Abortion မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၈)

January 5, 2012 6:32 PM
Complete abortion နဲ႔ Incomplete abortion ကို ဘယ္လိုခြဲျခားသိနုိင္ပါသလဲရွင့္။ သမီးကေရာ ဘယ္ Abortion ထဲမွာ ပါပါသလဲရွင့္။ တကယ္လို႔ Incomplete Abortion ျဖစ္ခဲ့ရင္ ဘာေတြလုပ္သင့္ပါသလဲ၊ ဘာေဆးေတြ ေသာက္သင့္ပါသလဲရွင့္။

Jun 3, 2011 at 2:22 PM
ကုိယ္ဝန္ ရွိႏိုင္၊ ရႏိုင္တဲ့ ရက္ေတြမွာ အတူေနမိျပီးရင္ ဘယ္ႏွစ္ရက္ေလာက္ အၾကာမွာ ကုိယ္ဝန္ ရွိ-မရွိ သိႏိုင္ပါမလဲ။ ပုံမွန္ ရာသီ မလာမွပဲ ဆီးစစ္မွ သိႏုိင္ေစတဲ့နည္းပဲ ရွိတာလား။ တျခားနည္းနဲ႔ အဲဒီရက္ မတုိင္ခင္ ေစာျပီး သိႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ား ရွိပါသလား။ ကုိယ္ဝန္ ရွိ-မရွိ မသိေသးခင္ ရာသီ မလာခင္ အရက္ေသာက္၊ ဆုိင္ကယ္စီးတာမ်ဳိး၊ စက္ဘီးစီးတာမ်ဳိး။ ၾကက္ေတာင္ရုိက္တာ မ်ဳိးေတြက ကုိယ္ဝန္ရွိေနရင္ ပ်က္ေစႏုိင္သလားဆုိတာ သိခ်င္လုိ႔ပါ။

ကိုယ္ဝန္ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ထူးျခားခ်က္ေပါင္း ၂၅ ခ်က္ရွိလာမယ္။
1. Missed period ရာသီထိန္မယ္၊
2. Unusual or abnormal period ရာသီ ကေမာက္မျဖစ္မယ္၊
3. Positive Urine Pregnancy Test ဆီးစစ္ရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိတာသိမယ္၊
4. Positive Blood Pregnancy Test ေသြးစစ္ရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိတာသိမယ္၊
5. Ultrasound Detection (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္ ေပၚမယ္၊
6. X-ray Detection ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ ေပၚမယ္၊
7. Nausea and Vomiting ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္တယ္၊
8. Soreness of the Breasts ရင္သား နာမယ္၊
9. Enlargement of the Breasts ရင္သား ထြားလာမယ္၊
10. Frequent Urination ဆီးခဏခဏ သြားခ်င္လာမယ္၊
11. Strange Cravings ခ်င္ျခင္းတပ္လာမယ္၊
12. Fatigue အားယုတ္သလို ခံစားရမယ္၊
13. Just feeling pregnant ကိုယ့္ကိုယ္သိတယ္၊
14. Changes in libido လိင္ဆက္ဆံလိုစိတ္ ေျပာင္းလဲလာမယ္၊
15. Montgomery's Tubercules ႏို႔ အေရာင္ရင့္အဝိုင္းမွာ အသီးေလးေတြ ထြက္လာမယ္၊
16. Enlarging Uterus သားအိမ္ ၾကီးထြားလာမယ္၊
17. Movement ကေလးလႈတ္တာ သိလာမယ္၊
18. Colostrum from Breasts ႏို႔ကို ညွစ္ရင္ အရည္ထြက္မယ္၊
19. Enlarged Abdomen ဗိုက္ ေဖါင္းကားလာမယ္၊
20. Change in uterine shape သားအိမ္ပံုစံ ေျပာင္းလာမယ္၊
21. Palpation of the Baby ကေလးကို အျပင္ကေနစမ္းရမယ္၊
22. Fetal Heart Tones ကေလး ႏွလံုးခုန္တာ နားေထာင္ရင္ ၾကားမယ္၊
23. Skin Changes အေရျပား ေျပာင္းလဲလာမယ္၊
24. Stretch Marks အေၾကာျပတ္တာေတြ ေပၚလာမယ္၊
25. Braxton Hicks Contractions ကေလးေမြးခ်င္သလို နာမယ္၊

ကိုယ္ဝန္ စရွိတာရဲ႕ ကိုယ္တိုင္ သိႏိုင္တဲ့ လကၡဏာကေတာ့ ရာသီမလာေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဆီးစစ္ရင္ သိလာႏိုင္တယ္။ ရာႏွဳန္းျပည့္ေတာ့ အာမ မခံေသးပါ။ ဆီးစစ္တယ္ဆိုတာ ဆီးထဲမွာ Human chorionic gonadotropin (hCG) ေခၚတဲ့ အခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဟာ္မုန္းကို စမ္းတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီဓါတ္က သေႏၶတည္ျပီးေနာက္ ၇-၁ဝ ရက္မွာ တိုင္းလို႔-စမ္းလို႔ရတဲ့အဆင့္ ေရာက္လာတယ္။ ေကာင္းတာက ၁၄ ရက္အထိ ေစာင့္သင့္တယ္။ စမ္းသပ္နည္း အေပၚမွာလဲ မူတည္ေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕နည္းက 25 mIU of hCG နဲ႔သိႏိုင္ျပီး၊ တခ်ိဳ႕နည္းက 250 mIU of hCG ရွိမွ သိႏိုင္တယ္။

မနက္ခင္း အိပ္ရာထဆီးစစ္တာ ေသျခာတယ္။ ေရလဲ မေသာက္ေသးဘဲ ၄ နာရီေလာက္ ဆီးေအာင့္ထားျပီး သြားတဲ့ဆီးလဲ ရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၄-၅ ပါတ္ရွိေနသူဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္သြားတဲ့ဆီးျဖစ္ျဖစ္ ရတယ္။

Blood pregnancy tests ေသြးစစ္နည္းကိုလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးစစ္တာထက္ ပိုေသျခာတယ္။ အရည္အေသြးေရာ အေရအတြက္ပါ စမ္းႏိုင္တယ္။ ေယဘုယ် ေျပာရရင္ hCG ေဟာ္မုန္းက ကိုယ္ဝန္ရွိစ လေတြမွာ တရက္နဲ႔ တရက္ ဆတိုး မ်ားမ်ားလာတယ္။ ၄၈ နာရီျခား ေသြးစစ္ေနရင္ ကိုယ္ဝန္ရဲ႕အေျခအေနကို မွန္းလို႔ပိုေကာင္းမယ္။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ္ဝန္က ေကာင္းျပီး ရင့္ရင့္လာတာ၊ ပ်က္ခ်င္တာနဲ႔ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာ၊ အမႊာျဖစ္ေနတာေတြ ခြဲသိမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုလုပ္ဘို႔ လူတိုင္း မလိုပါ။

ရာသီလာရမဲ့ရက္ မေရာက္ခင္ စမ္းလို႔ Positive ျပႏိုင္တယ္။ ရာသီလဲ မလာ၊ ဆီးစစ္ေတာ့ မေတြ႔ရင္ ၂-၃-၄ ရက္ ေစာင့္ျပီး ထပ္စစ္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးညႊန္းေတြက ၇ ရက္တပတ္ ေစာင့္ခိုင္းတယ္။ ၇ ရက္အၾကာ တခါထပ္စစ္လို႔ Negative အႏုတ္ ျဖစ္ေနမယ္၊ ရာသီလဲ မလာေသးရင္ ဆရာဝန္က စမ္းဘို႔ လိုမယ္။

ကိုယ္ဝန္ပ်က္တဲ့အေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။ ျဖည့္ေရးပါရေစ။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကို စာရင္းခ်ရင္ ၃၂ မ်ိဳးရွိတယ္။
• အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ၃ မ်ိဳး၊
• ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊
• ျဖစ္ခဲတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊
• ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္တတ္ေစတတ္တဲ့ ေရာဂါ ၂ မ်ိဳး နဲ႔
• တျခားအေၾကာင္း ၂၆ မ်ိဳး ဆိုျပီး ရွိတယ္။

အဲဒီေရာဂါနဲ႔ အေျခအေနေတြထဲက Amniocentesis ေရာဂါ၊ Anticardiolipin syndrome ေရာဂါ၊ Carboprost tromethamine ေရာဂါ၊ Cervical incompetence ေရာဂါ၊ Chronic villus sampling လုပ္တာ၊ Cone biopsy of cervix လုပ္တာ၊ Endometrosis ေရာဂါ၊ Gemeprost ေသြးဆင္းရပ္ေဆး၊ Listeria monocytogenes ေရာဂါ၊ Misoprostol ကိုယ္ဝန္-ဖ်က္ေဆး ကို အနာ-အကိုက္ ေပ်ာက္ေဆးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလနာ ကာကြယ္ေဆးအျဖစ္လဲ သံုးတယ္၊ Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria ေရာဂါ၊ Paroxyvirus B19 infection ေရာဂါ၊ Rubella ဂ်ာမန္-ဝက္သက္ ေရာဂါ Sickle cell disease ေသြးေရာဂါ၊ Systemic lupus erythematosus ေရာဂါ နဲ႔ Dinoprostone ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ေဆး၊ Mifepristone ကုိယ္ဝန္ ဖ်က္ေဆးေတြဟာ ကိုယ္ဝန္ တခါမက ပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။

က်န္တာေတြကေတာ့ Alloimmune ေရာဂါ၊ Antifetal antibodies ေရာဂါ၊ Antiphospholipid antibodies ေရာဂါ၊ သေႏၶသား အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းတာ၊ အစာဆိပ္သင့္တာ၊ (ေကဖင္း) အမ်ားၾကီးေသာက္တာ၊ ေရာဂါပိုးဝင္တာ၊ ကိုယ္ဝန္မရွိေအာင္ သားအိမ္ထဲ IUCD ပစၥည္းထည့္တာ၊ Japanese skimmia ေရာဂါ၊ Luteal phase defect ေရာဂါ၊ ကင္ဆာ အတြက္ ဓါတ္ကင္တာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ သားအိမ္ ပံုမွန္မဟုတ္တာ၊ အရက္ေသာက္တာ နဲ႔သူ႔အလိုလို ပ်က္က်တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

• Spontaneous abortion (Miscarriage) ေခၚတဲ့ ကိုယ္ဝန္က ဖ်က္ခ်တာ မဟုတ္ဘဲ ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ထဲမွာ Accidental trauma မေတာ္ဆျဖစ္တာ နဲ႔ Natural causes သဘာဝ အေၾကာင္းတရားေတြ ရွိတယ္။ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တာက Incorrect replication of chromosomes သေႏၶသားရဲ႕ (ခရိုမုိဆံုး) ပံုမွန္ မဟုတ္လို႔ ျဖစ္တာ၊ 50% ရွိတယ္။
• အမ်ားစုက ေစာျပီးပ်က္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတာေတာင္ မသိဘူး။ သုေတသနတခု အဆိုအရ
o ၆၁႕၉% ၁၂ ပါတ္ အတြင္း ပ်က္က်တယ္။
o ဒီအထဲက ၉၁႕၇% က ပ်က္က်တယ္ ဆိုတာေတာင္ ကိုယ္တိုင္ မသိလိုက္ၾကဘူး။
o ၁ဝ ပါတ္ ေက်ာ္တာနဲ႔ အလိုလိုပ်က္ဘို႔ အခြင့္အလမ္း သိသိသာသာ နည္းလာျပီ။
• ထိခိုက္မႈ ဆိုတာ
o Accidental trauma မေတာ္တဆ၊ (အေတြ႔အၾကံဳအရ အားကစား သာမန္လုပ္လို႔ ပ်က္မက်ပါ။)
o Intentional trauma တမင္တကာနဲ႔
o Stress စိတ္ဖိအားေတြ ျဖစ္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သူ အသက္ငယ္လြန္းတာ၊ ၾကီးလြန္းတာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
o ၃၅ ႏွစ္ေအာက္မွာ ၁၅%၊
o ၃၅-၄၅ ႏွစ္ၾကားမွာ ၂ဝ-၃၅%၊
o ၄၅ ႏွစ္အထက္ ၅ဝ%၊
• ကိုယ္ဝန္ တခါပ်က္ဘူးသူ ၂၅% ထပ္ပ်က္ႏိုင္တယ္။ ထပ္ထပ္ပ်က္ေနသူ ၁% ရွိတယ္။
• တခ်ိဳ႕မွာ ဘာလို႔လဲ ေျပာမရဘူး။

တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သိသာတဲ့ Miscarriage ကိုယ္ဝန္ပ်က္မႈေပါင္းဟာ ကိုယ္ဝန္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၅% ရွိတယ္။ အေမရိကားမွာ ၁ဝ-၂၅% ရွိတယ္။ ယမုန္နာေဆးခန္းမွာ ကေလး အေကာင္းလာေမြးဖြါးသူ ၁၈၆ ေယာက္ ရွိေနခ်ိန္မယ္၊ သားပ်က္လို႔ ကုသေပးရသူေပါင္း ၄၁ ေယာက္ရွိတယ္။ ဒါဟာ တရားဝင္ သားပ်က္တဲ့ အေရအတြက္သာ ျဖစ္တယ္။ ဖ်က္ျပစ္သူေတြ မသိဘဲ ပ်က္သူနဲ႔ ဆရာဝန္ ကူစရာမလိုဘဲ အိမ္မွာတင္ ဆင္းစရာရွိတာ အကုန္ဆင္းသူေတြ မပါေသးပါ။

ဆက္တြဲ ဖတ္ႏိုင္တာေတြ -
- Bleeding During Early Pregnancy ကိုယ္ဝန္ႏုစဥ္ ေသြးဆင္းျခင္း
- ANC (Antenatal Care) ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း
- Pregnancy and Air Travel ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ေလယာဥ္ခရီး
- Pregnancy and Exercise ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေလ့က်င့္ခန္း
- Pregnancy and Rubella ကုိယ္ဝန္ ႏွင့္ ဂ်ာမန္-ဝက္သက္
- Pregnancy and Sleeping pills အိပ္ေဆးနဲ႔ ကိုယ္ဝန္
- Pregnancy and Ultrasound ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ ႏွင့္ (အာလ္ထြာေဆာင္း)
- Pregnancy Tests ကိုယ္ဝန္ ရွိ-မရွိ စမ္းသပ္ျခင္း
- Miscarriage ကုိယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၆)
- Abortion Complications ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၁၆)
- Abortion မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၈)
- Medical abortion (1) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၁) အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၅၂)
- Medical abortion (2) ကုိယ္ဝန္ကို ေဆးသံုး ဖ်က္ျခင္း (၂) အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ (၁ဝ၅)

Dr. တင့္ေဆြ
၃-၆-၂ဝ၁၁

Related Posts :