ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ဘားဂါးဆိုတာဘာလဲ ။

ဘားဂါးဆိုတာဟာ ေၿခေထာက္နဲ႔ လက္ေတြမွာ ရွိတဲ့ ေသးငယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အလယ္အလတ္ရွိေသာ ေသြးလႊတ္ေၾကာနဲ႔ ေသြးၿပန္ေၾကာေတြ ေယာင္ရမ္းၿခင္း ႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ၿခင္းတို႔ ခဏခဏ ၿဖစ္ေပၚေနၿခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ အလြန္အမင္း သက္ဆိုင္လ်က္ ရွိပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုး သူမ်ားအပါအ၀င္ ေဆးလိပ္မေသာက္ေပမယ့္ လည္း ေဆးရြက္ၾကီးစားသံုးသူေတြ Tobacco နဲ႔ပါတ္သတ္တဲ့ထုတ္ကုန္မွန္သမွ် သံုးစြဲသူေတြမွာ ၿဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။

အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အခ်က္ေတြ ။

စီးကရက္ေသာက္သံုးၿခင္းဟာ ဘားဂါးကို အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အဓိက အခ်က္ပါ ။ ေဆးလိပ္အရမ္းေသာက္သူေတြ ဥပမာ တစ္ေန႔ကို တစ္ဗူး ႏွုန္း ေသာက္သံုးသူေတြဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေစဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားသူေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးရြက္ၾကီး ငံုတဲ့လူေတြ ကြမ္းစားရင္ေဆးရြက္ၾကီးထည့္စားသူေတြ လည္း ဘားဂါးေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေစႏိုင္ပါတယ္ ။ လက္နဲ႔လိပ္တဲ့ ေဆးေပါ့လိပ္ (ဖက္ၾကမ္း) ကိုေသာက္သံုးေတြက ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေၿခ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ Tobacco မွာပါ၀င္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြက သင့္ေသြးေၾကာနံရံေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။ သူတို႔ကိုေရာင္ရမ္းလာေစပါတယ္ ။ ဘားဂါးၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္းဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္မႈမ်ားတဲ့ Middle East နဲ႔ East မွာ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာင္မွ သင့္မွာ ဘားဂါး ၿဖစ္ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားနဲ႔ ေ၀းေ၀းေနသင့္ပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေဆးလိပ္ေငြ႔ကလည္း သင့္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။

ဘားဂါးရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ။



၁ ။ ေၿခေထာက္မွာ နာက်င္လာၿခင္းနဲ႔ အားနည္းလာၿခင္း လက္မ်ားနာက်င္လာၿခင္း လက္ေမာင္းမ်ား နာက်င္လာ ၿခင္းနဲ႔အားနည္းလာၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြ ေရာင္ရမ္းလာၿခင္း ။
၃ ။ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြနဲ႔ ေၿခမ ၊ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြဟာ ၿဖဴေဖ်ာ့လာၿပီး အထူးသၿဖင့္ ေအးတဲ့အခါမွာ ပိုသိသာပါတယ္ ။ ဒါကို Raynaud's phenomenon လို႔ေခၚပါတယ္။

ဘားဂါးကေန ဘာေတြ ဆက္ၿဖစ္လာႏိုင္သလဲ ။



ဘားဂါးေရာဂါက ပိုဆိုးလာၿပီဆိုရင္ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြကို ေသြးပို႔မႈႏွုန္းေသြး စီးဆင္းမႈႏွုန္း နည္းလာပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေသြးေတြက လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြစီ စီးဆင္းရာမွာ ပိတ္ဆို႔တဲ့ အတားအဆီးေတြ (Blood clots) ရွိေနတဲ့အ တြက္ေၾကာင့္ပါ ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးေတြက ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ အာဟာ ရေတြကို တစ္ရွုးေတြဆီကို မပို႔ေပးႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ေၿခဖ်ားလက္ဖ်ားေလးေတြမွာ ရွိတဲ့ တစ္ရွုးေလးေတြ ေသဆံုးသြားပါတယ္ ။ ဒါကို gangrene လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ဂမ္ဂရင္း ရဲ႔ လကၡဏာေတြကေတာ့
ေရၿပားဟာ အမဲေ၇ာင္ အၿပာေရာင္ေၿပာင္းသြားၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းမွာ အာရံုခံစားမႈ မရွိေတာ့ၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ အနံ႔ နံလာၿခင္း စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ဂမ္ဂရင္း ၿဖစ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းကို ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။

ကုသမႈနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ။

ဘာကုသမႈမွ ဘားဂါးကို မကုႏိုင္ပါဘူး ။ သင့္ရဲ႔ ဆရာ၀န္ကလည္း သင္ၿဖစ္ေနတဲ့ ခံစားမႈေတြ လကၡဏာေတြကို ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ ကုသမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ယံုပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

၁ ။ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးၿခင္း သင့္ရဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ေရာင္ရမ္းမႈသက္သာေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ ေသြးလည္ပတ္မႈေကာင္းေအာင္ ခဲေနတဲ့ေသြးေတြ ၿပန္က်ဲသြားေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း (ဥပမာ Cilostazol )
၃ ။ ၿဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာက အာရံုေၾကာေတြကို ၿဖတ္ေတာက္ပစ္ၿခင္း (ဒါကေတာ့ နာတာကို သက္သာေစဖို႔ပါ )
၄ ။ ေၿခေထာက္ လက္ ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ၿခင္း (အကယ္၍ ပိုး၀င္ေနတယ္ ပုပ္ေနၿပီဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ )

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ။

သင္ဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေနၿပီ လို႔ သိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးတာကို ခ်က္ခ်င္းၿဖတ္ပစ္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ထူးဆန္းတာတစ္ခ်က္က ေတာ့ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ေသြးေၾကာေတြေရာင္ရမ္း ေနတာေတြ ခ်က္ခ်င္းသက္ သာသြားၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္အခ်ိန္မွီၿဖတ္ပစ္တဲ့ လူအမ်ားစုဟာ ေၿခလက္ေတြ ၿဖတ္ပစ္စရာ မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး ။ ဆက္ေသာက္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္ရဲ႔ ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစၿပီး သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ဖယ္ရွားပစ္ခံရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ဟာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အမ်ားစုထဲက တစ္ေယာက္ဆိုရင္ သူတို႔လိုပဲ အတိတ္တုန္းက ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ဖူးမွာပါ ။ဒါေပမယ့္ ေအာင္ၿမင္ခဲ့မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး သင့္ ၿပႆနာကို ေၿပာၿပပါ ။ သင့္ဒုကၡကို ကူညီေပးႏိုင္မယ့္ ေဆး၀ါးေတြ ရွိပါတယ္ ။ ပီေက၀ါးၿခင္းနဲ႔ စိတ္အာရံုေၿပာင္းၿခင္း ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နီကိုတင္းအစားထိုး ထုတ္ကုန္ေတြကို သံုးစြဲၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ နီကိုတင္းကလည္း ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစတဲ့အရာၿဖစ္တဲ့အတြက္ပါ ။ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ ပရိုဂရမ္ကို အသံုးၿပဳၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါကေတာ့ ေဆးရံု ေဆးခန္းမွာ ရက္အနည္းငယ္သြားေနၿပီး ကုသမႈ ခံယူၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ သင္ဟာ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ကုသိုလ္ေရး ေတြ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းအားၿဖင့္ သင့္ကို Tobacco free world ထဲကိုေခၚေဆာင္သြား မွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အိမ္မွာေနရင္းနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲ ။

သင့္မွာ ဘားဂါး ရွိေနၿပီဆိုရင္ သင့္ေၿခေခ်ာင္းေတြလက္ေခ်ာင္းေတြကို ဂရုစိုက္ပါ ။ သင့္ရဲ႔ အေရၿပားေပၚက ၿခစ္ရာ ရွရာေတြကို သတိထားပါ သင္ဟာ အာရံုခံစားမႈရွိေနေသးလားမရွိေတာ့ဘူးလား ဆိုတာ စမ္းစစ္ပါ ။ ေၿခလက္ေတြ ေအးေနၿခင္းဟာ သင္ဟာ ပိုးမႊားအလြယ္တကူ ၀င္ေ၇ာက္ကူးစက္ခံႏုိင္ရတဲ့ အေၿခအ ေနၿဖစ္ပါတယ္ ။

စာေရးသူ....သက္တန္႔ခ်ိဳ (၁၁း၁၀ ည ၆.၁၁.၀၉)

Ref: Wikipedia
: Mayo Clinic