က်န္းမာေရးအာမခံ ဆိုင္ရာ အသံုးအႏႈန္းမ်ား
က်န္းမာေရးအာမခံ ဆိုင္ရာ အသံုးအႏႈန္းေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ရွင္းလင္းထားမွ က်န္းမာေရးအာမခံ ပံုစံကြဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကို ေျပာတဲ့အခါက်ရင္ အဆင္ေျပပါမယ္။ ၀ီကီမွာ ေရးသားထားတဲ့ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြကို အဓိကထား ဘာသာျပန္ၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရတာလဲ၊ ဘယ္လို သတိထားစရာေတြရွိလဲ ဆိုတာကို စာေရးသူရဲ႕ ေလ့လာမႈနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအရ ျဖည့္စြက္ ေျပာသြားပါမယ္။ အသံုးအႏႈန္းအမ်ားစုဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးေနတဲ့ က်န္းမာေရးအာမခံ စနစ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တာေတြျဖစ္လို႔ အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားက က်န္းမာေရးအာမခံ အသံုးအႏႈန္းမ်ားနဲ႔ အဓိပၸါယ္ ကြဲလြဲေကာင္း ကြဲလြဲႏိုင္တာကို သတိခ်ပ္ပါ။
Insured
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ ထားသူ။
Insurer
အဓိပၸါယ္
အာမခံသူ။ က်န္းမာေရးအာမခံ ကုမၸဏီ။
Health care provider
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးသူ။ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳ၊ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း အစရွိသည္။
Health insurance policy
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ စာခ်ဳပ္။ က်န္းမာေရးအာမခံ ထားသူ ႏွင့္ အာမခံ ကုမၸဏီအၾကား ထားရွိေသာ ပဋိညာဥ္။ မည္သူက မည္သည့္ တာ၀န္ရွိသည္ မည္သည့္ကိစၥအတြက္ မည္မွ် ေငြအကုန္အက်ခံမည္ စသည္ျဖင့္ အေသးစိတ္ ေရးသားထားေသာ စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
ေနာင္တြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္လာပါက ဤစာခ်ဳပ္က သက္ေသ အေထာက္အထား ျဖစ္ေပမည္။
Premium
အဓိပၸါယ္
အာမခံေၾကး။ အာမခံ ထားသူက အာမခံကုမၸဏီကို လစဥ္ ေပးသြင္းရေငြ။
ရည္ရြယ္ခ်က္
ဤအာမခံေၾကးမ်ားကို စုေပါင္းၿပီး ေနမေကာင္းသူမ်ားကို ေဆးကုသစရိတ္ ျပန္လည္ထုတ္ေပးသည္။ အာမခံေၾကး ေကာက္ခံျခင္း၊ ေဆးကုသစရိတ္ စိစစ္ ထုတ္ေပးျခင္း၊ ဆရာ၀န္၊ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း တို႔အတြက္ အာမခံကုမၸဏီက ၀န္ေဆာင္ခ ရေလသည္။ အာမခံကုမၸဏီက အစိုးရ သို႔မဟုတ္ အန္ဂ်ီအို ျဖစ္ပါက ရရွိလာေသာ ၀န္ေဆာင္ခမ်ားသည္ လုပ္ငန္း လည္ပတ္ရန္ႏွင့္ တိုးခ်ဲ႕ရန္အတြက္ အသံုးျပဳသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ပုဂၢလိက အာမခံကုမၸဏီ ျဖစ္ပါက ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာ၀င္မ်ားကို အျမတ္ေငြ ခြဲေ၀ေပးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
Deductible
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ ထားသူက ကနဦး စိုက္ထုတ္ရမည့္ ေငြပမာဏ။ ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္လာပါက ေဆးကုသစရိတ္ ရွိလာပါမယ္။ ဒီစရိတ္ေတြကို အာမခံကုမၸဏီက ေငြခ်က္ခ်င္း ထုတ္မေပးေသးပါ။ အာမခံကုမၸဏီနဲ႔ အာမခံထားသူ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ စာခ်ဳပ္ထဲမွာ သေဘာတူညီထားတဲ့ ေငြပမာဏ အထိကို အာမခံ ထားသူကေပးရပါမည္။ ဥပမာ - deductible က ေဒၚလာ ၅၀၀ ျဖစ္ၿပီး ေဆးကုသစရိတ္ ကုန္က်ေငြက ေဒၚလာ ၁၅၀၀ ဆိုပါက အာမခံထားသူ က ၅၀၀ ေပးရၿပီး အာမခံကုမၸဏီက ၁၀၀၀ ေပးပါမည္။ Deductible ကို အခ်ိန္ကာလ တစ္ႏွစ္အတြင္း ပမာဏ မည္မွ်ဟု သတ္မွတ္ေလ့ရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္သြားပါက deductible ပမာဏမွာ တစ္က ျပန္စပါမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
က်န္းမာေရးအာမခံ ထားသူ တစ္ဦးအေနျဖင့္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္မွသာ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ သြားေစရန္အတြက္ သတ္မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ မသတ္မွတ္ထားပါက အာမခံကုမၸဏီက ေငြျပန္ေပးမွာပဲ ဆိုၿပီး အနည္းငယ္ ေနထိုင္မေကာင္းဟု ထင္သည္ႏွင့္ ထစ္ခနဲဆို ေဆးရံုေဆးခန္း သြားျပတာမ်ိဳး ျပဳလုပ္လာႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္သူ အေရအတြက္ မ်ားလာလွ်င္ အာမခံကုမၸဏီက ေဆးကုသစရိတ္ စိုက္ထုတ္ရေငြ ပမာဏ မ်ားလာၿပီး အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ အာမခံထားသူမ်ား၏ လစဥ္ေပးသြင္းေနရေသာ အာမခံေၾကး ျမင့္တက္လာမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။
သတိျပဳရန္
ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္ပါက က်န္းမာေရးအာမခံ ရွိေနေသာ္ညား deductible ေငြပမာဏကို မေပးႏိုင္သည့္ အတြက္ ေဆးသြားမကုျခင္း၊ ေဆးရံုေဆးခန္း အေရာက္ ေနာက္က်ျခင္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္။
Co-payment
အဓိပၸါယ္
စရိတ္မွ်ေပး။ စမ္းသပ္ခ နဲ႔ ေဆးဖိုး ကုန္က်စရိတ္ေတြ အတြက္ အာမခံထားသူက ဘယ္ေလာက္ အာမခံ ကုမၸဏီက ဘယ္ေလာက္ ေပးရမယ္ ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ (၁) - စမ္းသပ္ခအတြက္ co-payment က ေဒၚလာ ၄၀ ႏွင့္ ဆရာ၀န္က စမ္းသပ္ခ ေဒၚလာ ၁၂၀ ေတာင္းသည္ ဆိုပါက အာမခံထားသူက ေဒၚလာ ၄၀ ေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး အာမခံ ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၈၀ ေပးမည္။ ဥပမာ (၂) - ေဆးဖိုးအတြက္ co-payment က ၁၀ ေဒၚလာ ျဖစ္ၿပီး ေဆးဖိုးစုစုေပါင္းက ေဒၚလာ ၂၀၀ က်သည္ဆိုပါက အာမခံထားသူက ၁၀ ေဒၚလာ ေပးရၿပီး အာမခံကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၁၉၀ ေပးမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
Deductible ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္တူသည္။
Coinsurance
အဓိပၸါယ္
စရိတ္မွ်ေပး မူကြဲ။ ဒီနည္းမွာေတာ့ အာမခံထားသူနဲ႔ အာမခံကုမၸဏီတို႔ အသီးသီး ေပးရမယ့္ ေငြပမာဏကို ရာခိုင္ႏႈန္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဥပမာ - coinsurance ရာခိုင္ႏႈန္းက ၂၀/၈၀ ဆိုလွ်င္ ေဆးကုသစရိတ္ ကုန္က်ေငြ၏ ၂၀% ကို အာမခံထားသူက ေပးရၿပီး ၈၀% ကို အာမခံကုမၸဏီက ေပးမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
Deductible ႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္တူသည္။
Exclusions
အဓိပၸါယ္
ခြ်င္းခ်က္မ်ား။ က်န္းမာေရးအာမခံ ဆိုေသာ္လည္း ရွိရွိသမွ် ၉၆ ပါး ေရာဂါ အားလံုး အက်ံဳး၀င္ခ်င္မွ အက်ံဳး၀င္မည္။ မည္သည့္ေရာဂါမ်ား သို႔မဟုတ္ ကုသမႈမ်ား အက်ံဳးမ၀င္ပါ ဆိုသည္ကို အာမခံစာခ်ဳပ္တြင္ ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ plastic surgery (မ်က္ႏွာ ခြဲစိတ္ အလွျပင္ျခင္း) ကို exclusion ထဲ ထည့္ထားပါက ၄င္းကုသမႈအတြက္ အာမခံထားသူက ၁၀၀% ေပးရေပမည္။ အာမခံကုမၸဏီက လံုး၀ ေပးမည္ မဟုတ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
စရိတ္ထိန္းျခင္း ျဖစ္သည္။ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည္ဟု သတ္မွတ္ထားေသာ ကုသမႈမ်ားအပ အျခားေသာ ကုသမႈမ်ားကို ဖယ္ထုတ္ထားျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးစရိတ္ ႏွင့္ အာမခံေၾကးတို႔ကို ထိန္းထားႏိုင္သည္္။
Coverage limits
အဓိပၸါယ္
အာမခံကုမၸဏီက အမ်ားဆံုး ေငြမည္မွ်အထိ ေပးမည္ဟု သတ္မွတ္ထားခ်က္။ ဥပမာ - coverage limit က ေဒၚလာ ၁ သိန္းခြဲ ျဖစ္ၿပီး ေဆးကုသစရိတ္က ေဒၚလာ ၂ သိန္း ကုန္က်ေနပါက အာမခံ ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၁ သိန္းခြဲ ေပးၿပီး က်န္ေငြ ေဒၚလာ ၅ ေသာင္းကို အာမခံထားသူက ေပးရမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ ကုမၸဏီ တစ္ခု သို႔မဟုတ္ အစိုးရ တစ္ရပ္ အေနျဖင့္ လူနာတစ္ဦးအတြက္ “ေငြမည္မွ်ကုန္ကုန္” ဟု မိုးမဆံုး ေျမမဆံုး အတိုင္းအဆမရွိ အကုန္အက်မခံႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ေတြ႔က်ေသာ အမ်ားဆံုး ေပးမည့္ ေငြပမာဏကို သတ္မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
Out-of-pocket maximums
အဓိပၸါယ္
အာမခံထားသူက အမ်ားဆံုး ေငြမည္မွ်အထိ ေပးရမည္ဟု သတ္မွတ္ထားခ်က္။ (coverage limit ႏွင့္ တူသည္။ သို႔ရာတြင္ out-of-pocket maximum က အာမခံထားသူ အတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။) ဥပမာ - out-of-pocket maximum က ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ျဖစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္အတြင္း ေဆးကုသစရိတ္ စုစုေပါင္းက ေဒၚလာ ၉ ေထာင္ ဆိုပါက အာမခံထားသူက ေဒၚလာ ၂ ေထာင္ အထိ ေပးရၿပီး က်န္စရိတ္ ေဒၚလာ ၇ ေထာင္ကို အာမခံကုမၸဏီက ေပးမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
က်န္းမာေရး ကုန္က်စရိတ္ေၾကာင့္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ဘ၀ပ်က္သြားသည္မ်ိဳး ေဒ၀ါလီ ခံလိုက္ရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ အကာအကြယ္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
In-network provider
အဓိပၸါယ္
အာမခံကုမၸဏီႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးသူ (နက္၀ပ္ ဆရာ၀န္)။ အခ်ိဳ႕ က်န္းမာေရးအာမခံမ်ားတြင္ အာမခံကုမၸဏီႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ နက္၀ပ္ဆရာ၀န္ ႏွင့္သာ ျပသခြင့္ရွိသည္။ အျခား ဆရာ၀န္ ႏွင့္ ျပသပါက မိမိဖာသာ အစအဆံုး အကုန္အက်ခံရသည္။ အခ်ိဳ႕အာမခံကမူ နက္၀ပ္ထဲက မဟုတ္ေသာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပလွ်င္ လူနာက စိုက္ေပးရသည့္ ေငြပမာဏ ပိုမ်ားသည္။ ဤသည္ကို coinsurance ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားတတ္သည္။ ဥပမာ - နက္၀ပ္ဆရာ၀န္ ႏွင့္ ျပလွ်င္ coinsurance က ၂၀/၈၀ ျဖစ္ၿပီး နက္၀ပ္ထဲက မဟုတ္ေသာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပလွ်င္ coinsurance က ၅၀/၅၀ ျဖစ္မည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
စရိတ္ထိန္းျခင္း ျဖစ္သည္။
Capitation
အာမခံကုမၸဏီက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူ (ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳ၊ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း) ကို လူနာတစ္ေယာက္လွ်င္ ေငြမည္မွ် ေပးမည္ဟု သတ္မွတ္ထားခ်က္။
Prior authorization
အဓိပၸါယ္
ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေစ်းႀကီးသည့္ ကုသမႈမ်ား (ဥပမာ - magnetic resonance imaging သံလိုက္ဓာတ္မွန္) မျပဳလုပ္မီ အာမခံကုမၸဏီကို ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မွသာ အဆိုပါ ကုသမႈအတြက္ အာမခံကုမၸဏီက ေငြေပးေခ်လိမ့္မည္။ ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ မေတာင္းပါက သို႔မဟုတ္ အာမခံကုမၸဏီက ခြင့္မျပဳဟုေျပာပါက အဆိုပါ ကုသမႈအတြက္ စရိတ္ကို အာမခံထားသူက အိတ္စိုက္ေပးရေပမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
စရိတ္ထိန္းျခင္း ျဖစ္သည္။
Risk
အဓိပၸါယ္
Risk ကို Juan က “ေရာဂါရႏိုင္ေခ်” ဟု ဘာသာျပန္သည္။ လူတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး က်ား၊မ၊ အသက္အရြယ္၊ အေနအထိုင္ေပၚမူတည္၍ ေရာဂါရႏိုင္ေခ် မတူေပ။ အခ်ိဳ႕က ေရာဂါရႏိုင္ေခ် မ်ားၿပီး အခ်ိဳ႕က နည္းသည္။
Risk distribution
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ၏ အႏွစ္သာရပင္ျဖစ္သည္။ လူတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ေရာဂါရႏိုင္ေခ် မတူညီၾကေသာ္လည္း လူအားလံုး စုေပါင္း၍ ေငြေၾကး သာတူညီမွ် ထည့္၀င္ျခင္းျဖင့္ ေနမေကာင္းသူမ်ား ေဆးကုသစရိတ္ မေထာင္းေစရန္ အကာအကြယ္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ ေရာဂါရႏိုင္ေခ် တန္းညွိေပးလိုက္ျခင္းပင္။
Moral hazard
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရး အာမခံစနစ္ မရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ လူနာက ဆရာ၀န္၊ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းကို ကုန္က်စရိတ္ တိုက္ရိုက္ ေပးေခ်ရေသာ္လည္း က်န္းမာေရးအာမခံ စနစ္တြင္ သာမာန္အားျဖင့္ အာမခံကုမၸဏီက ဆရာ၀န္၊ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းကုိ ကုန္က်ေငြ တိုက္ရိုက္ ေပးေခ်ေလသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အာမခံကုမၸဏီက လူနာကို ေက်ာ္ၿပီး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးသူကို တိုက္ရိုက္ ေငြေပးေခ်ျခင္းကို တတိယလူက ေငြေပးေခ်ျခင္း (Third party payer system) ဟု ေခၚဆိုသည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ ေငြမေပးေခ်ရျခင္းေၾကာင့္၄င္း အာမခံေၾကး ေပးသြင္းထားၿပီး ျဖစ္သျဖင့္ မိမိ၏ ရပိုင္ခြင့္ဟု ယူဆေသာေၾကာင့္၄င္း အာမခံထားသူက ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း မ်ားကို မၾကာခဏ သြားေရာက္ၿပီး ကုသခံျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္။ မိမိဖာသာ ေငြေပးေခ်ရမည္ဆိုလွ်င္ ထိုကဲ့သို႔ အႀကိမ္ေရ မ်ားမ်ား သြားေရာက္ အကုသခံခ်င္မွ ခံေပမည္။ ဤကဲ့သို႔ ပံုမွန္အေနအထားထက္ ပို၍ ေဆးကုသခံယူျခင္းကို moral hazard ဟု ေခၚသည္။
သတိျပဳရန္
က်န္းမာေရး အာမခံထားသူ အေတာ္မ်ားမ်ားက Moral hazard ကို က်င့္သံုးေနလွ်င္ က်န္းမာေရးကုန္က်စရိတ္ တက္လာၿပီး အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ အာမခံေၾကး တက္လာႏိုင္သည္။
Adverse selection
အဓိပၸါယ္
လူတစ္ဦးသည္ မိမိ၏ က်န္းမာေရး ဆိုးလာစရာ ရွိသည္ဟု သံသယ ရွိေသာ အခါမွ က်န္းမာေရးအာမခံ ၀ယ္ျခင္းမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။ ဥပမာ - ေဆးလိပ္ေသာက္သူသည္ မေသာက္သူထက္ က်န္းမာေရး ပိုၿပီး ဆိုးႏိုင္သည္။ အာမခံကုမၸဏီက ေဆးလိပ္ေသာက္ေသာက္ မေသာက္ေသာက္ အာမခံေၾကးကို အတူတူ ေတာင္းလွ်င္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားက မေသာက္သူမ်ားထက္ က်န္းမာေရးအာမခံ ပိုၿပီး ၀ယ္လာၾကစရာရွိသည္။ တဖန္ ထိုေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားကပင္ ပိုၿပီး ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္ၾကသျဖင့္ အာမခံကုမၸဏီ အေနျဖင့္ အာမခံေၾကးရသည္ႏွင့္ မကာမိေအာင္ ေဆးကုသစရိတ္ ျပန္ထုတ္ေပးရဖြယ္ရွိသည္။
သတိျပဳရန္
က်န္းမာေရးအာမခံ - မိတ္ဆက္ မွာတုန္းက “လူတိုင္း” ဆိုသည့္ စကားလံုးကို စာလံုးနက္ (Bold type) ျဖင့္ ျပထားခဲ့သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ က်န္းမာေရးအာမခံသည္ လူတိုင္း ၀ယ္မွသာ ေကာင္းမြန္ေသာ စနစ္တစ္ခု ျဖစ္ေပမည္။ ေနမေကာင္းသူမ်ားကသာ က်န္းမာေရးအာမခံ ၀ယ္ၿပီး က်န္းမာေရး ေဒါင္ေဒါင္မည္ေနသူမ်ားက မ၀ယ္လွ်င္ က်န္းမာေရးအာမခံ ေစ်းကြက္ ပ်က္သြားႏိုင္သည္။ Death spiral တြင္ အေသးစိတ္ ဆက္ဖတ္ပါ။
Death spiral
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ ကုမၸဏီ၏ ေန၀င္ခ်ိန္။ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္သူ သို႔မဟုတ္ ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္လာစရာရွိသည္ဟု မိမိကိုယ္မိမိ သိေနသူမ်ားကသာ က်န္းမာေရးအာမခံ ၀ယ္လွ်င္ အာမခံကုမၸဏီ အေနျဖင့္ တြက္ေခ်မကိုက္ေတာ့။ အာမခံေၾကး ပိုေတာင္းေတာ့မည္။ အာမခံေၾကး ေစ်းတက္လာေသာေၾကာင့္ ေရာဂါႀကီးႀကီးမားမား ရွိသူမ်ားေလာက္သာ အာမခံ၀ယ္ေတာ့မည္။ ထိုအခါ အာမခံကုမၸဏီက ေဆးကုသစရိတ္ ပိုၿပီးမ်ားမ်ား ထုတ္ေပးရဦးမည္။ အာမခံေၾကး ထပ္တက္လာမည္။ ထိုသို႔ သံသရာလည္ၿပီး အာမခံကုမၸဏီ ျပဳတ္သြားေပမည္။
က်န္းမာေရးအာမခံ ပံုစံကြဲအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါဦးမည္။
စာရႈသူမ်ားသို႔ ပန္ၾကားခ်က္။ ။ ပိုမိုသင့္ေလ်ာ္ေသာ ဘာသာျပန္ စကားလံုးမ်ား အႀကံေပးလိုပါက မွတ္ခ်က္တြင္ ေရးသားသြားေစလိုပါသည္။
၀န္ခံခ်က္။ ။ စာေရးသူသည္ က်န္းမာေရးအာမခံ ကုမၸဏီ မပိုင္ပါ။ က်န္းမာေရးအာမခံ ကုမၸဏီ အစုရွယ္ယာလည္း ၀ယ္မထားပါ။
အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္
စာကိုး။
Lecture notes from the U.S. health care system classhttp://en.wikipedia.org/wiki/Health_insurance
http://en.wikipedia.org/wiki/Moral_hazard
http://en.wikipedia.org/wiki/Adverse_selection
http://www.hiriautatpa.com/2008/08/12/life-cycle-7/
2 comments:
မိမိဖာသာ ေငြေပးေခ်ရမည္ဆိုလွ်င္ ထိုကဲ့သို႔ အႀကိမ္ေရ မ်ားမ်ား သြားေရာက္ အကုသခံခ်င္မွ ခံေပမည္။ ဤကဲ့သို႔ ပံုမွန္အေနအထားထက္ ပို၍ ေဆးကုသခံယူျခင္းကို moral hazard ဟု ေခၚသည္။
ထိုနည္း၄င္းပါပဲ ဆရာ၀န္ေတြကလည္း မလိုအပ္ပဲ head to toe investigations ေတြအကုန္လုပ္ခိုင္းတာ၊ မလိုအပ္တဲ့ခြဲစိတ္မႈေတြလုပ္ၿပီးေငြရွာၾကတာလည္းပါပါတယ္။ အာမခံကုန္ေပ့စီ ကေပးလိမ့္မေပါ့ေနာ္။ ဟိုတယ္ေတြမွာ ဘူးေဖးလ္စားရင္ မကုန္နိုင္မခမ္းနိုင္ ယူစားသကဲ့သို ့ပါပဲတဲ့။
လိုတာထက္ ပိုၿပီး စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ Defensive medicine ( တရားစြဲခံရမည္ စိုး၍ စမ္းသပ္မႈမ်ား လိုလိုပိုပို လုပ္ထားလိုက္ျခင္း )က အဓိက အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ေငြလိုခ်င္လို႔ စမ္းသပ္ျခင္း၊ မလိုအပ္ပဲ ကုသျခင္း၊ ခြဲစိတ္ျခင္း တို႔ကေတာ့ "က်င့္၀တ္" ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား ျဖစ္လာပါမယ္။
Post a Comment