ျမင္ရံုနဲ႔ေတာ႔ သန္႔မွန္း မသိႏိုင္ ဘူး ဆိုသလို ပါပဲ … ဒီပိုး ရွိသူ အမ်ားစုဟာ ကိုယ့္ ကိုယ္ကို ပိုးရွိ ေနမွန္း မသိႀကပါဘူး ။ ေသြးစစ္ ရင္ေတာင္ မွ HIV Antibody Test ကို စစ္လို႔ ရွိရင္ ခႏၶာကိုယ္ ထဲကို ပိုးစ ၀င္တဲ႔ (၆) ပါတ္ကေန (၁၂) ပါတ္ထိ မေတြ႔ ႏိုင္ ပါဘူး။ တခ်ိဳ႔မွာ လည္း (၆)လ ထိ တိုင္ေအာင္ မေတြ႔ရ ပါဘူး။ ဒီကာလကို Window period လို႔ေခၚပါတယ္။ ကိုယ္ထဲကို ပိုးက ၀င္ေနေပမယ္႔ ခႏၵာကိုယ္ ကေန ဒီပိုးကို တုန္႔ျပန္တဲ႔ ပဋိပစၥည္း Antibody က မထြက္ ေသးေတာ႔ ေဆးစစ္ တဲ႔အခါမွာ Negative ျပေနပါတယ္။ ( Antigen Test (သို႔) PCR TEST ကို စစ္ရင္ေတာ႔ (၂) ပါတ္ ကေန (၃)ပါတ္ အတြင္းမွာ ဒီပိုး ကူးစက္ျခင္း ရွိမရွိ ဆိုတာကို သိႏိုင္ ပါတယ္။)
ကၽြန္ေတာ္ တို႕တေတြ ေသြးသြင္းဖို႕ လိုတဲ႔အခါမွာလႈမယ္႔သူရဲ႕ ေသြးကို HIV ပိုး ၊ဘီပိုး ၊စီပိုး စသျဖင္႕စစ္ ျပီးမွပဲ ေသြးသြင္း ေလ့ ရွိ ပါတယ္။ အဲဒီအခါ လႉမယ္႔သူရဲ႕ေသြး က Window period မွာရွိေနရင္ (HIV ပိုးရွိေပမယ္႔ ) HIV Antibody Test ကို စစ္လို႔ HIV negative ဆိုျပီး ေသြးသြင္း မိရင္ လည္းကူး စက္ႏိုင္ပါတယ္ ။
မိမိခႏၶာ ကိုယ္မွာ ဒဏ္ရာ အနာတရ ၊ပြန္းပဲ႔နာမ်ိဳူး ရွိေနရင္ အဲဒီေနရာ ကို ေရာဂါပိုး ရွိသူရဲ႕ ေသြးနဲ႔ ထိေတြ႕မိရင္ လဲေရာဂါပိုး ကူးစက္ ႏိုင္ ပါတယ္။ ပိုး ရွိသူရဲ႕ေသြး နဲ႔ ထိေတြ မိတဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ အေရျပား ပြန္းပဲ႔တာ ရွိမေနရင္ ေရာဂါပိုး ဟာ အေရျပား ကို ေဖာက္ျပီးေတာ႔ မ၀င္ႏိုင္ ပါဘူး ။ အေရျပား ပြန္းပဲ႔တာ ရွိေန ရင္ေတာ႔ ေသြးထိမိတဲ႔ ေနရာကို ခ်က္ျခင္း ဆပ္ျပာနဲ႔ စင္ေအာင္ ေဆး လိုက္ရင္ ေရာဂါပိုး ကူးမယ္႔ အႏၱရာယ္ အလြန္ နည္းသြား ပါတယ္။
အေနာက္တိုင္း ရုပ္ရွင္ေတြ ထဲကလို ပါးစပ္ျခင္း နမ္းတဲ႔ အခါမွာလည္း ပါးစပ္မွာ အနာရွိ ေနရင္ျဖစ္ေစ ၊ သြားဖံုးေသြး ယိုေနတာ ျဖစ္ေစ ၊ ႀကမ္းႀကမ္း တမ္းတမ္း နမ္းလို႔ ပြန္းပဲ႔ျပီး ေသြးထြက္ လာရင္ ျဖစ္ေစ အဲဒီေသြး ကေနတဆင္႕ ကူးဆက္ ႏုိင္တဲ႔ အႏၱရာယ္ ရွိပါတယ္ ။ သာမန္ နမ္းရံု (social kiss) နဲ႔ေတာ႕ မကူး စက္ႏုိင္ပါဘူး ။
ေရာဂါရွိတဲ႔ လူမမာက ျပဳစုုတဲ႔ အခါ လူနာရဲ႕ ခႏၶာ ကိုယ္က ထြက္တဲ႔ အရည္ေတြ (ဥပမာ။ ။အနာက ထြက္တဲ႔ သားငံရည္ ၊ခၽြဲ ၊သလိပ္ ) ေတြထဲမွာ ေရာဂါပိုး အနည္း အက်ဥ္း ပါႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႕လူနာကို ကိုယ္တိုင္ ျပဳစုရလို႔ ေရာဂါ ကူးစက္မွာ ကုိေတာ႕ သိပ္ျပီး စိုးရိမ္ စရာ မလိုပါဘူး။ ဒီလို လူနာေတြကို ျပဳစုတဲ႔ အခါ-သူ႔ခႏၶာကိုယ္ ကေန ထြက္တဲ႔ ေသြး ေတြကို ကိုင္တြယ္တဲ႔ အခါ ၊ လူ႔နာရဲ႔ ေသြး ပါတဲ႔ အန္ဖတ္ေတြ၊ ဆီးေတြ ၀မ္းေတြ ကိုကိုင္တြယ္တဲ႔ အခါမွာ လက္အိတ္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ သင္႔ပါတယ္။ ကိုင္တြယ္ျပီး ရင္လဲ လက္ကို တန္းျပီး ေဆးေႀကာ သင္႔ပါတယ္။ လူနာမွာ ျဖစ္ေစ ျပဳစုသူမွာျဖစ္ေစ ဒဏ္ရာေတြ အနာေတြ ရွိရင္လံုေအာင္ ပတ္တီး စီးထားပါ။ သူ႔နဲ႔ သြားတိုက္ တံနဲ႔ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ ကိရိယာ ေတြကို မွွ်ျပီး မသံုး သင္႔ပါ။ လူနာအတြက္ အသံုးျပဳ ထားတဲ႔ ေဆးထိုးပိုက္မွ အပ္ေတြကို ျဖဳတ္ျခင္း တပ္ျခင္း မျပဳလုပ္ သင္႔ပါ။ ၎အပ္ေတြကို ကေလး ရွိရာ ေနရာေတြမွာ မထားသင္႔ပါဘူး။
ေရာဂါပိုး မကူးစက္ႏိုင္တဲ႔နည္းလမ္းေတြ ကေတာ႔
- ေရာဂါပိုး ရွိသူနဲ႔ အတူတူ ပံုမွန္သြားလာေနထိုင္ စားေသာက္ခ်င္း ေတြကေန မကူးစက္ ႏိုင္ပါဘူး ။
- အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ပိုးဟာ လူအခ်င္းခ်င္း ကေနပဲ ေရာဂါ ကူးစက္ႏုိင္ပါတယ္။ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြ ၊ ျခင္ ၊ ယင္ ႀကမ္းပိုးေတြ ကေနတဆင္႔ မကူးစက္ႏုိင္ပါဘူး ။ (ဒီပိုး ဟာလူခႏၶာကိုယ္ ထဲမွာပဲရွင္သန္ ျပန္႕ပြားႏိုင္ျပီး တိရစၧာန္ေတြ ရဲ႕ ကိုယ္ထဲမွာ ရွင္သန္ႏုိင္ျဖင္း မရွိပါဘူး။
ေရာဂါပိုး ရွိမရွိ ေသြးစစ္ေဆးျခင္း
ေရာဂါပိုး ရွိမရွိ သိႏိုင္တဲ႔ တစ္ ခုတည္းေသာ နည္းလမ္း မွာ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆြးေႏြး ျပီး ေသြး အစစ္ခံ ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အျပင္ပန္း ပံုစံကို ႀကည္႔ျခင္း ျဖင္႕ လည္းေကာင္း ၊ အဂၤါဇာတ္ ကို စစ္ေဆး ျခင္း ျဖင္႔လည္းေကာင္း၊ ဆီး စစ္ျခင္း ျဖင္႔ လည္းေကာင္း ၊ ေရာဂါ အသြင္ လကၡဏာ ကိုႀကည္႔ျခင္း ျဖင္႔ လည္းေကာင္း ေရာဂါပိုး ရွိမရွိ ကို မသိရွိႏိုင္ပါဘူး။ ေသြး မစစ္ခင္မွာေတာ႔ ေသြးစစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ အခ်က္ အလက္ေတြ ကို ႏွစ္သိမ္႕ေဆြးေႏြး ပညာေပး အဖြဲ႔နဲ႔ျဖစ္ေစ ၊ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျဖစ္ေစ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ သင္႔ပါတယ္။ လူ တစ္ေယာက္ ကို ေသြး စစ္ႀကည္႔လို႔ မရွိဘူးဆိုတာ နဲ႔ ေရာဂါ ပိုးမရွိဘူး လို႕ လံုး၀ စိတ္ခ်လို႔ မရပါဘူး။ ဒီကေန႔ မရွိေပ႔မယ္ ေနာက္ေန႔ အေပ်ာ္အပါး လိုက္စား လို႔ပဲျဖစ္ေစ ၊ အျခား အျခားေသာ အေႀကာင္း ေႀကာင္း ေႀကာင္႔ ျဖစ္ေစ ေရာဂါပိုး ကူးစက္သြား ႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ တစ္ခ်က္ကေတာ႔ အထက္မွာ ေျပာျပ ထားသလို ကိုယ္ထဲ ကို ေရာဂါပိုး ၀င္ခါစမွ ေသြးစစ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း မေပၚပါဘူး။ HIV antibody test ကိုစစ္လို႔ ရွိရင္ လြန္ခဲ႔တဲ႔ (၃) လမတိုင္ ခင္က အေျခအေန ကိုပဲ ျပပါတယ္။ အမ်ိဳးသား နဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အိမ္ေထာင္ မျပဳမီမွာလဲပဲ ႏွစ္ေယာက္လံုး ေသြးစစ္ သင္႔ပါတယ္ ။ ဒီပိုးဟာ အိမ္ေထာင္ျပဳ တဲ႔ ႏွစ္ဦး ကို သာမကပဲ ၎တို႕မွ ေမြးဖြား လာမယ္႔ သားသမီးကိုပါ ကူးစက္ ႏိုင္ပါတယ္။
ေသြးစစ္ႀကည္႔ျပီးေနာက္ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ပိုးရွိေနရင္ -
ေသြးစစ္ႀကည္႔ လို႔ မိမိမွာ အိန္ခ်္အိုင္ဗီြ ပိုိးရွိေနျပီဆိုတာ ကို သိလိုက္တာနဲ႔ မႀကာခင္ ေသရေတာ႔ မယ္ဆိုျပီး ထိတ္လန္႕ မသြားေစ လိုပါဘူး။ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ ပိုးရွိတာ နဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ျဖစ္ မသြားပါဘူး။ မိမိမွာ ဒီေရာဂါ ပိုး ရွိေနတာကို လူတကာကို ေျပာျပ ေနဖို႕လဲမလိုပါဘူး။ လူေတာမတိုး ရဲ ေလာက္ေအာင္ သိမ္ငယ္ ေနဖို႕လဲ မလိုပါဘူး။ မိသားစုထဲ က ျဖစ္ေစ အေပါင္း အသင္းေတြ ထဲက ျဖစ္ေစ စိတ္ခ် ယံုႀကည္ ရတဲ႔ သူနဲ႔ ရင္ဖြင္႔ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ပါ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျဖစ္ေစ ႏွစ္ သိမ္႕ေဆြးေႏြး ပညာေပး အဖြဲ႔ နဲ႔ ျဖစ္ေစ ေတြ႔ဆံုျပီး အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပို မို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။
အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ ပိုး ရွိေနေပမယ္႔ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပေသးတဲ႔ အတြက္ လူေကာင္း တစ္ေယာက္ ကဲ႔သို႔ပဲ ေနထိုင္ သြားလာ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အျခားသူမ်ားကို ကူးစက္ႏိုင္တဲ႔ အမႈ ကိစၥေတြ ကိုေတာ႕ ေရွာင္ႀကဥ္ သင္႔ပါတယ္။ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ ပိုး ရွိေနေပမယ္႕ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပေသးေတာ႔ သူ႔ကို ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ျဖစ္ေနျပီ လို႔ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ပံုမွန္လူတစ္ ေယာက္ လုပ္ႏိုင္တဲ႔ လုပ္ငန္း ေဆာင္ တာေတြ အားလံုးကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ ပါတယ္။
(ဆက္လက္ ေဖၚျပပါမည္)
ေဒါက္တာ စိုင္းေဝေအာင္
Posts
7 comments:
"HIV / AIDS (2)"
ေရးထားတာ--ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းတဲ႔--
ေဆးပညာေပး--ဗဟုသုတ ပါပဲ--
ဇြန္းအတူသံုးတာ၊ ေရခြက္အတူ သံုးတာကေနေရာ ကူးႏုိင္ပါသလား။
ဇြန္းအတူ သံုးတာ၊ ေရခြက္အတူသံုးတာ စတဲ႔သာမန္ ေန႔စဥ္ အျပဳအမူေတြ ကေန မကူးဆက္ႏိုင္ပါဘူး ခင္ဗ်ာ။
အသည္းေရာင္အသားဝါဘီပုိး ရွိေနလုိ႔ပါ။ တစ္သက္လံုး မေပ်ာက္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိတာ ဟုတ္လားဗ်ာ။
ေသြးသြင္းခံဖူးတာတုိ႔၊ မူးယစ္ေဆး သံုးဖူးတာတုိ႔၊ မသန္႔တဲ့ ေဆးထုိးအပ္နဲ႔ အထုိးခံဖူးတာတုိ႔ ဘာမွ မရွိဘဲ ဘာလုိ႔ ဒီပုိးရရတာလဲဗ်ာ။ အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥလဲ တစ္ခါမွ မလုပ္ဖူးတဲ့ လူလြတ္ပါ။ ဒီပုိးက ကုိယ္တြင္းအရည္ေတြကေန ကူးတာဆုိ ကူးစရာ အေၾကာင္းဘာမွ မရွိဖူးပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ကူးတာပါလဲဗ်ာ။
ကုိယ့္ဆီကေရာ သူမ်ားမကူးေအာင္ ဘယ္လုိ ေနရမလဲ။
အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုး ဟာ ေသြး၊ တံေတြး နဲ႔ ေယာက်ာၤး မိန္းမ အဂၤါ ဇာတ္ကထြက္တဲ႔ အရည္ေတြ ကေနတဆင္႔ ကူးဆက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ လိင္တူလိင္ကြဲ ဆက္ဆံ ျခင္း ၊ ေသြးသြင္းခံရျခင္း ေဆးထိုး အပ္မွ်ေ၀ သံုး စြဲျခင္း၊ မေတာ္တဆ ေဆးထိုးအပ္ျဖင္႔ ထိုးမိျခင္း၊ မိခင္မွ ကေလးသို႔ ကူးျခင္း စသျဖင္႔ ကူးဆက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါအျပင္႔ သြားပြတ္တံ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ ကရိယာ တို႔ ကိုမ်ွေ၀ သံုးစြဲ ျခင္း ၊ ေဆးမင္းေႀကာင္ထိုးျခင္း ၊ နားေပါက္( နွာေခါင္း စသည္တို႕တြင္) အေပါက္ေဖာက္တဲ႔ အပ္မသန္႔ ရွင္းျခင္းတို႔ေႀကာင္႔လဲ ကူးဆက္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာေဖာ္ျပပါအေႀကာင္းေတြ မရွိဘဲနဲ႔လည္း ဘီ ပိုးဟာ ကူးဆက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ သူတပါးကိုမကူးဆက္ေအာင္အတြက္ က ဘီးပိုးကူးဆက္ႏိုင္တဲ႔ နည္းလမ္းေတြ ကိုေရွာင္က်ဥ္ဖို႕ လိုပါတယ္ ။(ဥပမာ။ ။ေသြးလႈျခင္း ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းမ်ား လႈဒါန္း ျခင္္း မျပဳလုပ္သင္႔ပါဘူး။လိင္ဆက္ဆံတဲ႔ အခါမွာ ကြန္ဒံုးသံုး ျခင္း ၊သြားပြတ္တံ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ကိရိယာေတြ ကိုအျခားသူမ်ားနွင္႔ မ်ွေ၀သံုးစြဲ ျခင္း မျပဳလုပ္ရပါဘူး။) တစ္သက္လံုး မေပ်ာက္ႏိုင္ေတာ႕ ဘူးဆိုတာေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိမွာ ဘီပိုးရွိတယ္ဆို တာကို သိျပီးတဲ႔ေနာက္မွာ အသည္းကို ထိခိုက္မယ္႔ ေႀကာင္းေတြ ကိုေရွာင္က်ဥ္ဖို႔လို႔ပါတယ္။ အရက္ေသာက္ျခင္း ၊ အသည္းကိုထိခိုက္ေစတဲ႔ေဆး ၀ါးမ်ား မသံုး ျခင္း (က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးေသာက္ဖို႔ လိုမယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး မွသာေသာက္သံုး သင္႔ပါတယ္)။ က်န္းမာေရး အတြက္ေလ႔က်င္႕ခန္းမွန္မွန္လုပ္ျခင္း ၊ သန္႔ရွင္း လတ္ဆတ္တဲ႔ အသီးအရြက္နဲ႔ အာဟာရျပည္႔ ၀တဲ႔ အစားအစာ မ်ားကိုစားသံုးျခင္း ၊အိပ္ေရး၀ေအာင္အိပ္ျခင္း စသည္တို႕ ကိုျပဳလုပ္သင္႔ပါတယ္္။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာ hiv test လုပ္တဲ ့ ready made card တစ္ခါသံုးေတြ အျပင္ ဓါတ္ခြဲခန္းေတြ ကသံုးစစ္ေပးၾကတယ္ ရလာတဲ ့ အေျဖက စိတ္ခ် ရပါသလား။ ကိုယ္တိုင္ေရာ အျပင္ေဆးဆိုင္ျကီးေတြမွာ ၀ယ္ျပီး အိမ္မွာကိုယ္တိုင္ေရာ စစ္ျကည့္ ႏိုင္မလား..
လီးစုပ္ေပးတာတံေတြးကလီးကုိစိုးတာကေနရလား
Post a Comment