏိုင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အဂၤါကို လႈတ္ရွားေစေအာင္ ၾကြက္သားေတြ၊ အရြတ္ေတြ၊ အာရံုေၾကာေတြ စုေပါင္းရြက္ေဆာင္ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Disuse atrophy အသံုးမျပဳတာ ၾကာတဲ့ အရာေတြဟာ ေသးငယ္သြားတတ္တယ္။ အသံုးျပဳေပးရင္ ပိုလာေစတယ္။ အလြန္အကဲေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။

ေဆးဝါးေတြနဲ႔စာရင္ ေလ့က်င့္ခန္းဆိုတာက ေဘးထြက္ဆိုက်ိဳးကို မစိုးရိမ္ရပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ Jelqing Technique နည္းဆိုတာ ဘာသာျပန္ေရးရရင္ - ေရေႏြးခ်ိဳးပါ၊ ေရေႏြးဝတ္သံုးပါ။ ပိုးသန္႔တဲ့ ဆီတခုခု လိမ္းပါ။ အရင္းကေန အဖ်ားဆီ လက္တဖက္နဲ႔ ခပ္တင္းတင္း ကိုင္ျပီး၊ ဆြဲခ်ေပး။ လက္ကိုလဲ ဘယ္-ညာေျပာင္း၊ ၁၅ၾကိမ္လုပ္ပါ။ သန္မာလာတာကို ၂ဝ-၄ဝ% အထိသာ ျဖစ္လာပါေစ။ ပိုမသြားေအာင္ နားပါ။ ဆီ ဆိုရာမွာ အိႏၵိယဆိုရင္ မံုညင္းဆီ၊ ေျမထဲပင္လယ္ေဒသမွာဆို သံလြင္ဆီ စသျဖင့္ သံုးတယ္။ သူတို႔အရပ္မွာ ေပါတာေတြကိုး။ ဗမာျပည္မွာ ႏွမ္းဆီ၊ အံုးဆီ၊ ၾကက္ဆူဆီ စတာေတြ သံုးႏိုင္ပါမယ္။ ဒီကိစၥအတြက္ သီးသန္႔ခြဲထားေပါ့။ မဟုတ္ရင္ မိႈေရာဂါဝင္တတ္တယ္။ ျပီးရင္ ဆပ္ျပာနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း ေဆးေၾကာပါ။

မင္းတံုးမင္းၾကီးဟာ ဒီကိစၥမွာ ရာဇဝင္တြင္ နာမည္ၾကီးခဲ့သူပါ။ သူ႔ေခတ္က တိုင္းရင္းေဆး ေခတ္မို႔ ေဆးစြမ္းေကာင္းေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ယံုၾကည္ရပါတယ္။ မင္းၾကီးမွာလဲ Priapism ေရာဂါ ရွိခဲ့ပံုရပါတယ္။ က်ားအဂၤါဟာ ၂ နာရီ ၾကာတာေတာင္မွ နဂိုအေန ျပန္မေရာက္ရင္ အေရးေပၚ ေဆးကုေပးဘို႔ လိုပါတယ္။ Pseudoephedrine 120 mg orally ေဆးမရွိေသးလို႔ သူ႔မိဘုရားၾကီးကဘဲ ေဆးကုေပးရတယ္လို႔ ဖတ္ရတယ္။ ေဆးသုေတသနအရ မဟုတ္ပါ။ နန္းတြင္း ေဆာင္ၾကာျမိဳင္ ဇာတ္လမ္း အရသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အစစအရာရာ အကန္႔အသတ္ေတြက လိုတာထက္ မ်ားလြန္လြန္းလို႔၊ သုေတသနဆိုတာ ေဝလာေဝး၊ ထုတ္ေျပာ၊ ဖြင့္ေရး၊ အျပန္အလွန္ ျငင္းခုန္တာေတြ မရွိလို႔ ဘယ္သူေျပာတာ ယံုရမလဲ မသိျဖစ္ေနရတယ္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ေဆးနည္းေတြ ကံုးေကာက္ေနရသလို ျဖစ္သြားေနရတာ သိပ္ႏွေျမာဘို႔ ေကာင္းလွတယ္။

အေနာက္တိုင္းကျဖစ္ျဖစ္၊ တိုင္းရင္းေဆးျဖစ္ျဖစ္၊ တကယ္တန္း လက္ခံႏိုင္တဲ့ ေဆးနည္းေတြကို လက္လွမ္းမီဘို႔၊ အမ်ားသူငါ သိႏိုင္၊ သံုးႏိုင္ၾကဘို႔၊ တိုးတက္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ေသးတဲ့ ေခတ္ကာလမွာေတာ့ အလိုရမက္မ်ား နည္းပါးႏိုင္ၾကပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ

Tuesday, January 5, 2010

တုတ္ေကြးေရာဂါကို အိမ္တြင္ ျပဳစုကုသနည္း

တုတ္ေကြးေရာဂါကို အိမ္တြင္း ျပဳစုနည္းကို ေရးသားလို႕ ျပီးစီးသြားပါျပီ။ မူရင္းစာအုပ္ကေတာ့ CDC ( American Center of Disease Control) ကထုတ္ေ၀တဲ့flu home care guide စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ လူတိုင္း ဖတ္လို႕ရေအာင္ ေရးသားထားပါတယ္။ စာအုပ္ကို ေအာက္ပါ link မွတဆင့္ လြတ္လပ္စြာ download လုပ္လို႕ ရပါတယ္။

Saturday, January 2, 2010

"ENGAGING GOVERNMENT AND NGO'S ON PUBLIC HEALTH"

4th NGO International Conference

"ENGAGING GOVERNMENT AND NGO'S ON PUBLIC HEALTH"

Park Garden, London-UK

15th - 25th Feb, 2010

This is a call to participate in a national multi-sectoral conference bringing together Leading figures and Various Non Governmental Organizations (NGOs) from Public health to discuss and debate the issues around social determinants of health.

This is an opportunity to learn more about the social factors that can lead to ill health and inequalities. Hear from experts in the UK and internationally about the underlying causes that can lead to health problems. The determinants include unemployment, unsafe workplaces, urban slums, globalization and lack of access to health systems.

The Conference will provide an opportunity for participants to shareinsights and experiences and to network with other colleagues from voluntary sectors, health, education, local authorities and other areas. It is also an opportunity to get a direct access to loans and grants.

Keynote speaker, Professor Sir Michael Marmot, chairman of the World health organization Other speakers include: Dr. Fiona Adshead, Deputy Chief Medical Officer of England and Director of Health improvement.

Proposed interactive sessions.

* Child development

* Employment

* Priority Public Health issues

*Social exclusion

*Women and Gender equality.Side Attractions:

* Book launching

* Artistic and cultural activities

* Exhibitions and Grants Approvals.

* Banquets, coffee break services.

* Opportunities for informal networking and alliance building.

All plenaries and selected breakout sessions will have interpretation in English, Spanish, Portugal and French.

Registration/Participation fee?

Registration is free.

Who can participate?

Members of NGOs, Health Practitioners, Professionals in relevant fields, Lawyers, Psychologists, Women and Youth Development Groups, Government Officials, Donor Agencies, distinguished theologians,scholars and academics, ecumenists, members of peace and reconciliation groups and prospective individuals.

I can't afford the cost - Can you help?

The Dylans Foundation and its co- sponsors have set up an Access Fund to support the travel costs (International Travel and local transportation cost) for all qualified participants. This is will on a first come-first-serve policy as we are envisioning

Accommodation/Reservations:

All Intending Participants are required to book for Accommodation/Reservation strictly in the conference host ground-ABBA QUEENS GATE HOTEL, which qualifies you for participation.

At this point we are provisioning for nearly 200 participants so all other Provisions like Travel tickets, local transportation, banquet, all meals and coffee break services, will be taken care of by the foundation.

Participants Invitations/selection will be on a first come/ first processed basis, so the sooner we receive your nominations, the earlier we can process them.

For Further Information/Reservation, Contact:

Dr. John Moore
E-mail: jmoores54@yahoo.co.uk
Phone No: +447031852034

NB. Prospective Participants must apply in groups of 1-3.

Visas and Letters of invitation:

Special arrangements have been made, the Workshop organizers will arrange for letters of invitation to be sent to appropriate embassy officials as soon as we receive a proof/confirmation of hotel Reservation/ booking via email.

Presentation Proposal

If you wish to present a paper at the conference, you should submit a single-spaced one-page presentation abstract, curriculum vitae (less than 4 pages), and presentation application form, which will be sent on request. commission on the social determinants of health.

Hand Washing

H1N1 ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာသည့္အတြက္ လူအမ်ား လက္ကို စနစ္တက်ေဆးၾကရန္ လိုအပ္လာပါသည္။ နည္းမွန္လမ္းမွန္ လက္ေဆးနည္းကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ လက္ေဆးျခင္းျဖင့္ တုတ္ေကြးေရာဂါ ကာကြယ္ၾကပါစို႕။

Friday, January 1, 2010

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၄)

Masturbation (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္တယ္ဆိုတာ ပံုမွန္ (ေနာ္မယ္လ္) အေလ့အထတခု ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရင္ ျငင္းဘို႔ သိပ္ခက္ပါတယ္။ (အက္ပ္-ေနာ္မယ္) ဆိုတာက ျဖစ္ေနၾက၊ လုပ္ေနၾက မဟုတ္တာကို ေခၚေလ့ရွိလို႔ပါ။ ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ား လုပ္ၾကသလဲဆိုတာကို သုေတသန လုပ္တာေတြ ၾကည့္ရင္ သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ေယာက္်ား ၉၅%၊ မိန္းမ ၆၅% လို႔ ဖတ္ရတယ္။

ေယာက္်ားေလးျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းကေလးျဖစ္ျဖစ္ အရြယ္ငယ္ငယ္ကတည္းက လိင္စိတ္ဆိုတာ ပါေနၾကျပီးသား ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္၀န္ ရက္သတၲပါတ္ ၂၀ ဆိုရင္ အထဲက သေႏၶသားမွာ မိန္းမကိုယ္ ႏွဳတ္ခမ္းသားအၾကီး Labia ကို ေတြ႔ရင္ မိန္းကေလး ျဖစ္တယ္လို႔ (အာလ္ထြာေဆာင္း)နဲ႔ ေကာင္းေကာင္း သိရတယ္။ တကယ္ေတာ့ ၁၂ ပါတ္ကတည္းက အထီး-အမ ခြဲျခား ျဖစ္ေနပါျပီ။ ဗိုက္ထဲမွာကတည္းက Estrogen နဲ႔ Progesterone ဆိုတဲ့ လိင္-ေဟာ္မုန္းေတြကို မေအရဲ႕ အခ်င္း ကေနရတယ္။ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ စိတ္လႈတ္ရွားမႈ၊ ေလ့လာမႈနဲ႔ မွတ္သားမႈ emotions, learning, and memory ေတြက ဦးေႏွာက္မွာကို ထူးျခားလာပါတယ္။

ကေလးေတြ လိင္နဲ႔ပတ္သက္ျပီး အသိေတြ ထူးလာလာတာက Puberty အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ထက္ ေစာတယ္။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေဟာ္မုန္းေတြ ေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္ေသးခင္ကတည္းက စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ား၊ ဒီအသိစိတ္ေတြ၊ အသိအျမင္ေတြက တေန႔ထက္ တေန႔၊ တိုးပြါး ရယူေနၾကရတာ ျဖစ္တယ္။ လူၾကီးမိဘေတြကေန “သား ညစ္ပတ္တာေတြ မေျပာရဘူး။” “သမီး ထိုင္ရင္ မိန္းကေလးလိုထိုင္။” စသျဖင့္ ဆိုဆံုးမၾကတယ္။ အဲဒီကတည္းက ကေလးေတြဟာ “ဒါမ်ိဳးေတြက မလုပ္ရမဲ့ဟာေတြ၊” “သူမ်ားမျမင္ေအာင္၊ မၾကားေအာင္၊ သိုသိပ္ရမဲ့ အရာေတြ၊” လို႔ ခြဲျခား သတ္မွတ္ လာၾကတယ္။

မိန္းကေလးနဲ႔ ေယာက္်ားေလး ကြာပါတယ္။ (ဂ်န္ဒါ-အီကြယ္လ္တီ) နဲ႔ မဆိုင္ဘူးေနာ္။ သူမ်ား လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းကို အသာထားျပီး ဗမာစာနဲ႔ ေရးေနတာမို႔ ဗမာ့လူမႈဘ၀အတြက္ ပမာထားေရးပါမယ္။ သမီးငယ္ေလးေတြကို အ၀တ္အစား လဲတာ၊ ေရခ်ိဳးေပးတာကအစ ေယာက္်ားေလးေတြနဲ႔ မတူဘဲ၊ ထူးျပီး ဂရုတစိုက္ တယုတယ လုပ္ေပးၾကရပါတယ္။ အရြယ္ ရလာတာနဲ႔ သင္ဆရာ၊ ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာေတြ မ်ားမ်ားလာတယ္။ ရရလာတဲ့ အသိညာေတြထဲမွာ လိင္ပညာကို ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာေတြ ဆီကရတာ အမ်ားဆံုး ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ ရသမွ် ဒီဘာသာရပ္ကို သိုသိပ္ရမဲ့ အရာေတြဆိုတဲ့ (ကက္တေဂၚရီ)ထဲ ထည့္လိုက္ပါတယ္။

(မာစတာေဘးရွင္း) ဆိုတာ “က်ား” ျဖစ္ျဖစ္၊ “မ” ျဖစ္ျဖစ္၊ တေယာက္ထဲနဲ႔ လိင္ဆႏၵအရ သာယာမႈ ရွာတာပါ။ အမွန္က တေယာက္ထဲ မဟုတ္တာ၊ “က်ား” ေရာ၊ “မ” ပါ ႏွစ္ေယာက္ပါျပီး၊ လိင္အဂၤါခ်င္း မထိစပ္ဘဲနဲ႔ အဲလိုလုပ္တာလဲ အၾကံဳး၀င္ပါတယ္။ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾကတာကေတာ့ လုပ္သင့္၊ မသင့္၊ အၾကိမ္မ်ားသင့္၊ မမ်ားသင့္။ က်န္းမာေရး ထိခိုက္လား၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးအထိ ဆြဲစဥ္းစားၾကတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

က်န္းမာေရးအရ ေစာေစာကေရးခဲ့သလို (ေနာ္မယ္လ္)ပါ။ အၾကိမ္မ်ားလို႔လဲ ေရာဂါရတဲ့အထိ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သိတဲ့အတိုင္း လိင္စိတ္ဟာ ေက်နပ္၊ အားရ၊ ျပီးစီးတဲ့အထိ ေရာက္သြားရင္ အားအင္ေတြ ကုန္ခမ္းသြားသလို၊ ေျခကုန္ လက္ပန္းက် သြားတယ္။ (အင္နာဂ်ီ) အေတာ္ ကုန္သြားတာပါ။ ဘယ္ေလာက္လဲလို႔ အတိအက်တြက္ျပလို႔ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ အလိုဆႏၵ ျပည့္၀တာက တခါနဲ႔ တခါ အေျပာ့-အျပင္း မတူဘူး မဟုတ္လား။

Biochemistry of the orgasm အရ အဲဒီအခါမွာ ေယာက္်ားမ်ားဟာ ဦးေႏွာက္ကေန ဓါတ္ပစၥည္းေတြ တေလွၾကီး ထုတ္လိုက္ပါသတဲ့။ Norepinephrine, Serotonin, Oxytocin, Vasopressin, Nitric oxide, and Prolactin ေတြ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ဆံုး ေဟာ္မုန္းက အေရးပါတယ္။ Prolactin နဲေနရင္ ေနာက္တၾကိမ္ စိတ္ဆႏၵ ျပန္လာတာ ျမန္တယ္။ အိပ္ေနခ်ိန္မွာ နဲနဲရွိတာ ေတြ႔တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေယာက္်ားမ်ားဟာ ကိစၥျပီးတာနဲ႔ အိပ္ခ်င္လာၾကတယ္။ ႏွစ္ေယာက္ ဆက္ဆံလို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္လို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေယာက္်ားမ်ား သုတ္လႊတ္ရင္ အားအင္ အေတာ္ ကုန္ခမ္းေစတယ္။ ဒါေပမဲ့ “အားယုတ္ေစတယ္” လို႔ေတာ့ ေကာက္ခ်က္ မခ်သင့္ဘူး။ အိပ္စက္ျပီးတာနဲ႔ ျပန္အား ျပည့္လာတာဘဲ။ မနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီစိတ္အား ပိုမ်ားၾကတယ္ မဟုတ္လား။

(မာစတာေဘးရွင္း) ကို လူမႈေရးေဒါင့္က အကဲျဖတ္သူေတြ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ တူမွာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္နဲ႔ မတူလို႔ သူမွားတယ္ ေျပာတာလဲ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ဘာသာေရးေဒါင့္က ေျပာၾကတာလဲ တမ်ိဳးနဲ႔တမ်ိဳး တူမွာ မဟုတ္ပါ။ ဇတ္ထဲမွာ ရေသ့ၾကီး၊ သမင္မ၊ ေမဓါ၀ီ၊ ဆိုတာရွိတယ္။ သုတ္က တမင္ထြက္ေအာင္ မလုပ္တာေတာင္မွ အလိုလို ထြက္တတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ လူပ်ိဳျဖစ္စ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ ပိုျဖစ္ပါတယ္။ (ေနာ္မယ္လ္)ပါ။ အသက္ၾကီးသူေတြမွာလဲ အိပ္မက္ျပီး၊ သုတ္လႊတ္မိတာ ျဖစ္တာပါဘဲ။ အျဖစ္ မမ်ားခ်င္ရင္ စိတ္ကိုႏိုးဆြေစတာေတြ နည္းပါေစ။

ေဆးပညာအရ လိင္စိတ္ျဖစ္ေပၚလာတာက ပံုမွန္ပါ။ စိတ္ျပင္းထံတာကို ေျဖေဖ်ာက္ဘို႔ နည္းတနည္းက (ဆိုလို- မာစတာေဘးရွင္း) ျဖစ္တယ္။ တဖက္လွည့္နဲ႔ ေျပာရရင္ ေ၀ဒနာကုိ ကုစားရာ ေရာက္ပါတယ္။ တမင္တကာ မမ်ား မ်ားေအာင္ လုပ္တာေတာ့ ဆင္ျခင္သင့္တယ္။

ဆရာ၀န္ေတြကေန စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာေတာ့ ေျပာၾကဘို႔ သင့္တယ္။ တကယ္လို႔ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္အျပီး၊ သူမ်ားေတြက မလုပ္သင့္ဘူး၊ ဘာညာ၊ ေျပာတာ ၾကားဘူးထားလို႔ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ “အျပစ္လုပ္မိေလျခင္း” လို႔ Guilty conscious ျဖစ္တတ္တယ္။ ဒါ မျဖစ္သင့္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ေဆြးေႏြးသူေတြက “ငယ္တံုးေတာ့ ဘာမွ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး၊ ၾကီးရင္ ခါးကုန္းမယ္၊ စိတ္ မတည္မျငိမ္ျဖစ္မယ္၊ မ်က္စိကန္းမယ္၊ လက္ဖ၀ါးမွာ အေမႊးေပါက္မယ္။” ဆိုျပီး ေရးတာ ေတြ႔ရတယ္။ လံုး၀ မွားပါတယ္။

အေကာင္းဖက္ကေန ေရးသူမ်ားလဲရွိတယ္။ ၾကြက္သားနာတာ သက္သာေစတယ္။ (အင္ျမဴး)စနစ္ကို ႏိုးဆြးေပးတယ္။ (ေဟာ္မုန္း) စနစ္ကို တိုးတက္ေစတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္တာကို ကုစားတယ္။ အိပ္ေနရင္း သုတ္လႊတ္တာ မျဖစ္ေစႏိုင္ဘူး။ Pubococcygeal ၾကြက္သား ေလ့က်င္ခန္းလုပ္တာျဖစ္လို႔ က်ားအဂၤါကို သန္မာေစတယ္။ Stress စိတ္တင္းအားေတြ ေလ်ာ့ခ်ေပးရာ ေရာက္တယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တံုးက Cancer Council Victoria in Melbourne ကေန ေယာက္်ား ၁၀၇၉ ကုိ သုေတသန လုပ္ေတာ့ (ပေရာစတိတ္-ကင္ဆာ) ကိုေတာင္ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲလို တေယာက္ထဲနဲ႔ တိတ္တဆိတ္ စိတ္ေျဖေဖ်ာက္တာဟာ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ ဥပေဒေတြက တားျမစ္တာေတြကို ေဖါက္ဖ်က္ခ်က္တာ မဟုတ္လို႔ အျပစ္ကင္းတယ္ ထင္ပါတယ္။ Fun ဆိုျပီး၊ ကဲတာေတြကေတာ့ အျပစ္မလြတ္ပါ။

အိမ္ေထာင္ရက္သား က်ျပီး၊ ကြဲသြားလို႔၊ တေယာက္က ဆံုးပါးသြားလို႔၊ ကံစီမံတာနဲ႔ မုဆိုးဘို၊ မုဆိုးမ၊ တခုလပ္ေတြ ျဖစ္လာရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ျပန္ျပီး အိမ္ေထာင္မျပဳသ၍ ဒီစိတ္မ်ိဳး ေျဖေဖ်ာက္တာ အနည္းနဲ႔ အမ်ား လိုတတ္ပါတယ္။ နည္းလမ္းကေတာ့ (မာစတာေဘးရွင္း)ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားတယ္လို႔ အလြယ္ေျပာေလ့ရွိတဲ့ နည္းမ်ိဳးက သိတဲ့အတိုင္း ခုေခတ္မွာ ကူးစက္ေရာဂါေတြက (ဆစ္ဖလစ္) ေခတ္ထက္ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလွတယ္။ (မာစတာေဘးရွင္း) ေၾကာင့္ STDs/STIs မရပါ။ တခုေတာ့ ရွိတယ္။ Toy ဆိုတာေတြ သြားသံုးရင္ သန္႔ဘို႔ေတာ့ လိုမယ္။

အဲလို လုပ္ျပီးရင္ အားအင္ကုန္သြားတာက ပံုမွန္လိင္ဆက္ဆံအျပီး အားကုန္တာနဲ႔ မထူးလွပါ။ ျပိဳင္ပြဲေရာက္ရင္ အားကစားသမားေတြ အေဖၚနဲ႔အတူ မေနရတဲ့ စည္းကမ္းထားသလိုမ်ိဳး အတူလိုက္နာရမွာေပါ့။ ဒါေတာင္ ဒီလိုေရွာင္ဘို႔ မလိုပါဘူး ဆိုသူေတြကလဲ မနည္းတာ ေတြ႔ရတယ္။ ပိုတိက်တာကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံျပီးရင္ Testosterone ပိုမ်ားလာလို႔ ပိုျပီး aggressive ျဖစ္တယ္လို႔ ၁၉၉၉ မွာ အီတလီ သုေတသီေတြက ဆိုခဲ့ပါတယ္။

မိန္းကေလးေတြမွာလဲ အနည္းနဲ႔အမ်ား ရွိတာပါဘဲ။ ဒါလဲ (အက္ဘ္-ေနာ္မယ္လ္) မဟုတ္ပါ။ သူတို႔က ေယာက္်ားေလး ေတြထက္ သဘာ၀အရ စိတ္ကုိ ခ်ိဳးႏွိမ္ႏိုင္စြမ္း ၾကီးတယ္။ သိုသိပ္မႈ ပိုအားေကာင္းၾကတယ္။ ဒီအေလ့အထ နည္းပါး ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ၾကားေတာင္ မၾကားဘူးဘူး။ အေကာင္းျမင္သူေတြကေတာ့ ေျပာတယ္ ရာသီလာတံုး နာတာေတြေတာင္ သက္သာေစတယ္လို႔။

ဒါကိုဖတ္ျပီး လုပ္သာလုပ္ၾကပါလို႔ အၾကံေပးတာ မဟုတ္ပါခင္ဗ်ား။

Dr. တင့္ေဆြ
၁-၁-၂၀၁၀

Subscribe to: Posts (Atom)

မွ်ေ၀လိုသူမ်ားအတြက္

ဒီဘေလာ့ဂ္က စာေရးသူအမ်ား စုေပါင္းေရးတဲ့ ဘေလာဂ္ျဖစ္ၿပီး ပို႔စ္ေတြကို ျပန္လည္ ကူးယူေဖၚျပလိုပါက ဘေလာ့ဂ္လိပ္စာနဲ႔ စာေရးသူ နာမည္ကို အညြန္းထည့္ေပးၿပီး ဘယ္သူမဆို ျပန္လည္ကူးယူ ေဖၚျပႏိုင္ပါတယ္။ ထပ္ဆင့္ျပန္ေဖၚျပသူအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Blog Admins

C-Box ေျပာေရးဆိုခြင့္ ...

C-Box မွာေမးခြန္းေမးသူမ်ားအေနႏွင့္ C-Box ေအာက္က က႑အလိုက္ ခြဲထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ (Labels) ေတြထဲမွာ မိမိသိလိုသည့္ ေရာဂါ (သို႔မဟုတ္) က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုအေၾကာင္းေရးထားၿပီးသား ပို႔စ္ရွိမရွိ အရင္ရွာၾကည့္ၿပီး ေရးထားၿပီးသားပို႔စ္ မရွိမွသာ C-Box မွာ ေမးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။ မိမိသိလိုသည့္ အေၾကာင္းအရာကို ပို႔စ္ထဲမွာဖတ္လို႔ မရွင္းလင္းပါက ပို႔စ္ေအာက္က Comment ေနရာမွာ ေမးခြန္း ေမးႏိုင္ပါတယ္။