Monday, May 18, 2009

10 Essential Public Health Services


ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး လုပ္ငန္းလို႔ ေျပာတဲ့အခါ အဲဒါက ဘာေတြကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာလဲလို႔ ေမးစရာ ရွိလာပါတယ္။
ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံခ်င္း ေပၚမွာ မူတည္လုိ႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ နားလည္ထားမႈေတြ၊ ေဆာင္ရြက္ေနမႈေတြ ကြာျခားေနပါလိမ့္မယ္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံကေတာ့ ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရးမွာ အေရးပါတဲ့ လုပ္ငန္း တာ၀န္ ဆယ္ခု ရွိတယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
အဲဒါေတြက -

(၁) ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈျခင္း
ျပည္သူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ ေရာဂါ ျပန္႔ပြားမႈ အေျခအေန၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးေနတဲ့ ေနရာေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ အဲဒါေတြကို အၿမဲတမ္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒါမွ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ျပႆနာေတြ ရွိေနသလဲဆိုတာကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္း ရွိမွာပါ။
(၂) က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ စံုစမ္း စစ္ေဆးျခင္း
ျပည္သူေတြ ၾကားထဲမွာ ဘာက်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ ရွိေနသလဲ၊ ျပည္သူေတြ ဘယ္လို က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရသလဲ ဆိုတာေတြကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔၊ စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ ေတြက ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး လုပ္ငန္းရဲ႕ အေရးပါတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုပါ။
(၃) ျပည္သူ လူထုကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အသိေပးျခင္း၊ ပညာေပးျခင္း
ျပည္သူလူထုက က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြကို ကိုယ္တုိင္ သိနားလည္ခြင့္ရတဲ့ အခါ သူတို႔မွာ မိမိရဲ႕ က်န္းမာေရး အတြက္ မိမိ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ မိမိ ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ မိမိ မိသားစုနဲ႔ မိမိ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔ ကိစၥေတြမွာ ပါ၀င္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္စြမ္းေတြလဲ ပိုမို မ်ားျပားလာပါတယ္။
(၄) ျပည္သူလူထုကို စည္းရံုး လံႈ႕ေဆာ္္ျခင္း
ျပည္သူလူထုေတြ က်န္းမာေရး ကိစၥရပ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပါ၀င္လာေစေရးအတြက္ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ စီမံခ်က္ေတြကို ျပည္သူလူထုနဲ႔ အတူတကြ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ျခင္း(ဥပမာ- လူထုထဲမွာ ရွိႏွင့္ၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ သာေရးနာေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း)၊ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြကို အတူတကြ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ကာ အတူတူ ေျဖရွင္းၾကျခင္း။
(၅) က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ မူ၀ါဒမ်ား ေပၚေပါက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းနဲ႔ က်န္းမာေရး လုပ္ငန္း အစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ေရးဆဲြ ျခင္း
- ပုဂၢလိက အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ရပ္ရြာလူထု အဖြဲ႔အစည္းေတြမွ က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနမႈေတြကို အဲဒီမူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပံ႔ပိုး ကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၆) ျပည္သူလူထုရဲ႕ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈ မရွိေစရန္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနတဲ့ ဥပေဒေတြ ကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ( ဥပမာ - တားျမစ္ ဆိုးေဆးပါတဲ့ အစားအစာေတြကို ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ခြင့္ ပိတ္ပင္တာ)
(၇) က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူဖို႔ လိုအပ္ေနတဲ့ သူေတြကို လိုအပ္တဲ့ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပးၿပီး လိုအပ္သည့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ အမွန္တကယ္ ရရွိေစဖို႔ အာမခံ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း။
(၈) အရည္အခ်င္း ျပည့္၀တဲ့ ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ပုဂၢလိက က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေစရန္ အာမခံ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း။ ( ဥပမာ - အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မီမွ လိုင္စင္ ထုတ္ေပးတာ)
(၉) ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပုဂၢလိက က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားေတြရဲ႕ ထိေရာက္မႈ၊ လက္လွမ္းမီမႈ၊ အရည္အေသြးေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံႏႈန္းနဲ႔ တိုင္းတာၿပီး အကဲျဖတ္ျခင္း။
(၁၀) ျပည္သူလူထု ႀကံဳေတြ႔ခံစားေနရတဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းသစ္ေတြ၊ အျမင္သစ္ေတြ ေပၚထြက္လာေစဖို႔ အတြက္ သုေတသန လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(စာကိုး - 10 Essential Public Health Services ( CDC) )


Related Posts :



No comments: