Human and Disaster (1)

လူႏွင့္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ (၁)

မေန့က မိုးေတြ တအားရြာမွ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ဆိုတာကို ပိုစ့္အျဖစ္တင္ဖို႔္ ကိုျပန္သတိရရင္း ပိုစ့္ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္နဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ပထမပိုင္း ၊ ဒုတိယပိုင္း နဲ့ တတိယပိုင္း ဆိုျပီး ခဲြေရးခ်င္ပါတယ္

ပထမပိုင္းမွာ

၁။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ကို ၾကိဳတင္သိရွိရန္ၾကိဳးပမ္းျခင္း

၂။ ေဘးအႏၱရာယ္၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို သင့္ေလ်ာ္သလို ဘာသာျပန္ျခင္း

ဒုတိယပိုင္းမွာ…

၃။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ ဆုိးက်ဳိးမ်ားကို ျပည္သူအား သိရွိေစျခင္း

၄။ အခ်ိန္မွီ ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း

တတိိယပိုင္းမွာ

၅။ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း

၆။ လတ္တေလာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း

၇။ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမပိုင္း

၁။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ကို ၾကိဳတင္သိရွွိရန္ ၾကိဳးပမ္းျခင္း
သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ဆိုသည့္ အရာသည္ လူသားတို႔ကဲ့သို႔ ဟန္ေဆာင္တတ္ေသာ အရာမ်ားမဟုတ္ရကား ၊ အတိအက်ကို မသိနိုင္သည့္တိုင္ အခ်ဳိ႕ေသာ ေဘးအႏၱရာယ္ကို အတိုင္းအတာ တခုအထိ ၾကိဳတင္ သိရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားမွ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို သိရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရေပမည္။ မိုးေလ၀သ သတင္းကို အစဥ္ဂရုစိုက္နားေထာင္ရပါမည္။

၂။ ေဘးအႏၱရာယ္၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို သင့္ေလ်ာ္သလို ဘာသာျပန္ျခင္း
တခါတရံတြင္ ပညာရွင္မ်ား၏ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္မ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူအတြက္ နားလည္ရန္ခက္ခဲေသာ စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖင့္ ရွိတတ္ၾကသည္။

ဥပမာ(၁) ဇြန္လ ၂၇ ရက္ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ၂၀နာရီ ၂၃ မိနစ္ခန္႔္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ကမာၻေအးရွိ ေျမငလ်င္တိုင္းတာစခန္း၏ ေတာင္ဘက္ ၂၄ မိုင္ကြာေ၀းေသာ ေနရာကို ဗဟုိျပဳ၍ ရစ္ခ်က္တာ စေကး ၅ ဒသမ ၁ အဆင့္ရွိသည့္ ေျမငလ်င္တစ္ခုလႈပ္သြားခဲ့သည္။

ထိုသို႔ဆိုပါလွ်င္ စား၀တ္ေနေရး က်ပ္တည္း၍ တစ္ေန႔တာ အလုပ္မ်ားျဖင့္ မြန္းက်ပ္ေနေသာ ျပည္သူလူထုသည္ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ၂၀နာရီ ၂၃ မိနစ္ခန့္ ဆိုသည္ကို စဥ္းစား ႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ကမာၻေအး ေျမငလ်င္စခန္း၏ ေတာင္ဘက္ ၂၄မိုင္အကြာသည္ သူတို႔ေနထိုင္ေသာ ေနရာဟုတ္မဟုတ္ ၊ သူတို႔ေနထိုင္ေသာ ေနရာႏွင့္ မည္မွ်ကြာေ၀းေသာ ေနရာတြင္ျဖစ္သည္ ကုိ မည္သို႔မွ် အခ်ိန္ေပးစဥ္းစားနိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႔ျပင္ ရစ္ခ်က္တာ စေကးဆိုတာကို သူတို႔စိတ္၀င္တစား ေလ႔လာမည္ မဟုတ္ေပ။

ဥပမာ (၂) ဇြန္လ ၂၈ရက္ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ၁၇နာရီ ၁၀မိနစ္တြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကို မ်က္ႏွာမူ၍ မိုးသက္မုန္တိုင္းတစ္ခု က်ေရာက္ဖြယ္ရာရွိသည္။ မိုးသက္ေလျပင္း က်စဥ္ ေျမျပင္ ေရျပင္ေလသည္ တစ္နာရီလွ်င္ မိုင္ ၈၀ ႏႈန္းျဖင့္ တိုက္ခတ္မည္ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ဆိုရာတြင္ ထိုေလအရွိန္သည္ အိမ္တိုင္ကၽြတ္ပါေလာက္ေသာ ေလအားေလာ၊ သစ္ပင္မ်ားအျမစ္မွ ကၽြတ္ထြက္နုိင္ေသာ ျပင္းအားေလာ စသည္တို႔ကို စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေနရေသာ ျပည္သူမ်ား ေလ့လာနိုင္အားမည္ မဟုတ္ေပ။

ထိုေၾကာင့္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ကို ၾကိဳတင္သိရွိနိုင္ေသာ ထူးျခားေသာ အေျခအေနမ်ားကို ျပည္သူလူထု နားလည္လြယ္ေသာ ဘာသာစကားျဖင့္ ျပန္ဆိုေပးသင့္ပါသည္။

ဒုတိယပိုင္းေမွ်ာ္ရန္ …

Read More...

Collapse...

Health and Misbeliefs ...

က်န္းမာေရးႏွင္႔သက္ဆိုင္ေသာအယူလြဲမ်ား

ကၽြန္မတို႔ ၿမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားတြင္ ေရွးယခင္ အဆက္ဆက္ ကပင္ လိုက္နာ က်င္႔သံုးခဲ႔ႀကေသာ မိရိုးဖလာ အယူအဆေပါင္း မ်ားစြာ ရွိေနပါသည္။ အၿခားေသာ အယူအဆမ်ားကို မေဆြးေႏြး လိုေသာ္လည္း က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အယူအဆ အလြဲမ်ားကိုေတာ႔ အနည္းငယ္ တင္ၿပ ေဆြးေႏြး လိုပါသည္။ ..................................

ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ ၿဖစ္ေသာ ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနရာေဒသမေရြး က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေရွာက္မႈမ်ား ရရွိေစရန္ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ႀကိဳးပမ္း ေနသကဲ႔သို႔ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွလည္း ၿမန္မာႏိုင္ငံ အစြန္အဖ်ား ေဒသမ်ားထိတိုင္ က်န္းမာေရး ေစာင္႔ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ၿမွင္႔ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေနပါသည္။ ..............................................................

ထိုသို႔ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ၿပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုးကပါ ပါ၀င္ေပးပါမွ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား ပိုမို လ်င္ၿမန္ အထေၿမာက္ႏိုင္မည္ ၿဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ၀ိုင္း၀န္း ႀကိဳးပမ္း ေပးႀကရာတြင္ မိမိတို႔၏ ယံုႀကည္ ယူဆခ်က္မ်ားကို က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အသိႏွင္႔ ယွဥ္ၿပီး လက္ခံသင္႔သည္ကို လက္ခံၿခင္း၊ အယူအဆ အလြဲမ်ားအား နားလည္ တတ္ကၽြမ္းေသာ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ားမွ ေၿပာၿပ ေဆြးေႏြး ပါက နားလည္ သေဘာေပါက္ကာ လြဲမွားေနေသာ အယူအဆမ်ားကို ၿပဳၿပင္သင္႔သည္ကို ၿပဳၿပင္ၿခင္း၊ စြန္႔လႊတ္သင္႔သည္ကို စြန္႔လႊတ္ၿခင္းၿဖင္႔ ၀ိုင္း၀န္း ကူညီႀကႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ဒီပို႔စ္ေလးကို ေရးသား လိုက္ပါတယ္။

ကၽြန္မတို႔ ေဆးရံုမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အယူအဆလြဲမ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕ကို တင္ၿပလိုက္ပါတယ္။

1. ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္မ်ား၏ ခ်က္အတြင္းသို႔ ေဆးတို႔ဖတ္ဟု ေခၚေ၀ၚႀကေသာ နႏြင္းမ်ား ထဲ႔သိပ္ၿခင္းမွာ လံုး၀ မွားယြင္းေနေသာ အယူအဆ တမ်ိဳးပင္ ၿဖစ္သည္။ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္မ်ားသည္ အလြန္ ႏူးညံ႔ႀကၿပီး ေရာဂါပိုးမ်ား အလြယ္တကူ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ႀကေသာ အခ်ိန္ၿဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ခ်က္အတြင္းသို႔ သန္႔ရွင္းေသာ ဂြမ္းစၿဖင္႔ အရက္ၿပန္ ဆြတ္ေပးၿခင္းမွာ အမွန္အကန္ဆံုးေသာ နည္းလမ္းပင္ ၿဖစ္သည္။ နႏြင္းထဲ႔သိပ္ ေပးၿခင္းေႀကာင္႔ မည္သည္႔အက်ိဳးမွ မရရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ေမြးကင္းစကေလးငယ္၏ ကိုယ္တြင္းသို႔ ခ်က္မွတဆင္႔ မသန္႔ရွင္းေသာ နႏြင္းမ်ား ၀င္သြားၿခင္းေႀကာင္႔ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္သည္ ေမးခုိင္ေရာဂါပိုး ၀င္ေရာက္ၿခင္း ေသြးဆိပ္ပ်ံ႕ႏွ႔ံၿခင္းၿဖင္႔ ေသဆံုးႏိုင္ပါသည္။
2. ကေလးငယ္မ်ားကို ေမြးဖြားခ်ိန္မွ စၿပီး အသက္ အပိုင္းအၿခားအလုိက္ ကာကြယ္ေဆးမ်ားကို သတ္မွတ္ထားေသာ အခ်ိန္အတိအက်အတိုင္း ထိုးေပးရန္ အလြန္ အေရးႀကီးလွပါသည္။ သို႔ေပမယ္႔လည္း အခ်ိဳ႔အရပ္ေဒသ မ်ားတြင္ ကာကြယ္ေဆးထိုးၿခင္းေႀကာင္႔ အေႀကာေသသည္ဟု ယူဆကာ ကာကြယ္ေဆးထိုးရန္ ၿငင္းဆိုႀကပါသည္။ ကာကြယ္ေဆးထိုးၿခင္းႏွင္႔ အေႀကာေသၿခင္းသည္ မသက္ဆုိင္ပါ။ အၿခား အေႀကာင္းအရာ တခုခုေႀကာင္႔ အေႀကာေသၿခင္းသာ ၿဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ကာကြယ္ေဆးထိုးၿခင္း ဆုိသည္မွာ ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္မလာႏိုင္ေစရန္ ကာကြယ္ေပးၿခင္း ၿဖစ္ေသာေႀကာင္႔ အေႀကာ ေသၿခင္းႏွင္႔ မသက္ဆိုင္ပါ။
3. ကေလးမီးဖြားထားေသာ ႏို႔တိုက္မိခင္မ်ားသည္ ကေလးႏွင္႔ မတည္႔မည္ကို စိုးရိမ္လြန္ကဲကာ အစား ေရွာင္ေသာ အေလ႔အထကိုလည္း ၿပဳလုပ္ႀကပါသည္။ အပူအစပ္မ်ား ေရွာင္ၿခင္းမွာ သင္႔ေသာ္လည္း အာဟာရ ဓါတ္ ၿပည္႔၀ေစေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို ေရွာင္ၿခင္းမွာ လြဲမွားေနပါသည္။ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စု ႀကြယ္၀စြာ ပါ၀င္ေသာ အစားအစာမ်ားကို ပိုမိုစားသံုးေပးရန္ လုိအပ္လွသည္။ ၄င္းတို႔မွာ ပဲ၊ ၀က္သား၊ အမဲသား၊ ႏြားႏို႔၊ ဆန္လံုုးညိဳႏွင္႔ အသည္း တို႔ၿဖစ္သည္။ မိခင္ႏို႔တြင္ အာဟာရဓါတ္ လံုေလာက္စြာ ပါ၀င္မွ ကေလးငယ္ သည္ အာဟာရဓါတ္ လံုေလာက္စြာ ရရွိႏိုင္မည္ ၿဖစ္သည္။ ဗီတာမင္ဘီ ခ်ိဳ႔တဲ႔ၿခင္းသည္ ႏို႔စို႔ကေလးငယ္မ်ားတြင္ အသက္အႏၱရာယ္ ေပးႏိုင္သည္ထိ အေရးႀကီးလွပါသည္။
4. ေက်းလက္ေန ၿပည္သူမ်ားသည္ ေဆးေပးခန္းမ်ားႏွင္႔ေ၀းကြာၿခင္း၊ အသိပညာ လံုေလာက္စြာ မရွိၿခင္းတို႔ေႀကာင္႔ ပြန္းပဲ႔ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိပါက အနာအတြင္းသို႔ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ထဲ႔သိပ္ၿခင္းကို ေက်းလက္ ကြင္းဆင္းခ်ိန္တြင္ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ႀကံဳခဲ႔ဖူးပါသည္။ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ထဲ႔သိပ္ၿခင္းေႀကာင္႔ ေမးခိုင္ေရာဂါပိုး ၀င္ေရာက္ကာ အသက္ ဆံုးရႈံးႏိုင္ပါသည္။ အနာကို သန္႔ရွင္းေသာေရၿဖင္႔ ေဆးေႀကာၿပီး အရက္ၿပန္ ထဲ႔ေပးၿခင္းမွာ မွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းၿဖစ္သည္။
   

အထက္ေဖာ္ၿပပါ အယူအဆအလြဲမ်ား သည္အမ်ားဆံုး ႀကံဳေတြ႔ရေသာ အလြဲမ်ား ၿဖစ္သည္။ ကၽြန္မတို႔ လက္လွမ္းမမီႏိုင္ ေသာ ၿပည္သူလူထု အတြင္းတြင္ အၿခားေသာ အယူလြဲမ်ားလည္း ရွိေနဦးမည္ ၿဖစ္သည္။ ....................................

ယခု ေရးသားလိုက္ေသာ ပို႔စ္ေလးကို ဖတ္မိေသာ စာဖတ္သူအေပါင္းမွလည္း မိမိတို႔ လက္လွမ္းမီေသာ သူမ်ားသို႔ က်န္းမာေရးအသိမ်ား ဆက္လက္ ၿဖန္႔ေ၀ေပးႀကပါရန္ ေမတၱာ ရပ္ခံအပ္ပါသည္။

Read More...

Collapse...

MedReader - News Alerts

ေဆးပညာဆိုင္ရာ သတင္းနဲ႔ အသစ္ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ၾကည္႔ရႈႏိုင္တဲ႔ MedReader ေဆာ႔၀ဲလ္တစ္မ်ိဴးကို မိတ္ဆက္ေပးလိုပါတယ္။ Tray Bar မွာ Run ထားလို႔ရပါတယ္။ Start Up Program အေနနဲ႔လည္း Run ထားႏိုင္ပါတယ္။ News Alert ေတြကို Refresh Interval ထားျပီး ၾကည္႔ႏိုင္ပါတယ္။ RSS Reader တစ္မ်ိဴးျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွာ ေရးထားတာက

MedReader is a RSS Reader specifically built for the Medical & Healthcare Professional. MedReader allows you to have information directly delivered to your desktop without the worries of Spam, searching for hours, or registering/logging into a web based system.
MedReader provides:

• Persistent search technology
• Easy to read displays for your news
• A better way to manage your content

အေသးစိတ္ကို http://medreader.com/ မွာ သြားဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းပါ။
ေဒါင္းလုဒ္ MedReader Link 1 , Link 2 [708kb]

Read More...

Collapse...

Millennium Development Goals

Millennium Development Goals ကို မွတ္မိေစရန္

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ (၂၀၀၆) ေအာက္တိုဘာေလာက္က ကၽြန္ေတာ္တို႕ MMedSc (Public Health) Selection Exam Theory ေျဖတာ ေအာင္တယ္ ဆိုေတာ့ Viva ေျဖဖို႔အတြက္ Public Health နဲ႕ဆိုင္တ့ဲ အေရးႀကီးတာေတြကို ရွာၾက၊ က်က္ၾက ပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက Millennium Development Goals ကို မွတ္မိေစဖို႕ ကဗ်ာေလးလုပ္ၿပီး က်က္ခဲ့တာကို အခု Share လုပ္လိုက္ပါတယ္။

ဆင္းရဲ ငတ္မြတ္၊
ပညာသင္၊
က်ားမ တူညီခ်င္
ေမြးေသေလ်ာ့ခ်၊ ကေလးေတြဘ၀၊
မိခင္ေတြကို ျမွင့္တင္ၾက၊
ႏိုင္ယူေရာဂါ ကာကြယ္ပါ၊
ပတ္၀န္းက်င္လည္းပါ၊
၀ိုင္း၀န္းကူညီေဆာင္ရြက္မွ၊ တို႔ကမာၻရြာႀကီး သာယာမယ္ဗ် ။

Original English လိုကေတာ့ ေအာက္မွာ ယွဥ္တြဲ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
Goal 1 : Eradicate extreme poverty and hunger
Goal 2 : Achieve universal primary education
Goal 3 : Promote gender equality and empower women
Goal 4 : Reduce child mortality
Goal 5 : Improve maternal health
Goal 6 : Combat HIV/AIDS, malaria and other diseases
Goal 7 : Ensure environmental sustainability
Goal 8 : Develop a global partnership for development


၀န္ခံခ်က္ ။ ။ ဒီကဗ်ာေလးကို အေျခခံက်န္းမာေရးတကၠသိုလ္ (မေကြး) မွ ေဒါက္တာ စိုးမင္းႏိုင္ က စတင္ေရးစပ္ခဲ့ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေဒါက္တာ ၀င္းခိုင္ မွ ျဖည့္စြက္ထားပါသည္။

Read More...

Collapse...

Public Health Vocabulary

၂၀၊ ၉၊ ၂၀၀၇

စကားလံုးရွိတဲ့ ေကာင္းကင္

ထူးအိမ္သင္ကေတာ့ စကားလံုးမ်ားနဲ႔ မေျပာပဲ မ်က္၀န္းမ်ားနဲ႔ ေျပာခိုင္းခဲ့သည္။

သို႔ရာတြင္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ကိစၥရပ္မ်ား၌ကား စကားလံုးမ်ားကို မသံုးမျဖစ္ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးရေလ့ရွိသည္။ လူတစ္ဦး ႏွင့္ တစ္ဦး သို႔တည္းမဟုတ္ လူတစ္ဦး ႏွင့္ အမ်ား အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္မႈ (communication) ကို ဘာသာရပ္ တစ္ခုအေနျဖင့္ပင္ သင္ယူရေလသည္။ စာရႈသူ စဥ္းစားၾကည့္ပါ .. အကယ္၍မ်ား က်န္းမာေရး ပညာေပးရာတြင္ “မ်က္၀န္းမ်ား” နဲ႔သာ ေျပာရလ်င္ ဘယ္သို႔ ရွိခ်ိန္႔မည္နည္း။ ဆိုသူတစ္မ်ိဳး နားလည္သူ တစ္ဖံု ျဖစ္ေနမည္။

မွတ္မိေသးေတာ့သည္။ ေဆးေက်ာင္းတြင္ “ကာကြယ္ေရးႏွင့္လူမႈေရးေဆးပညာ” (ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး) ဘာသာရပ္ကို သင္ယူရေလသည္။ ဘိုလို ဆိုလွ်င္ေတာ့ "Preventive and Social Medicine" ဟု ေခၚ၏။ အတိုေကာက္ PSM ေပါ့။ ထို PSM ကိုပင္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ေက်ာင္းသားတစ္သုိက္က နာမည္ေျပာင္ ေပးထားသည္ "potato and shwe-kyee medicine" ဟူ၏။ အာလူးဖုတ္ေနသည္၊ ေရႊက်ီးကဲ့သို႔ တစာစာ ေအာ္ျမည္ေနရသည့္ ဘာသာရပ္ဟု ဆိုလိုသည္။ (ထိုအသက္အရြယ္က အျမင္ျဖင့္ ေျပာရလ်င္) ေျပာလည္း ေျပာစရာပင္။ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚ တစ္ခု (an idea or concept) ကို ပင္ စကားလံုးအမ်ိဳးမ်ိဳး သံုး၍ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္မဟုတ္ေလာ။ ဆရာအမ်ားက ကြ်ႏု္ပ္တို႔ နားလည္ေစရန္ သိုင္း၀ိုင္း ေျပာသည္ကို ေက်းဇူးမတင္တတ္ခဲ့။ ေနာက္ေျပာင္ရန္သာ သိခဲ့ၾကသည္။

ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဘာသာရပ္ကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာမိစဥ္မွာေတာ့ “အာလူးဖုတ္သည္” ဟု မေျပာလိုေတာ့။ ေျပာတတ္လွ်င္ စကားလံုး တိုတိုတုတ္တုတ္ ျဖင့္ က်စ္က်စ္လစ္လစ္ ေျပာဆိုရႏိုင္သည္ ဆိုတာ သိလာသည္။ ထိုသို႔ေျပာဆိုႏိုင္ရန္ အသံုးမ်ားေသာ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ စကားလံုးမ်ား၊ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚမ်ား ကို ျမန္မာလို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရန္ စိတ္ကူးမိသည္။ မိမိ နားလည္သလို ေ၀မွ်ျခင္းသာျဖစ္၍ မိတ္ေဆြတို႔ ေ၀ဖန္ အႀကံျပဳၾကပါကုန္။

ဒီတစ္ပတ္ေတာ့ စကားလံုး ၃-လံုး ျဖင့္ စပါမည္။ ေအ သံုးလံုး ပဲ ဆိုပါစို႔ရဲ႔။ “က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ” ကို စိတ္တြင္ မွတ္ၿပီး ျဖည့္စြက္ေတြးၾကည့္ပါ။

Availability

ရွိျခင္းအျဖာျဖာ ဟု ဘာသာျပန္ရမည္လား မေျပာတတ္။ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း အေဆာက္အဦရွိျခင္း၊ ေရာဂါစစ္ေဆးႏုိင္သည့္ စက္ကိရိယာမ်ား ရွိျခင္း၊ ေဆး၀ါးျပည့္စံုျခင္း၊ ကုသေပးမည့္ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳမ်ား ရွိျခင္းတုိ႔ပင္ျဖစ္သည္။ ေအာက္ပါအေျခအေနမ်ားတြင္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရေနသည္ဟု မေျပာႏိုင္။

• ေဆးရံုရွိေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ မၿမဲျခင္း
• ဆရာ၀န္ရွိေသာ္ျငား ကုသရန္ ေဆးမရွိျခင္း
• ဓါတ္မွန္ရိုက္စက္ ရွိၿပီး ဖလင္ကုန္ေနျခင္း (သို႔) မီးမလာ၊ မီးအားမျပည့္ျခင္း

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ ေဆးရံုေဆးခန္း မည္မွ် ရွိသည္ဟု ေရတြက္ျပရံုမွ်ျဖင့္ ထိုႏိုင္ငံတြင္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရရွိေနသည္ဟု ပံုေသကားခ် ေျပာ၍မရႏိုင္ေပ။ တကယ္တန္း ၀န္ထမ္းအင္အား၊ ပစၥည္းအင္အားျပည့္ျဖင့္ လည္ပတ္ေနေသာ ဌာနမ်ား ျဖစ္ဖို႔လိုသည္။ ေရႊေက်ာင္းေျပာင္ေျပာင္ ၀မ္းေခါင္ေခါင္ ျဖစ္မေနသင့္။

Accessibility

လြယ္လင့္တကူ ရရွိႏိုင္ျခင္း ဟု ျပန္ဆိုလိုသည္။ ဤသည္ကိုေတာ့ Barriers of Access to Health Care တြင္ အက်ယ္ ေျပာၿပီးပါၿပီ။ ထိုအတားအဆီးမ်ား မရွိလ်င္ လြယ္လင့္တကူ ရရွိႏိုင္သည္၊ Accessible ျဖစ္သည္ေပါ့။ ေအာက္ပါေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကည့္ပါ။

• သြားေရးလာေရး လြယ္ပါသလား
• လူေတြ သြားလာခ်င္စိတ္ရွိတဲ့ ေဆးရံုလား
• အခ်ိန္မေရြး သြားလို႔ရသလား
• ဗမာလို မေျပာတတ္လ်င္ေရာ ကုေပးႏိုင္လား
• ေငြမပါလည္း ကုေပးမွာလား
  

ေမးခြန္းမ်ား၏ အေျဖမွာ “ဟုတ္ကဲ့” ဟု ဆိုပါက အဆိုပါ က်န္းမာေရးဌာန (၀ါ) ေဆးခန္းသည္ accessible ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္။

စကားခ်ပ္။
နယ္ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕၏ ေဆးရံုသည္ အတန္ျမင့္ေသာ ေတာင္ကုန္းေလး တစ္ခုေပၚတြင္ ရွိသည္။ “လူနာသာ ဒီကို ေရာက္ပါေစ ေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ကုႏိုင္တယ္ဟု” ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳမ်ားက ဆိုစမွတ္ျပဳၾကသည္။ ေျပာလည္းေျပာစရာပင္ ေတာ္ရံုတန္ရံု လူနာကေတာ့ ဒီေတာင္ကုန္းကို တက္ႏိုင္မယ္ မထင္။ တက္ႏိုင္သည့္ လူနာဆိုလည္း ေရာဂါ သိပ္မဆိုးလို႔ပင္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ လူနာမ်ား လြယ္လြယ္ကူကူသြားလာ ရႏိုင္သည့္ ေနရာမွာ မရွိေသာ ေဆးရံုပင္။

Affordability

ဒါကေတာ့ Financial barrier ၏ သံတူေၾကာင္းကြဲတစ္မ်ိဳးပင္။ “တတ္ႏိုင္ပါ့မလား” ဆိုသည့္ေမးခြန္းကို လူတိုင္းေမးဖူးၾကေပမည္။ ေရာဂါတစ္ခုေပ်ာက္ဖို႔၊ အသက္တစ္ေခ်ာင္းကို ဆြဲဆန္႔ဖို႔ ေငြကုန္ေၾကးက် ခံၾကရသည္။ မည္မွ် အကုန္ခံမည္နည္း။ သင္သည္ လူ႔ေလာကတြင္ ေနရန္ ၁-ရက္သာ က်န္ေတာ့သည္ ဆိုပါစို႔။ ေနာက္ထပ္ ၁-ႏွစ္ ေနခြင့္ရေအာင္ ေငြမည္မွ် အကုန္ခံ ကုသမည္နည္း။ “ေငြဘယ္ေလာက္ကုန္ကုန္” ဟု လႊတ္ကနဲ ေျပာခ်င္ေျပာေပမည္။ အေသအခ်ာ စဥ္းစားပါ။ တစ္သိန္း အကုန္ခံမွာလား၊ ၁၀ သိန္းလား၊ သိန္း တစ္ေထာင္လား။ မိမိ မရွိေတာ့လ်င္ က်န္ရစ္သူမ်ား မည္သို႔ ရင္းႏွီးစားေသာက္မည္နည္း။ စသည္ စသည္ ေတြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးပင္။ ထို႔ေၾကာင့္ “ေပးကားေပး၏မရ” ဆိုသလို က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈသည္လည္း “ရွိကားရွိ၏မတတ္ႏိုင္” ဆိုသည္မ်ား အမ်ားအျပားရွိေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Available, Accessible ျဖစ္ရံုျဖင့္ မၿပီး Affordable ျဖစ္ဖို႔လည္း လိုေပေသးသည္။

လက္ေတြ႔အသံုးခ်ျခင္း

ဒါဆိုရင္ က်န္းမာေရး ဌာနမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး စီမံခ်က္မ်ား ကို သြားေရာက္ေလ့လာလ်င္ ေမးစရာေလးေတြ၊ ေတြးစရာေလးေတြ ရလာၿပီေပါ့။ ဥပမာ အားျဖင့္

• ဆရာတို႔ ေဆးခန္းက ရံုးခ်ိန္ပဲ ဖြင့္ၿပီး လူနာေတြ အားတဲ့ ညေနခင္းမွာ ပိတ္ထားေတာ့ Accessible ျဖစ္ပါ့မလားဗ်ာ။
• လူနာေတြကို စရိတ္မွ်ေပးခိုင္းတာေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ Affordability ေလးကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားေပးပါဦး။
• ကြန္ပ်ဴတာဓါတ္မွန္ (CT-Scan: Computed Tomography) ကေတာ့ ဆရာေရ ဒီၿမိဳ႕မွာ Available ကို မျဖစ္တာ။

စသည္ျဖင့္ေပါ့။

ဒီတပတ္ေတာ့ ဤမွ်သာ။

အာေရာဂ်ံပရမံလာဘံ

တကၠသိုလ္ လွမြန္

Read More...

Collapse...

Call for Abstracts: Investing in Young People's Health and Development

CALL FOR ABSTRACTS: Investing in Young People’s Health and Development: Research that Improves Policies and Programs

An International Conference

April 27-29, 2008 (April 30 optional sessions)

Abuja, Nigeria

Primary sponsors: Bill and Melinda Gates Institute for Population and Reproductive Health, Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, USA; Institute of Public Health, Obafemi Awolowo University; and Center for Population and Reproductive Health, University of Ibadan; and Nigeria’s federal ministries of health, youth, and education; in partnership with a consortium of more than 20 international and national organizations

Dear Colleagues:

On behalf of the international and local organizing committees, we would like to bring this important upcoming international conference to your attention and ask that you circulate this announcement widely to interested persons.

The conference organizers invite the submission of research abstracts with direct program or policy implications for youth development programs in developing nations for review for oral or poster presentation. The attached files, Call for Abstracts and Abstract Submission Form and Guidelines, provide detail on the conference objectives and themes. The deadline for submission of abstracts to gates@jhsph.edu is November 15, 2007.

The conference will open the evening of Sunday, April 27, 2008 and be followed by two full days of conference sessions. April 30 program is reserved for optional follow-on, youth-friendly, translational activities that we anticipate partner organizations will be sponsoring. More information is available from the conference website: www.jhsph.edu/gatesinstitute/policy_practice/adolhealth. Shortly, travel support application forms will be available as well from the website.

Organizations interested in sponsoring skill-building or related workshops around the conference schedule are invited to contact Ms. Natalie Culbertson at gates@jhsph.edu. Sponsored workshops may be scheduled either for the daytime of April 27 or on April 30. Other questions about the conference may be directed to this email address as well.

As some of you may be aware, the 3rd African Conference on Sexual Health and Rights is also being convened in Abuja, Nigeria, in February 2008 (www.africasexuality.org). Although in the same location and covering related themes, the Investing in Youth Health and Development Conference will take place in April, is internationally oriented, focused on young people, and concentrates on the accumulated research and program evidence that can inform young people’s health and development programs.

We look forward to receiving your abstracts and thank you for sharing this e-mail broadly.

Sincerely,

Robert Blum, Amy Tsui, Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health

Oladosu Ojengbede, University of Ibadan, Nigeria

Adesegun Fatusi, Obafemi Awolowo University, Nigeria

Read More...

Collapse...

A Story I 'd like to Share ...

အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲေလးတစ္ခုမွာ ၾကားခဲ႕ရတဲ့ ပံုျပင္ေလးပါ။
ႀကိဳက္လြန္းလို႔ မေနႏိုင္ မထိုင္ႏိုင္ အခုလို ျပန္ေျပာျပမိတာပါ။

တစ္ေန႔မွာ လင္မယားႏွစ္ေယာက္က ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ ၀တ္ၿပီး ကားကေလးနဲ႕ ထြက္လာခဲ့ၾကသတဲ့
သူတို႔က အျခားၿမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ကို ကိစၥတစ္ခုနဲ႔ သြားၾကမွာ။
ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ လမ္းမွာ သူတို႔ ကားဘီးက ႐ႊံ႕ထဲ နစ္သြားပါေရာတဲ့။
ႀကိဳးစားၿပီး ကားကို ထြက္ၾကည့္ေပမယ့္ ကားက ဘယ္လိုမွ ႐ုန္းမရေတာ့ဘူးတဲ့။

အဲဒါနဲ႔ ေယာက္်ား ျဖစ္သူက သူ ကားေပၚက ဆင္းၿပီး ကားကို တြန္းမယ္လို႕ ဆိုေတာ႕ မိန္းမက "တြန္းရင္ ႐ွင့္ အ၀တ္အစားေတြ ေပကုန္မွာေပါ့ .. လမ္းေပၚမွာ လူတစ္ေယာက္ေယာက္ ျဖတ္သြားမွာ အကူအညီ ေတာင္းၾကတာေပါ့"လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါနဲ႔ ေယာက္်ားကလည္း လမ္းကို ျဖတ္သြားမယ့္ လူေတြကို ေမွ်ာ္ရင္း ကားေပၚမွာ ဆက္ထိုင္ေနပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္မွာေတာ့ လူတစ္စု သူတို႔ ဘက္ကို ေလွ်ာက္လာတာေတြ႕တာနဲ႔ အကူအညီ လွမ္းေတာင္းပါတယ္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႕ကား ႐ႊံ႕နစ္ေနလို႔ပါ .. ကူညီပါ .. ကြၽန္ေတာ္တို႔ .. ကားကို တြန္းေပးပါ" ဆိုေတာ့ အဲဒီလူေတြက ကူညီမလို႔ အနားကို ေရာက္လာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကားေပၚက မိန္းမေရာ၊ ေယာက္်ားပါ မဆင္းၾကေတာ့ သူတုိ႔က "ခင္ဗ်ားတုိ႔လဲ ဆင္းတြန္းၾကပါ"လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီေတာ့ ကားေပၚက လင္မယားက "ကြၽန္ေတာ္တို႔က မဂၤလာေဆာင္သြားမွာမို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အက်ႌအ၀တ္ အစားေတြ အေပ မခံႏိုင္ဘူး" တဲ့။
အဲဒီေတာ့ ကူညီမလုိ႔ လာတဲ့သူေတြက သူတို႔ကို မကူညီေတာ့ဘဲ ျပန္ထြက္သြားၾကပါသတဲ့။
အဲဒီ လင္မယားကလဲ ကားေပၚက မဆင္းဘဲ ေနာက္ထပ္လာမယ့္ သူေတြကိုသာ ထိုင္ေစာင့္ေနၾကသတဲ့။

အကယ္၍ သင္သာ အဲဒီေနရာကို လမ္းေလွ်ာက္လာတဲ့ သူေတြထဲက တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ရင္ အဲဒီလူေတြကို ကူညီမလား။
ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။

Read More...

Collapse...

Exercise and Brain

ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္းက ဦးေႏွာက္ကိုပါ ေကာင္းေစနိုင္သတဲ့။

၂၀၀ရ၊ ဧၿပီလထုတ္ နယူးစ္၀ိခ္ ထဲမွာ ဖတ္ရတာကို ျပန္ေဖာက္သည္ ခ်တာပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းက အင္ဒိုဖင္းဓာတ္ကို ျမင့္မားလာေစလို႕ ေပ်ာ္ေစနိုင္တာ စိတ္ဓာတ္က်တာကို သက္သာေစတာေတြက သိခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။

ယခုေတြ႕ရွိခ်က္က ေလ့က်င့္ခန္းက ဦးေနွာက္ကို ေသြးနဲ႕ စြမ္းအင္ေတြ ပိုေရာက္ေစလို႕ အာရံုခံကလာပ္စည္း(နာ့ဗ္ဆဲလ္)ေတြကို ပိုမို သန္စြမ္း ေစပါတယ္တဲ့။ ဒါ့အျပင္ အာရံုခံ ကလာပ္စည္း အသစ္ေပၚထြက္မႈ ျဖစ္စဥ္ကိုလည္း ပိုျမန္ေစနိုင္ပါသတဲ့။

တစ္ခ်ိန္က အာရံုခံ ကလာပ္စည္းေတြက ပ်က္စီးသြားၿပီးရင္ အသစ္ ေပၚထြက္မႈ မရွိေတာ့ဘူး ဆိုခဲ့ၾကေပမယ့္ ယခု ေတြ႔ရွိခ်က္ အရ အသစ္ ျပန္ျဖစ္နိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ဖို ့ ပ်င္းေနၿပီး ဥာဏ္ေကာင္းခ်င္သူေတြ အတြက္ ဒီေတြ ့ရွိခ်က္က အေထာက္အကူ ျဖစ္ေလမလားလို႔ ေဖာက္သည္ ခ်လိုက္တာပါ။

(ရည္ညႊန္းခ်က္ -
Stronger, faster, smarter by Mary Carmichael.
Exercise is a state of mind by Michael Craig Miller, MD. Newsweek, April 9, 2007)

Read More...

Collapse...

Barriers of Access to Healthcare

၅၊ ၉၊ ၂၀၀၇

က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈရရွိေရး အတြက္ အတားအဆီးမ်ား

ျမန္မာလိုေတာ့ “ေပးကားေပး၏မရ” ဟု ဆိုရိုးရွိသည္။ ထို႔အတူ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈတြင္ ေပးကားေပး၏မရ ဆိုေသာ အျဖစ္မ်ား မ်ားစြာရွိ၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဆးစြမ္းလွသည္ဟု နာမည္ႀကီးေသာ ဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ျပသခြင့္ရမည္။ အေကာင္းဆံုးဆိုေသာ ေဆးရံုတြင္ ေလေအးေပးစက္ဖြင့္ေပးထားေသာ အခန္း၌ ကိုယ္ပိုင္သူနာျပဳဆရာမတစ္ဦးထားရွိ ကုသေပးမည္။ မည္သည့္ေဆးဆိုင္တြင္မွ ၀ယ္ယူမရႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံျခားမွ တိုက္ရိုက္တင္သြင္းလာေသာ ေဆးမ်ားျဖင့္ သံုးစြဲကုသေပးမည္။ တခုသာလိုသည္ တစ္ေထာင္တန္ ေငြစကၠဴမ်ားကို ဂံုနီအိတ္ႏွင့္ ထမ္းၿပီးသာ ယူလာခဲ့ပါ။

အစိုးရ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ဆရာ၀န္မ်ား၊ သူနာျပဳမ်ား၊ အျခား၀န္ထမ္းမ်ား ခန္႔ထားေပးသည္။ လူေတြက ဘာေၾကာင့္မ်ား မသြားၾကတာပါလိမ့္။ စဥ္းစားစရာပင္။

အရည္အေသြးမီ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား မရွိမဟုတ္။ ရွိသည္။ ရႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ..

အမ်ားစုအတြက္ လက္လွမ္းမမီႏိုင္။ ဘာေတြကမ်ား တားဆီးထားပါလိမ့္။ ထိုအတားအဆီးမ်ားကို ေလးမ်ိဳး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ၾကည့္ႏိုင္သည္။

1. Psychological barrier
2. Physical barrier
3. Administrative barrier
4. Financial barrier

တို႔ျဖစ္သည္။ တစ္ခုခ်င္းရွင္းအံ့။

1. Psychological barrier ( စိတ္တြင္း အတားအဆီး )

လူနာ ႏွင့္ မိသားစု၏ စိတ္တြင္းမွ ျဖစ္ေနေသာ အတားအဆီးျဖစ္သည္။ ဒီေရာဂါကေတာ့ ေဆးၿမီးတိုေလးနဲ႔ဆို ေပ်ာက္သြားမွာပဲ။ ေဆးရံု ေဆးခန္းသြားျပလဲ ေကာင္းမွာ မဟုတ္ပါဘူးဟု ထင္ေနျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားမွ အရည္အေသြးမီ ကုသမႈ မျပဳေပးျခင္းေၾကာင့္ တိမ္းပါးသြားသည္မ်ားကို ေတြ႔ျမင္ၾကားသိရျခင္းေၾကာင့္ ယံုၾကည္မႈ ေလ်ာ့နည္းေနျခင္းသည္လည္း ဤေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ အက်ံဳး၀င္ေလသည္။

2. Physical barrier ( ေနရာေဒသ အတားအဆီး )

လူနာ့အိမ္ႏွင့္ ေဆးရံုေဆးခန္း ေ၀းေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ - အနီးဆံုး ေဆးရံုက ေျခလ်င္ ၂-ရက္ေလာက္ ေလ်ာက္ရမည္ဆိုလ်င္ ေတာ္ရံုတန္ရံုျဖင့္ေတာ့ သြားလိမ့္မည္မဟုတ္။

3. Administrative barrier (အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ အတားအဆီး)

ေဆးရံု ေဆးခန္း၏ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားအရ ၾကန္႔ၾကာျခင္း၊ ကုသမႈ မေပးႏိုင္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ ဥပမာ - ေဆးကုသခြင့္ရဖို႔အတြက္ လူမႈဖူလံုေရးကဒ္ရွိရမည္၊ စက္ရံုမွ ဆရာ၀န္၏ လႊဲပို႔စာ ပါလာရမည္ စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မျပည့္စံု၍ ေဆးကုသခြင့္ မရရွိျခင္း။ အခ်ိဳ႕ေသာ အန္ဂ်ီအို ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေဆးခန္းဖြင့္ရာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္ေၾကာင္းအေထာက္အထားပါမွ ေဆးကုသေပးမည္ ဆိုသည့္ အခ်က္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသား သေဘာတူေၾကာင္း ေထာက္ခံစာပါရမည္၊ သက္ဆိုင္ရာ ရ၀တ ထံမွ ကေလး ၂ေယာက္ရွိေၾကာင္း ေထာက္ခံစာပါရမည္၊ သားေၾကာျဖတ္ ဘုတ္အဖြဲ႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ပါရမည္၊ သို႔မွသာ သားေၾကာျဖတ္ေပးမည္ ဆိုသည္မ်ိဳးသည္ ဤ Administrative barrier ( အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ အတားအဆီး ) အမ်ိဳးအစားတြင္ အက်ံဳး၀င္ေလသည္။ လူနာမိသားစုက ေဒသခံ ဘာသာစကားသာ ေျပာတတ္သည္။ ဆရာ၀န္ကလည္း ဗမာလိုသာ ေျပာတတ္သည္။ ဘာသာျပန္ကမရွိ။ ဤသည္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ အတားအဆီး တစ္မ်ိဳးပင္။

4. Financial barrier ( ေငြေၾကး အတားအဆီး )

ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္ျခင္းပင္။ ေဆးဖိုး၊ ကုသခ၊ ခရီးစရိတ္ စသည္မ်ားကို မတတ္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ မရရွိပါဟု ဆိုလာလ်င္ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ မရရွိသနည္း ဆိုသည္ကို စံုစမ္းဖို႔လိုသည္။ လူနာ ႏွင့္ မိသားစုတို႔က ေဆးရံုေဆးခန္း ေၾကာက္တတ္ျခင္းေၾကာင့္ ကုသမႈ မခံယူျခင္းကို ေဆးရံုေဆးခန္း အေရအတြက္ တိုးဖြင့္ေပးျခင္းျဖင့္ ေျဖရွင္းမရႏိုင္။ အလားတူပင္ ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္၍ လာေရာက္ကုသျခင္း မျပဳသူမ်ားကို ေဆးရံုတြင္ ေဆးကုသျခင္းသည္ ေဆးၿမီးတိုျဖင့္ ကုသျခင္းထက္ေကာင္းေၾကာင္း တရားေဟာေန၍ အလကားပင္။ အနာသိမွေဆးရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါလား။

မိမိ၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေဆးကုသမႈမရရွိေသာ အျဖစ္မ်ား ႀကံဳလာပါက မည္သည့္ အတားအဆီးက ဒုကၡေပးေနသလဲ ဆိုတာကို အေျဖရွာၾကည့္ပါ။ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါလိမ့္မည္။

အာေရာဂ်ံပရမံလာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္

Read More...

Collapse...