လူထု က်န္းမာေရး နဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥရပ္မ်ား
(ေတြးမိတဲ့ အေတြးေလးတစ္စကို သူငယ္ခ်င္းေတြ ဖတ္ဖို႔ ေရးေပးခဲ့တာကို ျပန္တင္ေပးလိုက္တာပါ။)
က်န္းမာတယ္ဆိုတာ ေရာဂါ မရွိရံု တင္မကဘဲ၊ စိတ္ပို္င္းဆိုင္ရာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လူမႈေရး ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ျပည့္၀ ေကာင္းမြန္ေနမွ ေခၚတယ္ဆိုတာကို ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ရဲ႔ က်န္းမာျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ၾကားဖူးသူတိုင္း သိၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ ဒီေတာ့ က်န္းမာဖို႔ အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ မ်ားမယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။
လူထုတစ္ရပ္လံုး က်န္းမာေရးနဲ႔ ျပည့္စံုဖုိ႔အတြက္ဆိုရင္ ဘာေတြ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ရွိသမွ် နည္းပညာေတြ၊ အလုပ္ေတြထဲမွာ လူထုက်န္းမာေရးနဲ႔ လံုး၀ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရမယ့္ အလုပ္မ်ိဳး ရွိဖုိ႔ ခဲယဥ္းလွပါတယ္။
ဥပေဒေရးရာ၊ လူမႈေရး ဘာသာေဗဒ၊ စီးပြားေရးပညာ၊ ပထ၀ီ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ေလ႕လာတဲ႕ နည္းပညာ၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္မႈ နည္းပညာ၊ စိတ္ပညာ၊ က်န္းမာေရးနဲ႕ စပ္ဆိုင္တဲ႕ ပတ္၀န္း က်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ ဆိုင္ရာ နည္းပညာနဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပညာရပ္၊ အာဟာရပညာ၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ ဆိုင္ရာ နည္းပညာ စတာေတြက ယေန႔ေခတ္မွာ လူထု က်န္းမာေရးရဲ႔ လႈမႈေရးနဲ႔ အျပဳအမူပိုင္းဆုိင္ရာ ရႈေထာင့္ (social and behavioral aspects of public health) နဲ႔ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္ေနတဲ့ နည္းပညာရပ္ ေတြလို႔ လက္ခံလာၾကပါၿပီ။
အဲဒီထဲမွာ မပါတဲ႕ တျခားကိစၥရပ္ေတြကို ေတြးၾကည့္ရေအာင္။
လူထုတစ္ရပ္လံုး က်န္းမာေရးနဲ႔ ျပည့္စံုဖုိ႔အတြက္ဆိုရင္ ဘာေတြ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ရွိသမွ် နည္းပညာေတြ၊ အလုပ္ေတြထဲမွာ လူထုက်န္းမာေရးနဲ႔ လံုး၀ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရမယ့္ အလုပ္မ်ိဳး ရွိဖုိ႔ ခဲယဥ္းလွပါတယ္။
ဥပေဒေရးရာ၊ လူမႈေရး ဘာသာေဗဒ၊ စီးပြားေရးပညာ၊ ပထ၀ီ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ေလ႕လာတဲ႕ နည္းပညာ၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္မႈ နည္းပညာ၊ စိတ္ပညာ၊ က်န္းမာေရးနဲ႕ စပ္ဆိုင္တဲ႕ ပတ္၀န္း က်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ ဆိုင္ရာ နည္းပညာနဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပညာရပ္၊ အာဟာရပညာ၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ ဆိုင္ရာ နည္းပညာ စတာေတြက ယေန႔ေခတ္မွာ လူထု က်န္းမာေရးရဲ႔ လႈမႈေရးနဲ႔ အျပဳအမူပိုင္းဆုိင္ရာ ရႈေထာင့္ (social and behavioral aspects of public health) နဲ႔ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္ေနတဲ့ နည္းပညာရပ္ ေတြလို႔ လက္ခံလာၾကပါၿပီ။
အဲဒီထဲမွာ မပါတဲ႕ တျခားကိစၥရပ္ေတြကို ေတြးၾကည့္ရေအာင္။
ေဆာက္လုပ္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာ အင္ဂ်င္နီယာ နည္းပညာဆိုပါေတာ့။ လူထုက်န္းမာေရးနဲ႕ သက္ဆိုင္ပါသလား။
လမ္းေတြ၊ တံတားေတြ ၿပိဳက်တာ၊ လမ္း တည္ေဆာက္ပံု မေကာင္းလို႕ ယာဥ္တိုက္မႈ ခဏခဏ ျဖစ္တာေတြက လူထုက်န္းမာေရးကို ထိခိုက္သလား၊ မထိခိုက္ဘူးလားဆိုတာ ေတြးၾကည္႕လုိက္ရင္ အေျဖေပၚပါတယ္။
သေဘာၤေမာင္းတဲ့ နည္းပညာကေရာ။
သေဘာၤနစ္လို႔ လူေတြ ေသဆံုးပ်က္စီးတာ၊ ထိခိုက္တာမ်ိဳးေတြက လူထု က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆိုင္၊ မဆိုင္ ေတြးၾကည့္ပါ။
ေျမာင္းရွင္းတဲ့ သန္႔ရွင္းေရး အလုပ္သမားကေရာ။
ေျမာင္းကို သူရွင္းေပးလို႕၊ သန္႔ရွင္းသြားတာ၊ ျခင္ေတြ မခိုေတာ့တာက လူထု က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ ပါသလား။
အမႈိက္သိမ္းတဲ့သူကေရာ။
သူ အမႈိက္ကို မွန္မွန္ လာသိမ္းေပးတဲ့အတြက္ လူေတြ အမႈိက္ကို စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ယင္တေလာင္းေလာင္းနဲ႔ လမ္းေဘးက အမႈိက္ပံုေတြ မရွိေတာ့တာမ်ိဳးက လူထု က်န္းမာေရးနဲ႕ သက္ဆိုင္မယ္ ထင္ပါသလား။
လမ္းေဘးက အသုတ္သည္ေရာ။
သူ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႕ရွင္းမႈ မရွိရင္ စားတဲ့သူေတြ ဘာျဖစ္သြားႏိုင္ပါသလဲ။
စာေရးဆရာ၊ သတင္းသမားေတြကေရာ လူထု က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ ေနပါသလား။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ သတင္းအမွားေတြ၊ ယံုၾကည္မႈ အမွားေတြကို ေရးသားခဲ့ရင္ လူေတြ ဘယ္လို ထိခိုက္မယ္ ဆိုတာ ျမင္သာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကိုယ္ ဘာအလုပ္ကိုပဲ လုပ္လုပ္၊ ေစတနာမွန္မွန္နဲ႔ လူေတြကုိ မထိခိုက္ေအာင္၊ မနစ္နာေအာင္၊ မွ်တမႈ ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူေတြ အားလံုးဟာ လူထုက်န္းမာေရးအတြက္ ပါ၀င္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူခ်ည္းပဲလို႔ ေျပာရင္ မွားမယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။
3 comments:
it's short but good. i like the last sentence.
စာဖတ္သူတေယာက္အေနနဲ႔ သတိထားမိတာက ဒုတိယအၾကိမ္ ဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ မွတ္ခ်က္ေပးတဲ့အခ်ိန္က မပါပဲ ထပ္ျဖည့္ထားတဲ့ စာပိုဒ္ေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အေပၚမွာ ေပးထားတဲ့မွတ္ခ်က္က ထပ္မျဖည့္ခင္က အခ်က္အလက္အေပၚမွာ ေပးထားျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက စာဖတ္သူေတြအေပၚ အသိအမွတ္ျပဴေစခ်င္တယ္။
ထပ္ျဖည့္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။
တင္တာ အဆင္မေျပလို႕ တစ္ပိုင္းပဲ ပါသြားတာပါ။
ဒီပို႕စ္ကို တင္တာ ၄ခါေလာက္ ျပင္ယူရတယ္။
ဘာမွ ျပန္မေရးလဲ စာဖတ္သူေတြကို အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။
ပ်င္းလို႕ ျပန္မေရးတာလို႕ မွတ္ယူေစခ်င္ပါတယ္။
ဘာေျပာေျပာ အေျပာခံတဲ့သူလို႕ မွတ္ထားလို႕ ရပါတယ္။
လူတိုင္းမွာ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာ ေျပာခြင့္ရွိတယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားတဲ့သူပါ။
comment အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Post a Comment