အသစ္ မေရးႏိုင္ေသးလို႔ ကိုယ္ပိုင္ဘေလာ႔ဂ္မွာ တင္ၿပီးသားကိုပဲ ျပန္တင္လိုက္ပါတယ္။ မဖတ္ရေသးသူမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္။
“ David Smith ရွိပါသလား”
“ကၽြန္ေတာ္ပါပဲ”
“ဒါဆို ကၽြန္မေနာက္က လိုက္ခဲ႔ပါ”
“ဟုတ္ကဲ႔ ခင္ဗ်။ ဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္႔ ဇနီးေရာ လိုက္လာလို႔ ရမလား”
“လူနာ႔ သေဘာပါ။ ရွင္ ေခၚခ်င္တယ္ဆို ေခၚလာႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္မအတြက္က ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံ႔ပိုးသတင္း (collateral information) ရလို႔ ပိုေတာင္ ေကာင္းပါေသးတယ္”
“ေၾသာ္ ဟုတ္ကဲ႔။ ေက်းဇူးပဲ”
“ကဲ ထုိင္ၾကပါ။ ကၽြန္မကေတာ႔ စိတ္ေရာဂါ ဆရာ၀န္ သြဲ႔ပါ။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္ Mr. Smith”
“ကၽြန္ေတာ္႔ကို David လို႔ပဲ ေခၚပါ ခင္ဗ်။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္”
“ကၽြန္မက Sharon ပါ။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္”
“ဟုတ္ကဲ႔။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္ Sharon”
“သိတဲ႔အတိုင္းပဲ။ ရွင္႔ရဲ႕ အေထြေထြ ဆရာ၀န္ GP က လႊဲလို႔ ကၽြန္မတုိ႔က ဒီေန႔ ျပင္ပလူနာဌာနမွာ appointment ကို ေပးတာပါ။ လူနာသစ္ ျဖစ္လို႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းျခင္း interview အတြက္ အခ်ိန္ တစ္နာရီ ရပါတယ္။ ပထမ မိနစ္ေလးဆယ္မွာ ကၽြန္မက ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီး ေမးမယ္။ ေမွ်ာ္လင္႔ၿပီးသား ျဖစ္မယ္ ထင္ပါရဲ႕”
“ဆိုပါေတာ႔”
“ကၽြန္ေတာ္ပါပဲ”
“ဒါဆို ကၽြန္မေနာက္က လိုက္ခဲ႔ပါ”
“ဟုတ္ကဲ႔ ခင္ဗ်။ ဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္႔ ဇနီးေရာ လိုက္လာလို႔ ရမလား”
“လူနာ႔ သေဘာပါ။ ရွင္ ေခၚခ်င္တယ္ဆို ေခၚလာႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္မအတြက္က ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံ႔ပိုးသတင္း (collateral information) ရလို႔ ပိုေတာင္ ေကာင္းပါေသးတယ္”
“ေၾသာ္ ဟုတ္ကဲ႔။ ေက်းဇူးပဲ”
“ကဲ ထုိင္ၾကပါ။ ကၽြန္မကေတာ႔ စိတ္ေရာဂါ ဆရာ၀န္ သြဲ႔ပါ။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္ Mr. Smith”
“ကၽြန္ေတာ္႔ကို David လို႔ပဲ ေခၚပါ ခင္ဗ်။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္”
“ကၽြန္မက Sharon ပါ။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္”
“ဟုတ္ကဲ႔။ ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာပါတယ္ Sharon”
“သိတဲ႔အတိုင္းပဲ။ ရွင္႔ရဲ႕ အေထြေထြ ဆရာ၀န္ GP က လႊဲလို႔ ကၽြန္မတုိ႔က ဒီေန႔ ျပင္ပလူနာဌာနမွာ appointment ကို ေပးတာပါ။ လူနာသစ္ ျဖစ္လို႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းျခင္း interview အတြက္ အခ်ိန္ တစ္နာရီ ရပါတယ္။ ပထမ မိနစ္ေလးဆယ္မွာ ကၽြန္မက ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီး ေမးမယ္။ ေမွ်ာ္လင္႔ၿပီးသား ျဖစ္မယ္ ထင္ပါရဲ႕”
“ဆိုပါေတာ႔”
“အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္ေၾကာင္႔မို႔ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ကၽြန္မက စကား ျဖတ္ေျပာေကာင္း ေျပာရမယ္။ ဒါကို နားလည္ေပးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္။ က်န္တဲ႔ အခ်ိန္ကေတာ႔ ရွင္တို႔ ေမးခ်င္တာ ေမးဖို႔ရယ္၊ ကၽြန္မရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္နဲ႔ ေရွ႕ကုထံုးကို ေဆြးေႏြးဖို႔ရယ္ေပါ႔။ ဒီမွာ ေျပာတဲ႔ စကားေတြကို မလိုအပ္တဲ႔ ျပင္ပပုဂၢိဳလ္ေတြဆီ ဖြင္႔ဟျခင္း မျပဳဘူးဆိုတာ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ရွင္႔ရဲ႕ GP ဆီကိုေတာ႔ အေသးစိတ္ အေၾကာင္းၾကားစာ ေရးပါမယ္။ ဒီစာရဲ႕ မိတၲဴကို ရွင္လိုခ်င္တယ္၊ မလိုခ်င္ဘူး ဒီစာရြက္မွာ ေရြးခ်ယ္ၿပီး လက္မွတ္ထိုးပါ”
“ကၽြန္ေတာ္ သိခ်င္ရင္ ကၽြန္ေတာ္႔ GP ဆီ အခ်ိန္မေရြး သြားေမးလို႔ ရေနတာမို႔ မိတၱဴ မလိုပါဘူးဗ်ာ”
“ေကာင္းၿပီေလ”
“ကဲ ဒီေန႔ ကၽြန္မဆီကို လာေတြ႔ရတဲ႔ အေၾကာင္းရင္းေလး ေျပာပါဦး”
“ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ဓာတ္က်ေနတယ္။ ကုန္းေကာက္စရာ မရိွေလာက္ေအာင္ က်တာ။ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ေခါင္းေပၚမွာ တိမ္တိုက္မဲႀကီး အံု႔ေနသလိုပဲ”
“တျခားေရာ ဘာေတြ ခံစားရေသးလဲ”
“တခ်ိန္လံုး ႏံုးခ်ိၿပီး ဘာမွ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ ဘာကိုမွလည္း စိတ္မ၀င္စားေတာ႔ဘူး။ အစားေတာင္ မိန္းမက တိုက္တြန္းလို႔သာ စားရတာ၊ ခံတြင္း မေတြ႔လွဘူး။ ညညလည္း အိပ္လို႔ မရဘူး”
“ေနာက္ထပ္ေရာ”
“သတိလည္း မေကာင္းေတာ႔ဘူးဗ်။ ေမ႔လြယ္ေနတယ္။ စိတ္က အာရံုမစိုက္ႏိုင္ဘူး”
“ဒီလို ျဖစ္တာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာၿပီလဲ”
“ေျခာက္လေလာက္ ရွိၿပီ။ GP ေပးတဲ႔ anti-depressant နဲ႔လည္း မသက္သာပဲ ပိုဆိုးလာလို႔ စိတ္ေရာဂါ အထူးကုနဲ႔ လာျပတာ”
“ရွင္က ေဆးမွန္မွန္ ေသာက္ျဖစ္လို႔လား”
“ေသာက္ပါတယ္”
“ေဆးျပင္းအားက ဘယ္ေလာက္တံုး”
“စကတည္းက အတိုင္းပဲ။ မတိုးထားဘူးဗ်”
“ဘာေဆးလဲဆိုတာ မွတ္မိလား”
“ေဆးနာမည္ မမွတ္မိဘူး။ P နဲ႔စတယ္ ထင္တယ္”
“ထားပါေတာ႔။ ဒီလိုျဖစ္ေနတာ ေျခာက္လ ၾကာၿပီဆိုရင္ ဒီေျခာက္လ မတိုင္ခင္မွာ ရွင္႔ဘ၀ သို႔မဟုတ္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဘာမ်ား အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ခဲ႔သလဲ”
“အလုပ္မွာ တာ၀န္ေတြ ပိုပိလာတယ္ဗ်။ သူမ်ားေတြ အလုပ္ျပဳတ္ေတာ႔ သူတို႔အလုပ္ေတြ ကိုယ္႔ေပၚ ေရာက္လာတာေပါ႔။ ကိုယ္ကလည္း တည္ၿမဲေရး ေၾကာက္ေနရေတာ႔ မညည္းရဲဘူး”
“အလုပ္မွာ ဆက္ဆံေရးကေရာ ဘယ္လို ေနလဲ”
“ကၽြန္ေတာ္ ခုတေလာ လူေတြကို ေရွာင္သလို၊ စိတ္လည္း ဆတ္ေနတယ္လို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြက ေျပာတယ္”
“ေဒါသေၾကာင္႔ ကိုယ္႔ကိုကိုယ္ တစ္ခုခု ထိခိုက္ေအာင္ လုပ္မိတာ ရွိလား၊ သူမ်ားကို ႏႈတ္အား၊ကိုယ္အားနဲ႔ ရန္ျပဳမိတာ ရွိလား”
“မရွိဘူးဗ်၊ ကၽြန္ေတာ္က ပင္ကိုယ္စိတ္ ႏူးည႔ံသူပါ”
“ လူတိုင္းကို ေမးသင္႔တဲ႔ ေမးခြန္းေတြ ေမးေနက်မို႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးအေနနဲ႔ မျမင္ေစခ်င္ဘူး”
“နားလည္ပါတယ္ ခင္ဗ်။ ဆရာမ တာ၀န္ရွိသလို ေမးခ်င္တာအားလံုး ေမးပါ။ ကၽြန္ေတာ္က အမွန္အတိုင္း ေျဖပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္႔အက်ိဳးအတြက္ပဲေလ”
“ေကာင္းပါၿပီ။ စိတ္ဓာတ္ အရမ္းက်သူေတြဟာ တခါတရံ ထူးဆန္းတဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရတတ္တယ္။ ရွင္ ဒါမ်ိဳး ႀကံဳဖူးသလား”
“ေမးခြန္းကို မရွင္းလို႔ ျပန္ေျပာျပေပးပါဦး”
“ဘယ္သူမွ အနားမရွိပဲ အသံေတြ ၾကားတာမ်ိဳး၊ ကိုယ္႔ကို သူမ်ားက ေစာင္႔ၾကည္႔ေနတယ္လို႔ ထင္တာမ်ိဳးေပါ႔”
“မရွိေသးဘူးဗ်။ ေတာ္ပါေသးရဲ႕”
“အရင္က ဒီလို စိတ္ဓာတ္က်ဖူးလား”
“က်ဖူးတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဒီေလာက္ မၾကာဘူး၊ မဆိုးဘူး။ ေဆးမေသာက္ပဲ ျပန္ေကာင္းသြားတယ္”
“ေသြးသားရင္းခ်ာထဲမွာ အလားတူ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ေရာဂါ တစ္မ်ိဳးမ်ဳိး ခံစားရသူ ရွိလား”
“အေမကေတာ႔ စိတ္ႂကြစိတ္က်ေရာဂါနဲ႔ ေဆးရံုတက္ရဖူးတယ္။ ၾကာလွပါၿပီ။ ခုေတာ႔ Lithium ေသာက္ၿပီး ေကာင္းေနတာပဲ”
“အရက္၊ ေဆးလိပ္၊ မူးယစ္ေဆး သံုးသလား”
“ဘီယာေလးေတာ႔ ႏွစ္ပိုင္႔ေလာက္ ညတိုင္း ေသာက္ျဖစ္တယ္။ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ပါ။ ေသာက္ေနက်ပဲဗ်။ က်န္တာေတာ႔ မလုပ္ပါဘူး”
“ဘယ္ေလာက္ ၾကာၿပီလဲ။ အရင္ကထက္ ပိုေသာက္ျဖစ္သလား”
“ကၽြန္ေတာ္ ဆယ္႔ကိုးႏွစ္သားကတည္းက ေသာက္တတ္တာ။ ပံုမွန္ေသာက္တာကေတာ႔ ခု ေနာက္ပိုင္းမွပါ။ သံုးႏွစ္ေလာက္ေတာ႔ ရွိၿပီ။ စေသာက္ကတည္းက ဒီေလာက္ပါပဲ”
“တျခား အရက္ေတြ၊ ၀ိုင္ေတြေရာ”
“မေသာက္ပါဘူး”
“ကားေမာင္းလား”
“ေမာင္းပါတယ္”
“ယာဥ္စည္းကမ္းဆိုင္ရာ အေရးယူခံရတာ ရွိလား”
“မရွိပါဘူး”
“ရံုးေရာက္ ဂတ္ေရာက္ ျဖစ္ဖူးလား”
“မျဖစ္ဖူးပါဘူးဗ်ာ”
“ကဲ ကဲ ရွင္႔ကို အနားေပးၿပီး ရွင္႔ဇနီးကို ေမးလိုက္ဦးမယ္။ ၿပီးရင္ ရွင္႔အလွည္႔ ျပန္ေရာက္လာမယ္”
“ကၽြန္ေတာ္ အခန္းျပင္ ထြက္ေပးရမလား”
“မလိုပါဘူး။ ရွင္တို႔ လင္မယားခ်င္း ေက်နပ္ရင္ ကၽြန္မအတြက္က ဘာမွ မထူးပါဘူး”
“ဒါဆို ကိုယ္ ဆက္ေနရင္ ရတယ္ မဟုတ္လား Sharon? ”
“ Of course, you can”
“ David ေျပာသြားတာအေပၚ Sharon အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ထပ္ျဖည္႔ေျပာခ်င္သလဲ”
“သူေျပာသြားတာေတြ အတိုင္းပါပဲ။ ကိုယ္က ေဘးလူဆိုေတာ႔ ပိုျမင္တာေလးေတြ ရွိတာေပါ႔။ ဥပမာ သူ အရင္ကလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ မျပတ္သားေတာ႔ဘူး။ ေတြေတြေ၀ေ၀နဲ႔။ ေနာက္ၿပီး စကား အထအနေတြလည္း ေကာက္လာသလိုပဲ။ ဘာမဟုတ္တာေလးနဲ႔ ထၿပီး ျငင္းခ်င္ျငင္းေနေရာ။ အရင္က ဒီလို လံုး၀ မဟုတ္ဘူး။ ခုဆို ကၽြန္မမွာ တခုခု ေျပာဖို႔ ဆေနရတယ္။ ၾကက္ဥခြံေပၚ လမ္းေလွ်ာက္ေနရသလိုပဲ။ စိုးရိမ္ေနမိတာ။ မလိုအပ္ပဲ စကား မမ်ားခ်င္လို႔။ သူ႔ကိုလည္း စိတ္ေသာက မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးေလ။ ခုလို ေျပာတာ စိတ္မရိွပါနဲ႔ David ”
“ ကိုယ္ နားလည္ပါတယ္။ ကိုယ္႔ဖာသာ ကိုယ္လည္း ထင္ေတာ႔ ထင္ေနတာ။ ထုတ္ေမးမလို႔။ ခုလို ေျပာျပတာ ေက်းဇူးပဲ Sharon ”
“ ေနာက္တစ္ခုကေတာ႔ ခုေနာက္ပိုင္း အိမ္ေထာင္ေရးသုခ မရွိေတာ႔ဘူး။ သူ စိတ္မပါပဲ ျဖစ္ေနတတ္တာ သတိထားမိတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ မအိပ္ျဖစ္တာ လနဲ႔ေတာင္ ခ်ီေနၿပီ။ ဒါေပမယ္႔ loss of libido (ကာမဆႏၵ ေလ်ာ႔ပါးျခင္း) ဟာ စိတ္ဓာတ္က်သူေတြမွာ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာ ကၽြန္မ သိထားပါတယ္။ သူ ကၽြန္မကို မခ်စ္ေတာ႔လို႔ မဟုတ္ဘူးဆိုတာလည္း သိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သိပ္လိုလားဖြယ္ ကိစၥေတာ႔ မဟုတ္ဘူးရွင္႔”
“ဟုတ္ပါတယ္။ တျခားေရာဂါလကၡဏာေတြေရာ၊ ဒီလကၡဏာပါ ေ၀ဒနာရွင္နဲ႔ အနီးကပ္သူေတြအတြက္ အေတာ္ ခံရခက္မယ္ ဆိုတာ စာနာၾကည္႔လို႔ ရပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ဖက္က နားလည္မႈ ရွိေတာ႔ ေကာင္းတာေပါ႔။ သို႔တေစ လြယ္ကူတဲ႔ ကိစၥေတာ႔ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သေဘာေပါက္ပါတယ္။ က်န္တာေလးေတြ ဆက္ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္”
“ ရွင္ ဒီဇာတိပဲလား David?”
“ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ကၽြန္ေတာ္႔ကို ေျမာက္ပိုင္း အိုင္ယာလန္မွာ ေမြးတာ။ ေနာက္မွ အဂၤလန္ဖက္ ေျပာင္းလာတာ”
“ ကေလးဘ၀ကို ဘယ္လို မွတ္မိပံုေဖာ္မလဲ”
“ ေပ်ာ္စရာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မိဘေတြက စက္ရံု၀န္ထမ္း လခစားေတြဆိုေတာ႔ မပိုလွ်ံၾကဘူး။ ခ်ိဳ႕တဲ႔တယ္။ ဒါေပမယ္႔ သားသမီးကို ဦးစားေပးတယ္။ ခ်စ္တာကို ျပတတ္တယ္ ေျပာရမွာပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ္ ငယ္ငယ္က အႀကီးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ အသက္ နည္းနည္း ကြာေတာ႔ တစ္ေယာက္တည္း ကစားျဖစ္တာ မ်ားတယ္”
“ အႏိုင္က်င္႔ခံရတာ (being bullied) ရွိခဲ႔ဖူးလား။ စိတ္အားျဖင္႔၊ ကိုယ္အားျဖင္႔၊ သို႔မဟုတ္ sexual abuse? ”
“ အလယ္တန္းေက်ာင္း ေျပာင္းခါစက သူငယ္ခ်င္း သိပ္မရွိေသးခင္ အတန္းႀကီးတစ္စုရဲ႕ ပစ္မွတ္ ျဖစ္ဖူးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ငယ္ငယ္က အရပ္ ကလန္ကလားနဲ႔ လူၾကားထဲမွာ သိသာေနတာကိုး။ သူတို႔က ကၽြန္ေတာ္႔ကို ေအာ္ဟစ္ေနာက္ေျပာင္ အရွက္ရေအာင္ အေတာ္လုပ္ခဲ႔တယ္။ ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္ သူငယ္ခ်င္းေတြ ရလာေတာ႔ သူတို႔ ၿငိမ္သြားတယ္။ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ physical abuse တို႔ sexual abuse တို႔ေတာ႔ မႀကံဳခဲ႔ရပါဘူး”
“ အဲဒီေနာက္ပိုင္း သူမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ဘယ္လုိ ရွိသလဲ”
“ ဘာမွ ထူးထူးေထြေထြ မျဖစ္ပါဘူး။ ပံုမွန္ သူငယ္ခ်င္း အသိုင္းအ၀ိုင္း ရွိပါတယ္”
“ ေက်ာင္းထြက္ေတာ႔ ရွင္႔အသက္ ဘယ္ေလာက္ ရွိၿပီလဲ။ ေကာလိပ္ ဆက္တက္ျဖစ္လား”
“ ၁၆ ႏွစ္မွာ အထက္တန္း ေအာင္တယ္။ ေကာလိပ္မွာ လွ်ပ္စစ္ပညာ ဆက္သင္ၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ၾကာေတာ႔ ခုအလုပ္ကို ေရာက္တာပဲ။ ေၾသာ္ ေမ႔လို႔၊ အရင္ အလုပ္တစ္ခု လုပ္ေသးတယ္။ ေျခာက္လေလာက္ပဲ ၾကာတယ္။ မႀကိဳက္လို႔ ေျပာင္းခဲ႔တာ”
“ ဒါဆို ဒီအလုပ္မွာ ဆယ္႔ငါးႏွစ္ေလာက္ ရွိၿပီေပါ႔။ အဆင္ေျပလား”
“ ေျပတယ္ ဆိုရမွာပဲဗ်။ မန္ေနဂ်ာေရာ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြေရာ နားလည္မႈ ရိွၾကတယ္။ အခ်င္းခ်င္း ယိုင္းပင္းတာ မ်ားေတာ႔ စည္းလံုးတဲ႔ စိတ္ဓာတ္ေလး ရွိေနတယ္”
“ ခုေလာေလာဆယ္ အလုပ္နားထားလား”
“ ကၽြန္ေတာ္႔ GP က ေဆးခြင္႔ေလးပတ္ ေရးေပးထားတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ႔ အျမန္ဆံုး ျပန္သြားခ်င္တာေပါ႔”
“ ေမာင္ႏွမ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ရွိလဲ။ သူတို႔နဲ႔ ဆက္ဆံေရးက ဘယ္လို ရွိလဲ”
“ အမတစ္ေယာက္၊ အကိုတစ္ေယာက္ ရွိတယ္။ အမက ေျခာက္ႏွစ္ ႀကီးတယ္။ အကိုက ေလးႏွစ္ ႀကီးတယ္။ ပံုမွန္ အဆက္အသြယ္ ရွိပါတယ္။ အမမိသားစုနဲ႔ အေဖအေမတို႔က အိုင္ယာလန္မွာပဲ။ ခရစ္စမတ္မွာေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သြားဆံုေလ႔ရွိတယ္။ အကိုမိသားစုကေတာ႔ ေတာင္ပိုင္းမွာပါ”
“ ရွင္တို႔ အိမ္ေထာင္က်တာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာၿပီလဲ”
“ ကၽြန္ေတာ႔္အသက္ ႏွစ္ဆယ္ကဆိုေတာ႔ ဆယ္႔ေလးႏွစ္ေပါ႔”
“ ကေလး ရွိလား”
“ သမီးႏွစ္ေယာက္ ရွိတယ္။ ရွစ္ႏွစ္နဲ႔ ငါးႏွစ္။ လိမ္မာၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းစာလည္း လိုက္ႏိုင္ၾကတယ္”
“ အိမ္တြင္းေသာက ရွိသလား။ ေငြေရးေၾကးေရး၊ အိမ္ေႂကြး (mortgage) စသျဖင္႔”
“ Sharon က အိမ္မွာေနၿပီး ကေလးထိန္းတဲ႔ child minder ပါ။ ႏွစ္ေယာက္ေပါင္း ၀င္ေငြေလးနဲ႔ ေလာက္ငပါတယ္။ အပိုေတြေတာ႔ အရမ္း မသံုးႏုိင္ဘူးေပါ႔။ မဆိုးဘူးလို႔ ကိုယ္႔ဖာသာေတာ႔ ထင္ခဲ႔တာပဲ။ ခု စီးပြါးပ်က္ကပ္မွာေတာ႔ ေရရွည္ ဘယ္လို ရွိမယ္ မေျပာတတ္ေသးဘူး”
“ ဒီကိစၥက ရွင္႔ကို ဘယ္ေလာက္ထိ ပူပန္ေစလဲ”
“ အရမ္းကို ပူပန္ေစတာေပါ႔။ ကၽြန္ေတာ္႔ မိသားစုေလးက ကၽြန္ေတာ္႔ကို အဓိက မွီခိုေနရတာေလ။ ကၽြန္ေတာ္ အလုပ္ အဆင္မေျပရင္ အားလံုး ဒုကၡေရာက္ကုန္မွာ”
“ အလုပ္မွာ သတိေပး သေကၤတ နိမိတ္ေတြ ေျပးေနၿပီမို႔လား”
“ အလုပ္ရွင္ကေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္႔ ကၽြမ္းက်င္မႈကို တန္ဖိုးထားတယ္ ေျပာတာပဲ။ ဒါလည္း ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ ပူတံုးပဲ။ ပုဂၢလိက စီးပြါးေရး ေလာကမွာ လုပ္ငန္းကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ လူေတြကို ရက္စက္ရတာေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ မဟုတ္လား”
“ သက္ေသ သကၠာရ ရွိတာထက္ ပိုၿပီး ပူပန္ေနတာလို႔ ရွင္႔ကိုရွင္ မထင္ဘူးလား”
“ တခါတေလေတာ႔လည္း တကယ္႔ကို ျဖစ္လာေတာ႔မွာလို႔ကို ယံုၾကည္မိတာဗ်။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ေတာ႔ ဒါ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးလို႔ ကိုယ္႔ကိုကိုယ္ နားခ်လို႔ ရပါတယ္”
“ တျခား ေရာဂါေတြ ရွိလား။ တျခားေဆးေတြ ေသာက္ေနရလား”
“ မရိွ၊ မေသာက္ရပါဘူး”
“ ေဆးမတည္႔တာ ရွိလား”
“ သိသေလာက္ေတာ႔ မရွိပါဘူး”
“ ကိုယ္႔ကိုကိုယ္ ဘယ္လိုလူလို႔ ေျပာမလဲ။ ေနေကာင္းေနတံုးက ဘယ္လိုလဲ ဆိုတာေလး သရုပ္ေဖာ္ျပပါဦး”
“ အခက္ဆံုး ေမးခြန္းပဲဗ်။ ဘယ္လို ေျပာရမလဲ။ ကိုယ္႔ကိုကိုယ္ေတာ႔ ေအးေအးေဆးေဆးသမားလို႔ ထင္မိတာပဲ။ ကူညီႏိုင္သေလာက္ ကူညီတတ္တယ္။ စကား သိပ္အမ်ားႀကီး မေျပာတတ္ဘူး”
“ ဘ၀မွာ အခက္ခဲဆံုး အခ်ိန္ဆိုတာမ်ိဳး ႀကံဳခဲ႔ၿပီလား။ ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ႔လဲ”
“ အခက္ခဲဆံုးရယ္လို႔ မဟုတ္ေပမယ္႔ ခက္ခဲခဲ႔တာေလးေတြေတာ႔ ရွိခဲ႔တယ္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္က စကား သိပ္ေျပာေလ႔ မရွိေတာ႔ ပိုလို႔ေတာင္ ၿငိမ္က်သြားတတ္ေသး”
“ အေရးအေၾကာင္းဆို ဘယ္သူနဲ႔ တိုင္ပင္တတ္သလဲ”
“ ကၽြန္ေတာ္႔မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ ရွိေပမယ္႔ အတြင္းက်က် ေျပာဆိုတိုင္ပင္ေလ႔ရွိတဲ႔ အနီးကပ္ သူငယ္ခ်င္း မရွိဘူးဗ်။ အဲလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တစ္ေယာက္တည္း ျဖစ္သြားတတ္တယ္”
“ အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႔ေရာ”
“ ေျပာေလ႔ သိပ္မရွိဘူးဗ်။ ကၽြန္ေတာ္က အံု႔ပုန္းသမား”
“ ဟုတ္တယ္၊ သူက ၿမံဳစိစိနဲ႔။ ကၽြန္မကပဲ လိုက္ေမးေနရတာ။ ခုဆို ပိုဆိုးတာေပါ႔”
“ ၀ါသနာပါရာ hobbies မ်ား ရွိသလား”
“ ထူးထူးေထြေထြ မရွိပါဘူး။ တခါတေလ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ bowling သြားတတ္တယ္။ သြားခဲပါတယ္”
“ ခုေလာေလာဆယ္ စိတ္အေန (mood) ကို ဘယ္ေလာက္လို႔ သတ္မွတ္မလဲ”
“ ဗ်ာ”
“ တစ္က စိတ္ဓာတ္ ေအာက္ဆံုးကို က်ေနၿပီး တစ္ဆယ္က အရမ္းေပ်ာ္တာ ဆိုရင္ ရွင္႔စိတ္က ဘယ္ေလာက္မွာလို႔ ေျပာမလဲ”
“ ႏွစ္ သံုးေလာက္ထက္ မမ်ားဘူးဗ်”
“ ရွင္႔ကို ရွင္ ေနေကာင္းတယ္လို႔ ထင္လား၊ ေနမေကာင္းဘူးလို႔ ထင္လား”
“ ေနမေကာင္းဘူးေလ။ စိတ္ဓာတ္က်ေနတယ္။ ေဆးေျပာင္းေသာက္ ဆိုလည္း ေသာက္ပါ႔မယ္။ ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ေအာင္သာ ကူညီပါ”
“ ဆက္ေဆြးေႏြးတာေပါ႔”
“ ကၽြန္မရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေျပာရမလား”
“ ေျပာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အရွိအတိုင္းပဲ သိခ်င္ပါတယ္။ အၾကံေပးတာကိုလည္း လိုက္နာပါ႔မယ္”
“ ရွင္ ျဖစ္ေနတာ အလယ္အလတ္စား စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါပဲ။ အရင္ကတည္းက အခံေလး ရွိတယ္။ အလုပ္ဖိအားေၾကာင္႔ သိသိသာသာ ျဖစ္လာတယ္။ ျဖစ္ေနတဲ႔ စိတ္ေသာကကို မမွ်ေ၀တတ္ေတာ႔ အတြင္းမွာ ေအာင္းၿပီး ပိုဆိုးလာတာေပါ႔။ ဒီလို ေျပာတာ ရွင္႔ျဖစ္ရပ္ကို ထင္ဟပ္တယ္လို႔ ခံစားရသလား”
“ မွန္တာေပါ႔ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒါကို တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူ မဟုတ္ေပမယ္႔ အင္တာနက္မွာေတာ႔ ရွာႀကံဖတ္ရႈမိပါတယ္”
“ အင္တာနက္ဟာ အင္မတန္ ေကာင္းတဲ႔ ဗဟုသုတ ဟင္းေလးအိုးႀကီးပါပဲ။ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ႔ ဆိုတ္ေတြကို ေရြးတတ္ရင္ေပါ႔ေလ။ မဟုတ္လို႔ကေတာ႔ သညာအမွားေတြ ရၿပီး အႏၲရာယ္ပဲ”
“ ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္သေလာက္က စိတ္ဓာတ္က် တန္ျပန္ေဆးေတြ (anti-depressants) က ေကာင္းသလို စကားေျပာကုထံုးမ်ား (talking therapies) ကလည္း အသံုးတည္႔မလားလို႔”
“ အႏုစား စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါေတြမွာ ေဆးမေသာက္ေသးပဲ စကားေျပာကုထံုးနဲ႔ ကုရင္လည္း ရပါတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး မရွိဘူး။ နည္းနည္းေတာ႔ ၾကာႏိုင္တယ္။ စကားေျပာကုထံုး ကၽြမ္းက်င္သူ therapist နဲ႔ ေတြ႕ဖို႔ ေစာင္႔ရတာလည္း ရွိေသးတာကိုး။ အျပင္မွာ Private therapy ယူရင္လည္း ရတာပဲ။ ဘာနဲ႔မွ မကုပဲလည္း သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားႏိုင္ေသးတယ္။ ပ်မ္းမွ်ျခင္း ကိုးလေလာက္ေတာ႔ ၾကာတတ္တယ္။ ဒီၾကားထဲ ဆိုးမလာဘူးလို႔ ဘယ္သူမွ အာမမခံႏိုင္သလို ဒီေရာဂါ လကၡဏာေတြကို ရွင္ ဘယ္ေလာက္ ဆက္ခံစားခ်င္၊ ခံစားႏိုင္မလဲ ဆိုတာေတာ႔ ရွင္႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ပဲေပါ႔”
“ ကၽြန္ေတာ္ ဘာလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ မသိဘူး”
“ ရွင္က အလတ္စား စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါေလ။ ေဆးလည္း ေသာက္လက္စ ျဖစ္ေနၿပီ။ စဥ္းစားေပါ႔။ ေဆးက ေသာက္တဲ႔သူတိုင္း ရလဒ္ေကာင္း (ေရာဂါ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းျခင္း) ရတာေတာ႔ မဟုတ္ဘူး။ ၆၀-၆၅% ေပ်ာက္ကင္းႏႈန္း ရွိတာမို႔ ေဆးေသာက္သူ သံုးေယာက္မွာ ႏွစ္ေယာက္က သက္သာမယ္။ တစ္ေယာက္ကေတာ႔ ေဆးမတိုးတဲ႔ သေဘာေပါ႔။ response rate ေကာင္းတဲ႔ ေဆးမ်ိဳးထဲမွာေတာ႔ ပါတယ္“
“ ကၽြန္ေတာ္မ်ား အဲဒီ ၃၅% ထဲ ပါေနၿပီလား ေဒါက္တာေရ”
“ ကၽြန္မကေတာ႔ ဒီလို မထင္ပါဘူး။ ရွင္က ေဆးမွန္မွန္ ေသာက္တယ္ ဆိုေပမယ္႔ ေဆးစြမ္းအင္က အနိမ္႔ဆံုးကိုပဲ စမ္းၾကည္ဖူးေသးတယ္ေလ။ ေဆးျပင္းအား dose ကို ႁမႇင္႔လို႔ ရေသးတယ္။ ေနာက္ထပ္ မွတ္ခ်က္ေတြ မခ်ခင္၊ ေဆးေတြ ေလွ်ာက္မေျပာင္းခင္ ဒါကို ပထမ ဦးစားေပး လုပ္ၾကည္႔သင္႔တယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အရက္ ေသာက္တဲ႔ ကိစၥ။ အရက္ကို တစ္ပတ္လံုးမွာမွ ၂၁ ယူနစ္ (ဘီယာဆို ဆယ္ပိုင္႔၊ ၀ိုင္ဆို ဆယ္႔ေလးဖန္ခြက္) ပဲ အမ်ားဆံုး ေသာက္သင္႔တယ္ဆိုတာ အမ်ားသိၾကတဲ႔အတိုင္းပဲေလ။ ဒါေတာင္ ေဆးေသာက္ေနသူဆိုရင္ သိသိသာသာ ေလွ်ာ႔ သို႔မဟုတ္ ရပ္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းတယ္။ အရက္က အသည္းကို ပိုအလုပ္ေပးေတာ႔ အသည္းအင္ဇိုင္းေတြက ေဆးေတြကို ျမန္ျမန္ ေခ်ဖ်က္ပစ္လိုက္တာနဲ႔ ေဆးအာနိသင္ ေလ်ာ႔ကုန္ေရာ။ ေဆးေသာက္လ်က္နဲ႔ အက်ိဳး မခံစားရဘူးေပါ႔”
“ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ မသိခဲ႔ဘူးဗ်။ ဒီလိုဆို ကၽြန္ေတာ္ ေလွ်ာ႔ႏိုင္ပါတယ္။ အင္း ျဖတ္ေတာင္ ျဖတ္လို႔ ရတယ္”
“ ျဖတ္ႏိုင္ရင္ေတာ႔ အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒါဆို ေဆးျပင္းအားကို မႁမႇင္႔ေသးဘူး။ ဒီတိုင္းပဲ ဆက္ေသာက္ဦး။ အရက္ ျဖတ္လိုက္ရင္ ေဆးအာနိသင္ ရွင္ သိလာႏိုင္တယ္။ ကၽြန္မတို႔က မလိုပဲ ေဆးျပင္းအားကို မတင္လိုဘူး။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြေရာ ရွင္ ခံစားရဖူးလား။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ေတာ႔ အစာလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ လကၡဏာေတြ ရတတ္တယ္။ ပ်ိဳ႕တာ၊ သိပ္ဆိုးရင္ အန္တာ၊ ဗိုက္ မေကာင္းျဖစ္တတ္တာ၊ ၀မ္းခ်ဳပ္ သို႔မဟုတ္ ၀မ္းပ်က္တတ္တာ စသျဖင္႔။ ေနာက္ၿပီး sexual side effects (လိင္မႈဆိုင္ရာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး)ေတြ ရေကာင္း ရႏိုင္တယ္။ ဥပမာ ခံစားခ်က္သိမႈ ေလ်ာ႔သြားတာ၊ ကာမဆႏၵ နည္းသြားတာ၊ ဆက္ဆံဖို႔ မစြမ္းႏိုင္တာ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတယ္။ ဒီေလာက္ထိ ျဖစ္တဲ႔ ရာခိုင္ႏႈန္းေတာ႔ နည္းပါတယ္။
ေဆးဗူးထဲမွာပါတဲ႔ စာရြက္ေလးကို ဖတ္ၾကည္႔ရင္ေတာ႔ ရွိရွိသမွ် အကုန္ေရးထားတာပဲ။ ေဆးကုမၸဏီေတြကလည္း ဥပေဒေၾကာင္း လိုအပ္ခ်က္အရ ရွိသမွ် ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေၾကညာရတာကိုး။ ေရးထားတိုင္း ကိုယ္႔မွာ ျဖစ္ရမယ္ေတာ႔ မဟုတ္ဘူး။ ဖတ္ေတာ႔ ၾကည္႔သင္႔တယ္။ ဒါမွ ဘယ္လုိ လကၡဏာကို ေစာင္႔ၾကည္႔ရမယ္ဆိုတာ သိမွာ။ side effects ေတြက လူတိုင္းမွာ ျဖစ္တာ မဟုတ္လို႔ အရမ္းႀကီး စိတ္ပူစရာ မလိုဘူး။ ျဖစ္ခဲ႔ရင္ေတာ႔ ခပ္ေပ်ာ႔ေပ်ာ႔နဲ႔ ေရတိုပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သိပ္ဆိုးရင္ေတာ႔ ေဆးကို ရပ္ဖို႔ လိုတာေပါ႔။ ရွင္က ခုခ်ိန္ထိ ဘာမွ မျဖစ္ခဲ႔တာမို႔ ခုမွ အသစ္ ထျဖစ္မွာေတာ႔ မဟုတ္ဘူး။ ေဆးျပင္းအား တိုးမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ side effect ရေကာင္းရႏိုင္တယ္။ ခုေျပာတာ ေနာင္အတြက္ လုိေကာင္းလိုမယ္ ဆိုပါေတာ႔။ ကၽြန္မေျပာတာကို ဒီအထိ ရွင္းလား။ ဘာေမးခ်င္သလဲ”
“ ရွင္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေသာက္လက္စ ေဆးကိုပဲ ဆက္ေသာက္လို႔ ရမယ္ဆို ေကာင္းတာေပါ႔။ ဆက္ေသာက္္မယ္ဗ်။ ဒါနဲ႔ ေဆးအေၾကာင္း ဖတ္စရာ စာရြက္စာတမ္းေလးမ်ား ရႏိုင္မလား။ ဖတ္ၾကည္႔ခ်င္လို႔ပါ”
“ ရႏိုင္တာေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔ ခုေလာေလာဆယ္ ကၽြန္မမွာ မရွိဘူး။ မနက္ျဖန္ စာတိုက္ကေန ပို႔ခိုင္းလိုက္မယ္။ မရွင္းတာ၊ ေနာက္ထပ္ သိခ်င္တာ ရွိရင္ ေနာက္တစ္ခါ ျပင္ပလူနာ ရက္ခ်ိန္းမွာ ေမးပါ။ မဟုတ္ရင္လည္း ေဆးရံုဖံုးနံပါတ္ကို ဆက္ပါ။ ကၽြန္မတို႔ team ရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးက ကၽြန္မဆီကို သတင္းပို႔ေပးပါလိမ္႔မယ္။ ေဆးရံုခ်ိန္ (၉နာရီမွ ၅ နာရီ) ျပင္ပမွာ အေရးႀကီးရင္ေတာ႔ အေရးေပၚ crisis team သို႔မဟုတ္ ရွင္႔ရဲ႕ ဆရာ၀န္ (GP) ကုိ ဆက္သြယ္ပါ။ လိုမယ္ေတာ႔ မထင္ဘူး။ ရွင္႔မွာ အႀကီးအက်ယ္ ပူရမယ္႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြမွ မရွိတာ။ ဒီလို ေျပာလို႔ ရွင္ခံစားေနရတာေတြကို အသိအမွတ္ မျပဳဘူး မထင္ပါနဲ႔။ professional opinion အားျဖင္႔ၾကည္႔ရင္ ေကာင္းတယ္၊ ေကာင္းဖို႔ လြယ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တာပါ”
“ ေတာ္ပါေသးရဲ႕ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ေဆးေသာက္လ်က္နဲ႔ မေကာင္းႏိုင္လို႔ စိတ္ပူေနတာ။ ခုလို တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူက ေျပာလိုက္ေတာ႔ အားတက္သြားတယ္။ ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ”
“ ဟုတ္ပါတယ္ ေဒါက္တာရယ္။ ကၽြန္မမွာလည္း စိတ္မေအးႏိုင္ဘူး။ သူ ေကာင္းေကာင္း ေနမေကာင္းရင္ေတာ႔ ေဆးရံုမ်ား အၾကာႀကီး တက္ေနရမလား။ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးပါ ထိခိုက္ေတာ႔မလားဆိုၿပီး စိတ္ညစ္ေနတာ။ ေက်းဇူးတင္တာ အရမ္းပဲ”
“ မလိုပါဘူးရွင္႔။ ကၽြန္မရဲ႕အလုပ္ကို ကၽြန္မ လုပ္တာပါ။ လူနာအတြက္ အက်ိဳးရွိတယ္ဆို ကၽြန္မရဲ႕ အခ်ိန္ေတြ ေပးရက်ိဳးနပ္တာပါပဲ။ ေဆးရံုကို မလိုပဲနဲ႔ မတင္ပါဘူး။ လူနာေတြကို ကိုယ္႔အိမ္မွာပဲ ကိုယ္ေနေစၿပီး ကုပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ဒီေဆးကိုပဲ ဒီ dose အတိုင္း ဆက္ေသာက္ပါ။ လနဲ႔ခ်ီေသာက္ရမယ္။ စြဲေစတဲ႔ သတိၱ မရွိဘူး။ ရွင္က တျခားေဆးေတြလည္း ေသာက္မေနလို႔ drug interactions အတြက္လည္း ပူစရာ မလိုဘူး။ ေနမေကာင္းခင္က ပင္ကိုယ္ စိတ္အေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းကို ျပန္ေရာက္တဲ႔အခ်ိန္က်ရင္ ေဆးရပ္ဖို႔ကို ေဆြးေႏြးမယ္ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္ကေန အနည္းဆံုး ေျခာက္လေတာ႔ ေဆးဆက္ေသာက္ရမယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေကာင္းသြားတာ အရွိန္ရ၊ အေျခခိုင္သြားေအာင္လို႔။ ေရာဂါျပန္ျဖစ္ႏႈန္း (relapse rate) နည္းေအာင္လို႔ပါ။ ကိုယ္႔သေဘာနဲ႔ကိုယ္ မရပ္ပါနဲ႔။ Discontinuation symptoms (ရုတ္တရက္ ရပ္ျခင္းေၾကာင္႔ တံု႔ျပန္လကၡဏာမ်ား) ရေကာင္းရႏိုင္တယ္။ ကၽြန္မတု႔ိက လူနာေတြကို မလိုပဲ ေဆးမေပး၊ ေရရွည္ဆြဲမကုပါဘူး။
ေနာက္ေလးပတ္မွာ တိုးတက္မႈ ရွိ/မရွိ ျပန္ၾကည္႔မယ္။ Follow-up appointment မို႔ တစ္နာရီေတာ႔ မဟုတ္ေတာ႔ဘူး။ မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ပဲ ရမယ္။ ဒါဟာ ေဆြးေႏြးစရာေတြအတြက္ လံုေလာက္တဲ႔ အခ်ိန္ပါ။ ေမးခ်င္တာေလးေတြ စာရင္း လုပ္လာခဲ႔ေပါ႔။ Talking therapy အေၾကာင္း ရွင္းျပတဲ႔ စာေစာင္လည္း ပို႔ေပးလိုက္မယ္။ ေနာက္တစ္ခါလာတဲ႔အခါ ဒီကိစၥကို ဆက္ေဆြးေႏြးၿပီး လိုအပ္ရင္ လႊဲစာ (referral) ပါ ေရးတာေပါ႔”
“ သိပ္ေကာင္းတဲ႔ အႀကံပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ အခ်ိန္ေပး ေမးျမန္းေျဖၾကားေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္”
“ My pleasure! ေနာက္ေလးပတ္မွာ ေတြ႔မယ္ေလ”
ျဖည္႔စြက္ခ်က္
ယူေကရဲ႕ အမ်ိဳးသား က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ National Health Service စနစ္ဟာ အစိုးရက ေထာက္ပံ႔တဲ႔ စနစ္ ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြ (Taxpayers' money) ကေန ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ျပည္သူေတြက ေပးတဲ႔ အခြန္အတုတ္ (tax) နဲ႔ အမ်ိဳးသား အာမခံ (National Insurance) က ရပါတယ္။ ေဆးလက္မွတ္တစ္ေစာင္ကို ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးရွိတဲ႔ ေဆးျဖစ္ျဖစ္ လူနာက 7.20 Pounds Sterling ပဲ က်ခံရပါတယ္။ ေဆးဆိုင္က်မွ ေပးရတာပါ။ က်န္တာကို အစိုးရက စိုက္ပါတယ္။
ဆရာ၀န္ေတြကို NHS က လခေပးထားၿပီးသားပါ။ ေဆးကုမၸဏီေတြနဲ႔ ဆရာ၀န္အၾကား ဆက္ဆံပတ္သက္မႈကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ ကန္႔သတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ Promotional materials ေတြဆို စာေရးကိရိယာေတြပဲ အဓိက ေပးပါတယ္။ Conference sponsorship ေတြ ဘာေတြဆိုရင္ စာနဲ႔ အတိအက် ေရးၿပီး သြားလိုျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ေမွ်ာ္လင္႔ေသာ အက်ိဳး စသျဖင္႔ အေသးစိတ္ေတြ ပါလာပါတယ္။ အလြယ္တကူ မေမးမျမန္း မေပးပါဘူး။ ဆရာ၀န္ေတြ အရမ္းကာေရာ အႏိုင္က်င႔္လို႔ မရဘူးေပါ႔။
ေဆးလက္မွတ္ေရးရင္ ဆရာ၀န္အားလံုးလိုလိုက ေဆးရဲ႕ မူလဓာတုအမည္ generic name ကိုပဲ ေရးပါတယ္။ ကုမၸဏီက ေပးတဲ႔ သီးသန္႔ commercial name ကို ေရွာင္ပါတယ္။ ေဆးလက္မွတ္ကို လူနာက ႀကိဳက္တဲ႔ ေဆးဆိုင္ (Qualified Pharmacist ေတြပဲ ေဆးဆိုင္ ဖြင္႔ခြင္႔ ရွိပါတယ္) မွာ သြား၀ယ္ႏိုင္ပါတယ္။ Pharmacist က ေဆးကို ၾကည္႔ၿပီး သူ႕ဆီ လာသြင္းထားတဲ႔ ကုမၸဏီရဲ႕ေဆးကို ေရာင္းလိုက္တာပဲ။ ဒါကို မႀကိဳက္ရင္ လူနာက ဆိုင္ေျပာင္း ၀ယ္လို႔ ရပါတယ္။
လူနာက ေပးတဲ႔ လက္ေဆာင္ဆို 25 Pounds Sterling တန္ဖိုးထက္ ေက်ာ္ရင္ ဌာနကို သတင္းပို႔ရပါတယ္။ ယူခြင္႔လည္း မရွိပါဘူး။ ( ဒီတန္ဖိုးဟာ လူႏွစ္ေယာက္ ေတာ္ရံု စားေသာက္ဆိုင္ အလတ္စားမွာ စားစရိတ္ပဲ ရွိပါတယ္) လူနာေတြ အမ်ားစုက ႏႈတ္အမူအရာအားျဖင္႔ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အသိေပးတာ မ်ားပါတယ္။ သိပ္ေက်းဇူးတင္မွ Thank You Card ဒါမွမဟုတ္ ဖြဲ႕ႏြဲ႕ေရးထားတဲ႔ စာတိုစာရွည္ ဒါမွမဟုတ္ ေခ်ာကလက္ဗူးေလာက္ ပို႔ေလ႔ရွိပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေတြကလည္း ကဒ္ျပားေလးေတြ၊ စာေလးေတြကိုပဲ တခုတ္တရ သိမ္းတတ္ၾကပါတယ္။ Portfolio (တစ္ႏွစ္တာ လုပ္ေဆာင္မႈ မွတ္တမ္း) မွာ ထည္႔တဲ႔သူကလည္း ထည္႔တယ္ေပါ႔။
အေျခခံ အေဆာက္အဦ (Infrastructure) ေတြ အေျခက်ေနျခင္းနဲ႔ လိုအပ္သလို ေစာင္႔ၾကည္႔ ျပဳျပင္ျခင္း (monitoring and modification) ရဲ႕ အသီးအပြင္႔ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
Posts
4 comments:
ဖတ္ရတာ သေဘာက်ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
မွတ္သားစရာေလးေတြပါလို ့ေက်းဇူးပါ။အမ ဆက္ေရးပါဦး။
ဖတ္ရတာအရမ္းေကာင္းပါတယ္အစ္မ။ ညီမအသက္အခု(21)ရွိပါ ၿပီ။ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ ငယ္ငယ္ကတည္းကကိုယ့္ကိုတစ္ ေယာက္ေယာက္က ေစာင့္ျကည့္ေနတယ္လို႔အျမဲခံစားရသလို ပဲ။အခုအလုပ္ခြင္ထဲမွာလဲ တစ္ခါတေလ မေပ်ာ္တဲ့ေန႔ဆို အဲလိုမ်ဳိးခံစားရတယ္။ ညီမလဲ စိတ္က်ေရာဂါခံစားေနရတာ လားမသိဘူး။ အဲ့လိုမ်ဳိးခံစားရတာကိုမႀကိဳက္ဘူး။ တရားထိုင္ လည္းမရဘူးျဖစ္ေနတယ္။အစ္မ အားရင္အျကံေလးပါဦး။
Post a Comment