က်န္းမာေရးအာမခံ ဆိုင္ရာ အသံုးအႏႈန္းမ်ား (၂)
လက္က်န္ အသံုးအႏႈန္းေလးေတြ ရွင္းထားလိုက္ပါရေစ။
Social safety net/ Social welfare
အဓိပၸါယ္
အစိုးရက ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္သူ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ စီစဥ္ေပးထားေသာ လူမႈဖူလံုေရး ရန္ပံုေငြမ်ား။
Uninsured
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ မရွိသူ။
Underinsured
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ ရွိေသာ္လည္း ၄င္းအာမခံက ျပန္လည္ထုတ္ေပးမည့္ ေငြေၾကးက ေဆးကုသစရိတ္အတြက္ လံုေလာက္မႈ မရွိသူ။
Managed care
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ ကုမၸဏီႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူတို႔ ပူးေပါင္းထားေသာ အဖြဲ႔အစည္း။
ရည္ရြယ္ခ်က္
ေငြကုန္က်ရသည္ႏွင့္ ညီမွ်သည့္ အရည္အေသြးမီ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ျပန္လည္ရရွိေစရန္ ရည္ရြယ္သည္။
Gatekeeper
အဓိပၸါယ္
အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္။ မည္သည့္လူနာမဆို အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္ႏွင့္ အရင္ျပသၿပီး ၄င္းဆရာ၀န္က လိုအပ္သည္ဟု ယူဆမွ သက္ဆိုင္ရာ အထူးကု သမားေတာ္မ်ားထံ လႊဲပို႔ေပးသည့္စနစ္ ျဖစ္သည္။ (ဥပမာ - အဂၤလန္ႏိုင္ငံရွိ National Health Service, အေမရိကန္ႏိုင္ငံရွိ အခ်ိဳ႕ေသာ က်န္းမာေရးအာမခံ ပံုစံ)
ရည္ရြယ္ခ်က္
သာမာန္အားျဖင့္ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္က အထူးကု ဆရာ၀န္မ်ားထက္ အေရအတြက္ ပိုမ်ားသည္။ ထို႔အျပင္ ေရာဂါအေတာ္မ်ားမ်ားကို အေထြအေထြ ေရာဂါကု ဆရာ၀န္မ်ားက အခ်ိန္ေပးကာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသႏိုင္သည္။ တဖန္ အထူးကု ဆရာ၀န္မ်ားျဖင့္ ျပသျခင္းက ကုန္က်စရိတ္ ပိုမ်ားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စရိတ္ထိန္းႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူနာမ်ား ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေတြ႔ခ်ိန္ပိုမို ရရွိေစရန္ ဤစနစ္ကို အသံုးျပဳသည္။
သတိျပဳရန္
အဆင့္ဆင့္ သြားေနရသျဖင့္ အထူးကု ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပမွ ျဖစ္မည့္ ေရာဂါသည္မ်ားအတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းခ်ိန္ ၾကာသည္။
Pre-existing medical conditions
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးအာမခံ မ၀ယ္မီကပင္ ရွိႏွင့္ၿပီးေသာ (ရွိေနခဲ့သည္ဟု ယံုၾကည္ရဖြယ္ ရွိေသာ) ေရာဂါ။ ထိုသုိ႔ ေရာဂါ ရွိၿပီးသား ျဖစ္ပါက အာမခံကုမၸဏီက အာမခံမေရာင္းပဲ ေနႏိုင္သည္။ သို႔မဟုတ္ အာမခံေၾကး ပိုၿပီး ေတာင္းႏိုင္သည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
စရိတ္ထိန္းရန္ ျဖစ္သည္။
သတိျပဳရန္
မက်န္းမာသူမ်ား အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရးအာမခံ မရွိေတာ့လွ်င္ က်န္းမာေရးအာမခံ အသစ္၀ယ္ယူရန္ အခက္အခဲရွိသည္။ ျပည္နယ္ ႏွင့္ ဗဟို အစိုးရတို႔က အာမခံ ကုမၸဏီမ်ားကို အာမခံ မေရာင္းမေနရဟု ဥပေဒျဖင့္ ကန္႔သတ္ထားေသာ္လည္း ျပည့္စံုမႈ မရွိေသးေခ်။ (စကားခ်ပ္။ ။ ဤကိစၥမွာ အေမရိကန္ က်န္းမာေရးစနစ္၏ အဓိက ေထာက္ကြက္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ယခုအခါ ပါလီမန္တြင္ အက်ိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးေနၾကသည္။)
Waiting period
အဓိပၸါယ္
Pre-existing medical condition ရွိေနပါက က်န္းမာေရးအာမခံ ၀ယ္လိုက္ေသာ္လည္း အဆိုပါ ရွိၿပီးသား ေရာဂါအတြက္ ေဆးကုသစရိတ္ကို အာမခံကုမၸဏီထံမွ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခု (ဥပမာ - ၆လ၊ ၁၂ လ) အထိ ေတာင္းခံ၍ မရႏိုင္ေပ။ မိမိဖာသာ အိတ္စိုက္ ကုသရမည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္
စရိတ္ထိန္းရန္ ျဖစ္သည္။
Fee for service
အဓိပၸါယ္
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူ (ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳ၊ ေဆးခန္း၊ ေဆးရံု) တို႔ကို ၀န္ေဆာင္ခေပးပံု စနစ္တစ္မ်ိဳး။ မည္သည့္ ကုသမႈမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ၀န္ေဆာင္ခ မည္မွ်ဟု သတ္မွတ္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ လခစားပံုစံႏွင့္ ကြာျခားသည္။ (စကားခ်ပ္။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရေဆးရံုမ်ား၌ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳမ်ားက လူနာ မည္မွ်လာလာ ဒီလစာကိုပဲ ရၾကသည္။ အျပင္ေဆးခန္းမ်ားတြင္မူ လူနာ တစ္ေယာက္ၾကည့္လွ်င္ မည္မွ်ဟု သတ္မွတ္ထားသည္။ အေမရိကန္ရွိ Fee for service သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အျပင္ေဆးခန္းမ်ား စရိတ္ေတာင္းခံပံုႏွင့္ ဆင္တူသည္။)
အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္
စာကုိး။
Lecture notes from the U.S. health care system classယခင္ပို႔စ္မ်ား
က်န္းမာေရးအာမခံ-မိတ္ဆက္က်န္းမာေရးအာမခံ ဆိုင္ရာ အသံုးအႏႈန္းမ်ား
2 comments:
ဆရာ.. ဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ health insurance( က်န္းမာေရးအာမခံ) ရဲ႔ အနွစ္သာရ နဲ႔ ျမန္မာတုိင္းမ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့့ က်န္းမာေရးအာမခံ ဆုိတဲ့ စကားလုံးရဲ႔ အႏွစ္သာရပုိင္းဟာ အဓိပၸါယ္ကြာဟမႈ ၾကီးၾကီးမားမား ရွိေနပါသလား ဆရာ။
ျမန္မာတိုင္းမ္သတင္းက သေဘာေလာက္ပဲ ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။ ျမန္မာ့အာမခံ လုပ္ငန္းကေန ေရးဆြဲမယ့္ က်န္းမာေရးအာမခံ ေပၚလစီေတြကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါက်မွပဲ အျခားႏိုင္ငံေတြက က်န္းမာေရးအာမခံေတြနဲ႔ ဘယ္လို ကြဲျပားလဲ ဆိုတာ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ ရပါလိမ့္မယ္။
Post a Comment