သမား၏ ေသာက

ေဆးပညာဆည္းပူးေလ့လာရျခင္း၏ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားအား ယခင္ကပင္ ေကာင္းစြာမွတ္တမ္းျပဳခဲ့ၾကသည့္ အေထာက္အထား မ်ားစြာရိွပါသည္။ ေဆးပညာသင္သားတို႔အေနျဖင့္ ရရိွသည့္ပညာသင္ခ်ိန္နွင့္ မနိုင္ရင္ကန္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားလွသည့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာမ်ားကို မွတ္သားသင္ယူေနရျခင္း၊ အခ်ိန္နာရီၾကာျမင့္စြာ အလုပ္ခြင္တြင္ရိွေနရျခင္း၊ ရံဖန္ရံခါ ေဆးရံုေဆာင္မ်ားအတြင္း လွည့္လည္စမ္းသပ္ကုသမႈအေပၚ (လူအခ်ိဳ ႔က၊ ဥပမာ အေစာင့္၀န္ထမ္းက) အခြင့္ေကာင္းယူ အလြဲသံုးစားမႈမ်ားျပဳေနျခင္းကို ျမင္ေတြ႔ေနရျခင္း၊ နွင့္ လူနာအခ်ိဳ ့တို႔၏ အခံမရပ္နိုင္ေအာင္ခံစားေနရမႈ နွင့္ အသက္ဆံုးရံႈးရမႈအား သိျမင္ႀကံဳေတြ႔ေနရျခင္း ဟူသည့္အနိ႒ာရံုမ်ားအား ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါသည္။ (Bourgeois et al., 1993; Lubitz and Nguyen, 1996; Silver and Glicken, 1990)

ေဆးပညာသင္ယူမႈအား "လက္လြတ္စပယ္ အလြဲသံုးစားျပဳတတ္ေသာ မိသားစုစနစ္" ဟု သမုတ္ေခၚေ၀ၚခံေနရျခင္းက ေဆးပညာရွင္တို႔အေပၚ (ေ၀ဒနာခံစားေနရသူတို႔၏) မယံုသကၤာျဖစ္မႈကိုတိုးပြားေစျခင္း၊ "သနားၾကင္နာမႈ စာနာမႈကင္းမဲ့ၾကသူမ်ား" အျဖစ္ကင္ပြန္းတပ္ခံရျခင္းတို႔မွသည္ ေဆးသမားေတာ္တို႔အေနျဖင့္ မိမိကိုယ္မိမိ မယံုတ၀က္ ယံုတ၀က္ ယံုရခက္ႀကီးျဖစ္လာၾကသည္(McKegney, 1989:452)။ ေဆးပညာေလ့လာသင္ယူရျခင္းမွရရိွခဲ့သည့္ မ်ားစြာေသာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားသည္ ေဆးပညာရွင္တို႔၏ ကာယသုခ၊ စိတၱသုခ နွင့္ လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားအေပၚ မလိုလားအပ္သည့္ နာတာရွည္ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေပၚေစမႈနွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနေပသည္။(Baldwin et al., 1997b; Shanafelt et al., 2002) ။ ထို႔အျပင္ ေဆးသမားေတာ္မ်ားစြာတို႔၌ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစသည့္ အရာမ်ားအေပၚလိုက္ေလ်ာညီေထြမႈ မရိွသည့္ တုန္႔ျပန္မႈမ်ား (အရက္ေသစာေသာက္စားျခင္းကဲ့သို႔) ေပၚေပါက္လာေလ့ရိွျခင္းသာမက ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္၏က်န္းမာေရးအေပၚ သင့္ေတာ္သည့္ေစာင့္ေရွာက္မႈရယူရန္ စီစဥ္မႈမရိွၾကေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္(Baldwin et al., 1997a; Martin, 1986) ။

ေဆးေက်ာင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာတို႔တြင္ ပို၍ပို၍တိုးလာေသာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားရိွလာၾကကာ၊ ထိုစိတ္ဖိစီးမႈသည္ ေဆးပညာသင္ယူေနသည့္ (၄)နွစ္တာကာလလံုးလံုး (စာေရးသူတို႔နိုင္ငံတြင္ ေဆးေက်ာင္း ၄နွစ္တက္ရျခင္းျဖစ္မည္) အျပင္ ဘြဲ႔လြန္ပညာဆည္းပူးခ်ိန္နွင့္ သမားေတာ္ အျဖစ္ေဆးကုသမႈေပးသည့္ အခ်ိန္တိုင္ေအာင္ သူတို႔ထံတြင္ရိွေနေၾကာင္း ေလ့လာသုေတသနျပဳမႈမ်ားစြာက မွတ္တမ္းျပဳခဲ့ၾကသည္ (Clark and Zeldow, 1988; Rosal et al., 1997; Vitaliano et al., 1988) (Clark et al., 1984; Hendrie et al.,1990; Ramirez et al., 1995; Reuben, 1983; Shanafelt et al., 2002; Smith et al.,1986; Vitaliano et al., 1988, 1989)။ ထိုသို႔ျမင့္မားလာေသာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားက ေဆးသမားေတာ္တို႔အား စိတ္ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ေစကာ လူနာမ်ားအား ကုသမႈေပးရာတြင္ အေကာင္းဆံုး ကုသမႈမေပးနိုင္ျဖစ္ရေၾကာင္း နွင့္ သမားေတာ္တို႔အေနျဖင့္လည္း ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေက်နပ္နွစ္သက္မႈမရိွ ျဖစ္ရေၾကာင္း ေလ့လာမႈမ်ားအရ သိရိွရသည္ (Fields et al., 1995; Shanafelt et al., 2002)။ ထို႔အျပင္ ေဆးပညာသင္မ်ားစြာနွင့္ ေဆးသမားေတာ္မ်ားစြာတို႔သည္ အလုပ္ခြင္မွစိတ္ဖိစီးမႈမ်ားအား အိမ္အထိ သယ္ေဆာင္သြားၾကကာ မိသားစုတြင္းဆက္ဆံေရးတင္းမာမႈမ်ားျဖစ္ေစျခင္း၊ မိသားစုအတြင္း ေႏြးေထြးၾကင္နာမႈ နည္းပါးလာကာ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေျပမႈမ်ား မ်ားျပားလာျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ျဖစ္ရသည့္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေ၀ဒနာမ်ားျဖစ္ေသာ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ခါးနာျခင္း၊ အားအင္ကင္းမဲ့ကာ ႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ နွင့္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းေ၀ဒနာမ်ား ခံစားၾကရေတာ့သည္(Geurts et al., 1999) ။

ေဆးေက်ာင္းမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားစြာတို႔၏ စိတ္ဖိစီးမႈ၊ စိတ္ေသာကမ်ား၊ ကေသာင္းကနင္းျဖစ္မႈမ်ားအား ကာကြယ္နိုင္ရန္၊ မွ်တစနစ္က်သည့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေစာင့္ေရွာက္မႈႈမ်ား ရယူနိုင္ရန္ ဟူသည့္ အေရးကိစၥမ်ား နွင့္စပ္လ်ဥ္းကာ ေဆာင္ရြက္စရာ မ်ားစြာရိွပါသည္။ ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားအား စိတ္ဖိစီးမႈစီမံျခင္းနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တိတိက်က် ပံုေဖၚေလ့လာသုေတသနျပဳထားခ်က္အရ ၄င္းတို႔အား စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ့ခ်သည့္ နည္းပညာမ်ားသင္ေပးျခင္းက သူတို႔၏စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖိစီးမႈနွင့္ ပူပင္ေသာကမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်နိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရိွရသည္။ ထိုနည္းပညာမ်ားအား သူတို႔ေဆးေက်ာင္းသားဘ၀ တေလ်ာက္လံုးနွင့္ သမားေတာ္ဘ၀တြင္ပါ အသံုးခ်နိုင္ေပမည္။ ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားအား စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစမည့္ အႏၱရာယ္ရိွသည့္အခ်က္မ်ားနွင့္ ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္တြင္ စိတ္ဖိစီးမႈ စိတ္ဓာတ္က်မႈျဖစ္လာမည့္ သတိျပဳဖြယ္ရာ လကၡဏာမ်ားအား သင္ၾကားေပးနိုင္သည္ (Chang et al., 1997; Clark et al.,1984; Firth-Cozens, 2001; Linzer et al., 2001; McCranie and Brandsma, 1988;Shanafelt et al., 2003); ။ ထိုမွေန၍ သမားတို႔၏ က်န္းမာသုခရေစမည့္ နည္းနာမ်ားကို ေဖၚေဆာင္ဖန္တီးနိုင္ရန္ နွင့္ မိသားစုတြင္းေႏြးေထြး၍ က်န္းမာမႈရိွေစရန္၊ သမားတို႔၏ ဂုဏ္သိကၡာနွင့္ တန္ဖိုးအား ျပတ္ျပတ္သားသားျမင္လာေစရန္၊ နွင့္ ၄င္းတို႔၏ဘ၀တြင္ မွ်တက်န္းမာသည့္သုခမ်ား ဖန္တီးနိုင္မည့္ နည္းနာမ်ားအား လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြးနိုင္ေစရပါမည္။ ဤအရာမ်ားအား ေဆးေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္း၏ အပိုင္းတစ္ခုအေနျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းျပင္ပ စြမ္းေဆာင္မႈမ်ား အျဖစ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္နိုင္ေပသည္။

ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ က်န္းမာေနခ်ိန္တြင္ ေကာင္းစြာသင္ယူမႈျပဳနိုင္ၾကသည္။ သူတို႔ေဆးပညာသင္ယူေနခ်ိန္တြင္ ဘ၀တြင္မ်ွတက်န္းမာစြာေနထိုင္တတ္ရန္ နွင့္ ၄င္းတို႔၏ စိတ္ဖိစီးမႈနွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေ၀ဒနာမ်ားအား ေစာစီးစြာသတိျပဳမိကာ ကာကြယ္နည္း ကုသနည္းမ်ား တတ္ေျမာက္ေအာင္ သင္ယူခဲ့ရမည္ဆိုပါက သူတို႔၏ေက်ာင္းသားဘ၀တေလွ်ာက္လံုးနွင့္ ေဆးသမားေတာ္ဘ၀သို႔တိုင္ က်န္းမာသုခနွင့္ေရရွည္ျပည့္စံုေစမည့္ အေလ့အထေကာင္းမ်ားကို ရရိွယူေဆာင္လာနိုင္ခဲ့ၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။

Institute of Medicine of the National Academy မွ ၂၀၀၃ ခုနွစ္တြင္ ထုတ္သည့္Enhancing the Behavioral and Social Science Content of Medical School Curricula စာအုပ္ပါ Physician Well-Being ကိုဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။ Well-Being ဆိုေသာ္လည္း စိတ္ေသာကကို ဦးစားေပးေရးထားသျဖင့္ သမား၏ေသာက ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္လိုက္ပါသည္။

Related Posts :