Wednesday, February 22, 2012

Emergency တားေဆး-တားနည္း အေရးၾကီးမွ သံုးရတယ္

Wed, Feb 22, 2012 at 4:24 PM
Levono 72 ေဆးကို တလမွာ တခါအျမဲသုံးလို႔ ရပါသလား။ တလလွ်င္ တရက္ႏွစ္ရက္သာ ေတြ႔ရတဲ့ ဇနီးေမာင္ႏွံေတြအေနနဲ႔ အဲ့ဒီေဆးကို လစဥ္သုံးလွ်င္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါသလား။ ေနာင္ကေလးျပန္ယူလွ်င္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါသလား သိပါရေစ။

Emergency contraceptive pills ကိုယ္ဝန္မရေစေအာင္ "အေရးေပၚ" တားေဆး (၄) မ်ိဳးရွိတယ္။ ေဆးမဟုတ္တာ တနည္းရွိတယ္။
၁။ Progestin (ပရိုဂ်က္စ္တင္) ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးထဲေဆး၊
၂။ Ulipristal acetate ေဆးပါတဲ့ေဆး၊
၃။ Progestin and Estrogen ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါတဲ့ေဆး၊
၄။ Mifepristone ပါတဲ့ ဖ်က္ေဆး၊
၅။ IUD/IUCD

၁။ Progestin (ပရိုဂ်က္စ္တင္) ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးထဲပါတယ္။ အေမရိကားမွာ Plan B, Plan B One-Step, Next Choice and Levonorgestrel Tablets ဆိုျပီး နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာင္းတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွလဲ တျခားနာမည္ေတြနဲ႔ ရွိတယ္။ ၈၈% ထိေရာက္တယ္။ Levonorgestrel ပါတာ ျဖစ္တယ္။ Morning after pills လို႔ လူေတြကေခၚၾကတယ္။ အမွန္က မနက္အထိ ေစာင့္ေနစရာ မလိုပါ။ ခ်က္ခ်င္းေသာက္ႏိုင္သလို ေန႔-ည မေရြးလဲ ေသာက္လို႔ရတယ္။ Plan B One-Step ဟာ Levonorgestrel 1.5 mg ပါတဲ့ ေဆးတလံုးထဲ ျဖစ္တယ္။ Next Choice နဲ႔ Levonorgestrel Tablets ေတြက Levonorgestrel 0.75mg စီပါတဲ့ ေဆး ၂ လံုးျဖစ္တယ္။ ၁၂ နာရီျခား ေသာက္ရတယ္။ ၂ လံုးတခါထဲေသာက္တာလဲ ထိေရာက္တယ္။ ၂၃% မွာ ပ်ိဳ႕-အန္မယ္။ ၈၈% ထိေရာက္တယ္။

• ကိုယ္ဝန္တားေဆး နာမယ္၊ ပါတဲ့ေဟာ္မုန္း နဲ႔ ဝယ္ယူႏိုင္တဲ့ႏိုင္ငံ http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=436:emergency-contraception-2-&catid=34:adult-readings&Itemid=49
• FAQs Hormonal birth control pills ကိုယ္ဝန္တား ေဟာ္မုန္းပါ စားေဆး အေမး-အေျဖမ်ား http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=2928:faqs-hormonal-birth-control-&catid=30:medical-writings-&Itemid=46
• Contraception and nonmedical view ကိုယ္ဝန္ တားနည္းေတြဟာ အျပစ္လြတ္ပါသလား http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=2952:contraception-and-nonmedical-view-&catid=34:adult-readings&Itemid=49

၂။ Ulipristal acetate ေဆးပါတယ္။ ellaOne နာမည္နဲ႔ေရာင္းတယ္။ Levonorgestrel ECPs ထက္ပိုထိေရာက္တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ၅ ရက္အတြင္းေသာက္ႏိုင္တယ္။ အေမရိကားမွာ ေနာက္ေပၚလာတာကို Ella ေခၚတယ္။ အထိေရာက္ဆံုးလို႔ဆိုတယ္။ Ella ထဲမွာေရာ ဥေရာပမွာ ေရာင္းတဲ့ ellaOne ထဲမွာပါ Ulipristal acetate 30 mg ေခၚတဲ့ Progesterone receptor modulator ဆိုတာပါတယ္။

၃။ Progestin and Estrogen ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါတယ္။ ၇၅% ထိေရာက္တယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္တာ ပိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ Estrogen 100 mcg နဲ႔ Progestin 0.50 mg ပါတယ္။ ေဆး တလံုးနဲ႔ ေနာက္တလံုး ၁၂ နာရီျခား ေသာက္ရတာမ်ားတယ္။ ၇၅% ထိေရာက္တယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္တတ္တယ္။

• Combined Progestin and Estrogen pills ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲ ပံုမွန္တားေဆးကို အေရးေပၚသံုးနည္း၊ http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=436:emergency-contraception-2-&catid=34:adult-readings&Itemid=49 မွာဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

၄။ Mifepristone ေဆးပါတယ္။ ဖ်က္ေဆးလိုျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာသာေရာင္းတယ္။ ဥပမာ ရုရွား၊ တရုပ္ နဲ႔ ဗီယက္နမ္။
• Medical abortion (1) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၁) http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=440:medical-abortion-&catid=34:adult-readings&Itemid=49
• Medical abortion (2) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၂) http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=3281:medical-abortion-2-&catid=34:adult-readings&Itemid=49
• Unwanted Pregnancy Q and A (1) မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ အေမး-အေျဖမ်ား (၁) http://www.yamunaclinic.org/index.php?option=com_content&view=article&id=3327:unwanted-pregnancy-q-and-a-&catid=34:adult-readings&Itemid=49 • Unwanted Pregnancy Q and A (2) မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ အေမး-အေျဖမ်ား (၂) http://www.yamunaclinic.org /index.php?option=com_content&view=article&id=3330:unwanted-pregnancy-q-and-a-2-&catid=34:adult-readings&Itemid=49
၅။ ေဆးေတာ့ မဟုတ္ဘူး ပံုမွန္ တာရွည္တားနည္းတခုျဖစ္တဲ့ Copper-T IUD သားအိမ္ထဲကို ပစၥည္းထည့္တာလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ IUD/IUCD ေခၚတယ္။ ၃-၅-၁ဝ ႏွစ္အထိ ထားႏိုင္တာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
• Emergency contraception (1) အေရးေပၚ တားေဆး (၁) http://health-adult-reading.blogspot.com/2011/04/emergency-contraception.html
• Emergency Contraception (2) အေရးေပၚတားေဆးမ်ား (၂) http://health-adult-reading.blogspot.com/2011/04/emergency-contraception-2.html
• Emergency Contraception (3) အေရးေပၚတားေဆးမ်ား (၃) http://health-adult-reading.blogspot.com/2011/12/emergency-contraception-3.html

Dr. တင့္ေဆြ
၁၈-၁-၂ဝ၁၂


Related Posts :



No comments: